Βάσος Δ. Καπάνταης (1924 - 18 Δεκεμβρίου 1990)

Πρόσφυγες από την Πέργαμο - Πάνω στο γλυπτό αναγράφεται : Π Ε Ρ Γ Α Μ Ο Σ

Ο Βάσος Δ. Καπάνταης (1924 - 18 Δεκεμβρίου 1990) ήταν Έλληνας γλύπτης και ποιητής.

Η φωτογραφία από http://www.biblionet.gr/

Γεννήθηκε το 1924 στη Μυτιλήνη, δυο χρόνια μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Οι γονείς του, Δούκας και Θελξιόπη — το γένος Τσούρτσουλα — , ήταν Μικρασιάτες με καταγωγή από την Πέργαμο, ενώ μετά τον διωγμός εγκαταστάθηκαν στη Μυτιλήνη. Ο πατέρας του ήταν έμπορος καπνών και είχε, με συνεταίρους, ένα μικρό εργοστάσιο πού έκαναν τσιγάρα.

Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών, γλυπτικής και αρχαιολογίας αλλά και στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών.

Τα έργα του Καπάνταη χωρίζονται σε δύο μεγάλες ενότητες: τα δημόσια έργα και τα ιδιωτικά. Φιλοτέχνησε πολλά έργα με βάση το χαλκό και το μάρμαρο, τα περισσότερα με θέμα τη Μικρασιατική καταστροφή, και γενικότερα αναφορικά με την ιστορίας της Ελλάδας. Τα έργα του είναι από πηλό, πέτρα και μέταλλο. Δική του δημιουργία είναι το γλυπτό που βρίσκεται έξω από την Εστία Νέας Σμύρνης στην πλατεία Χρυσοστόμου Σμύρνης.

Άλλα γνωστά έργα του είναι τα: Εισόδια Αθλητού (χαλκός 1968), Ο Έλληνας πρόσκοπος (μάρμαρο, 1973), Ηρώο της Περγάμου (μάρμαρο, 1978), Σμύρνα (1985, άγαλμα από μέταλλο και μάρμαρο), Ηρώο Πόντιου Ακρίτα στο Χαϊδάρι (χαλκός 1987), το Ηρώο της Ελευθερίας στην Πρέβεζα, που προσομοιάζει με την Νίκη (μάρμαρο 1987), έργο του ιδίου, που βρίσκεται στον προαύλιο χώρο της Εστίας Νέας Σμύρνης. Έχει εκδώσει το λεύκωμα «Βάσος Καπάνταης Γλύπτης» και την ποιητική συλλογή Το υπόλοιπον της διαδρομής.

Τα ιδιωτικά του έργα είναι συνήθως μικρότερα σε μέγεθος και σπανίως αναφέρονται σε ιστορικά γεγονότα, ενώ κυριαρχεί το θέμα του ερωτισμού.

ΒΑΣΟΣ ΚΑΠΑΝΤΑΗΣ - ΓΛΥΠΤΗΣ

Παρουσίαση

Το λεύκωμα ΒΑΣΟΣ ΚΑΠΑΝΤΑΗΣ ΓΛΥΠΤΗΣ περιλαμβάνει ένα μεγάλο αριθμό γλυπτών του Βάσου Καπάνταη (1924-1990) -μεγάλων και μικρών διαστάσεων- φιλοτεχνημένα σε χαλκό και πωρόλιθο, καθώς επίσης ανάγλυφα, μετάλλια, σχέδια και κεραμικά, που αναδεικνύουν την ακρίβεια της μικρογραφικής χάραξης, την ενάργεια της περιγραφής και τις συνθετικές ικανότητες του καλλιτέχνη. Βασικό χαρακτηριστικό του έργου του είναι η οικουμενικότητα και η μετατροπή του συναισθήματος σε ιδέα.

Το λεύκωμα ασχολείται κυρίως με τα ιδιωτικά έργα του Βάσου Καπάνταη, μικρά σε μέγεθος, αλλά μνημειώδη σε αίσθηση: έργα χαράς, ερωτισμού και συγκίνησης, με έντονη συναισθηματική παρουσία, άλλοτε σκληρά, στρυφνά και ενίοτε γεμάτα αγωνία.

Αυτό το κομμάτι, αποτελεί βαθύ μέρος της ψυχής του και της προσωπικότητάς τού Βάσου Καπάνταη: η χαρά του έρωτα, η ευδαιμονία της ομορφιάς, η λάμψη των κοριτσιών, η χαρά της ζωής, η άνοιξη, με ό,τι συνειρμούς αυτή η λέξη μπορεί να φέρει στο μυαλό μας.

Στα ιδιωτικά έργα ανήκουν και τα σχέδια του Βάσου Καπάνταη, όπου η μνήμη των τόπων συνυπάρχει με τις μορφές λαμπρών κοριτσιών, καθώς και 140 περίπου μετάλλια, διαφόρων μεγεθών, χρήσης και θεμάτων, κάποια από τα οποία φιλοτεχνήθηκαν κατά παραγγελία, ενώ άλλα έγιναν ως έργα του γλύπτη.

Ένα μεγάλο μέρος του έργου αντλεί τη θεματολογία του από την εμπειρία του 1922: ο ξεριζωμός, η τεράστια μετακίνηση του ελληνικού πληθυσμού της Μικράς Ασίας, οι βιαιοπραγίες που συνήθως συνοδεύουν τέτοιου είδους γεγονότα, η προσφυγική Ελλάδα.

Χαρακτηριστικό της γλυπτικής του είναι ότι βρίσκει τρόπους να υπάρχει μεταξύ του αφηρημένου χώρου και του παραστατικού χωρίς να καταργεί κανέναν από τους δύο. Το έργο του, που απεχθάνεται τον φορμαλισμό, δεν μπήκε στους τρόπους ενός κυρίαρχου ευρωπαϊκού ρεύματος της γενιάς του, αλλά κράτησε έντονα τον δικό του εσωτερικό κόσμο και χώρο.

Ο Βάσος Καπάνταης τοποθέτησε τον εαυτό του μέσα στην ελληνική καλλιτεχνική σκηνή ιδιότυπα. Δεν θέλησε ποτέ να κάνει ατομική έκθεση σε γκαλερί. Σαν γλύπτης, θέλησε να κάνει έργο δημόσιο, με αποκορύφωμα το έργο στην πλατεία Χρυσοστόμου Σμύρνης. Έζησε ηθελημένα, σχετικά απομονωμένος, με λίγους καλούς φίλους, με τις σκέψεις του και τις δυσκολίες της ζωής. Το ταξίδι του το μοιράστηκε με τους ανθρώπους του και το έργο του. Ένα έργο πολύ ισχυρό, σύγχρονο, πολύπλοκο, σημαδιακό, αιχμής, πρωτοπόρο. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

https://www.politeianet.gr/

Ελευθερία. Γλυπτό του Βάσου Καπάνταη σε πλατεία της Πρέβεζας.

 ΜΥΡΝΑ τιτλοφορείται το γλυπτό  με την μάνα και το παιδί της να αγνατεύουν προς τη χαμένη πατρίδα τους.Στη βάση του γλυπτού αναγράφεται : ΕΣΕΤΑΙ ΗΜΑΡ ΝΟΣΤΙΜΟΝ

Επιτύμβια Νίκη 

ΑΚΡΙΤAΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ ( αναγράφεται στη βάση του γλυπτού )

Και αυτό το γλυπτό ( φωτό πάνω ) στην πλατεία του Χρυσοστόμου Σμύρνης.

Στη μεταλλική βάση του γλυπτού διακρίνεται η επιγραφή : Αϊβαλί 1580 

 Μεταλλική πλάκα με αναπαραστάσεις από την Ιωνία

Ο Έλληνας πρόσκοπος.

Η προτομή του Δημήτριου Ιωαν. Αρχιγένη Θέση : Πλ. Χρυσοστόμου ( Νέα Σμύρνη )

Η προτομή του Αθ. Κρύλλου θέση : Πλ. Νέας Σμύρνης

https://glypto.wordpress.com/