ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΒΟΡΕΙΩΝ ΛΑΩΝ

Λέγοντας για Σκανδιναβική μυθολογία εννοούμε την προϋπάρχουσα από τον χριστιανισμό θρησκεία με τους μύθους, τα τελετουργικά και τις δοξασίες που περικλείει. Η σκανδιναβική μυθολογία είναι ένα συνονθύλευμα θρησκειών και μύθων που τις μοιράζονταν από κοινού οι βόρειες γερμανικές φυλές και όχι κάποια αποκαλυπτική θρησκεία, αφού, στα ιερά τους κείμενα δεν υπάρχει κάποιος ισχυρισμός θεοπνευστίας. Το μυθολογικό υλικό μεταβιβαζόταν από στόμα σε στόμα στο μεγαλύτερο τμήμα της εποχής των Βίκινγκ. Η γνώση μας για αυτή την περίοδο βασίζεται κυρίως στα μεσαιωνικά κείμενα γραμμένα μετά των εκχριστιανισμό των βόρειων λαών. Τι αναφέρεται, ωστόσο, στην μυθολογία των Βίκινγκ;

Το Δέντρο Ύγκντρασιλ

Κατά τη Σκανδιναβική μυθολογία, το σύμπαν αποτελείται από τρία επίπεδα το Χελ δηλαδή τη Γη των Νεκρών, το Μίντγραντ τη Γη των Ανθρώπων και το Άσγκαρντ τη Γη των Θεών. Κάθε ένα από αυτά τα επίπεδα χωρίζεται σε άλλα τρία, δίνοντας μας συνολικά εννέα κόσμους, όπου ο καθένας παραμένει στη θέση του συγκρατώντας απ’ τα κλαδιά του Παγκόσμιου Δέντρου, Ύγκντρασιλ.

Νγιορντ-Σκάντι-Φρέγια
Φρέιρ

Ακόμα και οι Θεοί χωρίζονται σε δύο ομάδες τους Βάνιρ και τους Έσιρ. Οι Βάνιρ είναι θεοί της γονιμότητας και της ευημερίας και κατέχοντας μεγάλη γνώση των μαγικών τεχνών μπορούν και γνωρίζουν τα μελλοντικά γεγονότα. Στους Βάνιρ συγκαταλέγονταν ο Νγιόρντ θεός της γόνιμης παράκτιας γης, ο Φρέιρ θεός της αρσενικής γονιμότητας και της αγάπης, η Φρέγια θεά της γονιμότητας και του έρωτα, η Σκάντι θεά του χειμώνα και των βουνών, καθώς και οι Λύτιρ, Γκερντρ και Οντρ που κατοικούσαν στο παλάτι του Βάναχειμ στο Άσγκαρντ. Οι Έσιρ είναι θεοί της δύναμης και του πολέμου, κατείχαν το δώρο της αιώνιας νεότητας χωρίς αυτό όμως να συνεπάγεται την αθανασία τους. Στους Έσιρ συγκαταλέγονταν ο Μπαλντρ θεός της ομορφιάς, η Φρίγγα θεά της οικογένειας και του γάμου, ο Χέιμνταλ θεός-φύλακας των θεών, ο Χοντ θεός του χειμώνα, η Ιντούν θεά της νεότητας, ο Λόκι ο κατεργάρης θεός, ο Όντιν θεός του πολέμου και της σοφίας και αρχηγός όλων, η Σιφ θεά της γόνιμης γης, ο Θωρ θεός του κεραυνού, ο Τυρ θεός της ανδρείας, ο Ούλλρ θεός του κυνηγιού και ο Βίνταρ θεός της εκδίκησης που κατοικούσαν στο παλάτι της Βαλχάλλα. Οι δύο αυτές οικογένειες θεών μάχονταν επί χρόνια, μέχρι να οριστεί ειρήνη με ανταλλαγή αιχμαλώτων και να γίνει αρχηγός ο Θεός Όντιν.

Όντιν-Φρίγγα
Θωρ-Λόκι-Ιντούν

Ο Όντιν ή αλλιώς Γκρίζος Θεός όταν ήταν νέος, όπως και ο κόσμος, και ενώ οι Εσίρ και οι Βανίρ ακόμα πολεμούσαν, αναζητούσε δύναμη. Έτσι θυσίασε το δεξί του μάτι στον Δράκο-Φύλακα του Σιντριβανιού του Μιμίρ ώστε να μπορέσει να πιει από την πηγή, έτσι από τότε έμεινε μονόφθαλμος, αλλά και πάνσοφος ενώ η δύναμη της πηγής του χάρισε ισχυρή όραση στο μοναδικό του μάτι. Άλλη μια παρόμοια θυσία του Θεού του πολέμου, ήταν να κρεμαστεί από το Παγκόσμιο Δέντρο για εννέα ημέρες και εννέα νύχτες, με σκοπό να καταφέρει να διαβάσει τους μαγικούς ρούνους που είχε χαράξει στο μπαστούνι του και το οποίο είχε αφήσει στη βάση του Δέντρου. Από τη μαγεία των ρούνων και τη δύναμη του σιντριβανιού ο Όντιν ξαναγεννήθηκε αθάνατος και έγινε αρχηγός όλων των θεών φέρνοντας της ειρήνη στο Άσγκαρντ.

Ωστόσο, αν και οι θεοί είναι ανώτεροι όλων των πλασμάτων δεν είναι αθάνατοι και πρόκειται να αφανιστούν κατά το Ράγκναροκ, μια εποχή όπου ένας βαρύς χειμώνας θα καλύψει τη γη και θα κυριαρχήσει η βία. Ο λύκος Φένριρ θα σπάσει τα δεσμά του, θα καταπιεί τον Ήλιο και το Φεγγάρι και η ζωή θα χαθεί. Οι πραγματικές ανώτερες δυνάμεις στο Σκανδιναβικό Πάνθεον είναι οι Νορν ( κάτι αντίστοιχο με τις ελληνικέ μοίρες), οι οποίες αντιπροσωπεύουν το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον και υπακούν σε αυτές ακόμα και οι κάτοικοι του Άγκαρντ.

Η καταγωγή των Θεών

Οι Νορν έιχαν προμηνύσει στον Όντιν ότι δεν πρόκειται να πεθάνει παρά μόνο κατά το Ράγκναροκ και αυτό το γεγονός θα σηματοδοτούσε το τέλος του τότε γνωστού κόσμου. Αλλά ο Γκρίζος Θεός σκοπεύοντας να μάχεται μέχρι το τέλος, διέταξε τις εννέα φτερωτές κόρες του, τις Βαλκύριες, να συλλέγουν απ΄ τα πεδία της μάχης του Μίντγκραντ τα πνεύματα των νεκρών ηρώων και να τα μεταφέρουν στο παλάτι των Εσίρ, στην Βαλχάλλα. Εκεί την ημέρα τα πνεύματα μάχονταν μεταξύ τους και τη νύχτα οι Βαλκύριες τα τάιζαν υδρόμελο για να θεραπεύσουν τις πληγές τους. Ήταν ο στρατός του Όντιν, όπου προπονούνταν αιώνια ώστε να επιτεθούν κάποτε στα όντα που θα έφερναν την συντέλεια. Ο στρατός που θα πολεμούσε μόνο μια φορά, κατά το Ράγκναροκ, όπου ο ίδιος ο Όντιν θα πέθαινε.

Ο Θεός Όντιν

Κατά το Ράγκναροκ που σημαίνει η μοίρα των θεών, αναφέρεται ότι το αποτέλεσμα της μάχης θα είναι καταστροφικό όχι μόνο για τους περισσότερους θεούς, τους γίγαντες και τα τέρατα, αλλά και για ολόκληρο το σύμπαν. Το Ράγκναροκ θα ξεκινήσει με φυσικές καταστροφές, οι οποίες θα οδηγήσουν σε ένα χειμώνα που θα διαρκέσει τρία χρόνια, χωρίς να παρεμβληθεί ούτε ένα καλοκαίρι. Έπειτα οι θεοί θα πολεμήσουν τους γίγαντες και τα τέρατα του χάους. Η μάχη θα καταλήξει σε μια πυρκαγιά που θα κάψει ολόκληρο το σύμπαν, και η Γη θα βυθιστεί στη θάλασσα. Μια νέα Γη θα αναδυθεί και θα κατοικηθεί από όσους θεούς επιζήσουν και ένα ζευγάρι ανθρώπους. Στο Ράγκναροκ σύμφωνα με τα ιερά κείμενα, σώθηκαν οι θεοί Φρέγια, Εγκίρ, Βίνταρ, Βάλι, Φορσέτι, Χούνιρ, Μάγκνι, Μόντι και Ουλλρ. Επίσης αναστήθηκαν οι θεοί Μπάλντρ και Χοντ για να κυβερνήσουν μαζί με τους παραπάνω. Τον  Όντιν, θεό της σοφίας, της νίκης, του πολέμου και ηγέτης των Αισίρων, τον κατάπιε ολόκληρο ο λύκος Φένριρ. Ο Θωρ, θεός του κεραυνού και της μάχης, πέθανε εξαιτίας του δαγκώματος του Γιόρμουνγκαντ αφότου το σκότωσε. Ο  Λόκι, θεός του Χάους και της Απάτης, τραυματίστηκε από τον Χέιμνταλ και κάηκε στην φωτιά που προκάλεσε ο δράκος Σουρτ. Ο Χέιμνταλ, θεός φύλακας της Γέφυρας των Εσίρ, σκοτώθηκε από το όπλο του Λόκι.

Η μάχη του Ράγκναροκ

Η μοναδικότητα της έννοιας του Ράγκναροκ έγκειται στο γεγονός πως οι θεοί μέσω προφητείας γνωρίζουν ήδη τι θα συμβεί. Κατανοούν επίσης την αδυναμία τους να εμποδίσουν την διεξαγωγή της μάχης. Παρ' όλα αυτά αντιμετωπίζουν θαρραλέα το σκοτεινό τους πεπρωμένο. Αυτό συνδέεται με τις πολεμικές κοινωνίες των Βίκινγκ, όπου το να πεθάνεις στη μάχη ήταν αξιοθαύμαστο. Η πίστη αυτή μεταφέρθηκε και στο πάνθεόν τους, του οποίου οι θεοί δεν είναι αιώνιοι.-

Πληροφορίες από: el.wikipedia.org , el.science.wikia.com 

Εικόνες από: el.wikipedia.org , www.deviantart.com