Κυριακή 24 Μαΐου 2020

ΜΙΝΩΣ ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ (1919 - 26 Μαΐου 1998)

Αθηνόραμα, 1973


38 σκίτσα, έργα και αφίσες του Μίνου Αργυράκη επιστρέφουν εκεί που δημιουργήθηκαν H ιστορία του σημαντικού καλλιτέχνη, με αφορμή τη νέα έκθεση «Μίνως Αργυράκης - Zonars»




Το κλασικό εξώφυλλο του LP του Μάνου Χατζιδάκι «Οδός Ονείρων» (1962). Οι εικόνες του άρθρου προέρχονται απ' τη δημοσίευση του LIFO.gr "Σπάνιο υλικό: Μίνως Αργυράκης (1919-1998) 

Τότε έμπλεξα με τον Χατζιδάκι και την "Οδό Ονείρων". Δεν πρόκειται για ένα έργο, όπως νομίζουνε πολλοί, αλλά για ένα κέφι της εποχής εκείνης. Μαζευόμασταν στου "Ζωναρά" μερικοί φίλοι, μια φορά την εβδομάδα· έλεγε κάτι ο Χατζιδάκις, πετούσε κάτι ο Χορν, κάτι συμπλήρωνε ο Γκάτσος κι έτσι έγινε η "Οδός Ονείρων" 

 (Απόσπασμα από την τελευταία συνέντευξη του Μίνου Αργυράκη στη δημοσιογράφο, Κάτια Πετροπούλου, στα ΝΕΑ, 14/02/1998)





Οι συντελεστές της «Οδού Ονείρων». Από αριστερά: Μανώλης Καστρινός, Αλέξης Σολομός, Μάνος Χατζιδάκις, Δημήτρης Χορν, Μίνως Αργυράκης. Πίσω, στο βάθος πρέπει να είναι η Μάρω Κοντού 

 Ο Μίνως Αργυράκης γεννήθηκε στην Σμύρνη το 1920. Κατά την Μικρασιατική Καταστροφή, ο πατέρας του, που ήταν πλούσιος τραπεζίτης, έπεσε θύμα της τουρκικής θηριωδίας. Έτσι, σε ηλικία ενός έτους, ο Αργυράκης βρέθηκε πρόσφυγας στην Ελλάδα, μαζί με την μητέρα του, Γαλάτεια, την γιαγιά του και τον αδελφό του. Με την φροντίδα της Πηνελόπης Δέλτα, φοίτησε στο Κολέγιο του Ψυχικού. Προσπάθησε δύο φορές να γίνει δεκτός από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, αλλά χωρίς επιτυχία. Αναγκαστικά, στράφηκε προς την Ανωτάτη Εμπορική Σχολή (σημερινό Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών). 




Έλαβε μαθήματα ζωγραφικής από τον Γιάννη Τσαρούχη, που ήταν προσωπικός του φίλος. Ο ίδιος επίσης ισχυρίζονταν πως υπήρξε μαθητής του Κόντογλου, του Θεόφιλου και του Παρθένη. Έκανε παρέα με άλλους πολύ γνωστούς συνομήλικούς του, όπως ο Γιάννης Μόραλης, ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, ο Μάνος Χατζιδάκις και ο Νίκος Γκάτσος.

 Παράλληλα με την ζωγραφική, ασχολήθηκε από πολύ νωρίς και με το σκίτσο και την δημοσιογραφία. Κατά την περίοδο της Κατοχής, κατατάχθηκε στην ΕΠΟΝ και με τους αντάρτες περιήλθε τα βουνά της Ευρυτανίας. Το 1948 και το 1951, συμμετείχε στις πανελλήνιες εκθέσεις ζωγραφικής, ενώ το 1957 συμμετείχε στο Διεθνές Φεστιβάλ Νεότητας της Μόσχας και στην Μπιενάλε Σχεδίου στο Ταλεντίνο της Ιταλίας. Ταυτοχρόνως δημοσίευε κείμενα και σκίτσα σε εφημερίδες και περιοδικά της εποχής (Αυγή, Ελευθερία, κ.ά.). Υπήρξε μέλος της καλλιτεχνικής ομάδας «Αρμός» από το 1949 ως το 1953 (χρονιά που ο Αρμός διέκοψε τη δράση του 



Μίνως Αργυράκης - Άγνωστος Στρατιώτης (Σχέδιο), 1968-1970 

 Το 1957 εξέδωσε το πρώτο του λεύκωμα με σκίτσα και κείμενα υπό τον τίτλο Οδός Ονείρων. Το λεύκωμα, ήταν «μια αιχμηρή, καυστική, κοινωνική σάτιρα της Ελλάδας του '50, που περιέχει πολλά μυθολογικά στοιχεία, αλλά αποπνέει και έναν έντονο λυρισμό». Ο Μάνος Χατζιδάκις, γοητευμένος από το λεύκωμα, το μετέτρεψε σε μουσική επιθεώρηση, η οποία παρουσιάστηκε στο θέατρο «Μετροπόλιταν» της Αθήνας το 1962 με την συνεργασία του ίδιου του Αργυράκη (σκηνικά, κοστούμια, και στίχοι ενός τραγουδιού), του σκηνοθέτη Αλέξη Σολωμού και του ηθοποιού Δημήτρη Χορν. Με τον Χατζιδάκι συνεργάστηκε ξανά το 1965, για την επιθεώρηση Ο γύρος του κόσμου. Στις αρχές της δεκαετίας το '60 συμμετείχε στην καλλιτεχνική «Ομάδα Τέχνης α». 

 Το 1963, πραγματοποίησε έκθεση στην γκαλερί «Ζυγός», με κύριο θέμα την εισβολή των ξένων (τουριστών και μη) και την αλλαγή της κοινωνίας στην μεταπολεμική Ελλάδα. Το ίδιο έτος υπήρξε ένα από τα ιδρυτικά στελέχη της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη. 




Ο Μίνως Αργυράκης πρωταγωνιστής στους «Άρχοντες» (1977) του Μανούσου Μανουσάκη. Πηγή: «Ιστορία του Ελληνικού Κινηματογράφου» [Αιγόκερως, 1982] του Γιάννη Σολδάτου 

Λίγο πριν από την δικτατορία, δημιούργησε με την σύντροφό του Άμυ Μιμς, τον Τσαρούχη και τον Ευγένιο Σπαθάρη, την «Κιβωτό της Άμυ», έναν χώρο καλλιτεχνικού πειραματισμού, στην Πλάκα, όπου γίνονταν διάφορα χάπενινγκ με λόγους και μουσικοχορευτικά δρώμενα. Η χούντα έκλεισε την «Κιβωτό της Άμυ» με την δικαιολογία πως δεν διέθετε άδεια «μετά μουσικών οργάνων», και ο Αργυράκης έφυγε εκτός Ελλάδας· πρώτα στην Ισπανία, κατόπιν στο Λονδίνο και τέλος στην Κοπεγχάγη, όπου έζησε μέχρι το 1974 φιλοξενούμενος του γλύπτη Τάκη. Στην Κοπεγχάγη, εξέδωσε ένα δεύτερο σατιρικό λεύκωμα με σκίτσα και κείμενα υπό τον τίτλο Η πολιτεία έπλεε εις την Μελανόλευκον. 




Εξώφυλλο του Μίνου Αργυράκη για το LP του Μάνου Χατζιδάκι «Ο Καπετάν Μιχάλης και ο Κύκλος του C.N.S. με την Φλέρυ Νταντωνάκη και τον Σπύρο Σακκά» (1975) 




Σκηνικά και κοστούμια του Μίνου Αργυράκη για την «Πορνογραφία» (1982-83). 

 Όταν έπεσε η χούντα, επέστρεψε στην Ελλάδα. Το 1975 εικονογράφησε έναν αγγλικό ταξιδιωτικό οδηγό για την Ελλάδα (Fodor's Greece 1975). Το 1981 συνεργάστηκε για τελευταία φορά με τον Χατζιδάκι, δημιουργώντας τα σκηνικά και τα κοστούμια για την παράσταση της Πορνογραφίας. Το 1984 κυκλοφόρησε το βιβλίο του Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα. Η υγεία του κλονίστηκε το 1990 και έκτοτε σταμάτησε να ζωγραφίζει. Τον Απρίλιο του 1997, κλείστηκε στο Αθηναϊκό Γηροκομείο. Πέθανε έναν χρόνο μετά, πριν προλάβει να δει αναδρομική του έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη (Οκτώβριος 1998)... 



Για το έργο του Μίνου Αργυράκη, η Ελένη Βακαλό έχει γράψει: «Μέσα στα πλαίσια της ελληνικότητας, την πρώτη χρήση ειρωνείας, από τη δεκαετία του '40, την έχουμε στα σκίτσα του Μ. Αργυράκη. Ο Μ. Αργυράκης λειτουργεί βέβαια ως γελοιογράφος. Το ρεπερτόριό του, όμως, αγγίζει όλα τα σύμβολα της ελληνικότητας. Τα απομυθοποιεί γελοιογραφικά από το κύρος τους, αλλά συγχρόνως τα μεταφέρει στο χώρο ονείρων, στην "Οδό Ονείρων" του Νεοέλληνα [...]. Με την παρεμβολή του Μ. Αργυράκη τοποθετείται το σημείο που έγινε η στροφή, για να περάσουμε σ' ένα τόσο σύντομο χρονικό διάστημα στην Ελλάδα, από το βίωμα στη μνήμη.» 

ΑΡΗΣ ΔΗΜΟΚΙΔΗΣ Πηγή: www.lifo.gr

ΑΛΛΑ ΕΡΓΑ 

Αυτοπροσωπογραφία, 1980

Γαρύφαλλο στ’αυτί


Κόρη

Μετά τη Νίκη, 1984

Ο ζητιάνος


Ονειρο

Ο Μίκης Θεοδωράκης ,1983


Πλατεία συντάγματος

Τα Τρυφερά Κυπαρίσια, 1984

Φιλιά το ηλιοβασίλεμα


Χωρίς τίτλο 1

Γυναίκα με κόκκινο ήλιο, π. 1966

Η Κύπρος στους Άγγλους





-  10








2 σχόλια:

  1. H υπογραφή στο Ιmprisoned Parthenon δεν αντιστοιχεί στην υπογραφή του Μίνου. Και η ημερομηνία γέννησης είναι 1919. Θα θέλετε να τα διορθώσετε και να αναρτήσετε το άρθρο σας στη σελίδα του ΦΒ "Μίνως Αργυράκης - Minos Argyrakis";

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εντάξει διορθώθηκε , σας ευχαριστώ πολύ .
      Δυστυχώς το φβ έχει αποκλείσει το μπλογκ εδώ και ένα χρόνο.

      Διαγραφή