Το υψόμετρο σε συνδυασμό με το νερό της λίμνης σε γαληνεύει.Η χαλαρή κίνηση των νερών της σε ηρεμεί.Μία βόλτα δίπλα στη λίμνη της Καστοριάς,την Ορεστιάδα,είναι αρκετή για να μείνουν στη σκέψη μόνο τα ευχάριστα.Και εδώ γύρω από το λίμνη,συμβαίνουν πολλά και ενδιαφέροντα.Οι περήφανες πάπιες που "σκίζουν"τα ήρεμα νερά και ο παραλίμνιος δρόμος,η Μεγάλου Αλεξάνδρου,που σφίζει από ζωή!Με την πρώτη ευκαιρία,όταν ο ήλιος κάνει το... χατίρι και οι ακτίνες του χτυπήσουν τα νερά της,ο κόσμος γεμίζει τους δρόμους αλλά και τα μαγαζιά πέριξ της λίμνης.Όλα συντελούν ώστε να θες αυτή η βόλτα,να μην τελειώσει ποτέ.Η λίμνη κρατάει πάντα τον πρώτο ρόλο,σε μία πόλη που έχει πολλά ακόμη να δείξει...
Ιnfo:Βικιπαίδεια,Δήμος Καστοριάς,diakopesgr,HuffPostGreece.
Πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού,η πόλη της Καστοριάς,βρίσκεται στο δυτικό άκρο της Δυτικής Μακεδονίας.Ο πληθυσμός της ανέρχεται στους 13.387 κατοίκους.Είναι χτισμένη πάνω σε χερσόνησο της λίμνης Ορεστιάδας,σε υψόμετρο 703 m από την επιφάνεια της θάλασσας,ανάμεσα στα βουνά Βίτσι και Γράμμο. Περιβάλλεται από τη λίμνη της και συνδέεται με την ξηρά μέσω μιας ευρύτερης λωρίδας γης από επιχωματώσεις,δίνοντας την εντύπωση νησιού.Στην μακραίωνη ιστορία της,μιάμιση χιλιετία από κτίσεως,γνώρισε πολιορκίες και κατακτήσεις από Βούλγαρους,Νορμανδούς και Τούρκους,διατηρώντας όμως μέχρι σήμερα σημαντικό αριθμό βυζαντινών εκκλησιών,κειμηλίων και αρχοντικών ως τεκμήρια της κατά καιρούς ακμής της,λόγω της επιτυχημένης εμπορίας και διακίνησης των γουναρικών σε σημαντικά κέντρα της Ευρώπης.Συγκεκριμένα,η γουνοποιία και τα είδη παραγωγής της άνθισαν πολύ με αποτέλεσμα οι Καστοριανοί να εξαπλωθούν σε πολλές χώρες του κόσμου όπως Ιταλία,Γερμανία,Ισπανία δημιουργώντας αξιόλογες παροικίες..
Επικρατέστερη θεωρείται η άποψη ότι το όνομά της προήλθε από τους κάστορες που ενδημούσαν για αιώνες σ΄αυτήν.Ο Βυζαντινός ιστορικός της εποχής του Ιουστινιανού (527-565),Προκόπιος,αναφέρει πως η πόλη μεταφέρθηκε σε οχυρή θέση στη λίμνη,την οποία ονομάζει,για πρώτη φορά, Καστορία. Για το όνομα της πόλης,αναφέρει πως ο Ιουστινιανός:«...καί τό όνομα, ὡς εἰκός,αφῆκε τῇ πόλει».Δεν ειναι ξεκάθαρο αν με αυτή η φράση ο Προκόπιος εννοεί ότι την ονόμασε Ιουστινιανούπολη.Πάντως στον σύγχρονο του Ιουστινιανού,Συνέκδημο του Ιεροκλέους,αναφέρεται ακόμη ως Διοκλητιανούπολη.Με το ίδιο όνομα εμφανίζεται στο έργο Περί Βασιλείου Τάξεως του αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Ζ' Πορφυρογέννητου (10ος αι.),ωστόσο η αναφορά αυτή θεωρείται αναχρονισμός.Η Βυζαντινή ιστορικός Άννα Κομνηνή αναφέρει ότι η λίμνη ονομάζεται η της Καστορίας,ενώ το όνομα της πόλης προέρχεται από τη λέξη κάστρον.Ωστόσο αυτή η ερμηνεία της Κομνηνής είναι λιγότερο πιθανή,αν και κατά τη μεταβυζαντινή εποχή συχνά αποκαλείτο κατά αυτόν τον τρόπο,όπως π.χ. στους κώδικες της Μητροπόλεως Καστοριάς,ενώ οι κάτοικοι της πόλης συνοδεύονταν επίσης από το προσωνύμιο «καστριώτης».Η τουρκική ονομασία της πόλης είναι Kesriye (Κεσρίγιε),ονομασία που αναφέρει και ο περιηγητής του 17ου αι.,Εβλιγιά Τσελεμπί,ενώ η σερβική και βουλγαρική ονομασία της πόλης είναι Κοστούρ (Κυριλλικά:Костур).Κατά μια άποψη (Поповски,Търпо 1869-1913),η ονομασία Κοστούρ προέρχεται από το ότι η τοποθεσία μοιάζει με σκελετό ψαριού(πέρκας).To όνομα της πόλης έχει συνδεθεί επίσης με τον Κάστορα,καθώς στην τοπική μυθολογία αναφέρεται πως κτίστηκε το 840 π.Χ. από τον αδελφό του Πολυδεύκη,μετά από χρησμό που έλαβε από το Μαντείο των Δελφών..
Σε γειτονική περιοχή,κατά τον Βυζαντινό ιστορικό Προκόπιο, στο έργο του Περί κτισμάτων (553-555), βρισκόταν η «θεσσαλική» πόλη Διοκλητιανούπολη.Η Διοκλητιανούπολη έχει ταυτιστεί από τους αρχαιολόγους με αρχαία πόλη στην περιοχή Αρμενοχώρι η οποία ανακαλύφθηκε πρόσφατα, 4 χιλιόμετρα νότια της Καστοριάς.
Η Καστοριά χτίστηκε στη θέση της αρχαίας πόλης Celetrum (Κέλετρον),που μνημονεύεται από τον Ρωμαίο ιστορικό Τίτο Λίβιο (64 π.Χ.-17 μ.Χ.).Ο Τίτος Λίβιος δεν αναφέρει την ακριβή θέση της, ωστόσο όλοι οι ιστορικοί την ταυτίζουν με αυτή της σημερινής πόλης.Κατά τον Προκόπιο,η στρατηγική θέση και η φυσική ομορφιά της περιοχής προσείλκυσε το ενδιαφέρον των αυτοκρατόρων του Βυζαντίου.Ο Ιουστινιανός Α' μετέφερε εκείνη την πόλη σε «νησί» στο κέντρο της λίμνης και την περιέβαλε με διπλό τείχος, από το οποίο σήμερα μόνον σπαράγματα σώζονται. Το κάστρο αποτελούσαν δύο γραμμές τειχών που άρχιζαν από ένα μέρος της όχθης του λαιμού στα νότια, προχωρούσαν προς τη βόρεια όχθη της λίμνης και κατέληγαν στο ανατολικό μέρος της λίμνης. Εκεί το κάστρο γινόταν πιο φαρδύ και σχημάτιζε το ογκωδέστερο μέρος του νησιού, καταμεσίς της λίμνης.
Από το 927 μέχρι το 969,η Καστοριά ήταν υπό την κατοχή των Βουλγάρων,που εκδιώχθηκαν από τους Πετσενέγους με προτροπή των Βυζαντινών.Το 990, ο Τσάρος των Βουλγάρων Σαμουήλ κατά την επιδρομή του στον ελλαδικό χώρο κατέλαβε και την Καστοριά, υπερνικώντας τη φυσική αλλά και την τεχνητή της οχύρωση.Το 1017, ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β' Βουλγαροκτόνος την πολιόρκησε αλλά απέτυχε να την καταλάβει.Με την τελική κατάρρευση της βουλγαρικής αντίστασης, το 1019,η πόλη επανήλθε στους Βυζαντινούς.
Το Δεσποτάτο της Ηπείρου,στο οποίο ανήκε και η Καστοριά,όπως ήταν από το 1252 έως το 1315
Από το 1083,που εκδιώχθηκαν οι Νορμανδοί από τους στρατηγούς του Αλεξίου Κομνηνού, Νικηφόρο Βρυέννιο και Γεώργιο Παλαιολόγο μέχρι την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μετά την Δ' Σταυροφορία το 1204,η Καστοριά βρίσκεται άλλοτε υπό τους Νορμανδούς και άλλοτε στα χέρια των Βυζαντινών...
Κατά τη διάρκεια της Πρώτης Σταυροφορίας (1096-1099),τμήμα Σταυροφόρων προερχόμενο από το Μπρίντιζι περνά από την Καστοριά και μέσω Αχρίδας κατευθύνεται στην Κωνσταντινούπολη.Μετά το 1204 οι Βούλγαροι,επωφελούμενοι από τη γενική εξασθένηση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας,την κυριεύουν για τρίτη φορά. Ωστόσο η βουλγαρική κατοχή δεν διήρκεσε πολύ, αφού μετά από μικρό χρονικό διάστημα, όταν ο Μιχαήλ Β' Κομνηνός Δούκας συμμάχησε με τον άρχοντα Μακεδονίας και Θεσσαλίας,Ιωάννη Πετραλείφα,η πόλη περιήλθε στο Δεσποτάτο της Ηπείρου. Τους Σέρβους του Στέφανου Δουσάν ή Ντούσαν, «Κράλη» της Σερβίας (1331-1345), διαδέχονται αλβανικοί, «αφύλαρχοι», όπως αναφέρει ο Κατακουζηνός,πληθυσμοί που κατακλύζουν τη δυτική Μακεδονία γύρω στα 1350.Οι Τούρκοι,ως οργανωμένος στρατός του οθωμανικού εμιράτου της Βιθυνίας,καταστρέφουν τη μακεδονική ύπαιθρο,ώσπου να εγκαταστήσουν προοδευτικά την κυριαρχία τους στις μακεδονικές πόλεις και στη περιοχή.Η τουρκική κατάκτηση καλύπτει την εικοσαετία μεταξύ 1371 και 1394...
Μακεδονικός αγώνας:Κατά την ίδρυση της Βουλγαρικής Εξαρχίας (1870),ο Σουλτάνος της έδωσε το δικαίωμα να ιδρύσει μητρόπολη, εκεί όπου διέθετε την πλειοψηφία των 2/3 των πιστών ή ένα ναό αν την ακολουθούσε το 1/3 των πιστών με την πρόνοια της τιμωρίας όσων θα επιχειρούσαν να εκμεταλλευτούν τα παραπάνω για να ενσπείρουν διχόνοια και αναταραχή («Ἀν αὐτό ληφθῇ ὡς πρόσχημα διά τήν ἐνσπορᾶ διχόνοιας καί ἀναταραχής μεταξύ τὢν κατοίκων, οἱ ἔνοχοι τέτοιων ἐνεργειών θά τιμωρηθούν, σύμφωνα μέ τό νόμο»).Η περιοχή της Καστοριάς αποτέλεσε τον πυρήνα προετοιμασίας και δράσης του ένοπλου απελευθερωτικού Μακεδονικού Αγώνα.Ήδη από το 1867,όπως προαναφέρθηκε,ιδρύθηκε η Εθνική Επιτροπή. Αν και στην πόλη της Καστοριάς ήταν αναμφισβήτητη η κυριαρχία του ελληνικού στοιχείου,σε αρκετά χωριά της υπαίθρου υπήρχε σταδιακή και αυξανόμενη βουλγαρική διείσδυση, μετά τη σύσταση της βουλγαρικής Εξαρχίας και ιδιαίτερα μετά τον ατυχή Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897.Φυσικό επακόλουθο ήταν να οργανωθεί και να ενταθεί,μετά την εξέγερση του Ίλιντεν,το 1903, η αντίσταση και να αναδειχθούν σημαντικές ιστορικές μορφές, όπως ο Παύλος Μελάς, ο Γερμανός Καραβαγγέλης και ο Ίων Δραγούμης...
Η Καστοριά απελευθερώθηκε κατά τον Α' Βαλκανικό πόλεμο, στις 11 Νοεμβρίου του 1912 και ο Άγιος Μηνάς τιμάται ως ελευθερωτής της πόλης.Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την επακολουθήσασα υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης,αρχικά εγκαταστάθηκαν στον Νομό Καστοριάς 388 Έλληνες Μικρασιάτες πρόσφυγες.Μετά την αποχώρηση των Τούρκων έφθασαν στην πόλη της Καστοριάς (17-8-1924) 43 οικογένειες ψαράδων από την Απολλωνιάδα της Βιθυνίας,ύστερα από ενέργειες του τοπικού Γραφείου Εποικισμού,για να ασχοληθούν με το ψάρεμα στη λίμνη...Όταν ο Ιταλικός Στρατός κατέλαβε την Αλβανία, τον Απρίλιο του 1939, υπήρξε ανησυχία στον πληθυσμό της περιοχής για την πιθανότητα ιταλικής επίθεσης, ιδιαίτερα μετά την εισβολή της Γερμανίας στην Πολωνία τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου. Το πρωί της Δευτέρας, στις 28 Οκτωβρίου 1940, οι κάτοικοι της πόλης ξύπνησαν από τα αναγνωριστικά ιταλικά αεροπλάνα και τις βροντές που προέχονταν από τα πυρά του πυροβολικού στα σύνορα. Η πόλη της Καστοριάς έπειτα βομβαρδίστηκε από ιταλικά βομβαρδιστικά και αναφέρθηκαν άμαχοι ανάμεσα στους νεκρούς και αρκετοί τραυματίες.Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ήταν σημαντική η συμβολή των κατοίκων της περιοχής στον αγώνα κατά των Ιταλών, Βουλγάρων και Γερμανών κατακτητών.Η άλλοτε ανθηρή εβραϊκή κοινότητα (κατά την επίσημη οθωμανική επετηρίδα του Βιλαετίου Μοναστηρίου του 1891, ζούσαν στην Καστοριά 5.615 κάτοικοι, από τους οποίους 774 ήταν Εβραίοι έπαψε να υφίσταται με τη βίαιη μεταφορά,κάτω από απάνθρωπες συνθήκες (24 Μαρτίου 1944),763 Εβραίων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης απ΄όπου επέστρεψαν μόνον 35.Ως συνέπεια της ελονοσίας,του υποσιτισμού και της αβιταμίνωσης,παρατηρήθηκε στην περιοχή ραγδαία αύξηση των περιστατικών φυματιώσεως.Ο γιατρός και τότε δήμαρχος της πόλης,Σαράντης Τσεμάνης,ως μάρτυρας κατηγορίας κατά των Ιταλών και Βουλγάρων εγκληματιών πολέμου στη Δυτική Μακεδονία το 1941-44 (πχ Ράβαλι, Άντον Κάλτσεφ),στην Αθήνα το 1946, προκάλεσε αίσθηση στο δικαστήριο,όταν με παλλόμενη φωνή είπε: «... η νεολαία της Δυτικής Μακεδονίας είναι καταδικασμένη εις τον δια φυματιώσεως θάνατον.Έχει κοκκινίσει το χώμα από τας αιμοπτύσεις. Η Καστοριά πρέπει να μεταβληθεί εις ένα απέραντον Σανατόριον, δια να γιάνη τα αγιάτρευτα,που ετσάκισαν, νιάτα της».
Στην περίοδο του Εμφυλίου πολέμου (1946-1949),η περιοχή της Καστοριάς αποτέλεσε το επίκεντρο εξέλιξης της ένοπλης αιματοχυσίας και των θλιβερών κοινωνικών συνεπειών που ακολούθησαν. Οι σφοδρές μάχες στα ορεινά της συγκροτήματα στον Γράμμο και στο Βίτσι προκάλεσαν απερίγραπτα δεινά στην πόλη. «Στην ασφυκτικά κατοικημένη και στενά πολιορκημένη Καστοριά παρουσιάζονταν συχνά σοβαρές ελλείψεις βασικών ειδών,όπως καυσόξυλα, φωτιστικό πετρέλαιο και είδη διατροφής... όσοι τολμούσαν να εξέλθουν στα γειτονικά χωριά προς ξύλευση, αντιμετωπίζονταν από τους Αντάρτες ως πράκτορες των Μοναρχοφασιστών (sic) και από τις κρατικές αρχές ως πράκτορες των Σλαβοκομμουνιστών (sic)».Ομάδες υποσιτισμένων ρακένδυτων παιδιών περιφέρονταν στους δρόμους αναζητώντας τροφή ενώ τα λίγα κρεβάτια στα κρατικά νοσοκομεία δεν επαρκούσαν ούτε για τους τραυματίες από τις μάχες και τις νάρκες.«Τον Ιούνιο του 1949 καταμετρήθηκαν 77.822 καταφυγόντες των μερικώς ή ολικώς εγκαταλελειμμένων χωριών της περιοχής για να φθάσουν συνολικά σε διάφορες πόλεις από όλη τη πληττόμενη γεωγραφική ζώνη τις 684.507 την ίδια εποχή.»Κάτω από αυτές τις συνθήκες αρκετά παιδιά κυρίως των πληγέντων από τον ανταρτοπόλεμο που είχαν χάσει τον ένα ή τους δυο γονείς τους, και όσα δεν τύχαιναν στοιχειώδους οικογενειακής φροντίδας, μεταφέρθηκαν στις Παιδοπόλεις της Φρειδερίκης...
Σιδηροχώρι:H λίμνη από ψηλά.
"Όλα περνούν κι όλα μένουν,
αλλά δικό μας είναι το να περνάμε
να περνάμε κάνοντας δρόμους,
δρόμους πάνω στη θάλασσα.
Ποτέ δεν κυνήγησα τη δόξα,
ούτε ν’ αφήσω στη μνήμη
των ανθρώπων το τραγούδι μου.
Εγώ αγαπώ τους ανεπαίσθητους κόσμους,
τους αβαρείς και αβρούς,
σαν σαπουνόφουσκες.
Μ’ αρέσει να τους βλέπω να ζωγραφίζονται
από ήλιο και πορφύρα,να πετάνε
κάτω από το γαλανό ουρανό,να πάλλουν
κι αμέσως να σπάνε…
Ποτέ δεν κυνήγησα τη δόξα…
Διαβάτη,τα ίχνη σου είναι
μόνο ο δρόμος και τίποτε άλλο.
Διαβάτη δεν υπάρχει δρόμος,
ο δρόμος γίνεται βαδίζοντας…
Βαδίζοντας γίνεται ο δρόμος
και γυρίζοντας το βλέμμα πίσω
φαίνεται το μονοπάτι
που ποτέ δε θα ξαναπατήσεις.
Διαβάτη δεν υπάρχει δρόμος
μόνο απόνερα στη θάλασσα..."
Antonio Mashado-Caminante no hay camino
(μετάφραση Βασίλης Λαλιώτης)
Η λίμνη από το Σιδηροχώρι,νωρίς το πρωί.
Μοναστήρι της Μαυριώτισσας
Η Καστοριά με τις περίπου 80 εκκλησίες της είναι η μόνη πόλη στην Ελλάδα που σώζει σε μεγάλο βαθμό αδιάλειπτα τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή μνήμη. Με εξαίρεση το Άγιον Όρος,μόνο στην Καστοριά υπάρχουν φορητές εικόνες της Κρητικής Σχολής και μάλιστα πρώιμης χρονολογίας.Οι εκκλησίες, οι τοιχογραφίες,οι φορητές εικόνες και τα αρχοντικά,είναι μάρτυρες οικονομικής ακμής και πολιτισμού σχεδόν 10 αιώνες περίπου.H ανέγερση των εκκλησιών της Καστοριάς, συνεχίστηκε από την εκάστοτε τοπική αριστοκρατία...Το μοναστήρι της Μαυριώτισσας του 11ου αιώνα είναι τοιχογραφημένο και στην εξωτερική όψη,όπως συνηθίζεται στη Βόρεια Ελλάδα και στα Βαλκάνια.
Καθολικό Μονής Παναγίας της Μαυριώτισσας.Τέσσερα περίπου χιλιόμετρα έξω από την πόλη, δεσπόζει η Μονή της Παναγίας Μαυριώτισσας. Το καθολικό της Μονής, που χτίστηκε το 1082 μ.Χ. από τον Αλέξιο Α’ τον Κομνηνό, κατατάσσεται στους μονόχωρους ξυλοστεγείς ναούς με νάρθηκα, ενώ είναι χτισμένο πάνω στα θεμέλια παλαιότερου ναού. Σε ότι αφορά την τοιχογράφηση, συναντάμε τρία στρώματα τοιχογραφιών, ένα του 10ου, ένα του 15ου και ένα του 17ου αιώνα. Όλες οι τοιχογραφίες βρίσκονται σε πολύ κακή κατάσταση με μεγάλη δυσκολία διακρίνει κανείς μορφές. Η μόνη μορφή που σώζεται σε καλή κατάσταση είναι αυτή του κτήτορα. Στον βόρειο και νότιο τοίχο του νάρθηκα υπάρχουν δύο αρκοσόλια, που λειτουργούσαν ως οικογενειακοί τάφοι για την οικογένεια των κτητόρων. Στα μέσα του 16ου αιώνα προστέθηκε στο ναό το παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου Σε ότι αφορά στην τοιχογράφηση του ναού, συναντάμε μόνο ένα στρώμα τοιχογραφιών που τοποθετείται στο 1200 μ.Χ. Ιδιαίτερης σημασίας είναι η παράσταση της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Δυτικό τοίχο του κυρίως ναού, όπου αριστερά της σωρού, συναντάμε μια επιγραφή στο κουφικό αλφάβητο.Ο αγιογράφος, δεν γνώριζε τη γλώσσα με αποτέλεσμα να μεταφέρει την επιγραφή από το αρχείο του στον τοίχο ανάποδα...Εικονογραφικό ενδιαφέρον έχει και η παράσταση της Κόλασης, όπου ο καλλιτέχνης αποδίδει τον συκοφάντη, τον τοκιστή και τον παρακαμπανιστή (αυτόν που κλέβει στο ζύγι) να υφίσταται την τιμωρία που αναλογεί στην αμαρτία του...
Εξωτερική τοιχογραφία:η Ρίζα του Ιεσσαί.
Στις τοιχογραφίες του ναού,επί Οθωμανικής αυτοκρατορίας, είχαν αφαιρεθεί τα μάτια από όλα τα εικονιζόμενα πρόσωπα...
Η λίμνη Ορεστιάδα και η πόλη της Καστοριάς είναι άρρηκτα δεμένες εδώ και πολλούς αιώνες.Η λίμνη,υπολογίζεται ότι σχηματίστηκε πριν 10.000.000 χρόνια (κατά το Μειόκαινο) και η σημερινή μορφή της αποτελεί κατάλοιπο μιας παλαιότερης εκτεταμένης λίμνης με έκταση 164 τετραγωνικά χιλιόμετρα και βάθος που ξεπερνούσε τα 50 μέτρα.Θεωρείται λίμνη καρστική,τεκτονικής προέλευσης με συνολική έκταση 28 τετραγωνικά χιλιόμετρα,μέσο βάθος νερών 4,40m και μέγιστο βάθος 8,50m. Έχει χαρακτηριστεί ως τόπος ιδιαίτερου κάλλους από το Υπουργείο Πολιτισμού (1974) και έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο «NATURA 2000» καταχωρημένη με τον κωδικό GR1320001 καθώς και στον κατάλογο των σημαντικών περιοχών για τα πουλιά της Ελλάδας και της Ευρώπης (SRA).Η λίμνη και η ευρύτερη περιοχή της είναι ένα πολύ σημαντικό φυσικό οικοσύστημα με ποικίλους και σπάνιους κατά θέσεις οικοτόπους που υποστηρίζουν μεγάλη βιοποικιλότητα στην οποία περιλαμβάνονται πολλά σπάνια και απειλούμενα είδη.
Πέρα από τον ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό ειδών πουλιών που φιλοξενεί, είναι η μοναδική φυσική λίμνη της Ελλάδας, στην οποία εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικής έκτασης παρόχθια δάση υδρόφιλων δέντρων,που συνιστούν σήμερα έναν από τους σπανιότερους οικότοπους του Ευρωπαϊκού χάρτη..
 |
Παλιά Πόλη Καστοριάς - Ντολτσό.
.
Πέραν των εξαίρετων θρησκευτικών μνημείων της (δεκάδες βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες με μεγάλο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και πλούσιο τοιχογραφικό διάκοσμο), η πόλη της Καστοριάς στολίζεται από υπέροχα αρχοντικά, τα οποία οικοδομήθηκαν την περίοδο κατά την οποία η περιοχή γνώρισε οικονομική άνθηση χάρη στη δραστηριότητα που ανέπτυξαν ντόπιοι έμποροι στην Κωνσταντινούπολη, τις παραδουνάβιες χώρες και την Κεντρική Ευρώπη.Σε δύο συνοικίες-οικιστικούς πυρήνες με χαρακτηριστικές ονομασίες, το Ντολτσό και το Απόζαρι,στα νότια και τα βόρεια παραλίμνια εδάφη αντίστοιχα,διατηρούνται τα προαναφερθέντα αρχοντικά και συμπυκνώνεται η πλούσια αρχιτεκτονική και καλλιτεχνική παράδοση της πόλης της Καστοριάς.Tα επιβλητικά και μεγαλοπρεπή αρχοντικά της Kαστοριάς, διώροφα (ως επί το πλείστον) και τριώροφα οικοδομήματα του 18ου και του 19ου αιώνα,
παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον από την άποψη της αρχιτεκτονικής, της τοιχοδομίας και της διακόσμησής τους...
Με γλυκό αέρα – άλλωστε από το ιταλικό «dolce» που σημαίνει «γλυκό» λένε ότι πήρε το όνομα της η συνοικία, το Ντολτσό,η παλιά πόλη της Καστοριάς,είναι και µία από τις πιο γραφικές γειτονιές της που πρέπει να επισκεφθούμε.Με αφετηρία την κεντρική πλατεία, ελάχιστα μέτρα από τη λίμνη, η περιπλάνηση χωρίς πυξίδα στα λιθόστρωτα σοκάκια μας ταξιδεύει σε άλλη εποχή.Φημίζεται για τα μεγαλόπρεπα αρχοντικά, που χτίστηκαν τον 17ο και 18ο αι. και είναι αδιάψευστοι μάρτυρες της οικονομικής άνθισης, τότε που οι γουνοποιοί επέκτειναν τις δραστηριότητές τους έξω από τη χώρα. Σήμερα πολλά από αυτά έχουν εγκαταλειφθεί κι άλλα έχουν μετατραπεί σε μουσεία. Μάλιστα τελευταία κάποια ανακατασκευάζονται για να δώσουν τη θέση τους σε πολυτελείς ξενώνες και προσεγμένα εστιατόρια...
Στους εν λόγω αρχοντικούς οίκους απαντούν δείγματα της λαϊκής παραδοσιακής τέχνης που εφάρμοζαν την ίδια περίοδο και σε ναούς τα σινάφια των μαστόρων της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας.Ειδικότερα, οι επιτοίχιες ζωγραφικές παραστάσεις αποτελούν εξαίρετα δείγματα λαϊκής ζωγραφικής των Μεταβυζαντινών Χρόνων.Σε ό,τι αφορά την αρχιτεκτονική και την τοιχοδομία των καστοριανών αρχοντικών,το ισόγειο (κατώι) και ο πρώτος όροφος είναι πετρόχτιστα (χτισμένα με λιθοδομή), με ελάχιστους αεραγωγούς στο ισόγειο και λίγα μικρά παράθυρα στον ημιώροφο (μεσοπάτωμα) και τον όροφο.Ο δεύτερος (και ο τρίτος) όροφος είναι χτισμένος με την τεχνική του ασβεστοχρισμένου τσατμά και διαθέτει αρκετά και μεγάλα παράθυρα,που κοσμούνται από πολύχρωμα βιτρό...Ο ηλιακός (το στενόμακρο χαγιάτι) στον όροφο, τα προεξέχοντα σαχνισιά, που φωτίζονται με διπλή σειρά παραθύρων, το έντονο γείσωμα της ξύλινης στέγης, οι πλακοστρωμένες αυλές με τους ψηλούς μαντρότοιχους συγκαταλέγονται στα μορφολογικά χαρακτηριστικά των αρχοντικών της Καστοριάς...
Η πλατεία στο Ντολτσό. Οι σύγχρονες πολυκατοικίες που άλωσαν και αλλοίωσαν την πανέμορφη πόλη από το 1970 και μετά δεν έχουν θέση εδώ.Άλλωστε ο οργανισμός Europa Nostra και το Ινστιτούτο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ανακοίνωσαν ότι η Παλιά Πόλη της Καστοριάς (το Ντολτσό στη νότια παραλία,το πλέον χαρακτηριστικό και καλύτερα διατηρημένο κομμάτι της, και το Απόζαρι στη βόρεια παραλία) ανήκει στα πιο επαπειλούμενα μνημεία της Ευρώπης,δημιουργώντας βάσιμες ελπίδες για τη διάσωση και την ανάδειξή της...
Mεταβυζαντινός ναός Αγίου Ανδρέα.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ - ΚΕΙΜΕΝΑ : ΖΩΗ ΔΟΥΝΑ
Συγχαρητήρια!!! Ένα Υπέροχο αφιέρωμα!!!
ΑπάντησηΔιαγραφή