ΧΡΥΣΑ ΝΙΚΟΛΑΚΗ - ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ «ΑΔΕΙΑ ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ», STUDIO ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ

 Άραγε πόσο δύσκολες είναι οι ανθρώπινες σχέσεις;
Τι γίνεται στη ζωή μιας πενηντάχρονης όταν συνειδητοποιεί ότι έχει χάσει τον γυναικείο της ρόλο; Θα θαφτεί πίσω από την μάσκα του αφανέρωτου συναισθήματος της μοναξιάς της ή θα πρωταγωνιστήσει για πρώτη φορά στη δική της ζωή; Και τι επιπτώσεις θα έχει αυτό στον μητρικό και επαγγελματικό της ρόλο;
Η φιλόλογος Κατερίνα (Κατερίνα Γκατζόγια) χάνει τον άντρα της σε αυτοκινητιστικό... Αν και τον είχε χάσει πολλά χρόνια νωρίτερα επί της ουσίας. Η ίδια, απεγνωσμένη  από τη μονοτονία της ζωής της ακολουθεί την πεπατημένη οδό της τέλειας μητέρας και συζύγου που ωστόσο μένει μέσα της δυστυχισμένη και ανολοκλήρωτη καθώς παραμελεί τον εαυτό της φροντίζοντας μόνο για τους αγαπημένους της. Η  κόρη της Ιωάννα, την προτρέπει να επισκεφτεί ψυχολόγο αμέσως μετά τον θάνατο του πατέρα της. Όμως ανάμεσα τους υπάρχει κρυφή σχέση. Εκείνη αγνοώντας το, συνάπτει σχέση μαζί του. Όταν η Ιωάννα (Νίκη Σκιαδαρέση) μένει έγκυος αποφασίζει να πάρει τη ζωή στα χέρια της και να φύγει στην Γαλλία. Τότε είναι που η Κατερίνα αφυπνίζεται και συνειδητοποιεί τον χαμένο χρόνο. Προσπαθεί να της σταθεί γεφυρώνοντας το χάσμα ανάμεσα τους. Η γέφυρα της δικής τους άδειας παρένθεσης είναι ο Τάσος. Ο άντρας αυτός αντί να τις διαβάλλει,  τις φέρνει πιο κοντά. Υπενθυμίζει στη μία πόσο σημαντική είναι η άλλη τονίζοντας τα λάθη τους μέσα από το δίοπτρο της δικής του θέσης ανάμεσα τους. Με μια δόση ελαφριάς κυνικότητας προσθέτει μια δροσερή νότα μέσα στο ερωτικό τρίγωνο. Ο Τάσος, (Τάσος Ράπτης) ένας άνεργος ψυχολόγος προσπαθεί άκαρπα να ριζώσει σε μια σχέση.  Επιθυμεί την Ιωάννα αλλά αγαπά την Κατερίνα. Ωστόσο ζει μέσα στο ψέμα καθώς  κρύβει στην Κατερίνα τη σχέση του με την κόρη της. Εκείνη έχοντας πλέον έστω και αργά ξαναξεκινήσει το σταματημένο ρολόι της ζωής της, ξαναγυρίζει τον χρόνο μπροστά κλείνοντας την άδεια παρένθεση του παρελθόντος με όσα λάθη αυτό περιέχει. Μαθαίνει να γεύεται τη ζωή και να ικανοποιεί τον εαυτό της χωρίς να νοιώθει ενοχική. Για πρώτη φορά είναι ευτυχισμένη. Εκείνος είναι ένας μικρός ψεύτης ενώ εκείνη μια μεγάλη ανακρίτρια. Ρεαλιστικά αλλά και υπερρεαλιστικά οι χαρακτηρισμοί ευσταθούν. Το παιχνίδι αλήθειας και ψεύδους φαίνεται να είναι βγαλμένο από την αληθινή ζωή. Όπως είπε ο Κάφκα “Δεν μπορείς να σπάσεις αλυσίδες που δεν τις βλέπεις...” Και η Κατερίνα έσπασε τις αλυσίδες αμέσως μόλις συνειδητοποίησε την αλήθεια γύρω της. Μεταμορφώθηκε μόλις κατάλαβε την μοναξιά της.. Το κενό που άφησε πίσω της ο άντρας της... Το αντικατέστησε δίνοντας στη ζωή της μια δεύτερη ευκαιρία στο όνειρο. Αγάπησε αληθινά τον εαυτό της και αυτό την οδήγησε στο να ξανάαγαπήσει την κόρη της και να αποκαταστήσει τη σχέση τους.  “Αν είσαι εσύ θα βρεις ποιος είσαι και τι έχεις να δώσεις” λέει ο Μπουσκάγια και η Κατερίνα βρίσκει έστω και καθυστερημένα την χαμένη της αυτοαξία και αυτοεκτίμηση. Και μαθαίνει επιτέλους να αγαπά αληθινά.

Το έργο μας μαθαίνει να μην θεωρούμε τίποτα δεδομένο και αποτελεί ένα ισχυρό μάθημα αυτογνωσίας αλλά και προβληματισμού στις σχέσεις της ετερότητας.
Τελικά, όπως έλεγε ο Αριστοτέλης "το τι είναι κάποιος καταδεικνύεται περισσότερο απ’ αυτά που νιώθει παρά απ’ αυτά που κάνει." Το γεγονός ότι η Κατερίνα είναι ηθική και κάνει το σωστό δεν σημαίνει απόλυτα ότι την κάνει ευτυχισμένη. Κλειδωμένη ανάμεσα στα πρέπει έχει ξεχάσει τα θέλω. Όταν επιτέλους τα ικανοποιεί ανακαλύπτει και αγαπά τον νέο της εαυτό και μαζί με αυτόν όσους την περιστοιχίζουν.

Η σκηνοθετική ματιά του Θοδωρή Κατσαρού μας καταπλήσσει καθώς κατορθώνει μέσω της αφαιρετικής μεθόδου να εστιάσουμε στα βασικά στοιχεία της προσωπικότητας των πρωταγωνιστών. Ένα μπουντουάρ με έναν καθρέφτη χρησιμεύει στο να τονίσει την αλήθεια αλλά και το πέρασμα του χρόνου με όποιες απώλειες αυτό φέρει. Το τραπέζι παραπέμπει σε μυστικό δείπνο καθώς πάνω σε αυτό αποκαλύπτονται μυστικά και μοιράζονται στιγμές καθημερινής συμβίωσης. Τα πεταμένα βιβλία στο πάτωμα προϊδεάζουν για το χάος που επικρατεί ανάμεσα στις ανθρώπινες σχέσεις. Οι άνθρωποι μοιάζουν με σκορπισμένες ζωές. Τέλος το πιο εντυπωσιακό στοιχείο είναι οι παράλληλες εξέδρες , όπου πάνω σε αυτές παρελαύνουν οι ήρωες ερχόμενοι αντιμέτωποι ο ένας με τον άλλο. Άλλες φορές αντικρίζονται στα μάτια και άλλες λοξοδρομούν. Υποδεικνύουν τους διαφορετικούς τους ρόλους και την δυνατότητα  αλληλοπεριχώρησης που επιτρέπουμε στις σχέσεις μας. Το κλείσιμο με το ταγκό είναι ευφυέστατο καθώς συμβολίζει την ένωση του ζευγαριού και την δυνατότητα αυτονομίας του μέσα στη σχέση.

Συμπερασματικά η παράσταση «Άδεια Παρένθεση» είναι μια πρόταση που δεν θα αφήσει κανέναν ασυγκίνητο αφού ο ανθρωποκεντρισμός της μας δονεί τις αισθήσεις και μας προτρέπει να αναθεωρήσουμε όλα τα κακώς κείμενα της δικής μας ζωής.

Χρύσα Νικολάκη

Κριτικός Λογοτεχνίας/Συγγραφέας/Θεολόγος