Τρίτη 25 Αυγούστου 2020

Σωτηρία Μπέλλου (29 Αυγούστου 1921 - 27 Αυγούστου 1997)



Ελληνίδα τραγουδίστρια, μια από τις κορυφαίες του λαϊκού και ρεμπέτικου τραγουδιού. Η φωνή της και το δωρικό παρουσιαστικό της ήταν πολύ χαρακτηριστικά. Ο Τσιτσάνης την αποκαλούσε βασίλισσα του πάλκου. Η ίδια θύμωνε και του έλεγε πως εκείνη τραγουδάει για το λαό και δε της ταιριάζει το βασίλισσα. Ο λόγος για την σπουδαία Σωτηρία Μπέλλου!

Γεννήθηκε στις 22 Αυγούστου του 1921 σε ένα χωριό της Χαλκίδας. Οι γονείς της διατηρούσαν μπακάλικο και επειδή ήταν πολύ ζωηρή ανέθεσαν την ανατροφή της στους παππούδες. Είχε τέσσερα αδέλφια και αδυναμία στον ιερέα παππού της.

Της άρεσε να ψέλνει και κάθε Κυριακή χτυπούσε την καμπάνα της εκκλησίας. Όταν αργούσαν να έρθουν οι συγχωριανοί της, πήγαινε και τους φώναζε έξω από τα σπίτια τους.

Μαθήτρια δημοτικού είδε στον κινηματογράφο την ταινία «Προσφυγοπούλα» με τη Σοφία Βέμπο. Δεν μπορούσε να καταλάβει πως γίνεται να βγαίνει ήχος από το πανί και νόμιζε πως υπάρχει κάποιος πίσω. Άρχισε να φωνάζει, ώσπου την έβγαλαν έξω. Όταν της εξήγησαν ότι η Βέμπο είναι τραγουδίστρια αναφώνησε πως θα γίνει και εκείνη τραγουδίστρια.

Αναγκάστηκε να παντρευτεί πολύ μικρή. Ο άντρας της ήταν μέθυσος και βίαιος. Δεν δούλευε και την χτυπούσε. Όταν ήταν έγκυος, τη χτύπησε τόσο πολύ, που τελικά απέβαλε. Δεν μπόρεσε να ξανακάνει παιδιά.

Όταν έμαθε πως την απατούσε του έκανε σκηνή. Εκείνος άρχισε να την χτυπάει. Εκείνη έχασε την ψυχραιμία της και του έριξε βιτριόλι στο πρόσωπο.

Συνελήφθει και καταδικάστηκε σε ποινή τριών ετών. Τελικά έμεινε κρατούμενη έξι μήνες. Όταν αποφυλακίστηκε και γύρισε σπίτι της ήταν παρείσακτη από όλους, έτσι σηκώθηκε και έφυγε.

Ήρθε στην Αθήνα και πέρασε πολύ δύσκολες στιγμές. Αναγκάζεται να κάνει διάφορες δουλειές για να ζήσει. Έπλενε πιάτα, πουλούσε τσιγάρα και παστέλια, έκανε τον αχθοφόρο στους σταθμούς λεωφορείων. Τον πρώτο καιρό ήταν άστεγη και κοιμόταν στα βαγόνια των τρένων.

Οργανώθηκε στην Αντίσταση, συνελλήφθει από τους Γερμανούς και βασανίστηκε.

Γρήγορα οργανώθηκε στην αριστερά «είμαι κουμουνίστρια και νιώθω περήφανη» έλεγε συνέχεια.

Μην Κλαις

Το 1945 έπαιζε κιθάρα και τραγουδούσε στην ταβέρνα του Καλλέργη στα Εξάρχεια. Ένα βράδυ την άκουσε να τραγουδά, ο Βασίλης Τσιτσάνης. Το αλάνθαστο αυτί του της άνοιξε το δρόμο για μια μεγάλη καριέρα.

Το 1948 μια ομάδα φανατικών ακροδεξιών εισήλθαν στο χώρο που τραγουδούσε και της ζήτησαν να πει το τραγούδι «Του αητού ο γιος». Εκείνη αρνήθηκε και οι φασίστες χίτες την ξυλοκόπησαν με το χαρακτηρισμό «Βουλγάρα» (έτσι έλεγαν οι φασίστες τις κουμουνίστριες).

Παρ’ όλα αυτά σύντομα αναγνωρίζεται ως μία από τις καλύτερες ερμηνεύτριες στα ρεμπέτικα. Ορισμένες από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της είναι τα Συννεφιασμένη Κυριακή, Μη μου ξαναφύγεις πια, Τα Καβουράκια και Όταν Πίνεις Στην Ταβέρνα του Βασίλη Τσιτσάνη, με τις οποίες καθιερώθηκε στο χώρο της λαϊκής μουσικής. Πέραν του Τσιτσάνη, συνεργάστηκε και με πολλούς άλλους συνθέτες, μεταξύ των οποίων οι Γιάννης Παπαϊωάννου, Απόστολος Καλδάρας. Το 1966 συνεργάστηκε με σύγχρονους έντεχνους συνθέτες όπως ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο Ηλίας Ανδριόπουλος, και ο Δήμος Μούτσης.

Ήταν ομοφυλόφιλη και δε δίσταζε να το δηλώνει σε μια εποχή που κάτι τέτοιο το θεωρούσαν αδιανόητο.

Είχε πρόβλημα με το αλκοόλ και με τον τζόγο. Της άρεσε να παίζει ζάρια και να καπνίζει ινδική κάνναβη.

Ήταν απίστευτα αθυρόστομη. Ένα βράδυ φίλοι του Τσιτσάνη πάνε στο μαγαζί. Η Μπέλλου τραγουδούσε και εκείνοι της πετούσαν πανέρια με λουλούδια. Ξαφνικά, φανερά ενοχλημένη κατεβαίνει από το πάλκο και μπροστά σε όλους τους συνδαιτυμόνες φωνάζει «Καλά, ρε μαλάκα, νομίζεις πως είμαι πουτάνα; Νομίζεις πως θα ρίξεις πούτσο έτσι».

Έκανε παρέα με τον Φλωράκη και με τον Τσοβόλα. Τον δεύτερο τον πείραζε λέγοντάς του ότι πρέπει να γίνει κόκκινος αν θέλει να τα πάνε καλά (μιλώντας προφανώς πολιτικά).

Είχε πλακώσει στο ξύλο την Μαρίκα Νίνου γιατί τα είχε κρυφά με τον Τσιτσάνη και η Μπέλλου ήταν φίλη με την γυναίκα του.

Τον Μάρτιο του 1993 ήρθε αντιμέτωπη με τα πρώτα σοβαρά προβλήματα υγείας, όταν εισήχθη επειγόντως στο νοσοκομείο «Σωτηρία» με βαριά αναπνευστική ανεπάρκεια και πνευμονικό εμφύσημα. Λίγο αργότερα, διαγνώστηκε ότι έπασχε από καρκίνο του φάρυγγα. Έχασε τη φωνή της και δύο ημέρες πριν τα 76 γενέθλιά της, στις 27 Αυγούστου 1997, άφησε την τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο «Μεταξά» του Πειραιά.

ΑΚΡΟΝΑΥΠΛΙΑ

Δισκογραφία
ΈτοςΤίτλοςΑριθμός καταλόγουΠληροφορίες
1966Τα Ρεμπέτικα της Σωτηρίας ΜπέλλουLyra 3224 LP-CDΜε 12 τραγούδια.
1967ΑρχόντισσαOdeon OMCG38 LP-CDΤραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη με τους Μαρίκα Νίνου, Τάκη Μπίνη, Βαγγέλη Περπινιάδη, Σωτηρία Μπέλλου και τον συνθέτη.
1968Τα Ρεμπέτικα της Σωτηρίας Μπέλλου 2Lyra 3232 LP-CDΜε 12 τραγούδια.
1968Αναστενάζει Ο ΜπαγλαμάςOdeon OMCG55 LPΤραγούδια με στίχους του Κώστα Βίρβου, που ερμηνεύουν οι Πάνος Γαβαλάς, Δημήτρης Ευσταθίου, Σπύρος Ζαγοραίος, Παναγιώτης Μιχαλόπουλος, Σωτηρία Μπέλλου, Μάνος Παπαδάκης, Βαγγέλης Περπινιάδης, Πρόδρομος Τσαουσάκης.
1969Τα Ρεμπέτικα της Σωτηρίας Μπέλλου 3Lyra 3245 LPΜε 12 τραγούδια.
1971Τα Ρεμπέτικα της Σωτηρίας Μπέλλου 4Lyra 3248 LPΜε 12 τραγούδια.
1971Πρόδρομος Τσαουσάκης - Σωτηρία ΜπέλλουRegal SREG2134 & 70327 LP-CDΟι 2 τραγουδιστές μοιράζονται τα τραγούδια του δίσκου.
1973Δεν Περισσεύει ΥπομονήLyra 3029 LPΜουσική Αργύρη Κουνάδη και στίχοι Βαγγέλη Γκούφα. Τραγουδά η Σωτηρία Μπέλλου, η Ελένη Βιτάλη και ο Γιώργος Τόμπαρης.
1973Τα Μεγάλα Ρεμπέτικα της Σωτηρίας ΜπέλλουLyra 3257 LPΜε 12 τραγούδια.
1974Το Ρεμπέτικο ΠεριβόλιLyra 3266 LPΜουσική Θόδωρου Δερβενιώτη και στίχοι Κώστα Βίρβου. Τραγουδούν οι Σωτηρία Μπέλλου, Γιώργος ΜουφλουζέληςΜιχάλης Βιολάρης και Καίτη Αμπάβη.
1974Η Σωτηρία Μπέλλου Τραγουδά ΤσιτάνηLyra 3275 LPMε 12 τραγούδια.
1974Τα Παλιά του ΚαπλάνηLyra 3028 & 3276 LPΤραγούδια του Κώστα Καπλάνη με τη Σωτηρία Μπέλλου και τους Γιάννη Μπογδάνο, Έλενα Κωστή και Σταύρο Πασπαράκη.
1975Δέκα Χρόνια ΚομμάτιαLyra 3715 LP-CDΟ δίσκος του Διονύση Σαββόπουλου που περιέχει το Ζεϊμπέκικο με την Σωτηρία Μπέλλου.
1976Η Αρχόντισσα του ΡεμπέτικουLyra 3290 LPΤα 6 από τα 12 τραγούδια είναι του Τσιτσάνη.
1976Σεργιάνι στον ΠαράδεισοLyra 3296 LPΜουσική του Βασίλη Δημητρίου και στίχοι του Μάνου Ελευθερίου, με τη Σωτηρία Μπέλλου, τον Γιάννη Μπογδάνο και την Έλενα Κωστή.
1976Οι Μεγάλοι του Ρεμπέτικου 5Margo 8163 LP & 80217 CDΔώδεκα τραγούδια της ηχογραφημένα ανάμεσα 1946 και 1956. Συμμετέχουν οι Βασίλης Τσιτσάνης, Τάκης Μπίνης, Στέλιος Περπινιάδης, Νίκος Καλλέργης και Γιάννης Τατασόπουλος.
1977Χαλάλι ΣουLyra 3306 LPΜε 12 τραγούδια της.
1977Αφιέρωμα στη Σωτηρία ΜπέλλουRegal 70712 LP-CDΜε 12 τραγούδια της. Συμμετέχουν οι Βασίλης Τσιτσάνης, Τάκης Μπίνης, Νίκος Καλλέργης και Στέλιος Κερομύτης.
1979Σωτηρία Μπέλλου 9Lyra 3314 LPΜε 12 τραγούδια της.
1980Σωτηρία Μπέλλου 10Lyra 3326 LPΜε 12 τραγούδια του Απόστολου Χατζηχρήστου.
1980Λαϊκά ΠροάστιαLyra 3748 LP & 003 CDΔώδεκα τραγούδια με μουσική του Ηλία Ανδριόπουλου και στίχους του Μιχάλη Μπουρμπούλη.
1981ΦράγμαLyra 3750 LP-CDΔέκα τραγούδια με μουσική του Δήμου Μούτση και στίχους του Κώστα Τριπολίτη. Τραγουδά ο συνθέτης και συμμετέχουν η Σωτηρία Μπέλλου, ο Λουκιανός Κηλαηδόνης και η Άλκηστις Πρωτοψάλτη.
1983Ο Άη ΛαόςLyra 3761 LPΈντεκα τραγούδια με μουσική του Δημήτρη Λάγιου, στίχους του Μιχάλη Μπουρμπούλη και ερμηνεία της Σωτηρίας Μπέλλου.
1984Πριν το ΧάραμαLyra 3373 LPΜε 12 τραγούδια της.
1984Περάστε ΚόσμεVirgin 50080 LPΜε τη Σωτηρία Μπέλλου, τη Μελίνα Μερκούρη, τον Βασίλη Σκουλά και τη Βασιλική Λαβίνα. Η μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου.
1984Αφιέρωμα στη Σωτηρία ΜπέλλουMargo 8272 LP-CDΜε 12 τραγούδια της.
1985Άνοιξα Πόρτα στη ΖωήLyra 3394 LPΈντεκα τραγούδια με μουσική του Στέλιου Βαμβακάρη και στίχους των Κώστα Κινδύνη, Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου κ.α. Συμμετέχει η Χαρά Πομώνη.
1985Ξένες ΠόρτεςLyra 3406 LP-CDΔώδεκα τραγούδια σε μουσική του Ηλία Ανδριόπουλου και στίχους του Μάνου Ελευθερίου.
1985Η Χρυσή Εποχή Νο 10Margo 8323 LPΜε 14 τραγούδια της.
1986Το ΠοτάμιLyra 3439 LPΜουσική Λίνου Κόκοτου και στίχοι Φώντα Λάδη με τους Σωτηρία Μπέλλου, Ελένη Τσαγκαράκη και Κώστα Λεοντίδη.
198740 Χρόνια ΜπέλλουLyra 3467/8 LP-CDΔιπλός δίσκος με 28 τραγούδια.
1987Ρέστοι και ΜπατήρηδεςHMV 401085 LPΜε 12 τραγούδια της.
1990Η Ρεμπέτισσά ΜαςLyra 4561 LPΤα 5 από τα 12 τραγούδια έχουν δικούς της στίχους και μουσική του Μαρίνου Γαβριήλ (Μαρινάκης). Σ' ένα τραγούδι συμμετέχει ο Νίκος Δημητράτος.
1991Όταν Μου ΜιλάςLyra 4603 LPΗ Σωτηρία Μπέλλου συμμετέχει στον δίσκο του Γιάννη Πετρόπουλου. Τα μισά τραγούδια σε στίχους και μουσική του Γιάννη Πάριου.
1991Γεια σας, Που Πέφτουν τα ΣύνοραΑκτή 469199 LP-CDΔώδεκα τραγούδια με μουσική του Κώστα Καλδάρα, στίχους του Γιώργου Κρητικού και του συνθέτη, που ερμηνεύουν οι Σωτηρία Μπέλλου, Βίκυ Μοσχολιού, Ελένη Βιτάλη, Βασίλης ΛέκκαςΕλένη ΤσαλιγοπούλουΑφροδίτη Μάνου.
1991Τα Λαϊκά της Σωτηρίας ΜπέλλουMinos 992 LP
1994Μεγάλες ΕπιτυχίεςLyra 4761/2 LP-CDΔιπλός δίσκος με 26 τραγούδια της.
1995Τα Πορτραίτα της Minos-EMI Νο 6EMI 80623 LP-CDΔιπλός δίσκος με 24 τραγούδια της.
1995Η Σωτηρία Μπέλλου Μετά το ΡεμπέτικοLyra/Δίφωνο 182 CDΜε 15 τραγούδια από τη δισκογραφία της στη Lyra, ανάμεσα 1975 και 1985.

https://el.wikipedia.org/

Μ' Αεροπλάνα και βαπόρια

Δε λες κουβέντα

Μουσική Βραδιά - Σωτηρία Μπέλλου

Όταν το 1974, στα καινούργια τότε γραφεία της ΕΡΤ, στην Αγία Παρασκευή, συνάντησα την Δάφνη Τζαφέρη, εκείνη μόλις είχε έρθει από την Κύπρο κι εγώ ήμουν ακόμη πρωτάρης στην τηλεόραση. Η πρώτη κουβέντα που μού είπε ωστόσο η Δάφνη ήταν «Θα ήθελα κάποια στιγμή να δουλέψουμε μαζί». Αυτή η στιγμή, ήρθε τον Φεβρουάριο του 1976, όταν θα ετοίμαζα την τέταρτη «Μουσική βραδιά». Εγώ ήξερα το τραγούδι και την ελληνική πραγματικότητα και η Δάφνη ήξερε την τεχνική του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, που είχε σπουδάσει στην Αμερική. Άρα, είχαμε να πάρουμε πολλά ο ένας απ’ τον άλλον. Η Δάφνη είναι επαγγελματίας βρετανικής νοοτροπίας, όπως και εγώ. Οπότε, βρήκαμε αμέσως κοινό κώδικα. Για την εκπομπή μας με την Σωτηρία Μπέλλου, σκέφτηκα από την αρχή ότι θα ‘πρεπε να φύγουμε λιγάκι από το στούντιο και να δώσουμε ανάσες και με εξωτερικά γυρίσματα. Η Σωτηρία θα μπορούσε να μας ξεναγήσει σε παλιά λαϊκά στέκια αλλά να μας φέρει και στο «Χάραμα», όπου για μια και μοναδική φορά, θα καθότανε μαζί με τον Τσιτσάνη στο πάλκο ειδικά για την εκπομπή μας γιατί στο κανονικό τους πρόγραμμα ο καθένας εμφανιζόταν χωριστά. Ακόμα η Σωτηρία θα τραγουδούσε ζωντανά για μας σ’ ένα υπόγειο ταβερνάκι του Αγίου Αρτεμίου, μόνο που επειδή δεν είχαμε αρκετό φιλμ στη διάθεσή μας θα έπρεπε η Δάφνη με «ρετάλια» να προσθέσει άσχετες εικόνες για να ντύσει ως το τέλος τα τραγούδια. Ιδιαίτερη ήταν η αναφορά της εκπομπής, στην περίφημη διάλεξη του Μάνου Χατζιδάκι για το ρεμπέτικο του 1948 όπου η Μπέλλου, ήταν παρούσα μαζί με τον Μάρκο Βαμβακάρη. Αυτή η διάλεξη οδήγησε τον Χατζιδάκι στις «Έξι λαϊκές ζωγραφιές» κι ένα δείγμα, την «Αρχόντισσα», μας έδωσε στο πιάνο Γιάννης Παπαδόπουλος, από τους σοφότερους ανθρώπους που έχω γνωρίσει. Η Μπέλλου, όλες τις μέρες που περάσαμε μαζί, ήταν αξιολάτρευτη και η εκπομπή είχε ατμόσφαιρα. Μετά την προβολή, η τηλεκριτικός των «Νέων» Μαρία Παπαδοπούλου, μας έγραψε μια ενθουσιώδη κριτική με τίτλο «Η σωτηρία ήρθε από την Μπέλλου». Όμως, στα γραφεία της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης, στην Πλατεία Συντάγματος, όπου συναντήθηκα λίγο μετά με τα μέλη της επιτροπής του Φεστιβάλ Τραγουδιού 1976, ο φίλος συνθέτης Γιώργος Κατσαρός με επέπληξε με αυστηρό ύφος: «Γιατί, Γιώργο, προσπαθείς να μας επιβάλεις την Μπέλλου σαν μεγάλη τραγουδίστρια;». «Γιατί είναι!» του απάντησα.
Γιώργος Παπαστεφάνου








Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου