ΑΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ - ΓΙΩΤΑΚΟΥ "Οι ασφόδελοι θ’ ανθίσουν! "

Σ’ αντίθεση των καιρών οι ασφόδελοι θ’ ανθίσουν και φέτος. Και τα στάρια στα χωράφια θα ψηλώσουν με το χρυσαφί του ήλιου το φως! Τις ελπίδες μου δε θα τις πάρουν. Θα τις κρεμάσω ψηλά Απ’ τ’ αστέρια πιασμένες. Θα ψηλαφίσω με το χέρι μου το κουρασμένο πρόσωπό μου και στην ικμάδα του ήλιου τον εαυτό μου θα βάλω. Τα ξεχασμένα όνειρα των ανθρώπων με το φως της Σελήνης θα πλάσω!!

ΝΙΝΙΟΥ ΣΟΦΙΑ " K Y Ρ I A Κ Α Τ Ι Κ Ο Ξ Υ Π Ν Η Μ Α "

Ποια είναι η καλύτερη αυγή; Η πιο χαλαρή; Εκείνη που ανοίγεις τα πνευμόνια και μπαίνει ροδαλή η υγρή ακόμα ανάσα του ήλιου…
Που βλέπεις τη μέρα να ’ρχεται και είσαι σίγουρος ότι είναι καλή… Που ανοίγεις το παράθυρο και πετάγεται το σκοτάδι έξω τρομαγμένο…
Και μετά ευτυχής φωνάζεις « καλημέρα, αγάπη μου!» στην αγάπη της ζωής σου και την τραβάς στην αγκαλιά σου κι εφησυχασμένος αφήνεσαι μαζί της στον ύπνο. Όλο το πρωί… Μέχρι που ο ήλιος να μεσουρανήσει για να μπορεί να διώξει τη νωθρότητα απ’ τα γλυκοξενυχτισμένα σώματα. Κουλουριασμένος ο έρωτας θερμαίνεται κι ενδίδει. Μουσικές ξετυλίγονται και σκορπίζονται γύρω τριγύρω… Στροβιλίζονται στο χώρο ανάσες θερμές όμοιες με τα κίτρινα φύλλα που ελευθερώνει ο βοριάς του φθινοπώρου μέχρι ν’ απλωθούν, όπου φτάσουν… Και σμίγουν. Σμίγουν καφές ζεστός με γάλα μέχρι να λιώσουν ζάχαρη χτυπημένη. Γίνονται κρέμα αφράτη που ξεχειλίζει απ’ το φλυτζάνι. Ταιριαστό συνοδευτικό για το κυριακάτικο ξύπνημα. Αχνιστό, μυρωδάτο, γλυκύτατο! Κάτι λιγότερο από σερμπέτι... Κάτι περισσότερο από κανέλλα… Πώς ν’ αντισταθείς; Αφήνεσαι και δίνεσαι… Έτσι απλά… Αφήνεσαι και παραδίνεσαι… Γι’ αυτό πονάω τώρα που οι Κυριακές μου σε ψάχνουν.
Γι’ αυτό τα παντζούρια μου δε λένε ν’ ανοίξουν. Κι η καφετιέρα μου έκαψε την αντίστασή της και μου ’κοψε την «καλημέρα»…
Κι οι μουσικές μόνο το « αχ!» συναντούνε… Μόνο το « αχ!»…

ΜΠΡΙΛΗ ΜΑΙΡΗ "οι συγγενείς "

Βασίλης Μαγιάσης - -Woman with child

Η μητέρα μου ήξερε καλά τους συγγενείς μας.

Εγώ που καλά καλά δεν ήξερα τον εαυτό μου 

σιγά - σιγά άρχισα να τους γνωρίζω.

Είσαι αγύριστο κεφάλι σαν την αδελφή μου 

και τεμπέλα σαν την τάδε συγγενή μας

μου έλεγε.

Επίμονη σαν την γιαγιά σου

και απειθάρχητη σαν τον παππού σου .

Δεν συμβιβάζεσαι σαν την θεία σου

και υπολογίστρια σαν την νονά σου.

Μαζί με όλες τις συστάσεις 

περιγραφή και τι είχα κληρονομήσει

από τον καθένα μάθαινα..

Μέχρι και για μια μακρινή

κουζουλή θεία που είχαμε

στο σόι και νοιαζόταν μην

είχα πάρει κάτι και από αυτήν 

μου έλεγε.

Μα εμένα δεν με ένοιαζε.

Γιατί και έναν μακρινό

πλούσιο θείο που είχαμε 

εγώ δεν του κληρονόμησα τίποτα.

Μαίρη Μπριλή

ΜΑΡΙΖΑ ΒΟΥΤΣΙΝΟΥ - ΜΑΡΑΓΚΟΥ " η καρδιά δεν κάνει λάθη..."

Πήρα ένα δοχείο και ανακάτεψα όλα τα πρέπει και τα θέλω.Ολα τα πώς και τα 

γιατί. Εριξα και συναισθήματα και είπα να ρίξω και λογική. 

Η καρδιά προσπάθησε να με αποτρέψει...."Οχι δεν μπορούν να 

συνταιριάσουν, όλα αυτά!" Θα τα καταφέρω εγώ, απάντησα και άρχισα να 

ανακατεύω με διάφανα όνειρα. 

Μην το επιχειρήσετε, το πείραμα απέτυχε παταγωδώς! Η καρδιά δεν 

ξεγελιέται, η καρδιά δεν κάνει λάθη....Δεν  υποχωρεί.......

ΜΑΡΙΖΑ (Ιούνιος 2012)

Η " ΣΥΚΟΦΑΝΤΗΜΕΝΗ " ΣΥΚΙΑ ...... Έτσι, να λέμε πια τα σύκα-σύκα....

The fig tree by louisa hatzidaki

Η ΣΥΚΙΑ 

Η συκιά (επιστ. Συκή η καρική και Συκή η κοινή, Ficus carica) είναι δικοτυλήδονο φυτό που ανήκει στο γένος Συκή και στην οικογένεια Μορεοειδή. Είναι δέντρο πολύ κοινό στην Ασία, στη Μέση Ανατολή και στις Μεσογεικές χώρες. Η καλλιέργειά της εισήχθη και στην Αμερική τον 18ο-19ο αιώνα. Είναι η συκέη ή συκή των αρχαίων. Ευδοκιμεί σε περιοχές με θερμό και δροσερό κλίμα και σε υψόμετρα μέχρι 1700μ. Οικαρποί της τρώγονται νωποί ή ξεροί.

Το δέντρο ήταν γνωστό από τους προϊστορικούς χρόνους. Στην περιοχή του Παρισιού βρέθηκαν απολιθώματα φύλλων και καρπών συκιάς από την Πλειστόκαινο εποχή της Τεταρτογενούς Περιόδου. Αυτό πιστοποιεί ότι το φυτό υπήρχε ήδη από τα προϊστορικά χρόνια στην Ευρώπη. Συγκεκριμένα στον προϊστορικό οικισμό Πολιόχνη, στο νησί της Λήμνου, έχουν βρεθεί απανθρακωμένα σύκα.

 Ferdindand Puigaudeau - The Virgin with Fig Tree

Στον ελλαδικό χώρο καλλιεργείται πριν από την Ομηρική εποχή. Στην αρχαιότητα ήταν ευρέως γνωστή και φημισμένη για την ποιότητά της, η ποικιλία "Βασιλική" η οποία καλλιεργείτο κυρίως στην Αττική.

Σήμερα αμφισβητείται η φημολογούμενη ως ασιατική καταγωγή της συκιάς, επειδή κατά τον Ηρόδοτο, δεν καλλιεργούνταν ούτε στη Λυδία ούτε στην Περσία. Ο ιστορικός της αρχαιότητας αναφέρει μάλιστα ότι βασικός λόγος της εκστρατείας του βασιλιά της Περσίας Ξέρξη, ήταν η κατάκτηση της Αττικής, ώστε να έχει την δυνατότητα να τρώει όχι μόνο αποξηραμένα αλλά και νωπά σύκα.

Η συκή, στην αρχαία Ελλάδα σύμβολο της γονιμότητας και του Διονύσου, ένα προσωνύμιο του οποίου ήταν Συκίτης

Yvonne Ayoub - Fig Tree 

Η καλλιέργεια της συκιάς ήταν εξαιρετικά διαδεδομένη στην νεότερη Ελλάδα, έπαιζε σημαντικό ρόλο στην διατροφή του πληθυσμού και αποτελούσε βασικό εξαγώγιμο προϊόν. Πριν τον Β' ΠΠ αντιπροσώπευε το 20% της αξίας των εξαγόμενων αγροτικών προϊόντων.

Στη σύγχρονη Ελλάδα έγινε εισαγωγή μοσχευμάτων από την περιοχή της Σμύρνης το 1908, τα οποία μοιράστηκαν σε Αγρότες της Μεσσηνίας. Την περίοδο 1930-1935 η παραγωγή σύκων στην Μεσσηνία ανήλθε σε 10.200 τόνους, ενώ το 1994 τα στοιχεία δείχνουν παραγωγή 5.236 τόνων.

Το 1929 ιδρύθηκε στο Υπουργείο Γεωργίας το ειδικό γραφείο προστασίας των ελληνικών σύκων, το οποίο διατηρήθηκε μέχρι το 1952 οπότε και ιδρύθηκε η συνεταιριστική οργάνωση "ΣΥΚΙΚΗ" υπό την εποπτεία του Υπ. Γεωργίας και της Αγροτικής Τράπεζας. Σκοπός της ήταν η προστασία της συκοπαραγωγής και η βελτίωση της διάθεσης και εξαγωγής των προϊόντων.

trees - Fig Tree by Caroline Street Art

Σήμερα στην Ελλάδα η συκιά συνεχίζει να καλλιεργείται στο νομό Μεσσηνίας, όπου υπάρχουν συστηματικοί οπωρώνες. Λιγότερο συστηματικά καλλιεργείται στους νομούς Λακωνίας και Αττικής, στην Κύμη, το Πήλιο και ορισμένα νησιά. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του 1991, ο συνολικός αριθμός των δέντρων ήταν 5 εκατομμύρια και ή εγχώρια παραγωγή σύκων έφτανε τους 87.000 τόνους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων (FAO), σε σύνολο 1.000.000 τόνων της παγκόσμιας παραγωγής, Η Ελλάδα ήταν δεύτερη στην κατάταξη μετά την Τουρκία (314.000) και ακολουθούσαν το Ιράν, η Αίγυπτος, το Μαρόκο και η Ισπανία. To 2009 η παγκόσμια παραγωγή ανήλθε σε περισσότερους από 1.118.000 τόνους, με πρώτη την Αίγυπτο (350.000 τ.), δεύτερη την Τουρκία (244.000 τ.) και στη συνέχεια άλλες χώρες της Μεσογείου. Η ελληνική παραγωγή μειώθηκε σε μόλις 20.376 τ. και κατέλαβε την 11η θέση.

Το σύκο, από βοτανική άποψη, δεν είναι τυπικός καρπός αλλά μια κοίλη ανθοδοχή που ονομάζεται ταξιανθία. Η ανθοδόχη περιέχει έναν μεγάλο αριθμό ανθέων που συνήθως ανέρχεται σε πολλές εκατοντάδες. Το είδος και ο αριθμός των ανθέων διαφοροποιούνται σημαντικά στους δύο βασικούς τύπους δέντρου της συκιάς που είναι:

·  Η άγρια συκιά (αρρενοσυκιά) η οποία είναι δένδρο μόνοικο διότι οι ταξιανθίες του περιέχουν και αρσενικά και θυλυκά άνθη.

·   Η θηλυκή η οποία είναι δένδρο δίοικο διότι έχει μόνο θηλυκά άνθη τα οποία για να γονιμοποιηθούν απαιτείται μεταφορά γύρης απο τα αρσενικά άνθη της αρρενοσυκιάς.

Figs by Suzanne Frie 

Η γονιμοποίηση της συκιάς ακολουθεί έναν ιδιόμορφο κύκλο που πραγματοποιείται με την συμμετοχή του εντόμουBlastophaga grossorum (κοινώς ψήνας της συκιάς). Το έντομο αυτό διαχειμάζει ως προνύμφη στα χειμερινά σύκα της αρρενοσυκιάς τα οποια διατηρούνται στο δενδρο κατα την διάρκεια της χειμερινής περιόδου και τα οποία ονομάζονταικρατητήρες ή όλυνθοι. Την άνοιξη αναπτύσσονται τα εαρινά σύκα που ονομάζονται ερινεοί ή ορνιοί. Την ίδια περίοδο ο ψήνας ολοκληρώνει τον βιολογικό του κύκλο μέσα στους κρατηρήρες και εισέρχεται στους ερινεούς, ως έντομο πλέον για να ωοτοκήσει. Κατά την είσοδό του μεταφέρει γύρη απο τα αρσενικά άνθη που βρίσκονται κοντά στην οπή της βάσης, προς τα θηλυκά τα οποία βρίσκονται στο βάθος του σύκου, κοντά στον ποδίσκο. Με αντίστοιχο κύκλο μεταφέρεται στη συνέχεια η γύρις απο τα αρσενικά άνθη της αρρενοσυκιάς, στα άνθη που περιέχονται στις ταξιανθίες της θηλυκής και τα οποία έτσι μετατρέπονται σε καρπούς.

Ποικιλίες

Υπάρχουν εκατοντάδες καλλιεργούμενες ποικιλίες συκιάς οι οποίες μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις τύπους:

1. Ποικιλία άγρια. Ο καρπός της δεν είναι βρώσιμος αλλά χρησιμοποιείται για τη γονιμοποίηση των σμυρναϊκών σύκων «αρίνιασμα».

2. Ποικιλία Σμυρναϊκή ή μονόφορη. Όλες οι μορφές της δίνουν άριστης ποιότητας νωπά ή ξερά σύκα.

3. Ποικιλία Κηπευτική. Καρποφορεί δύο ή τρεις φορές το χρόνο με πρώτη σοδειά τον Ιούνιο.

Πίνακας  -  Guy Orlando Rose

ΤΟ ΣΥΚΟ

Σύκα: πολύτιμος σύμμαχος της υγείας

Ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση και γίνονται σύμμαχος κατά της οστεοπόρωσης

Στη Μεσόγειο, κάνουν θραύση. Τα σύκα - σήμα κατατεθέν του καλοκαιριού και, δη, του Αυγούστου - είναι γλυκά, ιδιαίτερα νόστιμα φρούτα με πολύτιμα θρεπτικά συστατικά. Σε σύγκριση με άλλα φρούτα, τα σύκα περιέχουν κατά τι περισσότερα σάκχαρα και κατ΄ επέκταση ενέργεια (σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζει η συγκριτικά μικρότερη περιεκτικότητά τους σε νερό), ωστόσο οι φυτικές ίνες βοηθούν στην ομαλότερη απορρόφηση των σακχάρων τους.

Θρεπτικά συστατικά

Σύμφωνα με την κυρία Κατερίνα Χρέμου, κλινική διαιτολόγο (MS), τα σύκα περιέχουν φυτικές ίνες, κάλιο, ασβέστιο, μαγνήσιο _ειδικά τα αποξηραμένα σύκα αποτελούν πολύ καλή φυτική πηγή ιχνοστοιχείων.

Είναι πλούσια σε βιταμίνες Α, Β1 και Β2 και μέταλλα όπως σίδηρο, φώσφορο, μαγγάνιο, νάτριο, κάλιο κ. άλ.

Οι ποικιλίες με σκούρα κόκκινη σάρκα είναι πλούσιες σε πολυφαινόλες, ουσίες με αντιοξειδωτική δράση.

Ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση. Τα σύκα αποτελούν πλούσιες πληγές καλίου, το οποίο βοηθάει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

Εμποδίζουν τη δυσκοιλιότητα.

Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας τους σε φυτικές ίνες, τα σύκα μπορούν να δώσουν τη λύση σε ανθρώπους που ταλαιπωρούνται από το πρόβλημα της δυσκοιλιότητας. Η καθημερινή κατανάλωση τριών σύκων (φρέσκων ή αποξηραμένων), βοηθάει στην ανακούφιση της δυσκοιλιότητας.

Προστατεύουν τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες από τον καρκίνο του μαστού.

Έρευνα που διεξήχθη επί 8ετία σε περισσότερες από 50 χιλιάδες εμμηνοπαυσιακές γυναίκες στη Σουηδία, έδειξε ότι όσες κατανάλωναν τις περισσότερες φυτικές ίνες από φρούτα (τα πλουσιότερα των οποίων είναι τα σύκα, τα μήλα, τα αχλάδια, τα δαμάσκηνα) μείωσαν τον κίνδυνο κατά 34% σε σχέση με αυτές που κατανάλωναν τις λιγότερες.

Προλαμβάνουν τις καρδιακές παθήσεις.

Μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί σε ζώα έχουν αποδείξει ότι η κατανάλωση του λαχταριστού αυτού φρούτου μπορεί να ρίξει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων στο αίμα και κατ' επέκταση να αποτρέψει μακροπρόθεσμα την εμφάνιση καρδιαγγειακών παθήσεων.

Συμβάλλουν στη διατήρηση της πυκνότητας των οστών.

Η πλούσια περιεκτικότητά τους σε ασβέστιο, όπως και σε κάλιο (το οποίο εμποδίζει την απώλεια ασβεστίου στα ούρα που προκαλείται από μεγάλη κατανάλωση αλατιού), καθιστά τα σύκα συμμάχους μας ενάντια στην οστεοπόρωση

Προσοχή στην κατανάλωση

Η υπερκατανάλωση προκαλεί ενδεχόμενο γαστρεντερικών διαταραχών και πρόσληψης ανεπιθύμητων θερμίδων. Ελέγξτε τις ποσότητες που τρώτε και δεν θα αντιμετωπίσετε κανένα πρόβλημα.

Πώς μπορείτε να τα απολαύσετε

Απογειώνουν και την πιο …βαρετή φρουτοσαλάτα.

Λόγω της περιεκτικότητάς τους σε απλά σάκχαρα και της ιδιαίτερης υφής και γεύσης τους, τα φρέσκα σύκα συχνά χρησιμοποιούνται για την παρασκευή μαρμελάδας και γλυκού του κουταλιού.

Παρασκευάστε και προσθέστε λίγη ποσότητα στα επιδόρπια, όπως το γιαούρτι.

Φρέσκα, δοκιμάστε τα στις σαλάτες σας.

Αναμείξτε τα αποξηραμένα σύκα με μέλι και καρύδια.

Προσθέστε τα στη βρώμη ή τα δημητριακά του πρωινού σας

Three Figs by Torrie Smiley 

Σύκο γλυκό του κουταλιού

 Υλικά

•    1 κιλό σύκα (25 - 30 κομμάτια)

•    1 κιλό ζάχαρη

•    3 φλυτζ. τσαγιού νερό

•    35 αμύγδαλα ξεφλουδισμένα ή καρύδια κομμένα στα τέσσερα

•    γαρίφαλλα (όσα τα σύκα)

•    2 κουτ. σούπας χυμό λεμονιού

•    χυμό από 2 λεμόνια

Εκτέλεση

Αν μαζέψουμε μόνοι μας τα σύκα, καλό είναι να φοράμε γάντια, γιατί
η επαφή με το γάλα της συκιάς, δημιουργεί πολύ έντονη φαγούρα.
Πλένουμε καλά τα σύκα, (καλύτερα χρησιμοποιώντας γάντια), για να φύγει το γάλα που θα έχουν βγάλει.
Με κοφτερό μαχαίρι, κόβουμε λίγο το κοτσάνι και αφαιρούμε το σκούρο σκληρό σημάδι που έχουν από την κάτω μεριά, αφαιρώντας και βγάζοντας τυχόν σποράκια που θα υπάρχουν.
Αν θέλουμε, τα τρυπάμε με οδοντογλυφίδα σε 1 - 2 μεριές.
Βράζουμε τα σύκα σε μπόλικο νερό, μέχρι να τρυπιόνται με το πηρούνι, για 5' - 10'
περίπου. (Το νερό πρέπει να τα καλύπτει, γι᾿ αυτό τα σκεπάζουμε με ένα πιάτο).
Προσοχή μην τα παραβράσουμε.
Σουρώνουμε τα σύκα, τα ξεπλένουμε και τα ξανασουρώνουμε.
Έπειτα τα βάζουμε σε μπολ με νερό που έχουμε ρίξει το χυμό από 2 λεμόνια, και τα
αφήνουμε να σφίξουν για 2 - 3 ώρες. Στη συνέχεια τα σουρώνουμε καλά.
Σε αυτό το στάδιο, τοποθετούμε σε κάθε σύκο από ένα αμύγδαλο ή καρύδι και ένα
γαρύφαλο. (Εκεί που είχαμε κόψει με το μαχαίρι).
Βάζουμε το νερό και τη ζάχαρη να βράσει. Όταν λιώσει η ζάχαρη, ρίχνουμε μέσα τα σύκα
και τα αμύγδαλα ή τα καρύδια που μας περίσσεψαν.
Τα βράζουμε στο σιρόπι γύρω στα 10' - 15' λεπτά,(ξαφρίζουμε αν χρειάζεται), σβήνουμε
τη φωτιά, αποσύρουμε και τα αφήνουμε εκεί όλη νύχτα.

Την άλλη μέρα, προσθέτουμε το χυμό λεμονιού και ξαναβράζουμε το γλυκό, μέχρι να δέσει το σιρόπι, (να μην είναι αραιό). Αφήνουμε να κρυώσει και τοποθετούμε σε αποστειρωμένα βάζα. -- Αν το σιρόπι είναι αραιό θα μουχλιάσει σύντομα το γλυκό. Σ' αυτή την περίπτωση, πετάμε όσα κομμάτια γλυκού έχουν μουχλιάσει και το ξαναβράζουμε προσθέτοντας λίγη ζάχαρη και κάνοντας το σιρόπι πιο σφιχτό. -- Εάν το σιρόπι είναι πηχτό θα ζαχαρώσει. Σε αυτή την περίπτωση, ξαναβράζουμε το γλυκό αραιώνοντάς το με λίγο νερό. Γλυκό σύκο με κόκκινο κρασί Συστατικά:       1500 γρ. φρέσκα σύκα 650 γρ. ζάχαρη 250 γρ. κόκκινο ξηρό κρασί. 2 κουτ. της σούπας ξύδι (κατά προτίμηση από κόκκινο κρασί) 2- 3 γαρίφαλα 2 ξυλάκια κανέλα        Οδηγίες:      Καθαρίζουμε τα σύκα και τα τρυπάμε με τη μύτη ενός μαχαιριού σε αρκετά σημεία. Σε μια κατσαρόλα βάζουμε το κρασί, το ξύδι, τη ζάχαρη και τα μυρωδικά και τα βράζουμε σε χαμηλή φωτιά εώς ότου γίνει πηχτό σιρόπι. Ρίχνουμε τα σύκα και συνεχίζουμε το βράσιμο σε χαμηλή φωτιά. Στην αρχή τα σύκα δεν θα καλύπτονται από το σιρόπι, αλλά αυτό θα γίνει σταδιακά αφού βγάλουν τα υγρά τους. Βράζουμε για περίπου 2- 2,5 ώρες εώς ότου το σιρόπι πήξει. Γεμίζουμε αποστειρωμένα βάζα. Στέλιος Παρλιάρος - Γλυκά με Φρούτα, Εκδόσεις Σιδέρης Μαρμελάδα Σύκο Υλικά Γιια 4-6 άτομα 1 κιλό σύκα 1/2 κιλό ζάχαρη 3 κουταλιές του γλυκού χυμό λεμονιού Εκτέλεση Ξεφλουδίζουμε τα σύκα τα βάζουμε σε λεκάνη και τα λιώνουμε. Βράζουμε σε μέτρια φωτιά τον πολτό από τα σύκα με τη ζάχαρη σε κατσαρόλα και ανακατεύουμε συνεχώς ενώ αφαιρούμε τον αφρό. Στο τέλος προσθέτουμε τον χυμό. Αφήνουμε την μαρμελάδα να κρυώσει και την βάζουμε στα βάζα.

 Κάμειρος Ρόδου, Καρία. Αργυρός στατήρ, 500-480 π.Χ.
Φύλλο συκιάς κοσμεί τα νομίσματα της Καμείρου, της σημαντικότερης πριν την ίδρυση της Ρόδου πόλης του νησιού. Οι ροδίτικες συκιές ήταν φημισμένες στην αρχαιότητα και πολλοί μάλιστα διατύπωναν ότι τα σύκα τους ήταν εφάμιλλα των περίφημων αττικών. http://www.alphanumismatics.gr/

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ 

Δύο είναι οι μυθολογικές ερμηνείες για την εμφάνιση της συκιάς. Κατά την πρώτη σε αυτή μεταμορφώθηκε ο Τιτάνας Συκέας από την μητέρα του γη προκειμένου να σωθεί από την καταδίωξη του Δία.

Κατά την δεύτερη η θεά της γεωργίας Δήμητρα όταν πληροφορήθηκε την εξαφάνιση της κόρης της Περσεφόνης εγκατέλειψε τον Όλυμπο. Έψαχνε μεταμορφωμένη σε γριά και βαθύτατα εξοργισμένη όπως ήταν, εμπόδισε την γη να παράγει καρπούς. Στην Ελευσίνα φιλοξενήθηκε από τον βασιλιά της Φύταλο. Και σε αντάλλαγμα της φιλοξενίας του,επέτρεψε την βλάστηση της γλυκόκαρπης συκιάς και του δίδαξε τον τρόπο της καλλιέργειά της. Έτσι προέκυψε η γνώμη των Αθηναίων ότι η συκιά προέρχεται από την Αττική. 

Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, η απόφαση του Ξέρξη για την κατάκτηση της Αττικής πάρθηκε όταν δοκίμασε για πρώτη φορά ξερά σύκα από την Αθήνα. Οι Αθηναίοι υπεραγαπούσαν τα σύκα τα οποία συνιστούσαν το δείπνο τους. Για τον λόγο υπήρχαν ειδικές αμοιβές σε όσους κατάγγελλαν κλοπές και η εξαγωγή των σύκων ήταν απαγορευμένη με νόμο αυστηρό. οι παρανομούντες είχαν το όνομα συκοφάντες. Επειδή υπήρξαν και πολλές ψευδείς καταγγελίες, ο όρος άλλαξε και πήρε την σημερινή του σημασία..Η συκή, στην αρχαία Ελλάδα σύμβολο της γονιμότητας και του Διονύσου, ένα προσωνύμιο του οποίου ήταν Συκίτης Τα σύκα στην αρχαιότητα συνδέονταν με τη λατρεία της Δήμητρας και του Διονύσου και αποτελούσαν βασική τροφή κατά τον δείπνο των αρχαίων Αθηναίων.Το σύκο αποτελούσε σημαντικό στοιχείο της διατροφής των μεσογειακών λαών στην αρχαιότητα, ήταν καλή πηγή εσόδων του αρχαίου αθηναϊκού κράτους. 

Στην αρχαιότητα τάιζαν τα ζώα που εξέτρεφαν για το συκώτι τους με σύκα, εξ’ αιτίας της οποίας προέκυψε η ετυμολογική συγγένεια των λέξεων σύκο και συκώτι. Το σύκο μάλλον σήμαινε στην αρχαιότητα το γυναικείο γεννητικό όργανο ως σεξουαλικό υπονοούμενο

Michal Shimoni - Birds On A Fig Branch

ΣΥΚΟΦΑΝΤΗΣ

 Λοιπόν, ενώ είναι ολοφάνερο ότι ο συκοφάντης ως λέξη προέρχεται από το σύκο και το ρήμα φαίνω, φανερώνω, δεν έχει ακόμη βρεθεί πειστική και αναντίρρητη εξήγηση για ποιο λόγο ονομάστηκαν έτσι όσοι κατηγορούν ψευδώς τους γύρω τους. Απορία για την προέλευση της λέξης είχαν εκφράσει ήδη οι αρχαίοι και ο Ζηνόδωρος, γραμματικός του 2ου αιώνα π.Χ. ήταν ο πρώτος που βρέθηκε σε ετυμολογικό δίλημμα και προτίμησε να παραθέσει δυο εκδοχές αν και φαίνεται να προτιμάει την πρώτη.

Λοιπόν, σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή του Ζηνόδωρου, επειδή οι Αθηναίοι αγαπούσαν πολύ τα σύκα, υπήρχαν αρκετοί που πήγαιναν στους αγρούς και έβλεπαν αν ωρίμασαν τα σύκα· κι όποιος έφερνε πρώτος την είδηση ότι τα σύκα της χρονιάς είχαν ωριμάσει, αυτός ονομαζόταν αρχικά συκοσκόπος και αργότερα συκοφάντης· και από εκεί μεταφορικά απεκλήθη συκοφάντης όποιος έχωνε τη μύτη του στην ιδιωτική ζωή των άλλων, όπως πριν ανασκάλευε τα κλαδιά της συκιάς για να δει αν ωρίμασε ο καρπός της.

Η δεύτερη εκδοχή του Ζηνόδωρου είναι αυτή που πολλοί από εμάς ακούσαμε στο σχολείο. Κάποτε είχε πέσει λιμός στην Αθήνα, λέει ο Ζηνόδωρος, και ο δήμος ενέκρινε ψήφισμα που απαγόρευε την εξαγωγή σύκων· όποιοι κατάγγελναν άλλους ψευδώς ότι εξάγουν σύκα, ονομάστηκαν συκοφάντες. Οἱ δὲ λέγουσιν ὅτι λιμοῦ  γενομένου ἐν Ἀθήναις ψήφισμα ἐγένετο μὴ ἐκφέρειν σῦκα· ἐπιτηροῦντες οὖν τινὲς ἐκφέροντα σῦκα διέβαλλον, καὶ παρὰ τὸ περὶ σύκων φάναι, συκοφάντης ὁ ψευδῶς περὶ σύκων φαίνων. Τα ίδια, αλλά χωρίς λιμό, λέει ο Πλούταρχος μερικούς αιώνες αργότερα: κεκωλυμένου γὰρ ἐκφέρειν τὰ σῦκα μηνύοντες καὶ φαίνοντες τοὺς ἐξάγοντας ἐκλήθησαν‘συκοφάνται.’. Τα ίδια και ο Αθήναιος, ο οποίος μάλιστα επικαλείται παλιότερο (χαμένο σήμερα) σύγγραμμα του Ίστρου: Ἴστρος δ΄ ἐν τοῖς Ἀττικοῖς οὐδ΄ ἐξάγεσθαί φησι τῆς Ἀττικῆς τὰς ἀπ΄ αὐτῶν γινομένας ἰσχάδας͵ ἵνα μόνοι ἀπολαύοιεν οἱ κατοικοῦντες· καὶ ἐπεὶ πολλοὶ ἐνεφανίζοντο διακλέπτοντες͵ οἱ τούτους μηνύοντες τοῖς δικασταῖς ἐκλήθησαν τότε πρῶτον συκοφάνται.

Ωστόσο, όπως θα έχετε ίσως ακούσει, η εκδοχή αυτή προσκρούει στο ότι δεν έχει βρεθεί κανένα τέτοιο ψήφισμα σε αρχαίο κείμενο, ούτε έχει και πολύ νόημα η απαγόρευση αφού σύκα είχε όλη η Ελλάδα άφθονα. Παρεμπιπτόντως, να προσθέσω εδώ ότι το ετυμολογικό λεξικό Μπαμπινιώτη κάνει ένα περίεργο λαθάκι, διπλό μάλιστα, όταν παρουσιάζει αυτή την εκδοχή: αναφέρει ότι αυτό έγινε τον καιρό του λοιμού (αντί λιμού!) και αφορούσε όσους εισάγανε σύκα (εννοείται ότι λέει ‘εισήγαν’), όχι όσους εξάγανε. Δεν ξέρω αν έχουν άλλη πηγή υπόψη τους ή αν πρόκειται για αβλεψία. (Πάντως το μεγάλο λεξικό Μπαμπινιώτη μιλάει σωστά για εξαγωγείς σύκων).

Μια τρίτη εκδοχή, που σύμφωνα με το ελληνικό Liddell-Scott τη διατύπωσε κάποιος Lancelot Shadwell, είναι ότι συκοφάντες αρχικά ονομάστηκαν εκείνοι που έσειαν τη συκιά για να φανερωθούν τα σύκα που ήταν κρυμμένα στα ψηλά κλαριά και στο πυκνό φύλλωμα, και από εκεί, μεταφορικά, όποιος ανάγκαζε με απειλές τους πλούσιους να του δίνουν χρήματα. Είναι γεγονός ότι στα αρχαία το σείω εμφανίζεται συχνά πλάι στο συκοφαντώ (π.χ. σε απόσπασμα του Αριστοφάνη) και μάλιστα ο Ησύχιος έχει λήμμα “σείσαι: συκοφαντήσαι”

Μια τέταρτη εκδοχή, που την αναφέρει ο Αθήναιος, είναι ότι στη Ρόδο συκοφάντες ονομάζονταν οι υπεύθυνοι για την είσπραξη των φόρων από τους πολίτες, που καταβάλλονταν σε είδος (σύκα, λάδι και κρασί) -και μάλιστα ότι διάλεγαν για τη δουλειά αυτή τους πιο αξιόπιστους πολίτες.

Μια πέμπτη εκδοχή, που την αναφέρει ο Νικόλαος Πολίτης στην εργασία του για τα υβριστικά σχήματα, αλλά και πολλοί άλλοι, βασίζεται στο υβριστικό σχήμα που οι Ιταλοί λένε far le fiche, με το χέρι σε σχήμα γροθιάς και τον αντίχειρα να προεξέχει ανάμεσα σε δείχτη και μέσο δάχτυλο. Υποθέτοντας ότι το σχήμα αυτό θα υπήρχε και στην αρχαιότητα και θα ονομαζόταν «σύκο» (πάντως στα νέα ελληνικά δεν έχει αυτή την ονομασία), θεώρησαν ότι η αρχική σημασία του συκοφάντη θα ήταν αυτός που δείχνει το σύκο, δηλαδή κάνει αυτό το υβριστικό σχήμα. Σε μια παραλλαγή, ο Κρέτσμερ στο πρώτο τεύχος του περιοδικού Glotta (1909) παραθέτει τη γνώμη ενός A.B.Cook (Classical Review 1907, 133-136), o οποίος βρίσκει το υβριστικό αυτό σχήμα στον Οβίδιο και σε άλλες αρχαίες πηγές και θεωρεί ότι ο συκοφάντης θα ήταν εκείνος που κατάγγελνε άλλους για παραβάσεις τους κάνοντάς τους το υβριστικό σχήμα του «σύκου».

Έκτη εκδοχή, αυτή που δέχεται το ετυμολογικό του Μπαμπινιώτη, και άλλες πηγές, που τη διατύπωσε ο Gernet, όπως βρίσκω στον Σαντρέν. Συγκεκριμένα, ότι συκοφάντες ονομάζονταν αυτοί που αποκάλυπταν όσους είχαν σύκα κρυμμένα στα ρούχα τους, δηλαδή μια ασήμαντη μικροκλοπή, και κατ’ επέκταση όσους κατέδιδαν ασήμαντες πράξεις και στη συνέχεια έκαναν ψευδείς καταγγελίες. Η εκδοχή αυτή δεν είναι απίθανη· πράγματι, σκέφτομαι ότι π.χ. στα συμπόσια πολλοί παράσιτοι θα έφευγαν έχοντας κρύψει ξερά σύκα στο ιμάτιό τους.

Έβδομη εκδοχή, που θα μπορούσε να είναι παραλλαγή της δεύτερης: στην Αθήνα υπήρχαν ιερές συκιές, π.χ. η ιερά συκή των Φυταλιδών στο δρόμο προς Ελευσίνα (εκεί που είναι σήμερα ο Άγιος Σάββας, κοντά στο σταθμό Ελαιώνας του μετρό). Συκοφάντες λοιπόν, όποιοι κατάγγελναν τους κλέφτες των σύκων από τις ιερές συκιές, όπως αναφέρει κάποιος μεταγενέστερος σχολιαστής του Αριστοφάνη.

Όγδοη λοιπόν εκδοχή, του Κ. Ρωμαίου από το Λεξικογραφικό Δελτίο της Ακαδημίας (τ. 4, σελ. 129-136), ότι ο αρχικός συκοφάντης ήταν αυτός που, στα Ελευσίνια Μυστήρια, αποκάλυπτε το «σύκον» των θεών· βλέπει δηλαδή μια λατρευτική αρχή, με τον συκοφάντη να είναι περίπου συνώνυμος του ιεροφάντη και να τελεί μιμητική συνουσία. Να πούμε εδώ ότι ο Ρωμαίος θεωρεί ότι σύκον έλεγαν οι αρχαίοι όχι ειδικά το γυναικείο μόριο αλλά τα αιδοία γενικώς και μάλιστα ότι το far le fiche συμβόλιζε τη συνουσία, με το αντρικό σύκο να είναι ο αντίχειρας και ο δείκτης με τον μέσο να συμβολίζουν το γυναικείο.

Ένατη εκδοχή, που κάπου την έχω διαβάσει, ή την έχω συζητήσει με αφορμή και την έκφραση για τα σύκα και τη σκάφη –αν δεχτούμε ότι η λέξη «σύκα» είχε στα αρχαία τη σημασία των γεννητικών οργάνων, συκοφάντης θα μπορούσε να είναι αυτός που κατάγγελνε μοιχείες και λοιπές ερωτοδουλειές.

ΠΗΓΗ http://sarantakos.wordpress.com/

Davette  Leonard.- Hazelnuts & Figs

“Λέει τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη”

Η παροιμιακή φράση “λέει τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη” χρησιμοποιείται για όποιον μιλάει χωρίς περιστροφές, με παρρησία, χωρίς να μασάει τα λόγια του ή να καταφεύγει σε ευφημισμούς. Είναι μια από τις συχνές και γνωστές παροιμιακές φράσεις, με αρκετές καταγραφές στα σώματα κειμένων, και σε λογοτεχνικά άλλωστε κείμενα, από τα οποία το γνωστότερο ίσως είναι το Καπνισμένο τσουκάλι του Ρίτσου, με τον στίχο που έγινε πασίγνωστος χάρη στη φωνή του Νίκου Ξυλούρη:

Κι αύριο λέω θα γίνουμε ακόμα πιο απλοί
Θα βρούμε αυτά τα λόγια που παίρνουνε το ίδιο βάρος
σ’ όλες τις καρδιές, σ’ όλα τα χείλη
Έτσι, να λέμε πια τα σύκα-σύκα και τη σκάφη-σκάφη

 Στο ποίημα του Ρίτσου, η παρρησία αυτή επαινείται σαν προτέρημα, αφού ο απλός και απερίφραστος στίχος, που τον κοροϊδεύουν κάποιοι, έχει στόχο όχι να ξεχωρίσει τον ποιητή από τον κόσμο, αλλά να σμίξει τον κόσμο. Και γενικά, η φράση “λέω τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη” έχει πάντοτε θετική απόχρωση. Μερικές φορές, βέβαια, ιδίως στον προφορικό λόγο ή όταν η φράση χρησιμοποιείται παρενθετικά, δεν λέγεται ολόκληρη αλλά μόνο το πρώτο μισό της για οικονομία:Και, για να πούμε τα σύκα σύκα, ο αδελφός σου δεν άξιζε να πάρει προαγωγή. 

Η φράση είναι αρχαία. Την πρωτοβρίσκουμε σε απόσπασμα χαμένου έργου του Αριστοφάνη, αν και εκεί εμφανίζεται μόνο το δεύτερο από τα δύο αντικείμενα, η σκάφη. Η πρώτη της εμφάνιση διασώζεται σε απόσπασμα του Αριστοφάνη, όπου ο ήρωας λέει: “Σκαιός και άγροικός ειμι την σκάφην σκάφην λέγων.” Την ίδια φράση ξαναβρίσκουμε στον Πλούταρχο, αρκετούς αιώνες αργότερα, όμως να επισημάνω ότι ο Πλούταρχος (στο έργο του Αποφθέγματα βασιλέων και στρατηγών) την αποδίδει στον Φίλιππο της Μακεδονίας, άρα το χρονικό κενό μειώνεται πάρα πολύ. Πήγαν λοιπόν κάποιοι και παραπονέθηκαν στον Φίλιππο ότι κάποιοι από το περιβάλλον του Φιλίππου τους αποκαλούν προδότες. Απάντησε λοιπόν ο Φίλιππος, σκαιούς έφη φύσει και αγροίκους είναι τους Μακεδόνας την σκάφην σκάφην λέγοντας......

 {...} Στους επόμενους αιώνες έχουμε χρήση της φράσης από τον αυτοκράτορα Ιουλιανό και από τον Συνέσιο Κυρήνης ενώ, αρκετά αργότερα πια, ο παροιμιογράφος Αρσένιος τον 15ο αιώνα αποθησαυρίζει δύο εκδοχές της, τη γνωστή του κωμικού “άγροικός ειμι την σκάφην σκάφην λέγων” και την “τα σύκα σύκα, την σκάφην σκάφην λέγει”. Εικάζω ότι αυτή η δεύτερη καταχώριση αντιστοιχεί στην καθομιλουμένη τότε μορφή της παροιμίας.

  Και βέβαια η φράση συνεχίζει να χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα στην ελληνική γλώσσα, μόνο που, όπως είπα, μερικές φορές σήμερα παραλείπουμε τη σκάφη για συντομία.

Η προέλευση της φράσης έχει βασανίσει όχι λίγο τους μελετητές. Μάλιστα, επειδή είναι εντελώς ακατανόητη η σχέση των σύκων και της σκάφης, μερικοί προσπαθούν να εκλογικεύσουν τη φράση. Έτσι, ένας αναγνώστης του ιστοτόπου μου με καταγωγή από τη Μύκονο, μου έγραψε λέγοντάς μου ότι στη Μύκονο η φράση αυτή λέγεται “τα σύκα σύκα και την κάφη κάφη”, όπου κάφη, στην τοπική διάλεκτο, η αγριοσυκιά. Του απάντησα δίνοντας μια πρόχειρη ερμηνεία για αυτή την παραλλαγή, δηλαδή ότι:  Ο σημερινός χρήστης της φράσης (και εδώ και πολλούς αιώνες) δεν βρίσκει κανένα λόγο που να συνδέει τα σύκα με τη σκάφη. Όμως τη χρησιμοποιεί επειδή έτσι την άκουσε.  Στη Μύκονο όμως κατά σύμπτωση, υπάρχει η πολύ όμοια με τη σκάφη λέξη, η κάφη, όπως λέτε. Οπότε πολύ σωστά το γλωσσικό αίσθημα των μυκονιατών, τους έσπρωξε να αλλάξουν τη φράση και να την κάνουν πιο λογική.

Ο συνομιλητής μου δεν πείσθηκε και επανήλθε απόλυτα βέβαιος για την άποψή του, και παραβλέποντας το οφθαλμοφανές, που του το τόνισα, ότι η φράση παραδίδεται πολλές φορές στην αρχαία γραμματεία, όχι μία και δύο για να αποδοθεί έστω σε σύμπτωση, επομένως αποκλείεται να είναι μυκονιάτικη και πρόσφατη η αρχή της. Ο συνομιλητής μου αυτός ήταν των θετικών επιστημών, με διδακτορικό δίπλωμα, πρόεδρος κάποιων τοπικών συλλόγων, σοβαρός άνθρωπος εννοώ, κι όμως, σε αυτό το γλωσσικό ζήτημα δεν πείστηκε από την ορθολογική εξήγηση (αφού η φράση υπάρχει στον Αριστοφάνη και στον Λουκιανό, δεν μπορεί να φτιάχτηκε πρόσφατα) και επέμεινε στην ανορθόλογη. Ένας άλλος την εκλογίκευσε παραπέρα, όπως βρήκα πρόσφατα στο Διαδίκτυο: Παππούς φιλόλογος που μού εξήγησε πως ο Λουκιανός κακώς έγραφε “τα σύκα, σύκα και η σκάφη, σκάφη” αφού το “κάφος” είναι το αρσενικό σύκο, ο “ορνός” που λένε στα χωριά. …

(Η υπογράμμιση δική μου. Φυσικά η εκδοχή αυτή δεν στέκει, αν σκεφτείτε όσα λέω παραπάνω, αλλά είναι ενδεικτική για την ανθεκτικότητα των ευάρεστων μύθων -και μετά προσπαθούμε να ξεριζώσουμε το Λερναίο, σου λέει ο άλλος). Σε άλλη παραλλαγή, αντί για την κάφη χρησιμοποιείται η σκάρφη, που είναι η ονομασία ενός φυτού, ίσως του ελλέβορου.

Πολλά είπα για τις ευφάνταστες και ανυπόστατες παραλλαγές, αλλά δεν απάντησα στο ερώτημα που θα έχετε πολλοί. Τι σχέση έχουν τα σύκα με τη σκάφη; Πώς γεννήθηκε η φράση; Λυπάμαι, αλλά δεν ξέρουμε ή μάλλον δεν ξέρουμε με βεβαιότητα. Από όσες εκδοχές έχω διαβάσει δεν βρήκα κάποια πειστική.

 Πάντως, προσωπικά, η υποψία μου είναι ότι εδώ έχουμε σεξουαλικό υπονοούμενο. Δηλαδή, θέλω να πω, ο Αθηναίος της καλής κοινωνίας πιθανόν να μη χρησιμοποιούσε μπροστά σε κόσμο τις λέξεις “σύκα” και “σκάφη”, επειδή πιθανώς στην αργκό της εποχής χρησιμοποιούνταν με άσεμνη σημασία, όπως σήμερα στους κύκλους της καλής κοινωνίας θα διστάσει κάποιος να πει, ξερωγώ, “πουλί” ή κάποια άλλη λέξη με ενδεχομένως διφορούμενη σημασία.

Και για το σύκο ξέρουμε ότι κάτι τέτοιο συνέβαινε (και συμβαίνει ως τα σήμερα, άλλωστε), αν θυμηθούμε π.χ. το στίχο του Αριστοφάνη “Του μεν μέγα και παχύ, της δε ηδύ το σύκον” (Ειρήνη 1351-2). Για τη σκάφη δεν είμαι βέβαιος αν είχε πονηρές σημασίες, το θέμα αξίζει διερεύνηση. (Πάντως, υπάρχει ένα πονηρό νοιώσμα που λέει κάτι σαν Εγώ γι’ αυτό σ’ έβαλα στο σπίτι μου κυρά μου

         να σε ξαπλώνω ανάσκελα να κάνω τη δουλειά μου.

Η απάντηση δεν είναι αυτό που ενδεχομένως σκέφτηκε το πονηρό μυαλό σας, αλλά η σκάφη).

Μπορούμε λοιπόν δοκιμαστικά να προτείνουμε την ιδέα ότι ο καθωσπρέπει Αθηναίος μπροστά σε αγνώστους θα προτιμούσε να αποφύγει να πει “σύκα” και “σκάφη” και θα έλεγε, ας πούμε, “ισχάδες” και “κάρδοπος”. Αντίθετα, ο αγροίκος, που ήταν από χωριό και δεν χαμπάριαζε από λεπτότητες, ο αριστοφανικός Στρεψιάδης λογουχάρη, θα έλεγε τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη. ...          

ΠΗΓΗ http://sarantakos.wordpress.com/

Η εκδίωξη από τον Κήπο της Εδέμ. Ο Μασάτσιο (Masaccio) τον ζωγράφισε το 1425, το φύλλο συκής προστέθηκε το 1680 και αφαιρέθηκε κατά τη συντήρηση του πίνακα το 1980.

ΦΥΛΛΟΝ ΣΥΚΗΣ

 Παλαιά Διαθήκη (κεφ.3), ο Αδάμ και η Εύα έφαγαν τον απαγορευμένο καρπό, "καὶ διηνοίχθησαν οἱ ὀφθαλμοὶ τῶν δύο, καὶ ἔγνωσαν ὅτι γυμνοὶ ἦσαν, καὶ ἔρραψαν φύλλα συκῆς καὶ ἐποίησαν ἑαυτοῖς περιζώματα" (άνοιξαν τα μάτια τους και κατάλαβαν ότι ήταν γυμνοί και έραψαν φύλλα συκής και έφτιαξαν περιζώματα για τον εαυτό τους). 

Έχοντας αυτό σαν παράδειγμα, οι καλλιτέχνες του 15ου αιώνα, κατά την Αναγέννηση, αναγκάστηκαν να καλύψουν τα γεννητικά όργανα σε νέα αλλά και σε υπάρχοντα έργα τέχνης.

ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ

«και ιδών συκήν από μακρόθεν έχουσαν φύλλα, ήλθεν ει άρα τι ευρήσει εν αυτή. Και ελθών επ’ αυτήν ουδέν εύρεν, ει μη φύλλα. Ου γαρ ην καιρός σύκων. Και αποκριθείς ο Ιησούς είπεν αυτή: Μηκέτι εκ σου εις τον αιώνα μηδείς καρπόν φάγοι. Και ήκουον οι μαθηταί αυτού».  (Μαρκ. 11/ια΄13-14).

Ο δε Ματθαίος προσθέτει: «και εξηράνθη παραχρήμα η συκή».  (Ματθ. 21/κα΄ 19).

   18Kαι το πρωί επιστρέφοντας στην πόλη πείνασε. 

19Bλέποντας, λοιπόν, μια συκιά στο δρόμο την πλησίασε αλλά δε βρήκε τίποτε σ’ αυτήν παρά μονάχα φύλλα, και της λέει: “Ποτέ πια να μην παραχθεί καρπός από σένα”.

 Kαι στη στιγμή ξεράθηκε η συκιά! 

20Kαι σαν το είδαν αυτό οι μαθητές, θαύμασαν και είπαν: “Πώς ξεράθηκε έτσι η συκιά από τη μια στιγμή στην άλλη;” 

21Aποκρίθηκε τότε ο Iησούς και τους είπε: “Πραγματικά, σας λέω, αν έχετε πίστη και δεν ταλαντευτείτε, όχι μόνο αυτό που συνέβη με τη συκιά θα κάνετε, αλλά κι αν ακόμα πείτε σε τούτο το βουνό: Σήκω και ρίξου στη θάλασσα, θα γίνει.

 22Kαι όλα όσα ζητήσετε στην προσευχή έχοντας πίστη, θα τα λάβετε”.

Η συκιά είναι κυρίως το δέντρο «απ' όπου κρεμάστηκε ο Ιούδας· γι' αυτό έχει ίσκιο βαρύ κι όποιος κοιμηθεί από κάτω πεθαίνει» (Λευκάδα)·http://www.tovima.gr/

Παροιμίες με Σύκα

Βάλε ελιά για το παιδί σου και συκιά για τη ζωή σου
Να λες τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη
Ο άη- Λιας κόβει σταφύλια και η αγία Μαρίνα σύκα
Άλλοι τάφαγαν τα σύκα κι άλλοι τα πληρώνουνε
Γλυκάθηκε η γριά στα σύκα θα φάει και τα συκόφυλλα
Τα θ΄κας είνι σύκα τσι ζλιγόντιν, τα θ' καμ καρύδια τσι βρουντούν
Εγλυκάθηκ, η γρηά στα σύκα, κι εμπαινόβγαινε και ΄ζήτα

  

Αρχαία Γνωμικά για τη συκοφαντία: 

*Απ΄ τα άγρια θηρία το χειρότερο δάγκωμα το κάνει ο συκοφάντης , από τα ήμερα ο κόλακας. (Διογένης από τη Σινώπη). 

*Το μαχαίρι κόβει , αλλά η συκοφαντία χωρίζει φίλους . (Δημόκριτος από Άβδηρα) . 

Μην κακολογείς (ή συκοφαντείς) τους κοντινούς (διπλανούς) σου γιατί διαφορετικά θα ακούσεις πράγματα που θα σε λυπήσουν . (Χίλων από Σπάρτη) 

Ο Σπαρτιάτης Θεαφίδας ακόνιζε κάποτε το ξίφος του . Κάποιος άλλος τον ρώτησε , αν είναι κοφτερό . 

*Πιο κοφτερό και από την συκοφαντία , απάντησε εκείνος. 

Κάποιος είπε στον Αίσωπο από Μ. Ασία *Για εσένα λένε τρομερά πράματα* και του τα είπε όλα όσα είχε ακούσει. Ο Αίσωπος απάντησε: *Δολοφόνοι δεν είναι εκείνοι που φτιάχνουν τα μαχαίρια, αλλά εκείνοι που τα χρησιμοποιούν. Έτσι και τώρα: δε με κακολογούν οι συκοφάντες, αλλά εσύ που χρησιμοποιείς τις συκοφαντίες τους.*

Figs And Cantaloupe by Ylli Haruni ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΟΜΗΡΟΣ  Οταν γυρισε στην Ιθακη ο Οδυσσεας και παρουσιασθηκε στον πατερα του τον γερο Λαερτη,εκεινος του ζητησε σημαδια να τον γνωρισει,του κορμιου του και του σπιτιου του κι ο Οδυσσεας του ειπε: "οὐλὴν μὲν πρῶτον τήνδε φράσαι ὀφθαλμοῖσι, τὴν ἐν Παρνησῷ μ᾽ ἔλασεν σῦς λευκῷ ὀδόντι οἰχόμενον· σὺ δέ με προΐεις καὶ πότνια μήτηρ ἐς πατέρ᾽ Αὐτόλυκον μητρὸς φίλον, ὄφρ᾽ ἂν ἑλοίμην δῶρα, τὰ δεῦρο μολών μοι ὑπέσχετο καὶ κατένευσεν. εἰ δ᾽ ἄγε τοι καὶ δένδρε᾽ ἐϋκτιμένην κατ᾽ ἀλωὴν εἴπω, ἅ μοί ποτ᾽ ἔδωκας, ἐγὼ δ᾽ ᾔτεόν σε ἕκαστα παιδνὸς ἐών, κατὰ κῆπον ἐπισπόμενος· διὰ δ᾽ αὐτῶν ἱκνεύμεσθα, σὺ δ᾽ ὠνόμασας καὶ ἔειπες ἕκαστα. ὄγχνας μοι δῶκας τρισκαίδεκα καὶ δέκα μηλέας, συκέας τεσσαράκοντ᾽· ὄρχους δέ μοι ὧδ᾽ ὀνόμηνας δώσειν πεντήκοντα, διατρύγιος δὲ ἕκαστος ἤην· ἔνθα δ᾽ ἀνὰ σταφυλαὶ παντοῖαι ἔασιν-- ὁππότε δὴ Διὸς ὧραι ἐπιβρίσειαν ὕπερθεν." Ομηρου Οδυσσεια,ραψωδια ω' ''πρωτα κοιταξε με τα ιδια σου τα ματια τη βαθια ουλη που μου'σκαψε με τ'ασπρο κοφτερο του δοντι αγριοχοιρος πανω στον Παρνασο που εσυ μ'εστειλες με τη σεβαστη μητερα στον Αυτολυκο τον αγαπημενο πατερα της μητερας να φερω δωρα καθως αυτος καποτε εδω που ηρθε μου υποσχεθηκε, και τωρα να σου πω τα δεντρα στ' ομορφο περιβολι μας, τα δεντρα που καποτε μου'δωκες,εγω ημουν παιδι και το καθενα ζητουσα ,στον κηπο σ'ακολουθησα ,αναμεσα τους περπατουσαμε, και συ τα ονοματιζες κι ελεγες το καθενα:μου'δωκες δεκατρεις αχλαδιες και δεκα μηλιες,συκιες σαραντα,πενηντα σειρες αμπελι μου'ταξες να μου δωσεις,καθε μια με την δικια της ωρα του τρυ- γου,γιατι απ'ολες τις ποικιλιες σταφυλια ηταν,και καθε χρονια θα στελνε αφθονια ο Διας απο ψηλα'' μεταφραση χ.ν.κουβελης http://artpoeticacouvelis.blogspot.gr/ Louis Melendez: Νεκρή φύση με ψωμί σύκα και βιβλίο! Ο Αριστοφάνης για το σύκο Για ένα τόσο διαλεχτό φρούτο, δικαιολογείται η πληθώρα των στίχων, που αφιέρωσε ο Αριστοφάνης: «Ουδέν γαρ όντως γλυκύτερον των ισχάδων, αλλ’ ουδέ το μέλι γλυκύτερον των ισχάδων». Το σύκο να τ’ αδράχνω Που φούσκωσε πάνω στο δέντρο να το τρώγω χωρίς να το δαγκώνω (ΕΙΡΗΝΗ) Και τα σύκα τα νωπά Μύρτα, μενεξέδες πλάι Τις τσαπέλες με τα σύκα Στο πηγάδι το κρασί, Το γλυκό που δεν χτυπά Και τις θρούμπες τις ελιές O Αριστοφάνης επίσης στο έργο του Ειρήνη μας δίνει ένα πολύ όμορφο κείμενο που περιγράφει ένα ζεστό, σπιτικό γεύμα: Τι όμορφα που είναι σαν βρέχει κι έχει τελειώσει πια η σπορά... Έρχεται ένας γείτονας και λέει: —Κωμαρχίδη, για πες, τι να κάνουμε με τέτοιον καιρό; —Να σου πω, θέλω να το τσούξω λιγάκι, μια κι ο θεός τα φέρνει βολικά... Ε, γυναίκα, ζέστανε μας τρία πιάτα φασολάκια, και βάλε μέσα και λίγο σιτάρι... βγάλε μας και κάμποσα σύκα. The Fig Tree   by Adrian Paul Allinson Ποίημα του λεγόμενου Πτωχοπρόδρομου (12ος αι.)  Από τη Διήγησις παιδιόφραστος των τετραπόδων ζώων  (14ος αι.), στ. 122-180, όπου γίνεται σύναξη όλων των ζώων υπό τον  βασιλιά (λιοντάρι), και κατά την οποία τα ζώα αρχίζουν να αλληλοκατηγορούνται,  ώσπου τελικά αλληλοφαγώνονται. Εδώ έχουμε αλληλοκατηγορίες μεταξύ  ποντικού και «κάτη» (γάτου). Πρῶτον εὐθὺς ὁ ποντικὸς ἐστάθη εἰς τὸ μέσον καὶ οὕτως ἀπεφθέγξατο μέσον τοῦ  συνεδρίου: «Εἴ τις καλὸς καὶ ἀπόκοτος, ἂς ἔλθῃ εἰς τὸ μέσον». Ἀψός, γοργὸς ἐπήδησεν ὁ ταπεινὸς ὁ κάτης καὶ ἐλοιδόρησεν αὐτὸν λέγων  τοιούτους λόγους: «Μακρόουρε, μακρόμυτε, μεγαλομουστακάτε, τί μοῦ σεῖς τὸ μουστάκιν σου ἀπάνω τε καὶ κάτω; ἔνθεν κἀκεῖθεν θεωρεῖς νὰ εὕρῃς τρύπα νά ‘μπῇς, τζουκαλογλείφτη, τυροφᾶ καὶ ψωμοκαταλύτη, μαγαρισμένε ποντικέ, ὁποὺ μιαίνεις πάντα, τὰ σύκα, τὰ σταφίδια, τ’ ὀξύφαλον, τὸ γάλα, κρέας, ὀψάριν καὶ ἀγνὰ καὶ ὅσα τὰ τοιαῦτα, σιτάριν καὶ τὰ ὄσπρια καὶ ὅσα τούτων εἴδη καὶ ἄλλα πάμπολλα καλὰ τὰ τρώγουν οἱ ἀνθρῶποι˙ τὰ μὲν ἐσθίεεις, μυσαρέ, τὰ δὲ οὐρεῖς καὶ χέζεις, τὰ δ’ ἄλλα μὲ τοὺς πόδας σου σκορπᾷς καὶ καταχύνεις. Ἂν εὕρῃς δὲ ἀσκέπαστον ῥογὶν μὲ τὸ ἐλάδιν, χαλᾷς κάτω τὴν οὔρην σου καὶ σύρνεις τὸ ἐλάδιν καὶ λείχοντα τὴν οὔρην σου κοιλίαν σου χορταίνεις. Ἐδὰ κρατεῖ μ’ ὁ βασιλεύς, ἐδὰ κρατεῖ μ’ ὁ ὅρκος, ἀλλὰ καὶ τὰ στοιχήματα ὅλης τῆς συντροφίας. Ἀμὴ νὰ πήδησα δαμὶν μικρὸν πηδηματίτζιν νὰ εἶδες, σκατοποντικέ, γυρίσματα τοῦ κάτου, πῶς νὰ σὲ ἥρπαξα γοργόν, πῶς νὰ σὲ ἐμαςίστην, τὰ ταπεινὰ τὰ δόντια μου πῶς νὰ σὲ τραγανίσαν καὶ πῶς νὰ ἐρρουκάνισα σφικτὰ τὴν κεφαλήν σου, νὰ πήδεσεν ὁ κῶλος σου, ἔξω νὰ ἐκρεμάστῃ κ’ οἱ κόρες τῶν ὀμμάτων σου, τὰ ἔντερά σου ὅλα». The Fig Tree  by Annie Horkan Pierre Reverdy - ΣΚΕΨΕΙΣ ΠΑΝΩ ΣΤΗ ΠΟΙΗΣΗ Στον ίδιο το δημιουργό ένα ποίημα μπορεί ν’ αρέσει ή να μην αρέσει . Κοροϊδεύει καθένα  από τα ποιήματά του όπως μια συκιά κοροϊδεύει καθένα από τα σύκα και τα φύλλα της .  Είναι μια γέρικη συκιά που έχει γεννήσει πολλά σύκα και φύλλα – αλλά θα σκοτωνόταν  για λίγα σύκα για λίγα φύλλα . Ρένα Καρθαίου  - Γύρω γύρω όλοι Γύρω γύρω όλοι!  Χιόνια στο περβόλι.  Άσπρα γίναν τα κλαριά,  άσπρα στρώθηκαν χαλιά,  κι ο Χιονάνθρωπος απέξω με καλεί να παίξω. Γύρω γύρω όλοι!  Άνθη στο περβόλι.  Άνθισεν η κερασιά,  ρόδισε η ροδακινιά,  παντού χλόη και γρασίδι,  ώρα για παιχνίδι. Γύρω γύρω όλοι! Ζέστη στο περβόλι.  Σύκα γέμισε η συκιά,  κόκκινη η κληματαριά,  κι ένα τόσο δα πουλί  «έλα έξω» με καλεί. Γύρω γύρω όλοι!  Μαραμένο το περβόλι.  Φύλλα σκέπασαν τη γη,  η βροχή πια δεν αργεί  του σχολειού η καλή ποδιά  αγκαλιάζει τα παιδιά. Γύρω γύρω όλοι!  Η ζωή περβόλι.  Άνθη, χιόνια και βροχή  κάθε χρόνο απ’ την αρχή.  Και το ξέρουμε όλοι:  Μια δουλειά, μια σκόλη. Από το Aνθολόγιο Δημοτικού, α’ μέρος, ΟΕΔΒ, 1975 (Oργανισμός Eκδόσεως  Διδακτικών Bιβλίων) Victoria Frazior Gallery - Little Fig Tree at Sunset Γ. ΣΕΦΕΡΗΣ *Περιστατικὰ Γ´ Χωρίς χρῶμα, χωρίς σῶμα τούτη ἡ ἀγάπη ποὺ πηγαίνει σκορπισμένη, μαζεμένη, σκορπισμένη πάλι-πάλι, κι ὅμως σφύζει κι ὅμως πάλλει στὴ δαγκωματιὰ τοῦ μήλου στὴ χαραγματιὰ τοῦ σύκου σ᾿ ἕνα βυσσινὶ κεράσι σὲ μιὰ ρώγα ἀπὸ ροδίτη τόση ἀνάερη Ἀφροδίτη, θὰ διψάσει θὰ κεράσει ἕνα στόμα κι ἄλλο στόμα χωρίς χρῶμα, χωρίς σῶμα.  John Singer Sargent -Study of a Fig Tree Μάτση Χατζηλαζάρου Χαμόγελα   Από το χαμόγελό σου πετάξανε δέκα πουλιά, στους ώμους μου επάνω. Το χαμόγελό σου το κρατάς όπως ένα παιδί τη ναυτική του ψάθα. Μια ανεμώνη τινάχτηκε μέσα στην αγκαλιά μου πίσω απ’ τα παραθυρόφυλλα γελάει μια αχτίδα. Η θάλασσα αναμοχλεύει τ’ άσπρα της χαλίκια όλες οι πεταλούδες φέρνουν τα χαμόγελά σου. Δυο κόκκινες χάντρες κύλησαν από μιας κοπέλας το λαιμό. Οι λυγαριές αναστενάζουν μες στη ρεματιά χορεύουμε, χορεύουμε, η μουσική μας είναι η σελήνη όλες οι πεταλούδες φέρνουν τα χαμόγελά σου. Όταν μεθάει το κρασί το πίνω μες στα χείλια σου ο ήλιος σηκώνεται προτού ξυπνήσει το φιλί. Η παλάμη σου ανοίγει όταν σκάει το σύκο όλες οι πεταλούδες φέρνουν τα χαμόγελά σου. Από το χαμόγελό σου πετάξανε δέκα πουλιά, στους ώμους μου επάνω. Το χαμόγελό σου το κρατάς όπως ένα παιδί τη ναυτική του ψάθα. Πίνακας - Aligny Theodore Caruelle  Δημήτρης Σαραντάκος Ένα φιλί κάτω απ’ τη συκιά  Το βραδάκι πήγα στο καφενείο του Στρατή, μήπως είχε να μου δώσει τίποτα. «Συναγωνιστή, είσαι άτυχος», μου λέει. «Συνεδρίαση θα έχουμε μεθαύριο το  βράδυ. Αναγκαστικά θα πρέπει να μείνεις άλλες δύο μέρες, γιατί δεν έχω σύνδεσμο να  στείλω την απόφαση κάτω.» Γύρισα και ανακοίνωσα τα νέα στον κυρ-Στέλιο και την κυρία Ανθούλα. Χάρηκαν αληθινά  που θα με είχαν τρεις μέρες μαζί τους. Η παρουσία μου ήταν ίσως μια ποικιλία  στην καθημερινή τους ρουτίνα. Το βράδυ μετά το φαΐ, πιάσαμε συζήτηση, αυτήν τη  φορά για την εξέλιξη του πολέμου, για τις ειδήσεις που μας είχε φέρει ο  συναγωνιστής Οικονόμου από την Ελεύθερη Ελλάδα, για τις μάχες στις συνοικίες της  Αθήνας, για τους ΕΠΟΝίτες που σκοτώθηκαν στην οδό Μπιζανίου στην Καλλιθέα και  στο κάστρο του Υμηττού και με την ευκαιρία τούς έμαθα τα δυο τραγούδια του αγώνα  που ήξερα: το «Στ’ άρματα, στ’ άρματα» και τον «Ύμνο τής ΕΠΟΝ». Μ’ ακούγανε με  μεγάλη συγκίνηση. Είδα τα μάτια της Αγλαΐας, που παρακολουθούσε τη συζήτηση χωρίς  να μιλά, να λάμπουν. Ο κυρ-Στέλιος μερακλώθηκε κι άρχισε να τραγουδά τον παλιό ύμνο  της Δημοκρατίας: «Από τα βάθη των αιώνων Δημοκρατία ξεκινάς» κι ένα σατιρικό  τραγουδάκι που έλεγε «Της Αμύνης τα παιδιά διώξανε το Βασιλιά». Το πρωί, η Αγλαΐα μού πρότεινε να πάμε να μαζέψουμε σύκα από τις συκιές τους και η  κυρία Ανθούλα συμφώνησε. Πήραμε ένα καλάθι κι οπλισμένοι με την κατζουρίδα, ένα  μακρύ ραβδί που κατέληγε σε αρπάγη σαν τις αγκλίτσες, κινήσαμε. Οι συκιές ήταν λίγο  έξω από το χωριό. Σκαρφαλώσαμε κι οι δυο στα δέντρα και με την κατζουρίδα  τραβούσαμε κοντά τα κλαδιά που είχαν σύκα, για να κόψουμε τους καρπούς. Σε λίγο  είχαμε γεμίσει το καλάθι. Μου άρεσε πολύ η Αγλαΐτσα. Ήταν όμορφο κορίτσι, που ξεχείλιζε από ζωή και χαρά.  Γελούσε με το παραμικρό. Ένιωθα ζωηρή επιθυμία να την αγκαλιάσω και να της  φιλήσω τα ροδοκόκκινα μάγουλά της, που θυμίζανε μήλα. Ντρεπόμουν όμως και, λίγο, φοβόμουν. Δεν είχα ξαναφιλήσει κορίτσι. Αν μ’ έβριζε ή  αν μ’ έσπρωχνε ή με χαστούκιζε, τι θα έκανα; Ύστερα ήταν στη μέση και η ιδιότητά μου.  Δεν ήμουν κανένα ανεύθυνο παλιόπαιδο, ήμουν ΕΠΟΝίτης και βρισκόμουν σε αποστολή,  οπότε δεν έπρεπε να δώσω αφορμή να κατηγορήσουν την Οργάνωση. Την επομένη  το πρωί, που ξαναπήγαμε για σύκα, ξέχασα το καλάθι στο σπίτι. Όταν το θυμηθήκαμε,  ήταν αργά για να γυρίσουμε να το πάρουμε. «Δεν πειράζει, θα τα βάλω στην ποδιά μου», μου λέει. Αυτήν τη φορά ανέβηκα μόνο εγώ στη συκιά, οπλισμένος με την κατζουρίδα και της  πετούσα τα σύκα, που στην αρχή τα έπιανε στον αέρα γελώντας, κατόπιν όμως τα δεχόταν  στην τεντωμένη ποδιά της ώσπου αυτή γέμισε. Κατέβηκα κάτω από το δέντρο και βλέποντας πως και τα δυο της χέρια ήταν απασχολημένα  να κρατάνε την ποδιά της γεμάτη σύκα, δεν κρατήθηκα. Σκέφτηκα πως δε θα μπορούσε  να με σπρώξει. Αυτό μού ‘δωσε θάρρος, της έπιασα το κεφάλι και την φίλησα στα  κόκκινα μάγουλά της. Δε με απόκρουσε, ούτε διαμαρτυρήθηκε, αλλά αντίθετα, όταν  την ξαναφίλησα, με αγκάλιασε κι αυτή και με φίλησε στο μάγουλο. Μαζέψαμε γελώντας τα πεσμένα στο χώμα σύκα και τα βάλαμε στην καταλερωμένη ποδιά  της, που αποφάσισε να την βγάλει από πάνω της και να την κρατήσει σαν μπόγο.  Ξεπεράσαμε έτσι την αμηχανία που νιώσαμε με το τόλμημά μας και γυρίσαμε στο  σπίτι χαρούμενοι. Η καρδιά μου χτυπούσε δυνατά και πετάριζε μέσα στο στήθος μου.  Είχα φιλήσει κορίτσι! Το πρώτο φιλί της ζωής μου. Το μεσημέρι στο φαΐ κοιταζόμασταν  κλεφτά και κοκκινίζαμε. Ευτυχώς ούτε ο κυρ-Στέλιος ούτε η κυρία Ανθούλα παρατήρησαν τα αναψοκοκκινίσματά  μας. Το απόγεμα με βρήκε ο υπεύθυνος και μου ‘πε πως αύριο κατά τις δέκα θα μου έδινε το  χαρτί με την απόφαση της συνεδρίασης, να το πάω στην Οργάνωση. Στενοχωρήθηκα  που θα χώριζα από την Αγλαΐτσα. Το βράδυ, πριν πάμε ο καθένας για ύπνο στα δωμάτιά  μας, την ξεμονάχιασα και την ξαναφίλησα πολλές φορές. Το άλλο πρωί πήγαμε για τελευταία φορά να μαζέψουμε σύκα. Στο δρόμο, ούτε γέλια  ούτε πειράγματα. Ήμασταν κι οι δυο μελαγχολικοί. «Θα φύγεις και δε θα ξανάρθεις.» «Μόλις τελειώσει ο πόλεμος, θα έρθω», της λέω. «Άμα γλυτώσ’ η πόλιμους! Ποιος ξέρ’ σι πόσα χρόνια», μου είπε στο ιδίωμα του χωριού. «Ποια χρόνια; Οι Ρώσοι μπήκαν στη Ρουμανία. Όπου να ‘ναι θα έρθουν κι εδώ.» Αυτήν τη φορά φιληθήκαμε πολλές φορές κι όχι μόνο στα μάγουλα, μα και στο  στόμα. Γυρίσαμε στο σπίτι της, παραδώσαμε τα σύκα στην κυρία Ανθούλα, τους  χαιρέτησα όλους κι ύστερα πήγα στον υπεύθυνο, πήρα τα χαρτιά και ξεκίνησα για πίσω.  Στο γυρισμό ήμουν μελαγχολικός και συλλογισμένος. [Και σημειώνει ο Μίμης: «Την Αγλαΐτσα την ξαναντάμωσα μετά από 64 χρόνια!  Ήταν καλοκαίρι τού 2009, που παραθερίζαμε στη Μυτιλήνη, και μαθαίνοντας πως  σύχναζε στο ΚΑΠΗ της Απάνω Σκάλας, πήγα και την αναζήτησα. Μου δείξανε μια  καλοσυνάτη γριούλα, που φάνηκε πολύ παραξενεμένη όταν της είπαν πως την αναζητούσε  ένας άγνωστός της ασπρομάλλης γέρος. Όταν της θύμισα το μάζεμα των σύκων στο χωριό  της, εκείνες τις μέρες του Αυγούστου τού ‘44, μου ‘πιασε το χέρι και με κοίταξε  συγκινημένη. Μου είπε πως δεν είχε μόνο εγγόνια, όπως εγώ, αλλά και δυο δισέγγονα!»]  Dante Gabriel Rossetti -  la pia de tolomei [Ποιος Νοιάζεται Για Τα Σύκα;] Της Erina Espiritu -Σήκω! Σήμερα θα μαζέψουμε τα σύκα από το σπίτι της γριάς απέναντι!   Φώναζε και ξαναφώναζε ο αδερφός μου από τα χαράματα. -Την είδα χτες που έφυγε για  την Αθήνα, κάποιον γάμο έχουν και το πεδίο θα ‘ναι καθαρό! Μα τι μες θες εμένα  μουρμούριζα απέξω μου και από μέσα μου, τι με θες μωρέ αφού δεν μου αρέσουνε  τα σύκα! Τι περίεργο φρούτο και αυτό, ποιος να το περίμενε πως μέσα του θα ‘ταν μέλι!  Έτσι δεν λέγαν όλοι; Μου φέρανε κάτι σύκα σκέτο μέλι! Που το είδανε το μέλι ήθελα  και εγώ να δω, αλλά μόνο κάτι σπόρια έβλεπα και μια ζουμερή σάρκα,  πορτοκαλοκόκκινη! Σηκώθηκα τελικά και όχι για τα σύκα, αλλά γιατί στο πλιάτσικο  θα συμμετείχε και η Αννούλα από την απέναντι γειτονιά. -Άντε τελείωνε, με τράβαγε  από την μπλούζα ο αδερφός μου καθώς έβρεχα και χτένιζα τα μαλλιά μου μπροστά  από τον καθρέφτη. Από το μικρό παράθυρο έμπαινε το πρώτο φως του ήλιου και εγώ  έβλεπα την μορφή της Αννούλας να τρώει γινωμένα σύκα και να τα ρουφά με τα χειλάκια  της!… αλλά αυτός ο κακορίζικος ο αδερφός μου δεν έλεγε να σταματήσει τις φωνές και  κάπου εκεί η Αννούλα χάθηκε μες την καταπράσινα φύλλα της συκιάς. Φτάνοντας στο σπίτι  της γριάς είδα πως τα άλλα παιδιά είχαν ήδη ξεκινήσει την συγκομιδή! Και το θέμα δεν  ήταν το πλήθος αλλά ο τρόπος, ναι ναι ο τρόπος που θα τα μαζεύαμε. Ποιος νοιάζεται όμως  για όλα αυτά όταν απέναντί του βλέπει την Αννούλα με το μοβ φορεματάκι της, να απλώνει  τα χεράκια της και να τραβά με τέτοια θέρμη το σύκο από την συκιά! Να βάλλω το  πρόσωπο μου ανάμεσα από τα φύλλα και να το τραβήξεις Αννούλα μου κοντά στα  χειλάκια σου! Και η ώρα πέρναγε και εγώ μάζεψα μόνο φύλλα και εικόνες ! τόσες εικόνες  όσες και τα σπόρια από τα σύκα που κράταγε ο έρωτάς μου μες το μωβ φουστανάκι του!  Τα χρόνια κύλησαν, η γριά πέθανε, η Αννούλα έγινε Άννα και εγώ πάντα ερωτευμένος  να την βλέπω να περνά, να μιλά, να γελά και η καρδιά μου να μελώνει σαν ώριμο σύκο… Στίχοι: Γιάννης Ρίτσος Μουσική: Χρήστος Λεοντής Πρώτη εκτέλεση: Γιάννης Ρίτσος & Νίκος Ξυλούρης ( Ντουέτο ) Και να αδερφέ μου που μάθαμε να κουβεντιάζουμε ήσυχα, ήσυχα κι απλά. Καταλαβαινόμαστε τώρα δε χρειάζονται περισσότερα. Κι αύριο λέω θα γίνουμε ακόμα πιο απλοί. Θα βρούμε αυτά τα λόγια που παίρνουνε το ίδιο βάρος σ' όλες τις καρδιές,  σ' όλα τα χείλη, έτσι να λέμε πια τα σύκα-σύκα και τη σκάφη-σκάφη. Κι έτσι που να χαμογελάνε οι άλλοι και να λένε: "Τέτοια ποιήματα σου φτιάχνω εκατό την ώρα". Αυτό θέλουμε κι εμείς. Γιατί εμείς δεν τραγουδάμε για να ξεχωρίσουμε, αδελφέ μου, απ' τον κόσμο. Εμείς τραγουδάμε για να σμίξουμε τον κόσμο.    Ν. ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ  Το καλάθι με τα σύκα   Μια γριούλα πέρασε... Στάθηκε, ανασήκωσε απ’ το καλάθι που κρατούσε μερικά συκόφυλλα που το σκέπαζαν,  διάλεξε και με φίλεψε δυο σύκα... - Με γνωρίζεις κυρά μου; τη ρώτησα... - Όχι παιδί μου, είναι ανάγκη να σε γνωρίζω για να σε φιλέψω; Άνθρωπος δεν είσαι; Άνθρωπος είμαι και εγώ, δεν φτάνει; Γέλασε... ένα δροσερό κοριτσίστικο γέλιο... Και τράβηξε το δρόμο της κούτσακούτσα κατά το κάστρο. Έσταζαν τα δυο σύκα μέλι, ποτέ θαρρώ δεν γεύτηκα πιονόστιμα. Τα ‘τρωγα και με δρόσιζαν τα λόγια της γριάς... «άνθρωπος είσαι,άνθρωπος κι εγώ, φτάνει!» Απόσπασμα από το Αναφορά στον Γκρέκο του Ν. Καζαντζάκη  Albrecht Durer - Adam and Eve 1504 Γ. ΡΙΤΣΟΣ -Η ΨΑΘΑ ΤΟΥ ΜΠΑΡΜΠΑ-ΛΙΑ  Τα καλοκαίρια εκεί στον κάμ­πο του Άι-Δημήτρη μάς βρίσκα­νε να λαχανιάζουμε απ’ την  κάψα κι από κάτι πιο βαθύ, πιο τρανό, που δεν ξέραμε ακόμα τ’ όνομά του. Ο  μπάρμπα-Λιας μαλάκωνε στο ποτάμι βέργες από αλυγαριές, και καλάμια. Καθόταν κάτου  απ’ τη μεγάλη συκιά του μποστανιού κι έπλεκε καλάθια. Μας έφτιαχνε και μας κάτι μικρά  πού μαζεύαμε βατόμουρα. Ο ίσκιος της συκιάς άλλαζε κάθε τόσο θέ­ση και μαζί του  μετακόμιζε κι ο μπάρμπα-Λιας τα σύνεργά του, τις βέργες του, το σουγιά, το σταμνί και  την κολοκύθα που ’χε για ποτήρι. Δαιμονίζονταν τα τζιτζίκια. Πια κάτου τα βατράχια. Καψαλιζόντουσαν τα σκοίνα. Τα  χελιδόνια κόβαν βόλτες γύρω στην ψάθα του.   ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΣΧΕΤΙΚΗ   http://homouniversalisgr.blogspot.gr/2013/07/blog-post_27.html

 ΠΗΓΕΣ 

http://el.wikipedia.org/

http://www.e-geoponoi.gr/

https://komianos.wordpress.com/

http://sarantakos.wordpress.com/2011/02/28/sykophant/

 http://www.acoc.gr/matthew_kefalaio5.htm

http://www.paidika.gr/

http://lexithiras.blogspot.gr/

http://www.tovima.gr/

 http://faghta-giagias.blogspot.com/

 gourmed.gr

https://www.sintagespareas.gr/

http://lyrasi.blogspot.gr/

http://antikleidi.com/blog/page/37/

http://www.poiein.gr/

http://matsihatzilazarou.wordpress.com/

http://pneumatoskoinwnia.blogspot.gr/

http://bibliotheque.gr/archives/35599

http://users.uoa.gr/

http://www.sidagi.gr/

http://www.snhell.gr/

http://artpoeticacouvelis.blogspot.gr/

http://www.wikiart.org/

http://www.paintingsilove.com/

http://fineartamerica.com/

http://www.artistrising.com/

http://www.bbc.co.uk/arts/yourpaintings/paintings/the-fig-tree-19658

https://www.youtube.com/