Ωγκύστ Ροντέν -Auguste Rodin ( 12 Νοεμβρίου 1840 - 17 Νοεμβρίου 1917 )

Rodin observing work on the monument to Victor Hugo at the studio of his assistant Henri Lebossé in 1896

Ο Φρανσουά Ωγκύστ Ρενέ Ροντέν (François-Auguste-René Rodin, 12 Νοεμβρίου 1840 - 17 Νοεμβρίου 1917) ήταν Γάλλος γλύπτης, που επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τη γλυπτική του 20ού αιώνα με τα έργα του. Αρνήθηκε να αγνοήσει τις ανθρώπινες αδυναμίες και τις περιέγραψε όσο καλύτερα μπόρεσε στην τέχνη του, με ρεαλισμό και δύναμη. Περιέγραψε επίσης και την ερωτική αδυναμία, με πάθος κι ομορφιά.

Γεννήθηκε στις 12 Νοεμβρίου του 1840 στο Παρίσι, δεύτερος γιος του Ζαν Μπατίστ Ροντέν (Jean-Baptiste Rodin) και της Μαρί Σεφέρ (Marie Cheffer). Από νεαρή ηλικία επέδειξε ενδιαφέρον για τη ζωγραφική και δέκα ετών παρακολούθησε τα πρώτα του μαθήματα. Στα 14 χρόνια του εισήχθη στη σχολή École Impériale de Dessin, γνωστή και ως Petite École (Μικρή Σχολή) σε αντιδιαστολή με την μεγαλύτερου κύρους Σχολή Καλών Τεχνών (École des Beaux-Arts), όπου επιχείρησε να σπουδάσει αλλά απορρίφθηκε συνολικά τρεις φορές. Την περίοδο αυτή μελετά εντατικά και επισκέπτεται μουσεία παρατηρώντας με ενδιαφέρον γλυπτά της αρχαιότητας ανακαλύπτοντας παράλληλα και την προσωπική του κλίση στη γλυπτική.

 M. Auguste Rodin

 - photo by Edward Steichen,

 ca. 1911

Σε ηλικία 18 ετών αρχίζει να εργάζεται στο Παρίσι προκειμένου να συντηρήσει την οικογένειά του. Η πόλη του Παρισιού του προσφέρει αυτή τη δυνατότητα, καθώς την εποχή αυτή πολλά αγάλματα και διακοσμητικά γλυπτά κατασκευάζονται προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σε δημόσιους χώρους. Παράλληλα, ο Ροντέν παράγει και προσωπικά έργα. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο θάνατος της αδελφής του, Μαρί, τον τραυματίζει πολύ και τίθεται υπό θεραπευτική παρακολούθηση. Ο πατέρας του αναγνωρίζει το ταλέντο του και τον ενθαρρύνει να συνεχίσει.

Το 1864 συναντά την Ροζ Μπερέ (Rose Beuret), η οποία γίνεται σύντροφός του και ποζάρει σε πολλά έργα του. Την ίδια χρονιά απορρίπτεται δύο φoρές στο Σαλόν του Παρισιού το έργο του Άντρας με Σπασμένη Μύτη, που ο ίδιος ο Ροντέν θεωρεί ως το πρώτο του σημαντικό γλυπτό, αλλά αργότερα, το 1875, γίνεται δεκτό με τον διαφορετικό τίτλο Πορτρέτο Ρωμαίου και αποτελεί παράλληλα το πρώτο έργο του Ροντέν που εκτίθεται στο Σαλόν.

Το 1875 ταξιδεύει στην Ιταλία και επηρεάζεται βαθιά από το έργο του Μιχαήλ Αγγέλου. Την ίδια περίοδο επεξεργάζεται ένα άγαλμα μεγάλων διαστάσεων, προκειμένου να το εκθέσει στο Σαλόν του Παρισιού. Για το έργο αυτό, που αργότερα θα ονομαστεί Εποχή του Χαλκού, χρησιμοποιεί ένα ανδρικό μοντέλο και ακολουθεί τα πρότυπα των αρχαιοελληνικών και ρωμαϊκών γλυπτών. Το 1877 εκτίθεται στο Σαλόν αλλά, αν και αναγνωρίζεται η υψηλή αισθητική του, οι κριτικοί αδυνατούν να πιστέψουν πως το έργο αποτελεί δημιουργία του και τον κατηγορούν πως χρησιμοποίησε ένα "καλούπι" ώστε να επιτύχει μια τόσο ρεαλιστική απόδοση.

Το 1880 του ανατίθεται να διακοσμήσει την πύλη του Μουσείου Καλών Τεχνών. Για το συγκεκριμένο έργο, που αργότερα ονομάστηκε Οι Πύλες της Κολάσεως, ο Ροντέν βασίστηκε στη Θεία Κωμωδία του Δάντη και προσπάθησε να αποδώσει το ταξίδι του Δάντη στον Κάτω Κόσμο. Στα τέλη του 1880 η κατασκευή του μουσείου εγκαταλείφθηκε, ωστόσο ο Ροντέν συνέχισε να επεξεργάζεται περιοδικά το έργο του μέχρι και το τέλος της ζωής του. Αναπαραστάσεις και στοιχεία από τις Πύλες της Κολάσεως αποτέλεσαν τη βάση για μερικά από τα δημοφιλέστερα έργα του Ροντέν, όπως ο Σκεπτόμενος ή το Φιλί.

Rodin circa 1862.

Κατά τη διάρκεια της εργασίας του για τις Πύλες, ο Ροντέν αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο ως σημαντικός δημιουργός αναλαμβάνοντας περισσότερες παραγγελίες. Την ίδια περίοδο, αναπληρώνοντας τον φίλο του και δάσκαλο γλυπτικής Αλφρέντ Μπουσέ (Boucher), γνωρίζεται με την δεκαοκτάχρονη σπουδάστρια Καμίλ Κλοντέλ, η οποία σύντομα θα αποτελέσει μαθήτρια, μοντέλο, συνεργάτιδα και ερωτική σύντροφο του Ροντέν, ο οποίος ωστόσο ουδέποτε εγκατέλειψε την Ροζέ Μπερέ. Η Κλοντέλ θα αποτελέσει σημαντική πηγή έμπνευσης για τον Ροντέν μέχρι το 1898, οπότε διακόπτεται και η σχέση τους.

Σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1880 ο Ροντέν ανέλαβε μερικές σημαντικές παραγγελίες. Μεταξύ αυτών και δύο έργα προς τιμή του ζωγράφου Κλωντ Λοραίν και του λογοτέχνη Βικτόρ Ουγκό. Το 1891 ανέλαβε και την δημιουργία ενός μνημείου για τον Μπαλζάκ. Για το έργο αυτό ο Ροντέν εργάστηκε συνολικά επτά χρόνια. Παρουσιάστηκε δημόσια το 1898 αλλά η υποδοχή που επιφύλαξε το κοινό ήταν αρνητική, γεγονός που οδήγησε τον Ροντέν στην αφαίρεση της προτομής, την οποία τοποθέτησε στο εργαστήριο του απαγορεύοντας την περαιτέρω δημόσια έκθεσή της.

Στις αρχές του 20ού αιώνα, ο Ροντέν είναι αναγνωρισμένος ως ένας από τους σημαντικότερους γλύπτες και στη Διεθνή Έκθεση του Παρισιού ένα τμήμα αφιερώνεται αποκλειστικά σε έργα του. Παράλληλα ο ίδιος συνεχίζει να εργάζεται και είτε επεξεργάζεται παλαιότερες δημιουργίες του είτε ολοκληρώνει άλλα μακρόχρονα σχέδια. Εικάζεται πως την περίοδο αυτή ο Ροντέν διαθέτει μερικές δεκάδες βοηθών προκειμένου να αντεπεξέλθει στην πληθώρα των παραγγελιών που αναλαμβάνει.

Το 1908 ο Ροντέν μετακομίζει στο ξενοδοχείο Biron, κατοικία και άλλων γνωστών καλλιτεχνών, όπως του ζωγράφου Ανρί Ματίς. Το 1912, το γαλλικό κράτος σχεδιάζει την κατεδάφιση του ξενοδοχείου αλλά ο Ροντέν πείθει τις αρχές να διατηρηθεί το κτήριο με αντάλλαγμα την παραχώρηση εκ μέρους του όλων των έργων του στη γαλλική κυβέρνηση. Αργότερα, το κτήριο μετατράπηκε στο Μουσείο Ροντέν.

Τον τελευταίο χρόνο της ζωής του παντρεύτηκε τη σύντροφό του, Ροζ Μπερέ. Πέθανε στις 17 Νοεμβρίου του 1917, σε ηλικία 77 ετών και τάφηκε στο Μεντόν (Meudon).

https://el.wikipedia.org/

Rodin (right hand) on the international exhibition in Düsseldorf, 1904

  Η χάλκινη εποχή, 1877

 Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής, 1878, 

 Η πύλη της Κόλασης, μεταξύ 1880 και 1917

Le Penseur (Ο σκεπτόμενος) , 1882, 

Ο ίδιος ο Ωγκύστ Ροντέν, είχε πει γι’ αυτό το γλυπτό του(1880):

«Η αναπαράσταση της απόλυτης ακινησίας είναι πολύ σπάνια στα έργα μου.
Πάντοτε προσπάθησα να δείξω τη ζωή της ψυχής, μέσα από την κίνηση των μυών»https://beatrikn.wordpress.com/

 

Οι αστοί του Καλαί, 1895

Το 1884, η πόλη του Καλαί αποφάσισε να τιμήσει τη μνήμη των έξι κατοίκων της, οι οποίοι, το 1346, κατά τη διάρκεια του Εκατονταετούς Πολέμου, δέχθηκαν εθελοντικά να θυσιάσουν τη ζωή τους για να σταματήσει η πολιορκία της από τον βασιλιά της Αγγλίας. Ο Εδουάρδος Γ΄ είχε ζητήσει να του παραδοθούν έξι επιφανείς πολίτες έτοιμοι να πεθάνουν, καθώς και το κλειδί της πόλης. Τελικά, η Γαλλίδα σύζυγος του βασιλιά τον έπεισε να τους χαρίσει τη ζωή.

Τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου του Καλαί απευθύνθηκαν στον Ροντέν για τη δημιουργία ενός μεγαλοπρεπούς ιστορικού μνημείου, αντάξιου της ανδρείας τους. «Αυτό που πήραν ήταν ένα γλυπτό, χωρίς βάθρο, που αναπαριστούσε τους πολίτες στην αξιοθρήνητη πορεία τους προς τον βέβαιο θάνατο. Φόβος, σκεπτικισμός, απόγνωση, υποταγή στη μοίρα και αποφασιστικότητα: Αυτά είναι τα συναισθήματα που αποτυπώνονται στα πρόσωπά τους. Ο πόνος και η παραίτηση δεν είναι συναισθήματα ηρώων! Επίσης, ο Ροντέν επιθυμούσε το γλυπτό να τοποθετηθεί απευθείας στο πλακόστρωτο στην αγορά του Καλαί, ώστε το πλήθος να μπορεί να ανακατεύεται με τις μορφές», τονίζει ο Μπέκερ.

Τελικά, το μνημείο εγκρίθηκε, χυτεύθηκε σε ορείχαλκο και το 1895 τοποθετήθηκε πάνω σε μαρμάρινο βάθρο και σε άλλο σημείο της πόλης. Το 1945, οι Αστοί του Καλαί μεταφέρθηκαν μπροστά στο δημαρχείο της πόλης και τοποθετήθηκαν σχεδόν στο επίπεδο του εδάφους, όπως είχε προτείνει ο Ροντέν.

http://www.kathimerini.gr

 Μπαλζάκ, 1898

 Ο άνθρωπος που βαδίζει, 1907-10, 

The Shade, (1880-81) 

Éve, 1881

Clemenceau

Victor Hugo in Vianden, Luxembourg

 Gustav Mahler

 Το φιλί, 1884, 

Είναι ίσως το πιο γνωστό φιλί στον κόσμο. Το πιο θερμό. Κι ας είναι από μάρμαρο ή μπρούντζο. Πίσω από αυτό, ο καθένας ψάχνει να βρει μια μεγάλη ιστορία αγάπης. Οι εραστές στο γλυπτό του Ροντέν έχουν μια μπερδεμένη και αμφιλεγόμενη ιστορία. 

Το μνημειώδες γλυπτό και ένα από τα πιο δημοφιλή του κόσμου απεικονίζει μια ιστορία σαρκικού έρωτα. Δυο γυμνοί εραστές λιώνουν από πάθος. Είναι γνωστό απλά ως Kiss, αλλά η δύναμη των σωμάτων και της έκφρασης των εραστών περιγράφεται με πολύ περισσότερες λέξεις. Κάθονται γυμνοί επάνω σε ένα σκαλισμένο βράχο, απόλυτα αφοσιωμένοι ο ένας στον άλλο, ανέμελοι και η στάση τους δημιουργεί μια εντυπωσιακή αντίθεση με το κάθε περιβάλλον. Εκπροσωπούν τον απόλυτο έρωτα, τον μαγνητισμό που ασκεί το ένα πρόσωπο στο άλλο, αδιαφορώντας για οτιδήποτε συμβαίνει γύρω τους. Η έννοια του έρωτά τους είναι εξιδανικευμένη και διαχρονική.

Το γλυπτό το βλέπει κανείς σε διάφορα μέρη του κόσμου. Έγιναν τέσσερα νόμιμα αντίγραφα κατά τη διάρκεια της ζωής του Ροντέν, με λατινικούς αριθμούς (ΙΙΙ/ΙV) που είχε δικαίωμα να χυτεύσει το Μουσείο Ροντέν στο Παρίσι από το πρωτότυπο εκμαγείο.Το Φιλί πηγάζει από ένα ανάγλυφο σύμπλεγμα που κοσμούσε το μέσον του αριστερού πλαισίου της Πύλης της Κολάσεως (γύρω στο 1880-1881) και απεικόνιζε τον Πάολο και τη Φραντζέσκα ένα ξακουστό ζευγάρι εραστών που έζησαν στα τέλη του 13ου αιώνα και δολοφονήθηκαν από τον απατημένο σύζυγο Gianciotto Μalatesta, άρχοντα του Ρίμινι, την ώρα που αντάλλασσαν το πρώτο τους φιλί. Οι δυο εραστές είναι η γυναία του και ο αδερφός του. Το επεισόδιο αναφέρεται από τον Δάντη στη Θεία Κωμωδία, στο V άσμα της Κολάσεως.

Ο Ροντέν αποφάσισε να αποσύρει τη σύνθεση από την Πύλη της Κολάσεως, θεωρώντας ότι το Φιλί απεικόνιζε μια στιγμή άρρητης ευδαιμονίας που δεν ταίριαζε με το πνεύμα του συνόλου. Έτσι άρχισε να δουλεύει τη σύνθεση ανεξάρτητα από το 1882. Το 1887 το σύμπλεγμα είχε ήδη ολοκληρωθεί και παρουσιάστηκε στο Βέλγιο. Το 1888 η Διεύθυνση Καλών Τεχνών του γαλλικού κράτους παρήγγειλε στον γλύπτη ένα αντίτυπο σε μάρμαρο.

Οι δυο εραστές αγκαλιάζονται αρμονικά, και τα σώματά τους διασταυρώνονται γεμάτα αρμονία. «Το μυστικό της γλυπτικής» έλεγε ο γλύπτης «βρίσκεται στο πλάσιμο», «το πλάσιμο είναι συνώνυμο της ζωής». Η ένωση των δυο νέων έχει πάθος και ιερότητα. Το χέρι του άντρα ακουμπά με τρυφερότητα στο κορμί της γυναίκας.

«Το σπουδαιότερο» γράφει ο Ροντέν στη διαθήκη που απευθύνει προς τους νέους καλλιτέχνες «είναι να συγκινείσαι, να αγαπάς, να ελπίζεις, να πάλλεσαι, να ζεις». Αυτός ο παλμός της ζωής, αυτός ο θεϊκός έρωτας εμψυχώνει ολόκληρο το έργο του. Και κάνει τον κόσμο να συρρέει για να θαυμάσει τα γλυπτά του μέσα στο μοναδικό φως του Μουσείου Ροντέν στο Παρίσι, στο Hôtel Biron, ένα θαυμάσιο παλάτι του 18ου αιώνα, που ο γλύπτης που χρησιμοποιούσε ως το παρισινό στούντιό του μέχρι το θάνατό του το 1917.

Σε καμία περίπτωση ο επισκέπτης δεν σκέπτεται ότι οι δυο αυτοί εραστές είναι μοιχοί. Για δέκα ολόκληρα χρόνια το γλυπτό στεκόταν ημιτελές στο στούντιο του Ροντέν. Αντιγράφηκε σε μπρούντζτο και σε διάφορα μεγέθη και πάνω από 300 εκμαγεία έχουν εμφανιστεί από το 1917. Το Φιλί είναι ένας μαγνήτης για τους ρομαντικούς, που εξυμνεί το φυσικό νεανικό πάθος. Παρόλο που πολλοί υποστηρίζουν ότι η έμπνευση για τη γυναίκα στο The Kiss ήταν η ερωμένη του Ροντέν, γλύπτρια Καμίλ Κλοντέλ, το γλυπτό είχε αρχίσει πριν τη συνάντησή τους.

Το 1900, ο αντικέρ Edward Perry Warren, ο οποίος έζησε στο East Sussex στη νότια Αγγλία, ζήτησε να πληροφορηθεί αν ο Ροντέν θα εξέταζε την παραγωγή ενός αντιγράφου του γλυπτού σε φυσικό μέγεθος με το καλύτερο δυνατό μάρμαρο για τη δική του ιδιωτική συλλογή. Ο Γάλλος καλλιτέχνης συναίνεσε, πήρε αμοιβή 20.000 φράγκων, το τελικό κομμάτι παραδόθηκε το 1904, αλλά αποδείχτηκε πολύ μεγάλο για το σπίτι του Warren και αποθηκεύτηκε σε ένα μέρος κάπως εξευτελιστικό, στο στάβλο. Το άγαλμα περιήλθε στη συλλογή της Tate, το 1953.

Ένα μπρούντζινο αντίγραφο από τα νόμιμα και αριθμημένα υπάρχει στο φουαγέ της Στέγης του ιδρύματος Ωνάση.

http://www.thetoc.gr/

Ο Ροντέν μπροστά στο Φιλί

Τα γλυπτά είναι από 
https://en.wikipedia.org/
https://commons.wikimedia.org/