Πέμπτη 4 Ιουνίου 2020

Διαμαντής Διαμαντόπουλος (Ιούνιος 1914 – 6 Ιουνίου 1995) , Ζωγράφος

Τα καρπούζια 

Ο Διαμαντής Διαμαντόπουλος (Μαγνησία Μικράς Ασίας, Ιούνιος 1914 – Αθήνα, 6 Ιουνίου 1995) ήταν πρωτοπόρος και μοναδικός στο ύφος έλληνας ζωγράφος της μεσοπολεμικής γενιάς.
Ο Διαμαντής Διαμαντόπουλος γεννήθηκε στην Μαγνησία της Μικράς Ασίας. Η οικογένειά του, μετά την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Από μικρός έδειξε το καλλιτεχνικό του ταλέντο δημοσιεύοντας και εκθέτοντας πολλά έργα του. Από το 1929 δημοσίευε σκίτσα στην Διάπλαση των Παίδων, τα οποία υπέγραφε με το ψευδώνυμο «Ακάμας». Το 1930, παρουσίασε στην αθηναϊκή «Αίθουσα Καλλιτεχνικών Ατελιέ» τέμπερες κυβιστικής τεχνοτροπίας, οι οποίες τράβηξαν την προσοχή πολλών ανθρώπων της τέχνης. Το 1931, εξέθεσε έργα του και στο «Άσυλο Τέχνης» του Βελγίου.
Από το 1931 έως το 1936, σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, με δασκάλους τον Δημήτρη Μπισκίνη και τον Κωνσταντίνο Παρθένη. Την ίδια περίοδο, ταξίδεψε στην Ελλάδα για να μελετήσει την βυζαντινή και λαϊκή τέχνη, και έκανε σκηνογραφίες για την θεατρική παράσταση Άλκηστις που παίχθηκε στην Λαϊκή Σκηνή του Καρόλου Κουν. Λέγεται επίσης ότι επισκέφθηκε μουσεία και άλλους καλλιτεχνικούς χώρους στην Γαλλία και την Ιταλία, χωρίς ωστόσο να κάνει εκεί συστηματικές σπουδές.

πηγή φωτογραφίας 
Από τα εφηβικά του χρόνια ήταν φίλος με τον συγγραφέα Τάσο Αθανασιάδη και τον ζωγράφο Γιάννη Τσαρούχη. Αργότερα ήρθε σε σύγκρουση με τον τελευταίο και έκτοτε έπαψαν να είναι φίλοι. Μέχρι το τέλος της ζωής του, ο Διαμαντόπουλος πίστευε ότι ο Τσαρούχης τον είχε «κλέψει», αν και τα έργα των δύο ζωγράφων διαφέρουν τόσο ως προς την θεματογραφία όσο και και ως προς την τεχνοτροπία.
Το 1940 παρουσίασε έργα του στην Βασιλική Ακαδημία Τεχνών (Royal Academy of Arts) του Λονδίνου. Το 1947, συμμετείχε σε ομαδική έκθεση που έγινε στην αίθουσα «Ρόμβος» μαζί με πολλούς άλλους γνωστούς συναδέλφους του (Γουναρόπουλος, Μόραλης, Αστεριάδης, κ.ά.). Το 1950 συνεργάστηκε ως καθηγητής τεχνικών στο «Ελληνικό Σπίτι» της Αγγελικής Χατζημιχάλη. Την ίδια χρονιά αποφάσισε να απομονωθεί στο σπίτι-ατελιέ του στην Δάφνη, για να αφοσιωθεί αποκλειστικά στο έργο του, αλλά και να πάψει να εκθέτει και να πουλάει έργα του, επειδή διαφωνούσε με την εμπορευματοποίηση της τέχνης. Την σιωπή του την διέκοψε μόνον το 1964 συμμετέχοντας σε μεγάλη ομαδική έκθεση στην Κύπρο, αλλά με ένα μόνον έργο του που το είχε ήδη εκθέσει στην αίθουσα «Ρόμβος» το 1947.
Το 1975, ο Ασαντούρ Μπαχαριάν τον έπεισε να ξαναγυρίσει στον κόσμο των εκθέσεων, να παρουσιάσει έργα του στο καλλιτεχνικό και πνευματικό κέντρο «Ώρα» στην Αθήνα, και να καταγράψει τις απόψεις του στο Χρονικό της «Ώρας». Η έκθεση αυτή έκανε και πάλι γνωστό τον ζωγράφο στο ευρύ κοινό. Το 1977, συμμετείχε σε δύο ομαδικές εκθέσεις στο Βελιγράδι και το Βουκουρέστι. Την επόμενη χρονιά (1978), η Εθνική Πινακοθήκη τον τίμησε με μεγάλη αναδρομική έκθεση στην οποία παρουσιάστηκαν 311 έργα του. Ακολούθησαν άλλη μία έκθεση στο Δουβλίνο (1979) και δύο εκθέσεις πάλι στο κέντρο «Ώρα» (1980 και 1982). Μία σειρά έργων με τίτλο Οικοδόμοι, την παραχώρησε στην εφημερίδα Αυγή για ημερολόγιο που εξέδωσε η εφημερίδα το έτος 1981. Το 1982 συμμετείχε στην έκθεση Ευρωπάλια στις Βρυξέλλες, και το 1983 συμμετείχε στην Μπιενάλε της Βενετίας. Ήταν μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος (ΕΕΤΕ).
Πέθανε στην Αθήνα στις 6 Ιουνίου του 1995. Κηδεύτηκε την επομένη στο Νεκροταφείο του Βύρωνα ,συνοδευόμενος στο στερνό του ταξίδι από ελάχιστους φίλους. Λίγα χρόνια αργότερα, η Ακαδημία Αθηνών τίμησε τον ζωγράφο με έκθεση τριάντα έργων του (2001). Το 2007, έγινε στην Αθήνα έκθεση έργων του Διαμαντόπουλου που συμπεριλαμβάνονται στην συλλογή Πορταλάκη.

Το έργο του

Ο Διαμαντόπουλος θεωρείται πιο «Ευρωπαίος» στο έργο του από τους έλληνες ζωγράφους της εποχής του, αν και πολλοί τον κατατάσσουν στην ελληνοκεντρική «Γενιά του Τριάντα». Στο έργο του απεικόνισε την ανθρώπινη φιγούρα — κυρίως τους ανθρώπους του καθημερινού μόχθου — με σχήματα αδρά, σχεδόν πρωτόγονα, και χρώματα άλλοτε πιο σκοτεινά και άλλοτε πιο φωτεινά.
Οι πίνακες του Διαμαντόπουλου διακρίνονται για την αποποίηση κάθε κλασικής έκφρασης και την παρουσίαση της ανθρώπινης μορφής με μια ξεχωριστή ποιητικότητα και μουσικότητα. Λόγω αυτής της ιδιαιτερότητας στο ύφος, ορισμένοι έλληνες τεχνοκριτικοί έφθασαν στο σημείο να συγκρίνουν τον Διαμαντόπουλο με άλλους πολύ σημαντικούς ζωγράφους σαν τον Σεζάν, τον Πικάσσο, τον Κλέε, κ.ά. Έστω κι αν αυτή η σύγκριση θεωρηθεί κάπως υπερβολική, σίγουρα στον ελληνικό χώρο, μπορεί κανείς να μιλά για την μοναδική «περίπτωση Διαμαντόπουλου». https://el.wikipedia.org/

Ζωγράφος του εργατικού μόχθου

Στο έργο ενός μεγάλου και πρωτοπόρου εικαστικού καλλιτέχνη της γενιάς του '30, του Διαμαντή Διαμαντόπουλου (1914-1995), είναι αφιερωμένη η εκδήλωση που διοργανώνει αύριο (8.30μ.μ.) στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημαρχείου Νίκαιας (Π. Τσαλδάρη 10) η Πνευματική Εστία Νίκαιας. Θα μιλήσει ο ακαδημαϊκός και ιστορικός Τέχνης, καθηγητής, Χρύσανθος Χρήστου με θέμα: «Διαμαντής Διαμαντόπουλος, ο ζωγράφος του ανθρώπινου μόχθου και της καθημερινής πραγματικότητας». Παράλληλα, θα προβληθούν διαφάνειες.

Ο Δ. Διαμαντόπουλος υπήρξε πρωτοπόρος της τέχνης. Μιας τέχνης με συνείδηση του κοινωνικού ρόλου της και ταξική επιλογή στο περιεχόμενό της. Ισως, λόγω αυτής της συνειδητής ταξικής επιλογής στην τέχνη και τη ζωή του, ο μεγάλος ζωγράφος, γλύπτης και χαράκτης Διαμαντής Διαμαντόπουλος, ένας από τους πρωτοπόρους της γενιάς του '30, έμεινε τόσο μοναχικός. Σίγουρα γι' αυτό προτίμησε να βγάζει τον επιούσιο δουλεύοντας σαν οικοδόμος, παρά να υποκύψει στις δοσοληψίες με τα εμπορικά κυκλώματα της τέχνης. Γι' αυτό διάλεξε το δρόμο της καλλιτεχνικής, ανθρώπινης και ιδεολογικής ακεραιότητας, δρόμος που φαινόταν, αλλά δεν ήταν, παραγωγική και κοινωνική «σιωπή». Γι' αυτό προτίμησε, συνειδητά, το «περιθώριο» του φτωχικού προσφυγικού σπιτιού του στο Βύρωνα, όπου μεγαλούργησε, ζωγραφίζοντας, κυρίως, τον απλό, λαϊκό άνθρωπο του καθημερινού μόχθου.

Ο Δ. Διαμαντόπουλος γεννήθηκε το 1914 στη Μαγνησία της Μικράς Ασίας. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ήρθε στην Αθήνα. Μαθητής ακόμη, με παρότρυνση του φίλου του Φώτη Γιοφύλλη, εξέθεσε το 1930 τις πρώτες του τέμπερες. Στα χρόνια 1931 - 1936 σπούδασε στην ΑΣΚΤ κοντά στους Δ. Μπισκίνη και Κ. Παρθένη. Το 1934, σπουδαστής ακόμη στην ΑΣΚΤ, φιλοτέχνησε σκηνικά και κοστούμια για την «Αλκηστη» του Ευριπίδη, που ανέβασε ο Κ. Κουν στη «Λαϊκή Σκηνή». Από τις πρώιμες ακόμη εργασίες του, πριν ακόμη τελειώσει τις σπουδές του στην ΑΣΚΤ, διαφαίνεται ότι έχει επαφή με τις σύγχρονες αναζητήσεις. Μετά τις σπουδές του, ταξίδεψε στην Ελλάδα, το Παρίσι, τη Ρώμη και τη Νάπολη. Με τη στροφή του Δ. Διαμαντόπουλου προς την ανθρώπινη μορφή, μετά το 1937, έχουμε μια τομή στην καλλιτεχνική του δημιουργία, που συνοδεύεται και από την έμφαση σε θέματα ανάλογα με αυτά του Τσαρούχη (εσωτερικά, φαντάρους και νέους).
Οπως σημειώνει ο Χρύσανθος Χρήστου στο «Λεξικό Εικαστικών Καλλιτεχνών» (εκδόσεις «Μέλισσα»), «από το 1940 ο καλλιτέχνης διευρύνει τη θεματογραφία του, πλουτίζει το μορφοπλαστικό του λεξιλόγιο και με την προτίμησή του στα γαιώδη χρώματα και τους χαμηλούς τόνους, δίνει νέες προεκτάσεις στη ζωγραφική του γλώσσα. Μάλιστα, όσο περνούν τα χρόνια, τόσο και περισσότερο μεταφέρει το κέντρο βάρους στα θέματα του ανθρώπινου μόχθου, τη μητέρα και το παιδί και τις μεγάλες συνθέσεις».
Ο Δ. Διαμαντόπουλος εντάχτηκε στο ΕΑΜ και αγωνίστηκε με τα δικά του «όπλα» ενάντια στον κατακτητή. Θεωρούμενος σαν ένας από τους κορυφαίους δημιουργούς, επιλέχθηκε (με 25 έργα του) για την πρώτη μεταπολεμική έκθεση στο εξωτερικό. Είναι από τους λίγους της γενιάς του, που στη στροφή προς το λαϊκό, αποδίδουν την κοινωνική σημασία του. Από τα χρόνια του εμφυλίου και μέχρι τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, ο Δ. Διαμαντόπουλος αποτραβήχτηκε από την εκθεσιακή δημοσιότητα, χωρίς να πάψει να δημιουργεί. Η ζωγραφική του θα ξαναδείξει το «φως» στην «Ωρα» του Ασαντούρ Μπαχαριάν. Τρία χρόνια αργότερα, η Εθνική Πινακοθήκη τον τιμά με αναδρομική έκθεση έργων του, ενώ μαζί με τον Κ. Κουλεντιανό προτείνεται και εκπροσωπεί την Ελλάδα στην Μπιενάλε της Βενετίας.
Βαθιά ανθρωποκεντρικός ζωγράφος, ανέπτυξε ένα περήφανο, μαχητικό και ανεξάρτητο φρόνημα. Στο έργο του ερμήνευσε το μοντέρνο, με τρόπο ελληνικό - γεροσύνη, απλότητα, μέγεθος πλαστικό.

«Πρόκειται για μια ζωγραφική», υπογραμμίζει ο Χρ. Χρήστου, «που πέρα από τη σχηματοποίηση και την αποσπασματικοποίηση των μορφών, το συνδυασμό τύπων της παράδοσης και προσωπικών κατακτήσεων, υποβάλλει, με τους προσωπικούς συνδυασμούς του, κάτι από τον ίδιο το χαρακτήρα των καιρών μας. Κατορθώνει να συνδυάσει αναγκαιότητα και ελευθερία, παρόν και ιστορία, βεβαιότητα και ανασφάλεια, ζωή και θάνατο. Και αυτά, όχι τόσο με τα θεματικά στοιχεία, όσο με τη γνησιότητα και την πηγαιότητα της εκφραστικής του γλώσσας, τη σύνθεση και το μορφοπλαστικό λεξιλόγιο, το χώρο και το χρώμα, δηλαδή τις καθαρά ζωγραφικές αξίες».

Η. ΜΟΡΤΟΓΛΟΥ
 In the Barracks 

Maternity

Seated Greek Sergeant


The Thinker

To Κορίτσι

Worker

Workerς

Workers on strike

Αυτοπροσωπογραφία

Γυμνό

Γυναικείο γυμνό, π.1950s

Εικόνα του δρόμου

Η οικογένεια 

Καθιστό γυμνό, π.1950s 

Κεφάλι

Κοριτσάκι

Οι απεργοί

Οικογένεια_1 

Οικογένεια_2

Οικοδόμοι

Πορτραίτο ανδρός

Σουβατζής

Στέγες, 1930-31 

Στο δρόμο

Στο θάλαμο, π. 1937-1949


Στο μανάβη

Το σχέδιο, π. 1938


Το χασάπικο


ALLEGORY OF RICHES

WORKERS


THE SPONGE GATHERERS

Phrixos and Elli

Roof

The Babies, 1978-80

Ζευγάρι

Νεκρή φύση

Μάνα με παιδί, 1945-1952


Ο οικοδόμος


Από https://paletaart.wordpress.com/





















Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου