Ο Σαρλ-Εντουάρ Ζανρέ-Γκρι (Charles-Édouard Jeanneret-Gris, 6 Οκτωβρίου 1887 - 27 Αυγούστου 1965), γνωστός ως Λε Κορμπυζιέ (Le Corbusier), ήταν Ελβετός αρχιτέκτονας, διάσημος για τη συνεισφορά του σε αυτό που καλείται σήμερα μοντερνισμός, ή πρώιμος μοντερνισμός. Ήταν πρωτοπόρος στις θεωρητικές μελέτες του σύγχρονου σχεδίου και αφιερώθηκε στην παροχή των καλύτερων συνθηκών διαβίωσης για τους κατοίκους των συσσωρευμένων πόλεων.
Η σταδιοδρομία του είχε διάρκεια πέντε δεκαετιών, περιλαμβάνοντας κτίρια που κατασκευάστηκαν σε ολόκληρη την κεντρική Ευρώπη, την Ινδία, τη Ρωσία, και μια κατασκευή στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ήταν επίσης πολεοδόμος, ζωγράφος, γλύπτης,συγγραφέας και σχεδιαστής επίπλων.
Ο Λε Κορμπυζιέ γεννήθηκε στις 6 Οκτωβρίου του 1887. Εγκατέλειψε το σχολείο του στη μικρή πόλη Σο ντε Φον της Ελβετίας σε ηλικία 13 ετών και διέσχισε την Ευρώπη φθάνοντας ως τη Μικρά Ασία.
Ως αρχιτέκτονας υπήρξε σε μεγάλο βαθμό αυτοδίδακτος. Επηρέασε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο τη σύγχρονη αρχιτεκτονική και χαρακτηρίστηκε "Μιχαήλ Άγγελος του 20ού αιώνα" και "μεγαλοφυής πρόδρομος".
"Παρατηρούσα πώς ήταν φτιαγμένα τα σπίτια, οι ναοί, οι δρόμοι, τα παρεκκλήσια. Εργαζόμενος καθ' οδόν για να κερδίσω το ψωμί μου, ανακάλυψα την αρχιτεκτονική", είπε ο ίδιος.
"Το έχω πει", έγραψε, "ότι τα υλικά για την οικοδόμηση μιας πόλης είναι ο ουρανός, ο χώρος, τα δέντρα, το ατσάλι και το τσιμέντο, με αυτή τη σειρά και ιεράρχηση".
Ο Λε Κορμπυζιέ πίστευε πως οι σύγχρονες πόλεις πρέπει να εκτείνονται προς τα επάνω και όχι προς την περιφέρεια. Ήθελε να κατεδαφίσει το Παρίσι και έβρισκε τους ουρανοξύστες της Νέας Υόρκης πολύ μικρούς. Στην "Πολυκατοικία της Μασσαλίας" πραγματοποίησε το όραμα της "κατακόρυφης πόλης". Ανάλογα συγκροτήματα έκτισε αργότερα στη Ναντ, στο Μπριέ και στο Δυτικό Βερολίνο. Το Εθνικό Μουσείο Δυτικής Τέχνης στο Τόκιο, το Κάρπεντερ Βίζουαλ Αρτ Σεντρ στο Χάρβαρντ των Η.Π.Α. και τα σχέδια του περιπτέρου των Εκθέσεων της Ζυρίχης, συγκαταλέγονται στα σημαντικότερα έργα του.
Ο Λε Κορμπυζιέ, που κάποτε περιέγραψε το σύγχρονο σπίτι ως "μια μηχανή για να ζει κανείς μέσα της", θεωρείται ο δημιουργός ενός νέου αρχιτεκτονικού στυλ καινοτόμου και εκσυγχρονιστικού. "Εργάστηκα για να δώσω στους ανθρώπους αυτό που έχουν περισσότερο ανάγκη σήμερα: τη σιωπή και την ειρήνη", έλεγε στο τέλος της ζωής του.
Ο Λε Κορμπυζιέ έφυγε από τη ζωή στις 27 Αυγούστου του 1965, σε ηλικία 78 ετών, από καρδιακή προσβολή ενώ κολυμπούσε. Εκδηλώσεις πένθους έλαβαν χώρα από την Ελλάδα (την οποία είχε επισκεφθεί στις αρχές του 20ου αιώνα) ως την Ινδία (ένα από τα μεγαλύτερα έργα του ήταν ο σχεδιασμός της νέας πρωτεύουσας Τσαντιγκάρ του κρατιδίου Παντζάμπ, 1951).
Τα πέντε σημεία της αρχιτεκτονικής
Η βίλα Σαβουά (Villa Savoye, 1929-1931) στο προάστιο Πουασύ του Παρισιού θεωρείται πως συνοψίζει περισσότερο ικανοποιητικά τα πέντε σημεία της αρχιτεκτονικής του, όπως τα είχε εκθέσει ο ίδιος στο περιοδικό Νέο Πνεύμα (γαλλικά: L'Esprit Nouveau) και τα οποία ξεκίνησε να αναπτύσσει από τις αρχές της δεκαετίας του '20. Πρώτα, ο Λε Κορμπυζιέ ανύψωσε τον όγκο της κατασκευής από το έδαφος, που υποστηριζόταν από τις πιλοτές, με ενισχυμένες στήλες. Αυτές οι πιλοτές, σε ότι αφορά την παροχή της δομικής υποστήριξης για το σπίτι, του επέτρεψαν να τονίσει δύο ακόμα σημεία: μια ελεύθερη πρόσοψη, δηλαδή με τοίχους χωρίς υποστήριξη, που θα μπορούσαν να σχεδιαστούν όπως ο αρχιτέκτονας επιθυμεί, και ένα ανοικτό σχέδιο ορόφων, που σημαίνει ότι ο χώρος κάθε ορόφου ήταν ελεύθερος να διαμορφωθεί σε δωμάτια, χωρίς ανησυχία για την υποστήριξη των τοίχων. Το δεύτερο πάτωμα της βίλας Σαβουά περιλαμβάνει μακριές λωρίδες παραθύρων που επιτρέπουν τη θέα του περιβάλλοντος κήπου, στοιχείο που αποτελεί το τέταρτο σημείο της αρχιτεκτονικής του. Μια κεκλιμένη ράμπα που ανέρχεται από το επίπεδο του εδάφους στην ταράτσα του τρίτου ορόφου (το πέμπτο σημείο) επιτρέπει έναν «αρχιτεκτονικό περίπατο» μέσα στο κτίριο. Το άσπρο σωληνοειδές κιγκλίδωμα υπενθυμίζει το σχέδιο κρουαζιερόπλοιου που ο Λε Κορμπυζιέ θαύμαζε πολύ.https://el.wikipedia.org
ΚΤΙΡΙΑ
Βίλα Σαβογιέ |
Νοτρ Νταμ ντι Ο |
Οικιστική Μονάδα της Μασσαλίας |
Σαν Μαρί ντε λα Τουρέτ |
Εθνικό Μουσείο Δυτικής Τέχνης της Ιαπωνίας |
Βίλα Λα Ρος
Οικίες των Ζαούλ |
Κέντρο Σεντροσογιούζ |
Κτίριο της Γραμματείας των Ηνωμένων Εθνών |
Καρτεσιανός ουρανοξύστης |
Βίλα Ζανερέ-Περέ |
Villa Stein, Garches (1927) |
Palace of Justice, Chandigarh |
Palace of Assembly, Chandigarh |
Ναός Αγίου Πέτρου |
La Villa Turque
ΠΙΝΑΚΕΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ
still life |
still life |
Abstract Composition
Fleurs et livres |
Pieta. Descente De Croixς |
La cheminée |
Deux Femmes Assises
La pêcheuse d'huitres |
Saint Sulpice |
La Lanterne Et Le Petit Haricot |
Madame, La Table Est Dressée |
Le Déjeuner Près Du Phare
https://www.wikiart.org/
ΒΙΒΛΙΑ
Le Corbusier: Κείμενα για την Ελλάδα
Le Corbusier
Κείμενα για την Ελλάδα
Από το Le Corbusier, Κείμενα για την Ελλάδα, μετάφρ. Λήδα Παλλαντιου, επιμέλεια Γ.
Σημαιοφορίδης, Άγρα, 1987.
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ
Μέσα στην ακτινοβολία του απογεύματος, ξεπροβάλλει η πυραμίδα του Άθω! Σαν αυθεντικό
ομοίωμα, ορθώνεται για πολλές ώρες, ενώ, με μια μεγέθυνση που ξαφνικά επισπεύδεται,
μας εξουσιάζει με το ύψος των δυο χιλιάδων μέτρων της!
Κάποιοι ταλαίπωροι προσκυνητές, που αντιστέκονται περισσότερο από εμάς στην
προοδευτική πίεση της εικόνας, τηρούν στο σύνολο τους μια ακτινοβόλα ή αγωνιώδη σιγή·
σιγή που, όταν οι έλικες αναστέλλουν τη δράση τους, προσδίδει, στις σύντομες διαταγές,
που ξεκινούν από τη γέφυρα, επισημότητα βουλεύματος. Το τρίξιμο των αλυσίδων, οι
άγκυρες που ποντίζονται, η ακινησία...
Η έμμονη ιδέα του συμβόλου βρίσκεται αποτυπωμένη μέσα μου, περιγραμμένη στο
αντίκρισμα μερικών λέξεων μιας εκφραστικής φόρμουλας του λόγου. Αιτία της είναι η
έφεση: το καθεστώς της πέτρας και της ξυλωσιάς, των όγκων, του πλήρους και του κενού,
με έκανε να κατανοήσω, ίσως σε πολύ γενικές γραμμές, το κάθετο και το οριζόντιο, την
έννοια του μήκους, του βάθους και του ύψους. Και επίσης να θεωρήσω αυτά τα στοιχεία,
αυτές τις λέξεις μάλιστα, ως περιέχουσες άπειρες σημασίες, που θά 'ταν ανώφελο να
αποσυνθέσει κανείς, εφόσον η λέξη αυτή καθ' εαυτήν, με την απόλυτη και ισχυρή ενότητα
1 / 4
Le Corbusier: Κείμενα για την Ελλάδα
της, τις εκφράζει όλες. Προχωρώντας, συνέλαβα το εναποτεθειμένο σε στιβάδες χρώμα ως
εντυπώσεις κίτρινες, κόκκινες ή μπλε, βιολετιές ή πράσινες, ενώ έμεινα κάπως αδιάφορος
για τις λεπτομέρειες των συνδυασμών, όπως και για την ήρεμη μετάβαση των γραμμών από
την κάθετη στην οριζόντια - εκτός από την κλίση της διχοτόμου. Ας δώσει ο ρυθμός τον
τόνο σ' αυτούς τους μεγάλους εκφραστικούς όρους! Θα αφήσω να εκφυλιστεί η παιδεία μου
-που τόσο γνοιάζεται για τις λεπτομέρειες, ακολουθώντας τη σχολή κάποιου δασκάλου. Η
θεώρηση του Παρθενώνα ως όγκου -κιόνων και επιστυλίων- θα καλύψει τις επιθυμίες μου
όπως η ίδια η θάλασσα, μόνο και μόνο ως λέξη· όπως αυτές καθ' εαυτές οι Άλπεις, σύμβολο
ύψους, βαράθρων και χάους, ή ο καθεδρικός ναός, θα είναι θεάματα επαρκή για να
απορροφήσουν τις δυνάμεις μου. Έτσι, αυτή η κατοικία, με τα πολλαπλά της χωρίσματα, θα
υπενθυμίσει πόσο δυσάρεστο είναι να σκοντάψεις σε ένα βότσαλο που έπεσε από το
λιθοκόπο και, μολονότι θαυμαστής του Claude Monet, θα εκμανώ και θα χαιρετίσω τον
Matisse. Ολάκερη η Ανατολή μου φάνηκε σφυρηλατημένη με πλήθος συμβόλων. Αναφέρω
χαρακτηριστικά το κίτρινο όραμα ενός ουρανού, αν και τόσο συχνά συμβαίνει να είναι
γαλάζιος· το καφετί όραμα της γης και τη μοναδική ανάμνηση των πέτρινων ναών και των
κατοικιών των ανθρώπων, από αχυρολάσπη ή ξύλο. Με το ίδιο σκεπτικό θα έκρινα ως
παραλογισμό την αναζήτηση ενός αγγείου με διαφορετικό σχήμα από εκείνο που
δημιουργήθηκε ανά τους αιώνες και κάτω από όλα τα γεωμετρικά πλάτη. Και θα μου άρεσαν
οι γεωμετρικές σχέσεις, το τετράγωνο, ο κύκλος, και οι αναλογίες μιας σχέσης απλής και
εκ των προτέρων χαρακτηρισμένης.
Άλλωστε μήπως, για το χειρισμό αυτών των απλών και αιώνιων δυνάμεων, δεν έχω
μπροστά μου τη δουλειά μιας ζωής και την ίδια τη σιγουριά ότι δεν θα φτάσω ποτέ σε μιαν
αναλογία, σε μια ενότητα, σε ένα φως, αντάξια έστω και του πιο μηδαμινού επαρχιακού
χαμόσπιτου, χτισμένου σύμφωνα με τους ανεκτίμητους νόμους μιας αιωνόβιας παράδοσης;
Έτσι, το φεγγοβόλο βράδυ που ακολούθησε την αποβίβαση μας στη Δάφνη, γεύτηκα έντονα
το λοξό ανηφόρισμα των μουλαριών μας, που, στην υπομονετική πορεία τους πάνω στην
πλαγιά του πελώριου βουνού, συνέδεαν τη θάλασσα και την κορυφή, πέρα από την οποία,
ακόμα πιο απέραντη, θα μας φανερωνόταν ξανά η θάλασσα. Επρόκειτο για μια συνωμοσία
των πρωταρχικών στοιχείων -της θάλασσας, του βουνού που συνδέεται συμβολικά με την
Παναγία- και το μεθυστικό αγκάλιασμα μιας βραδιάς νοτισμένης, που αποπνέει ηδονικά
αυτή η πλαγιά με τις ζεστές ευωδιές της, τις κρεμασμένες σε τόσα καινούργια δέντρα, σε
τόσα είδη αιωνίως συμβολικά -μουριές, λιόδεντρα, συκιές, αμπέλια, πελώρια αγκάθια και
λιόπουρνα-, κι ύστερα, κυπαρίσσια, που μας ξάφνιασαν ψηλά σε μια ράχη, ενώ ο ήλιος είχε
σωπάσει και είκοσι θαρρείς μελαγχολικοί φρουροί ξαγρυπνούσαν και δέσποζαν στο αχανές
μοναστήρι του Ξηροποτάμου. Το μουλάρι μου είχε κόψει ταχύτητα, είχα μείνει πολύ πίσω·
το σκοτάδι απλωνόταν. Κι είχαμε σκαρφαλώσει τόσες απόκρημνες και ανώμαλες πλαγιές,
με ομοιόμορφη ανηφορική κλίση! Ένας τοίχος από ξερολιθιά άρχιζε να βουλιάζει στην
πλαγιά, που ξαφνικά ορθώθηκε σαν μεγάλη έπαλξη. Από τη βάση της ξεκινούσαν
κυπαρίσσια, που δέσποζαν ψηλά πάνω στην γκρίζα μάζα της. Κοιτάξτε αυτόν τον
απερίγραπτο ουρανό! Κι ύστερα, στο ψηλότερο σημείο του τοίχου, πρώτο μοναστικό όραμα,
2 / 4
Le Corbusier: Κείμενα για την Ελλάδα
ένας νεαρός παπάς, με πρόσωπο χαλκοπράσινο, πλαισιωμένο ευγενικά από ένα μαύρο γένι,
με χαιρετά από πολύ ψηλά με μια συγκινητική κάμψη του κορμού, σταυρώνοντας τα χέρια
στο στήθος. Το μουλάρι έτρεξε, κι ύστερα ήπιε για κάμποσο από μια κρήνη που ανάβρυζε
ξυστά στην έπαλξη. Ξεκινώντας και πάλι με φόρα, με τη νεανική εκείνη ορμητικότητα και
δύναμη που χαρακτηρίζει τα μουλάρια, με παρασύρει και πάλι στην πλαγιά, πλακοστρωμένη
τώρα ώς το προαύλιο, όπου βλέπω από πολύ κοντά το πρώτο μοναστήρι.
Είδαμε τόσα στις δεκαοχτώ μέρες που ακολούθησαν! Ωστόσο, αυτό το όραμα παραμένει το
πιο συγκινητικό, το πιο ευγενικά ευπροσήγορο: ένας πυλώνας αρχαίου φρουρίου και η λεία
άκρια των τειχών που λες και τοποθετεί τα κελιά -με τις στοές τους ανοιχτές προς τη
θάλασσα- ψηλά στον ουρανό. http://www.pro-europa.eu/attachments/article/
Le Corbusier: Για μια Αρχιτεκτονική
Το βιβλίο που δημοσίευσε ο Le Corbusier το 1923 ήταν μια ολοκληρωμένη έκφραση της νεωτερικότητας και αποτέλεσε πραγματικό σταθμό για την αρχιτεκτονική του 20ού αιώνα. Η ριζοσπαστική αναζήτηση του νέου πνεύματος απέρριπτε το ακαδημαϊκό παρελθόν, αλλά αυτό το νέο πνεύμα στηριζόταν προκλητικά στην επανερμηνεία του κλασικού ιδεώδους του Παρθενώνα μέσα σε ένα απρόσμενο περιβάλλον μηχανών (αεροπλάνα, αυτοκίνητα, πλοία). Αυτές οι ιδέες ξεπέρασαν το στενό πλαίσιο της εποχής τους και αποτέλεσαν πεδίο προβληματισμού για την πορεία της σύγχρονης αρχιτεκτονικής μέχρι τις μέρες μας. Το βιβλίο ενδιαφέρει ειδικότερα εμάς, τους Έλληνες, μέσα από την προσπάθεια που έχει κάνει ο συγγραφέας να συνδέσει τα ιδανικά του παρελθόντος με τις πιο εξελιγμένες εκφράσεις του τεχνολογικού παρόντος. Είναι μεταφρασμένο σε πολλές γλώσσες και η απουσία του από την ελληνική βιβλιογραφία άφηνε μέχρι σήμερα ένα κενό.
Le Corbusier: Αρχιτεκτονική θεωρία
Η θεωρία της αρχιτεκτονικής έχει τις ρίζες της στο "De architectura libri decem" ("Περί αρχιτεκτονικής βιβλία δέκα") του Βιτρούβιου. Ως η αρχαιότερη σωζόμενη αρχιτεκτονική πραγματεία των προχριστιανικών χρόνων, η μελέτη του Βιτρούβιου δεν είναι μόνο μια μοναδική πηγή πληροφοριών για την αρχαία αρχιτεκτονική και τους κανόνες της, αλλά έγινε το θεμέλιο σε ο,τιδήποτε γράφηκε περί αρχιτεκτονικής θεωρίας από την Αναγέννηση και μετά.
Τα 89 σύντομα δοκίμια του παρόντος τόμου παρουσιάζουν τις πιο σημαντικές αρχιτεκτονικές πραγματείες από την Αναγέννηση μέχρι σήμερα. Οι συγγραφείς τους διερευνούν την προέλευση κάθε πραγματείας κι εξετάζουν τα κίνητρα που, μέσα στα τελευταία 500 χρόνια, ώθησαν κάποιους αρχιτέκτονες να καταγράψουν τις ιδέες τους στο χαρτί.
Ομαδοποιημένα κατά χώρα και κατά εποχή, κείμενα των Λεόν Μπατίστα Αλμπέρτι, Αντρέα Παλάντιο, Μαρκ-Αντουάν Λοζιέ, Ευγένιου Βιολέ-λε-Ντυκ, Τζον Σουτ, Γιόχαν Μπέρνχαρτ Φίσερ φον Έρλαχ, Καρλ Φρίντριχ Σίνκελ, Λε Κορμπιζιέ, Φρανκ Λόιντ Ράιτ, Άλντο Ρόσι και Ρεμ Κόολχαας είναι μερικά μόνο από όσα παρουσιάζουν οι επόμενες σελίδες, με τις θεωρίες να υποστηρίζονται οπτικά από μια πλούσια εικονογράφηση.https://www.skroutz.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου