Homo Universalis: ΠΑΥΛΙΑΝΗ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΛΜΠΟΥΜ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΔΟΥΝΑ

Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2018

ΠΑΥΛΙΑΝΗ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΛΜΠΟΥΜ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΔΟΥΝΑ

Στην αγκαλιά τριών βουνών(Οίτη-Γκιώνα-Βαρδούσια),η Παύλιανη Φθιώτιδας και ο Αθανάσιος Διάκος Φωκίδας(πρώην Άνω Μουσουνίτσα)σίγουρα εντυπωσιάζουν με την πολυχρωμία τους,τα άφθονα τρεχούμενα νερά,τα ελατοδάση τους αλλά και τα υπέροχα"χαλάκια"φύλλων που αυτή την εποχή σκεπάζουν την περιοχή...

Η Παύλιανη είναι ορεινό χωριό του νομού Φθιώτιδας. Βρίσκεται μέσα σε πυκνό ελατοδάσος και σήμερα είναι ταχύτατα αναπτυσσόμενη τουριστικά. Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1.040 μέτρων στις πλαγιές της Οίτης και αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς του νομού Φθιώτιδας.Η Παύλιανη απετέλεσε έδρα κοινότητας έως την 31η Δεκεμβρίου 2010, οπότε καταργήθηκε με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης και εντάχθηκε στο διευρυμένο Δήμο Λαμιέων. Ο πληθυσμός της, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, ανέρχεται σε 498 κατοίκους. Η Δημοτική Ενότητα Παύλιανης αποτελείται από τους οικισμούς:Νέα Παύλιανη ή Κάτω Παύλιανη και Παύλιανη ή Άνω Παύλιανη...

Μία θεωρία για την ονομασία του χωριού αναφέρει ότι το όνομά της το οφείλει στους πρώτους της κατοίκους, οι οποίοι ήταν οι πρώτοι που πίστεψαν στα διδάγματα του Αποστόλου Παύλου. Πιο πιθανή εκδοχή όμως είναι να οφείλεται σε Σλαβική ονομασία. Αρχικά το χωριό ήταν χτισμένο σε μια τοποθεσία με χαμηλότερο υψόμετρο, εκεί περίπου που τώρα βρίσκεται το χωριό Οίτη.

Το αισθητικό δάσος της Παύλιανης και το πάρκο αναψυχής, που βρίσκεται ανάμεσα στην Ανω και Κάτω Παύλιανη. Η περιήγηση αρχίζει με το Μουσείο Υδροκίνησης, ένα πέτρινο κτιριακό συγκρότημα, το οποίο στεγάζει το Νεροπρίονο, το Νερόμυλο, το Μαντάνι και τη Νεροτριβή και συνεχίζει ακολουθώντας τους μαιάνδρους που σχηματίζει η κοίτη του Ασωπού ποταμού, κάτω απο τον πυκνό ίσκιο που ρίχνουν τα πλατάνια, τα σφενδάμια, οι καρυδιές και οι καστανιές. Η νοτισμένη βλάστηση που μοσχοβολάει, τα πανύψηλα έλατα, οι σπάνιοι σχηματισμοί δέντρων και ο ήχος των πηγών του Ασωπού παρασύρουν τον επισκέπτη σε μια μοναδική εμπειρία ζωής. Υστερα από είκοσι λεπτά πεζοπορίας υπάρχει πινακίδα που υποδεικνύει την θέση της σπηλιάς Καμάρα. Στην επόμενη στροφή του μονοπατιού βρίσκεται η καρδιά του επιβλητικού ελατοδάσους, όπου έχει διαμορφωθεί το ψυχαγωγικό πάρκο με δραστηριότητες για μικρούς και μεγάλους. Εκεί βρίσκονται αιώρες, ένα γήπεδο για river volley στρωμένο με ροκανίδι και ξύλινες κερκίδες, πάγκοι για πικ-νικ και κτιστή ψησταριά. Από τις πιο ξεχωριστές και πρωτότυπες εμπειρίες είναι το πέρασμα με χειροκίνητο τελεφερίκ πάνω από τον ποταμό. Αξίζει να σημειωθεί οτι στο σημείο που αρχίζει το μονοπάτι για το αισθητικό δάσος έχει αρχίσει να τίθεται σε λειτουργία ένα πάρκο υδροκίνησης, με αργαλειούς και νερόμυλους, ώστε να μαθαίνουν οι επισκέπτες πώς υφαίνονταν και πλένονταν τα ρούχα στις παλαιότερες εποχές.

Η γέφυρα που-σύμφωνα με την επιγραφή-"μουσικώνει"!Για τους λιγότερο τολμηρούς,ακριβώς δίπλα της υπάρχει κι ένα ωραιότατο μονοπάτι...

Ο Ασωπός είναι ποταμός του Νομού Φθιώτιδας μήκους περίπου είκοσι χιλιομέτρων κι έχει τις πηγές του στο ωραιότατο και καταπράσινο βουνό της Οίτης- με θαυμάσια κι απέραντα δάση , μεγάλα οροπέδια- κάτω από τις πυκνοδασωμένες πλαγιές των κορυφών της Ξεροβούνι (1817μ), Τσικλέρι (1700μ) και Μεσοράχιη (1300μ), δύο χιλιόμετρα περίπου από την Παύλιανη, τον οποίο αναφέρει ο Ηρόδοτος ως χαράδρα Ασωπού και χύνεται ως γνωστό στο Σπερχειό ποταμό κοντά στην Αλαμάνα. Με ανατολική κατεύθυνση περνάει ανάμεσα από τη πάνω και κάτω Παύλιανη (420 κατ. υψομ. 1050μ), συγκεντρώνει τα νερά κι άλλων ρυακιών της περιοχής και λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω , ύστερα από μια πετρώδη, αλλά και με μικρούς θορυβώδεις κι ωραίους καταρράκτες κοίτη, σχηματίζει μια μικρή λίμνη κοντά στη σιδηροδρομική γέφυρα του Ασωπού. Μετά τη Γέφυρα τα νερά πέφτουν ορμητικά σχηματίζοντας κι άλλους μικρούς καταράκτες και με την ίδια πάντα κατεύθυνση μετά από 500 μέτρα παίρνει βόρεια κατ/νση από όπου αρχίζει και το κύριο μέρος του φαραγγιού, το περασμά του οποίου μας ενδιαφέρει. Στους αρχικούς κλάδους του υπάρχουν οι γνωστές σιδηροδρομικές γέφυρες του Ο.Σ.Ε., Ασωπού και Παπαδιάς. Από τη φαραγγιώδη αυτή κοίτη - προς το τέλος κι αριστερά προβάλλουν οι γκρεμοί ''Τραχίνιαι Πέτραι'' της αρχαιότητας- περνούσε η Ανοπαία ατραπός την οποία ακολουθούσε ο Εφιάλτης με τους Πέρσες για να κυκλώσουν από τα νώτα τον Λεωνίδα με τους υπερασπιστές τους στα στενά των Θερμοπυλών. Ύστερα δε από την εξοδό του στη πεδιάδα - θέση Σιδερόπορτα, που λέγεται έτσι λόγω των δύο μεγάλων κι απότομων βράχων αριστερά και δεξιά της κοίτης του- ο Ασωπός διανύει μια απόσταση 5-6 χιλιομέτρων ως την εκβολή του στη κοίτη του Σπερχειού. Το Φαράγγι του Ασωπού διανύει βραχώδες μέρος των διαχωριστικών ορίων των δυο γειτονικών καταπράσινων βουνών: Οίτης και Καλλιδρόμου. Στους Αρχαίους χρόνους ο Ασωπός καθώς και οι δυο μικροί ποταμοί, που ρέουν παράλληλα μ' αυτόν βοριά του , Μέλας (Μαυρονέρι) και Δύρας (Γοργοπόταμος) χύνονταν απ' ευθείας στο Μαλιακό κόλπο, ενώ σήμερα εκβάλλουν στο Σπερχειό ποταμό ως παραπόταμοί του. (πηγή:σημειώσεις Δημ. Μπότση)

Νερόμυλος,Νεροπρίονο,Μαντάνι,Νεροτριβή...σαν άλλοτε!

Η 'Ανω Παύλιανη,όπου η πέτρα και το ξύλο,ως κυρίαρχα υλικά της οικιστικής της δόμησης, συνδυάζονται μοναδικά και τα σπίτια βρίσκονται σε πλήρη αρμονία με την φύση.Η οικιστική ανοικοδόμηση των τελευταίων χρόνων οφείλεται στην ένταξη της Παύλιανης στο Habitat Agenda, ένα πιλοτικό πρόγραμμα που αφορά στη βιώσιμη ανάπτυξη των παραδοσιακών χωριών και στην εκτέλεση πρότυπων έργων ανάπλασης για την αναβάθμισή τους..

"Στη βρύση τη βουνίσια σιμά είν'η φλαμουριά,στον ίσκιο της καθόμουν να ονειρευτώ συχνά..."🎵αλλά και "χρώματα πήρα και καμβά,όνειρα μαγεμένα..."🎵"Όποια και αν είναι η επιλογή σας,η Παύλιανη Φθιώτιδας έχει και νερά και χρώματα!

Όλη η Παύλιανη είναι ζωγραφισμένη!Το ξύλο που εξέχει μετατρέπεται στη μύτη του Πινόκιο.Η ρωγμή στον τοίχο συνδέει δύο ραγισμένες καρδιές.Ενας σωλήνας γίνεται προβοσκίδα ελέφαντα.Πίσω από τα κάγκελα του εγκαταλελειμμένου σπιτιού, ζωγραφισμένος ο κατάδικος κι από κάτω«Φίλε, έχεις ένα τσιγάρο;».Από τους καθρέπτες στον δρόμο κρέμονται βούρτσες με την ένδειξη «Για να πας να χτενιστείς».Πάνω στην κούνια διαβάζεις «Κούνια που σε κούναγε...».Το σπασμένο παγκάκι με τις μεσαίες θέσεις να λείπουν είναι «Το παγκάκι των τσακωμένων»...

Τα πρόσωπα των επισκεπτών «σπάνε» αυθόρμητα σε ένα χαμόγελο κάθε φορά που περπατούν στα δρομάκια του ορεινού χωριού στη Φθιώτιδα, που «ακουμπάει» στις πλαγιές της Οίτης, σε υψόμετρο 1.050 μ.Εδώ, το χιούμορ περισσεύει. Ο κ.Γιώργος,μόνιμος κάτοικος, και η κα. Μαρία που πηγαινοέρχεται από την Αθήνα,εκτός του ότι ζωγραφίζουν ακατάπαυστα,συντονίζουν την ομάδα των νέων του χωριού, ενώ όλοι μαζί,εθελοντικά, φροντίζουν να ομορφύνουν το περιβάλλον τους. Αποτέλεσμα; Μία ευφάνταστη προσέγγιση, ένας οικισμός πολύχρωμος,χαρούμενος, πόλος έλξης χωρίς αμφιβολία για τον τουρισμό η ανάπτυξη του οποίου σημειώνεται με ταχείς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια.'Ολα αυτά, όχι μόνο με την ανοχή αλλά περισσότερο με την παρότρυνση του προέδρου της Κοινότητας,Γιώργου Ρηγάκη,ο οποίος δίνει την ταυτότητα του τόπου: «Περισσότερο τουριστικές,λιγότερο αγροτικές οι δραστηριότητες των λιγοστών κατοίκων της Παύλιανης – μόλις 70 τον χειμώνα, αν και το καλοκαίρι ο αριθμός αγγίζει τους 800.Το χωριό μας,340 σπίτια Στο ηλικίας ενός αιώνα κτίριο του σχολείου,το οποίο δεν λειτουργεί πλέον, στεγάζεται το Κέντρο Ενημέρωσης του Εθνικού Δρυμού Οίτης – έχουμε βάλει όλο το βουνό σε μία αίθουσα!Χίλια διακόσια καταγεγραμμένα είδη φυτών, το 1/5 της ελληνικής χλωρίδας», θα πει ο ίδιος, χωρίς να κρύβει την υπερηφάνειά του: «Χαίρομαι πολύ για τους συγχωριανούς μου,επειδή όλοι προσφέρουν – τα πάντα είναι προϊόν εθελοντικής εργασίας. Ολοι “συνένοχοι” στο χιούμορ,παρασύρουμε ο ένας τον άλλο και απολαμβάνουμε από κοινού το αποτέλεσμα».

Β.Χρυσοστομίδου

Η Μαρία Λιάγκα είναι μια νεαρή γυναίκα από την Αθήνα με σπουδές στα παιδαγωγικά που λατρεύει το χωριό της και τις τέχνεςΗ Παύλιανη από όπου κατάγεται είναι ένα από τα πιο προικισμένα από τη φύση ορεινά χωριά.Μια ανάσα από τη Λαμία,προσφέρει ιδανικές διαδρομές σε όσους επιλέξουν πεζοπορία ή μηχανοκίνητο αθλητισμό.Αν και ο τουρισμός καλά κρατεί χειμώνα-καλοκαίρι,όσοι επιλέξουν να επισκεφτούν το όμορφο χωριουδάκι θα συναντήσουν πλέον σε κάθε γωνιά του,την υπογραφή της Μαρίας.«Η δράση αυτή ξεκίνησε με παρότρυνση του Βαγγέλη Ζωγράφου αυτός είναι η πηγή της τρέλας» εξομολογείται η Μαρία.«Στην αρχή κάναμε μια βόλτα στο χωριό & βλέποντας τοίχους ή παλιά αντικείμενα σκεφτόμουν σε τι θα μπορούσαν να μεταμορφωθούν.Για αρχή έκανα μια μικρή ζωγραφιά( ήταν μια εσοχή σε έναν τοίχο που την κάναμε να φαίνεται σαν κάδρο)και μετά μεγαλύτερες επιφάνειες.Κάπου εκεί ξεθάρρεψα!»λέει η Μαρία Λιάγκα.Στη δράση αυτή δεν είναι μόνη «Όλοι βοηθάνε,όσοι μπορούν παίρνουν το πινελάκι και ζωγραφίζουν».Η ιστορία αυτή ξεκινάει από πιο παλιά «Ήμουν δεν ήμουν γυμνάσιο,έφτιαχνα πινακίδες για το χωριό με χιουμοριστικό πάντα ύφος.. ό,τι θέλαμε να πούμε το λέγαμε έτσι,πάντα με χιούμορ.Είτε αυτό ήταν η πινακίδα για τη στάση του ΚΤΕΛ είτε ήταν πινακίδα για να προσέχουν πού ανάβουν την φωτιά!Ε,μετά έγινε εμμονή αυτό,κολλάς, ψάχνεσαι, εμπνέεσαι».

Πώς όμως βλέπουν τη "μεταμόρφωση" οι κάτοικοι του χωριού; «Στους περισσότερους αρέσει,πολλές φορές μου στέλνουν και φωτογραφίες με τέτοιες δράσεις από το εξωτερικό,πλάκα έχει! Αφού μας δίνουν την άδεια να ζωγραφίσουμε στους τοίχους των σπιτιών τους,καλά πάμε!Κάποιοι μου έχουν πει να πάω να τους ζωγραφίσω κάτι στη μάντρα που έχουν γιατί δεν τους αρέσει το σκέτο τσιμέντο.Να σου πω,ωστόσο ότι ένα άτομο μόνο μας είπε ότι μάλλον το παρακάναμε...»

LiFO,gr-Lifoteam 4/8/2015

Άνω Παύλιανη και στο βάθος η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου.

Στην περιοχή υπάρχουν μόνο ταβέρνες(με ομολογουμένως πολύ καλό φαγητό)και μια-δυο καφετέριες.Εδώ βλέπετε το μοναδικό"μαγαζάκι"για τα απαραίτητα,στην ουσία θα βρείτε γλυκά και αφεψήματα,μαζί με κάποια αναμνηστικά...Τσιγάρα και κυρίως βενζίνη θα πρέπει να έχετε εφοδιαστεί από νωρίς,διαφορετικά ο Μπράλος,η Λαμία και η Άμφισσα είναι τα πλησιέστερα σημεία(αν και θα ξεφύγετε αρκετά από την πορεία σας!)

Η μικρή πλατεία στην Κάτω Παύλιανη.

Ο ξενώνας "Πέτρινο"είναι μια καλή λύση για τους εκδρομείς του Σαββατοκύριακου.

Ο ξενώνας"Εποχές"και η ταβέρνα της Κάτω Παύλιανης.

Και κάπως έτσι μια παλιά στάση μεταμορφώνεται σε "σχολείο"...

...ή σε μικρό καφενεδάκι με απλώς διακοσμητικό ρόλο!

Στρώμη Φωκίδας.

Ένας καταρράκτης-υπερθέαμα και μια ευχάριστη έκπληξη για όσους αγνοούν την ύπαρξή του!

"...τίποτα δεν είναι τόσο φευγαλέο,τίποτα που να τραγουδάει σαν ένας καταρράκτης...θα είναι αυτή η μυστική φωνή του νερού...θα πει στη γλώσσα σου όσα εσύ και εγώ αποσιωπήσαμε,θα διηγηθεί τα φιλιά μας στη γη..."Liza G.

Ο ορμητικός Καταρράκτης της Στρώμης βρίσκεται 1,5 χιλιόμετρο έξω από το ομώνυμο χωριό,πάνω στον επαρχιακό δρόμο που οδηγεί στα γειτονικά χωριά Πανουργιάς και Οινοχώρι.Βρίσκεται σε υψόμετρο 900 μέτρων στην πλαγιά της Γκιώνας,μέσα στα έλατα,σ’ ένα τοπίο μοναδικής φυσικής ομορφιάς.Είναι γνωστός και με το όνομα Καταρράκτης της Κρέμασης...

AΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ ( ΜΟΥΣΟΥΝΙΤΣΑ )

Η Κάτω Μουσουνίτσα που από το 1981 ονομάζεται πλέον "σκέτο" Μουσουνίτσα...Tα χωριά :Μουσουνίτσα,ΑθανάσιοςΔιάκος,Πυρά,Καστριώτισσα,Μαυρολιθάρι,Τρέμισσα,Στρώμη αποτελούν των ορεινό Δήμο Καλλιέων. —

Το όνομά του,σύμφωνα με την παράδοση,προήλθε από τις Μούσες που κατοικούσαν στις σπηλιές και τα νερά του βουνού...

Ο Αθανάσιος Διάκος,μέχρι το 1959 ονομαζόταν Άνω Μουσουνίτσα,και υπάγεται στο Δήμο Δελφών του Νομού Φωκίδας.Είναι κτισμένος σε υψόμετρο 1.050 μέτρων στις ανατολικές πλαγιές των Βαρδουσίων στην καρδιά της Ρούμελης.Ο πληθυσμός του σύμφωνα με την Απογραφή του 2011 είναι 518 κάτοικοι.

Από τον Αθανάσιο Διάκο καταγόταν ο πατέρας του ήρωα της επανάστασης του 1821 Αθανασίου Διάκου, αν και αυτό δεν έχει τεκμηριωθεί. ο χωριό μετονομάστηκε από Άνω Μουσουνίτσα σε Αθανάσιο Διάκο το έτος 1959 σύμφωνα με φύλλο εφημερίδας της κυβερνήσεως της εποχής.Στην πλατεία του χωριού δεσπόζει ο ανδριάντας του ήρωα που εγκαταστάθηκε εκεί από τον Πλαστήρα το 1922 προς τιμήν της επετείου των 100 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, ώστε να τιμηθεί αφενός ο τόπος καταγωγής του ήρωα και αφετέρου μέρος των κατοίκων που μετείχε στο 5/42 σύνταγμα ευζώνων του Πλαστήρα ή σειτάν ασκέρ (το ασκέρι του διαβόλου), όπως ονομαζόταν από τους Τούρκους.

Το χωριό προσεγγίζεται είτε μέσω Άμφισσας και Λιδωρικίου είτε μέσω Αμφίκλειας και Παύλιανης. Η Αρτοτίνα ερίζει μαζί με τον Αθανάσιο Διάκο σχετικά με το ποιο χωριό είναι η γενέτειρα του Αθανασίου Διάκου.

Στον Αθανάσιο Διάκο υπάρχει από το 2009 Ιστορικό Μουσείο που στεγάζεται στο ανακαινισμένο κτίριο του χωριού...