Κυριακή 9 Ιουνίου 2019

Η ΕΥΑ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ

John Roddam Spencer Stanhope - The Temptation of Eve.

Η Εύα είναι πρόσωπο της Παλαιάς διαθήκης, όπου αναφέρεται ως η πρώτη γυναίκα και ο δεύτερος άνθρωπος που δημιουργήθηκε από το Θεό, μετά τον πρωτόπλαστο Αδάμ. Σύμφωνα με τη βιβλική αφήγηση, η Εύα δημιουργήθηκε την έκτη ημέρα της δημιουργίας από ένα πλευρό του Αδάμ όταν εκείνος βρισκόταν εν υπνώσει. Μαζί με τον Αδάμ εκδιώχτηκε από την Εδέμ παραβαίνοντας την εντολή του Θεού να μην δοκιμάσουν τον καρπό από το «δένδρο της γνώσης». Η Εύα εμφανίζεται να δοκιμάζει πρώτη τον απαγορευμένο καρπό, παρακινούμενη από τον όφι, και στη συνέχεια να δίνει τον καρπό στον Αδάμ. Στην ισλαμική παράδοση αναφέρεται με το όνομα Χάουα (αραβ. Hawwāʾ), αλλά δεν απαντάται με το όνομά της στο Κοράνιο, όπου παρουσιάζεται ως σύντροφος του Αδάμ. Από το Κοράνιο δεν αντλούνται λεπτομερείς πληροφορίες για τη δημιουργία της Εύας από τον Αδάμ, ωστόσο περισσότερες λεπτομέρειες έχουν ενσωματωθεί σε άλλες πηγές της ισλαμικής θεολογίας, κυρίως τα χαντίθ. Στα πλαίσια της εβραϊκής, χριστιανικής και ισλαμικής παράδοσης, έχουν εκφραστεί διαφορετικές ερμηνείες σχετικά με την αφήγηση της δημιουργίας του Αδάμ και της Εύας. 
https://el.wikipedia.org/

Pierre Bonnard - Earthly Paradise

Γένεσις - Η Δημιουργία του Ανθρώπου 

Καὶ ἔλαβε Κύριος ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον, ὃν ἔπλασε, καὶ ἔθετο αὐτὸν ἐν τῷ παραδείσῳ τῆς τρυφῆς, ἐργάζεσθαι αὐτὸν καὶ φυλάσσειν. ιϛ' καὶ ἐνετείλατο Κύριος ὁ Θεὸς τῷ Ἀδὰμ λέγων· ἀπὸ παντὸς ξύλου τοῦ ἐν τῷ παραδείσῳ βρώσει φάγῃ, ιζ' ἀπὸ δὲ τοῦ ξύλου τοῦ γινώσκειν καλὸν καὶ πονηρόν, οὐ φάγεσθε ἀπ᾿ αὐτοῦ· ᾗ δ᾿ ἂν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ᾿ αὐτοῦ, θανάτῳ ἀποθανεῖσθε.
Lucas Cranach the Elder
 - Eve 

ιη' Καὶ εἶπε Κύριος ὁ Θεός· οὐ καλὸν εἶναι τὸν ἄνθρωπον μόνον· ποιήσωμεν αὐτῷ βοηθὸν κατ᾿ αὐτόν. ιθ' καὶ ἔπλασεν ὁ Θεὸς ἔτι ἐκ τῆς γῆς πάντα τὰ θηρία τοῦ ἀγροῦ καὶ πάντα τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἤγαγεν αὐτὰ πρὸς τὸν Ἀδάμ, ἰδεῖν τί καλέσει αὐτά. καὶ πᾶν ὃ ἐὰν ἐκάλεσεν αὐτὸ Ἀδὰμ ψυχὴν ζῶσαν, τοῦτο ὄνομα αὐτῷ. κ' καὶ ἐκάλεσεν Ἀδὰμ ὀνόματα πᾶσι τοῖς κτήνεσι καὶ πᾶσι τοῖς πετεινοῖς τοῦ οὐρανοῦ καὶ πᾶσι τοῖς θηρίοις τοῦ ἀγροῦ· τῷ δὲ Ἀδὰμ οὐχ εὑρέθη βοηθὸς ὅμοιος αὐτῷ. κα' καὶ ἐπέβαλεν ὁ Θεὸς ἔκστασιν ἐπὶ τὸν Ἀδάμ, καὶ ὕπνωσε· καὶ ἔλαβε μίαν τῶν πλευρῶν αὐτοῦ καὶ ἀνεπλήρωσε σάρκα ἀντ᾿ αὐτῆς. κβ' καὶ ᾠκοδόμησεν ὁ Θεὸς τὴν πλευράν, ἣν ἔλαβεν ἀπὸ τοῦ Ἀδάμ, εἰς γυναῖκα καὶ ἤγαγεν αὐτὴν πρὸς τὸν Ἀδάμ. κγ' καὶ εἶπεν Ἀδάμ· τοῦτο νῦν ὀστοῦν ἐκ τῶν ὀστέων μου καὶ σὰρξ ἐκ τῆς σαρκός μου· αὕτη κληθήσεται γυνή, ὅτι ἐκ τοῦ ἀνδρὸς αὐτῆς ἐλήφθη αὕτη· κδ' ἕνεκεν τούτου καταλείψει ἄνθρωπος τὸν πατέρα αὐτοῦ καὶ τὴν μητέρα καὶ προσκολληθήσεται πρὸς τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν. κε' καὶ ἦσαν οἱ δύο γυμνοί, ὅ τε Ἀδὰμ καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ, καὶ οὐκ ᾐσχύνοντο. 

α' 'Ο δὲ ὄφις ἦν φρονιμώτατος πάντων τῶν θηρίων τῶν ἐπὶ τῆς γῆς, ὧν ἐποίησε Κύριος ὁ Θεός. καὶ εἶπεν ὁ ὄφις τῇ γυναικί· τί ὅτι εἶπεν ὁ Θεός, οὐ μὴ φάγητε ἀπὸ παντὸς ξύλου τοῦ παραδείσου; β' καὶ εἶπεν ἡ γυνὴ τῷ ὄφει· ἀπὸ καρποῦ τοῦ ξύλου τοῦ παραδείσου φαγούμεθα, γ' ἀπὸ δὲ τοῦ καρποῦ τοῦ ξύλου, ὅ ἐστιν ἐν μέσῳ τοῦ παραδείσου, εἶπεν ὁ Θεός, οὐ φάγεσθε ἀπ᾿ αὐτοῦ, οὐ δὲ μὴ ἅψησθε αὐτοῦ, ἵνα μὴ ἀποθάνητε. δ' καὶ εἶπεν ὁ ὄφις τῇ γυναικί· οὐ θανάτῳ ἀποθανεῖσθε· ε' ᾔδει γὰρ ὁ Θεός, ὅτι ᾗ ἂν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ᾿ αὐτοῦ, διανοιχθήσονται ὑμῶν οἱ ὀφθαλμοὶ καὶ ἔσεσθε ὡς θεοί, γινώσκοντες καλὸν καὶ πονηρόν. ϛ' καὶ εἶδεν ἡ γυνή, ὅτι καλὸν τὸ ξύλον εἰς βρῶσιν καὶ ὅτι ἀρεστὸν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἰδεῖν καὶ ὡραῖόν ἐστι τοῦ κατανοῆσαι, καὶ λαβοῦσα ἀπὸ τοῦ καρποῦ αὐτοῦ ἔφαγε· καὶ ἔδωκε καὶ τῷ ἀνδρὶ αὐτῆς μετ᾿ αὐτῆς, καὶ ἔφαγον. ζ' καὶ διηνοίχθησαν οἱ ὀφθαλμοὶ τῶν δύο, καὶ ἔγνωσαν ὅτι γυμνοὶ ἦσαν, καὶ ἔρραψαν φύλλα συκῆς καὶ ἐποίησαν ἑαυτοῖς περιζώματα. 

Auguste Rodin, Eva, 1881
η' Καὶ ἤκουσαν τῆς φωνῆς Κυρίου τοῦ Θεοῦ περιπατοῦντος ἐν τῷ παραδείσῳ τὸ δειλινόν, καὶ ἐκρύβησαν ὅ τε Ἀδὰμ καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ ἀπὸ προσώπου Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἐν μέσῳ τοῦ ξύλου τοῦ παραδείσου. θ' καὶ ἐκάλεσε Κύριος ὁ Θεὸς τὸν Ἀδὰμ καὶ εἶπεν αὐτῷ· Ἀδάμ, ποῦ εἶ; ι' καὶ εἶπεν αὐτῷ· τῆς φωνῆς σου ἤκουσα περιπατοῦντος ἐν τῷ παραδείσῳ καὶ ἐφοβήθην, ὅτι γυμνός εἰμι, καὶ ἐκρύβην. ια' καὶ εἶπεν αὐτῷ ὁ Θεός· τίς ἀνήγγειλέ σοι ὅτι γυμνὸς εἶ, εἰ μὴ ἀπὸ τοῦ ξύλου, οὗ ἐνετειλάμην σοι τούτου μόνου μὴ φαγεῖν, ἀπ᾿ αὐτοῦ ἔφαγες; ιβ' καὶ εἶπεν ὁ Ἀδάμ· ἡ γυνή, ἣν ἔδωκας μετ᾿ ἐμοῦ, αὕτη μοι ἔδωκεν ἀπὸ τοῦ ξύλου, καὶ ἔφαγον. ιγ' καὶ εἶπε Κύριος ὁ Θεὸς τῇ γυναικί· τί τοῦτο ἐποίησας; καὶ εἶπεν ἡ γυνή· ὁ ὄφις ἠπάτησέ με, καὶ ἔφαγον. ιδ' καὶ εἶπε Κύριος ὁ Θεὸς τῷ ὄφει· ὅτι ἐποίησας τοῦτο, ἐπικατάρατος σὺ ἀπὸ πάντων τῶν κτηνῶν καὶ ἀπὸ πάντων τῶν θηρίων τῶν ἐπὶ τῆς γῆς· ἐπὶ τῷ στήθει σου καὶ τῇ κοιλίᾳ πορεύσῃ καὶ γῆν φαγῇ πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς σου. ιε' καὶ ἔχθραν θήσω ἀνὰ μέσον σοῦ καὶ ἀνὰ μέσον τῆς γυναικὸς καὶ ἀνὰ μέσον τοῦ σπέρματός σου καὶ ἀνὰ μέσον τοῦ σπέρματος αὐτῆς· αὐτός σου τηρήσει κεφαλήν, καὶ σὺ τηρήσεις αὐτοῦ πτέρναν. ιϛ' καὶ τῇ γυναικὶ εἶπε· πληθύνων πληθυνῶ τὰς λύπας σου καὶ τὸν στεναγμόν σου· ἐν λύπαις τέξῃ τέκνα, καὶ πρὸς τὸν ἄνδρα σου ἡ ἀποστροφή σου, καὶ αὐτός σου κυριεύσει. ιζ' τῷ δὲ Ἀδὰμ εἶπεν· ὅτι ἤκουσας τῆς φωνῆς τῆς γυναικός σου καὶ ἔφαγες ἀπὸ τοῦ ξύλου, οὗ ἐνετειλάμην σοι τούτου μόνου μὴ φαγεῖν, ἀπ᾿ αὐτοῦ ἔφαγες, ἐπικατάρατος ἡ γῆ ἐν τοῖς ἔργοις σου· ἐν λύπαις φαγῇ αὐτὴν πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς σου· ιη' ἀκάνθας καὶ τριβόλους ἀνατελεῖ σοι, καὶ φαγῇ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ. ιθ' ἐν ἱδρῶτι τοῦ προσώπου σου φαγῇ τὸν ἄρτον σου, ἕως τοῦ ἀποστρέψαι σε εἰς γὴν γῆν, ἐξ ἧς ἐλήφθης, ὅτι γῆ εἶ καὶ εἰς γῆν ἀπελεύσῃ· κ' καὶ ἐκάλεσεν Ἀδὰμ τὸ ὄνομα τῆς γυναικὸς αὐτοῦ Ζωή, ὅτι αὕτη μήτηρ πάντων τῶν ζώντων. 

κα' Καὶ ἐποίησε Κύριος ὁ Θεὸς τῷ Ἀδὰμ καὶ τῇ γυναικὶ αὐτοῦ χιτῶνας δερματίνους καὶ ἐνέδυσεν αὐτούς. κβ' καὶ εἶπεν ὁ Θεός· ἰδοὺ Ἀδὰμ γέγονεν ὡς εἷς ἐξ ἡμῶν, τοῦ γινώσκειν καλὸν καὶ πονηρόν· καὶ νῦν μή ποτε ἐκτείνῃ τὴν χεῖρα αὐτοῦ καὶ λάβῃ ἀπὸ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς καὶ φάγῃ καὶ ζήσεται εἰς τὸν αἰῶνα. κγ' καὶ ἐξαπέστειλεν αὐτὸν Κύριος ὁ Θεὸς ἐκ τοῦ παραδείσου τῆς τρυφῆς ἐργάζεσθαι τὴν γῆν, ἐξ ἧς ἐλήφθη. κδ' καὶ ἐξέβαλε τὸν Ἀδὰμ καὶ κατῴκισεν αὐτὸν ἀπέναντι τοῦ παραδείσου τῆς τρυφῆς καὶ ἔταξε τὰ Χερουβὶμ καὶ τὴν φλογίνην ρομφαίαν τὴν στρεφομένην φυλάσσειν τὴν ὁδὸν τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς.
https://el.wikisource.org/


Anna Lea Merritt -Eve

Γένεσις - Η πτώση του ανθρώπου

Γεν. 3,1 Ὁ δὲ ὄφις ἦν φρονιμώτατος πάντων τῶν θηρίων τῶν ἐπὶ τῆς γῆς, ὧν ἐποίησε Κύριος ὁ Θεός. καὶ εἶπεν ὁ ὄφις τῇ γυναικί· τί ὅτι εἶπεν ὁ Θεός, οὐ μὴ φάγητε ἀπὸ παντὸς ξύλου τοῦ παραδείσου;

Γεν. 3,1 Ο όφις ήτο το ευφυέστερον και επινοητικώτερον από όλα τα ζώα, τα οποία είχε δημιουργήσει Κυριος ο Θεός επί της γης. Ο όφις (ο διάβολος υπό μορφήν όφεως) ηρώτησε την Ευαν και της είπε· “διατί ο Θεός απηγόρευσε να φάγετε από τους καρπούς όλων των δένδρων, που υπάρχουν στον παράδεισον;”

Γεν. 3,2 καὶ εἶπεν ἡ γυνὴ τῷ ὄφει· ἀπὸ καρποῦ τοῦ ξύλου τοῦ παραδείσου φαγούμεθα,

Γεν. 3,2 Η Ευα απήντησεν στον όφιν· “από τους καρπούς κάθε δένδρου του παραδείσου ημπορούμεν να φάγωμεν.

Γεν. 3,3 ἀπὸ δὲ τοῦ καρποῦ τοῦ ξύλου, ὅ ἐστιν ἐν μέσῳ τοῦ παραδείσου, εἶπεν ὁ Θεός, οὐ φάγεσθε ἀπ᾿ αὐτοῦ, οὐ δὲ μὴ ἅψησθε αὐτοῦ, ἵνα μὴ ἀποθάνητε.

Γεν. 3,3 Από τον καρπόν όμως του δένδρου, που υπάρχει εν τω μέσω του παραδείσου, έδωσεν εντολήν ο Θεός λέγων· δεν θα φάγετε από τον καρπόν αυτού ούτε και θα εγγίσετε αυτό, δια να μη αποθάνετε”.

Γεν. 3,4 καὶ εἶπεν ὁ ὄφις τῇ γυναικί· οὐ θανάτῳ ἀποθανεῖσθε·

Γεν. 3,4 Είπε δε τότε ο όφις προς την γυναίκα· “δεν θα αποθάνετε· κάθε άλλο.

Γεν. 3,5 ᾔδει γὰρ ὁ Θεός, ὅτι ᾗ ἂν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ᾿ αὐτοῦ, διανοιχθήσονται ὑμῶν οἱ ὀφθαλμοὶ καὶ ἔσεσθε ὡς θεοί, γινώσκοντες καλὸν καὶ πονηρόν.

Γεν. 3,5 Σας απηγόρευσεν ο Θεός να φάγετε από το δένδρον αυτό, διότι εγνώριζεν ότι κατά την ημέραν, κατά την οποίαν θα φάγετε, θα ανοιχθούν τα μάτια σας και θα είσθε και σεις σαν θεοί, όμοιοι με αυτόν, γνωρίζοντες καλόν και πονηρόν”.

Γεν. 3,6 καὶ εἶδεν ἡ γυνή, ὅτι καλὸν τὸ ξύλον εἰς βρῶσιν καὶ ὅτι ἀρεστὸν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἰδεῖν καὶ ὡραῖόν ἐστι τοῦ κατανοῆσαι, καὶ λαβοῦσα ἀπὸ τοῦ καρποῦ αὐτοῦ ἔφαγε· καὶ ἔδωκε καὶ τῷ ἀνδρὶ αὐτῆς μετ᾿ αὐτῆς, καὶ ἔφαγον.

Γεν. 3,6 Τοτε η Εύα παρετήρησε προσεκτικότερα το απηγορευμένον δένδρον, είδε τον καρπόν του ωραίον εις την όψιν και εσκέφθη ότι ευχάριστον θα ήτο να δοκιμάση αυτόν. Και λοιπόν έλαβεν από τον καρπόν του δένδρου αυτού, έφαγεν αυτή, και έδωσε και στον άνδρα της, και έτσι έφαγον και οι δύο.

Γεν. 3,7 καὶ διηνοίχθησαν οἱ ὀφθαλμοὶ τῶν δύο, καὶ ἔγνωσαν ὅτι γυμνοὶ ἦσαν, καὶ ἔῤῥαψαν φύλλα συκῆς καὶ ἐποίησαν ἑαυτοῖς περιζώματα.

Γεν. 3,7 Και ήνοιξαν τα μάτια των δύο πρωτοπλάστων, εκατάλαβαν ότι ήσαν γυμνοί σωματικώς και ψυχικώς, εντράπηκαν την γυμνότητά των και έκοψαν φύλλα συκής, τα έρραψαν προχείρως και με αυτά σαν ποδιές εκάλυψαν την γυμνότητά των.

Γεν. 3,8 Καὶ ἤκουσαν τῆς φωνῆς Κυρίου τοῦ Θεοῦ περιπατοῦντος ἐν τῷ παραδείσῳ τὸ δειλινόν, καὶ ἐκρύβησαν ὅ τε Ἀδὰμ καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ ἀπὸ προσώπου Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἐν μέσῳ τοῦ ξύλου τοῦ παραδείσου.

Γεν. 3,8 Οταν δε κατά το δειλινόν ήκουσαν την φωνήν του Θεού, ο οποίος περιπατούσεν στον παράδεισον, εκρύβησαν ο Αδάμ και η γυνή αυτού από φόβον και εντροπήν ανάμεσα εις τα δένδρα του παραδείσου, δια να μη αντικρύσουν το πρόσωπον του Θεού.

Γεν. 3,9 καὶ ἐκάλεσε Κύριος ὁ Θεὸς τὸν Ἀδὰμ καὶ εἶπεν αὐτῷ· Ἀδάμ, ποῦ εἶ;

Γεν. 3,9 Ο Θεός προσεκάλεσε τον Αδάμ και του είπε· “' Αδάμ, που είσαι;”

Henry Rousseau Eve, 1907

Γεν. 3,10 καὶ εἶπεν αὐτῷ· τῆς φωνῆς σου ἤκουσα περιπατοῦντος ἐν τῷ παραδείσῳ καὶ ἐφοβήθην, ὅτι γυμνός εἰμι, καὶ ἐκρύβην.

Γεν. 3,10 Ο δε Αδάμ απήντησεν στον Θεόν· “ήκουσα την φωνήν σου, καθώς περιπατούσες στον παράδεισον, και εφοβήθην να παρουσιασθώ εμπρός σου επειδή είμαι γυμνός δι' αυτό και έσπευσα να κρυφθώ”.

Γεν. 3,11 καὶ εἶπεν αὐτῷ ὁ Θεός· τίς ἀνήγγειλέ σοι ὅτι γυμνὸς εἶ, εἰ μὴ ἀπὸ τοῦ ξύλου, οὗ ἐνετειλάμην σοι τούτου μόνου μὴ φαγεῖν, ἀπ᾿ αὐτοῦ ἔφαγες;

Γεν. 3,11 Ηρώτησε δε ο Θεός αυτόν· “ποίος σου ανήγγειλεν ότι είσαι γυμνός; Μηπως και έφαγες από το δένδρον, από το οποίον και μόνον σου απηγόρευσα να φάγης;”

Γεν. 3,12 καὶ εἶπεν ὁ Ἀδάμ· ἡ γυνή, ἣν ἔδωκας μετ᾿ ἐμοῦ, αὕτη μοι ἔδωκεν ἀπὸ τοῦ ξύλου, καὶ ἔφαγον.

Γεν. 3,12 Ο Αδάμ έσπευσε να δικαιολογηθή και είπε· “αυτή η γυναίκα, την οποίαν συ μου έδωκες ως σύντροφον και βοηθόν μου, αυτή μου έδωσε από τον καρπόν του απηγορευμένου δένδρου και έφαγον”.

Γεν. 3,13 καὶ εἶπε Κύριος ὁ Θεὸς τῇ γυναικί· τί τοῦτο ἐποίησας; καὶ εἶπεν ἡ γυνή· ὁ ὄφις ἠπάτησέ με, καὶ ἔφαγον.

Γεν. 3,13 Είπε δε τότε Κυριος ο Θεός προς την γυναίκα, την Εύαν· “διατί έκαμες αυτό;” Η Εύα απήντησεν· “ο όφις με εξηπάτησε και έφαγον”.

Γεν. 3,14 καὶ εἶπε Κύριος ὁ Θεὸς τῷ ὄφει· ὅτι ἐποίησας τοῦτο, ἐπικατάρατος σὺ ἀπὸ πάντων τῶν κτηνῶν καὶ ἀπὸ πάντων τῶν θηρίων τῶν ἐπὶ τῆς γῆς· ἐπὶ τῷ στήθει σου καὶ τῇ κοιλίᾳ πορεύσῃ καὶ γῆν φαγῇ πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς σου.

Γεν. 3,14 Είπε δε τότε Κυριος ο Θεός στον όφιν· “επειδή διέπραξες αυτήν την δολιότητα, θα είσαι κατηραμένος συ ανάμεσα από όλα τα κτήνη και όλα τα θηρία, που υπάρχουν εις την γην. Θα σύρεσαι στο χώμα με το στήθος και την κοιλίαν και χώμα θα τρώγης όλας τας ημέρας της ζωής σου.

Γεν. 3,15 καὶ ἔχθραν θήσω ἀνὰ μέσον σοῦ καὶ ἀνὰ μέσον τῆς γυναικὸς καὶ ἀνὰ μέσον τοῦ σπέρματός σου καὶ ἀνὰ μέσον τοῦ σπέρματος αὐτῆς· αὐτός σου τηρήσει κεφαλήν, καὶ σὺ τηρήσεις αὐτοῦ πτέρναν.

Γεν. 3,15 Θα θέσω δε άσβεστον εχθρότητα μεταξύ σου και της γυναικός, μεταξύ των απογόνων σου και των απογόνων αυτής. Ενας δε απόγονος της γυναικός μόνης, αυτός θα σου συντρίψή την κεφαλήν και συ θα κεντήσης αυτού την πτέρναν”.

Γεν. 3,16 καὶ τῇ γυναικὶ εἶπε· πληθύνων πληθυνῶ τὰς λύπας σου καὶ τὸν στεναγμόν σου· ἐν λύπαις τέξῃ τέκνα, καὶ πρὸς τὸν ἄνδρα σου ἡ ἀποστροφή σου, καὶ αὐτός σου κυριεύσει.

Γεν. 3,16 Προς δε την γυναίκα είπε· “θα πολλαπλασιάσω εις πλήθος πολύ τας λύπας σου, τας θλίψεις και τους στεναγμούς σου. Με πόνους θα γεννάς τα τέκνα σου, θα εξαρτάσαι δε πάντοτε από τον άνδρα σου και αυτός θα είναι κύριός σου”.

Γεν. 3,17 τῷ δὲ Ἀδὰμ εἶπεν· ὅτι ἤκουσας τῆς φωνῆς τῆς γυναικός σου καὶ ἔφαγες ἀπὸ τοῦ ξύλου, οὗ ἐνετειλάμην σοι τούτου μόνου μὴ φαγεῖν, ἀπ᾿ αὐτοῦ ἔφαγες, ἐπικατάρατος ἡ γῆ ἐν τοῖς ἔργοις σου· ἐν λύπαις φαγῇ αὐτὴν πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς σου·

Γεν. 3,17 Εις δε τον Αδάμ είπεν· “επειδή ήκουσες την κακήν συμβουλήν της γυναικός σου και έφαγες από τον καρπόν του δένδρου, εκ του οποίου και μόνου εγώ σου έδωσα την εντολήν να μη φάγης, θα είναι κατηραιμένη η γη εις τα έργα σου. Με λύπην και κόπον θα κερδίζης την τροφήν σου από την γην όλας τας ημέρας της ζωής σου.

Γεν. 3,18 ἀκάνθας καὶ τριβόλους ἀνατελεῖ σοι, καὶ φαγῇ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ.

Γεν. 3,18 Αγκάθια και τριβόλια θα σου φυτρώνη η γη και θα τρέφεσαι με τα χόρτα του αγρού.

Γεν. 3,19 ἐν ἱδρῶτι τοῦ προσώπου σου φαγῇ τὸν ἄρτον σου, ἕως τοῦ ἀποστρέψαι σε εἰς τὴν γῆν, ἐξ ἧς ἐλήφθης, ὅτι γῆ εἶ καὶ εἰς γῆν ἀπελεύσῃ·

Γεν. 3,19 Καθ' όλον το διάστημα της ζωής σου με τον ιδρώτα του προσώπου σου θα τρώγης τον άρτον σου, μέχρις ότου αποθάνης και επιστρέψη το σώμα σου εις την γην, από την οποίαν και έχει πλασθή· διότι χώμα είναι το σώμα σου, στο χώμα θα καταλήξη και χώμα πάλιν θα γίνη”.

William Blake Eve Tempted by the Serpent

Γεν. 3,20 καὶ ἐκάλεσεν Ἀδὰμ τὸ ὄνομα τῆς γυναικὸς αὐτοῦ Ζωή, ὅτι αὕτη μήτηρ πάντων τῶν ζώντων.

Γεν. 3,20 Ωνόμασε τότε ο Αδάμ την γυναίκα του Ζωήν, διότι αυτή θα ήτο η μητέρα όλων των ανθρώπων της γης.

Γεν. 3,21 Καὶ ἐποίησε Κύριος ὁ Θεὸς τῷ Ἀδὰμ καὶ τῇ γυναικὶ αὐτοῦ χιτῶνας δερματίνους καὶ ἐνέδυσεν αὐτούς.

Γεν. 3,21 Ο δε πανάγαθος Θεός, δια να προφυλάξη τον Αδάμ και την γυναίκα του από τας καιρικάς μεταβολάς, κατεσκεύασε δι' αυτούς χιτώνας δερματίνους, με τους οποίους και τους ενέδυσεν.

Γεν. 3,22 καὶ εἶπεν ὁ Θεός· ἰδοὺ Ἀδὰμ γέγονεν ὡς εἷς ἐξ ἡμῶν, τοῦ γινώσκειν καλὸν καὶ πονηρόν· καὶ νῦν μή ποτε ἐκτείνῃ τὴν χεῖρα αὐτοῦ καὶ λάβῃ ἀπὸ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς καὶ φάγῃ καὶ ζήσεται εἰς τὸν αἰῶνα.

Γεν. 3,22 Είπε δε τότε ο Τριαδικός Θεός· “ιδού ο Αδάμ έγινε πλέον σαν ένας από ημάς με την ικανότητα να γνωρίζη καλόν και κακόν ! Και τώρα μήπως τυχόν και απλώση το χέρι του και πάρη και φέγη από τον καρπόν του ξύλου της ζωής και γίνη αυτός και το κακόν αθάνατον, πρέπει να εκδιωχθή από τον παράδεισον”.

Γεν. 3,23 καὶ ἐξαπέστειλεν αὐτὸν Κύριος ὁ Θεὸς ἐκ τοῦ παραδείσου τῆς τρυφῆς ἐργάζεσθαι τὴν γῆν, ἐξ ἧς ἐλήφθη.

Γεν. 3,23 Και έδιωξεν ο Θεός τον Αδάμ από τον παράδεισον της χαράς και της τέρψεως, δια να εργάζεται μετά κόπου την γην, από το χώμα της οποίας είχε πλασθή το σώμα του.

Γεν. 3,24 καὶ ἐξέβαλε τὸν Ἀδὰμ καὶ κατῴκισεν αὐτὸν ἀπέναντι τοῦ παραδείσου τῆς τρυφῆς καὶ ἔταξε τὰ Χερουβὶμ καὶ τὴν φλογίνην ῥομφαίαν τὴν στρεφομένην φυλάσσειν τὴν ὁδὸν τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς.

Γεν. 3,24 Εβγαλε τον Αδάμ και τον έφερε να κατοικήση απέναντι από τον παράδεισον της χαράς και της τέρψεως. Διέταξε δε τα Χερουβιμ και την φλογίνην ρομφαίαν, την συστρεφομένην, να φυλάσσουν την οδόν, η οποία ωδηγούσε προς το δένδρον της ζωής.


Eve Naming the Birds by William Blake


ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΔΙΑΚΟΝΟΥ "ΣΤΙΧΟΙ ΕΙΣ ΤΟΝ ΑΔΑΜ"

Hugo van der Goes
 - Adam and Eve Tempted
 by the Snake
Τό ἔργο «Στίχοι εἰς Ἀδάμ» μᾶς τό παραδίδουν δύο κώδικες (12ου καί 14ου αἰ.)πού προέρχονται ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη καί σήμερα βρίσκονται στήν Ἐθνική Βιβλιοθήκη τῶν Παρισίων. Ὁ Boissonade στήν κριτική ἔκδοση τοῦ κειμένου βασίστηκε περισσότερο στόν κώδικα τοῦ 12ουαἰ. (P Suppl gr 690). πού θεωρεῖ πλησιέστερο στό ἀρχέτυπο κείμενο. Τό 1832 οἱ ἐκδόσεις «Didot Family» περιέλαβαν στήν «Βιβλιοθήκη» τό κείμενο τοῦ ἔργου μέ πολλές διορθώσεις γι’ αὐτό ὁ Migne ἔλαβε ὑπ’ ὄψιν μόνο τήν ἔκδοση Boissonade (σέ ὑποσημειώσεις παραθέτει τίς διαφορετικές γραφές τοῦ P gr 1630). 

Καί στά δύο σωζόμενα χειρόγραφα συγγραφέας φέρεται ὁ «Ἰγνάτιος Διάκονος». Ὅλοι οἱ ἐρευνητές τόν ταυτίζουν μέ τόν γνωστό «γραμματικό» ἀπό τήν Παφλαγονία, μαθητή καί βιογράφο τῶν ἁγίων Ταρασίου καί Νικηφόρου. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ὁ Ἰγνάτιος ἀπέκτησε θεατρική παιδεία ὡς μαθητής τοῦ Ταρασίου στή Σχολή τῆς Κωνσταντινουπόλεως καί μποροῦσε νά γράφει ἔργα δραματικοῦ χαρακτήρα, νά τά μελετοῦν οἱ μαθητές του. Καί στούς «Στίχους εἰς τόν Ἀδάμ» διακρίνονται φράσεις παρμένες ἀπό τραγῳδίες τοῦ Εὐριπίδη. Ὅμως οὔτε τό λεξικό Σουίδα οὔτε ἄλλη πηγή δέν χαρακτηρίζει τόν Ἰγνάτιο δραματουργό. Ὁ Θεόδωρος Στουδίτης στόν ἔλέγχο πού τοῦ ἀσκεῖ φαίνεται ὅτι δέν γνωρίζει τό ἔργο «Στίχοι εἰς τόν Ἀδάμ» παρ’ ὅλο ὅτι γράφτηκε μεταξύ τῶν ἐτῶν 795 – 815 (ὅταν ὁ Ἰγνάτιος ἥταν διάκονος καί «σκευοφύλαξ τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας»). Τέλος, στήν Παλατινή Ἀνθολογία εἶναι γνωστός ὁ Ἰγνάτιος ὡς «Μαγίστωρ τῶν γραμματικῶν» (χωρίς κάποιον τίτλο πού να προδίδει συγραφέα δραματικῶν ἔργων). 

Ὁ Ἀλέξης Σολωμός συμφωνεῖ μέ τη γνώμη τοῦ Γρηγορόβιου ὅτι τό κείμενο «Στίχοι εἰς τόν Ἀδάμ» εἶναι τό πρῶτο γνωστό δοκίμιο τοῦ «Ἀπωλεσθέντος Παραδείσου» - πού ἀργότερα διασκευάστηκε ἀπό τόν John Milton. Τόν 12ο αἰ. στήν Νορμανδία κυκλοφορεῖ τό ἔργο «Adam». Τό ἔγραψε ἄγνωστος Ἀγγλο – Νορμανδός μοναχός στή δημώδη Νορμανδική καί εἶναι βασισμένο στο ἔργο «Στίχοι εἰς τόν Ἀδάμ». Οἱ ὁδηγίες στούς ἠθοποιούς εἶναι γραμμένες στήν΄Λατινική. Παιζόταν στό προαύλιο τοῦ Ναοῦ μέ φόντο τό πρόπυλο τῆς εἰσόδου.


ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΔΙΑΚΟΝΟΥ - ΣΤΙΧΟΙ ΕΙΣ ΤΟΝ ΑΔΑΜ
(πρός γάρ φίλον συμφοραῖς περιπεσόντα ποιεῖται)

ΠΡΟΟΙΜΙΟΝ

Ἀγῶνας, ἇθλα καί παλαίσματα βλέπων,
Ἅ τοῖς γερνάρχαις ὁ προσερπύσας ὄφις ,
Δι’ ἡδονῆς ἔπλεξε συμπλακείς πάλαι,
Καί τήν πολυθρύλλητον ἧτταν θαυμάσας,
5 Καί τῆς παλαιᾶς νῦν ἀρᾶς μεμνημένος
Ἥν έξ έκείνων ἡ βροτῶν εὗρεν φύσις,
Ἐχθροῦ φανέντος τῆς πάλης ὑπερτέρου,
Τῆς σῆς ἐν αύτοῖς συμφορᾶς ἐπαισθάνου,
Ὡς καί λελογχώς τῶν ὁμοίων σκαμμάτων.
10 Ἐπεί γάρ εἷδεν τῶν νοητῶν την φύσιν
Ὁ πρίν πεσών δύστηνος ἐκ φθορᾶς δράκων,
Καί την κάτω σύμπτυξιν, ἀρρήτῳ τάχει,
Λόγῳ παραχθεῖσάν τε καί βουλῇ μόνῃ,
Οἷον τό σεπτόν τῆς ἄνω κληρουχίας,
15 Χερουβίμ, Άρχάς, καί Σεραφείμ, καί Θρόνους,
Ἀρχαγέλους, τάξεις τε φρικτῶν Ἀγγέλων,
Γῆν, οὐρανόν, καί πᾶσαν τήν ἄστρων θέσιν,
Ὕδωρ τε καί πῦρ, ἀέρα ξύν αἰθέρι,
Φωστῆρα διφρεύοντα πρός τήν ἡμέραν,
20 Ἄλλον δέ πυρσεύοντα νύκτα προφόρως,
Κτήνη τε, νηκτά πάντα καί πτηνῶν γένος,
Καί πάντα κόσμον ἐν λόγῳ πεφηνότα,
Τοῦτον δέ χειρί καί προβουλίῳ μόνῳ
Λαβόντα τήν ὕπαρξιν ἐνθεεστέραν,

25 Καί δεσπότην δειχθέντα τῶν τεταγμένων
Ὧς παντός ἄλλου προκριθέντα τῷ λόγῳ,
Τιμῆς τε πάσης ἔνθεν ἤξιωμένον,
Ἐκ τοῦ δεδείχθαι τοῦ Θεοῦ κατ’ εἰκόνα ,

Κινεῖ κατ’ αὐτοῦ πᾶσαν ἐκ φθόνου πάλιν,

30 Ἔως ἀφῆκε τῆς Ἐδέμ τοῦ χωρίου,
Ἐν ῷ τέθειτο καί φυτουργεῖν καί μένειν,
Καί ταῖς ἐκεῖθεν ἐντρυφᾶν γεωργίαις.

Ἐδέμ, τό πάντων θαῦμα τῆς Ἔω τόπων,
Ἤν τετράκλυστον (9) ὥσπερ ἀρδεῦον ὕδωρ
35 Φυτῶν ἁπάντων δεικνύει μαιεύτριαν,
Πολλήν φερόντων τέρψεως εύμορφίαν,
Καί πᾶσαν ὅψιν ἐστιώντων εἰς ἄγραν.
Ὧπερ δεδοικώς ὁ πλάνης προσεγίσαι,
Ὧς οἷα χειρί τοῦ Θεοῦ λελημμένῳ
40 Καί την ἐκεῖθεν ὅψιν ὡραϊσμένῳ,
Εὔᾳ πρόσεισι τῇ φύσει νωθεστέρᾳ,
Καί τῇ πρός ἄνδρα προσβολῇ σοφωτέρᾳ,
Ἥν εἰς βυθόν καί συνεργόν τοῦ βίου
Πλευρᾶς ἐκείνου μικρόν ἐξελών τρύφος,
45 Ἔδειμε καί δέδωκεν αὐτῷ πανσόφως,
Ἐνυπνίων δώρημα καί πόνων ἄκος.

Οἷς καί παρασχών ἐντολῶν ὑποσχέσεις,
Πάντων φυτῶν προὔτρεψε τήν ἐξουσίαν,
Ἑνός δέ ὡς μάλιστα μή ψαύειν ὅλως(15).
50 Ὡς, εἰ φάγοιεν, δεινόν ἐκτίσαι μόρον,
Εἴπερ δέ μή τρώσειαν αὐτοῦ τον νόμον,
Βιοῦν ἀλύπως εἰς χρόνων εὐκληρίας.

Ταύτῃ προσελθών, καί κορυσθείς καί πάλιν,
Χωρεῖ πρός αὐτούς τούς ἀγῶνας καί λέγει.


ΟΦΙΣ.
55 Τί δή πρός ὑμᾶς εἷπεν ὁ Πλάσας, γύναι;
«Μη τοῦδε προσψαύσητε τοῦ φυτοῦ μόνου.»
Ὡς μη θεοί γένησθε βασκήνας, ἔφη.


ΕΥΑ.

Ἔφησε παντός ἐκ ξύλου βεβρωκέναι.
Τούτου δέ γεῦσιν τοῦ φυτοῦ φυγεῖν μόνον,
60 Ὡς μή λάβοιμεν ἀντί βρώσεως μόρον.


ΟΦΙΣ.
Μή δή σύ ταῦτα σαῖς φρεσίν λαβοῦ, γύναι.
Ἤδη γάρ . εἰ φάγοιτε τοῦ ξύλου μόνου,
Ἔσεσθε πάντως ὡς θεοί δεδορκότες.


ΕΥΑ.
Ἀδάμ προσῆλθες ἀνδρί μου καἰ δεσπότῃ;
65 Ἤ πάντα θαρςῶν ἧκες ὡς ἐμέ, ξένε;
Ἔγνως γάρ ὡς πέφυκα τοῦδε Δευτέρα.


ΟΦΙΣ.
Ἀδάμ θελούσης οὐδέν ἰσχύει, γύναι.
Ἐφέψεται γάρ, εἰ παραινέσεις, λόγοις,
Καί δέξεται τάχιστα, σύν σοί καί φάγῃ.


ΕΥΑ
70 Ὄντως προσῆλθες (24) ὡς ἐχούςῆ δειλίαν,
Καί μηχναῖς με τοῦτον ἐλκῦσαι λέγεις .
Πρόσειμι λοιπόν,εἴ γε δέξεται τάδε


ΟΦΙΣ.
Μή δή προσέλθῃς τἀνδρί γεύσεως ἄτερ.
Πρώτη δέ πειράθητι, καί πρώτη φάγε .
75 Πείσεις γάρ οὕτως εὐπεῶς . γυνή γάρ εἷ.


ΕΥΑ.
Ἐπεισας ὡς φάγοιμι, καί τῷ συζύγῳ
Φαγεῖν παραινέσαιμι, σύμβουλε ξένε,
Εἰ δή τύχοιμεν, ὧνπερ εἷπας, ἐλπίδων.


ΟΦΙΣ
Μή δή βραδείας τάς ὑποσχέσεις δίδου.
80 Ὡς ἄν ταχείας τάς ἐμάς λήψῃ γύναι .
Τό γάρ βραδῦνον οἷδε μή τίκτειν χάριν.


ΕΥΑ.
Ἄνερ, τό τερπνόν τοῦδε τοῦ φυτοῦ βλέπων,
Ἡδῦνον ὡς μάλιστα γεῦσιν και θέαν.
Δέδεξο, καί γένοιο θεῖος, εἰ φάγοις.


ΑΔΑΜ.

85 Θεῖον τό δῶρον, εἰ παρέσχε τις ξένος;
Καί πῶς θεόν θλησει με γεῦσις, εἰ φάγω;
Θεός γάρ οὐδείς, ὅς μεθέξει βρωμάτων.


ΕΥΑ.
Ζητεῖς δέ βέλτιόν τι (27) τοῦ γνῶναι, φίλε,
Φύσιν καλῶν τε καί κακῶν ἐν τῷ βίῳ;
90 Τούτου μετασχών τοῖν δυοῖν πεῖραν λάβοις.

ΑΔΑΜ.
Και πῶς γέ τις. τεθέντας ἐκβαίνων ὄρους
Οὕς ὁ Κτίσας ἔπηξεν ἠκριβωμένως;
Ὡς ἐκλάπης, τάλαινα, τῇ ῥᾳθυμίᾳ.

ΕΥΑ.
Ἔχεις ἀφορμάς τάς σαλευούσας ὅρους,
95 Ἐμοί πρόσαψον, ἤν δέδοικας, αἰτίαν,
Κἀγώ σε λύσω παντελῶς ὀφλήματος.

ΑΔΑΜ.
Ἰδού, γέγευμαι. καί φθοράν εἷσω, γύναι,
Βλέπω συνεισρέουσαν ἐν τῇ κοιλίᾳ,
Ἐξ ἧς, ἔγῳμαι, δεινός εἰσπέσῃ μόρος.

ΕΥΑ.
100 Καί τήν ἐμήν τρύχουσιν ἔνδον γαστέρα
Ὠδῖνες, ἅς εἴληφα γεύσει τοῦ ξύλου.
Ἐξ οὗ με παρήπαφε δυσμενής ὄφις.

ΑΔΑΜ.
Γυμνοί φανέντες (30), φεῦ! Γύναι, τά νῦν φράσον.
Περιστελοῦμεν αἰσχύνην πῶς; Εἰπέ μοι.
105 Ὁρῶ γάρ ὡς οὐκ ἔστιν αἰσχύνης σκέπη.

ΕΥΑ.
Τραχεῖα ταῦτα φύλλα συκῆς, ὡς βλέπεις
Τούτοις περιστείλωμεν αἰσχύνης θέαν.
Τραχύς γάρ ἡμῖν συμπεσεῖται νῦν βίος.

ΑΔΑΜ.
Ἔγνως τό δεινόν ὀψέ πως ταῶν σφαλμάτων,
110 Καί τῆς δοθείσης νῦν ἐπῄσθου ζημίας.
Οὐκοῦν τό κέρδος εἰσδέχου τῶν πρακτέων,

ΕΥΑ.
Ἔγνων παρακλαπεῖσα τόν νοῦν ἀφρόνως.
Καί σάς ὑποφθείρουσα, σύζυγε, φρένας.
Ὅθεν δέδειγμαι τῆς φθορᾶς παραιτία.

ΑΔΑΜ.

115 Οὐκ αἰσθάνῃ τοῖς ὠσίν, γύναι, ψόφου.
Ἄνωθεν, ὥσπερ ἐκ Θεοῦ, κτυπουμένου;
Ὡς εὐλαβοῦμαι τήν δίκην τῶν δρωμένων!

ΕΥΑ.
Ποδῶν Θεοῦ πάρεστιν εἰς ὧτα κτύπος,
Οὗ δειλιῶσα (35) τήν παῤῥησίαν φέρειν,
120 Σύν σοί κρυβῆναι μᾶλλον εὐδοκῶ, φίλε.

ΑΔΑΜ.
Ποῖος τόπος κρύψει με; Καί κρυβήσομαι;
Οὐδείς γάρ ἔξω τοῦ Θεοῦ τόπος πέλει,
Ἐν ᾧ φυγών λάθοιμι. Πλήν ἕπου, γύναι.

ΘΕΟΣ.
Ἀδάμ, τό πάντων κτισμάτων ὑπερφέρον,
125 Τό τῆς ἐμῆς μέλημα χειρός καί κτέαρ.
Ποῦ νῦν ἔβης; Καί ποῖος ἀνθ’ οἵου πέλεις;

ΑΔΑΜ.
Οἱ σοί (38) λόγοι με γυμνόν ὅντα καί πόδες
Εἰς προῦπτον οὐκ ἐῶσιν. ἀλλά γε
Δεινή φυγή με συμποδίζει καί φόβος.

ΘΕΟΣ.
130 Τίς, ὧ τάλαν, σας νῦν παρήγαγε φρένας,
Καί τήν γύμνωσιν ἄρτι δεικνύει βλέπειν,
Εἰ μή προσῆλθες οἷς προσελθεῖν οὐ θέμις;

ΑΔΑΜ.
Γυναικί πεισθείς, ἥν δέδωκας, ὁ Πλάσας,
Πολλήν φερούσῃ πεισμονήν ἐκ τοῦ λέγειν,
135 Ξύλῳ προσῆλθον οὗ φαγεῖν οὐκ ἧν θέμις.

ΘΕΟΣ.
Ἐπεί γυναικός εὑρέθης ἡττημένος,
Καί τῆς ἐφετμῆς τῆς ἐμῆς παρεκλάπης,
Ἔσῃ γεωργῶν τάς ἀκάνθας τοῦ βίου,
Αὔξων ἐπαύξων σύν στεναγμῷ καί λύπας

140 Τέξῃ δέ τέκνα σύν λύπαις. Θνητ΄φύσις,
Ἱδρῶσι τό πρόσωπον ἐῤῥαντισμένος,
Φαγῇ τόν ἄρτον ἐν κόποις καί φροντίσιν,
Ἕως, ἐών γῆς γηγενής, παλινδρόμει.

http://users.sch.gr/


 Μιχαήλ Άγγελος (1509) Το προπατορικό Αμάρτημα και η Εκδίωξη από τον Παράδεισο .

   Βασίλης Αμανατίδης - [ευαδάμ]

Κάθε που φιδοσέρνομαι γύρω απ' τη μητέρα, εκείνος
τελευταία διόλου δεν με αποκρούει – επαυξάνει. Quirk
και quirk, αδιάκοπα της λέω· μα πάντα αυτού παρόντος.
Εφόσον αδυνατεί ο πατέρας, με τα κουϊρκίσματά μου εγώ
στραγγαλίζω αντ' αυτού την προαιώνια σεμνότητά του,
ροκανίζοντας μες στο λαρύγγι μου και το μήλον του Αδάμ μας.
Ότι στο λαιμό μου κάθεται δεν έχει σημασία.
Είναι κοινό, δικό μας, εξ αδιαιρέτου μήλο.
Τούτο εδόθη –λες– από Αδάμ, όχι από Εύα.
(Η Εύα θα τ' αρνήθηκε, ο Αδάμ από ντροπή θα το κατάπιε,
μήπως για να εξαφανίσει και τεκμήρια της απόρριψης.
Σαν όγκος έκπτωτος η απόρριψη στρογγυλοκάθισε έκτοτε
στο κέντρο της μιλιάς μας.)
Η Εύα βέβαια παρέμεινε Θεός κάπου ξέχωρα. Ε, απουσία όφεως.
Μέσα στο παντοδύναμόν της άδυτον: μια Παναγία Τριάδα.[1]
[1] (Μα άντρας τότε, ο άντρας όμως, ω, άντρας τι είναι;)
 Βασίλης Αμανατίδης, από τη συλλογή μ_otherpoem: μόνο λόγος

The Temptation by William Strang.

Νάσος Βαγενάς - Το μήλο έλαμπε

Το μήλο έλαμπε. Το πρόσωπο της Εύας
 κάθε άλλο ήταν παρά σκεπτικό.
Βύθισε τους κοπτήρες δίχως σέβας στον καρπό,
που την έθελγε και οπτικώς,
φτύνοντας τα κουκούτσια που περισσεύαν.

Καρδιοχτυπώντας έσκυψε και τα πήρε
με μουδιασμένα δάχτυλα ο Αδάμ,
ενώ ξαφνικά σταμάτησαν οι λύρες,
ο ουράνιος κήπος έπαψε να ευωδά
και με πάταγο άνοιξαν οι θύρες.

Το φίδι χαμογελώντας, χωρίς να μιλάει,
 κατέγραφε τις κινήσεις του καθενός ασάλευτο,
 κουλουριασμένο πλάι στο δέντρο,
 καθώς κατέκλυζαν τα χάη
τα αφρισμένα κύματα του μηδενός.



James Jacques Joseph Tissot - Adam and Eve Driven From Paradise


Γιάννης Βαρβέρης - ΠΡΟΠΑΤΟΡΙΚΟ

Αυτός ο όφις που έφτασε στην πόλη μας
μ’ ένα ακέραιο μήλο κατακόκκινο για μας
πέρασε απαρατήρητος.
Κανείς δεν το δοκίμασε
κανείς δεν σκέφτηκε ούτε καν
να μπει στον πειρασμό της γεύσης του.

Βαρύ και ναρκωμένο πια το φίδι
έχει κουλουριαστεί στη μέση της πλατείας
χωνεύοντας το μήλο
αφού θα ‘πρεπε
κάποιος να ‘χε πεισθεί
και να δαγκώσει.
Γιάννης Βαρβέρης, Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΟΝΟΣ 2009



Edvard Munch. Adam and Eve

Σπύρος Λ. Βρεττός -Εύα

Η Εύα του είπε:
«Για ποιου Θεού τη χάρη
ούτε ματιά δεν έριξα
έξω από τον παράδεισο
 που νόμιζα πως υπάρχει;
Εντάξει. Το δέντρο εκείνο στην αυλή
το φύτεψες για μένα.
 Κι ούτε μου απαγόρευσες τον ίσκιο του.
 Κι ήσουν εσύ το φύλλωμα
 όταν αυτό δεν είχε.

 Όμως, δεν θα σου πω πως με αγάπησες.
Δεν θα σου πω ασφαλώς και πως με αρνήθηκες.
 Φαντάζουν και τα δύο
 δύσκολα πολύ να τα παλέψω.
Μα θα σου πω για τον παράδεισο που έφτιαξες
κι ήταν απ’ την αρχή χωρίς νερά
και δίχως δέντρα.

 Με ένα δέντρο μόνο
που παράσταινε καρπούς
και όταν άπλωνα το χέρι
αντί γι’ αυτούς έπιανα αέρα,
άντε και λίγο φύλλωμα
 όταν εσύ παράσταινες τα φύλλα
καθώς αυτό ποτέ δεν είχε.

Σε βλέπω. Έτοιμος να πεις
πως φρόντισες μην αμαρτήσω
και πως γι’ αυτό κι ευχήθηκες
το δέντρο μας να μην καρπίσει.
 Το όνομά μου, Εύα, σαν πολύ και να σου άρεσε μα σαν πολύ
και να σε τρόμαζε».

Κι αφού έτσι του μίλησε
στάθηκε για λίγο στην ανοιχτή πόρτα.
Σα να ’θελε αντί να μείνει, να φύγει.
Μα έκλεισε γρήγορα την πόρτα.
Τράβηξε και τον σύρτη να μη τους δουν.
 Τον αέρα ωστόσο στο παράθυρο
τον άφησε για τα μαλλιά της.
Κλεφτές ματιές στο τζάμι το ανοιχτό
 για το γυμνό της σώμα.

Της είπε:
«Ωραία τον σύρτη έσυρες.
 Και τα μαλλιά σου
ωραία που φθάνουν στο κρεβάτι
από τον δυνατό αέρα».

Κι αυτή;
«Ενδίδω και πάλι.
Το αισθάνομαι.
 Το όνομά μου, αλλά κι εγώ
πλαστήκαμε γι’ αυτόν τον μέτριο παράδεισό σου».


Tintoretto, Jacopo - The Temptation of Adam

Σελάνα Γραίκα - Ατιτλο 

Στο θέατρο του κόσμου,
με το τέλος ενός έργου, αρχίζει
η πρώτη πράξη ενός άλλου.
Αυτή η πρώτη πράξη είχε κιόλας αρχίσει,
στην τελευταία πράξη του προηγούμενου έργου…

Η Εύα υπήρξε
διαλεχτική
γκόμενα. Κάθε μέρα,
διάβαινε
σ’ έναν μεγάλο κήπο.
Αγαπημένα της δέντρα
οι μηλιές
– αυτές και οι καρποί της.
Σαν ήταν πράσινες
προτού
να βγουν
οι ανθοί.
Δέντρο,
φύλλα,
ανθός,
πράσινο μήλο
ύστερα κόκκινο
ώσπου συναντούσε
κάθε φορά
το χώμα.
Σάπιζε,
μαύριζε,
ξεκουκουτσωνόταν,
γινόταν λίπασμα
καλό
και πάλι απ’ την αρχή.
Μια μέρα
βοηθούσε
ο άνεμος
είπε και να!
το κόψει.
Ήταν το κούνημα
του μήλου
από τον άνεμο
για την απόφασή της
ρυθμιστής.
[ Ψέματα
πως ήτανε
ο όφις].
Αμαρτία;
Ενώ ο μπουνταλάς
Αδάμ,
Έπαιρνε
τα δέντρα
και με μαχαίρι
καλά
ακονισμένο
τα ’καμε
σανίδια.
Κι ύστερα
μολύβια
που τα ‘ξυνε.
καλά,
για να σκαρώνει
ποιήματα.
Η ζωή,
είπαν αργότερα,
είναι φτιαγμένη,
από διαδοχικούς
θανάτους
και
γεννήσεις.
©Σελάνα Γραίκα


John Collier - Eve, 1911


Κική Δημουλά - Εύα

Εύα
στο ευγηρίας μου σαλόνι σε δώρισε
για εμψύχωση για παρερμηνείες ζωτικές
κάποια ισχυρή θέληση πλαστουργός.

Μου θυμίζει αμυδρή αμαρτία
που μου πρωτοχάρισε η μεγάλη
καλλιτέχνις συναίνεση του Θεού
- ανήκει τώρα στην πλούσια ιδιωτική
συλλογή της παλαιότητας.
Το διαπεραστικό κάλλος της
σε θανάσιμο μίσος το έθαψε
η σπυριάρα τιμωρία.

Θεόγυμνη είσαι. Ίσως γιατί χειμώνιασε
για τα καλά η συκή
ίσως και για να τρέψεις την αιδώ
προς τα βαθύτερα της σημασίας της φύλλα.

Λευκό το σώμα σου λες
και ποτέ δεν το είδε ο εναρκτήριος
ο καινοτόμος ήλιος της ανυπακοής

λευκό σαν των χεριών που σ’ έπλασαν
το όραμα ίσως να ξαναγεννηθείς
από πλευρά δική σου και όχι
από την τοκογλύφο πλευράν του Αδάμ
- σου πήρε όλη τη λιγοστή ανίδεη αρχή σου.

Μοιραίος δανεισμός˙ σαν αθεράπευτη αρρώστια
μεταδόθηκε: κανένα θήλυ πλάσμα δεν επαρκούσε
μόνο του να ασκήσει μήτε ύπαρξη απλή
μήτε ανθισμένη εκπλήρωσή της
δίχως να συμβάλει άρρην πλευρά
δανεική βεβαίως
εξ ου και επιστρέφεται αργά
ή γρήγορα ο έρωτας.

Πλαγιαστή είσαι αναδιπλωμένη.
Ίσως να κρύβεσαι από το δάνειο
από την υποχρέωση αργά ή γρήγορα
να επιστραφεί αυτό που αισθανθήκαμε

ίσως κι από φόβο μη σε αναγνωρίσει
η διαδοσίας προϊστορία σου
και γίνει πάλι θηρίο ο διωγμός σου.
Μια καλλίγραμμη αγωνία των χεριών
ολότελα σκεπάζει τη μορφή σου
προφυλάσσοντάς την από την ομορφιά της
- είναι μάγισσα˙ τώρα μεταμορφώνεται
σε άφθαρτη
και σε χαμένη κάποτε θα μεταμορφωθεί.

Άροτρα τα μαλλιά σου οργώνουν
ως κάτω τη μυστηριώδη των γοφών ευπάθεια.
Με επιβράβευση κυματιστά τη σπέρνουν.

Ανάσκελα σε γυρίζω μήπως μάθω
την αρχέγονη ηλικία του συμβολισμού σου.

Και εμψυχώνομαι βλέποντας ότι
μετά από τόσες γέννες αποκλήρωσης
σα σφριγηλό ωάριο μοιάζει η κοιλιά σου
έτοιμη να μας ξεγεννήσει από δικό της
έρωτα όχι επιστρεπτέον
καθέναν μας με την ατομική του
παραδείσια χλωρότητα.

Σε κοσμογονικό μαιευτήριο εξήφθη
το μικροσκοπικό μου μπουφεδάκι όπου
πάνω του πλαγιασμένη κοιλοπονάς.

Όπου να ‘ναι έρχεται η μαμή ξυράφι
μη φοβάσαι έχει ξεγεννήσει έξω στα χωράφια
στις αχυροκαλύβες στις εγκαταλείψεις
ένα σωρό γκαστρωμένες φαντασιώσεις.

Πως ήταν φτωχές δε διαφέρει παράδεισο
κι αυτές όπως εσύ κυοφορούσαν.




Sir William Orpen -Eve in the Garden of Eden

Κική Δημουλά - Οικολογικό

Καθώς ξεφύλλιζα τον κήπο να διαβάσω 
στη στήλη με τα πένθη των ανθέων 
μη και χηρεύει κάποιος στήμονας 
σε μιαν άκρη είδα τσαλακωμένο το νωπό 
ανάστημα της χλόης.
Τράβηξα τα σκεπάσματα κι ένα φιδάκι 
έφηβο ζωγράφιζε το κουλούριασμά του
 επάνω στην κοιλιά της. 

Την παραμύθιαζε κρυφάκουγα: 
Αλήθεια είμαι γνήσιος απόγονος 
του θρυλικού εκείνου όφι που άδικα 
του επέρριψαν της άγνοιας τη διακόρευση. 
Ουδέποτε ήτανε παρθένος η φύση των πραγμάτων 
για να εισέρχεται στα βάθη της 
ο φόβος. 

Η Εύα από μια σταλιά κύτταρο 
δόθηκε στον πόθο σκοτεινόν με σβηστό 
το φως. Μαγευτικό ζευγάρι ταιριασμένο. 
Κι όμως, από της εκπληρώσεως την ένωση 
 γεννήθηκε ένα σκιαγμένο πλάσμα διωχτικό 
μοναξιά τούνομα. Κι είναι μυστήριο πώς 
ενώ ουδείς την επεδίωξε ποτέ δεν συνευρέθη 
με κανένα πολλαπλασιάστηκε. Ως εκ τούτου λένε εξεδιώχθη 
από τον έρωτα ο παράδεισος.
 Με ζάλισες – το αποπήρε η χλόη. 
Τι ωφελεί να βάζεις κατ’ αλφαβητική σειρά 
τη στέρησή μας. Το ρεζουμέ είναι 
πως δε γευτήκαμε παράδεισο κανέναν 
μήτε δικής μας παραγωγής φυσικόν 
μήτε του Άλλου με συντηρητικά. 
(Από τη συλλογή «Ήχος απομακρύνσεων», εκδ. Ίκαρος, 2001)


Alexandre Cabanel - Eve après la chute, 1863

Δέσποινα Καϊτατζή  - ΕΥΑ

Με λένε Εύα και είμαι μισή
– κομμάτι απ’ το πλευρό του άλλωστε –
Με αποκάλεσαν άτακτο στοιχείο
Έφαγα το κεφάλι του ουροβόρου όφεως
Αυτός την ουρά του
Ο Αδάμ το μήλο
Μετά ο κόσμος ήρθε στα ίσα του
Επινοήθηκαν σπουδαίες έννοιες
Μίασμα ύβρις δολιότητα εκδίωξη
Χρίσαμε εφέτη τον εθίσαμε να κλέβει στο ζύγι
Ένοχο ορίσαμε την ενδόμυχη επιθυμία
Μου ανατέθηκε να την προσωποποιούμαι
Τους την θύμιζαν ο αριστερός μαστός μου το τρέμουλο των γλουτών
Εκείνο το λακκάκι στο λαιμό μου
Χάσαμε τα άδολα εκμαγεία βέβαια
Όμως κερδίσαμε στην αναζήτηση
Πώς θα αντέχονταν αλλιώς τέτοια ανία τέτοια τελείωση
Το πιο σπουδαίο ωστόσο συμβαίνει τις νύχτες
Όταν μετουσιώνεται η στιγμή σε αιωνόβιο δέντρο
Τότε αφοσιωμένη της υποκλίνομαι
Βγαίνω απ’ τον εαυτό
Γίνομαι φτερό Ίκαρου λιώνω στο στέρνο του άνδρα

Και να σκεφτείς πως όλοι τους έχουν εξέλθει από τη μήτρα μου
Και ο πρωτόπλαστος και ο Άβελ και ο Κάιν και οι θεοί και τα δαιμόνια



Αλέκος Φασιανός - Αδάμ και Εύα 

Νίκος Καρούζος "Παλίντονος αρμονίη – Ονειρική"

Μοβ είναι το γκρίζο περιστέρι
ολόγυρα κι όνειρο πράσινο στο μικρό λαιμό του
ο έρωτας όπου
βασιλεύει μεσ’ στο νερό
πάντα ο έρωτας το καλό ταξίδι ανοίγοντας
ωσάν θαλάσσιο πανί στην κίτρινη αυτή νύχτα.
Η Εύα που σέρνεται ανάμεσα στους καρπούς
κρεμάμενους έχοντας την ωραία μορφή της
να κοιτάζει τους καρπούς

κι ο έντρομος Χριστός υμνεί το έντομο.




Eve by Edward Robert Hughes

Γεωργία Κολοβελώνη - Η Εύα και το φίδι

μου άρεσε το δέρμα της
μύριζε ήλιο και βατόμουρο
είχα βαρεθεί τη γεύση του μήλου
της το πρόσφερα
ήθελα να νιώσω την κοιλιά της
να σέρνεται στο χώμα
μαζί με τη δική μου
είπε το φίδι
κι η Εύα
ήταν σαν τότε
που κατοικούσα Αλλού
πριν αποκτήσω τα δυο μου πόδια
η φωνή του με προκάλεσε
μου άρεσαν πάντα τα υγρά συριστικά
τι ψέμα ότι ζητούσα την αθανασία
την είχα ήδη από αιώνες βαρεθεί
Μελάνι στον ουρανίσκο, Εκδόσεις Μελάνι, 2015



Eve by Paul Gauguin

Χλόη Κουτσουμπέλη - Εύα

Με παρέσυρε.
Πυκνά φυλλώματα, υγρά.
Δεν φορούσε πρόσωπο.
Άγγιξα τότε ένα φίδι, την καρδιά του.
Κι ευθύς κατρακύλησα στο χώμα.
Ούτε θεός ούτε διάβολος.
Στον Κήπο τον αποκαλούσαν «άντρα».
Στο στόμα άφηνε γεύση μήλου σε αποσύνθεση.
(Από τη συλλογή «Η αλεπού και ο κόκκινος χορός», εκδ. Γαβριηλίδης, 2009)




Paul Gauguin - Le Paradis Perdu

Ανδρέας Λασκαράτος - Γιατί τα τάλαρα τα λένε τάλαρα
Όντις έπλασε ο Θιός την Οικουμένη,
το Ληξούρι, και τόσους άλλους τόπους,
είπε στο νου του: -  Α! τώρα δε μου μένει
πάρι να πλάσω, γε μου, και τ΄ς αθρώπους.
Κι εκεί που εκράτειε τον Αδάμ στερνόνε,
του᾽ πε : - Συ να ’αι, Αδάμ, το ζώ  του ζώ
Ήγουν, να ᾽σαι καλύτερος απ’ όλα·
να ’χης το γάιδαρο αποκάτουθέ σου,
να θρέφεσαι μπαρμπούνι και τριόλα,
να ’ναι οι λαγγάδες όλες εδικές σου,
οι σκύλοι ταπεινοί να σε υπακούνε
και για σένανε οι κότες να γεννούνε.
Βάνω στην εξουσία σου τα σπανάκια,
αν θέλης ναν τα κάνης τσιγαρίδι•
για σένανε φυτεύω ραπανάκια·
εσύ να τρως το μήλο και το απίδι·
όλα ναν τα ’χης  χωρίς να κοπιάζης·
και σ᾽ αγαπάω πολύ, γιατί μου μοιάζεις!
Σου χτιώ στο περιβόλι μου παλάτι,
μ᾽ όσα καλά η θεία μου πρόνοια δίνει•
και να τρως το καλύτερο κομμάτι,
χωρίς να σου στοιχίζη ένα φαρδίνι.
Μα έτσι κιόλα ζητώ σου, κυρ - Αδάμ μου,
να μη ᾽γγίξης ποτέ τα τάλαρά μου.
Είν᾽ το ξύλο της γνώσεως τα χρήματα,
κι όποιος τάχει, έχει γνώση, ειν᾽ προκομμένος,
όμορφος, έχει χίλια προτερήματα,
είναι απ᾽ όλον τον κόσμο επαινεμένος,
παντού επιθυμητός  μα είν᾽ και φαρμάκι
που κάνουν την ψυχή πηλό οχ τ᾽ αυλάκι.
Μην τ᾽ αγγίξτε, γιατί θε να γνωρίσετε
το βουλιασμό της αθωότητός σας,
και πλέον δε θα μπορέσετε να ζήσετε
ευτυχισμένοι στον παράδεισό σας.
Τάφτιασ᾽ ο Διάολος, κι είναι διαολεμένα.
Άστε τα εκεί! Του τάχω αμαχεμένα».
Ένα όμορφο και πλούσιο περιβόλι
είχε τότες ο Θειος εις την Ασία·
και για να μην εμπαίνουνε οι διαόλοι
να κάνουνε στα λάχανα ζημία,
μες στσι φράχτες εκεί τσι καλαμένιες
είχε στημένες τσάκες σιδερένιες.
Μα  καθώς ως και τώρα συνεβαίνει,
εκεί που στιούμε τσάκες για ποντίκια,
που πιάνεται ένα, κι άλλο πάλι μπαίνει,
γιατί μποδιέται η τσάκα στα χαλίκια,
έτσι και τότε, εμπαίνανε οι διαόλοι
κι αφανίζαν το μαύρο περιβόλι.
Μια μέρα που ο Αδάμ κι η αρχόντισσά του
εμετριόντανε ποιός είναι ψηλότερος,
στα πόδια ορθοί, σε μια μηλιά αποκάτου,
και καθένας τους ήτανε ευθυμότερος
εις την ευτυχισμένη μοναξιά τους,
να! κι ένας διαολάκης ομπροστά τους !
- Αδέλφια, λέει, καλώς τα κουβεντιάζετε.
Ω, ευτυχισμένοι που είστεν᾽ εδωπέρα
σε τόσες ηδονές! Μα δε δουλειάζετε.
Εκάκιωσε τ᾽ αντρόυνο και σκληρύθηκε
για του Διαόλου την άταχτη πράξη,
κι όλη κόκκινη η Εύα του αποκρίθηκε:
-Γαϊδαράτσε, ποιός σόδειξε την τάξη
να μπαίνης δίχως άδεια, κούτρα κούτρα;
Μ᾽ ένα παπούτσι σο ’πρεπε στα μούτρα.
 -Συμπάθειο, λέει ο Διάολος, κυρά μου,
γιατί δεν ήλθα με κακό σκοπό.
Διαβάτης είμαι, πηγαίνω στη δουλειά μου,
και βαστάω πραματείες και πουλώ.
Μόνε σαν άκουσ᾽ η Εύα πραματείες,
το ’καμε μια χιλιάδα ευχαριστίες.
Είναι αλαφρή, λιγόμυαλη η γυναίκα,
και πολύ της αρέσουν τα στολίδια·
και μόλις από χίλιες βρίσκεις δέκα
να μην έχουν του αντρός τους αντικλείδια,
να παίρνουν ομορφά ’μορφα παράδες,
να ξοδεύουνε στους πραματευτάδες.
Εγώ όμως δεν το παίρνω στην ψυχή μου
πώς η Εύα είχε αντικλείδι κι τρυπούλευε·
το λεν οι ιστορικοί μας, ακροατή μου,
και λένε πως ο Διάολος τη συμβούλευε,
και πως, μετατρεμμένος εις σε φίδι
της επήγε μια μέρα το αντικλείδι.
Βέβαια που έπειτ᾽ από τόσους αιώνες
οπού εφτιάστηκε ο Κόσμος, δε μπορεί
να γνωρίζουμε αν είναι απατεώνες
ή α λένε την αλήθεια οι ιστορικοί·
μ᾽ από τις τωρινές γυναίκες κρίνει
κανείς, ομπρός – οπίσω, και για κείνη.
Ωστόσο ο Διάολος άνοιξε τσι κόφες
κι έβγαινε όσα στολίζουν τσι κυράδες:
μεταξωτά, μπατίστες, κρεπά, στόφες,
βελέττες, μπλόντες, ομπρελέτες, μποάδες .
Κι η Εύα που τα ᾽βλεπε, έτρεμε η καρδιά της
και σα - Χριστέ της - να ᾽ναι όλα δικά της!
Σε μια άλλη κόφα είχε όμορφα διαμάντια,
πουλιό όμορφα, δεμένα στο Παρίσι,
και χωριστά σ᾽ άλλο κουτί μπριλλάντια
κυματερά σαν το νερό στη βρύση.
Κι η Εύα όντις τά ειδε, σκούζει: -Ωγε! τα θέλω!
Τα θέλω· μόνε πλέρωνε, Αδαμιέλο.
Ο Διάολος, ως κι κειός τον παρακίνα•
κι ο Αδάμ δεν είχε, κι έσφιγγε τσι πλάτες.
Μα η Εύα κλαίοντας το ’λεγε: - Μ᾽ εφκείνα
με περνάς πάντα. Πρόφασες μονάτες.
Πάρε τα, Αδάμ μου. Πάρε τα ’μπιστιού!...
Τον Αύγουστο πλερώνεις , μιού , μιού, μιού.
Τα δάκρυα κειά της Εύας εσουρώνανε
μες στην καρδιά του Αδάμ, και τον ανοίγανε,
που, ζαχαροφτιασμένος, τον ελυώνανε,
τον εστενοχωρούσανε, τον πνίγανε.
Και λέει: -Κακό, που μου ᾽ρτε του φτωχού!
Ας γένη, γιε μου, ετούτο το ’μπιστιού.
Το ’μπιστιού έγινε κιόλες, κι μετρήθηκε,
και τούτο μεταξύ στα εφτά μυστήρια.
Γιατί από την ημέρα που το εντύθηκε,
άκουε πίσωθ᾽ ο Αδάμ κλαμπανιστήρια,
σαν του σκύλου, όντις το ’χουν τα παιδιά
λάτινο αγγειό δεμένο στην ορά!
Μα ήλθε κι ο Άγουστος, που ’ταν η διορία,
κι ήλθε κι ο Διάολος στον Αδάμ μαζί του.
Ο  Αύγουστος σε μεγάλη δυστυχία,
κι ο Διάολος ζητάει την πληρωμή του.
Για πρώτη φορά τότε εκειός ο Διάολος
εφάνηκε του Αδάμ αισθητός Διάολος.
Κράζει την Εύα κι αρχινάει τη γκρίνια•
και γκρίνιαζε τ᾽ αντρόυνο ανάμεσό του
και ερωγότουν πουλιό πάρι ένα μήνα.
Όντις διαλέει καιρό για το σκοπό του
ο Διάολος· κι αλλάζοντας μορφή
ήλθε κι ηύρε την Εύα μοναχή:
- Εύα μου, λέει, σε βλέπω πικραμένη·
και με λυπάει πολύ, που ο Θεός το ξέρει·
γιατί ως κι εσύ ᾽σαι καλομαθημένη
κι ήθελες πάντα τάλαρα στο χέρι.
Μα υπομονή, κυρά μου· και θυμήσου
πως εις τη χρεία δεν είσαι μοναχή σου.
Είν᾽ τόσοι, που περσότερο από σε
έχουνε χρεία στον κόσμο - για ᾽να , γι᾽ άλλο -
και που ούτε σ᾽ όνειρο είδανε ποτέ
το πλούτι το δικό σας το μεγάλο.
Μα ο άντρας σου δε θέλει να ξοδεύη . . .
Κάνει καλά . Είναι φρόνιμος . Σωρεύει .
- Πλούτι; λέ᾽ η Εύα. Όξα κι α μου λες
για κειά που Θιός βασταίνει κλειδωμένα.
Μα εκείνα είναι δικά του! - Μπα, ντροπές,
ο Διάολος λέει. Εκείνα είναι για σένα.
Ούτε ο Θιός είπε διαφορετικά,
μόνε τον καταλάβετε κακά!
Ο Θιός δεν έχει χρεία για παράδες,
κι είσθενε σ᾽ ένα σφάλμα μεγαλώτατο.
Μόνε α θέλης να εβγής οχ τσου μπελιάδες,
είναι το μέσος, Εύα μου, ευκολώτατο·
να το κλειδί· τρέχα, έπαρε όλα κείνα
που σου χρειάζουνται, να πάψη η γκρίνα.
Έτσι εκλεφτήκαν του Θεού οι παράδες,
κι η Εύα κάνει την πρώτη αμαρτία·
δε θυμώμαι σε πόσες κατοστάδες.
Και τα δέχθη κι ο Αδάμ, γιατ᾽ είχε χρεία.
Μα ένα έργο τόσο αχρείο και κακόποιο
ο Θιός το εκοίτα με το τελεσκόπιο.
Σημαίνει με θυμό το καμπανέλι,
κι έρχουνται ευθὺς εμπρός ξεσκουφωμένοι
Μικέλης και Γαβρίλης, δυο Αγγέλοι,
που ’ ναι στον ουρανό συνηθισμένοι
να κάνουνε με τέσσερα πηδήματα
τα πουλιό μακρινότερα θελήματα.
- Φέρετέ μου, λέει, το Διάολο, Άγγελοί μου.
Μα όχι, όχι, αφήσετε και πηαίνω εγώ,
έπειτα, ναν του δείξω την οργή μου!
Κι ωστόσο, μια φορά κ’ είσθεν᾽ εδώ,
προβατείτε να ιδείτε μια δουλειά,
για να σας βάλω καταμαρτυριά.
Τους φέρνει και τους δυο στο περιβόλι·
και φθάνοντας ομπρός στου Αδάμ το σπίτι,
φωνάζει δυνατά και βγαίνουν όλοι·
και πιάνει τον Αδάμ από τη μύτη:
- Εδώθε, λέει, σε σέρνει το βελέσι,
γάιδαρε, μασκαρά!  Έτσι σ᾽ αρέσει!
Και συ, Εύα, είν᾽ τούτες όμορφες δουλειές;
Έτσι οι γυναίκες κάνουνε Άι- Γιάννη;
Μα, μα τὴ Δραπανιώτισσα, μορές,
θε να σας διώξω εδώθε! Ας είναι , φτάνει!
Τα᾽ χασε η Εύα, εσβήστηκε, εσκοτίστηκε,
κι᾽ οχ την πολλήν τρομάρα εκατουρίστηκε.
Ως τόσο, ο Διάολος ήτανε φευγάτος,
και πήαινε τραγουδώντας: Τα - λα – ρα!
Κι ο Άδης ανάβλιαζε, χαρά γιομάτος,
και τραγούδα όλημέρα: Τα- λα- ρα!
Κι από κειό το τραγούδι: Τα – λα – ρα!
είπαν του εγκλήματος το σώμα τάλαρα!




The Temptation Of Eve | Pierre Van der Ouderaa 

Αλέξιος Μάινας - Το αίνιγμα του απολύτως οικείου

                                                   Παιανίζει η μπάντα.

Οι καμινάδες των άδειων σπιτιών
κρέμονται πίσω απ’ τον κήπο σαν άλογα.
Το ρολόι του ήλιου στραβό πάνω απ’ τους τάφους.
Η Εύα γυμνή στην πιλοτή της μηλιάς.

George Watts -Eve tentee

Γεαράσιμος Μαρκοράς - Πατρική ευτυχία


Όσα εξιστορούνται στο ποίημα τοποθετούνται στη χρονική περίοδο που ακολούθησε την έκπτωση των πρωτοπλάστων από τον Παράδεισο.

Το βράδυ βράδυ από βουνίσια μέρη
κουρασμένος ο Αδάμ γυρνούσε αγάλι,
κι ετήραε θλιβερά το πρώτο αστέρι,
που αντίκρυ του καθάριο είχε προβάλει.

Των αγγέλων στο νου του αυτό να φέρει
τ' αγνά δυνήθη αγαπημένα κάλλη,
κι είπε ξυπνώντας του βραδιού τ' αέρι:
- Πότε θα ιδώ τη θεία τους λάμψη πάλι;

Πλην όλα τα βαθιά της πίκρας ίχνη
σβηώνται μέσα του ξάφνου, ως κατεβαίνει·
μια ματιά - μία μονάχη ομπρός του ρίχνει,

Και την Εύα θωράει, που, καθισμένη
σε στρώμα χλόης, πρώτη φορά του δείχνει 
αφτέρωτο αγγελούδι οπού βυζαίνει.

 Adam And Eve Painting by Joachim Wtewael


Κώστας Μόντης -Η ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΥΑΣ

Ήταν σάπιο το μήλο, σάς λέω,
θα ‘πεφτε μονάχο του.

Adam and Eve Lucas Cranach the Elder

Τσαρλς Μπουκόφσκι 

 Συνεχίζω να αναλογίζομαι
τον αστάθμητο παράγοντα.
Ο Αδάμ και η Εύα χωρίς αφαλούς;
Και αν ναι, γιατί;
Μεταφράζει η Κατερίνα Καντσού





Jordaens Adam and Eve.

Νέρινγκα Αμπρουτίτε-  ΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ 

και -καθόσουν εμείς καπνίζαμε ήταν
αργά αργά ανέβαινε ο καπνός γελούσαμε εσύ σιγά σι-
γά -από του πανωφοριού σου την τσεπούλα
γλίστρησε ένα μηλαράκι
δεν το πρόσεξες -σταμάτησε: εσύ
ήρεμος, δεν κούνησες καθόλου -τα πόδια σου
το μηλαράκι – το φθινόπωρο: ο παράδεισος (εγώ γελούσα
γελούσα γελούσα, και εσύ
σαν να γέλασες (;) ακόμα δεν ξέρεις γιατί (από το δικό μου
γέλιο;) -τότε
κοίταξα το μήλο
εκείνο -και

-γέλασες, και μου το χάρισες: γελούσαμε
ανταλλάσσοντας τρανταχτά γέλια -γελάσαμε λιγάκι

(τώρα πια όχι η Εύα στον Αδάμ (και μήπως εγώ
ξεπλάνεψα το μήλο;)
φθινόπωρο του παραδείσου

Νέρινγκα Αμπρουτίτε. Μετάφραση από τα Λιθουανικά: Σωτήρης Σουλιώτης

https://www.poeticanet.gr/


Adam and Eve. - Peter Paul Rubens

Γιώργης Παυλόπουλος - Το φίδι και το μήλο

Ξύπνησε κάτω από τη μηλιά
και την είδε να κοιμάται στο πλευρό του
ωραία σαν Εύα.
Κρατούσε ακόμη το πανέρι της
κι όπως έσκυψε να τη φιλήσει
είδε μέσα στο πανέρι
το φίδι και το μήλο


Adam & Eve by Stacey Torres

Χρήστος Ρουμελιώτης - Η Εύα η Χιονάτη και η Σαπφώ

Χορός: Κόρες μου αγαπητές χτες μίλησα με την Αφροδίτη
Και σας κάλεσα στο σπίτι και τραγουδώντας να τα πείτε
Καλώς ήλθατε λοιπόν και τρεις στο Ραντεβού
Σαπφώ εξόριστη από την Ερεσό από τον Πιττακό!
Εύα εξόριστη από τον Θεό και Χιονάτη που νίκησες το κακό!
Είστε πολύ τυχερές γιατί ήρθατε στο αύριο από το χτές
Ευα μου με την ωραία σου «αμαρτία»!
Χιονάτη μου με τη συγκινητική σου ιστορία!
Σαπφώ Μεγαλειοτάτη χάρις εις Σε ο έρωτας και η αγάπη δεν εχάθει!

ΕΥΑ: Γεννήθηκα από έρωτα σφοδρό, της Γαίας με τον Θεό!
Κατοικία είχα βίλα στο παράδεισο, μέσα στο γαλάζιο Oυρανό!
Δώρα μου έκανε ο Θεός κήπους με λουλούδια, λύρες και …τραγούδια!
Ήμουνα πολύ ευτυχισμένη, με «παιδιά» τα αγγελούδια!
Η μητέρα μου η Γαία δεν είχε άλλα παιδιά, μένα έζωνε με χάδια και φιλιά!
Είχα του κόσμου όλα τα καλά, φαγητά, ποτά, κάθε βράδυ με τον Αδάμ πολλά …τυχερά!
Σύννεφα σπάνια πετούσαν στον ουρανό, έκαναν για μένα πάντα καλό καιρό!
Και ο ήλιος κάθε αυγή με ρώταγε αν ήθελα ακίνητος να μείνει πάνω από τη γη!
Ουρανός και άστρα, βουνά και βράχια!
Θάλασσα και κύματα, Σαπφώ και …ποιήματα!
Φωτιά και φλόγες, σταφύλια και ρόγες!
Δένδρα και φύλλα, μηλιές και μήλα!
Ολα δικά μου!
Ω θεέ μου γιατί μου έστειλες τον Όφη;
Ω θεέ μου γιατί μου έδωσες τη «γνώση»;
Ω Θεέ μου γιατί μου έδωσες τα μήλα;
Ω θεέ μου γιατί με έντυσες με φύλλα;
Σαπφώ μου τι σημαίνει αμαρτία;
Σαπφώ μου τι είναι αδικία;
Σαπφώ μου τι σημαίνει κακία;
Σαπφώ μου τι είναι η τιμωρία;

ΧΙΟΝΑΤΗ: Εύα μου πρωτόπλαστη και Σαπφώ μου βαθυστόχαστη και τρυφερή
Συγκίνηση μου πλημμυρίζει τη ψυχή που βρεθήκαμε και οι τρεις μαζί!
Δύστυχη Εύα εδιώχθεις από τον Παράδεισο κακήν κακώς!
Και αιτία ήτανε ένα μήλο και ο όφις ο κακός!
Ακούτε τώρα φίλες μου την πονεμένη μου ιστορία!
Η Μητέρα Γαία γέννησε και μένα, ύστερα από χιονόπτωση φοβερή που σκέπασε τη γη!
Βόγκαγε το βουνό από το χιόνι το πυκνό. Ούτε δένδρα ούτε ψυχή μόνο ο θεός καθόταν στην κορυφή!
Φώτισε η νύχτα ξαφνικά. Φωτιά; Όχι. Αστραπή; Όχι! Χρυσάφι; Ούτε!
Ουρανός και άστρα βουνά και βράχια – μάνα και γω - μονάχα βλέπαν τη σκηνή!
Έλιωνε ο Θεός το χιόνι στη κορυφή και με τα χέρια του μου έδινε μορφή!
« Χιονάτη» ευθύς με ονόμασε ο Πατέρας κι μου έδωσε ευχή: «Παιδί μου τώρα μπρος»!
«Να μεγαλώσεις και να τυφλώσεις δια παντός τη κακία και τον εγωισμό με την αγάπη και το Φως»!
Ένα μήλο όμως κάποτε παρ’ ολίγο να γίνει η αιτία, στον παράδεισο να με στείλει η μητριά κακία!
Ευτυχώς φίλοι μου εφτά νάνοι πολύ πιστοί, μαζί με ένα παλικάρι που μ’ αγάπησε νεκρή,
Και του πατέρα μου η ευχή με ξαναφέρανε στην ζωή!
Μετάνιωσε η αμαρτία, ντράπηκε η αδικία, έλιωσε ο φθόνος και η κακία, δάκρυσε η τιμωρία!

ΧΟΡΟΣ: Αλλα ας δώσουμε το λόγο εις την Σαπφώ την χάρη της να ξετυλίξει
Και ας μη ξεχάσει όχι μόνο ένα χάδι αλλά και ένα ποίημα να μας χαρίσει!

ΣΑΠΦΩ: Νεανίδες μου αληθινές! Σήμερα αν θα ζούσα
Πρώτα πρώτα τους Χριστιανούς θα συγχωρούσα!
Αυτοί είναι που κάψαν την μουσική του τόπου μου ιστορία!
Και πλήθος ερωτικά βιβλία!
Επίσης τη θεά Αφροδίτη θα παρακαλούσα
Την αμαρτία να βγάλει απ’ τη θρησκεία !
Την αδικία να πνίξει στη Σικελία!
Την κακία να εξαφανίσει από την κοινωνία!
Και αντί για τιμωρία τη Σαπφώ να βάλει στα σχολεία!
Και αντί για άλλη ελεγεία δύο ωραία μεταποιημένα ποιηματάκια
Διάλεξα να σας προσφέρω δώρο από τα «εννέα μου βιβλία»!

ΚΟΡΗ: Μήλο μου γλυκό που σε ψηλό κλαδί έχεις ξακρίσει!
Από όλα τα μήλα της μηλιάς εσύ μόνο έχεις κοκκινήσει!
Για πες μου το μυστικό να ζηλέψω και εγώ!

ΜΗΛΟ: Κόρη εγώ δεν έχω μυστικά μόνο μια πεντάστερη καρδιά!
Εχει μάθει ν’ αγαπά, τη κακία και τη ζήλια έξω να κρατά
Χρώμα μου δίνει ο ήλιος και τα αστέρια από ψηλά!
Τα κουκουτσοπαιδάκια μου τάχω μέσα μου κρυμμένα και καλά ζαχαρωμένα!
Η ψυχούλα μου είναι σπάνια κι ακριβή και πολύ ερωτική αν χρειαστεί!
Απόκρυφο κλειδί στη γνώση τη καλή ή τη κακή!
Κόρη εδώ ψηλά στη κορυφούλα κρεμασμένο είμαι λίγο στεναχωρεμένο!
Δεν μπορεί κάποιος εύκολα να με φτάσει αλλά μόνο να με γλυκοκοιτάξει!
Κόρη άπλωσε τα χέρια που φτάνουνε στ’ αστέρια. «Νάχεις καλά χαμπέρια»!

ΚΟΡΗ: Μήλο μου σε αγαπώ και για το καλό σου λόγο πολύ σ’ ευχαριστώ!
Τραγούδι τώρα γίνε για την ομορφιά και, της νύφης το καλό!
Θα σου στείλω κι άλλα κοριτσόπουλα να τους πλέξεις τον εγκωμιασμό!

ΧΟΡΟΣ: Φίλοι μου ποιητές,
Όπως θα καταλάβατε έχετε να κάνετε με τη τέχνη της Σαπφώ!
Που μόνο αυτή έπιασε το μήλο το χρυσό!
Της Κλείδας και Σκαμανδρώνυμου του ευγενή ήταν παιδί!
Γεννήθηκε στην Ερεσό και σπούδασε και δίδαξε άξια τη μουσική!
Σε κάθε πανηγύρι πένθος ή γιορτή της Σαπφώ ποίημα ή επιγραφή!
Με κορίτσια αριστοκρατικά σα τα κρύα τα νερά είχε ερωτική επαφή!
Κορίνα …Ανακτορία …Γοργώ … Ανδρομέδα …. Γογγύλα … Ατθίς!
Και είπεν ο ιστορικός μας λείπει μία Μούσα! η Δεκάτη!
Και απάντησε η Ιστορία: Ναι Σαπφώ η Λεσβία η Αγιοτάτη!
Σαπφώ πάρε το λόγο πάλι σε παρακαλώ και μίλα με την Αφρό!
Τραγούδα μας και πάλι γλυκά το πόνο που χεις στη ψυχή!
Για την Ευα και τη Χιονάτη τα πιο γλυκά κορίτσια πάνω στη γή!


Eve by Paul Ranson


Ted Hughes  - Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΟΥ ΜΗΛΟΥ

Kι έτσι την έβδομη μέρα
Το φίδι ξεκουράστηκε.
Ο Θεός πήγε σ΄ αυτό.
«Έχω επινοήσει ένα νέο παιχνίδι», του είπε.
To φίδι τον κοίταξε με έκπληξη.
Στην υπόθεση παρεισδύον
Αλλά ο θεός είπε: «Bλέπεις αυτό το μήλο;
Το στύβω και το κοιτώ-Μηλίτης.»
Το φίδι ήπιε μια καλή γουλιά
Και κουλουριάστηκε παίρνοντας το σχήμα του ερωτηματικού.
Ο Αδάμ ήπιε και είπε: Να ο θεός μου!»
Η Εύα ήπιε και άνοιξε τα πόδια της
Και κάλεσε το πονηρό φίδι
Και του χάρισε ξέφρενες ηδονικές στιγμές
Ο Θεός έτρεξε και το είπε στον Αδάμ
Που σε μεθυσμένη οργή προσπάθησε να κρεμάσει τον εαυτό του στον οπωρώνα.
Το φίδι προσπαθούσε να εξηγήσει φωνάζοντας «Σταμάτα»
Αλλά το ποτό σκορπούσε τη φωνή του
Και η Εύα άρχισε να ουρλιάζει: «Βιασμός! Βιασμός!»
Και χτυπούσε με το πόδι της το κεφάλι του.
Τώρα όποτε το φίδι εμφανίζεται, αυτή ξεφωνίζει
«Εδώ έρχεται πάλι! Βοήθεια! Βοήθεια!»
Τότε ο Αδάμ σπάει μια καρέκλα στο κεφάλι του,
Και ο Θεός λέει: «Είμαι πολύ ευχαριστημένος»
Και όλα πάνε στην κόλαση.
Ted Hughes, Μετ: Aσημίνα Ξηρογιάννη


Eve and the Fruit of the Tree of Knowledge by J. Kirk Richards

Α. Παπαδιαμάντης - Ονειρο στο κύμα

Ἡ Μοσχούλα ἔζησε, δέν ἀπέθανε. Σπανίως τήν εἶδα ἔκτοτε, καί δέν ἠξεύρω τί γίνεται τώρα, ὁπότε εἶναι ἁπλῆ θυγάτηρ τῆς Εὔας, ὅπως ὅλαι.

 θυγάτηρ της Εύας· περίφραση για τη γυναίκα, που αντιμετωπίζεται εδώ ως κληρονόμος των αδυναμιών της πρωτόπλαστης Εύας. Αξιοσημείωτη η βεβαιότητα (μολονότι «δεν ξεύρει») και η γενικευτική κρίση του αφηγητή.


 Adam and Eve by Frans Floris De Vriendt



Λίνα Νικολακοπούλου -  Εσύ, Μαρία, εσύ ανύψωσες την Εύα


Εσύ, Μαρία, εσύ ανύψωσες την Εύα.

Της Λίνας Νικολακοπούλου στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» της 22-23/4/1995

Ποτέ δεν αγάπησα, δεν ταυτίστηκα , δεν ενστερνίστηκα το προπατορικό αμάρτημα και τις ζωγραφιστές του εικόνες. Το πριν και το μετά του. Ένας Αδάμ και μια Εύα πρώτα αθώοι κι αδαείς μεσ’ στο παράδεισο, μετά φριχτοί κι άθλιοι, ντυμένοι με τη γύμνια τους και το σκοτάδι της δαγκωνιάς της γνώσης, να πορεύονται στο πουθενά της πλάσης.

Με πόνους να γεννήσεις τα παιδιά σου. Υπάρχει άραγε κι άλλος τρόπος;

Με το αίμα σου και τον ιδρώτα σου να καλλιεργήσεις τη γη. Δηλαδή πως αλλιώς να δαμάσεις αυτό που σε ξεπερνάει, το ανερμήνευτο. Για μένα, Παράδεισος και άγνοια δεν πάνε μαζί. Το φως έχει βαρύτητα κι αξία μονάχα σε συνδυασμό με το σκοτάδι. Όλα είναι διπλά. Το καλό και το κακό, η ζωή κι ο θάνατος, η ζωή που δεν είναι ζωή κι ο θάνατος που δεν είναι θάνατος.

Το παραμύθι του Θεού του τιμωρού μόνο αποστροφή και απόγνωση γεννούσε στην ψυχή μου.

Αυτή η οριστικά κομμένη γραμμή της επικοινωνίας και της συνάντησης θνητού και Αιώνιου, μ’ όλο το λάθος στην πλάτη του ανθρώπου φορτωμένο , αυτό το δείγμα ζευγαριού που μ’ ένα φίδι ατέλειωτα θα γεύεται την πτώση, ήτα πολύ βαριά Διαθήκη κι ανελέητη. Πολλά χρόνια μετά, πολύ πρόσφατα τώρα, με δεδομένη εμπειρικά την ορθόδοξη πίστη μου, ξαναγυρίζω στις πηγές να καταλάβω και να μετα – λάβω της Ευαγγελίας το χαρμόσυνο μήνυμα που έφερε στον άνθρωπο ο Χριστός στα λόγια και στο βίο του.

Για την ανύψωση του κόσμου στο Ανάστημά Του, την Ανάσταση της Αληθείας την Τρίτη μέρα κατά τας γραφάς, την ένθεή μας φύση.

Καινή η Διαθήκη, με καινούργια μάτια κι εμείς να την διαβάσουμε, Στα μάτια της Μαγδαληνής είδα τα δάκρυά μου. Θες πόρνη, θες ελεύθερη, γι’ άλλους δαιμονισμένη. Μα πάνω απ’ όλα ανθρώπινη, που ανύψωσε την Εύα. Σημείο αναφοράς πολύτιμο κι αναίτια για όλους μας κρυμμένο. Το μεγαλείο της γυναίκας που βυθίστηκε στη φύση της, για ν’ ανεβεί απ’ το μηδέν και να βρει το Ένα. Όχι που τη διαλέξανε, μα διάλεξε εκείνη το τι και ποιον περίμενε να βρει και να πιστέψει.

Δαίμονες είναι οι αισθήσεις, πέντε τον αριθμό. Δαίμονας η επιθυμία, δαίμονας και η οργή της γνώσης. Το σύνολο επτά.

Δεν τους παλεύεις με τα όχι και τα μη. Μονάχα με το είμαι. Είμαι κομμάτι από την ύλη αυτού του κόσμου. Είμαι το χάος και το φως, είμαι ο δίπλα, είμαι εσύ, είμαι ο Λόγος, είμαι η Άνοιξη και ΕΙΝΑΙ η Αγάπη.

Την είδε η Μαγδαληνή τη Σταύρωση Του δίπλα στην Παναγία Μητέρα Του, άντεξε την ζωή μετά τον θάνατό Του. Έτρεξε άφοβα στον τάφο του κι είδε αγγέλους που της είπαν για την Ανάσταση. Κι όταν της φανερώθηκε με το λεπτό Του σώμα, σ’ αυτήν τα πρόσφερε τα τελευταία λόγια Του, και το ποτέ ξανά στο αντάμωμά τους, μέχρι το τότε μιας αλλιώτικης συνάντησης.

Κι ήρθα ν’ ακούσω τις φωνές που φύλαγες στο στρώμα
Τη νύχτα που μου παίξανε στα ζάρια το κορμί,
Ήρθα ν’ ακούσω τις φωνές μα εσύ κοιμάσαι ακόμα
Με το χεράκι ξέσκεπο να φαίνεται η πληγή. 

 Adam and Eve, 4th century AD, early Christian painting, Arcosolium room XIV, Cemetery of Saint Paul .



In the garden of Eden
A long time ago
There was a story
I'm sure you all know

I'm sure you remember
And I know you believe
The story of Adam and Eve

In the garden of eden
Where life began
Yes the very beginning
Of woman and man

I'm sure you remember
And I know you believe
The story of Adam and Eve

There within the garden
Was they both fell in love
Sheltered by the guiding hand
Of the One above

Life was filled with happiness
Until one day arose
A very great temptation
Well you know how it goes..


The temptation of Eve | by jaci XIII


πηγές κειμένων 

 http://www.poiein.gr/
https://itzikas.wordpress.com/
http://www.andro.gr/
http://ebooks.edu.gr/
https://www.vakxikon.gr/
http://users.uoa.gr/
http://roumeliotisxristos.blogspot.com/
http://www.periou.gr/
https://staxtes2003.com/
https://www.sansimera.gr/
https://genius.com/
http://ebooks.edu.gr/
https://poets.gr/

πηγές πινάκων

https://gr.pinterest.com/
https://picswe.net/
https://fineartamerica.com/
https://www.flickr.com/






The story of the Eden Garden. The temptation of Adam & Eve by the devil. Pedestal of the statue of Madonna with Child, western portal (of the Virgin), of Notre-Dame de Paris, France








Anna Lea Merritt, «Eve

Πηγή : Andro.gr [ http://www.andro.gr/empneusi/oi-poiites-mas-gia-thn-eva/ ]
Anna Lea Merritt, «Eve»

Πηγή : Andro.gr [ http://www.andro.gr/empneusi/oi-poiites-mas-gia-thn-eva/ ]
Anna Lea Merritt, «Eve»

Πηγή : Andro.gr [ http://www.andro.gr/empneusi/oi-poiites-mas-gia-thn-eva/ ]
(Pierre Bonnard, «Earthly Paradise»).

Πηγή : Andro.gr [ http://www.andro.gr/empneusi/oi-poiites-mas-gia-thn-eva/ ]
Pierre Bonnard, «Earthly Paradise»).

Πηγή : Andro.gr [ http://www.andro.gr/empneusi/oi-poiites-mas-gia-thn-eva/ ]

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου