Ενα από τα σημαντικότερα έθιμα της Αποκριάς - και ειδικά της Καθαράς Δευτέρας- είναι το πέταγμα του χαρταετού. Την Καθαρά Δευτέρα χιλιάδες χαρταετοί εμφανίζονται στον ουρανό, δίνοντας έτσι το στίγμα της ημέρας. Στην εποχή μας οι χαρταετοί αυτοί είναι κυρίως τυποποιημένοι - έτοιμοι, της αγοράς. Οι χειροποίητοι χαρταετοί όσο πάνε και σπανίζουν. Εμείς εδώ σήμερα παραθέτουμε οδηγίες για την κατασκευή χαρταετού γιατί πιστεύουμε ότι η Παράδοση δεν πρέπει να χαθεί και γιατί ό,τι κατασκευάζουμε μόνοι μας έχει μεγαλύτερη αξία.
Οι φωτογραφίες που συνοδεύουν τις οδηγίες είναι από την εκδήλωση για την Κατασκευή Χαρταετού του Σωματείου των Απανταχού Ινεπολιτών-Κασταμονιτών στις 21-22 Φεβρουαρίου.
Οδηγίες για την κατασκευή χαρταετού μας δίνει ο Αντώνης Κοντίτσης και οι νεαροί που τον κατασκευάζουν υπό την επίβλεψη και με τη βοήθειά του είναι ο γιος του Ηλίας, ο Γιώργος και ο Σταύρος, τρία νέα παιδιά που θέλησαν να έρθουν κοντά στην Παράδοσή μας και να την συνεχίσουν.
Τα υλικά που χρειάζονται :
1. Τρία πηχάκια από ελαφρύ ξύλο ( π.χ. λεύκα, πιτσπάιν...) καθαρό χωρίς ροζους, διατομής 8Χ8 mm για μήκος 80 cm ή καλάμια με το ίδιο μήκος
2. Τρεις κόλλες χαρτί (λαδόκολλες για να είναι αδιάβροχες) διαφόρων χρωμάτων για τον αετό και την ουρά.
3. Δύο κόλλες χαρτί χρυσές διαφορετικού χρώματος για στόλισμα .
4. 20 m σπάγγο για δέσιμο του αετού.
5. Κόλλα. Προτείνουμε την αλευρόκολλα η οποία κατασκευάζεται ως εξής : αναμειγνύουμε 5 μέρη νερού με 1 μέρος αλεύρι και λίγο αλάτι, το βράζουμε μέχρι να γίνει παχύρρευστη. Η κόλλα μας είναι έτοιμη.
6. Μία καλούμπα σπάγγο (καννάβινος, βαμβακερός, πλαστικός) μήκους τουλάχιστον 100 m.
 |
Βρίσκουμε τα μέσα των τριών ξύλων (πηχάκια) και τα καρφώνουμε με ένα καρφάκι αναλόγου μήκους. |
 |
Χαράζουμε την άκρη των ξύλων εγκοπή, σε βάθος 0,5 cm με ένα μαχαίρι ή καλύτερα με ένα πριονάκι για να μην χαλάσει η άκρη του ξύλου.
|
 |
Ξεκινάμε το πρώτο δέσιμο του σπάγγου του αετού στην άκρη του πρώτου ξύλου κυκλικά στην αρχή γύρω από το ξύλο και μετά περνάμε τον σπάγγο μέσα από την εγκοπή. Για να δέσ0υμε το σπάγγο στο επόμενο ξύλο μετράμε με τον σπάγγο την απόσταση μέχρι το καρφάκι και την άκρη αυτή την περνάμε πρώτα στο κέντρο της επόμενης εγκοπής, μετά γύρω από το ξύλο και πάλι μέσα από την εγκοπή (γιά να σταθεροποιηθεί η κλωστή στην άκρη του ξύλου) και συνεχιζουμε μέχρι να ολοκληρωθεί το εξάπλευρο.
|
 |
Δεύτερο δέσιμο του αετού. Από το κέντρο μαζεύουμε το μέσο των πλευρών του σχηματισμένου εξαπλεύρου κατά 3 cm περίπου.
|
 |
Στη φωτογραφία Ο Αντώνης Κοντίτσης , ο Γιώργος Στούπης,ο Ηλίας Κοντίτσης και ο Σταύρος Πεσιρίδης .
Τρίτο δέσιμο του αετού. Ενώνουμε τις κορυφές του εξαπλεύρου μεταξύ τους . Αυτό το δέσιμο χρειάζεται για να κολλήσουμε τα λεγόμενα "φρου - φρου" που θα δούμε παρακάτω. Ο σκελέτός του αετού είναι έτοιμος.
|
 |
Τοποθετούμε το σκελετό πάνω στο χαρτί και κάβουμε το χαρτί γύρω γύρω όπως στις φωτογραφίες αφήνοντας ένα περιθώριο ώστε να το κολλήσουμε .
|
Ένα βάρος (εδώ ένα παλιό σίδερο) είναι απαραίτητο, για να μη μετακινείται ο σκελετός και να παραμένει τεντωμένο το χαρτί από κάτω.
 |
Ο σκελετός ντυμένος με χαρτί είναι πλέον έτοιμος για τα "φρου-φρου". |
 |
Κολλάμε γύρω γύρω τα "φρου-φρου" που τα έχουμε κόψει προηγουμένως. Τα λέμε έτσι από τον θόρυβο που κάνουν κατά το πέταγμα . |
 |
Ετοιμος για στόλισμα |
 |
Πρώτα κόβουμε τα στολίδια στο χρυσόχαρτο δίνοντας ό,τι σχέδιο θέλουμε (άστρα, ρόμβους, βούλες, καρδιές ...) |
 |
Κολλάμε τα στολίδια. |
 |
Φτιάχνουμε τις φούντες . |
 |
Με τις φούντες φτιάχνουμε την ουρά. Η ουρά έχει μήκος 4 ως 5 περίπου φορές από ένα πηχάκι του αετού.
|
 |
Δένουμε τις φούντες σε θηλιές του σπάγγου έτσι ώστε η κάθε μία να μην καλύπτει την άλλη. Βάζουμε περίπου 15 - 16 φούντες.
|
|
Ο χαρταετός αφού στολιστεί.
Από εδώ και πέρα οι 3 νεαροί έφυγαν και έτσι οι φωτογραφίες θα είναι από άλλους χαρταετούς.
|
|
 |
Η συμμετρική κατασκευή του χαρταετού και τα σωστά ζύγια του είναι τα σημαντικότερα για να πετάξει σωστά, εξαιρουμένων βεβαίως των καιρικών συνθηκών.
Φτιάχνουμε τα ζύγια δένοντας αρχικά ένα σπάγγο* μήκους όσο ένα πηχάκι (τρυπώντας μπροστά πίσω στα ξύλα) στο κέντρο του αετού.
|
 |
Επάνω ζύγια (καλούμπας): Μετά δένουμε έναν σπάγγο σε σχήμα V από τα 2 επάνω ξύλα του αετού ούτως ώστε η ελεύθερη μύτη του V να περνάει από το κέντρο του αετού. Δένουμε τη μύτη του V στον προηγούμενο σπάγγο* και προσέχουμε όταν τον τεντώνουμε προς τα κάτω να ταυτίζεται ο κόμπος με το κέντρο του αετού και όταν τον τεντώνουμε προς τα πάνω να ταυτίζεται ο κόμπος με το μέσο του πάνω "φρου-φρου".
Κάτω ζύγια (ουράς): Σε σχήμα Λ δένουμε στα 2 κάτω ξύλα τα ζύγια της ουράς και στη ελεύθερη μύτη του Λ δένουμε την ουρά προσέχοντας ο κόμπος όταν τεντώνεται προς τα πάνω να ταυτίζεται με το κέντρο του αετού.
Και μία τελευταία δοκιμή για πέταγμα ( εδώ η ουρά είναι τυλιγμένη από πίσω για τη μεταφορά του )
Ευχαριστώ πολύ τον Αντώνη Κοντίτση ( πολύτιμο συνοδοιπόρο μου στη ζωή επί 30 χρόνια) τον Ηλία Κοντίτση ( γιο μου) τον Γιώργο Στούπη ( φίλο του Ηλία) και τον Σταύρο Πεσιρίδη ( ανιψιό μου) γι αυτή τη δημοσίευση .
|
