O Φρεντερίκ Μιστράλ (γαλλικά: Frédéric Mistral) (8 Σεπτεμβρίου 1830 - 25 Μαρτίου 1914) ήταν Γάλλος ποιητής, συγγραφέας και λεξικογράφος, ο οποίος, τον 19ο αιώνα, ηγήθηκε της προσπάθειας αναβίωσης της οξιτανικής (προβηγκιανής) γλώσσας και λογοτεχνίας. Το 1854 μαζί με τον Ζοζέφ Ρουμανίγ, τον Τεοντόρ Ομπανέλ και άλλους δημιούργησαν το λογοτεχνικό κίνημα των φελιμπρίζ ("felibres") που σαν σκοπό είχε να της ξαναδώσει μια κανονική ορθογραφική και γραμματική διευθέτηση της γραπτής γλώσσας, να διεκδικήσει τη διδασκαλία της στα σχολεία της Προβηγκίας και να της δόσει την ικανότητα έκφρασης[2]. Το 1899 πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Μουσείου της Αρλ, όπου συγκεντρώθηκαν όλες οι μορφές της προβηγκιανής λαϊκής παράδοσης.
Το 1904 μοιράστηκε με τον Ισπανό Χοσέ Eτσεγκαράι υ Eϊζαγκίρε το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας για τη συμβολή του στη λογοτεχνία και τη φιλολογία. Προς τιμήν του πήρε το ψευδώνυμο επίθετό της η Χιλιανή συγγραφέας και Νομπελίστρια Γκαμπριέλα Μιστράλ (Lucila Godoy Alcayaga). Προτομή του έχει στηθεί στην Καλλιθέα Αττικής, στην πλατεία Αγίας Ελεούσης.
Έργα
- Mirèio (1859) - ειδιλιακό και ερωτικό ποίημα- στο Διαδίκτυο, στο Διαδίκτυο - γαλλική εκδοχή
- Calendau (1867) - έπος - στο Διαδίκτυο
- Lis isclo d’or (1875) - στο Διαδίκτυο : partie I, partie II
- Nerto, (1884) - αφήγημα σε στίχους με μεσαιωνικό θέμα - στο Διαδίκτυο
- La rèino Jano, drame (1890) - στο Διαδίκτυο
- Lou pouemo dóu Rose (1897) - στο Διαδίκτυο
- Moun espelido, Memòri e Raconte (Mes mémoires) (1906) - στο Διαδίκτυο
- Discours e dicho (1906) - στο Διαδίκτυο
- La genèsi, traducho en prouvençau (1910) - στο Διαδίκτυο
- Lis óulivado (1912) - στο Διαδίκτυο
- Τresor dóu Felibrige (1878-1886), επιμέλεια λεξικού
- Proso d’Armana (δημοσιευμένο μετά θάνατον) (1926, 1927, 1930) - στο Διαδίκτυο
- Coupo Santo (1867)
Με την αυγή και η θάλασσα μενεξεδένια
λάμπει, και με το φως τα πάντα ξανανιώνουν.
Να η άνοιξη γυρίζει, να το χελιδόνι
στον Παρθενώνα ξαναχτίζει τη φωλιά του!
Πανίερη Αθηνά, τίναξε το πουλί σου
στ” αμπέλια μας απάνου τα σαρακωμένα.
Κι αν πρέπει να πεθάνουμε για την Ελλάδα,
θεία είν” η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
θεία είν” η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
Αγάλια αγάλια αποχρυσώνεται το κύμα,
να η άνοιξη γυρίζει, μα στα κορφοβούνια
του Προμηθέα τα σπλάχνα σκίζοντας ένα όρνιο
μεγάλο, ασάλευτο ξανοίγεται μακριάθε”
για να διώξεις το μαύρο γύπα που σε τρώει,
αρμάτωσέ μας, νέε νησιώτη, το καράβι.
Κι αν πρέπει να πεθάνουμε για την Ελλάδα,
θεία είν” η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
Τ” ανάκρασμα τ” ακούτε της αρχαίας Πυθίας:
«Νίκη στων ημιθέων τ” αγγόνια!» Από την “Ιδη
ως στης Νικαίας τ” ακρογιάλια ξανανθίζουν
αιώνιες οι ελιές. Με τ” άρματα στα χέρια
εμπρός! Τα ύψη των βουνών ας τ” ανεβούμε,
τους σαλαμίνικους αντίλαλους ξυπνώντας!
Αν πρέπει να πεθάνουμε για την Ελλάδα,
θεία είν” η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
Κι έλα, ετοιμάστε τα λευκά φορέματά σας,
αρραβωνιαστικές, για να στεφανωθείτε
στο γυρισμό τους ακριβούς σας” μέσ” στο λόγγο
γι” αυτούς που σας γλιτώσανε κόφτε τη δάφνη.
Αγνάντια στη σκυφτή και ντροπιασμένη Ευρώπη,
ας πιούμε ξέχειλη τη δόξα, παλικάρια.
Κι αν πρέπει να πεθάνουμε για την Ελλάδα,
θεία είν” η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
“Ο,τι έγινε μπορεί να ξαναγίνει, αδέρφια!
Στων πυρωμένων τούτων βράχων τη λαμπράδα
με σάρκα θεία μπόρεσ” ο άνθρωπος να ντύσει
το φωτερότερο κι απ” όλα τα όνειρά του.
Κι η χριστιανή ψυχή βουβή εκεί πέρα θα είναι;
Κι εμείς ενός κορμού ξερόκλαδα εκεί πέρα;
Κι αν πρέπει να πεθάνουμε για την Ελλάδα,
θεία είν” η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
Το Μαραθώνιο πεζοδρόμο ακολουθώντας
κι αν πέσουμε, το χρέος μας έχουμε κάμει!
Και με το αίμα του προγόνου μας Λεωνίδα
το αίμα μας, θριάμβων αίμα, ταιριασμένο,
θα πορφυρώση τον καρπό τον κοραλλένιο
και το σταφύλι το κρεμάμενο στο κλήμα.
Κι αν πρέπει να πεθάνουμε για την Ελλάδα,
θεία είν” η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
Της ιστορίας μάς φέγγουν τρεις χιλιάδες χρόνια.
Ορθοί! Και πρόβαλλε από τώρα το παλάτι
στον τόπο εκεί που λύθηκαν τα κακά μάγια,
κι ο Φοίνικας ξαναγεννιέται από τη στάχτη.
Στις αμμουδιές της Μέκκας διώξε το, ήλιε,
το μισοφέγγαρο μακριά απ” τον ουρανό μας…
Αν πρέπει να πεθάνουμε για την Ελλάδα,
θεία είν” η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
Mistral (βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας 1904)
{Μετάφραση: Κωστής Παλαμάς)
https://periergaa.blogspot.com/
Η αγάπη του Βικέντιου
Λέει: Σ’ αγαπώ· δεν τρώω, δεν πίνω…
Μιρέγια, ιδέ το χόρτο εκείνο
που το ζυγώνουν τα κύματα τώρα.
Φυτρώνει στα ρηχά νερά,
δυο μόνο ανθάκια έχει μικρά
κι είναι, Μιρέγια, μια χαρά.
Όμως αν έρθει της αγάπης η ώρα,
το ένα το λούλουδο μονάχο
θα πάει κοντά σε κάποιο βράχο
τα πέταλα στον ήλιο για ν’ απλώσει.
Και βλέποντάς το έτσι λαμπρό,
τ’ άλλο λουλούδι ερωτικό
κάνει ν’ ανέβει απ’ το βυθό,
ένα φιλί στο ταίρι του να δώσει.
Πάνου στο βράχο για να φτάσει
Πάνου στο βράχο για να φτάσει
και στην αγάπη, ώσπου να σπάσει
το τρυφερό κλωνάρι του τεντώνει,
κι όταν ελεύτερο βρεθεί,
νεκρό κι ωραίο θε να συρθεί,
τ’ άλλο για νά βρει. Ένα φιλί,
Μιρέγια, κι ας πεθάνω! Είμαστε μόνοι.
Μετάφραση - Κώστας Καρυωτάκης
http://www.greek-language.gr/
Μετάφραση - Κώστας Καρυωτάκης
http://www.greek-language.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου