Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει την ευτυχία να περικλείεται από πλήθος ανθρώπων, στην πραγματικότητα όμως είναι καταδικασμένος να βρίσκεται εγκλωβισμένος στον ασφυκτικό κλοιό της μοναξιάς του. Το φαινόμενο της κοινωνικής απομόνωσης έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις στις μέρες μας.
Εξαιτίας αυτής της απομόνωσης η ανάγκη για επαφή με το συνάνθρωπο παρουσιάζεται εντονότερη και διάχυτη σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής πραγματικότητας. Οι κοινωνικές εκπομπές φιλοξενούν άτομα έτοιμα να εξομολογηθούν δημοσίως το προσωπικό τους πρόβλημα – μην ξεχνάμε ότι αυτό είναι ένας τρόπος εκτόνωσης των αρνητικών συναισθημάτων, συνεπώς δεν αποτελεί λόγο επίκρισης τους. Η δημόσια εμφάνιση του προσωπικού προβλήματος επιφέρει ένα είδος κάθαρσης της ψυχής του ατόμου, άλλωστε αποτελεί και ένα είδος ψυχοθεραπείας.
Την απεγνωσμένη προσπάθεια του ατόμου για επικοινωνία, εξαιτίας της αφόρητης μοναξιάς του καταμαρτυρεί το γεγονός ότι κοινωνικοί ρόλοι διαφόρων επαγγελμάτων όπως ο ρόλος του ταξιτζή ή της κομμώτριας είναι ρόλοι ψυχολόγου. Η αίθουσα κομμωτηρίου λειτουργεί σαν ένα είδος παρασκηνίου στα προβλήματα της καθημερινής ζωής. Εκεί λοιπόν γίνονται συζητήσεις και αναλύονται καταστάσεις όπως και σε ένα γραφείο ψυχοθεραπευτή. Επίσης ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός χρηστών του διαδικτύου μας δείχνει ολοφάνερα την τάση για κοινωνική απομόνωση των ατόμων και μια στροφή σε μια πιο απρόσωπη μορφή επικοινωνίας. Εξάλλου οι ρυθμοί της σύγχρονης ζωής δεν αφήνουν περιθώρια αρκετού ελεύθερου χρόνου.
Παραδοσιακά ο ελεύθερος χρόνος ήταν κατεξοχήν ο χρόνος των κοινωνικών συναναστροφών. Στις θρησκευτικές και κοινοτικές γιορτές και στα πανηγύρια, στις οικογενειακές συγκεντρώσεις, στο καθιερωμένο απογευματινό ή κυριακάτικο σουλάτσο σε κάποιους δρόμους και πλατείες, τα μέλη της κοινωνίας είχαν την ευκαιρία να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, να ανταλλάξουν μοναδικές και πολύτιμες εμπειρίες, τις χαρές τους και τις λύπες τους. Αυτό βεβαίως δε σημαίνει ότι σήμερα δεν υφίστανται, φυσικά και υφίστανται αλλά σε διαφορετική μορφή από εκείνη του παρελθόντος. Οι σημερινές παρέες και όλου του τύπου συναναστροφές δεν εκφράζονται πλέον με την ελεύθερη προσέγγιση των μελών τους , χωρίς καμία εξωτερική πειθαρχεία και καθοδήγηση. Τα συμφέροντα είναι εκείνα που συγκροτούν σήμερα ακόμη και την παρέα! Η παρέα ήταν η μόνη ελεύθερη ομάδα στη ζωή των ανθρώπων. Και όμως στις σύγχρονες κοινωνίες έχει προ πολλού πάψει να αποτελεί μια ελεύθερη ομάδα και έχει αντικατασταθεί από τις λεγόμενες δημόσιες σχέσεις που αποσκοπούν στο ιδιοτελές συμφέρον.
Τα μέλη λοιπόν μιας ομάδας παύουν να συμμετέχουν και να συναλλάσσονται σε αυτή αυθόρμητα. Για να είμαστε αγαπητοί ή δημοφιλείς, ή ακόμα απλά και μόνο για να διασκεδάσουμε ή να ξεφύγουμε από τη μοναξιά στις κοινωνίες που ζούμε πρέπει να έχουμε να προσφέρουμε κάτι που να ικανοποιεί την ιδιοτέλεια του άλλου. Στις κοινωνικές συναναστροφές πρέπει να πουλήσουμε μικρά κομμάτια του εαυτού μας για να προσπαθήσουμε να τα ξαναγοράσουμε με το νόμισμα της δημοτικότητας, της διασκέδασης ή της κοινωνικής αποδοχής. Έτσι δίνουμε την προσοχή και το ενδιαφέρον μας σε πρόσωπα και πράγματα που δε μας αγγίζουν πραγματικά. Εκφράζουμε τη χαρά μας ή τη λύπη μας για γεγονότα στη ζωή των άλλων που στην πραγματικότητα δε μας προξενούν καμία τέτοια συναισθηματική αντίδραση. Δείχνουμε ότι διασκεδάζουμε σε περιστάσεις που τις χαρακτηρίζει η τυποποίηση και η ανία.
Ολοένα και περισσότερο ο σύγχρονος άνθρωπος ανακαλύπτει ότι όχι μόνο δε διασκεδάζει στις κοινωνικές του συναναστροφές, αλλά παραμένει και εκεί εγκλωβισμένος στον εαυτό του δεν αποτελεί παρά μόνο μέλος ενός μοναχικού πλήθους.
ΧΑΡΜΠΕΑ ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ/ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΟΣ, εργαζόμενη στο Πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι»
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΣΗ ΑΠΟ http://www.trikalanews.gr/
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΤΗΝ Ι. ΧΑΡΜΠΕΑ: FACEBOOK
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου