Ο Μιχάλης Κακογιάννης (11 Ιουνίου 1921 - 25 Ιουλίου 2011) ήταν Ελληνοκύπριος ηθοποιός και σκηνοθέτης της αγγλικής σκηνής την περίοδο 1941 με 1951, ενώ ήταν διευθυντής της Κυπριακής Ώρας στο BBC την ίδια περίοδο και ηθοποιός στο αγγλικό θέατρο από το 1945 έως το 1951. Από το 1951, που εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, αφιερώθηκε στη σκηνοθεσία θεατρικών παραστάσεων και, από το 1952, στον ελληνικό κινηματογράφο. Τιμήθηκε με πολλά βραβεία σκηνοθεσίας. Μιλούσε αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά και ήταν μόνιμος κάτοικος της Πλάκας. Απεβίωσε στις 25 Ιουλίου 2011, μετά από δέκα μέρες νοσηλείας
Ο Μιχάλης Κακογιάννης, γιος της Αγγελικής και του Παναγιώτη Κακογιάννη, γεννήθηκε στη Λεμεσό της Κύπρου, στις 11 Ιουνίου του 1921. Αδελφή του ήταν η Στέλλα Σουλιώτη. Σπούδασε Νομική, Δραματικές Τέχνες και σκηνοθεσία στο Λονδίνο. Σχεδόν ολόκληρο το διάστημα που βρισκόταν στο Λονδίνο, εργάστηκε στην ελληνική υπηρεσία του BBC, στην αρχή ως μεταφραστής και εκφωνητής, και αργότερα, σε ηλικία μόλις 22 χρόνων, ανέλαβε τη διεύθυνση της Κυπριακής Ώρας.
Το 1947, ξεκίνησε την καριέρα του στο Θέατρο της Αγγλίας ως ηθοποιός, γρήγορα όμως τον κέρδισε η σκηνοθεσία και το 1951 ήρθε στην Ελλάδα. Το 1954, με την κινηματογραφική ταινία «Κυριακάτικο ξύπνημα», ο Μιχάλης Κακογιάννης έκανε την αρχή της διεθνούς σκηνοθετικής του καριέρας. Η «Στέλλα», το «Κορίτσι με τα μαύρα», το «Τελευταίο ψέμα» η τριλογία του: «Ηλέκτρα», «Τρωάδες» και «Ιφιγένεια» και ο «Αλέξης Ζορμπάς» είναι μερικές μόνο από τις ταινίες του που διαγωνίστηκαν και προβλήθηκαν στα εγκυρότερα φεστιβάλ παγκοσμίως και απέσπασαν πολλά βραβεία και τιμητικές διακρίσεις. Στις ταινίες του συνεργάστηκε με μεγάλους Έλληνες ηθοποιούς, αλλά και με γνωστούς και καταξιωμένους ηθοποιούς της Αμερικής και της Ευρώπης.
Πέρα από τη σκηνοθεσία στον κινηματογράφο, σε εγχώριες αλλά και διεθνείς συμπαραγωγές, ο Μιχάλης Κακογιάννης έχει επίσης σκηνοθετήσει πολλές θεατρικές παραστάσεις και παραστάσεις όπερας στην Ελλάδα, τις Η.Π.Α., τη Γαλλία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Έχει, επίσης, γράψει και έχουν εκδοθεί σενάρια και μεταφράσεις κινηματογραφικών και θεατρικών έργων, ενώ έχει γράψει και στίχους γνωστών ελληνικών τραγουδιών.
Αξιοσημείωτο είναι το ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους που γύρισε στην πατρίδα του, τη μαρτυρική Κύπρο σχετικά με τη βίαιη τουρκική εισβολή "Αττίλας '74". Με θάρρος και υπομονή, κατόρθωσε να αποτυπώσει όλα σχεδόν τα γεγονότα που οδήγησαν στην τραγωδία της Κύπρου. Με συνεντεύξεις από ανθρώπους όπως τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, το Νίκο Σαμψών και άλλους ηγετικούς και μη παράγοντες, όπως και από πλήθος αστέγων και βασανισμένων, εξιστόρησε σχεδόν από την αρχή τα πάθη του Ελληνοκυπριακού λαού, όπως και την τροπή που πήρε η τουρκική εισβολή μετά την επιβολή του πραξικοπήματος στο νησί και την εκδίωξη του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου από τα ηνία της Κυπριακής κυβέρνησης. Το ντοκιμαντέρ "Αττίλας '74" βραβεύθηκε στη Φλωρεντία ως το καλύτερο Ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους για το έτος 1974.
Έργο του Μιχάλη Κακογιάννη είναι και ο νυχτερινός φωτισμός των μνημείων της Ακροπόλεως, τον οποίο εκείνος πρώτος οραματίστηκε και για την επίτευξη του οποίου ίδρυσε το σύλλογο «Οι Φίλοι της Αθήνας», εξασφαλίζοντας τις υπηρεσίες του διάσημου Γάλλου φωτιστή Pierre Bideau και αναλαμβάνοντας τη χρηματοδότηση όλων των απαραίτητων μελετών.
Το 2004, ο Μιχάλης Κακογιάννης συνέστησε το κοινωφελές ίδρυμα με την επωνυμία «Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης» με σκοπό τη μελέτη, υποστήριξη και διάδοση των τεχνών του θεάτρου και του κινηματογράφου, καθώς και την καταγραφή και διαφύλαξη των δημιουργημάτων των τεχνών αυτών, ενώ το φθινόπωρο του 2009 ξεκίνησε η λειτουργία του Πολιτιστικού Κέντρου του Ιδρύματος που βρίσκεται στην οδό Πειραιώς 206, στον Ταύρο.
Για την προσφορά και το έργο του, ο Μιχάλης Κακογιάννης έχει τιμηθεί με πολλές διακρίσεις στην Ελλάδα, την Κύπρο και το εξωτερικό. Έχει τιμηθεί με τον Ταξιάρχη του Χρυσού Φοίνικα (Ελλάδα), τον Ταξιάρχη των Γραμμάτων και Τεχνών (Γαλλία), τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος του Μακαρίου του Γ’ (Κύπρος) και το Special Grand Prix of the Americas (Μόντρεαλ). Έχει βραβευτεί από την Ακαδημία Αθηνών για την προσφορά του στο έθνος, από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης για το συνολικό έργο του, για έργο ζωής στα Ιεροσόλυμα, για έργο ζωής από το American Hellenic Institute στην Ουάσιγκτον και στο Κάιρο. Έχει ανακηρυχθεί Επίτιμος Δημότης στη Λεμεσό, στο Montpellier (Γαλλία) και στο Ντάλας (Τέξας, Η.Π.Α.) και έχει αναγορευθεί Διδάκτωρ Τεχνών στο Columbia College (Σικάγο, Η.Π.Α.), Επίτιμος Διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου καθώς και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Σκηνοθετικό έργο
Αναγνωρισμένος και βραβευμένος διεθνώς, ο Μιχάλης Κακογιάννης έχει να επιδείξει ένα μοναδικό έργο στον Κινηματογράφο, το Θέατρο και την Όπερα. Από το 1950 έως το 2005 σκηνοθέτησε 15 ταινίες, 36 θεατρικά έργα και 7 όπερες στην Ελλάδα, τις Η.Π.Α. και την Ευρώπη.
"Eγώ κρατάω τα μάτια μου ανοιχτά κι εμπνέομαι είτε από έργα κλασικά που είναι σύντροφοι της ζωής μου ή από γεγονότα ζωντανά της επικαιρότητας. Δεν υπάρχει μία ενιαία γραφή [στο έργο μου], διότι εγώ προσπαθώ να μη σερβίρω τα έντερά μου στον κόσμο. Υπάρχουν σκηνοθέτες που έχουν μια μυωπική αντίληψη του κόσμου κι αυτήν σερβίρουν κατ' επανάληψη. Κάθε φορά που κάνω ταινία έχω ερέθισμα. Δεν κάνω ταινίες για να τις προσθέσω στο βιογραφικό μου. Αυτό νομίζω ότι βγαίνει σαφώς από την αρχή της καριέρας μου. Και με τη Στέλλα βγαίνει ο φεμινισμός και το Κορίτσι με τα μαύρα δείχνει την καταπίεση στην επαρχία, οι τραγωδίες πάλι είναι πάντα σύγχρονες. Όλες οι ταινίες που σκηνοθέτησα είχαν και έχουν αντίκρισμα στην πραγματικότητα. Και βέβαια, επειδή σέβομαι τρομερά τους μεγάλους συγγραφείς, είναι τιμή μου να συνεργάζομαι μαζί τους. Και με τον Ευριπίδη συνεργάσθηκα και συχνά συνεργάζομαι με τον Σαίξπηρ, γιατί ανεβάζω έργα του στο θέατρο", Μιχάλης Κακογιάννης
Αθήνα, 1964. Μίκης Θεοδωράκης, Μιχάλης Κακογιάννης, Anthony Quinn.Μετά το τέλος των γυρισμάτων της κινηματογραφικής ταινίας, Zorbas the Greek.
| Έτος | Τίτλος | Συμμετοχές σε φεστιβάλ και βραβεύσεις |
|---|---|---|
| 1954 | Κυριακάτικο ξύπνημα | Βραβείο Diploma of Merit στο φεστιβάλ του Εδιμβούργου |
| 1955 | Στέλλα | Παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ των Καννών το 1955, Βραβείο χρυσής σφαίρας καλύτερης ξένης ταινίας από την επιτροπή ανταποκριτών ξένου τύπου στο Hollywood το 1955. |
| 1956 | Το κορίτσι με τα μαύρα | Παρουσιάστηκε στο φεστιβάλ των Καννών το 1956. Βραβείο χρυσής σφαίρας καλύτερης ξένης ταινίας από την επιτροπή ανταποκριτών ξένου τύπου στο Hollywood. Ασημένιο βραβείο στο φεστιβάλ της Μόσχας το 1958. |
| 1958 | Το τελευταίο ψέμα | Παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ των Κανών το 1958, στο φεστιβάλ της Μελβούρνης το 1959 και στο φεστιβάλ του Σαν Φρανσίσκο το 1959. Βραβείο κριτικών Αγγλίας το 1959. |
| 1960 | Ερόικα | Συμμετείχε στα φεστιβάλ Βερολίνου και Λονδίνου το 1960, το 1961 κέρδισε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας. |
| 1961 | Χαμένο Κορμί | Επιλογή στο φεστιβάλ Καννών |
| 1962 | Ηλέκτρα | Συμμετοχή στο Φεστιβάλ των Καννών το 1962: Βραβείο καλύτερης κινηματογραφικής προσαρμογής, ήχου, Βραβείο διεθνούς ενώσεως νέων. Θεσσαλονίκη 1962: βραβείο καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, α' γυναικείου ρόλου. Ένωση Ελλήνων Κριτικών: βραβείο καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, α' & β γυναικείου ρόλου, α' ανδρικού, καλύτερης μουσικής. Βραβεία στα φεστιβάλ του Εδιμβούργου (1962), του Ακαπούλκο (1962), του Βερολίνου (1963). Υποψηφιότητα για Oscar καλύτερης ξένης ταινίας (1962) και εκτός από την υποψηφιότητα για Οscar πήρε συνολικά 25 διεθνείς διακρίσεις. |
| 1964 | Αλέξης Ζορμπάς | 7 υποψηφιότητες για Oscar (ταινίας, σκηνοθεσίας, διασκευασμένου σεναρίου, φωτογραφίας, σκηνογραφίας, α΄ανδρικού ρόλου και β΄γυναικείου ρόλου. 5 υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα και Βραβείο Διεθνούς Κριτικής |
| 1967 | Όταν τα ψάρια βγήκαν στη στεριά | Βραβείο Διεθνούς Οργανισμού Ειρήνης |
| 1971 | Τρωάδες | Βραβείο Διεθνούς Οργανισμού Ειρήνης |
| 1974 | Αττίλας '74 | Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, Φλωρεντία |
| 1976 | Ιφιγένεια | Υποψηφιότητα για Oscar καλύτερης ξενόγλωσσης παραγωγής. 3 βραβεία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης |
| 1986 | Γλυκιά πατρίδα | |
| 1992 | Πάνω, κάτω και πλαγίως | |
| 1999 | Ο βυσσινόκηπος | Κρατικά βραβεία ΥΠΠΟ 1999 Βραβείο Καλύτερης Φωτογραφίας Καλύτερων Σκηνικών Καλύτερων Κοστουμιών |
Θέατρο
| Έτος | Τίτλος |
|---|---|
| 1954 | Μια Γυναίκα Χωρίς σημασία |
| 1954 | Γαλάζιο Φεγγάρι |
| 1956 | Ο Αριστοκρατικός Δρόμος |
| 1956 | Βροχοποιός |
| 1957 | Gigi |
| 1959 | Η Κυρία με τις Καμέλιες |
| 1962 | Όμορφη Πόλη |
| 1963 (13-14 Ιουλίου) | Τρωάδες |
| 1963-1965 | Τρωάδες |
| 1964 | Ξυπόλητη στο Πάρκο |
| 1965 | Ξωτικά μέσα στη Νύχτα |
| 1965-1966 | Τρωάδες |
| 1966 | Δαίμονες |
| 1968 | Ιφιγένεια εν Αυλίδι |
| 1968-1970 | Ρωμαίος και Ιουλιέτα |
| 1972 | Λυσιστράτη |
| 1973 | Οιδίπους Τύραννος |
| 1975 | Δεσποινίς Μαργαρίτα |
| 1977 | Βάκχες |
| 1981 | Σουίτα για Δύο |
| 1982 | Οι Τρεις Αδερφές |
| 1983-1985 | Ζορμπάς |
| 1983 | Ηλέκτρα |
| 1989 | Να Ντύσουμε τους Γυμνούς |
| 1990 | Ναν |
| 1994 (21-22 Ιουλίου) | Ες Γην Εναλίαν ...Κύπρος 20 Χρόνια Μετά |
| 1995-1997 | Τρωάδες |
| 1997-1998 | Master Class |
| 2001-2002 | Μήδεια |
| 2002 | Όλα απ'την αρχή |
| 2003-2004 | Άμλετ |
| 2005 | Λυσιστράτη |
| 2005 | Κοριολανός |
Όπερα
| Έτος | Τίτλος |
|---|---|
| 1967 | Το Πένθος Ταιριάζει στην Ηλέκτρα |
| 1972 | Μποέμ |
| 1982 | Τραβιάτα |
| 1987 | Ιφιγένεια Εν Αυλίδι και Ιφιγένεια έν Ταύροις |
| 1988, 1989, 1992 | Η Μεγαλοψυχία του Τίτο |
| 1994 | Η Μεγαλοψυχία του Τίτο |
| 1995 | Μήδεια |
Συγγραφικό Έργο
Εκτός από το σκηνοθετικό του έργο, ο Μιχάλης Κακογιάννης έχει γράψει πολλά σενάρια και έχει μεταφράσει στα ελληνικά και αγγλικά γνωστά θεατρικά έργα.
Στις ταινίες που σκηνοθέτησε έχει γράψει ο ίδιος και το σενάριο, εκτός από το σενάριο της «Ερόικα», στη συγγραφή του οποίου συμμετείχε η Τζέιν Κόμπ, και το σενάριο για το «Χαμένο Κορμί» που το έγραψε μαζί με τον Φρέντερικ Ουέικμαν. Έχει γράψει και άλλα σενάρια για ταινίες οι οποίες δεν γυρίστηκαν ποτέ, καθώς και σενάρια θεατρικών έργων που δεν ανέβασε, ενώ έχει εκδώσει τα σενάρια: «Στέλλα» (1990) και «Τρωάδες» (1973).
Ο Μιχάλης Κακογιάννης έχει επίσης μεταφράσει στα ελληνικά και έχει εκδώσει τα έργα του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: «Άμλετ» (1965), «Αντώνιος και Κλεοπάτρα» (1980), «Κοριολανός» (1990) και «Οθέλλος» (2001), όπως και τις «Τρωάδες» του Ευριπίδη (1995), ενώ έχει μεταφράσει στα αγγλικά και τις «Βάκχες» του Ευριπίδη (1982). Έχει εκδώσει επίσης το αφήγημα «Δηλαδή» (1990).
Ο Μιχάλης Κακογιάννης έχει γράψει, μεταξύ άλλων, τους στίχους από δύο πολύ γνωστά ελληνικά τραγούδια: το «Αγάπη που ‘γινες δίκοπο μαχαίρι» (συνθέτης: Μάνος Χατζιδάκις, τραγούδι: Μελίνα Μερκούρη) και το «Εφτά τραγούδια θα σου πω» (συνθέτης: Μάνος Χατζιδάκις, τραγούδι: Μελίνα Μερκούρη) που ακούστηκαν για πρώτη φορά το 1955 στην ταινία του «Στέλλα». https://el.wikipedia.org/
Κυριακάτικο ξύπνημα - 1954
Το Κυριακάτικο ξύπνημα είναι ελληνική ρομαντική κωμική ταινία του 1954. Είναι η πρώτη ταινία που σκηνοθέτησε ο Μιχάλης Κακογιάννης.
Σύνοψη της υπόθεσης:
Η νεαρή Μίνα (Έλλη Λαμπέτη), ένα κυριακάτικο πρωϊνό πηγαίνει για μπάνιο σε μια απόμερη ακτή. Εκεί, δύο αλητόπαιδα της αρπάζουν την τσάντα. Μέσα στην τσάντα υπάρχει ένα λαχείο. Τα παιδιά πουλάνε το λαχείο στον Αλέξη (Δημήτρης Χορν). Το λαχείο κερδίζει τον πρώτο αριθμό και η Μίνα διεκδικεί με πείσμα τα κέρδη της, κάτοχος όμως του λαχείου είναι ο Αλέξης ο οποίος και θα εισπράξει τα χρήματα. Ο Αλέξης έχει αρχίσει να συμπαθεί τη Μίνα και της προσφέρει το ένα τρίτο των κερδών. Εκείνη είναι ανένδοτη και τα θέλει όλα δικά της. Ξεκινά δικαστικό αγώνα, αλλά ο συνετός δικηγόρος της, ο Παύλος Καραγιάννης (Γιώργος Παππάς), όπως και ο ακαταμάχητος έρως που γεννιέται ανάμεσα στους δύο νέους, κάνουν το θαύμα τους και τους ενώνουν για πάντα.
Διανομή
Δημήτρης Χορν (Αλέξης Λορεντζάτος)
Έλλη Λαμπέτη (Μίνα)
Γιώργος Παππάς (Παύλος Καραγιάννης)
Τασσώ Καββαδία (Λίζα Καραγιάννη)
Μαργαρίτα Παπαγεωργίου (Ειρήνη Λαμπρινού)
Σαπφώ Νοταρά (Καίτη)
Χρυσούλα Πατεράκη (κ. Λαμπρινού)
Γιώργος Ιορδανίδης (Κώστας)
Σενάριο:
ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ
Δ/ντής Φωτογραφίας:
ORFANELLI ALEVISE
Μοντάζ:
NAGUIB ALBERT
Ηχολήπτης:
ΚΡΙΚΟΡ
Σκηνογράφος:
ΤΣΑΡΟΥΧΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
Μουσική Σύνθεση:
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ
ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ ΜΑΝΟΣ
"ΔΥΣΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ"
Στέλλα - 1955
Το Στέλλα είναι ελληνική αισθηματική-δραματική ταινία του 1955, σε σκηνοθεσία και σενάριο Μιχάλη Κακογιάννη. Βασίζεται στο θεατρικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Η Στέλλα με τα κόκκινα γάντια», ενώ είναι εμπνευσμένη δραματουργικά από το μύθο της Κάρμεν. Η παραγωγή ανήκει στη Μήλλας Φιλμ και πρωταγωνιστούν οι Μελίνα Μερκούρη και Γιώργος Φούντας.
Διακρίθηκε με τη Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ξένης ταινίας το 1956 και με το βραβείο καλύτερης ταινίας ρετροσπεκτίβας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1960. Η ταινία ήταν φαβορί για το Χρυσό Φοίνικα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών το 1955 και η Μελίνα Μερκούρη για το βραβείο καλύτερης ηθοποιού· δεν κέρδισε όμως κανένα από τα δύο. Το γεγονός αυτό προκάλεσε διαμάχη με αποτέλεσμα η Isa Miranda, μέλος της κριτικής επιτροπής, να δώσει στη Μερκούρη ένα ειδικό βραβείο ερμηνείας το οποίο ονομάστηκε βραβείο «Isa Miranda»[1]. Ήταν επιπλέον η ελληνική υποβολή για το Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας του 1956. Υπήρξε η τελευταία ταινία της Μήλας Φιλμ, σημειώνοντας αξιοσημείωτη καλλιτεχνική και εμπορική επιτυχία (134.142 εισιτήρια). Σε αυτή πραγματοποίησαν την πρώτη κινηματογραφική εμφάνισή τους η Μελίνα Μερκούρη και ο Κώστας Κακκαβάς.
Τη μουσική έγραψε ο Μάνος Χατζιδάκις ενώ κλασική είναι η ερμηνεία της Μελίνας Μερκούρη στο τραγούδι Αγάπη Που 'γινες Δίκοπο Μαχαίρι. Στην ταινία ακούστηκαν για πρώτη φορά τα τραγούδια «Εφτά τραγούδια θα σου πω» και «Το Φεγγάρι είναι κόκκινο».
Η ηρωίδα, που διαλέγει το δικό της δρόμο αντιμετώπισης των αντιλήψεών της ενόχλησε τα αριστερά έντυπα «Αυγή» και «Επιθεώρηση Τέχνης», με αποτέλεσμα να επιτεθούν σκληρά κατά της ταινίας. Τα σχόλια του ξένου Τύπου στις Κάννες ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκά για την ηρωίδα-πρότυπο της γυναικείας απελευθέρωσης.
Μια από τις ατάκες που έμεινα γνωστές από την ταινία ακόμα και σήμερα είναι το ‘’Στέλλα κρατάω μαχαίρι’’ .
Σύνοψη της υπόθεσης:
Η Στέλλα (Μελίνα Μερκούρη) τραγουδάει στο κέντρο «Παράδεισος» και ζει μια απελευθερωμένη, θυελλώδη ζωή, γεμάτη έρωτες και δυναμισμό. Όταν γνωρίζει τον Μίλτο (Γιώργος Φούντας), έναν γνωστό ποδοσφαιριστή, θα εγκαταλείψει τον Αλέκο (Αλέκος Αλεξανδράκης), γιο ευκατάστατης οικογένειας. Στην πρόταση γάμου του Μίλτου θα απαντήσει θετικά, αλλά στη συνέχεια θα αλλάξει γνώμη. Την ημέρα του γάμου θα τον αφήσει να περιμένει μάταια στην εκκλησία και θα περάσει την ώρα της παρέα με έναν νεαρό (Κώστα Κακκαβά) που γνώρισε τυχαία στο δρόμο. Όταν το ξημέρωμα θα γυρίσει στο σπίτι της, θα βρει τον Μίλτο να την περιμένει, για να λογαριαστούν, κραδαίνοντας ένα μαχαίρι. Η συγκλονιστική ερμηνεία και παρουσία της Μελίνας Μερκούρη την καθιέρωσε ως θεατρίνα και εμβληματική προσωπικότητα, ενώ η αριστοτεχνική σκηνοθεσία του Κακογιάννη δίνει διαστάσεις αρχαίας τραγωδίας και καθιστά την αξία του έργου του διαχρονική.
Ηθοποιοί:
ΜΕΡΚΟΥΡΗ ΜΕΛΙΝΑ
ΦΟΥΝΤΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΚΗΣ ΑΛΕΚΟΣ
ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗ ΒΟΥΛΑ
ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΟΝΥΣΗΣ
ΚΑΚΚΑΒΑΣ ΚΩΣΤΑΣ
ΚΑΒΒΑΔΙΑ ΤΑΣΣΩ
ΠΑΠΠΑ ΝΙΤΣΑ
ΒΕΜΠΟ ΣΟΦΙΑ
ΠΑΤΕΡΑΚΗ ΧΡΥΣΟΥΛΑ
Διασκευή Σεναρίου:
ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ
Σενάριο Αρχική Πηγή:
ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ ΙΑΚΩΒΟΣ "Η ΣΤΕΛΛΑ ΜΕ ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΓΑΝΤΙΑ" (ΘΕΑΤΡΙΚΟ)
Δ/ντής Φωτογραφίας:
ΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ ΚΩΣΤΑΣ
Μοντάζ:
ΤΣΑΟΥΛΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Ηχολήπτης:
ΝΙΑΓΑΣΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Σκηνογράφος:
ΚΑΝΙΑΡΗΣ ΒΛΑΣΣΗΣ, ΤΣΑΡΟΥΧΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
Ενδυματολόγος:
ΒΑΧΛΙΩΤΗ ΝΤΕΝΗ
Μουσική Σύνθεση:
ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ ΜΑΝΟΣ
ΤΣΙΤΣΑΝΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ "ΛΑΪΚΑ ΜΟΤΙΒΑ"
Κριτική
Διχασμένοι οι κριτικοί της εποχής, αντιμετώπισαν την ταινία είτε με ευμενή σχόλια, είτε με εξαιρετικά αρνητική κριτική (ειδικά από τον αριστερό Τύπο της εποχής). Στο μόνο που όλοι συμφωνούσαν, ήταν η ερμηνεία της Μελίνας Μερκούρη, η οποία επαινέθηκε. Οι περισσότεροι κριτικοί περιέγραψαν την ταινία ως ένα ηχηρό κατηγορητήριο σε βάρος της πατριαρχίας, με την πρωταγωνίστρια να εκπροσωπεί ένα γυναικείο πρότυπο που ήταν αναμφίβολα ξένο προς την ελληνική κοινωνία της εποχής, αλλά και μια διαχρονική ηρωίδα τραγωδίας. Κατά τον ιστορικό Γιάννη Σολδάτο, η Στέλλα εξέφραζε τις επιθυμίες πολλών γυναικών, λίγες από τις οποίες ωστόσο τολμούσαν να ακολουθήσουν το παράδειγμά της. Ειδικότερα, προσωποποιεί τη σύγκρουση των παραδοσιακών αξιών, του ηθικού κώδικα και της τιμής με το ερωτικό πάθος που τελικά δε διασώζεται σε αυτά τα πλαίσια
http://tainiothiki.gr/
Αγάπη που 'γινες δίκοπο μαχαίρι
Συνθέτης: Μάνος Χατζιδάκης
Αγάπη που 'γινες δίκοπο μαχαίρι
Συνθέτης: Μάνος Χατζιδάκης
Στιχουργός: Μιχάλης Κακογιάννης
Απόσπασμα από την ταινία: "Στέλλα" σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη, 1955
Στίχοι/Lyrics:
"Αγάπη που 'γινες δίκοπο μαχαίρι
κάποτε μου 'δινες, μόνο τη χαρά
μα τώρα πνίγεις τη χαρά στο δάκρυ
δε βρίσκω άκρη, δε βρίσκω γιατρειά (δις)
Φωτιές ανάβουνε μες στα δυο του μάτια
τ' αστέρια σβήνουνε όταν με θωρεί
σβήστε τα φώτα σβήστε το φεγγάρι
σαν θα με πάρει τον πόνο μου μη δει(δις)"
Το κορίτσι με τα μαύρα - 1956
Το κορίτσι με τα μαύρα είναι κινηματογραφική ταινία του 1956 με σενάριο και σκηνοθεσία του Μιχάλη Κακογιάννη και με ερμηνείες από την Έλλη Λαμπέτη και τον Δημήτρη Χορν. Γυρίστηκε στην Ύδρα με μία μόνο κάμερα.
Σύνοψη της υπόθεσης:
Δυό εύποροι αθηναίοι, ένας συγγραφέας κι ένας αρχιτέκτονας, ο Παύλος (Δημήτρης Χορν) κι ο Αντώνης, επισκέπτονται την Ύδρα και νοικιάζουν δωμάτια σε ένα μεγάλο και παραμελημένο σπίτι μιας χήρας, της Φρόσως (Ελένη Ζαφειρίου), που έχει δύο παιδιά. Η ερωτική σχέση της Φρόσως με κάποιον ντόπιο δημιουργεί προβλήματα στα παιδιά της, τη Μαρίνα (Έλλη Λαμπέτη) και τον Μήτσο (Ανέστης Βλάχος) που ντρέπονται για την κατάντια της μητέρας τους. Ο Παύλος αναπτύσσει μια ρομαντική σχέση με τη Μαρίνα και προκαλεί την οργή του Μήτσου, αλλά και τον φθόνο κάποιων ντόπιων, μεταξύ των οποίων είναι και ο Χρήστος (Γιώργος Φούντας) που φλερτάρει τη Μαρίνα, χωρίς καμιά ανταπόκριση από τη μεριά της. Η σχέση Παύλου και Μαρίνας δημιουργεί κάποιες προστριβές ανάμεσα στους δύο φίλους κι ο Αντώνης επιστρέφει στην Αθήνα. Μια κακόβουλη φάρσα που σκαρώνουν στον Παύλο, ο Χρήστος με την παρέα του – έχουν αφαιρέσει τον πίρο από μια βάρκα με την οποία επρόκειτο να πάει βαρκάδα–, οδηγεί σε τραγωδία με θύματα αθώα παιδάκια. Με το κλίμα ιδιαίτερα βαρύ μετά απ’ αυτό το τραγικό περιστατικό, κάθε διέξοδος για τον έρωτα μεταξύ των δύο νέων μοιάζει απόλυτη ματαιότης.
Διανομή
Μαρίνα: Έλλη Λαμπέτη
Παύλος: Δημήτρης Χορν
Φρόσω: Ελένη Ζαφειρίου
Χρήστος: Γιώργος Φούντας
Αντώνης: Νότης Περγιάλης
Μήτσος: Ανέστης Βλάχος
Πανάγος: Στέφανος Στρατηγός
κυρ-Αριστείδης: Νίκος Φέρμας
Χωροφύλακας: Θανάσης Βέγγος
Αλέξης Ζορμπάς - 1964
Η ταινία Αλέξης Ζορμπάς (Zorba the Greek) είναι βρετανική-ελληνική ταινία του 1964, σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη με τους Άντονι Κουίν, Άλαν Μπέιτς, Ειρήνη Παππά και Σωτήρη Μουστάκα. Είναι βασισμένη στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά.
Η ταινία απέσπασε τρία βραβεία Όσκαρ το 1964, με σημαντικότερο το Όσκαρ β' γυναικείου ρόλου για την ερμηνεία της Λίλα Κέντροβα, στο ρόλο της Μαντάμ Ορντάνς. Τη μουσική της ταινίας την οποία έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης έγινε παγκοσμίως γνωστή ως Συρτάκι. Οι σκηνές της ταινίας γυρίστηκαν στην Κρήτη.
Οι πρώτοι που είχαν την έμπνευση να γυριστεί ταινία το βιβλίο του Καζαντζάκη ήταν ο Αμερικανός ηθοποιός Φρέντρικ Μαρτς και η σύζυγός του -επίσης ηθοποιός- Φλόρανς Έλντριτζ. Κατά τη διάρκεια επίσκεψής τους στην Ελλάδα το 1953 είπαν σε δημοσιογράφους πως είχαν προτείνει στον Ελία Καζάν να γυρίσουν μια ταινία βασιζόμενη στον Αλέξη Ζορμπά του Καζαντζάκη. Το 1954 φημολογείτο πως η ταινία θα γυριζόταν με πρωταγωνιστή τον Μπαρτ Λάνκαστερ. Στα μέσα της δεκαετίας του 1950 ο Ζυλ Ντασέν επιχείρησε να σκηνοθετήσει ανεπιτυχώς το βιβλίο με πρωταγωνιστή τον Σοβιετικό ηθοποιό Νικολάι Τσερκάσοφ.
"Ο Άντονι Κουίν, μονοκόμματος, πελώριος και αξύριστος, είναι ένας τέλειος Ζορμπάς", έγραψε ο Φρέντυ Γερμανός στις Εικόνες σε ρεπορτάζ του από τα γυρίσματα της ταινίας. Στα Χανιά και στις γύρω περιοχές εκτυλίχθηκε, την άνοιξη του 1964, η ιστορία του "Αλέξη Ζορμπά" όπως την εμπνεύστηκε ο Νίκος Καζαντζάκης και τη μετέφερε στην οθόνη ο Μιχάλης Κακογιάννης. Από τους δημοφιλέστερους λογοτεχνικούς ήρωες ο Ζορμπάς ταυτίστηκε κινηματογραφικά με τον Άντονι Κουίν.
Η άφιξη στην Αθήνα του πρωταγωνιστή αλλά και άλλων διασήμων ηθοποιών κατέστησε την Κρήτη και ειδικότερα τον χώρο των γυρισμάτων στο επίκεντρο του διεθνούς κινηματογραφικού ενδιαφέροντος.
Ο Άλαν Μπέιτς ερμήνευσε τον συγγραφέα, η Ειρήνη Παππά την ελκυστική και επιθετική χήρα και ο Γιώργος Φούντας τον Μαυραντώνη. Για το ρόλο της μαντάμ Ορτάνς επελέγη στην αρχή η Σιμόν Σινιορέ. Ήρθε στην Κρήτη με ορμή και διάθεση αλλά μόλις χρειάστηκε να προσθέσει χρόνια με ειδικό μακιγιάζ πανικοβλήθηκε και αποχώρησε. Τυχερή στάθηκε η αντικαταστάτριά της Λίλα Κέντροβα που την επόμενη χρονιά τιμήθηκε με Όσκαρ για την ερμηνεία της. "Η αποκάλυψη της ταινίας είναι οι Κρητικοί κομπάρσοι", ισχυρίστηκε ο Μιχάλης Κακογιάννης που χαρακτήρισε τον Αλέξη Ζορμπά "αναρχική κωμωδία"
Ηθοποιοί
| ΗΘΟΠΟΙΟΣ | - ΡΟΛΟΣ |
| Άντονυ Κουίν | - Αλέξης Ζορμπάς |
| Άλαν Μπέιτς | - Μπάζιλ |
| Ειρήνη Παπά | - χήρα |
| Λίλα Κέντροβα | - μαντάμ Ορτάνς |
| Σωτήρης Μουστάκας | - Μιμυθός |
| Άννα Κυριακού | - Ψυχή |
| Ελένη Ανουσάκη | - Λόλα |
| Γιώργος Βογιατζής | - Παύλος |
| Τάκης Εμμανουήλ | - Μανώλακας |
| Γιώργος Φούντας | - Μαυραντώνης |
" Αττίλας '74": ο βιασμός της Κύπρου
Το ντοκιμαντέρ του Μιχάλη Κακογιάννη " Αττίλας '74": ο βιασμός της Κύπρου" γυρίστηκε αμέσως μετά τα γεγονότα του πραξικοπήματος της Χούντας στην Ελλάδα με την ομάδα της ΕΟΚΑ Β εναντίων του Μακαρίου και την βάρβαρη εισβολή στην Κύπρο. Η ταινία του Κακογιάννη επικεντρώνεται στη συνομωσία κατάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας και τα αποτελέσματα της εισβολής, την τραγωδία των προσφύγων και των αγνοουμένων. Η ταινία είναι στα Αγγλικά και στα Ελληνικά με τους ανάλογους υπότιτλους όπου απαιτούνται. Αττίλας, για όσους δεν γνωρίζουν ήταν το κωδικό όνομα (που κατάλληλα) δόθηκε στην επιχείρηση της εισβολής στην Κύπρο από της Τουρκικές ένοπλες δυνάμεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου