της Βάσιας Κωνσταντινίδη
Photo source: www.bigstockphoto.com
Το να ακολουθείς μία χορτοφαγική διατροφή μπορεί να έχει αρκετά οφέλη για την υγεία σου, αφού μελέτες την έχουν συνδέσει με μικρότερο κίνδυνο για σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ αλλά και με χαμηλότερες τιμές LDL-χοληστερόλης και αρτηριακής πίεσης συγκριτικά με τα άτομα που καταναλώνουν προϊόντα ζωϊκής προέλευσης.
Παρόλα τα οφέλη όμως, συχνά παρατηρούνται και σημαντικές ελλείψεις θρεπτικών συστατικών.
Είτε λοιπόν είσαι αυστηρός χορτοφάγος, γαλακτο-χορτοφάφος, ωο-χορτοφάγος ή ημι-χορτοφάγος, είναι σημαντικό να γνωρίζεις ακριβώς τι χρειάζεται ο οργανισμός σου και σε ποια τρόφιμα θα το βρεις!
Πρωτεΐνες
Αποτελούν συστατικό των μυών σου, προσφέρουν ενέργεια και κορεσμό, είναι απαραίτητες για το ανοσοποιητικό σου, επομένως... είναι απαραίτητο να καλύπτεις τις ανάγκες σου σε πρωτεΐνες και φυσικά είναι εφικτό και στη χορτοφαγία. Το θέμα εδώ ωστόσο, δεν είναι μόνο να καλύπτεις την ποσότητα των πρωτεϊνών που χρειάζεται ο οργανισμός σου αλλά να παίρνεις και όλα τα απαραίτητα αμινοξέα, τα μικρότερα δηλαδή δομικά συστατικά τους. Βλέπεις, τα τρόφιμα που περιέχουν πρωτεΐνες δεν έχουν όλα την ίδια ποιότητα και ποσότητα σε αμινοξέα.
Ποια τρόφιμα να επιλέξεις για την απαραίτητη πρωτεΐνη;
Η ποικίλια φυτικών τροφίμων σε μία ημέρα θα σου προσφέρει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα!
Κατανάλωσε λοιπόν όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης, αμάρανθο, κινόα, φιστίκια, ρύζι! Μία πολύ καλή επιλογή δε αποτελούν και τα προϊόντα σόγιας, αφού τα αμινοξέα τους είναι συγκρίσιμα με αυτά των ζωϊκών πηγών, προσφέροντάς σου πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας.
Απαραίτητα λιπαρά
Απαραίητα, όπως εννοεί και η ονομασία τους, είναι τα λιπαρά που δεν μπορεί να συνθέσει ο οργανισμός και γι’ αυτό έχει την ανάγκη να λάβει από τη διατροφή. Πέρα από την ενέργεια που θα σου προσφέρουν, είναι σημαντικά για τη διατήρηση της υγείας της καρδιάς αλλά και ως συστατικό των μεμβρανών των κυττάρων, συμβάλλουν στην ανάπτυξη μικρών και μεγάλων.
Πού θα βρεις αυτά τα λιπαρά;
Το λινολεϊκό και το α-λινολενικό οξύ, ω6 και ω3 λιπαρά αντίστοιχα, ένας χορτοφάγος και δη ένας αυστηρά χορτοφάγος (vegan) μπορεί να τα καταναλώσει μέσα από φυτικά έλαια, ξηρούς καρπούς, όπως τα καρύδια ή τα φιστίκια. Μία ακόμα εξαιρετική επιλογή είναι η μαλακή φυτική μαργαρίνη, χωρίς συστατικά ζωϊκής προέλευσης, την οποία μάλιστα μπορείς να βρεις σε διάφορες γευστικές παραλλαγές από εκλεκτά φυτικά έλαια, όπως έλαια καρυδιού, αμυγδάλου και καρύδας. Επίλεξέ τη για να δώσει γεύση και θρεπτικά συστατικά σε όποιο γεύμα εσύ επιθυμείς αλλά και στις μαγειρικές σου παρασκευές.
Σίδηρος
Πράγματι ο σίδηρος από τις φυτικές πηγές δεν απορροφάται στον ίδιο βαθμό συγκριτικά με το σίδηρο από ζωικές πηγές, ενώ υπάρχουν και κάποια συστατικά που δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο την απορρόφησή του. Έτσι λοιπόν:
*Οι τανίνες εμποδίζουν την απορρόφηση του σιδήρου, μπορείς επομένως να αποφύγεις την κατανάλωσή ροφημάτων, όπως το τσάι, μαζί με το κύριο γεύμα σου.
*Το ίδιο ισχύει και για φυτικά συστατικά των οσπρίων...
*Ωστόσο, η κατανάλωση της βιταμίνης C, όχι μόνο συμβάλλει στην καλύτερη απορρόφηση του φυτικού σιδήρου, αλλά ξεπερνάει και τα «εμπόδια» που βάζουν οι τανίνες ή τα φυτικά συστατικά.
Γι’ αυτό απολαύστε το φαγητό σου με ένα ποτήρι φυσικό χυμό πορτοκάλι!
Ασβέστιο
Εάν ανήκεις στην κατηγορία των χορτοφάγων που δεν καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα, είναι καλό να αναζητήσεις διαφορετικά τρόφιμα που θα σου προσφέρουν ασβέστιο, ώστε να καλύψεις επαρκώς τις ανάγκες σου και να φροντίσεις την υγεία των οστών σου. Επίλεξε:
*Γάλα σόγιας, εμπλουτισμένα με ασβέστιο.
*Πράσινα φυλλώδη λαχανικά θα σου δώσουν επίσης ασβέστιο. Το μυστικό εδώ είναι να ανακαλύψεις ποια από αυτά τα λαχανικά περιέχουν χαμηλότερη ποσότητα οξαλικών οξέων, συστατικών που εμποδίζουν την απορρόφηση του ασβεστίου, όπως είναι το μπρόκολo και τα πράσινα γογγύλια.
*Σουσάμι και αμύγδαλα.
Βιταμίνη D
Όσο σημαντικό είνα το ασβέστιο για την υγεία των οστών, άλλο τόσο ειναι και η βιταμίνη D αφού συμβάλλει στην απορρόφησή του.
Μελέτες έχουν βρει χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης αυτής σε χορτοφάγους, κρίνεται επομένως απαραίτητο να γνωρίζεις τις πηγές της αλλά και πως... μπορείς να τη συνθέσεις με τη βοήθεια του ήλιου! Έτσι λοιπόν:
Χρειάζονται 10-30 λεπτά, ανάλογα την ηλικία και το χρώμα δέρματός του, σε μία ηλιόλουστη ημέρα χωρίς αντηλιακό (αποφεύγοντας τις ώρες μεταξύ 12.00-17.00) για να συνθέσεις την συνιστώμενη ποσότητα βιταμίνης D.
Ακόμα, κάποια φυτικής προέλευσης τρόφιμα που θα τη συναντήσεις είναι τα μανιτάρια που έχουν εκτεθεί στον ήλιο, τα οποία όμως δεν περιέχουν την πιο δραστική μορφή της βιταμίνης D, αλλά και η μαλακή φυτική μαργαρίνη, όπου 2 κ. του γλυκού θα καλύψουν το 15% των ημερήσιων αναγκών σου!
Πρακτικές διατροφικές συμβουλές για μέγιστα οφέλη!
Επειδή βάσει της φύσης του διατροφικού σου πλάνου δεν καταναλώνεις προϊόντα ζωικής προέλευσης, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η διατροφή που ακολουθείς είναι άκρως υγιεινή ή ότι δεν έχεις κίνδυνο να «ξεφύγεις» στις θερμίδες. Γι’ αυτό ακολούθησε τις παρακάτω σύντομες και πρακτικές συμβουλές ώστε να συνδυάσεις τελικά γεύση, θρεπτικά συστατικά με όλα τα οφέλη που έχει να προσφέρει η χορτοφαγία:
Επίλεξε προϊόντα ολικής άλεσης, τα οποία διατηρούν μεγαλύτερη ποσότητα θρεπτικών συστατικών από τα αντίστοιχά τους «λευκά» τρόφιμα.
Βάλε ποικιλία φρούτων και λαχανικών στη διατροφή σου για να κερδίσεις επαρκή ποσότητα διαφόρων βιταμινών και μετάλλων.
Διάλεξε πηγές «καλού» λίπους όπως είναι οι ξηροί καρποί, η φυτική μαργαρίνη και το ελαιόλαδο. Ενώ, αν καταναλώνεις γαλακτοκομικά, φρόντισε να είναι χαμηλών λιπαρών.
Και τελευταίο αλλά όχι λιγότερο σημαντικό... απέφυγε να καταναλώνεις μεγάλες ποσότητες ζάχαρης.
Βασια Κωνσταντινιδη Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc.
Η Βάσια Κωνσταντινίδη είναι Διαιτολόγος – Διατροφολόγος με μετεκπαίδευση (M.Sc.) στη Διατροφή & Μεταβολισμό. Από το 2016 εργάζεται στο τμήμα Επιστημονικής Υποστήριξης του πρώτου portal διατροφής medNutrition.gr, ενώ παρέχει εξατομικευμένες διαιτολογικές υπηρεσίες στην περιοχή της Αγίας Παρασκευής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου