Σάββατο 3 Οκτωβρίου 2020

"Το Πλουμιστό Ψωμί" Μουσείο στη Λεμεσό


«Μα είναι φοβερό να δεις και να προσπεράσεις της Κύπρου τα ψωμιά και καβαλάρης να ’σαι γιατί σαν τον μαγνήτη τους τραβούν τους πεινασμένους.»
Αθήναιου Δειπνοσοφιστές (Απόδοση στη Νεοελληνική Κ. Χατζηιωάννου)

Το Πλουμιστό Ψωμί είναι ένα πρωτοποριακό Μουσείο παραδοσιακών πλουμιστών ψωμιών και Εργαστήρι αρτοδημιουργημάτων στη Λεμεσό. Αποτελεί το επιστέγασμα πολλών κόπων και προσπαθειών και έχει την ευθύνη της διαχείρισης μιας μοναδικής συλλογής παραδοσιακών πλουμιστών ψωμιών της Κύπρου που δημιούργησε η ερευνήτρια/συγγραφέας Δωρίτα Βοσκαρίδου.
Όλο αυτό το έργο και η δημιουργική διάθεση, βρήκαν στέγη στο Μουσείο «Το Πλουμιστό Ψωμί». Ο χώρος δέχεται καθημερινά δεκάδες επισκέπτες Κύπριους και ξένους, που θαυμάζουν τις δημιουργίες και γνωρίζουν την ιστορία και τη λαογραφία αλλά και τον πλούτο του πολιτισμού του ψωμιού.
Επίσης, μέσα στα πλαίσια της λειτουργίας του χώρου διοργανώνονται σε συνεχή βάση πολλές εκδηλώσεις και δραστηριότητες με σημαντική συμβολή στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης, που κύριο άξονα έχουν τη διατήρηση και προβολή της παράδοσης. Διαλέξεις, σεμινάρια, σχετικά με την παράδοση, το ψωμί, την τέχνη, τη λογοτεχνία, βραδιές ανάγνωσης, ποιητικές βραδιές, εργαστήρι για παιδιά, ανάγνωση παραμυθιού, μαθήματα μαγειρικής, γευσιγνωσία.



Λίγα λόγια από την κυρία Δωρίτα Βοσκαρίδου

Το Μουσείο "Το Πλουμιστό Ψωμί" βρίσκεται στο κέντρο της Λεμεσού σ’ ένα παλιό αρχοντικό της δεκαετίας του ’50. 
Το Μουσείο φιλοξενεί αρτοδημιουργίες της Δωρίτας Βοσκαρίδου που έχουν καταγραφεί για τις ανάγκες του βιβλίου το «Πλουμιστό Ψωμί της Κύπρου», εκδόσεις ΝΟΣΤΟΣ 2011. 
Το Μουσείο ιδρύθηκε με ιδιωτική πρωτοβουλία το 2011 από την οικογένεια Βοσκαρίδη. 
Κύριο μέλημα του Μουσείου είναι η πρόσβαση στη γνώση και η διάδοση βασικών αξιών προς όφελος της κοινωνίας. Οι επί μέρους μουσειακές λειτουργίες (συλλογή, έρευνα, έκθεση) αποτελούν τη βάση για την παιδαγωγική αξιοποίηση του. 
Ο χώρος του Μουσείου είναι κάτι περισσότερο από "χώρος μάθησης", είναι μνήμη, εμπειρία, σκέψη, μάθηση και συλλογική μελέτη. 
Έτσι το Μουσείο γίνεται χώρος όπου ο επισκέπτης αποκτά την εμπειρία τόσο σε σχέση με τον μουσειακό χώρο, όσο, και με την κοινωνία γενικότερα. 
Η επιστημονική ομάδα του Μουσείου έχει καταρτίσει ειδικά προγράμματα Μουσειακής Αγωγής και Εκπαίδευσης που αφορούν μαθητές Νηπιαγωγείων, Δημοτικών Σχολείων, Γυμνασίων, Λυκείων και Πανεπιστημίων. 
Η θεματολογία των προγραμμάτων σκοπό έχει να κινητοποιήσει τον επισκέπτη ως προς τη μαθησιακή διαδικασία, να ψυχαγωγήσει ενώ συγχρόνως να εξασκήσει και να ενδυναμώσει τον τρόπο που το παιδί μαθαίνει, κατανοεί κι αναπτύσσει τον συναισθηματικό του κόσμο. 
Οι περισσότεροι επισκέπτες του Μουσείου είναι μαθητές σχολείων, οικογένειες με παιδιά και τουρίστες ειδικών ενδιαφερόντων που επιθυμούν να γνωρίσουν τις παραδόσεις και το πολιτισμό της πατρίδας μας. 
Τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Μουσείου προσαρμόζονται ανάλογα με την ηλικία, τις προτιμήσεις και τα ενδιαφέροντα των επισκεπτών. 

Συνήθως το πρόγραμμα ξεκινά με μια ταινία η οποία αφορά την ιστορία και τον πολιτισμό του ψωμιού. Ακολουθεί η ξενάγηση που πραγματοποιείται μέσα στο μουσιακό χώρο. Τα ψωμιά έχουν ταξινομηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνεται κατανοητή η ιστορία του κάθε ψωμιού. Έχουν ταξινομηθεί σε ομάδες, Εκκλησιαστικοί Άρτοι, ψωμιά των μεγάλων γιορτών της Ορθοδοξίας (Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, Πάσχα, Δεκαπενταύγουστος), ψωμιά του Κύκλου της Ζωής (γέννηση, βάπτιση,γάμος, θάνατος). 
Στη συνέχεια οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να λάβουν μέρος σ’ ένα βιωματικό εργαστήρι ζυμώματος και πλουμίσματος παραδοσιακού ψωμιού. 
Τέλος, γίνεται αφήγηση ιστοριών ή παραμυθιών από τη Λαϊκή μας παράδοση. Η διήγηση παραμυθιών είναι μια από τις πρωταρχικές μορφές επικοινωνίας (προφορικός λόγος) με άλλους ανθρώπους. Οι επισκέπτες κάθονται και απολαμβάνουν την αφήγηση. Ο προφορικός λόγος έχει τη δύναμη να καθηλώσει τον επισκέπτη, με την κίνηση των χεριών, το ρυθμό και τη φωνή. 
Μετά την αφήγηση λαϊκών παραμυθιών γίνεται συζήτηση, διάλογος, με στόχο την ανάδειξη της επικοινωνιακής διάστασης των εκθεμάτων. 
Το Μουσείο ‘Το Πλουμιστό Ψωμί’ επισκέπτονται και οικογένειες με παιδιά, όπου τους παρέχεται ειδικό πρόγραμμα με βιωματικό εργαστήρι ζυμώματος και πλουμίσματος. 
Επίσης το Μουσείο επισκέπτονται διάφοροι όμιλοι απ’ όλα τα μέρη της Κύπρου. Το πρόγραμμα των ενηλίκων περιλαμβάνει μια διάλεξη με θέμα "Το ψωμί ως πολιτισμικό αγαθό", ξενάγηση στα εκθέματα του Μουσείου και αφήγηση Λαϊκών παραμυθιών. 
Ειδικά προγράμματα για μικρές ομάδες παιδιών προσφέρονται κατόπιν συνεννόησης με το υπεύθυνο άτομο της ομάδας. 
Γίνονται συναντήσεις που αφορούν την εξερεύνηση του μουσειακού αντικειμένου που αφορούν την παρατήρηση και τον προσδιορισμό φυσικών χαρακτηριστικών. 
Με αυτό τον τρόπο το παιδί μπαίνει σε μια διαδικασία συζήτησης και έκφρασης προσωπικών απόψεων και κρίσεων. Απαντά σε ερωτήσεις που αφορούν τα φυσικά χαρακτηριστικά του εκθέματος, όπως, ‘με τι μοιάζει;’, ‘πως κατασκευάστηκε;’ (είναι χειροποίητο, τι χρώμα έχει, από τι είναι φτιαγμένο;). Τα μουσειακά εκθέματα στο τέλος ζωγραφίζονται και χρωματίζονται από τα παιδιά. Μέσω της ανακαλυπτικής μεθόδου υποστηρίζεται η μάθηση και η κατανόηση των αντικειμένων. 
Εδώ και 9 χρόνια, από το 2011 λειτουργεί στο Μουσείο το εργαστήρι του "Μικρού Φούρναρη", που στόχο έχει μέσα από διάφορες δραστηριότητες που εμπλέκουν τις αισθήσεις, τα παιδιά να ζωγραφίσουν, να μαγειρέψουν, να συνθέσουν ένα έργο. Ο "Μικρός Φούρναρης" μιλά για τη λαογραφία του μήνα, τα έθιμα του τόπου μας.

Έτσι το Μουσείο αποτελεί το χώρο επικοινωνίας, ψυχαγωγίας και εκπαίδευσης, ένα χώρο γεμάτο ζωντάνια και δημιουργικές διαδρομές.

Δωρίτα Βοσκαρίδου




Προγράμματα - Εργαστήρια - Θεματικές βραδιές

Προγράμματα Ξεναγήσεων

Για τη ξενάγηση οργανωμένων ομάδων επισκεπτών στο μουσείο προσφέρονται διάφορες ενότητες από τις οποίες η ομάδα μπορεί να επιλέξει τον επιθυμητό συνδυασμό που ανταποκρίνεται στις ανάγκες της, τον αριθμό των μελών της, το χρόνο που διαθέτει για την επίσκεψη ή τον προϋπολογισμό της. Στα πλαίσια αυτά γίνεται ξενάγηση στο χώρο εκθεμάτων, παρουσίαση/διάλεξη διαφορετικών ενοτήτων με χρήση οπτικοακουστικών μέσων ("Το ψωμί – ιστορία, παρασκευή, επισιτιστική αξία, κοινωνικός χαρακτήρας, πλούμισμα" και "Σύμβολα και συμβολισμοί στο πλούμισμα του τελετουργικού ή του εορταστικού πλουμισμένου ψωμιού"), παρακολούθηση ταινιών παραγωγής του μουσείου, εργαστήρι πλουμίσματος με τη μορφή επίδειξη ή με τη μορφή βιωματικού εργαστηρίου.



Προγράμματα Μουσειακής Αγωγής

 

Στο μουσείο εφαρμόζεται πρόγραμμα μουσειακής αγωγής, ειδικά σχεδιασμένο για παιδιά,  το οποίο έχει καταρτιστεί από επιστημονικό προσωπικό με γνώσεις και εμπειρία στον τομέα της έρευνας, της θεατρικής, μουσικής και μουσειακής αγωγής. Το πρόγραμμα προσφέρεται για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης από την προσχολική ηλικία μέχρι την Ανώτερη Εκπαίδευση και για παιδιά της ειδικής εκπαίδευσης, προσαρμοσμένο ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα των παιδιών και, γίνεται επιλογή θεμάτων.



Βιωματικά Εργαστήρια Πλουμίσματος

(Μαθήματα, διαλέξεις, σεμινάρια)

 

Για του λάτρεις του ψωμιού και της παράδοσης. Μια σύντομη ιστορική περιδιάβαση στον κόσμο του ψωμιού και του παραδοσιακού πλουμίσματος. Τα πλουμίδια και η σημασία τους, σύμβολα και συμβολισμοί, εργαστήρι παρασκευής παραδοσιακού πλουμιστού ψωμιού. Διδάσκει και επιμελείται η Δωρίτα Βοσκαρίδου, ερευνήτρια και συγγραφέας. Προσφέρεται ρόφημα και ποικιλία από ψωμί, κουλούρια και  παξιμάδια.

Επιλογή από κύκλο μαθημάτων:

  • Λειτουργικοί και εορταστικοί άρτοι

  • Χριστούγεννα/ Πρωτοχρονιά

  • Ο κύκλος της ζωής

  • Πάσχα και Δεκαπενταύγουστο

  • Με το τέλος κάθε μαθήματος θα έχετε φτιάξει το δικό σας πλουμιστό ψωμί



Θεματικές βραδιές γευσιγνωσίας

 

Στο Πλουμιστό Ψωμί σχεδιάζουμε θεαματικές βραδιές βασισμένοι στην παράδοση και σε επιστημονικά δεδομένα με θέματα εμπνευσμένα από την ιστορία και την παράδοση του τόπου μας και όχι μόνο.

Μπορείτε να απολαύσετε ξεχωριστές νοστιμιές φτιαγμένες με μεράκι και αγάπη. Φανταστικά εδέσματα, εμπνευσμένα από την παράδοση και τον πλούτο της ελληνικής κουζίνας, σας προσφέρονται σε ένα χώρο δημιουργίας και τέχνης. Απολαύστε τα με την παρέα σας.

 

Διοργάνωση παιδικών πάρτυ και εορτών


Εργαστήρια για παιδιά στο μουσείο

 

Το μουσείο προσφέρει επί μονίμου βάσεως εβδομαδιαία εργαστήρια για παιδιά. Εργαστηρι μουσικοκινητικής αγωγής και εργαστήρι δημιουργικής απασχόλησης παιδιών που περιλαμβάνει παιχνιδομαγειρέματα, παραμύθι, συναισθηματική αγωγή, θεατρικό παιχνίδι, μουσική και κουκλοθέατρο.



Φωτογραφία Βάσος Στυλιανού

Δωρίτα Βοσκαρίδου - Διευθύντρια του Μουσείου

Η Δωρίτα Βοσκαρίδου είναι συγγραφέας, ερευνήτρια λαογραφίας. Γεννήθηκε στην Πάφο. Σπούδασε οδοντιατρική στην Οδοντιατρική Σχολή Αθηνών. Εργάστηκε ως οδοντίατρος μέχρι το 1992. Διετέλεσε Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Παγκυπρίου Οδοντιατρικού Συλλόγου και Γραμματέας του Συλλόγου καθώς επίσης και μέλος της Εθνικής Επιτροπής για το AIDS. Από το 1992 είναι διευθύντρια της εταιρείας CD ORTHODENT LTD (εμπορία, παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στους οδοντίατρους και ορθοδοντικούς και διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων).

Ασχολήθηκε για πολλά χρόνια με την έρευνα για λαογραφικά θέματα. Από το 2000 συστηματοποίησε την έρευνά της παρουσιάζοντας από το Ραδιοφωνικό Σταθμό τη Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού εκπομπές Λαογραφικού και πολιτιστικού περιεχομένου όπως «Προς βρώσιν και πόσιν». «Λαϊκή Τέχνη και Λαϊκοί Τεχνίτες της Κύπρου» και την εκπομπή «Λαογραφικά» με ιστορικές αναδρομές, ήθη και έθιμα, μαρτυρίες και καταγραφές των ανθρώπων του τόπου μας. ‘Έδωσε διαλέξεις λαογραφικού και πολιτιστικού περιεχομένου σε συλλόγου, ιδρύματα, ομάδες με ειδικό ενδιαφέρον σε θέματα της Κυπριακής Παράδοσης και της Λαογραφίας.

Το 2011 κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο «Το Πλουμιστό Ψωμί της Κύπρου» από τις εκδόσεις Νόστος και πραγματοποίησε έκθεση των πλουμιστών παραδοσιακών ψωμιών της Κύπρου που η ίδια κατασκεύασε.
Από τον Ιούλιο του 2011 διατηρεί μόνιμη έκθεση πλουμιστών ψωμιών σε ιδιωτικό χώρο έκθεσης που λέγεται «Το Πλουμιστό Ψωμί» στη Λεμεσό.

Οι πληροφορίες είναι από 






























Φωτογραφία Βάσος Στυλιανού


Οι φωτογραφίες είναι από τη σελίδα του facebook  Πλουμιστό Ψωμί














Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου