Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου 2019

Αντουάν Μπουρντέλ ( 30 Οκτωβρίου 1861 – 1 Οκτωβρίου 1929)

Ηρακλής τοξότης, 1909-24
Ο Αντουάν Μπουρντέλ (Antoine Bourdelle, 30 Οκτωβρίου 1861 – 1 Οκτωβρίου 1929) ήταν Γάλλος γλύπτης, άμεσος διάδοχος του Ογκίστ Ροντέν και ένας από επιφανέστερους πρωτοπόρους της μνημειακής γλυπτικής των αρχών του 20ού αιώνα.

Ο Αντουάν Μπουρντέλ γεννήθηκε στο Μοντωμπάν (Montauban) της Γαλλίας στις 30 Οκτωβρίου 1861. Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών της Τουλούζης και το 1885 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι. Μαθήτευσε αρχικά κοντά στους καθιερωμένους γλύπτες της εποχής Ζαν – Μπατίστ Καρπώ και Ζυλ Νταλού.

Αργότερα, το 1893, έγινε δεκτός στο εργαστήρι του Ογκίστ Ροντέν (Auguste Rodin), όπου δούλεψε για πολύ καιρό ως πρώτος βοηθός του. Ο Ροντέν ήταν ο μεγάλος δάσκαλος, ο οποίος επηρέασε σημαντικά ολόκληρη την καλλιτεχνική πορεία του Αντουάν Μπουρντέλ. Μαθητής του Μπουρντέλ υπήρξε ο Έλληνας γλύπτης Θανάσης Απάρτης (1899 - 1972).

Ο Μπουρντέλ πέθανε στο Βεζινέ (Vesinet), κοντά στο Παρίσι, την 1 Οκτωβρίου 1929 και τάφηκε στο Παρισινό Κοιμητήριο του Μονπαρνάς.

Καλλιτεχνική δημιουργία

Ο Αντουάν Μπουρντέλ ήταν βαθύτατα επηρεασμένος από τον κλασικό ιδεαλισμό της αρχαίας Ελλάδας, αντιδρώντας με επιμονή στις επικρατούσες αντιλήψεις και τάσεις του γαλλικού Ιμπρεσιονισμού.

Ο Μπουρντέλ καθιερώθηκε με το σημαντικό και πρωτοποριακό για την εποχή του έργο «Κεφαλή του Απόλλωνα», μπρούντζινο γλυπτό φιλοτεχνημένο το 1900, που το παρουσίασε στο Σαλόν της Εθνικής Εταιρείας Καλών Τεχνών το ίδιο έτος και το οποίο βρίσκεται σήμερα στο «Μουσείο Αντουάν Μπουρντέλ» στο Παρίσι. Το 1901 δημιουργεί το συναρπαστικό αρχαίας έμπνευσης γλυπτό «Μπετόβεν, μεγάλη τραγική μάσκα».

Ο πραγματικός όμως και μεγάλος θρίαμβος του Μπουρντέλ σημειώθηκε το 1910 με το έργο του «Ηρακλής τοξότης», επηρεασμένο, όπως και η «Κεφαλή του Απόλλωνα», από τα αρχαϊκά ελληνικά γλυπτά. Την ίδια χρονιά φιλοτέχνησε το ολόσωμο άγαλμα του «Ροντέν την ώρα της δουλειάς» (Μουσείο Μπουρντέλ, Παρίσι), που το κεφάλι του απομιμείται τον «Μωυσή» του Μιχαήλ Αγγέλου στον Σαν Πιέτρο ιν Βίνκολι της Ρώμης.

Το 1913 δημιούργησε τα πέτρινα ανάγλυφα στις φρίζες του Θεάτρου των Ηλυσίων Πεδίων (Auguste Perret’s Theatre des Champs – Elysees), που παριστάνουν το θεό Απόλλωνα συνοδευόμενο από Μούσες που χορεύουν. Το 1914 σημαδεύεται από το αριστουργηματικό γλυπτό του «Ο Θνήσκων Κένταυρος» (Centaure Mourant), το οποίο αντιπροσωπεύει, σύμφωνα με τον καλλιτέχνη, την ήττα της ειδωλολατρείας. Έργο του Μπουρντέλ είναι και η επιχρυσωμένη προτομή του Γουσταύου ΄Αιφελ, στημένη κάτω από τον Πύργο του Άιφελ στο Παρίσι.
Στον εξωτερικό χώρο της Εθνικής Πινακοθήκης στην Αθήνα έχει τοποθετηθεί μια εντυπωσιακή παραλλαγή του «Θνήσκοντος Κένταυρου», από μπρούντζο, φιλοτεχνημένη από τον Μπουρντέλ το 1914. Ο Μπουρντέλ έχει φιλοτεχνήσει και την μπρούντζινη προτομή του Ελληνογάλλου ποιητή Ζαν Μορεάς (Ιωάννη Παπαδιαμαντόπουλου), που υπάρχει στον Εθνικό Κήπο της Αθήνας.

 Antoine Bourdelle in his studio.

 Μπετόβεν, 1902

 Σαπφώ, 1925



Θνήσκων Κένταυρος, 1914, ορείχαλκος, 

Στην είσοδο της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση, σε υποδέχεται ένα ορειχάλκινο γλυπτό με θέμα «ο Θνήσκων Κένταυρος». Το μυθικό πλάσμα γέρνει το κεφάλι του στον ώμο, με τους μύες του κορμιού του να τεντώνουν, ενώ λυγίζουν τα πόδια του, σε μια ύστατη προσπάθεια αντίστασης στην κατάρρευση, στο θάνατο. Η σύνθεση είναι αντίγραφο από γύψινο εκμαγείο έργου του Αντουάν Μπουρντέλ, του 1914, που βρίσκεται στο Μουσείο Bourdelle στο Παρίσι. Αγοράστηκε από το Ίδρυμα «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης» το 2004, για να πάρει τη σημερινή του θέση, το 2010.




Ζαν Μωρεάς, χαλκός,

Στον Εθνικό Κήπο της Αθήνας, ανάμεσα σε προτομές εθνικών ηρώων, βρίσκεται η χάλκινη προτομή του Ζαν Μωρεάς. Είναι αντίγραφο του πρωτοτύπου, που για λόγους συντήρησης βρίσκεται στη Δημοτική Πινακοθήκη. Ποιητής του Συμβολισμού, κριτικός τέχνης και δοκιμιογράφος, γνωστός και ως Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος, γνώριζε προσωπικά τον Αντουάν Μπουρντέλ στο Παρίσι. Ο γλύπτης φιλοτέχνησε την προτομή του, το 1911. Μετά το θάνατό του, το 1963, δωρίστηκε στο Δήμο Αθηναίων από την σύζυγό του Μπουρντέλ, που ήταν Ελληνίδα και την αποκαλούσε «L’Athénienne».  https://frapress.gr/

Hannibal's First Victory (1885)

The Great Warrior of Montauban, bronze, (1898)

Day and Night, marble, 1903

The Sculptress at Work, 1906, bronze

Dominique Ingres,

 Apollo with three of the nine muses, Theatre des Champs-Elysees (1910–12)

La Grande Penelope, bronze, 1912

Monument to Alvear Horse, Trammell Crow Sculpture Garden, Dallas, Texas (1913–25)

Dying Centaur, 1914, bronze

La Liberté, Daido Life Insurance Company, Osaka, Japan

The Virgin of Alsace, 1919–21,


Monument to General Carlos M. de Alvear

Monument titled La France) (1922)


Bust of Gustave Eiffel at the Eiffel Tower

Monument to Mickiewicz, 1929, Jardin d'Erevan, 8th arr., Paris


Aquarelle et crayon sur papier. Legs de Mme Paul Welsch en 1975

Architect Auguste Perret drawn by Bourdelle (1861-1929) in 1921

 Αυτοπροσωπογραφία, 1885


Bourdelle in his studio sketching Grace Christie









Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου