«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή».
Φαίνεται έτσι πως πρέπει να είναι, αφού έτσι τόπε
ο αρχαίος σοφός, κι' αφού έτσι το ξανάπε πάλι
ο μεγάλος εκείνος γέροντας της Βαϊμάρης.
Αλλά όπως μ' απόλυτα μέτρα οι αλήθειες δε μετριούνται,
γιατί όλες τους έχουν όψεις πολλές κι' εξίσου αυθεντικές,
έτσι και το μάκρος του βίου και της τέχνης
με δύο μέτρα ξεχωριστά πρέπει να μετρηθεί.
Ναι, ο βίος είναι βραχύς, η τέχνη μακρά. Ωστόσο
υπάρχουν, φαίνεται, και τέχνες, που το μάκρος τους
είναι κομμένο στα ίδια μέτρα με του βίου το μήκος.
Τότε η τέχνη κι' ο βίος πεθαίνουνε την ίδιαν ώρα.
Όλβιοι λοιπόν όσοι, στην αυταπάτη τους δοσμένοι,
μαζί με την τέχνη και τον βίον τους τελειώνουν,
βέβαιοι πως είχαν φθάσει πιο στο διορισμένο τέρμα.
Υπάρχουν ακόμα και τέχνες, που το μάκρος τους
είναι πολύ βραχύτερο απ' του βίου το μήκος.
Εδώ πια των σοφών τα ρήματα αντιστρέφονται.
Δυστυχισμένοι τώρα όσοι την τέχνη τερματίζουν
πολύ πριν απ' του βίου τους το τελείωμα.
Είναι οι επιζήσαντες νεκροί, που από καιρό πολύ
την ίδια τους νεκρώσιμη εκφορά είχαν συνοδέψει,
με το αίσθημα ενός πρόωρου κι' άδικου θανάτου.
Όμως μακάριοι εκείνοι, που έχουνε συλλάβει
το βαθύ πλήρες νόημα των σοφών ρημάτων,
πως η τέχνη κι ο βίος του ανθρώπου είναι μεγέθη,
που με τον ίδιο πήχυ δεν μπορεί να μετρηθούνε.
Στο μακρύ δρόμο μιας πικρής αυτογνωσίας,
όπου η σοδειά τους βάραινε από λάθη ασύγγνωστα,
απ' τη γεύση στυφών λωτών κι' απ' την οδυνηρή
διάψευση ευγενών ίσως, αλλ' ανέφικτων προσδοκιών,
διδάχθηκαν τώρα και την έννοια των συγκρίσεων.
Είναι βραχύς ο βίος, πολύ βραχύς, βραχύτερος
απ' όσο ο πόθος μας τον είχε προσδοκήσει.
Πώς τώρα θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε
τον άλλο εκείνο δρόμο, τον ατέρμονα,
που και μ' αυτό το μήκος μιας απέραντης σειράς
από σοφά βιωμένους βίους δεν καλύπτεται;
Αν ήρεμα, με σωφροσύνη, το δεχόμασταν
την ατελή σκυτάλη μας να εμπιστευθούμε
σε μια διαδοχικήν εναλλαγή των επιγόνων,
ίσως για λίγο θα μπορούσαμε τα μέτρα
του διορισμένου βίου να ξεπεράσουμε,
στον ατέρμονα δρόμο, εκεί που στήσαν οι σοφοί
την πινακίδα: «Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή».
Από τη συλλογή Τα επιγενόμενα (1977)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου