"Στραβά ξυπνάω ένα πρωί πνιγμένος στη ρουτίνα,
βουτάω την κιθάρα μου και φεύγω απ’ την Αθήνα
κι η τύχη μου με φύσηξε στου Νότου το λημέρι
που'χει κορίτσια όμορφα και πάντα καλοκαίρι...
Ηράκλειο Καλαμάτα και βύσσινο γλυκό
να με ρωτάς σταμάτα,τί ψάχνω για να βρω..."
Μίλτος Πασχαλίδης
Info:Βικιπαίδεια
Λήψεις:Φλεβάρης 2017
Λήψεις:Φλεβάρης 2017
Η ιστορία της Καλαμάτας ξεκινάει από τον Όμηρο, ο οποίος αναφέρει τις Φαρές,αρχαία πόλη χτισμένη περίπου εκεί που βρίσκεται σήμερα το φράγκικο κάστρο της πόλης.Παλιότερα θεωρούσαν ότι,κατά την αρχαία εποχή,η θάλασσα κάλυπτε όλη την έκταση της σημερινής πόλης,αλλά τα ευρήματα πρωτοελλαδικής και αρχαϊκής (ιερό Ποσειδώνα) περιόδου στα Ακοβίτικα και κλασικής,ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής γύρω από το κάστρο βεβαίωσαν το αντίθετο. Επίσης,επιγραφικό υλικό που βρέθηκε στη Γιάννιτσα (Ελαιοχώρι) επιβεβαίωσε την ταύτιση της αρχαίας κώμης των Καλαμών (και όχι των Φαρών) με εκείνη τη θέση...
Η Καλαμάτα (Φαραί) έχει περιορισμένη σημασία κατά την αρχαία περίοδο,καθώς βρίσκεται κάτω από λακωνική κυριαρχία από τα μέσα του 8ου αιώνα π.Χ. μέχρι τα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ.Ακόμη και μετά την απελευθέρωση της Μεσσηνίας από τους Θηβαίους υπό τον Επαμεινώνδα,οι Φαρές επισκιάζονται,αυτή τη φορά από τη νέα πρωτεύουσα των Μεσσηνίων,την Μεσσήνη (στο σημερινό Μαυρομάτι).Ο αυτοκράτορας Οκταβιανός Αύγουστος μάλιστα υπήγαγε την πόλη των Φαρών στη δικαιοδοσία των Λακώνων,αν και αμέσως μετά ο Τιβέριος την επανέφερε στους Μεσσήνιους...
Ο περιηγητής Παυσανίας στα Μεσσηνιακά-Ηλιακά του (160-170 μ.Χ.)αναφέρει τις Φαρές,στο δρόμο του από τη νότια Λακωνία προς τη Μεσσήνη.Αναφέρει μάλιστα ότι πιο πριν συνάντησε πηγή "αλμυρού νερού", πιθανότατα την υφάλμυρη πηγή που ακόμη και σήμερα εκβάλλει στη θάλασσα, στον παλιό υδρόμυλο στο προάστειο Μικρή Μαντίνεια.Στις δε Φαρές, επισκέφθηκε τους ναούς της Τύχης και του Καρνείου Απόλλωνα με το άλσος του.Μέχρι και τα πρωτοχριστιανικά χρόνια πάντως,η σημασία του οικισμού εξακολουθεί να είναι μικρή για την ιστορία της περιοχής, σε σύγκριση π.χ. με τη γειτονική Θουρία όπου τα αρχαιολογικά ευρήματα είναι πολύ σημαντικότερα.Όμως, στον κατάλογο πόλεων Συνέκδημος του Ιεροκλή (535 μ.Χ.) διατηρούνταν ακόμη το αρχαίο όνομα Φαραί..
Στα τέλη του 19ου αιώνα χτίζεται το λιμάνι της Καλαμάτας, το οποίο λειτουργεί μέχρι και σήμερα και η πόλη παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη και ακμή. Μασσαλία του Μωριά τη χαρακτήριζαν. Η πόλη έρχεται σε επαφή με τη δύση και την κουλτούρα της, δημιουργείται μια αστική τάξη που διαμορφώνει μια σημαντική πολιτιστική βάση και κληρονομιά. Από το 1920 και μετά όμως αρχίζει μια μακρά περίοδος οικονομικής ύφεσης που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Το Σεπτέμβριο του 1986 η Καλαμάτα χτυπήθηκε από δύο ισχυρούς σεισμούς, που προκάλεσαν εκτεταμένες ζημιές και δυστυχώς και 22 θύματα.Παρ' όλα αυτά, η πόλη ανασυγκροτήθηκε γρήγορα από τη μεγάλη αυτή καταστροφή...
Η Καλαμάτα, μια πόλη 80.359 κατοίκων,είναι η δεύτερη μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη της Πελοποννήσου μετά την Πάτρα.Είναι σημαντικό αστικό, οικονομικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής, καθώς και διοικητικό κέντρο του νομού Μεσσηνίας. Καθημερινά στο ευρύτερο αστικό κέντρο της Καλαμάτας έρχονται και εργάζονται πάνω από 150.000 άνθρωποι από τις διπλανές πόλεις Μεσσήνη, Θουρία, Μελιγαλά, Άρι κ.α.Έχει έντονη νυχτερινή ζωή χειμώνα και καλοκαίρι,το χειμώνα σε διάφορα κουτούκια και bars στο ιστορικό κέντρο, ενώ το καλοκαίρι σε clubs και beach bars δίπλα στη θάλασσα και στο προάστιο της πόλης την Βέργα χτιζμένη στους πρόποδες του όρους Καλάθι όπου υπάρχουν υπέροχα bars και clubs με καταπληκτική θέα στη θάλασσα και την πόλη της Καλαμάτας. Στην Καλαμάτα εδρεύει ΤΕΙ και σχολές του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Η πόλη διαθέτει πλήρεις και σύγχρονες αθλητικές εγκαταστάσεις,όπου μπορεί καθένας να αθληθεί. Τέλος διαθέτει νέο,σύγχρονο νοσοκομείο καθώς επίσης και διεθνές αεροδρόμιο...
Παραλία Καλαμάτας.
Ι.Ν.Υπαπαντής.
------------
Στην καρδιά του ιστορικού κέντρου και κάτω από τη σκιά του Φράγκικου Κάστρου των Βιλλαρδουΐνων, της "εχούσης τα πρεσβεία εις την κατάκτησιν του αγαθού της Ελευθερίας εν έτει 1821 “μεταξύ των ελληνικών πόλεων, “ Παναγιοσκεπάστου “ Καλαμάτας, υψώνεται μεγαλοπρεπής, ο μεγαλώνυμος, Βυζαντινός Μητροπολιτικός και Καθεδρικός Ναός Υπαπαντής του Χριστού. Ο Ναός αυτός, το στολίδι και το καμάρι απάντων των Μεσσηνίων, θεμελιώθηκε την 25η Ιανουαρίου 1860 και εγκαινιάστηκε τη 19η Αὐγούστου 1873 από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Μεσσηνίας Προκόπιο Γεωργιάδη...Θησαυρό για τον Μητροπολιτικό μας Ναό αποτελεί η θαυματουργός Εικόνα της Παναγίας της επονομαζομένης "Παναγία Υπαπαντή", της Προστάτιδος και Πολιούχου των Καλαματιανών και των κατοίκων όλης της Μεσσηνίας. Η φορητή αυτή Εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου, η οποία κρατά στην αριστερή αγκαλιά της τον Χριστό έχει διαστάσεις μήκους 1,10 και πλάτους 0,68 και ακολουθεί τον εικονογραφικό τύπο της Παναγίας της Αμολύντου ή του Πάθους...
-----------
Το δε θαυμαστό χρονικό της ευρέσεως της έχει ως εξής: "Η ιστορία της εικόνος είναι γνωστή από του 17ου αιώνος, ότε πυρποληθείς ο μικρός Ναός της Υπαπαντής, κείμενος εις το σημείον, όπου σήμερον υπάρχει μαρμάρινος σταυρός, φέρων εις την βάσιν του χαραγμένας τάς λέξεις "Η ΠΛΑΞ ΑΥΤΗ ΕΝΘΥΜΙΖΕΙ ΙΕΡΟΝ ΚΑΙ ΑΔΥΤΟΝ", ετάφη η Εικόνα εις τα ερείπια αυτού. Εις τον χώρον του Ναού κατεσκευάσθη υπό του Τούρκου πασά σταύλος δια τον ίππον του. Ο ιπποκόμος του πασά, χριστιανός το θρήσκευμα, επί τρείς συνεχείς νύχτας έβλεπε τρομερόν όνειρον. Μια γυναίκα παρουσιάζετο και του έλεγε να εισηγηθεί εις τον πασάν να αποσύρη τον ίππον του από τα ερείπια εκείνα, διότι κακόν θα συνέβαινε εις αυτόν, εις περίπτωσιν απειθίας αλλά και δια τον ίδιον τον ιπποκόμον, εάν δεν εφανέρωνε το όνειρον εις τον κύριον του. Παρετηρήθη ακόμη ότι και ο ίππος επί πολύν καιρόν επιμόνως εκτυπούσε με το πόδι του το μέρος εκείνο, όπου ακριβώς εκρύπτετο η Εικών. Φοβηθείς ο πασάς διέταξε να απομακρυνθή ο ίππος του από τα ερείπια εκείνα του βυζαντινού Ναού. Μετ' ολίγον καιρόν και ο προύχων των καλαμών Π. Τζάνες είδεν εν ονείρω ότι παρουσιάσθη εις αυτόν η ιδία γυναίκα, η οποία παρουσιάσθη και εις τον ιπποκόμον του πασά και υπέδειξεν ότι εις τον άλλοτε βυζαντινόν Ναΐσκον, τον οποίον κατεδάφισαν οι Τούρκοι και ο χώρος του οποίου εχρησιμοποιήθη ως σταύλος του ίππου του πασά, εκρύπτετο θαμμένη σεβασμία Εικών και ότι έπρεπε να ανασκαφή ο χώρος και να αποκαλυφθή αύτη. Ο Π. Τζάνες έχων καλάς σχέσεις με τους Τούρκους των Καλαμών, παρεκάλεσεν αυτούς και του επετράπη να ανασκάψη το έδαφος του χώρου εκείνου. Γενομένης δε ανασκαφής, ω του θαύματος, ανευρέθη η σεβασμία Εικών της Θεοτόκου..." (Μητροπολίτου Μεσσηνίας Χρυσοστόμου Θέμελη: "Η εν Καλαμάτα Ιερά Εικών της Παναγίας Υπαπαντής", Καλαμάτα 1998).
Ο Ιερός Ναός πανηγυρίζει, μετά πάσης λαμπρότητος και επισημότητος, την 1η και 2α Φεβρουαρίου, Εορτή της Υπαπαντής του Χριστού. Ο μακαριστός Μητροπολίτης Χρυσόστομος Δασκαλάκης καθιέρωσε το 1948, ο εορτασμός αυτός να αρχίζει στις 27 Ιανουαρίου και να τελειώνει στις 9 Φεβρουαρίου, στην Απόδοση δηλαδή της Εορτής της Υπαπαντής και να έχει διάρκεια 14 ημέρες. Προνοητικός ο αλήστου μνήμης εκείνος, δυναμικός Ποιμενάρχης, εδικαιώθη πλήρως αφού το Προσκύνημα της Υπαπαντής έστω και μέσω χειμώνα, με το τοπικό του χρώμα, κυρίως όμως με τη γλυκύτατη μορφή της Παναγίας "Καλομάτας" Υπαπαντής, κατέστη όχι μόνο Παμμεσσηνιακό αλλά και Πανελλήνιο. Η λιτανεία της Ιεράς Εικόνος στους κεντρικούς δρόμους και πλατείες της πόλεως γίνεται από το έτος 1889 και συνεχίζεται πανδήμως μέχρι σήμερα, έστω και με άσχημες καιρικές συνθήκες....
-------------
Στην πραγματικότητα η Επανάσταση άρχισε με την εξέγερση στις παραδουνάβιες ηγεμονίες με αρχηγό τον Αλέξανδρο Υψηλάντη.Το κίνημα αυτό,βέβαια, απέτυχε παρ’ όλες τις ηρωικές θυσίες των επαναστατημένων Ελλήνων. Μετά από αυτήν την αποτυχία και αφού ωρίμασε το κίνημα του ξεσηκωμού και ο αέρας της λευτεριάς φούσκωνε τα στήθη των Ελλήνων, η πρώτη σπίθα της επανάστασης άναψε στην Πελοπόννησο.
Στα μέσα του Μάρτη 1821, έφτασε από τη Σμύρνη στο λιμάνι του Αρμυρού Β.Δ. της Μάνης ένα καράβι φορτωμένο με πυρομαχικά. Ηταν μπαρουτόβολα συσκευασμένα σε μικρά βαρελάκια, που παράγγειλε ο Παπαφλέσσας όταν έφθασε στις Κυδονίες και στη Σμύρνη από την Κωνσταντινούπολη. Οι Παπαφλέσσας, Αναγνωσταράς, Νικηταράς και Κεφάλας βρίσκονταν στο μοναστήρι του Αγίου Ηλία στην Καλαμάτα. Οταν έμαθε ο Παπαφλέσσας ότι έφτασε το καράβι με το φορτίο έστειλε τον αδελφό του Νικήτα μαζί με τον Νικηταρά να το παραλάβουν. Κατά τη μεταφορά του φορτίου από το λιμάνι προς το μοναστήρι, η συνοδεία σταμάτησε σ’ ένα πηγάδι για να ξεδιψάσουν τα ζώα.
Σε κάποια στιγμή χύθηκε ένα βαρελάκι με μπαρούτι στο χώμα. Δεν πέρασε πολλή ώρα και έφτασε στο πηγάδι ο ιπποκόμος του Τούρκου διοικητή της Καλαμάτας. Είδε το μπαρούτι στο χώμα, κάτι υποψιάστηκε και έτρεξε αμέσως και ανέφερε το γεγονός στον Τούρκο Διοικητή. Εκείνος θορυβημένος άνοιξε το παράθυρο και αντίκρισε το καραβάνι των Ελλήνων να ανεβαίνει το βουνό προς το μοναστήρι. Ητανε όλοι αρματωμένοι. Πρόσταξε τότε να καλέσουν κοντά του τους προύχοντες των ραγιάδων. Τους ρώτησε να μάθει ποιοι είναι αυτοί που ανεβαίνουν στο βουνό και γιατί είναι αρματωμένοι. Αυτοί τον καθησύχασαν λέγοντάς του πως είναι χωρικοί που κουβαλάνε λάδι και είναι αρματωμένοι γιατί φοβούνται από τους κλέφτες.
Παραξενεύτηκε ο Τούρκος διοικητής όταν άκουσε για κλέφτες. Δεν πίστευε ότι υπήρχαν κλέφτες στον καζά του. Συνεννοημένοι οι προεστοί των Ελλήνων με τον Παπαφλέσσα έπεισαν τον Τούρκο διοικητή για την ύπαρξη κλεφτών με ένα έξυπνο κόλπο. Ο Παπαφλέσσας έστειλε ένα γράμμα στους προεστούς και τους ζητούσε να προμηθεύσουν τους κλέφτες, χωρίς καθυστέρηση με τρόφιμα, τσαρούχια και φουσέκια. Οι προεστοί παρουσίασαν το γράμμα στον Τούρκο διοικητή λέγοντάς του πως οι κλέφτες είναι χιλιάδες. Τον συμβούλευσαν μάλιστα πως ο μόνος τρόπος για να σωθεί από αυτούς ήταν να ζητήσει βοήθεια από τους Μανιάτες.
Ο Τούρκος διοικητής γνώριζε πως η δύναμη που υπεράσπιζε την Καλαμάτα ήσαν μόνο εκατόν Τούρκοι αρματωμένοι. Εστειλε αμέσως μήνυμα στον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη για να στείλει δυνάμεις να προστατέψουν την πόλη. Το σχέδιο των Ελλήνων πέτυχε. Στις 23 του Μάρτη 1821, ένας ολόκληρος στρατός ξεκινάει από τη Μάνη για την Καλαμάτα για να προστατέψει, δήθεν, την πόλη από τους κλέφτες. Ηταν ο στρατός των Μαυρομιχαλέων, των Μούρτζινων, των Χριστέων, των Κουμουνδουράκηδων, των Γρηγοράκηδων, των Κυβελλέων, των Τρουμπάκηδων. Μαζί μ’ αυτούς ήσαν και ο Κολοκοτρώνης και όσοι κρύβονταν στο μοναστήρι του Αγίου Ηλία (Παπαφλέσσας, Νικηταράς, Αναγνωσταράς και άλλοι).
Ολος αυτός ο στρατός μπήκε στα Καλάβρυτα και ξεχύθηκε στους δρόμους. Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης ειδοποίησε τότε τον Τούρκο διοικητή να του παραδώσει τ’ άρματα. Ξαφνιασμένος ο Διοικητής μπροστά σ’ όλο αυτό το μανιάτικο ασκέρι, φοβήθηκε και του παρέδωσε όλο τον οπλισμό του. Εκατόν πενήντα ντουφέκια πέρασαν στα χέρια των Ελλήνων μαζί και η Καλαμάτα. Την άλλη μέρα 24 του Μάρτη έγινε δοξολογία. Στις 25 του Μάρτη συνεδρίασε η Μεσσηνιακή Γερουσία, η οποία ενέκρινε προκήρυξη προς τις ευρωπαϊκές δυνάμεις να συντρέξουν στο δίκαιο αγώνα τους..."
του Παναγιώτη Αγαπίου(συνταξιούχου εκπαιδευτικού)
Η «μεσίνα», το περίφημο μεταξωτό ύφασμα της Καλαμάτας χρησιμοποιείται στα εργαστήρια των νησιών του Αιγαίου και των χωρών της Ανατολής,για να κατασκευάσουν τα περίφημα μεταξωτά καλαματιανά μαντήλια...
Στην πλατεία 23ης Μαρτίου.
Ι.Ν.Αγίων Αποστόλων.
--------
Ο πανελλαδικά γνωστός Ιερός Ναός των Αγίων Αποστόλων στην πόλη της Καλαμάτας είναι ένα από τα πιο γνωστά μνημεία σχετιζόμενα με την επανάσταση του 1821. Το κτίσμα βρίσκεται στην Πλατεία “23ης Μαρτίου” που παίρνει την ονομασία της από την ημερομηνία που απελευθερώθηκε η Πόλη της Καλαμάτας από τους Τούρκους κατακτητές της.
Ο ίδιος ο ναός προϋπήρχε αυτών των γεγονότων, κατασκευασμένος κατά την βυζαντινή περίοδο, κατά το 1050 με 1150 μ.Χ. Σύμφωνα με έρευνα του Καθηγητή Βυζαντινής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Κωνσταντίνου Καλοκύρη, ο Ιερός Ναός των Αγίων Αποστόλων αρχικά ήταν μικρότερος και κατά την περίοδο 1685 με 1715 μ.Χ. επεκτάθηκε.
Ουσιαστικά το κτίσμα είναι δυο συγκολλημένες εκκλησίες, καταλήγοντας στη μορφή που την ξέρουμε σήμερα και ξεχωρίζουν ευδιάκριτα από τους δύο τρούλους που φαίνονται από την εξωτερική πλευρά. Τον μικρό πάνω από το ιερό του αρχικού ναού και τον μεγάλο της νεότερης κεντρικής αίθουσας.
Βέβαια, ο Ιερός Ναός είχε υποστεί αρκετά μεγάλες ζημιές και καταστροφές με την πάροδο των χρόνων. Μερικές σημαντικές και καταγεγραμμένες είναι αυτές του 1887, όπου κατέρρευσε κομμάτι του καμπαναριού από ισχυρό σεισμό και το 1892, όπου οι βυζαντινές τοιχογραφίες καταστράφηκαν, καθώς όλες τους επικαλύφτηκαν από στρώμα άσβεστη. Τέλος, από τον σεισμό του 1986 όπου υπέστη μεγάλη καταστροφή και αναστηλώθηκε τα επόμενα χρόνια.
Ο Ιερός Ναός των Αγίων Αποστόλων πέρα από την αρχαιολογική του σημασία είναι και σημαντικό κομμάτι της Ελληνικής Ιστορίας. Κάθε χρόνο πραγματοποιείται στις 23 Μαρτίου Δοξολογία προς τιμήν των ηρώων του 1821, αναπαράσταση της κατάληψης και της απελευθέρωσης της πόλης και τέλος Μαθητική παρέλαση και παρέλαση του Στρατού...
Στο νότιο πεζοδρόμιο της γέφυρας που συνδέει την οδό Αρτέμιδος με την πλατεία 23ης Μαρτίου,τοποθετήθηκε στις 11/7/2013 το άγαλμα της Ελευθερίας,με δημιουργό τον γλύπτη κ. Γεωργίου.Το άγαλμα αποτελεί προσφορά της Καλαματιανής εικαστικού Ιολάνδης Παπαδοπούλου προς την πόλη.
-------------
Στην αρχιτεκτονική φυσιογνωμία των διατηρητέων κτηρίων της Καλαμάτας έχουν επιδράσει τα νεότερα ευρωπαϊκά ρεύματα (γερμανικός κλασικισμός, ιταλική αναγέννηση, art nouveau κ.ά.),η αθηναϊκή κλασική αρχιτεκτονική, αλλά και η ενετική αρχιτεκτονική και τα πρότυπα της Τουρκοκρατίας.Παλαιότερα όλων είναι τα κτίσματα λαϊκού τύπου (πριν από το 1850). Πρόκειται για ισόγεια ή διώροφα κτήρια που δεν ακολουθούν κάποιο συμμετρικό κανόνα και έχουν απλά μορφολογικά στοιχεία. Αρκετά από αυτά βρίσκονται στο ιστορικό κέντρο και ορισμένα έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα...
Τα κτήρια που ακολουθούν τον εκλεκτικιστικό ρυθμό τοποθετούνται χρονικά στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα και, ενώ βασίζονται στο νεοκλασικισμό, είναι επηρεασμένα και από άλλα ευρωπαϊκά πρότυπα (μπαρόκ, γοτθικός ρυθμός, rustique, art nouveau) και τις νέες τάσεις της αθηναϊκής αρχιτεκτονικής. Αποτελούνται από έναν ενιαίο διώροφο όγκο...
Ένας ακόμη χαρακτηριστικός τύπος είναι τα κτήρια του Μεσοπολέμου, τα οποία βρίσκονται διάσπαρτα στις καινούριες περιοχές.Είναι συνήθως διώροφα με ενιαίο όγκο και χαρακτηρίζονται από τη χρήση του νέου υλικού (μπετόν-αρμέ) το οποίο αρχίζει να κάνει αισθητή την παρουσία του στη μορφολογία των κτηρίων...
Στεγάζει εκθέματα που έχουν να κάνουν με τις παραδοσιακές τέχνες της περιοχής,με παλαιά χρηστικά και μη αντικείμενα,εργαλεία και παραδοσιακές φορεσιές...
Τα πρώιμα νεοκλασικά (ως το 1880) αποτελούν μεταβατική μορφή μεταξύ παραδοσιακής και νεοκλασικής αρχιτεκτονικής. Σε αυτά ο όροφος χρησιμοποιείται ως κατοικία, ενώ το ισόγειο ως κατάστημα, βιοτεχνικό εργαστήριο ή αποθήκη. Τα περισσότερα νεοκλασικά κτήρια χρονολογούνται στην περίοδο 1880-1920, βρίσκονται διάσπαρτα σε όλες τις περιοχές της πόλης που οικοδομήθηκαν αυτή την περίοδο αλλά κυρίως γύρω από την οδό Αριστομένους. Είναι συνήθως κατοικίες και σπανιότερα συνδυασμός κατοικίας (όροφος) και καταστήματος (ισόγειο).
Τα διαθέσιμα στοιχεία για την ιστορία της πόλης κατά τη μεσοβυζαντινή περίοδο και μέχρι το 10ο αιώνα μ.Χ. είναι ελάχιστα. Πιθανολογείται ότι, στα πλαίσια της ενιαίας αυτοκρατορικής αμυντικής πολιτικής εναντίον των επιδρομών των Αβαροσλάβων στα Βαλκάνια, μετασχηματίστηκε σε πόλισμα-φρούριο με ενίσχυση του πληθυσμού της από απειλούμενους οικισμούς, όπως και η Κορώνη την ίδια εποχή (6ος-7ος αιώνας).
Το σύγχρονο όνομά της η Καλαμάτα μάλλον το πήρε από ένα παλιό βυζαντινό μοναστήρι (πιθανά στη θέση του κάστρου), το οποίο ήταν αφιερωμένο στην Παναγία την Καλομάτα, απ' όπου με αφομοίωση του όμικρον σε άλφα, προήλθε η ονομασία Καλαμάτα.
Αποκτά αίγλη μετά την Δ' Σταυροφορία (1204 μ.Χ.), όταν το κάστρο πέφτει, μετά από συνθηκολόγηση, στα χέρια των Φράγκων υπό τον Γουλιέλμο Σαμπλίτη και στη συνέχεια το Γοδεφρείδο Βιλλεαρδουίνο το 1205. Ο τελευταίος ανοικοδομεί το μέχρι τότε μικρό και ερειπωμένο κάστρο και έτσι ξεκινάει η οικονομική ακμή της πόλης. Η Καλαμάτα υπήρξε η αγαπημένη πόλη των Βιλλεαρδουίνων, σε σημείο ο Γουλιέλμος Βιλλεαρδουίνος να αποκαλείται και "Καλαμάτας".
Το 1293, το κάστρο κατελήφθη από τους επαναστάτες Έλληνες και Σλάβους της Γιάννιτσας (τώρα Ελαιοχώρι), που είχαν αρχηγούς τους Λιανόρτη, Φανάρη και Λαβούλκα, στο όνομα του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β' Παλαιολόγου. Ξαναδόθηκε όμως στους Φράγκους με απάτη, από τον Πρωτοαλογάτορα του Μυστρά Γεώργιο Σγουρομάλλη (περιγραφή αυτού του επεισοδίου υπάρχει στο γνωστό μυθιστόρημα του Άγγελου Τερζάκη Πριγκηπέσσα Ιζαμπώ). Στα 1341, το κάστρο βρίσκεται στα χέρια του Νικολό Ατσαγιόλι και το 1381 υπό τους Ναβαρέζους ιππότες του Πέτρου ντε Σαν Σουπεράν. Το 1396 καταλαμβάνεται για λίγο από τους Τούρκους του στρατηγού Εβρενός. Από το 1410 ως το 1459 ανήκει στους Παλαιολόγους του Μυστρά.
----------
Παραλιακό χωριό με άπλετη θέα στο Μεσσηνιακό κόλπο, απέχει 10 χλμ. από την Καλαμάτα.
Ο βασιλιάς Κρεσφόντης μετονόμασε την περιοχή σε Αβία, από το όνομα της κόρης του Ηρακλή και τροφού του Ηρακλείδη Γλήνου, της Αβίας, η οποία κατέφυγε εκεί με το βρέφος Γλήνο, διωκόμενη από τους Αχαιούς. Σύμφωνα με τον Παυσανία,είναι μια από τις επτά πόλεις που υποσχέθηκε ο Αγαμέμνονας ως προίκα στον Αχιλλέα. Στην ευρύτερη περιοχή της Αβίας βρέθηκαν πολύτιμα αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία μαρτυρούν προμυκηναϊκό πολιτισμό...
------------
Στην τοποθεσία που βρίσκεται σήμερα η Παλιόχωρα τοποθετείται από τους ιστορικούς και από τους αρχαιολόγους η ομηρική πόλη Ιρή,την οποία ο Όμηρος αποκαλεί «ποιήεσσα», δηλαδή πολύχλοη,κατάφυτη και εύφορη (Ιλιάδα Ι:150 και Ι:292).
Ο περιηγητής Παυσανίας μας πληροφορεί ότι στους ιστορικούς χρόνους η πόλη μετονομάστηκε σε Αβία, από το όνομα της τροφού του Γλήνου, υιού του Ηρακλέους και της Διηάνειρας, η οποία κατέφυγε στην περιοχή διωκόμενη από τους Αχαιούς για να σώσει το βρέφος. Η Αβία εγκαταστάθηκε στο μέρος αυτό και ίδρυσε ναό του Ηρακλή. Μετά την κατάληψη της Πελοποννήσου από τους Δωριείς ο Κρεσφόντης έδωσε στην πόλη το όνομα Αβία.
Η αρχαία πόλη της Αβίας ήκμασε για 1400 περίπου χρόνια, από τον 11ο αιώνα π.Χ. ως τον 3ο αιώνα μ.Χ. και συχνά αποτέλεσε μήλον της έριδος μεταξύ των Μεσσηνίων και των Σπαρτιατών. Το 181 π.Χ. η Αβία έγινε μέλος της Αχαϊκής Συμπολιτείας.
Στην πόλη λειτουργούσε Ασκληπιείο, στα ερείπια του οποίου το 1775 οικοδομήθηκε ο σημερινός ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Μετά από την εποχή του Παυσανία η Αβία δεν αναφέρεται στις πηγές. Πιθανότατα καταστράφηκε σε κάποια από τις βαρβαρικές επιδρομές που ταλαιπώρησαν την Πελοπόννησο κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο...
Στις αρχές του 15ου αιώνα στη θέση της αρχαίας Αβίας βρίσκουμε χτισμένο το κάστρο της Μαντίνειας, το οποίο ανήκε στους Ενετούς και αποτελούσε έδρα ομώνυμης βαρονίας. Η Αβία είχε πια ξεχαστεί και αναφέρεται μόνο σε πτολεμαϊκούς χάρτες, οι οποίοι αποτύπωναν το αρχαίο παρελθόν της περιοχής και όχι το παρόν της. Η Μαντίνεια κάποια στιγμή εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους της λόγω των πειρατικών κινδύνων, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στο μεσόγειο χωριό Μεγάλη Μαντίνεια. Το ερειπωμένο χωριό πήρε το όνομα Παλιόχωρα.
Από τα μέσα του 19ου αιώνα οι κάτοικοι της Μεγάλης Μαντίνειας άρχισαν να εγκαθίστανται και πάλι στην παραλιακή ζώνη και συγκρότησαν τους οικισμούς: Παλιόχωρα, Αρχοντικό και Κοπάνοι (το σημερινό Ακρογιάλι).
Σύμφωνα με την παράδοση οι πρώτοι Μαντιναίοι, που τόλμησαν να εγκατασταθούν στην έρημη ακτή της Παλιόχωρας, ήταν ο Σταυρέας, ο Πετρουλέας και ο Κοτσωνέας. Ο Σταυρέας έκτισε το σπίτι του πάνω στο βράχο που δεσπόζει στα νότια της ακρογιαλιάς.Έτσι αφ’ ενός είχε ένα καλό παρατηρητήριο αφ’ ετέρου ήταν απρόσβλητο από τη θάλασσα...
Ακρογιάλι
Αποτελεί νεότερο χωριό,στο οποίο οι δαντελωτές ακτές του σχηματίζουν πανέμορφες παραλίες, όπου ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει την καταγάλανη θάλασσα του Μεσσηνιακού κόλπου...
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ - ΖΩΗ ΔΟΥΝΑ
ΚΕΙΜΕΝΑ - ΖΩΗ ΔΟΥΝΑ
ΚΕΙΜΕΝΑ - ΖΩΗ ΔΟΥΝΑ
πηγή πληροφοριών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου