ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΕΛΛΗΣ – ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Ένα αφιέρωμα στον Ιωνιώτη  Γιάννη Βέλλη θα κάνουμε σήμερα,  με   αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου που τιτλοφορείται «ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ»

Ο Γιάννης  Βέλλης κατάγεται από την Κεραμίτσα Φιλιατών Θεσπρωτίας.Είναι ποιητής, συγγραφέας, δημοσιογράφος και φωτογράφος. Τα «ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ» είναι το δεύτερο βιβλίο ποίησής του που κυκλοφορεί. Το 2012 κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο με τον τίτλο «ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ».

Όσοι ενδιαφέρονται να τα  προμηθευτούν μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί του στα

emails: jvellis@gmail.com , thesprotia@gmail.com, ipirotikipress@gmail.com

                                   ΠΟΙΗΜΑΤΑ

                                (επιλογές και από τις δύο συλλογές)

"Μια χαρακιά, απλωμένη από άκρη σε άκρη στα τοιχώματα, ξεφεύγει μόνη/ 

ένας ουρανός, άδειος από αισθήματα, παλεύει να ξεπεράσει κάποιο σπασμένο κεραμίδι/ ότι απέμεινε στην Πομπηία, σκεπασμένο από την ώχρα, γυρεύει τώρα τη δική του ανάσταση/ 

όταν η αγάπη ταξιδεύει μακριά, πέρα από τα κύματα, με ένα έρωτα οδηγό/ 

σε χιλιάδες συναισθήματα, όλα προσηλωμένα πάντα, σε ένα αύριο ευτυχίας"

"Όσο το μεσημέρι άφηνε το απόγευμα να πάρει θέση στην άκρη του ορίζοντα/

 εσύ στεκόσουν σκεπτική δίπλα στη θάλασσα και τα παλιά αγκυροβόλια/ 

περιμένοντας να φτάσεις εκεί που ο χρόνος κι οι αποστάσεις δεν έδιναν ώρα"

"Μια γαλάζια πινελιά στόλιζε τον ουρανό, κάπου κάπου χάνονταν σε ένα ξεχασμένο -μα βιαστικό- σύννεφο/ 

μετά ξαναγύριζε δυνατότερη, ίσως γιατί εκεί γεννήθηκε και μεγάλωσε".

"Όσο και να περνάνε τα χρόνια η Ρώμη δεν αλλάζει, βαρέθηκες τους αυτοκράτορες, μα και τον όχλο/ 

έφτασε η ώρα να στραφείς πολύ μακριά, από την τόση παρακμή, αλλά και την πτώση/ ήταν η ώρα που με τον ουρανό γινόσουν ένα, γιατί ήσουν ποιητής, μα περισσότερο άνθρωπος".

"Λέγαμε πως η ειρήνη δεν θα φτάσει ποτέ στην πόρτα μας και να που έφτασε/ 

τώρα θα έπρεπε να γνωριστούμε πάλι, να αγαπήσουμε ακόμα περισσότερο τις ζωές μας/ μα να ξέρεις εκείνο το σκαλοπάτι όπου κάποτε καθήσαμε δεν ξέρω αν το βρούμε, χάθηκε είπαν σε ξεκαθάρισμα/ 

όμως να θυμάσαι πάντα θα σε αγαπώ, καλύτερα από τότε, τώρα είμαστε δυνατότεροι"

"Η θάλασσα, έκλεβε τις ακτίνες του ήλιου και ήρεμα αγκάλιαζε την άμμο, τα βράχια της στεριάς/ 

όσο μια κοπέλα, κοιτούσε μακριά τα καράβια, τα ψαροπούλια και μια σκέψη που τόσο αγαπούσε". 

"Να το θυμάσαι, εμείς θα κρατήσουμε το δικό μας κόσμο, μόνο για εμάς/ 

εγωιστικό θα πούνε, μα περισσοτερο τίμιο, από την τόση μετριότητα/ 

που απλόχερα, χαρίζεται και απλώνεται, τόσο κοντά μας κι ακόμα παραπέρα".

"Κι αυτή η ποίηση τι ήταν στα χρόνια μας; μια κουρασμένη μήτρα λεόντων και φιδιών/ κάπου εκεί ενδιάμεσα μοιράζονταν τα λόγια ή και ερωτεύονταν, διχασμένα πια/

 μεταξύ ένδοξης τιμής και δηλητηρίου, τόσο μπερδεμένοι έδειχναν οι προστάτες/ 

ακόμα κι οι ελεύθεροι κουβαλητές, δεν στέκονταν τίμια στις περιστάσεις/ 

αδικούσαν, πρόσβαλαν, ενοχλούσαν, αγνοούσαν, τέτοια μιζέρια/ 

λες και δεν γεννήθηκαν με τη λύρα και το λόγο στο προσκεφάλι τους/

 λες και δεν ένιωσαν την αύρα του ανέμου ποτέ στην καρδιά τους/ 

κι όμως εμείς αρνηθήκαμε την πίκρα στο στόμα μας, από το δηλητήριο/ 

σκοτώσαμε τις ψεύτικες μάσκες της υποκρισίας, με έρωτα φυλακτό"

  

"Πάλι γύριζες στην Αλεξάνδρεια, οι δρόμοι χαραγμένοι βαθιά στη σκέψη σου/

 η βιβλιοθήκη, οι αρχαίοι ναοί, τα αγάλματα, το λιμάνι, όλα εκεί στέκαν καθηλωμένα/ ακόμα κι η ένδοξη Υπατία, πριν χαθεί βασανιστικά στην τιμωρία του όχλου/ αναρωτιόσουν σχεδόν σκεπτικός, γιατί χάθηκε αυτή η αέρινη Αλεξάνδρεια/

 που είναι οι ποιητές, οι λόγιοι, οι σοφοί, μα περισσότερο οι αληθινοί άνθρωποι". 

"Όσο το τραγούδι ξεδίπλωνε τις νότες του, σε αρμονική συνεργασία με κάποιες λέξεις/

 εσύ μονιασμένη πλέον με τις συγκυρίες, αναζητούσες τον άλλο σου εαυτό/

 εκείνο που γνώρισα μια μέρα στο τραίνο, να αγαπά πραγματικά/

 μα περισσότερο να δίνεται ολοκληρωτικά, σαν φωτιά στο μέλλον του".

"Είναι φυσικό να αλλάζεις δρόμους, έλεγαν, όμως αλήθεια δεν τους πίστεψα ποτέ/ 

ο δρόμος σταθερός για εμένα έμενε, δεν ενέδωσα ποτέ, στις ξεπερασμένες αλλαγές/ σοκαρίστηκαν όταν με βρήκαν ξαπλωμένο σε μια άκρη, να στολίζω, επιλεκτικά, τα δικά μου όνειρα/ 

θα χαθείς επέμεναν στα χειμωνιάτικα τελειώματα, πάλι λάθος έβλεπαν, παρέμενα νέος/ συμπορευόμουν με τις εποχές, παρακαλούσα να τις ξαναδώ ενωμένες τα επόμενα χρόνια/ και έτσι δεν έφυγα ποτέ, ούτε ο φόβος στο τέλος κάθε χρόνου με συνάντησε." 

Ήσουν έτοιμος να καείς, μικρές λεπτομέρειες κρατούσαν την απόσταση σε αγάπη/ 

κι ήσουν μόνος για τη θυσία, όχι γιατί δεν πίστευες θεούς μα ήσουν τόσο άνθρωπος/ ευτυχώς η αγάπη έκαιγε όμορφα μέχρι το τέλος κι ό,τι πάντα περίμενες καθόταν στη φωτιά."

"Υπάρχουν φορές που λες φεύγω και δεν υπάρχεις, έτσι γίνεται/ 

προσωρινή ανάγκη στο ταξίδι σου, ίσως αδυναμία και παρακμή/ 

μετά επανέρχεσαι δυνατότερος και καταστρέφεις ότι έστησες/ 

χαμένος δρόμος κι αυτός, τυραννισμένος, όμως αναγκαίος/ 

επανακαθορίζω λες μια παρουσία, μα ήδη είναι μοιρασμένη σε αγάπες κι ανάγκες/ 

πόσο μάταια μπερδεύεσαι να αλλάξεις, είσαι τόσο ίδιος/ 

όπως σε ήξερα από πάντα, κοιτάς τον καθρέπτη και γελάς/ 

η φθορά του μεγαλύτερη απ' τη δική σου, ο χρόνος σμιλευτής κι αρχάγγελος/ 

μετά λένε αντέχουν τα πράγματα όταν τα προσέχεις ή τα αγνοείς, πόσο ψέμα, αλήθεια."

"Κρατούσες το φως ως σημαία, έτρεχες στα ταπεινά σοκάκια/ 

ως μικρός αθλητής, ήθελες να φτάσεις πρώτος τη νίκη/ 

γελούσες σε κάθε σύννεφο σαν έρχονταν, έλεγες θα νικήσω/ 

θα ξεκινήσω πάλι για τη νίκη, ο κόσμος είναι δικός μου όσο υπάρχω/

 δεν απελπιζόσουν ποτέ, ακόμα κι όταν το φαγητό δεν έφτανε/ 

ακόμα κι όταν το σπίτι τσακισμένο, το πέρναγε ο άνεμος/

 κοιτούσες μια σχισμάδα του ουρανού, ότι ξεπερνούσε ένα σπασμένο κεραμίδι/ 

θύμα του χειμώνα, τακτικά -πάντα- έρχονταν και μαδούσε τις ελπίδες/

 ήσουν παιδί του ουρανού και της γης, ήσουν παιδί μας/ 

σαν φως έτρεχες στη γη, τη ζωή μας και όλα φώτιζαν."

Συνέντευξη του Γιάννη Βέλλη στη Ρούλα Χατζή

Αναδημοσιεύουμε μία συνέντευξη, που έδωσε ο Γιάννης Βέλλης στη Ρούλα Χατζή, από το http://thesprotos-panta.blogspot.gr/2012/08/blog-post_11.html .

Στη συνέντευξη αυτή ο Γιάννης Βέλλης απαντά με ήθος ,σεμνότητα και ευαισθησία σε ερωτήσεις σχετικά με  την Ποίηση και το ρόλο της στη ζωή του.

Ερ: Η ποίηση παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή σας;

Aπ: Στα πρώτα χρόνια της ζωής μου, περισσότερο μετά την Τρίτη δημοτικού, άρχισα να καταλαβαίνω ότι αυτό που λέμε ποίηση δεν είναι μια σειρά λέξεων σε ένα θέμα. Ότι ήταν μια αντίδραση συναισθηματική στην πραγματικότητα, ίσως και μια ασφάλεια του εσωτερικού μας κόσμου από ερεθίσματα τα οποία δεν θέλαμε. Τότε ζούσα στην Πρέβεζα και όλα τα παιδιά ή τουλάχιστον τα περισσότερα είχαμε μια αγάπη για τον Κώστα Καρυωτάκη, την ποίησή του, παρά το άδοξο τέλος του δίπλα σε μια παραλία της. Για κάποια χρόνια συνέχισα να γράφω αυτό που καταλάβαινα ως δική μου ποίηση. Γιατί η ποίηση θεωρώ ότι πρέπει να έχει τα ιδιαίτερα προσωπικά της χαρακτηριστικά, πέρα από τις γενικότερες τάσεις γραφής. Μετά σταμάτησα ξαφνικά, χωρίς λόγο και στράφηκα προς τη ζωγραφική αλλά και τη φωτογραφία. Πέρασαν χρόνια χωρίς να γράψω ούτε ένα ποίημα. Την τελευταία δεκαετία επανήλθα, θεωρώ ωριμότερος ποιητικά και έκτοτε καθημερινά γράφω και κάτι.

Eρ:Ποιόν θεωρείτε πιο σπουδαίο Έλληνα ποιητή και από ποιόν έχετε επηρεαστεί;

Απ: Θεωρώ ότι στην αρχή της πορείας μου επηρεάστηκα από τον Κώστα Καρυωτάκη. Ήταν σημαντικός ποιητής. Αλλά μετά όλοι οι μεγάλοι ποιητές -Έλληνες και ξένοι- πέρασαν πολλαπλές αναγνώσεις και σε κάποιο μέρος του έργου τους ένιωσα κοντά. Δεν θέλω να σταθώ σε ένα μεγάλο ποιητή, γιατί θα αδικήσω άλλους εξίσου εξαιρετικούς. Ίσως οι Λειβαδίτης, Γώγου, Αναγνωστάκης, Καβάφης, Ελύτης, Σεφέρης, Καρούζος έχουν τον ρόλο του Καρυωτάκη, σε θέματα επηρεασμού την ώριμη εποχή της ποίησης μου. Αλλά δεν μπορώ να πω ότι δεν συγκινούμαι εξίσου με τον στίχο ενός αγνώστου ποιητή ή ποιήτριας. Η μαγεία της ποίησης με επηρεάζει και ως ποιητή και ως αναγνώστη.

Ερ:Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να περάσετε μέσα από τα ποιήματά σας;

Απ :Δεν είναι στοχευμένη η ποίησή μου σε κάτι συγκεκριμένο, ούτε φυσικά το επιδιώκει. Μπορεί να βλέπει τον έρωτα, ένα κακώς κείμενο, μια βροχερή ημέρα, πολιτικές αντιδράσεις, τον ξεπεσμό, την ανάταση στα χειρότερα. Απλά ψάχνω μέσα μου και ποιητικά δίνω πράγματα, άλλοτε καλύτερα άλλοτε λιγότερο καλά. Είναι ένας συνεχής διάλογος με τον εαυτό μου. Δεν λέω τώρα θα γράψω ποίηση, μετά θα κάνω δουλειά, μετά θα διασκεδάσω. Κινείται πάντα στους δικούς της χρόνους και όποτε έρθει απλά συμμετέχω μαζί της στην γέννηση ενός ποιήματος μικρού ή μεγάλου. Παιδιά μου, δημιουργήματά μου είναι όλα. Η καθαρότητα της ποίησης μας πρέπει να κινείται στην αγνότητα των συναισθημάτων με την οποία την προσεγγίζουμε κάθε φορά.

Ερ:Τι σημαίνει για σας η ποίηση;

Απ:Η ποίηση είναι μια βιωματική κατάσταση. Δεν έχει σχέση με φιλολογικές αναζητήσεις, κινείται ως παράλληλη πραγματικότητα στη ζωή μου. Αν την αφήσω θεωρώ ότι θα έχω ένα μεγάλο κενό, δυσαναπλήρωτο. Για αυτό προσπαθώ να είμαι συνεπής στις ανάγκες μου σε αυτήν, σχεδόν σε καθημερινή βάση. Νομίζω ότι πολλοί ποιητές και ποιήτριες βιώνουν την ίδια κατάσταση και ότι δεν αποτελώ κάποια φωτεινή εξαίρεση ή κάποια ιδιαιτερότητα σε αυτό. Κατά τη γνώμη μου η ποίηση είναι ένα συναισθηματικό ξέσπασμα που χρησιμοποιεί τις λέξεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ώστε να περιγραφεί σωστά.

Ερ:Ποιες είναι οι κύριες πηγές έμπνευσής σας;

Απ: Από το ποιο ασήμαντο πράγμα μέχρι το ποιο σημαντικό. Έρωτας, πολιτική κατάσταση, αντιδράσεις, βιώματα, μεταφυσική, τα πάντα. Περισσότερο με γοητεύει ο τρόπος που τα προσεγγίζω κάθε φορά παρά το ίδιο το θέμα. Είναι σημαντικό να δοκιμάζεις νέους τρόπους γραφής για το θέμα που έχεις δει πάνω από εκατό φορές και να είναι εξίσου ιδιαίτερο κάθε φορά, σαν να είναι η πρώτη και μοναδική που το είδες. Πιστεύω ότι αξίζει να το δοκιμάσουν φίλοι ποιητές και ποιήτριες, την διαφορετική στάση και τρόπο γραφής σε κάτι.

Ερ:Ποιες είναι οι δυσκολίες της ποιητικής τέχνης;

Απ:Δεν πιστεύω ότι υπάρχουν. Ίσως η δυνατότητα έκφρασης, τα εκφραστικά εργαλεία που χρησιμοποιεί ο καθένας μας στον τρόπο γραφής του. Αλλά αυτό δεν είναι μόνο θέμα παιδείας ή επιστημονικής γνώσης, περισσότερο είναι θέμα εσωτερικής αναζήτησης και γλώσσας που συγκινεί πρώτα εμάς. Η καθημερινή προσέγγιση της ποίησης τόσο με ανάγνωση παλιών και νέων αξιόλογων ποιητών παράλληλα με την γραφή του καθενός βοηθάει στο να έχουμε καλύτερα ποιήματα και περισσότερο ποιήματα που συγκινούν. Μια κουλτούρα γενικότερα θετική απέναντι στις τέχνες βοηθάει την ευαισθησία μας να βλέπει περισσότερα πράγματα και ιδιαίτερα.

Ερ:Πιστεύετε ότι η σημερινή εποχή μπορεί να εμπνεύσει τους ποιητές;

Απ:Κάθε εποχή μπορεί να συγκινήσει και εμπνεύσει ποιητές. Ιδίως οι κακές εποχές γιατί βλέπουμε τι χάνουμε, τι θέλουμε, τι νοσταλγούμε και που μπορούμε να φτάσουμε για την αναπλήρωση αναγκών μας. Αναζητήσεις υπάρχουν και σήμερα πολλές και το διαπιστώνω τακτικά στην επίσκεψή μου σε σελίδες φίλων ποιητών και ποιητριών. Εκείνο που έχει χαθεί είναι ο ηγετικός ρόλος της ποίησης στα δρώμενα του τόπου μας. Δεν ξέρω τι φταίει ή δεν φταίει σε αυτό. Γιατί μεγάλοι ποιητές υπήρχαν, υπάρχουν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Ίσως πολλοί συμπολίτες ας έχουν βγάλει την ποίηση από τη ζωή τους, έχουν κλειστεί σε μια λογικοφανή πραγματικότητα με θύμα το συναίσθημα και για αυτό η ποίηση δεν έχει ρόλο σε αυτούς, ούτε θετικό ούτε αρνητικό.

Ερ:Τι εκφράζετε με την ποίησή σας;

Απ:Τον εαυτό μου όπως εξελίσσεται σε όλη τη διάρκεια της ζωής μου, τα σκιρτήματα που του προκαλεί η επαφή του με την κοινωνία, το περιβάλλον, τη μεταφυσική, τον έρωτα, την δράση και την αντίδραση σε πράγματα που θεωρούνται δεδομένα, την επαφή μου με τις τέχνες και τα γράμματα γενικότερα. Για τους τρίτους αυτό μεταδίδεται ανάλογα με τα κέντρα ευαισθησίας που έχει ο καθένας, την ωριμότητα, την πολιτική του στάση, την πίστη ή την απιστία του. Θέλω να πιστεύω ότι η ποίηση μου θα συνεχίζει να επηρεάζει τη ζωή μου όπως και σήμερα και ίσως σε τρίτους να δίνει την ίδια χαρά ή προβληματισμό με την ανάγνωσή της.