Από τη μια η φύση,με το γαλάζιο απέραντο, τις ακρογιαλιές δαντελωτές,τα υψόμετρα χαμηλά.Από την άλλη η ταπεινή ανθρώπινη παρουσία,με τις πεζούλες,τους ελαιώνες,τα ξωκλήσια,τα ξακουστά για το κρασί τους αμπέλια κι έναν οικισμό όλο κι όλο,πάνω από το λιμάνι.Ο λόγος για τους Λειψούς, μια κουκίδα στις εσχατιές του ΝΑ Αιγαίου, ανάλαφρη μα σοβαρή,ασκητική μα πρόσχαρη αλλά και τόσο σπουδαία για εκείνους που την κατοικούν και για όσους την επιλέγουν στις διακοπές τους.Εδώ έρχονται όσοι φιλοσοφούν τη ζωή,όσοι θέλουν να κουβεντιάσουν,να περπατήσουν, να χαλαρώσουν,να κολυμπήσουν και να απολαύσουν τη γαλήνη που προσφέρει απλόχερα τούτος ο τόπος...
----------
Σύμφωνα με την προφορική παράδοση το νησί,όπως και η ονομασία του,συνδέονται με την θεά Καλυψώ.Η «επικράτεια» της θεάς ορίζεται γεωγραφικά στα νοτιανατολικά του σημερινού οικισμού,ενώ χρονολογικά τοποθετείται σε ένα παρελθόν αόριστο πριν από τον Κατακλυσμό,όταν,σύμφωνα πάντα με την προφορική παράδοση,οι διάφορες νησίδες που αποτελούσαν ενιαίο σώμα,χωρίστηκαν και πήραν τη σημερινή τους μορφή...Αυτά για το μικρό νησάκι των 800 κατοίκων,εκ των οποίων 250-σίγουρα ευτυχισμένα-παιδιά(όπως με πληροφόρησαν)...
Info:Wikipedia, ageanislands.
Οι πρώτοι κάτοικοι των Λειψών ήταν οι Κάρες, περίπου το 1370 π.Χ,ενώ γύρω στα 1200 π.Χ φτάνουν στο νησί Δωριείς.Στο Μουσείο των Λειψών βρίσκονται κομμάτια από αγγεία που ανάγονται στην Μυκηναϊκή Εποχή(1600-1100 π.Χ),ενώ μια επιγραφή του 4ου π.Χ.μαρτυρεί την ύπαρξη οικισμού στο νησί από τους Ίωνες της Μιλήτου.Αρχαιολογικά ευρήματα στο ύψωμα «Κάστρο» (λείψανα αρχαίας οχύρωσης, κεραμίδια και όστρακα από αγγεία) μαρτυρούν την ύπαρξη Ακρόπολης Κατά. τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου (431-404 π.Χ) στους φυσικούς όρμους του νησιού βρίσκουν καταφύγιο πλοία και των δύο αντιπάλων παρατάξεων...
Δεν γνωρίζουμε πότε διαδόθηκε ο Χριστιανισμός στο νησί.Τα πρώτα χριστιανικά μνημεία ανάγονται στον 5ο-6 αι. μ.Χ: Οι βασιλικές Παναγία στο Κουσέλιο και Άγιος Σπυρίδων/Άγιος Παντελεήμων στην Κατσαδιά και οικοδόμημα με ψηφιδωτά δάπεδα στη θέση Παληομάντρα.Το νησί, κατά την Βυζαντινή Περίοδο, αποτελεί μέρος του Θέματος των νήσων (provincia insularum). Αυτή την περίοδο η ευρύτερη περιοχή μαστίζεται από την πειρατεία.Το 1088 μ.Χ. ο Όσιος Χριστόδουλος έρχεται στην Πάτμο και χτίζει μοναστήρι.Συναντάει στην Κωνσταντινούπολη τον αυτοκράτορα Αλέξιο Α΄ και δέχεται ως δωρεά προς το μοναστήρι του Ιωάννη του θεολόγου όχι μόνο την Πάτμο αλλά και τους Λειψούς μαζί τα γύρω νησιά.Το Χρυσόβουλο της δωρεάς σώζεται στη Μονή της Πάτμου...
Φραγκοκρατία
Οι πηγές για την περίοδο από το 1204 ως το 1521 μ.Χ. είναι ελλειπείς. Δεν υπάρχουν μαρτυρίες για φραγκική εγκατάσταση στο νησί, αν και γνωρίζουμε ότι η γειτονική Λέρος περνά στους Ιωαννίτες Ιππότες στα 1306.
Το 1522 μ.Χ. το νησί περνά στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, μαζί με τα άλλα Δωδεκάνησα και αναγκάζονται στην πληρωμή φόρου, του «μακτού». Την περίοδο αυτή έχουμε μαρτυρίες για ασκητές που έρχονται στο νησί για να ασκητέψουν στα Ιερά Καθίσματα που διατηρούνται μέχρι σήμερα (Πάνω Κοίμηση, Κάτω Παναγιά, Ιωάννη θεολόγου στο Μοσχάτο και Παναγιά του Χάρου).Όταν οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν την Κρήτη, στα 1669 μ.Χ., πολλοί Κρητικοί βρίσκουν καταφύγιο στα Δωδεκάνησα. Ένας από αυτούς, ο γέρο-Λιος, φτάνει στο νησί μερικές δεκαετίες μετά και γίνεται ο πρώτος κάτοικος και θεμελιωτής του χωριού στην σημερινή του τοποθεσία.Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 στο νησί βρίσκουν φιλοξενία ο εξόριστος Πατριάρχης της Αλεξάνδρειας Θεόφιλος Παγκώστας και Ψαριανοί, Υδραίοι και Σπετσιώτες αγωνιστές, ανάμεσα στους οποίους ο Σαχτούρης και ο Μιαούλης (Αύγουστος 1824). Σώζονται και δύο γράμματα που στέλνει ο Μιαούλης στον ναύαρχο των Ψαρών Νικολή Αποστόλη που βρίσκεται στην Πάτμο σε μια προσπάθεια να συντονίσουν τις ενέργειές στην αντιμετώπιση του τουρκο-αιγυπτιακού στόλου του Ιμπραήμ. Η προσωρινή κυβέρνηση της Ελλάδος, στις 29 Αυγούστου 1825, υπήγαγε τα νησιά Λέρο, Πάτμο, Κάλυμνο, Ικαρία και Λειψούς στην Ελληνική Πολιτεία με τον τίτλο «Συμπληρωματικαί νήσοι του Τμήματος των Ανατολικών Σποράδων». Ως πρώτος Επίτροπος διορίστηκε ο Ιωάννης Κωλέττης. Με την συνθήκη, όμως, της Κωνσταντινούπολης (9 Ιουλίου 1832) τα νησιά αυτά περνάνε πάλι κάτω από οθωμανική εξουσία...
💛Η βάρκα του αναποφάσιστου ή του αισιόδοξου;
💙
"Μου'βαλε χρώματα στην ψυχή μου αλλά δε με συμβούλεψε τι να τα κάνω.Τι να βάψω μ'αυτά. Πού ταιριάζουν.Ιδίως πού ταιριάζουν...Κι εγώ πήρα φόρα,κι έβαψα κόκκινες τις θάλασσές μου,πορτοκαλιούς του ουρανούς μου,μπλε τους ήλιους μου!"Αλ.Παπαδάκη
Στο κέντρο η εκκλησία του Θεολόγου που εκ πρώτης πολλοί συγχέουν με την Παναγία του Χάρου,η οποία βρίσκεται στην πίσω πλευρά του οικισμού.
Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία (αμπελουργία, οινοποϊα,παραγωγή ελιάς - ελαιολάδου και δημητριακών), την κτηνοτροφία (παραγωγή ντόπιων τυριών),την αλιεία, το εμπόριο και τον τουρισμό. Χαρακτηριστικό προϊόν του νησιού αποτελεί το κόκκινο γλυκό κρασί της ποικιλίας φωκιανό..
Στις 13 Μαϊου 1913 οι Ιταλοί καταλαμβάνουν τα Δωδεκάνησα και παραμένουν για 31 χρόνια.Μετά τη συνθηκολόγηση των Γερμανών και τη συνθήκη των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947,τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα από την Ιταλία,ενώ η τυπική ενσωμάτωση στην ελληνική επικράτεια έλαβε χώρα το 1948 στις 7 Μαρτίου...
Το νησί συμμετέχει στο Δίκτυο Δάφνη που προωθεί την Αειφόρο Ανάπτυξη στα νησιά του Αιγαίου.Στο Γυμνάσιο Λειψών έχει δημιουργηθεί η μαθητική εταιρεία ΤεχνοΛειψία με στόχο την παραγωγή και προώθηση τοπικών Προϊόντων και την πολιτιστική ανάδειξη του τόπου,κατά το σχολικό έτος 2012-2013 έχει κερδίσει ειδική διάκριση στο διαγωνισμό αειφόρου σχολείου από την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού.Ο δήμος Λειψών έχει αναπτύξει συνεργασίες και συμμετοχές σε δίκτυα τοπικά, περιφερειακά και ευρωπαϊκά για την προώθηση της τοπικής ανάπτυξης: το ΣΥ.Ν.Δ.Κ.Ε (Συμβούλιο Νησιωτικών Δήμων & Κοινοτήτων Ελλάδας), τον Κοι.Σ.Π.Ε (Κοινοτικός Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης), την Europe Direct, τη Διανησιωτική Συνεργασία (Λέρος-Πάτμος-Λειψοί-Αγαθονήσι), την Ανοικτή Αγκαλιά, το Δίκτυο Τουριστικών Δήμων, την Ομάδα Αιγαίου και την Αναπτυξιακή Δωδεκανήσου.Οι Λειψοί καταγράφονται στον κατάλογο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 υπό τον τίτλο «Αρκοί, Λειψοί, Αγαθονήσι και βραχονησίδες» και με κωδικό GR4210010 ως τόπος Κοινοτικής Σημασίας και Ειδικής Προστασίας.Το 2006 η περιοχή εγκρίθηκε ως τόπος Κοινοτικής Σημασίας για τη Μεσογειακή βιογεωγραφική περιοχή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επίσης, το νησί περιλαμβάνεται στον κατάλογο των βιοτόπων Corine λόγω της ιδιαίτερης πανίδας και χλωρίδας του...
 |
Στις δεκαετίες του 1960 και 1970 σημειώθηκε μεγάλο κύμα μετανάστευσης προς τη Γερμανία, το Βέλγιο αλλά, κυρίως, προς την Αυστραλία και τις Η.Π.Α. Οι μετανάστες έχουν δείξει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον τους για τον τόπο τους χρηματοδοτώντας διάφορα έργα, όπως το Ηρώο στο λιμάνι.Τα πολιτιστικά δρώμενα είναι συνδεδεμένα με τον κύκλο της ζωής και της παραγωγής με χαρακτηριστικές εκδηλώσεις τη Γιορτή του κρασιού (3 με 4 τέσσερις φορές το χρόνο), ο Κλείδωνας στις 24 Ιουνίου και το πανηγύρι της Παναγίας του Χάρου στις 22 Αυγούστου.Ο δήμος Λειψών διαθέτει Χορευτικό Σύλλογο, Φιλαρμονική Ομάδα, Αθλητικό και Ιστιοπλοϊκό Όμιλο.Τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει σε αδελφοποιήσεις με τον Καραβά Κύπρου και το Μαλέ Τρέντο της Ιταλίας...
Οι Λειψοί έχουν Ολοήμερο Νηπιαγωγείο,Ολοήμερο Δημοτικό,Γυμνάσιο και Λύκειο.
Η Παναγία του Χάρου.
Ο Ναός του 1600 μ.Χ. είναι τρισυπόστατος,χτισμένος σε ρυθμό βυζαντινό.Τον διακρίνει ο χαμηλός τρούλος, τα ακανόνιστα τόξα,που γι' αυτό αισθητοποιούν μια ασυνήθιστη γοητεία,τα λιγοστά και στενόμακρα παράθυρα,που το φειδωλό φως τους υποβάλλει τον προσκυνητή...
Το διάβα των αιώνων άφησε ανέπαφη την εκκλησία, ενώ ερήμωσε τα γύρω κελιά των μοναχών Μα σεβάστηκε το ιερό κειμήλιό τους, την πρωτότυπη και θαυματουργική εικόνα της "Παναγίας του Χάρου"
Η θαυματουργή εικόνα με τα τάματα.
Αξιοσημείωτο είναι το ακόλουθο ιστορικό:
Τον Απρίλιο του 1943 η ευσέβεια μιας κοπέλας τοποθέτησε στην Εικόνα άσπρους κρίνους.Αυτοί ξεράθηκαν,όπως ήταν φυσικό.Μα ξαφνικά τον Ιούλιο οι αποξηραμένοι κρίνοι άρχισαν παράδοξα να αποκτούν χυμούς και μάλιστα όσο πλησίαζε η Εορτή της 23ης Αυγούστου, έφτασαν να βγάζουν μπουμπούκια μοσκομύριστα, ολοκληρωμένα την ημέρα του Πανηγυριού της.Το Θαύμα αυτό πραγματοποιείται από τότε μέχρι σήμερα.Και προσφέρεται ως Ευλογία της Παναγίας του Χάρου σε κάθε προσκυνήτρια ψυχή, αλλά συγχρόνως και ως «σημείον αντιλεγόμενον» για τους άπιστους που, ενώ «θέτουν τον δάκτυλον επί των τύπων των… κρίνων», πασχίζουν να το εξηγήσουν με λογικοφανείς ερμηνείες, γεννημένες από τη θολοκουλτούρα τους.
Κι όμως η Παναγία του Χάρου, είτε για χάρη των πιστών Της είτε για προβληματισμό των απίστων συνεχίζει το Θαύμα Της.
*Στη φωτογραφία διακρίνονται οι αποξηραμένοι κρίνοι,καρτερώντας ξανά το θαύμα...*
Η θαυματουργή εικόνα ξεχωρίζει για τη μοναδικότητα της καθώς είναι η μοναδική εικόνα της Παναγίας που δεν κρατά το Θείο Βρέφος,αλλά τον Εσταυρωμένο Χριστό!Όσο και αν ακούγεται παράξενο το όνομά της, εδώ και εκατοντάδες χρόνια ευλογεί το νησί των Λειψών...
Η Παναγία του Χάρου πήρε το όνομά της, από το γεγονός ότι ο νεκρός Χριστός στον σταυρό του μαρτυρίου και ο Χάρος σχετίζονται μεταξύ τους εννοιολογικά..Τόσο το εξωμονάστηρο όσο και η εικόνα χρονολογούνται από το 1600 μ.Χ.όταν έφτασαν στο νησί δύο μοναχοί στην Πάτμο..
Παρά τις όποιες αναπαλαιώσεις το εκκλησάκι διατηρεί στο ακέραιο την αρχική του μορφή...
Παραλία Χοχλακούρα. Ίσως η μοναδική παραλία με βαθειά νερά στο νησί.Ε πού αλλού θα πήγαινα?
Παραλία Χοχλακούρα. Όταν η θάλασσα σε καλεί να την εξερευνήσεις!
Κοκκινέλη η επτάστικτος,κοινώς πασχαλίτσα.
Το"σκαθάρι της Παναγίας"(και η πρώτη μου λήψη λίγο πριν αποχωρήσω από το νησί)Λέγεται πως τα χρώματά της εκδηλώνουν τα συναισθήματα της Παναγίας,άλλοτε χαρούμενα (κόκκινο ή πορτοκαλί) κι άλλοτε πένθιμα για το θάνατο του Ιησού (μαύρες βούλες).
Είναι γνωστή στους χριστιανούς και ως το"Πουλί της Παναγίας" ή "Μικρή Αγελάδα του Θεού", ή το"Ζώο του Κυρίου μας".
Στις μουσουλμανικές περιοχές λέγεται ότι είναι συνώνυμο της τύχης.Σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας,η θέα μιας πασχαλίτσας είναι είτε μια πρόσκληση για να κάνει κάποιος μια ευχή ή ένα σημάδι ότι μια ευχή σύντομα θα εκπληρωθεί!
Για να δούμε λοιπόν!!!
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ - ΚΕΙΜΕΝΑ : ΖΩΗ ΔΟΥΝΑ
Ναι αλλά τι νησί και τι χωριό! Ευτυχώς υπάρχουν ακτοπλοϊκά εισιτήρια ακόμα για αυτό το πανέμορφο μέρος στα βόρεια Δωδεκάνησα εδώ https://www.zaplous.gr/GR/services/destinations/destination-display/leipsoi και θα έχει πάλι τον παραδοσιακά εναλλακτικό τουρισμό του! Το πιο ωραίο είναι ότι περιτρυγυρίζονται από 25 νησάκια τα οποία είναι ακατοίκητα!
ΑπάντησηΔιαγραφή