Ποίηση
Σταλαγμίτες (1987), Αίνος
Καταφύγιο (1991), Αίνος
Ανασκαφές (1997), Αίνος
Φύλακας φυλαχτών (2015), Οδός Πανός
Ερήμην, ερημία (2017), Οδός Πανός
Στη φλούδα της καρδιάς (2019), Οδός Πανός
(2020) Γράμματα της ποίησης, Ατέχνως
(2020) Σκληρός Απρίλης, του 2020 μ.Χ., Ατέχνως
Εκδόσεις - Αίνος
Έτος έκδοσης - Αθήνα, 1991
Καταφύγιο μου·
Η ποίηση
Ο έρωτας
Το Ιόνιο
Τα μάτια των παιδιών
Και οι καρδιές των ταπεινών.
Εκεί δε με φοβίζει
Ούτε η όξινη βροχή
Ούτε τα μύρια βέλη.
Ποίηση, Αίνος, 1991, 46 σελ.
Εκδόσεις - Αίνος
Έτος έκδοσης - Αθήνα, 1997
Γιατί τα πράγματα δεν ήρθανε αλλιώς
Έχουν στη μοναξιά θητεία
Όπως μου έλεγ’ ένας δάσκαλος παλιός.
Αυτοί που βάλαν την καρδιά τους στο σημάδι
Για να μπορούμε να κοιτάμε ουρανό
Αυτοί θα βγουν απ’ τα υπόγεια ένα βράδυ
Να μας βουλιάξουν σ’ ένα απέραντο κενό.
Όσοι γύρεψαν την αιτία
Γιατί μας παίζουνε στα ζάρια δυνατοί
Έχουν στη μοναξιά θητεία
Κι όλοι πεθάναν μ’ ένα δίκοπο γιατί;
Ποίηση, Αίνος, 1997, 46 σ
Σπύρος Ζαχαράτος - Φύλακας φυλαχτών
Εκδόσεις - Οδός Πανός
Ετος έκδοσης - Αθήνα, 2015
Αριθμός σελίδων - 48
Διαστάσεις - 21x14
Εκδότης - ΟΔΟΣ ΠΑΝΟΣ
Χρονολογία Έκδοσης Ιούλιος - 2019
Αριθμός σελίδων - 48
Διαστάσεις - 21x14
ISBN - 13 9789604773770
Παρουσίαση
και μας πνίγουν τα δεκάξι τα πατώματα..."
Λουκιανός Κηλαηδόνης - Άλκηστις Πρωτοψάλτη
Το τραγούδι αυτό ήταν αφορμή να γνωρίσω τον στιχουργό του.
Αγαπητέ μου Σπύρο Ζαχαράτε,
Εγώ δεν μπορώ να μιλήσω για τα έργα σου, νομίζω όμως ότι μπορώ να μοιραστώ μαζί σου ό, τι εισέπραξα διαβάζοντάς τα.
Το "Στη φλούδα της καρδιάς" παρέα με όλα τα άλλα που μου χάρισες είναι κατά την ταπεινή μου γνώμη έργα μίας αυτόνομης γραφής. Έχουν ένα ύφος ιδιαίτερο, μία περιεκτικότητα στη γραφή και λέξεις δυνατές που σε ταξιδεύουν.
Όσο οι λέξεις διαβάζονται εσωτερικά μεγαλώνουν και επιλέγεις να σταματάς να τις ξαναδιαβάσεις για να δεις αυτό το επιπλέον που σου έχει ξεφύγει. Τα νοήματα ορίζουν πλούσιες διαδρομές και ζητούν τη συμμετοχή τη δική σου για να τις περπατήσεις. Οι δρόμοι που τραβάς διαφέρουν στο πρώτο και στο δεύτερο διάβασμα γιατί οι λέξεις διαβάζονται και ερμηνεύονται διαφορετικά. Φτιάχνεις κάθε φορά ένα δικό σου δρόμο, αφού τα ίδια λόγια μπορεί να σου γεννούν άλλες διαδρομές. Αυτό δίνει μία ελευθερία στην πορεία σου. Το ποίημα το κάνεις δικό σου κι εκεί ξεκινά η γοητεία του. Οι σελίδες κυλούν αργά, η διαδρομή γίνεται ευχάριστη και νιώθεις να αντλείς πράγματα που σε μεγαλώνουν.
Φίλε μου Σπύρο, εσύ προτείνεις ένα δρόμο κι εγώ νιώθω να κάνω το δικό μου ταξίδι. Δεν είμαι σίγουρος αν πηγαίνω εκεί που πας αλλά σίγουρα πηγαίνω εκεί που με πας κι αυτό έχει απεριόριστη ομορφιά. Να ανακαλύπτεις πού θέλεις να πας τραβώντας το δικό σου δρόμο μέσα από αυτά που σου έχουν χαριστεί. Αυτή είναι η δύναμη του δημιουργού!!!
Τιμή μου που σε γνώρισα. Να είσαι καλά να συνεχίσεις να προσφέρεις... (Δημήτρης Λούσιος-Παπαντωνίου, Συγγραφέας - Μουσικός παραγωγός)
Περιεχόμενα
Ένα χαρμάνι αργυρό
Αερικό Μονεμβασιάς
Άμυνα στην επέλαση
Το κίτρινο φύλλο
Γη των μυστηρίων
Επάγγελμα Άνθρωπος
Θα υψωθούμε μελετώντας
Υποθήκες
Τα τιμαλφή μου
Αιχμαλωτίζω στιγμές
Απούσα
Παραμένεις νέα
Στεφανωμένος
Στον τροπικό
Ακροκέραμα
Όχημα διαφυγής
Γράφε
Μέρα βαγιών
Για να φανεί το ανείδωτο
Γλώσσα αιώνια
Κάκτος της ολιγάρκειας
Αν έρθει ο άγγελος
Στα γονικά μας
Να μιλάς
Μέσα στο άνθος
Να νικάς τα σκοτάδια
Η στιγμή σου
Το χέρι του φόβου
Αρχιπέλαγος δακρύων
Ενδελέχεια της αρχής
Άχρονο σύμπαν
Στα λευκά χαρτιά
Στου φεγγαριού το γείσο
Καιρός ου φόβου
Επιμύθιο της γραφής
Ελεγείο
σε τέσσαρες πράξεις
Βότσαλα Συριανής ακτής
Μνήμη Μάνου Ελευθερίου
Μου ’λεγες θα γελάσουμε
μια Κυριακή Κυρίου
μα ’γώ ξανατραγούδησα
Μάνο Ελευθερίου.
Ποιητής,
Στιχουργός
Πεζογράφος
Δημιουργός ανεξίτηλων αξιών
Συλλέκτης στιγμών
Φιλικός Δάσκαλος
Ι
ΕΣΥ ΤΑ ΛΕΣ
Εσύ τα λες με τρεις στροφές
όνειρα και καταστροφές
σε μάθανε την τέχνη τη μεγάλη
κάτι αθάνατοι πικροί δασκάλοι.
Με της συγκίνησης τα σκήπτρα
της ομορφιάς χτυπάς τη μήτρα
κι ανθίζουν της ελπίδας μας οι στίχοι
εκεί που μοναχοί δεν έχουν τύχη.
Στου κόσμου τις ανηφοριές
βλέπεις την πίκρα δέκα οργιές
ψυχή μου της ψυχής τα γιατροσόφια
τα κάνεις με τα λόγια σου τ’ ατόφια.
1980
Για τον Άγιο Φεβρουάριο
ΙΙ
ΤΑ ΚΕΙΜΗΛΙΑ
Ιούλη μίλαγες στο χάρο
στης Κυριακής το λυκαυγές
άναψε το στερνό τσιγάρο
Αρχάγγελέ μου να σε πάρω
απ’ την κρυψώνα ξαναβγές.
Άφησες πίσω σου κειμήλια
και άφθονα διαμαντικά
τ’ άστρα θα γίνουνε καντήλια
κι εμείς με ματωμένα χείλια
σε χαιρετάμε βιαστικά.
Ο δρόμος έγινε ανθώνας
κυκλάμινα και κατιφές
όταν θα μπαίνει ο χειμώνας
θα σ’ αγαπάμε κατά μόνας
κι εσύ θ’ αγγίζεις κορυφές.
22-VII-18
ΙΙΙ
ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Τα μεγάλα τραγούδια έχουν ρίζες βαθιά
μας πληγώνουν το στήθος, είναι μαύρα σπαθιά
τα μεγάλα τραγούδια είναι φλέβες θαρρείς
όπου γίναν ποτάμια, θα τις κόψαν νωρίς.
Ζήσαμε χρόνια εντός ορίου
και χάσαμε τις Κυριακές
το ’λεγες Μάνο Ελευθερίου
και γέμισες λαβωματιές.
Τα μεγάλα τραγούδια μας γεμίσαν ουλές
μας θυμίζουνε αίμα και αρρώστιες πολλές
τα μεγάλα τραγούδια είναι κάτι φωλιές
στις παλιές τις μαρκίζες, στις καυτές αντηλιές.
23-VII-18
IV
ΜΕΣΑ ΓΚΡΙΖΟ ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΥ
Εσύ στου χρόνου τα πλοκάμια
μ’ Άγιους να μαλώνεις τα θεριά
και ψιθυρίζεις στα ποτάμια
όσοι φοβήθηκαν τη λάμια
ποτές τους δε θα δούνε ξαστεριά.
Μέσα στο γκρίζο του καιρού, μέσα στο θειάφι,
θα ζωγραφίζεις με τις λέξεις Πασχαλιές
άφησες πίσω της συγκίνησης χρυσάφι
κι ιερουργάνε κάτι Μάνες-Παναγιές.
Δε γίνεται να μοιάσουμε στην πέτρα
μία ζωή, αυλή, στα δύο μέτρα.
Απ’ των ματιών σου την αλμύρα
ενθύμια μοιράζεις μιας ζωής
όσοι δεν είχαν χαρακτήρα
είπες· κερδίσαν την πορφύρα
μα σκότωσαν το άστρο της Αυγής.
24-VII-18
Λείπεις απόψε·
που θα σηκώσω το βλέμμα μου
να δω την αλήθεια!
Έσπασα το στρείδι,
μύρισα το άνθος,
ρώτησα τη βροχή.
Παντού απούσα!
Ήπια το κύμα,
μίλησα στον άνεμο,
έλυσα το γρίφο.
Παντού σιωπή…
Λείπεις κι απόψε·
που να σε χαρίσω δάκρυ μου
ψυχή διψασμένη!
Σπύρος Ζαχαράτος από την ποιητική συλλογή «Στη φλούδα της καρδιάς» Στο σώμα της πολιτείας Εκδόσεις Οδός Πανός
ΤΑ ΤΙΜΑΛΦΗ ΜΟΥ
Λιγόστεψαν τα χρόνια μου
και τι πειράζει;
Θ'αλλάξει χρώμα η θάλασσα
και το φεγγάρι ρότα;
Ο ήλιος θα πάψει
να μας χαρίζει
θερμότητα και φως;
Θα συνεχίσω να ζω
με τις εκρήξεις της εφηβείας
και της νεότητας τις αποσκευές
Μες στην απέραντη θάλασσα
θα μιλώ με τις σειρήνες,
θα συλλέγω τεκμήρια αθωότητας
για το μεγάλο δικαστή...
Το Χρόνο!
Κι όταν έρθουν τα νέα
απ' τους μνηστήρες,
θα τα καλοδεχτώ.
Εκεί που τελειώνει ο ουρανός
και ζευγαρώνει με τη θάλασσα
του Πλάστη η δικαιοσύνη!
Εκεί θ'αφήσω
ταπεινά •
τα τιμαλφή μου...
➖ ☀ ➖ ☀ ➖ ☀ ➖
ΝΑ ΝΙΚΑΣ ΤΑ ΣΚΟΤΑΔΙΑ
Στον αδελφό μου Νικόλα
Καλύτερα να καίγεσαι
παρά να ξεθωριάζεις.
Να νικάς τα σκοτάδια,
να μετράς τα σημάδια
Άνεμος σκόρπισε τα όνειρά σου;
Ανεξίτηλα
θα μείνουν στις καρδιές!
Θεράποντας της άνοιξης
θήτευσες
στην ανάγκη της χαραυγής.
Δεν άνοιξες δρόμους,
δεν έκοψες κάγκελα,
θρυμμάτισες
την αλεξίσφαιρη ερημιά!
Φύλακας
οστών και σπαθιών
των προγόνων...
Λίγα είναι;
➖ ☀ ➖ ☀ ➖ ☀ ➖
ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ ΔΑΚΡΥΩΝ
Ίχνη πένθους...
Ψάχνω ερμηνείες,
Ιόνιο εικονοστάσι,
την υπομονή ταΐζω
στεναγμούς.
Αθωότητα αναζητώ,
μονοπάτι συγκίνησης
επισκέπτης μετρίων,
τ'όνειρο χάνω.
Εντός μου
αρχιπέλαγος δακρύων,
ανεπίδοτες επιστολές,
τρικυμίες ανείπωτες.
Αποδημίες!
Ονειρεύομαι θαλερούς λειμώνες
στο σώμα της Άνοιξης!
➖ ☀ ➖ ☀ ➖ ☀ ➖
Καιρός του φόβουΚαιρός του φόβου·
των διλημμάτων – των ελλειμάτων
της κατηφόρας,
καιρός δακρύων – ανθρώπων κρύων
άγριας μπόρας.
Καιρός διαβόλων·
καιρός ακρίδων – νεκρών ελπίδων
του σχοινοβάτη,
μικρών ανθρώπων – και άδειων τόπων
που βγάζει μάτι.
Καιρός του γκρίζου·
των τυμβωρύχων – των σκάρτων ήχων
σάπιας σανίδας,
καιρός της γέννας – άθλιας πένας
νεκρός κι ο Μίδας.
Καιρός του φόβου·
των μνημονίων – γυμνών κρανίων
καιρός του μπόγια,
αρχαίου φθόνου – του δολοφόνου
μες στα υπόγεια.
Καιρός του γκρίζου·
πολλών αγροίκων – ύποπτων οίκων
και της αράχνης,
πρόστυχε γιάπη – για ποιά αγάπη
είπες πως ψάχνεις;
Καιρός διαβόλων·
πλασμάτων δήθεν – έρχοντ΄ εκείθεν
να μας αλώσουν,
δε θέλω άλλους – μικρούς μεγάλους
για να μας σώσουν.
Καιρός του φόβου·
καιρός κιβδήλων – κάλπικων φίλων
και του προδότη,
άγριο μένος – ψάχνει το γένος
έναν ιππότη…
➖ ☀ ➖ ☀ ➖ ☀ ➖
Στίχοι: Σπύρος Ζαχαράτος
Μουσική: Λουκιανός Κηλαηδόνης
1. Άλκηστις Πρωτοψάλτη
Αχ να `ταν η Αθήνα πασχαλιά
κι η Ελευσίνα κόκκινο γεράνι
θα σου `βαζα λουλούδια λουλούδια στα μαλλιά
σαν βγαίναμε στου ήλιου το σεργιάνι
Στο σοκάκι που μεγάλωσες Τασία
τώρα δέντρα δεν υπάρχουν με φυλλώματα
μόνο σκόνη παγωνιά παγωνιά και υγρασία
και μας πνίγουν τα δεκάξι τα πατώματα
Αν είχε η Αθήνα μια σκεπή
να χτίσουνε φωλιά τα χελιδόνια
θα `ρχόμουνα ξανά ξανά μ’ ένα φιλί
να βγούμε στου ονείρου τα μπαλκόνια
Στο σοκάκι που μεγάλωσες Τασία
τώρα δέντρα δεν υπάρχουν με φυλλώματα
μόνο σκόνη παγωνιά παγωνιά και υγρασία
και μας πνίγουν τα δεκάξι τα πατώματα
Μουσική: Θωμάς Μπακαλάκος
1. Γιώργος Υδραίος
Αναστενάζει ο Πειραιάς
τις Κυριακές, τις σχόλες
και με το αίμα της καρδιάς
κινεί τις μέρες όλες.
Μες στην καπνιά του μάτια μου
τι να σου τραγουδήσω,
θα πάρω τα κομμάτια μου
και θα γυρίσω πίσω.
Πέφτει σιωπή μες στα στενά
ο ήλιος όταν γέρνει,
ένας βοριάς μας τυραννά
τα όνειρα μας παίρνει.
Μες στην καπνιά του μάτια μου
τι να σου τραγουδήσω,
θα πάρω τα κομμάτια μου
και θα γυρίσω πίσω.
Εσύ στου χρόνου τα πλοκάμια
ΑπάντησηΔιαγραφήμ’ Άγιους να μαλώνεις τα θεριά
και ψιθυρίζεις στα ποτάμια
όσοι φοβήθηκαν τη λάμια
ποτές τους δε θα δούνε ξαστεριά.
Μέσα στο γκρίζο του καιρού, μέσα στο θειάφι,
θα ζωγραφίζεις με τις λέξεις Πασχαλιές
άφησες πίσω της συγκίνησης χρυσάφι
κι ιερουργάνε κάτι Μάνες-Παναγιές.
Δε γίνεται να μοιάσουμε στην πέτρα
μία ζωή, αυλή, στα δύο μέτρα.
Απ’ των ματιών σου την αλμύρα
ενθύμια μοιράζεις μιας ζωής
όσοι δεν είχαν χαρακτήρα
είπες· κερδίσαν την πορφύρα
μα σκότωσαν το άστρο της Αυγής.
Σχόλιο: Όσο υπάρχουν άνθρωποι που η πέννα τους μιλά με τέτοια ψυχή, το "άστρο της Αυγής" δεν θα σβήσει ποτέ.