ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΩΡΟΓΙΑΝΝΗΣ " Παλίρροια Ψυχής " - Ποιητική Συλλογή .

Δημήτρης Μωρόγιαννης - Παλίρροια Ψυχής 

Είδος - Ποιητική Συλλογή 

Εκδόσεις - Paideiaslogos ,  2015 

Τα ποιήματα είναι χωρισμένα σε 4 θεματικές ενότητες .

ΘΡΗΝΗΤΙΚΑ

i.Τα κόκκινα της άνοιξης

Τα κόκκινα της άνοιξης
υφαίνουν την ημέρα
κόκκινα ήθελε πολλά
και τα ‘βαψε με αίμα.
Τα κόκκινα της άνοιξης
τα κράτησα βρεγμένα
ήταν από το αίμα σου
κι ήταν φρεσκοβαμμένα.
Σεντόνι ήταν κόκκινο
κι ήτανε τεντωμένο
έγειρες πάνω του απαλά
γιατί ήσουν σκοτωμένος.
Τα κόκκινα της άνοιξης
με έκαψαν σα φλόγα
γιατί έφυγες παντοτινά
μόνος με μια πιρόγα.

          ✾  ✾

ii. Μαρμαρωμένο δείλι

Τέλος απαρηγόρητο
μαρμαρωμένο δείλι
τα μάτια σου βασίλεψαν
έσβησαν σαν καντήλι.
Σαν αλυσίδες έμοιαζαν
οι κύκλοι των ματιών σου
με έδεσαν και σέρνομαι
στο άγνωστο φευγιό σου.
Με ατομική βαρκούλα
εβυθίστηκες στο χώμα
και στα ρεύματα τα υπόγεια
εταξίδεψες αιώνια.

          ✾  ✾

iii. Σγουρέ βασιλικέ μου

Στον ήλιο σ’ είχα ανθέ μου
σγουρέ βασιλικέ μου
κι έπαιρνα τ’ άρωμά σου
απ’ τα φυλλώματά σου.
Κάθε πρωί στις έξι
και πριν ο ήλιος βγει
σε πότιζα γλυκέ μου
σγουρέ βασιλικέ μου.
Μια μέρα πριν το Μάη
ήταν Παρασκευή
σε κόψανε ανθέ μου
σγουρέ βασιλικέ μου.
Σε ψάχνω τώρα ανθέ μου
στ’ άνθη όλης της γης
μου ‘μεινε τ’ άρωμά σου
μου λείπεις μόνο ΕΣΥ!

"Σγουρέ Βασιλικέ μου¨ (Δημήτρης Μωρόγιαννης-Θανάσης Κατεργάρης)

iv. Παράπονο

Πώς με γέλασε ο Απρίλης
με την τόση του ομορφιά,
σκόρπιζε χαρές, λουλούδια
σε μένα άφησε ερημιά.
Τέτοιος ήλιος, τέτοια μέρα
Απρίλης με μοσχοβολιές
άφησε στο πέρασμά του
θλίψη κι άδειες αγκαλιές.
Οι καρδιές σαγηνεμένες
απ’ τ’ Απρίλη τους χρησμούς
έφυγες απ’ τη ζωή μου
με πουλιού φτερουγισμούς.
Πέταξες μακριά από μένα
και με πνίγει η μοναξιά
μετρώ τις μέρες που μου λείπεις
και μου φεύγεις πιο μακριά.
Δεν μπορώ πια να σε φθάσω
χάθηκες μες τη σιωπή
έρχεσαι στα όνειρά μου
και σε χάνω το πρωί.
Πώς με γέλασε ο ήλιος;
πώς με τρόμαξε η ζωή;
ο ήλιος άνοιξη απλώνει
κι εγώ μένω στη σιωπή.

Ο Νίκος Αλεξίου τραγουδάει το ''Παράπονο''

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ

i.Ζωή μου δεν κατάφερα

Ζωή μου δεν κατάφερα
πολύ να σε αλλάξω
πάντοτε αμυνόμουνα
για να μη σε ρημάξω.
Θύλακες ανακάλυπτα
να σε υπονομεύουν
όσο και να τους έδιωχνα
εκείνοι σε γυρεύουν.
Είναι αυτό που δεν μπορείς
μια κι έξω να τελειώσεις
διατείνονται όλως φιλικά
κι εσύ πρέπει να ενδώσεις;
Μένω πολύ στο μέτρημα
μένω πολύ στο ζύγι
δε θέλω ν’ απαξιωθείς
χαράμι να μου φύγεις.

          ✾  ✾

ii.Δέηση εις Κύριον

Το ταξίδι μας στη φτώχεια
χρειάστηκε χρόνο ντε-τε
η επιστροφή μας θέλει
πάνω από δέκα και.
Βούκινο το μυστικό τους
σ’ όλους μας είναι γνωστό
με φιλότιμες προσπάθειες
μας εφτάσαν ως εδώ.
Μόνοι τους τα καταφέρνουν
όλα να τ’ αλώσουνε
κι όταν όλα τα ρημάξαν
μας θέλουν να τους σώσουμε.
Θέλω για να βάλω πλάτη
ελληνικός είμαι κι εγώ
κάποιοι κλείνουνε το μάτι
πως μαζί τους θα τα βρω.
Υπάρχει το λιγότερο
λιγότερο κακό
να έχω τη συνείδηση
ήσυχη και εγώ.
Μισό αιώνα έκανα
ιώβια υπομονή
τώρα ζητώ επιμήκυνση
να μείνω στη ζωή.
Δέηση εις Κύριον
και θέλω να μ’ ακούσει
μήπως προλάβω και εγώ
να είμαι στο τσιμπούσι.

          ✾  ✾

iii.Φοβίστε τους φοβίζοντες

Φοβίστε τους φοβίζοντες
αυτούς που φοβερίζουν
που θέλουν υποτακτικούς
κι αυτοί να βαρβαρίζουν.
Δεν πείθουνε τα λόγια τους
ούτε οι πρακτικές τους
είναι παράδειγμα κακό
φούμαρα οι συνταγές τους.
Όλη τη βαρβαρότητα
πρέπει να υποστούμε
λένε πως είναι φάρμακο
και πως θα γιατρευτούμε.
Και οι κομπογιανίτες μας
τρέχανε στους προγόνους
τα παίρναν απ’ τους άρρωστους
κι αυτοί αφήναν χρόνους.
Κι έφταιγαν τάχα οι ασθενείς
μες την απελπισιά τους
που δεν εφάρμοζαν σωστά
το γιατροσοφισμά τους.
Λαέ μου ευκολόπιστε
και χιλιογελασμένε
δε φάνηκαν οι βάρβαροι
και κλαις εσύ καημένε;

          ✾  ✾

ΕΡΩΤΙΚΑ


i.Περιδέραιο συλλογής

Έφτιαξα ένα μενταγιόν
μ’ εικόνες απ’ το παρελθόν
περιδέραιο συλλογής
με πραμάτεια μιας ζωής.
Των ματιών μου η κλωστή
τους έχει δώσει συνοχή
τα ‘χω περάσει στο λαιμό σου
να κρατάν το μέτωπό σου.
Να μου δείχνουν τη ματιά σου
ξεχασμένη στα παλιά σου
κοιτάζουνε το παρελθόν
να βιώσουν το παρόν.
Μια ολόκληρη ζωή
σε μικρούλα συλλογή
θα τη χάσω και αυτή
όταν χάσω τη ζωή.

          ✾  ✾

ii.Να ξεκλειδώσω την καρδιά

Σύννεφα γέμισα νερό
να λούζουν τα μαλλιά σου
σκάλες να γίνουν ν’ ανεβώ
να πάρω τα φιλιά σου.
Λέξεις πολλές ανέστησα
για να βρω τη σωστή
να ξεκλειδώσω την καρδιά
που ‘ναι πάντα κλειστή.
Μοιάζουν με λογάριθμο
του έρωτα οι λέξεις
όταν σε βρει ο έρωτας
πρέπει να τον αντέξεις.
Μες το σχολειό του έρωτα
έχω κι εγώ θητεύσει
τον έρωτα τον έμαθα
με των ματιών τις λέξεις.

          ✾  ✾ 

iii. Αυγουστιάτικο φεγγάρι

Τ’ αυγουστιάτικο φεγγάρι
χύθηκε στο σώμα σου
και μαγεύει τη ματιά μου
τ’ απαλό το χρώμα σου.
Κρεμασμένο το φεγγάρι
ακουμπά το σώμα σου
και πηγή της Κασταλίας
το γλυκό το στόμα σου.
Το κορμί σου τυλιγμένο
με το φως του φεγγαριού
έπεσε στην αγκαλιά μου
ντάλα του καλοκαιριού.

ΠΑΙΔΙΚΑ


i.Νύφη του καλοκαιριού

Επτά Αυγούστου μεσημέρι
το δώρο που μας έστειλες
απ’ της καρδιά τα μέρη.
Νύφη του καλοκαιριού
Ναϊάδα δείλι ποταμού
αστέρι που εθύμωσε
και την καρδιά μας ζύγωσε.
Στο λίκνο απολάμβανε
τ’ Αυγούστου τη ραστώνη
και όλοι εγευτήκανε
της νιότης σου το γόνυ.

          ✾  ✾

ii.Πνίγομαι στο γαλάζιο

Τα μάτια σου σαν τα κοιτώ
πνίγομαι στο γαλάζιο
δε βγαίνει λέξη για να πω
μόνο να τα κοιτάζω.
Τα μάτια σου είναι πέλαγος
κι όποιος θα ταξιδέψει
είναι η δική σου η ματιά
που τον έχει μαγέψει.
Τα μάτια σου τα γαλανά
με έχουν φυλακίσει
μου ‘χουν σκλαβώσει την καρδιά
και τα ‘χω αγαπήσει.
Μαγνήτες είν’ τα μάτια σου
κοντά σου με τραβάνε
θέλω μόνο να τα κοιτώ
και να με σεριανάνε.

   

          ✾  ✾

iii. Λουλούδια είστε της ζωής

Χέρι με χέρι στη ζωή
πιαστείτε και οι δυο σας
σας το χρωστάει και θα βγει
αλήθεια τ’ όνειρό σας.
Λουλούδια είστε της ζωής
που ‘χουν βαθιές τις ρίζες
δεν ξεριζώνονται εύκολα
της νιότης οι ελπίδες.
Αφήνετε δροσοσταλιές
που στάζουν στην καρδιά
και δυναμώνει το κλαδί
που χτίσατε φωλιά.

   ✾  ✾

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Ό Δημήτρης Μωρόγιαννης Γεννήθηκε στο χωριό Γιανναίοι Αρκαδίας

Σπούδασε Μηχανικός στα καράβια επάγγελμα πού δεν το άσκησε ποτέ

Είναι Πατέρας τεσσάρων παιδιών,ζει στο Περιστέρι από το 1962,

Η συμπαράσταση της Αγαπημένης μου Μαίρης, ήταν συγκινητική

Χωρίς την βοήθειά της θα ήταν δύσκολο το ταξίδι αυτό.

   ✾  ✾

Πρόλογος ή εισαγωγικοί συνειρμοί

Ο Δημήτρης Μωρόγιαννης μάς παραδίδει μία μεγάλη συλλογή ποιημάτων, έργο μακρόχρονης καταγραφής νομίζω, με τίτλο: «Παλίρροια Ψυχής».

Εγώ αντιλαμβάνομαι αυτήν την Παλίρροια ως Ποίηση και Μετα-ποίηση σκληρών βιωμάτων... μια μετα-ποίηση μέσω του λόγου βεβαίως. Και επειδή «Εν αρχή ην ο Λόγος...», θα ξεκινήσω με τη μορφή του Λόγου του Δημήτρη, με τη Γλώσσα που χρησιμοποιεί για να αποδώσει με σύμβολα γλωσσικά τα «εν τη ψυχή παθήματα». Θα έλεγα ότι είναι μια γλώσσα που πατάει γερά στην προφορική παράδοση και ομιλία και παραπέμπει αβίαστα στη βιωματική αφήγηση αλλά και στην απλότητα και στον πλούτο που βρίσκει κανείς πρωτίστως στο Δημοτικό Τραγούδι.Μια γλώσσα που ο συγγραφέας αντλεί σαφώς από την κοινωνική του εμπειρία χωρίς λόγιες αναφορές και εμφανείς επιρροές, που όμως καταλήγει να θυμίζει Βάρναλη...

Μιλώντας για το πένθος, θεραπεύοντας το πένθος και τη μελαγχολία για τα τρομερά συμβάντα... Θεραπευόμενος και θεραπεύοντας, ο συγγραφέας, με το λόγο του τον ποιητικό και μεταποιητικό... της σκληρής εμπειρίας... με τις λέξεις του συχνά «να καρφώνονται σαν πρόκες...» κατά το στίχο του Μανόλη Αναγνωστάκη.

Με την πίστη στη ζωή συνεχώς παρούσα, παρά τη μόχλευση τρομερών απωλειών, μια θεραπεία πραγματική και λυτρωτική... Χωρίς οργή, με σύνεση και απαντοχή θαυμαστή, χωρίς τη βύθιση στο σκοτάδι της μελαγχολίας. Εδώ άλλωστε έγκειται η μεταποιητική διάσταση της ποίησής του. Ο ποιητικός του λόγος, ο λόγος εν τέλει, ως αντίδοτο.

Η ποίησή του, μπορεί να μην είναι, «ανάπτυξη στίλβοντος ποδηλάτου...» που έλεγε ο Εμπειρίκος, είναι όμως αντίδοτο στα δηλητήρια της απώλειας, στους καημούς και στους πόνους.

Είναι τέλος μνημόσυνα συντελεσμένα και αφιερωμένα ειδικά, αλλά και ελεγεία της μνήμης γενικά, που διασώζει,και σώζει, και κρατάει κοντά μας, τους μεταστάντες και τους μακρινούς... Ένα μνημείο της μνήμης και ένα μνημείο στη μνήμη, που καθώς οι μέρες το ‘φεραν μου θύμισαν τον Modiano... τον φετινό Νομπελίστα της Λογοτεχνίας για τον οποίο οι Σουηδοί Ακαδημαϊκοί είπαν ότι είναι ένας συγγραφέας της μνήμης...

Και μέσα σ’ όλα τούτα, ο Δημήτρης, όπως τον ξέρουμε, πάντα ανοιχτός και συνδεδεμένος με τους άλλους. Συνομιλώντας-μέσω της ποίησής του- με τους διπλανούς του, συναισθανόμενος και σκεπτόμενος και γράφοντας και γι’ αυτούς, ταυτόχρονα με τη γραφή του για τον εαυτό του και τα δικά του.

Δίνοντας έτσι ένα πρότυπο ανοιχτού ανθρώπου, ένας Homines Aperti, που κρατάει και τιμάει τις σχέσεις του και τις συνδέσεις του με τους άλλους - και τελικά με την πεμπτουσία της ζωής - ακόμα και όταν η μοίρα η σκληρή τον έχει βάλει στόχο, προς στιγμήν μόνο του, μόνον αυτόν...

Εκείνος δε χάνεται, δε βυθίζεται στο μοναχικό έρεβος και στην καταθληπτική απομόνωση. Ο λόγος που η ποίησή του, καταφέρνει να μιλήσει και για τα δικά μας, και για των ανθρώπων όλων, τα πάθη. Μας  δίνει έτσι το υπόδειγμα του Αριστοτελικού «Κοινωνικού Ζώου» προς το οποίο όλοι πρέπει να κατατείνουμε. Ο Δημήτρης το καταφέρνει, απ’ όσο ξέρω, και στη ζωή του και στην ποίησή του. Δε γράφει φερ’ ειπείν μόνο για πένθη και απώλειες και τραύματα ψυχικά και κοινωνικά. Γράφει και για τον έρωτα, σχολιάζει το κοινωνικό, που τον περιβάλλει, γελάει άλλοτε τρυφερά, άλλοτε τρανταχτά και πονηρά, και συχνά σατυρικά με παιδευτική και εποικοδομητική πάντα διάθεση. Με τη γραφή να μένει πάντα ευπροσήγορη και ανοιχτή και την τεχνική του να διαγράφεται - απατηλά μάλλον-απλή, όπως τουλάχιστον τη φαντάζομαι.

Σκέφτομαι τον Δημήτρη να γράφει με «ευκολία» θαυμαστή-έτσι μου φαίνεται τουλάχιστον-ίσως μάλιστα τον έχω δει, κάποτε, να γράφει έτσι. Να σκαρώνει το λόγο του, το ποίημά του, σε στοιχειώδη χρόνο, πολύ κοντά στο ερέθισμα ή στο γεγονός που στάθηκε η αφορμή για τα γραψίματά του.

Σα να ‘χει θα έλεγε κανείς εγκατεστημένη μέσα του την ουσία της «αυτόματης γραφής» των υπερρεαλιστών...

Ο λόγος του, φαίνεται τότε, να ξεπηδάει, λες αυτόματα, σαν να ‘ναι πάντα εκεί, έτοιμος ανά πάσα στιγμή, μα και «σαν έτοιμος από καιρό...». Και ο λόγος του είναι απλός αλλά και καίριος και προπάντων ήπιος, λόγος που σε καλεί σε διάλογο και έτσι κυλάει μέσα του όπως κυλάνε τα νερά στα ρυάκια που σχηματίζουν τον Καρνίωνα, στην Αρκαδία, που ο Δημήτρης μεγάλωσε ή και σαν τις φωνές και τα ψυθιρίσματα της πόλης, της Αθήνας, που φαίνεται να τον διαπερνούν και να τον διαμορφώνουν. Της Αθήνας των δυτικών περιοχών που ο Δημήτρης έζησε και ζει.

Αυτός ο λόγος ο ποιητικός που είναι κύρια διαλογικός, ο λόγος του Δημήτρη, είναι που σε αγγίζει μαλακά, σχεδόν ανεπαίσθητα, χωρίς φωνές και κραυγές, σαν σε συζήτηση χαμηλόφωνη γύρω από το τζάκι, το χειμώνα ή κάτω απ’ τον ίσκιο μιας μουριάς το καλοκαίρι, ή σε ομάδα ψυχοθεραπείας ή σε ταξίδι τρένου μες το βαγόνι τα μεσάνυχτα. Είναι αυτός ο λόγος ο ποιητικός του Δημήτρη που σε παίρνει μαζί του και σε συγκινεί και σε αλλάζει. Ο λόγος που γίνεται διάλογος και διάλογος θεραπευτικός-μεταλλακτικός.

Για όλα τούτα θα πρέπει όλοι μας να τον ευχαριστήσουμε.

Για όλα τούτα αξίζει να διαβαστούν τα πονήματά του.

Αθήνα 25/10/2014

Κώστας Μωρόγιαννης,

ψυχίατρος