Οι Παροιμίες των Κάτω Χωρών (φλαμανδικά: Nederlandse Spreekwoorden), γνωστές και ως Φλαμανδικές παροιμίες ή Ο γαλάζιος μανδύας ή, επιπλέον Ο κόσμος ανάποδα είναι πίνακας ζωγραφικής του 1559 που φιλοτέχνησε ο Φλαμανδός ζωγράφος Πίτερ Μπρίγκελ ο πρεσβύτερος χρησιμοποιώντας ελαιοχρώματα πάνω σε ξύλο βελανιδιάς. Ο πίνακας απεικονίζει σκηνή στην οποία άνθρωποι, κατά κύριο λόγο, αλλά και ζώα και αντικείμενα χρησιμοποιούνται για να εικονογραφήσουν παροιμίες και ιδιώματα της φλαμανδικής - ολλανδικής γλώσσας.
Βασικά θέματα στους πίνακες του Μπρίγκελ είναι ο παραλογισμός, η κακία και η ανοησία των ανθρώπων και αυτός ο πίνακας δεν αποτελεί εξαίρεση. Ο αρχικός τίτλος του πίνακα Ο γαλάζιος μανδύας (ή ο παραλογισμός του κόσμου) δείχνει ότι πρόθεση του Μπρίγκελ δεν ήταν απλά να εκονογραφήσει παροιμίες, αλλά περισσότερο να καταγράψει την ανθρώπινη ανοησία. Πολλοί από τους ανθρώπους που απεικονίζονται εμφανίζουν τα χαρακτηριστικά κενά γνωρίσματα που ο ζωγράφος χρησιμοποιούσε για να απεικονίσει τους ανόητους.
Ο γιος του, Πίτερ Μπρίγκελ ο νεότερος ειδικεύτηκε στο να δημιουργεί αντίγραφα έργων του πατέρα του και ζωγράφισε τουλάχιστον 16 αντίγραφα αυτού του πίνακα.Δεν εμφανίζουν όλες οι παραλλαγές του πίνακα, πατέρα ή γιου, τις ίδιες παροιμίες και διαφέρουν, επίσης, σε μικρολεπτομέρειες.
Οι παροιμίες ήταν πολύ δημοφιλείς την εποχή του Μπρίγκελ αλλά και προγενέστερα: Εκατό χρόνια πριν τη δημιουργία αυτού του πίνακα είχαν εμφανιστεί εικονογραφήσεις τους στο πολύ δημοφιλές φλαμανδικό βιβλίο των Ωρών.Εκδόθηκαν μερικές συλλογές παροιμιών, ανάμεσά τους το βιβλίο Adagia του Ντεζιντέριους Εράσμους. Ο Γάλλος συγγραφέας Φρανσουά Ραμπελαί χρησιμοποίησε πολλές παροιμίες στη νουβέλα του Γαργαντούας και Πανταγρυέλ, που ολοκλήρωσε το 1594.
Ο Φλαμανδός καλλιτέχνης Φρανς Χόχενμπερχ δημιούργησε ένα χαρακτικό εικονογραφώντας 43 παροιμίες γύρω στο 1558, περίπου την ίδια εποχή που ο Μπρίγκελ ζωγράφιζε τον πίνακά του. Το έργο, ως προς τη σύνθεσή του, είναι πολύ όμοιο με του Μπρίγκελ και περιλαμβάνει μερικές παροιμίες (όπως ο "γαλάζιος μανδύας"), που εμφανίζονται εμφατικά στον πίνακα του Μπρίγκελ. Απεικονίζοντας κυριολεκτικές αποδόσεις των παροιμιών σε περιβάλλον χωρικών, και οι δύο καλλιτέχνες παρουσιάζουν "έναν Κόσμο αναποδογυρισμένο".
Ο ίδιος ο Μπρίγκελ ζωγράφισε μερικούς μικρότερους πίνακες με θέμα τις παροιμίες, όπως Το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό (1556) και Δώδεκα παροιμίες (1558), αλλά οι Παροιμίες των Κάτω Χωρών πιστεύεται ότι είναι το πρώτο μεγάλων διαστάσεων έργο του πάνω στο θέμα.
Παροιμίες και ιδιωματισμοί
Έχει καταβληθεί προσπάθεια οι αναφερόμενες παροιμίες και ιδιωματισμοί να αποδίδονται κατά το δυνατόν με τις αντίστοιχες ελληνικές, όπου και αν αυτές υπάρχουν.
Οι κριτικοί τέχνης έχουν εξυμνήσει τη σύνθεση για τη διάταξη των απεικονίσεων και την ολοκληρωμένη σκηνή που απεικονίζει.Στον πίνακα υπάρχουν περίπου 112 παροιμίες που μπορούν να αναγνωριστούν, αν και ο Μπρίγκελ είναι πιθανόν να έχει περιλάβει και άλλες, που δεν μπορούν να προσδιοριστούν. Μερικές από τις παροιμίες που έχει ενσωματώσει στον πίνακα είναι ακόμη σε δημοφιλή χρήση, όπως "Κολυμπά αντίθετα από την παλίρροια", "Χτυπά το κεφάλι του στον τοίχο" και "Οπλισμένος ως τα δόντια". Μερικών η χρήση έχει σήμερα εξασθενίσει ή δεν χρησιμοποιούνται καθόλου ή δεν υφίστανται καθόλου σε άλλες γλώσσες. Π.χ., η παροιμία "Κάποιος στρώνει τη στέγη του με τάρτες" (ελλ. Όποιος έχει πολύ πιπέρι βάζει και στα λάχανα), που σημαίνει ότι κάποιος διαθέτει σε αφθονία όλα τα αγαθά, αποτέλεσε εικόνα που αργότερα ο Μπρίγκελ ενσωμάτωσε στον πίνακά του Land of Cockaigne (1567).
Ο "γαλάζιος μανδύας", που έδωσε στον πίνακα τον αρχικό τίτλο, εμφανίζεται στο κέντρο της εικόνας και τον φορά σε έναν άνδρα η σύζυγός του, δείχνει ότι αυτή τον απατά. Άλλες παροιμίες καταδεικνύουν την ανθρώπινη ανοησία. Ένας άνδρας γεμίζει την ποτίστρα ενώ το μοσχάρι του έχει μόλις πεθάνει. Ακριβώς επάνω από την κεντρική μορφή του άνδρα με τον γαλάζιο μανδύα, ένας άλλος άνδρας μεταφέρει το φως της ημέρας μέσα σ' ένα καλάθι. Ορισμένες μορφές μοιάζουν να αντιπροσωπεύουν περισσότερες από έναν "τρόπο του λέγειν" (δεν είναι γνωστό αν αυτή ήταν η πρόθεση του Μπρίγκελ ή όχι), όπως ο άνδρας που κουρεύει ένα πρόβατο στο κάτω αριστερό τμήμα της εικόνας. Κάθεται πλάι σε έναν άλλον άνδρα, που κουρεύει έναν χοίρο, αντιπροσωπεύοντας την έκφραση που στα ελληνικά αποδίδεται "κάποιος κουρεύει πρόβατα κι άλλος κουρεύει χοίρους", που σημαίνει ότι κάποιος πλεονεκτεί απέναντι σε κάποιον άλλο, αλλά μπορεί, επίσης, να αναπαριστά και τη συμβουλή "κούρεψέ τα αλλά μη τα γδάρεις", που σημαίνει "εκμεταλλεύσου όσο μπορείς τους διαθέσιμους πόρους".
Κατάλογος παροιμιών και ιδιωματισμών που περιλαμβάνονται στον πίνακα
Παροιμίες κι εκφράσεις που αναπαριστώνται στον πίνακα
Παροιμία/ιδιωματισμός | Κατά κυριολεξία | Σημασία | Θέση | Εικόνα |
---|---|---|---|---|
De duivel op het kussen binden | Να μπορείς να δέσεις το διάβολο στο μαξιλάρι | Το πείσμα υπερνικά τα πάντα | Κάτω αριστερά | |
Een pilaarbijterr | Αυτός που δαγκώνει την κολόνα | Υποκρισία | Κάτω αριστερά | |
Geloof nooit iemand die in de ene hand water en de andere hand vuur draagt | Μην πιστεύεις κάποιον που φέρει φωτιά στο ένα χέρι και νερό στο άλλο | Να είσαι διπρόσωπος υποδαυλίζοντας ταραχές | Κάτω αριστερά | |
Met het hoofd tegen de muur lopen | Χτυπώ το κεφάλι μου στον τοίχο | Μετανιώνω | Κάτω αριστερά | |
Aan de ene voet een schoen, de ander blootvoets | Το ένα πόδι γυμνό, το άλλο με παπούτσι | Η ισορροπία είναι ζωτικής σημασίας | Κάτω αριστερά | |
De zeug loopt met de tap weg | Η γουρούνα τραβά το πώμα | Η αμέλεια ανταποδίδεται με καταστροφή | Κάτω αριστερά | |
De kat de bel aanbinden | Βάζω κουδούνι στη γάτα | Εκτελώ μη πρακτικό ή ανεφάρμοστο σχέδιο | Κάτω αριστερά | |
Tot de tanden bewapend | Οπλισμένος ως τα δόντια | Είμαι πάνοπλος | Κάτω αριστερά | |
In het harnas steken | Φορώ την πανοπλία μου | Είμαι θυμωμένος | Κάτω αριστερά | |
De een scheert schapen, de ander varkens | Ένας κουρεύει πρόβατα κι ο άλλος τα γουρούνια | Κάποιος έχει όλα τα πλεονεκτήματα, ο άλλος κανένα | Κάτω αριστερά | |
Men moet de schapen scheren al naar ze wol hebben | Κούρεψέ το αλλά μη το γδάρεις | Μη το παρακάνεις | Κάτω αριστερά | |
De haring braadt hier niet | Η ρέγγα δεν τηγανίζεται εδώ | Δεν πηγαίνει σύμφωνα με το σχέδιο | Κάτω αριστερά | |
De haring braden om de hom of kuit | Τηγανίζω όλη τη ρέγγα για τ' αυγά της | Κάνω πολλά για να πετύχω λίγα | Κάτω αριστερά | |
Een deksel op zijn kop hebben | Βάζω στραβά το καπελάκι μου | Δεν παίρνω πλέον την ευθύνη | Κάτω αριστερά | |
De haring hangt aan zijn eigen kieuwen | Η ρέγγα από τα βράγχια της κρεμιέται | Πρέπει ν' αναλαμβάνεις την ευθύνη για τις δικές σου πράξεις | Κάτω αριστερά | |
Daar steekt meer in dan een enkele panharing | Υπάρχει κάτι περισσότερο από μια άδεια ρέγγα | Υπάρχουν περισσότερα απ' όσα φαίνονται | Κάτω αριστερά | |
De rook kan het hangerijzer niet deren | Τι μπορεί να κάνει ο καπνός στο σίδερο; | There is no point in trying to change the unchangeable | Κάτω αριστερά | |
De hond in de pot vinden | Βρίσκω τον σκύλο στη χύτρα | Φθάνω αργά σε δείπνο και βρίσκω ότι όλα τα φαγητά έχουν καταναλωθεί | Κάτω αριστερά[note 1] | |
Tussen twee stoelen in de as zitten | Κάθομαι σε δυο σκαμνιά στις στάχτες | Είμαι αναποφάσιστος | Κάτω αριστερά | |
De hennentaster | Είμαι αισθητήριο της κότας | (ελλ.) Ακόμα δεν τον είδαμε, Γιάννη τονε βγάλαμε | Μέσον αριστερά | |
Daar hangt de schaar uite | Εδώ κρέμεται το ψαλίδι | Μπορεί να σε εξαπατήσουν εδώ | Πάνω αριστερά | |
Aan een been knagen | Γλύφω πάντα το ίδιο κόκκαλο | Αναμασώ το ίδιο θέμα | Πάνω αριστερά | |
Het is maar hoe de kaarten vallen | Εξαρτάται πώς θα πέσουν τα χαρτιά | Είναι θέμα τύχης | Πάνω αριστερά | |
De omgekeerde wereld | Ο κόσμος ανάποδα | Όλα είναι ανάποδα απ' ότι έπρεπε να είναι | Πάνω αριστερά | |
Een ei in het nest laten | Άσε ένα τουλάχιστον αβγό στη φωλιά | Κράτα γέρο να 'χεις | Πάνω αριστερά | |
Op de wereld schijten | Αποπατώ τον Κόσμο | Απαξιώνω τα πάντα | Πάνω αριστερά | |
Elkaar bij de neus nemen | Τον σέρνει από τη μύτη | Τον κάνει ό,τι θέλει | Πάνω αριστερά | |
De teerling is geworpen | Ο κύβος ερρίφθη | Πάρθηκε η απόφαση | Πάνω αριστερά | |
De gekken krijgen de beste kaarten | Ο τρελός παίρνει το καλύτερο χαρτί (πρβλ. Αν έχεις τύχη διάβαινε) | Η τύχη μπορεί να παρακάμψει την ευφυΐα | Πάνω αριστερά | |
Iets door de vingers zien | Κοιτώ ανάμεσα από τα δάκτυλά μου | Κάνω τα στραβά μάτια | Πάνω αριστερά | |
Daar hangt het mes uit | Εδώ κρέμεται το μαχαίρι | Ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα | Πάνω αριστερά | |
Daar staan klompen | Εδώ είναι τα ξυλοπάπουτσα | Περιμένω μάταια | Πάνω αριστερά | |
De bezem uitsteken | Βγάζω τη σκούπα έξω | Όταν λείπει η γάτα χορεύουν τα ποντίκια | Πάνω αριστερά | |
Onder de bezem getrouwd zijn | Ζω κάτω από το σκουπόξυλο | Συζούν χωρίς να είναι παντρεμένοι | Πάνω αριστερά | |
Daar zijn de daken met vlaaien bedek | Στρώνω τη στέγη με τάρτες | Όποιος έχει πολύ πιπέρι, βάζει και στα λάχανα | Πάνω αριστερά | |
Een gat in het dak krijgen | Υπάρχει μια τρύπα στη στέγη | Δεν είμαι έξυπνος (πρβλ. "Το μυαλό του χάνει") | Πάνω αριστερά | |
Aan een oud dak moet je veel herstelle | Η παλιά η στέγη θέλει πολλά μερεμέτια | Τα παλιά αντικείμενα θέλουν περισσότερη συντήρηση | Upper left | |
Men heeft daar latten op het da | Η στέγη έχει τρύπες | Και οι τοίχοι έχουν αυτιά | Μέσον αριστερά | |
Lachen als een boer die kiespijn heeft | Έχει πονόδοντο πίσω απ' τ' αυτιά | Υποκρίνεται | Μέσον αριστερά | |
Tegen de maan pissen | Ουρώ το φεγγάρι | Χάνω τον χρόνο μου σε μάταιο εγχείρημα | Μέσον αριστερά | |
Daar hangt de po uit | Εδώ κρέμεται η χύτρα | Είναι το αντίθετο αυτού που θα έπρεπε | Μέσον αριστερά | |
De ene pijl de andere nazenden | Ρίχνω δεύτερο βέλος για να βρω το πρώτο | Επαναλαβάνω μιαν ανόητη πράξη | Πάνω αριστερά | |
Ergens de gek mee scheren | Ξυρίζω τον ανόητο χωρίς σαπουνάδα | Ξεγελώ κάποιον | Μέσον | |
Twee zotten onder één kaproen | Δυο ανόητοι στην ίδια στέγη | Όμοιος ομοίω αεί πελάζει | Μέσον | |
Uit het raam groeien | Μεγαλώνει έξω από το παράθυρο | Δεν μπορεί να συγκαλυφθεί | Μέσον | |
Hij speelt op de kaak | Παίζω στο κλουβί | Προκαλώ την προσοχή για τις ντροπιαστικές πράξεις κάποιου | Μέσον, άνω | |
Zodra het hek van de dam is, lopen de varkens in het koren | Όταν η πύλη ειναι ανοιχτή, οι χοίροι θα φάνε το καλαμπόκι | Η καταστροφή έρχεται από την αμέλεια | Μέσον, άνω | |
When the corn decreases the pig increases | Όταν το καλαμπόκι μειώνεται, οι χοίροι παχαίνουν | Αν κάποιος κερδίζει, κάποιος άλλος χάνει | Μέσον, άνω | |
Hij loopt alsof hij het vuur in zijn aars heef | Τρέχω σαν να πήρε η πλάτη μου φωτιά | Φωτιά στα μπατζάκια μου | Μέσον, άνω | |
He who eats fire, craps sparks | Όποιος τρώει φωτιά, αποπατεί σπίθες | Do not be surprised at the outcome if you attempt a dangerous venture | Μέσον, άνω | |
Zijn huik naar de wind hangen | Κρεμώ τον μανδύα μου ανάλογα με τον άνεμο | Όπου φυσά ο άνεμος | Μέσον, άνω | |
Pluimen in de wind waaien | Πετώ φτερά στον άνεμο | Ματαιοπονώ | Μέσον, άνω | |
De ooievaar nakijken | Κοιτάζω τον πελαργό | Χάνω άσκοπα τον χρόνο μου | Μέσον, άνω | |
Twee vliegen in één klap slaan | Σκοτώνω δυο μύγες μ' ένα κτύπημα | Μ' ένα σμπάρο δυο τρυγόνια | Μέσον, άνω | |
Van de os op de ezel springen | Πέφτω από το βόδι στα καπούλια του γαϊδάρου | Περνώ δυσκολίες | Μέσον, άνω | |
Hij kust het ringetje van de deur | Φιλώ τον χαλκά της πόρτας | Είμαι δουλοπρεπής | Μέσον, άνω | |
Zijn gat aan de poort vegen | Σκουπίζει τον πισινό του στην πόρτα | Δεν δίνω σημασία σε κάτι | Μέσον, άνω | |
Zijn last dragen | Περιφέρομαι μ' ένα φορτίο στους ώμους | Φαντάζομαι κατάσταση χειρότερη απ' ότι είναι | Μέσον, άνω | |
De ene bedelaar ziet de ander niet graag voor de deur staan | Ο ένας ζητιάνος λυπάται τον άλλο που είναι μπροστά στην πόρτα | Φοβούμαι τον ανταγωνισμό | Μέσον, άνω | |
Achter het net vissen | Ψαρεύω πίσω από το δίχτυ | Χάνω την ευκαιρία | Μέσον | |
De grote vissen eten de kleine | Το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό | Το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό | Μέσον | |
De zon niet in het water kunnen zien schijnen | Δεν βλέπω τον ήλιο να καθρεφτίζεται στο νερό | Ζηλεύω την επιτυχία του άλλου | Μέσον | |
Dat hangt als een schijthuis boven de gracht | Κρέμεται σαν το παλιόσπιτο πάνω απ' το κανάλι | Τι κάνει νιάου νιάου στα κεραμίδια | Μέσον | |
Hij kan door een eiken plank zien als er een gat in zit | Οποιοσδήποτε μπορεί να δει μέσα από τη δρύινη σανίδα, αν αυτή έχει τρύπα | Δεν υπάρχει λόγος να δηλώνεις το προφανές | Μέσον | |
Uit hetzelfde gat schijten | Αποπατούν από την ίδια τρύπα | Είναι κώλος και βρακί | Μέσον | |
Je geld in het water gooien | Πετά τα χρήματά του στο νερό | Τα σκορπά (χρήματα) στους πέντε ανέμους | Μέσον | |
Een morse muur is snel afgebroken | Τοίχος με ρωγμές σύντομα θα πέσει | Ό,τι έχει κακή διαχείριση σύντομα θ' αποτύχει | Μέσον δεξιά | |
Hij geeft er niet om wiens huis in brand staat, als hij zich maar aan de gloed kan warmen | Δεν τον νοιάζει τίνος σπίτι καίγεται, αρκεί να ζεσταίνεται στις φλόγες του | Αρπάζω κάθε ευκαιρία ανεξάρτητα από τις συνέπειες για τους άλλους | Μέσον δεξιά | |
De bok slepen | Τραβώ τον βράχο | Κάνω κάτι άσκοπο | Άνω δεξιά | |
Nood doet zelfs oude vrouwen rennen | Ο φόβος κάνει τη γριά να τρέχει | Απρόσμενο γεγονός μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες | Άνω δεξιά | |
Paardenkeutels zijn geen vijgen | Η κοπριά των αλόγων δεν είναι σύκα | Τα φαινόμενα απατούν | Άνω δεξιά | |
Als de ene blinde de ander leidt vallen ze beiden in de gracht | Όταν τυφλός οδηγεί τυφλό, κι οι δυό πέφτουν στο χαντάκ | Δεν έχει νόημα να καθοδηγείσαι από άλλους με την ίδια άγνοια με σένα | Άνω δεξιά | |
De reis is nog niet ten einde als men kerk en toren herkent | Το ταξίδι δεν τελειώνει όταν μπορείς να διακρίνεις την εκκλησία από το καμπαναριό | Μη σταματάς αν δεν ολοκληρωθεί ο σκοπός σου | Άνω δεξιά | |
Niemand zo fijn iets spon of het kwam aan het licht der zon | Όλα, όσο καλά κι αν είναι πλεγμένα, στο τέλος βγαίνουν στον ήλιο | Ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον | Άνω δεξιά | |
Een oogje in het zeil houden | Ρίχνε μια ματιά στα πανιά | Μένε σε επαγρύπνηση, πρόσεξε | Άνω δεξιά | |
Op de galg schijten | Αποπατώ πάνω στην αγχόνη | Καμιά τιμωρία δεν με απογοητεύει | Άνω δεξιά | |
Waar aas is vliegen kraaien | Όπου είν' το πτώμα, εκεί πάνε και τα κοράκια | Όπου κάτι μπορεί να κερδηθεί, όλοι πρώτοι τρέχουν | Άνω δεξιά | |
Met de wind meewaaien | Εύκολα πλέεις πριν πιάσει ο άνεμος | Αν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές, εύκολα πετυχαίνεις τον στόχο σου | Άνω δεξιά | |
Wie weet waarom de ganzen blootsvoets gaan | Ποιος ξέρει γιατί οι χήνες περπατούν ξυπόλητες | Για όλα υπάρχει κάποιος λόγος, όχι πάντα προφανής | Άνω δεξιά | |
If I am not meant to be their keeper, I will let geese be geese | Αν δεν είμαι ο φύλακάς τους, οι χήνες ας μείνουν χήνες | Μη φυτρώνεις εκεί που δε σε σπέρνουν | Άνω δεξιά | |
De beren zien dansen | Βλέπω τις αρκούδες να χορεύουν | Νηστικό αρκούδι δεν χορεύει | Δεξιά | |
Wilde beren vertoeven graag bij soortgenoten[note 2] | Οι άγριες αρκούδες κάνουν μεταξύ τους παρέα πιο εύκολα παρά με αγνώστους | Όμοιος στον όμοιο κι η κοπριά στα λάχανα | Δεξιά | |
De jas over de haag smijten | Ρίχνω την κουκούλα κάποιου πάνω από τον φράκτη | Πετώ κάτι χωρίς να ξέρω αν θα χρησιμεύσει αργότερα | Δεξιά | |
Tegen de stroom is het kwaad roeien (zwemmen) | Κακό να κολυμπάς ενάντια στο ρεύμα | Είναι δύσκολο να αντιτίθεσαι στην κοινή γνώμη | Δεξιά | |
De kruik gaat zolang te water tot zij bars | Η στάμνα πάει στο νερό μέχρι που τελικά διαλύεται | Πολλές φορές πάει η στάμνα στη βρύση, μια θα σπάσει | Δεξιά | |
Je moet niet brede riemen snijden uit andermans leer | Τα πιο φαρδιά λουριά κόβονται από το δέρμα κάποιου άλλου | Κάνω μνημόσυνο με ξένα κόλυβα | Δεξιά | |
Een aal bij de staart hebben | Κρατώ το χέλι απ' την ουρά | Αναλαμβάνω δύσκολο έργο | Δεξιά | |
Door de mand vallen | Πέφτω έξω απ' το καλάθι | Αποκαλύπτεται η απάτη μου | Δεξιά | |
Tussen hemel en aarde hangen | Κρέμομαι ανάμεσα σε Γη και Ουρανό | Βρίσκομαι μπλεγμένος σε παράξενη κατάσταση | Δεξιά | |
Naar het kippenei grijpen en het ganzenei laten lopen | Κρατώ το αυγό της κότας κι αφήνω της χήνας | Παίρνω κακή απόφαση | Δεξιά | |
Men kan niet gapen tegen een oven | Δεν χαζεύεις μπροστά στο φούρνο | Αποπειρώμαι κάτι που δεν μπορώ να καταφέρω | Κάτω δεξιά | |
Niet van het ene brood tot het andere weten te geraken | Δεν καταφέρνει να πάει από τη μια φρατζόλα στην άλλη | Δύσκολα τα φέρνω βόλτα | Κάτω δεξιά | |
Een hark zonder steel | Τσουγκράνα χωρίς λαβή | Κάνω κάτι άχρηστο[note 2] | Κάτω δεξιά | |
Het bijltje zoeken | Ψάχνω το τσεκούρι | Ψάχνω να βρω δικαιολογία | Κάτω δεξιά | |
Zijn licht ergens op laten schijnen | Το φως του άρχισε να λάμπει | Βρήκε ευκαιρία να δείξει το ταλέντο του | Κάτω δεξιά | |
De bijl naar de steel werpen | Το τσεκούρι έχει και λαβή | Πιθανόν σημαίνει "το όλον"[note 2] | Κάτω δεξιά | |
Die zijn pap gemorst heeft kan niet alles weer oprapen | Όταν σου χυθεί το ρύζι δεν μπορείς να το μαζέψεις όλο | Όταν κάτι γίνει, δεν ξεγίνεται | Κάτω δεξιά | |
Een stok in het wiel steken | Περνάς ένα ραβδί στη ρόδα κάποιου | Βάζω "τρικλοποδιά" στα σχέδια κάποιου | Κάτω δεξιά | |
Liefde is waar de geldbuidel hangt | Η αγάπη βρίσκεται εκεί που είναι το πουγκί με τα λεφτά | Η "αγάπη" συχνά αγοράζεται | Κάτω δεξιά | |
Ze trekken om het langst | Τραβώ για να πιάσω το μακρύτερο άκρο | Τραβώ στα άκρα για να κερδίσω πλεονέκτημα | Κάτω δεξιά | |
In zijn eigen licht staan | Στέκομαι μπροστά στο φως του(nl) | Συμπεριφέρομαι έτσι ώστε να εμποδίσω το πλεονέκτημα ή την ευτυχία κάποιου | Κάτω δεξιά | |
Niemand zoekt de ander in de oven, als hij er zich niet zelf in verstopt heeft | Κανείς δεν ψάχνει άλλον στον φούρνο, αν δεν έχει κρυφτεί εκεί κι ο ίδιος | Φαντάζομαι κακοήθειες άλλων για να κρύψω τις δικές μου | Κάτω δεξιά | |
Hij laat de wereld op zijn duim draaien | Έχει τον κόσμο να περιστρέφεται στον αντίχειρά του | Έχει το επάνω χέρι | Κάτω δεξιά | |
Voor God een baard van vlas maken | Δένω λινή γενειάδα στο πρόσωπο του Χριστού | Αποκρύπτω απάτη υπό την επίφαση χριστιανικής ευσέβειας | Κάτω δεξιά | |
Men moet zich krommen, wil men door de wereld kommen | Πρέπει να σκύψω για να βγω στον κόσμο | Θέλει θυσίες για να πετύχεις | Κάτω δεξιά | |
Ρίχνω τριαντάφυλλα στους χοίρους | πρβλ. "Μη δίδετε τα άγια τοις κυσί" | Κάτω, μέσον | ||
Als het kalf verdronken is, dempt men de put | Κλείνω το πηγάδι αφού πνιγεί το μοσχάρι | Στερνή μου γνώση να σ' είχα πρώτα | Κάτω, μέσον | |
Zo mak als een lammetje | Είναι αγαθός σαν πρόβατο | Αυτός είναι ήρεμος σαν πρόβατο | Κάτω, μέσον | |
Zij hangt haar man de blauwe huik om | Βάζει τον γαλάζιο μανδύα στον σύζυγό της | Απατά τον σύζυγό της | Κάτω, μέσον | |
Zorg dat daar geen zwarte hond tussen komt | Πρόσεξε μη μπει ο μαύρος σκύλο | Έχε το νου σου μηπως κάτι πάει στραβά | Κάτω, μέσον | |
De een rokkent wat de ander spint | Ο ένας γνέθει στη ρόκα κι ο άλλος τυλίγει το κουβάρι | Κι οι δυο διαδίδουν κουτσομπολιά | Κάτω, μέσον | |
Hij draagt de dag met manden uit | Μεταφέρω τη μέρα έξω σε καλάθια | Κομίζω γλαύκα ες Αθήνας | Μέσον | |
Een kaars voor de duivel branden | Ανάβει κερί και στο Διάβολο | Κολακεύω και κάνω φίλους χωρίς επιλογή | Μέσον | |
Bij de duivel te biecht gaan | Εξομολογούμαι στο Διάβολο | Αποκαλύπτω μυστικά στον εχθρό κάποιου | Μέσον | |
Het varken is door de buik gestoken | Ο χοίρος στην κοιλιά μαχαιρώνεται Ό,τι έγινε δεν ξεγίνεται | Μέσον | ||
Twee honden aen eenen beene, si draghen selden wel overeene | Δυό σκύλοι πάνω από ένα κόκκαλο σπάνια συμφωνούν | Δεν συμφωνούμε σ' αυτό το σημείο | Μέσον | |
Als twee honden vechten om een been, loopt een derde er mee heen | Όταν δυο σκύλοι μαλώνουν για ένα κόκκαλο, ο τρίτος το κλέβει | Αυτονόητο | Μέσον | |
Een schuimspaan zijn | Είναι τρυπητή κουτάλα | Είναι τρακαδόρος | Μέσον | |
Wat heb je aan een mooi bord als het leeg is? | Τι να το κάνω το ωραίο πιάτο, όταν είναι άδειο; | Η ομορφιά δεν υποκαθιστά την ουσία | Μέσον | |
De haan en de vos hebben elkaar te gast | Η αλεπού κι ο πελαργός τρώνε μαζί | Δυο απατεώνες πάντα σκεφτονται καθένας το συμφέρον του[note 3] | Μέσον | |
Een oorblazer | Είναι ψιθυριστής | Διαδίδει κουτσομπολιά | Middle | |
Bij iemand in het krijt staan | Κάποιος γράφει με κιμωλία | Χρωστά χάρη σε κάποιον | Middle | |
Het is gezond om in het vuur te pissen | Είναι σωστό να ουρείς στη φωτιά | Κάποια πράγματα θέλουν συνεχή παρακολούθηση | Middle | |
Met hem kan men geen spies draaien | Μ' αυτόν δεν μπορείς να γυρίσεις το δόρυ | Είναι ολοσχερώς μη συνεργάσιμος | Middle | |
Op hete kolen zitten | Κάθεται στα κάρβουνα | Κάθεται σε αναμμένα κάρβουνα | Middle | |
Hij vangt vissen met zijn handen | Πιάνει ψάρια χωρίς δίχτυ | Εκμεταλλεύεται την εργασία άλλων | Middle |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου