Ο Γιάροσλαβ Χάσεκ (τσεχ. Jaroslav Hašek) ήταν Τσέχος σατιρικός συγγραφέας. Γεννήθηκε στις 30 Απριλίου 1883 και πέθανε στις 3 Ιανουαρίου1923. Έζησε σε μια εποχή που η Πράγα ήταν ένα κέντρο λογοτεχνίας με σήμερα παγκοσμίως γνωστά ονόματα όπως ο Φραντς Κάφκα και ο Μαξ Μπροντ.
Ο Χάσεκ γεννήθηκε στην Πράγα, όταν αποτελούσε πόλη της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας και υπήρξε γιος του δασκάλου μαθηματικών Josef Hašek και της συζύγου του, Κατερίνα. Η φτώχεια ανάγκασε την οικογένεια — με συνολικά τρία παιδιά, τον Γιάροσλαβ, τον τρία χρόνια νεότερο αδελφό του, Μπόχουσλαβ, και μια ορφανή ξάδελφη, τη Μαρία — να μετακομίζει συχνά, περισσότερες από δέκα φορές κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας του. Ως έφηβος, εγκατέλειψε το γυμνάσιο στην ηλικία των δεκαπέντε ετών για να γίνει φαρμακοποιός, αλλά τελικά αποφοίτησε από μία οικονομική σχολή. Εργάστηκε για λίγο ως τραπεζικός υπάλληλος και ως πωλητής σκυλιών (το ίδιο επάγγελμα ακολούθησε και ο ήρωας Σβέικ στο μυθιστόρημά του).
Το 1906 προσχώρησε στο αναρχικό κίνημα, έχοντας συμμετοχή και στις αντι-γερμανικές ταραχές που σημειώθηκαν στην Πράγα το 1897, τότε ως μαθητής. Έδινε διαλέξεις σε ομάδες εργαζομένων και το 1907 έγινε ο συντάκτης του αναρχικού περιοδικού Komuna. Aπομακρύνθηκε από το αναρχικό κίνημα και εργάστηκε ως σατιρικός συγγραφέας για περιοδικά όπως Η Τσουκνίδα (Kopřivy) και το Karikatury, από το 1908 μέχρι το 1910.
Το 1911 συμμετείχε στις εκλογές με το «Κόμμα υπέρ της προόδου μέσα στα πλαίσια του νόμου» (μια παρωδία παραδοσιακών κομμάτων) ζητώντας την κρατικοποίηση των υπηρεσιών θυρωρού, την σκλαβιά κλπ. Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκόσμιου Πολέμου αιχμαλωτίστηκε από τον ρωσικό στρατό και εντάχθηκε στις Τσεχοσλοβακικές Λεγεώνες, δυνάμεις εθελοντών που πολεμούσαν με το μέρος της Αντάντ κατά της Αυστροουγγαρίας. Μετά την Οκτωβριανή επανάσταση στη Ρωσία διαφώνησε με τις Λεγεώνες και εντάχθηκε στον Κόκκινο Στρατό. Τον Δεκέμβριο του 1920 επέστρεψε στην πατρίδα του. Παντρεύτηκε συνολικά δύο φορές, την πρώτη ακολουθώντας το καθολικό τελετουργικό, και τη δεύτερη φορά στη Ρωσία, με ορθόδοξο γάμο.
Ο Χάσεκ εργάστηκε με επιτυχία για εφημερίδες και περιοδικά, γράφοντας σατιρικές ιστορίες και άρθρα. Ως συγγραφέας συνδύασε την απλή λαϊκή γλώσσα με την περιγραφή πολύπλοκων λεπτομερειών. Λίγοι αναγνώρισαν την ποιότητα στα έργα του. Οι περισσότεροι συνάδελφοί του πίστεύαν ότι τα έργα του ήταν ένα επιφανειακό φαινόμενο. Από το 1910 εργάστηκε για το ζωολογικό περιοδικό Svět zvířat (Ο Κόσμος τον Ζώων). Περιγράφοντας ανύπαρκτα ζώα έφερε μεγάλη αναταραχή στους ειδικούς. Το αποκορύφωμα ήταν άρθρα όπως η περιγραφή μεθυσμένων παπαγάλων και η ανακάλυψη της προϊστορικής ψείρας.
Ο Χάσεκ εργάστηκε με επιτυχία για εφημερίδες και περιοδικά, γράφοντας σατιρικές ιστορίες και άρθρα. Ως συγγραφέας συνδύασε την απλή λαϊκή γλώσσα με την περιγραφή πολύπλοκων λεπτομερειών. Λίγοι αναγνώρισαν την ποιότητα στα έργα του. Οι περισσότεροι συνάδελφοί του πίστεύαν ότι τα έργα του ήταν ένα επιφανειακό φαινόμενο. Από το 1910 εργάστηκε για το ζωολογικό περιοδικό Svět zvířat (Ο Κόσμος τον Ζώων). Περιγράφοντας ανύπαρκτα ζώα έφερε μεγάλη αναταραχή στους ειδικούς. Το αποκορύφωμα ήταν άρθρα όπως η περιγραφή μεθυσμένων παπαγάλων και η ανακάλυψη της προϊστορικής ψείρας.
Το σημαντικότερο έργο του είναι το αντιπολεμικό μυθιστόρημα με τον τίτλο Ο Καλός Στρατιώτης Σβέικ. Το βιβλίο αποτελεί αντίδραση στα γεγονότα του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου και έχει μεταφραστεί σε 58 γλώσσες. Το μυθιστόρημα αναφέρεται στην ιστορία ενός απλού και ασήμαντου ανθρώπου που προσπαθεί να ξεφύγει από τον πόλεμο. Η σχολαστική πραγματοποίηση των στρατιωτικών εντολών αποκαλύπτει τον παραλογισμό και την γελοιότητα του συστήματος. Αυτό το έργο θεωρείται κλασσικό αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας και βρίσκεται συχνά μέσα σε καταλόγους των 100 καλύτερων βιβλίων.
Ο Καλός Στρατιώτης Σβέικ
Ο Καλός Στρατιώτης Σβέικ (Švejk) είναι ένα ατελές σατιρικό διήγημα τουΓιάροσλαβ Χάσεκ. Εικονογραφήθηκε από τον Γιόζεφ Λάντα μετά τον θάνατο του Χασέκ. Περιγράφει τις περιπέτειες του καλoύ στρατιώτη Σβέικ στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το μυθιστόρημα αφηγείται την ιστορία του Τσέχου βετεράνου Γιόζεφ Σβέικ, και τις περιπέτειές του στο στρατό. Η ιστορία αρχίζει με την είδηση της δολοφονίας του αρχιδούκα Φερδινάνδου στο Σαράγεβο, που πυροδότησε τονΠρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Σβέικ είναι τόσο ενθουσιώδης που θα υπηρετήσει τη χώρα του (ή μάλλον τη χώρα στην οποία ανήκει η πατρίδα του) στο στρατό, που κανένας δεν μπορεί να αποφασίσει αν είναι απλά ανόητος ή θέλει να υπονομεύσει τον στρατό της Αυστροουγγαρίας.
Το μυθιστόρημα αφηγείται την ιστορία του Τσέχου βετεράνου Γιόζεφ Σβέικ, και τις περιπέτειές του στο στρατό. Η ιστορία αρχίζει με την είδηση της δολοφονίας του αρχιδούκα Φερδινάνδου στο Σαράγεβο, που πυροδότησε τονΠρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Σβέικ είναι τόσο ενθουσιώδης που θα υπηρετήσει τη χώρα του (ή μάλλον τη χώρα στην οποία ανήκει η πατρίδα του) στο στρατό, που κανένας δεν μπορεί να αποφασίσει αν είναι απλά ανόητος ή θέλει να υπονομεύσει τον στρατό της Αυστροουγγαρίας.
Η ιστορία περιγράφει γεγονότα που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους του πολέμου, δεδομένου ότι Σβέικ κατατάσσεται στο στρατό και έχει διάφορες περιπέτειες, πρώτα στα μετόπισθεν του μετώπου, και έπειτα κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης ανάβασης για να συναντήσει τη μονάδα του στη πρώτη γραμμή. Το ατελές μυθιστόρημα διακόπτεται απότομα προτού δοθεί στον Σβέικ η ευκαιρία να συμμετάσχει σε οποιοδήποτε μάχη ή να μπει στα χαρακώματα.
Παρουσίαση
Το μυθιστόρημα "Ο καλός στρατιώτης Σβέικ" θεωρείται ένα από τα κλασικά αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας και από τα σημαντικότερα αντιπολεμικά έργα όλων των εποχών.
Καλοσυνάτος, πρόσχαρος και αφελής, ο Σβέικ γίνεται ο πιο πιστός Τσέχος στρατιώτης του αυστριακού στρατού. Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκόσμιου πολέμου, καλείται να υπερασπιστεί την Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία. Οι σπαρταριστές περιπέτειες του πιο πιστού Τσέχου στο στράτευμα, καθώς και οι κωμικοτραγικές καταστάσεις όπου εμπλέκεται, μάταια, για να φτάσει στην πρώτη γραμμή του μετώπου, προκαλούν το γέλιο - ένα γέλιο που κρύβει τον αγώνα και τη λαχτάρα για την ελευθερία. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Ο κύριος Σβέικ είναι ένας αφελής, καλοκάγαθος, ευγενέστατος, ελαφρώς απλοϊκός στο μυαλό άνδρας που ζει στην Πράγα την εποχή που ακόμη αποτελεί μέρος της Αυστροουγγαρίας. Είναι στα 1914, την παραμονή του Α' Παγκόσμιου Πολέμου όταν ο Σβέικ μέσα από μια σειρά παράλογων, κωμικοτραγικών ή και εντελώς αναπάντεχων περιστατικών βρίσκεται στη δίνη καταστάσεων που απλώς τονώνουν περισσότερο το πατριωτικό του αίσθημα. Ο κύριος Σβέικ έχει κριθεί ακατάλληλος «λόγω ηλιθιότητας» να υπηρετήσει στον στρατό, ωστόσο αυτό δεν θα τον εμποδίσει από το αναδειχθεί σε γενναίο πολεμιστή, ήρωα για τη χώρα του, το βασίλειο της Βοημίας, και τους συμπατριώτες του. Με πείσμα και παρά τις μάταιες προσπάθειές του να καταταγεί στο στρατό, συνεχίζει με το ηθικό άκαμπτο. Ο αφελής πωλητής σκύλων θα κατηγορηθεί για εσχάτη προδοσία, θα έρθει αντιμέτωπος με την πιο παράλογη γραφειοκρατία, θα αντικρούσει την υποκρισία των θεοσεβούμενων. Η απλοϊκή του σκέψη θα τον βοηθά να αντιλαμβάνεται διαυγέστερα τα γεγονότα που συμβαίνουν γύρω του και ως εκ τούτου να αποδεικνύεται διορατικός. Το μεγαλύτερο προτέρημα του Γιόζεφ Σβέικ είναι πως ακόμη και στην πιο παράλογη και αδιέξοδη κατάσταση βλέπει την θετική της πλευρά. Ο Γιάροσλαβ Χάσεκ έγραψε ένα αντιπολεμικό ύμνο στην ανθρώπινη αδυναμία απέναντι στην ηλιθιότητα. Οι άνθρωποι μη μπορώντας να υπερβούν την ανοησία συχνά την αναγάγουν σε κανόνα. Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται: Το σατιρικό μυθιστόρημα «Ο καλός στρατιώτης Σβέικ» δεν γράφτηκε για παιδιά, μπορεί ωστόσο να διαβαστεί από τα μεγάλα παιδιά του δημοτικού, περισσότερο της Στ' τάξης, και του Γυμνασίου. Μπορεί επίσης να διαβαστεί και από μεγαλύτερης ηλικίας αναγνώστες. Για ποιο λόγο θα το αγαπήσουν τα παιδιά: Τα παιδιά θα απολαύσουν και θα εκτιμήσουν το σαρκαστικό χιούμορ του αφελούς Σβέικ, θα αναγνωρίσουν τα ιδανικά του και θα αντιληφθούν την ανατρεπτική οπτική του: στη φυλακή βλέπει τον νόμο και την πρόοδο, στην τρέλα του πολέμου την ευκαιρία να κάνει το σωστό και να δείξει πίστη και αφοσίωση. Για ποιο λόγο να το προτιμήσουν οι γονείς: Η υπερπληθώρα τίτλων που περιμένει στα ράφια των βιβλιοπωλείων δεν σημαίνει πάντοτε πως διευκολύνει τις επιλογές όσων αγοράζουν βιβλία για παιδιά. Η επιστροφή στα κλασσικά είναι μεν ασφαλής λύση αλλά δεν πρέπει να γίνεται με μόνο κριτήριο ότι το βιβλίο «έχει μεγαλώσει γενιές και γενιές». Δέον είναι να επαναβεβαιώνεται η στόχευση του βιβλίου, σε ποιο κοινό απευθύνεται και αν αυτό είναι τα σημερινά παιδιά ή οι σημερινοί έφηβοι. Το αντιπολεμικό, σατιρικό έργο του Χάσεκ Ο καλός στρατιώτης Σβέικ εξακολουθεί να δίνει ένα χρήσιμο όσο και διασκεδαστικό μάθημα για το πού μπορεί να οδηγήσει ο ανθρώπινος παραλογισμός αλλά και για το ότι δεν είναι καθόλου μάταιο να τον πολεμάμε. (Ελένη Κορόβηλα, Bookpress.gr 24/2/2014)
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ
..Αργότερα στο ψυχιατρείο ο Σβεϊκ μιλούσε και έλεγε καλά λόγια για τον εαυτό του και για τους άλλους τρόφιμους.
- Λευτεριά. Κάνεις ότι σου καπνίσει χωρίς να δώσεις λογαριαμό σε κανένα. Κυλιέσαι, ουρλιάζεις, ξεγνυμνώνεσαι,παραμιλάς, δαγκώνεις, χτυπάς και τέτοια. Αν όλα αυτά κάποιος τα έκανε στο δρόμο θα΄ταν περίεργα και παράξενα και τρελά. Στο ψυχιατρείο θεωρούνται πολύ φυσικά. Ούτε..ούτε στα όνειρά τους οι σοσιαλιστές είδαν τέτοιου είδους λευτεριά. Μπορεί να έισαι ο Θεός, διάβολος, Παναγιά, Πάππας,Ναπολέοντας, Βασιλιάς, Αυτοκράτορας, Άγιος...Είναι γιομάτος ο παράδεισος από όλους αυτούς και απόλες τις ιδέες. Την πιο μεγάλη φασαρία κάει ένας φιλαράκος που λέει ότι είναι ο δεκάξι τόμος της Μγάλης Εγκυκλοπαίδειας. Έχει πλάκα ο άνθρωπος. Από τον καθένα ζητάει να βρει την λέξη "ραπτομηχανή". Αλήθεια το λέω ότι και αν κάνει κάποιος εδώ μέσα είναι καλώς καμωμένο....." http://giusurum.blogspot.gr/
ΚΡΙΤΙΚΗ
Γιώργος Νοταράς - Ελευθεροτυπία
Υπάρχουν βιβλία που όταν φτάσεις στην τελευταία τους σελίδα, σε πιάνει θλίψη. Το ίδιο ισχύει και για μερικές ταινίες.
Και στη μία περίπτωση και στην άλλη δε μιλάμε για κορυφαίες στιγμές. Θα έλεγα ότι ένα σπουδαίο κείμενο ή φιλμ, με το που τελειώνει, σου έχει δώσει μια τέτοια αίσθηση ολοκλήρωσης, οπότε μένεις μόνο στη χαρά. Ομως το συναίσθημα της μελαγχολίας που μπορεί να προκύψει, ύστερα από την ανάγνωση ενός απλού κατά κανόνα, χωρίς μεγάλες φιλοδοξίες, μυθιστορήματος, κινείται λίγο στη σφαίρα της μαγείας. Ξαφνικά νιώθεις σαν να πέρασες από το καλοκαίρι στο φθινόπωρο. Το συναίσθημα είναι ακριβώς ίδιο. Μάλιστα, ένα τέτοιο μυθιστόρημα μπορεί να μην έχει καμία σχέση με το καλοκαίρι, όπως ο «Σβέικ». Να πεις ότι μεταφερθήκαμε για ένα διάστημα σε μια παραδεισένια περιοχή, οπότε η επιστροφή στην πραγματικότητα μας κακοφαίνεται, τίποτα τέτοιο δεν υπάρχει εδώ. Βεβαίως, κάθε ανάγνωση, ανεξαρτήτως τόπου, χρόνου, θέματος, εποχής ή χαρακτήρων, μπορεί να σε ταξιδέψει - επαφίεται στην ικανότητα του συγγραφέα να το πετύχει, η λευκή σελίδα μπροστά του μπορεί να γίνει η αρχή για την υλοποίηση ενός ολόκληρου κόσμου ή μπορεί να ήταν προτιμότερο γι' αυτόν να μείνει λευκή. Ενδιαμέσως υπάρχουν πολλές κατηγορίες λιγότερο ή περισσότερο χρήσιμων κειμένων, όμως εδώ έχουμε ένα κυριολεκτικά ονειρικό κείμενο, δηλαδή ο αναγνώστης φεύγει παντελώς και αρνείται να επιστρέψει... Κάτι που μπορεί να μην ήταν καν στις προθέσεις του συγγραφέα Γιάροσλαβ Χάσεκ. Αντιθέτως, κατά τα φαινόμενα, βασικός του σκοπός ήταν να καταγράψει μια πολύ συγκεκριμένη ιστορική περίοδο, από την ώρα που ξεσπά ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος και μετά, από την πλευρά της Αυστροουγγαρίας, όπως την έζησε ο Τσέχος Χάσεκ. Είχε σχεδιάσει να ολοκληρώσει το έργο σε έξι τόμους, όμως πέθανε το 1923, αφήνοντας πίσω του ένα μέτριο σε όγκο βιβλίο, μ' ένα φανερά πρόχειρο έως απότομο φινάλε. Θα μπορούσαμε τυπικά να ορίσουμε το έργο σαν μια σάτιρα, αλλά φοβάμαι πως ο όρος αυτός είναι πολύ λίγος για να καλύψει έναν ποταμό περιστατικών, που αφορά πάμπολλες πτυχές της ανθρώπινης κουζουλάδας. Κάθε απόπειρα σοβαρής, συγκροτημένης τοποθέτησης αυτού του κειμένου δεν θα οδηγούσε πουθενά. Αναλύσεις, κρίσεις, αναφορές και πληροφορίες περισσότερο θα έκρυβαν παρά θα αποκάλυπταν την αίσθηση που βγάζει ο Σβέικ, η οποία βρίσκεται, όπως λέμε μερικές φορές, στον αέρα, άπιαστη και αταξινόμητη. Είναι πιο εύκολο να γράψει κανείς για δέκα φιλοσόφους, παρά για τον Σβέικ... Υπάρχει όμως και κάτι άλλο 100% ουσιώδες. Είναι η συγκεκριμένη έκδοση. Μπορούσε κανείς να τη βρει σε διάφορους υπαίθριους πάγκους της δεκαετίας του '70, μια σειρά με τον τίτλο «Βιβλιοθήκη για όλους», χωρίς καμία άλλη επιπλέον πληροφορία, σχετικά με το πότε, πού και ποιος. Ως μεταφράστρια αναφέρεται η Μαντώ Αναστασιάδη κι εδώ είναι όλο το ζουμί. Πρόκειται σαφέστατα για απόδοση, για απόλυτη μεταφορά σε μια ελληνική λαϊκή γλώσσα, γραμμένη με εξαιρετικό κέφι, χωρίς ιδιαίτερη διάθεση ακρίβειας και με μπόλικη φαντασία. Πρόκειται δηλαδή για έναν «ελληνικό» «Σβέικ, που μοιάζει ακόμη περισσότερο διασκεδαστικός, ακόμη περισσότερο φευγαλέος, πέρα για πέρα δικός μας - εξ ου και η θλίψη όταν τον αποχωριζόμαστε. Η μετάφραση έπαιξε σημαντικό ρόλο στην τελική αίσθηση. Δεν ξέρω αν εξακολουθεί να κυκλοφορεί σήμερα ή αν μόνο στα παλαιοπωλεία μπορεί να τη βρει, πια, κανείς.Οσοι δεν έχουν διαβάσει αυτήν την έκδοση, είναι επιτακτική ανάγκη να το κάνουν, αν ποτέ πέσει στα χέρια τους. Μπορεί κάποιος να βρει μια πιο ξεκάθαρη απάντηση στο μυστήριο της γοητείας τού «Σβέικ»... Τα ερωτήματα είναι: Ποιοι θα είχαν σήμερα την όρεξη ν' ασχοληθούν μαζί του; Πού θα μπορούσε να ενταχθεί μέσα στο φάσμα των σημερινών ανησυχιών; Οι περισσότεροι αναγνώστες σήμερα, παγκοσμίως, αναζητούν θέματα που κατά κάποιον τρόπο πρέπει να τους αγγίζουν προσωπικά. Συχνά τα ερωτήματα βγαίνουν στο τέλος ενός βιβλίου ή μιας ταινίας, από την πλευρά ενός μέρους του κοινού: «Και μένα τι με νοιάζει; Πόσο με αφορούν όλα αυτά τα πρόσωπα;». Κι ενώ συχνά οι απορίες αυτές είναι βάσιμες, σε ορισμένες περιπτώσεις είναι και μια εύκολη λύση για τον αναγνώστη να «ξεφορτώσει» διάφορα πράγματα που μαζεύονται στον εγκέφαλό του. Ο μόνος τρόπος για να δώσω εγώ μιαν απάντηση ήταν να διαβάσω τον «Σβέικ» για τρίτη φορά και με μεγάλη χρονική διαφορά από την προηγούμενη. Το αποτέλεσμα είναι εμφανές σε όσα ανέφερα πριν. Είμαι όμως ένας μέσα σε χιλιάδες. Αποτελούμε, άραγε, κάποιοι από μας, μέρος ενός συνόλου; Αποφεύγω να το ψάξω...
Γιώργος Νοταράς
Η ΤΑΙΝΙΑ
Η διάσημη αντιπολεμική σάτιρα του Γιάροσλαβ Χάσεκ, στην καλύτερη κινηματογραφική μεταφορά της. Το σήμα κατατεθέν της τσεχικής λογοτεχνίας, ένα πανέξυπνο ψυχογράφημα και παράλληλα ένα ξεκαρδιστικό αντιπολεμικό αριστούργημα, σκηνοθετημένο με σπιρτάδα από τον κορυφαίο Τσεχοσλοβάκο σκηνοθέτη Κάρελ Στέκλι (υποψήφιος για Χρυσή Σφαίρα το 1957).
«Ο όρος "σάτιρα" είναι πολύ λίγος για να καλύψει έναν ποταμό περιστατικών, που αφορά πάμπολλες πτυχές της ανθρώπινης κουζουλάδας...»https://www.youtube.com/
Κωμωδία παραγωγής Τσεχοσλοβακίας 1957 σε επανέκδοση
Η διάσημη αντιπολεμική σάτιρα του Γιάροσλαβ Χάσεκ στην καλύτερη κινηματογραφική μεταφορά της.
Το σήμα κατατεθέν της τσεχικής λογοτεχνίας, ένα πανέξυπνο ψυχογράφημα και παράλληλα ένα ξεκαρδιστικό αντιπολεμικό αριστούργημα, σκηνοθετημένο με σπιρτάδα από τον κορυφαίο Τσεχοσλοβάκο σκηνοθέτη Κάρελ Στέκλι (υποψήφιος για Χρυσή Σφαίρα το 1957)
«Οι ξεκαρδιστικές (αλλά συμβολικές και διαχρονικές) περιπέτειες του αγαθού ήρωα του Χάσεκ, ο οποίος αγωνίζεται να επιβιώσει εγκλωβισμένος στα γρανάζια ενός τερατώδους γραφειοκρατικού και μιλιταριστικού οργανισμού, που υπάρχει για να εξυπηρετεί αποκλειστικώς τις ανάγκες της διεφθαρμένης μειοψηφίας των αριστοκρατών»
Ο «αντιήρωας» Σβέικ, μέσα από το ανατρεπτικό του χιούμορ και τις κωμικοτραγικές καταστάσεις όπου εμπλέκεται, αποδεικνύει τη ματαιότητα της ανθρώπινης φιλοδοξίας και τον παραλογισμό του πολέμου
«Εκτός του γέλιου που προσφέρει, κινεί τη σκέψη και τη συνείδηση του θεατή. Ο κωμικοτραγικός Σβέικ είναι ανιδιοτελής πατριώτης, ένας λαϊκός άνθρωπος,
που με την άδολη "πανουργία" του αντιστέκεται στον παραλογισμό και την αγριότητα του πολέμου»
Θύμιος Καρακατσάνης
«Ο όρος “σάτιρα” είναι πολύ λίγος για να καλύψει έναν ποταμό περιστατικών, που αφορά πάμπολλες πτυχές της ανθρώπινης κουζουλάδας...»
Ως βιβλίο, θεωρείται από τα διαχρονικά αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, μεταφρασμένο σε πάνω από 60 γλώσσες. Ως θεατρική παράσταση, δεν πρέπει να υπάρχει χώρα στον κόσμο όπου να μην έχει ανέβει στη σκηνή δεκάδες φορές. Ως ταινία, δε, μόνο ένας συμπατριώτης του Γιάροσλαβ Χάσεκ, του εμπνευσμένου συγγραφέα του βιβλίου, θα μπορούσε να το αποδώσει τόσο πιστά, στην πιο πετυχημένη αναμφίβολα κινηματογραφική μεταφορά του, ατελούς μεν, αριστουργηματικού δε σατιρικού αφηγήματος του μεγάλου αντικομφορμιστή Τσέχου συγγραφέα.
Ο «Καλός Στρατιώτης Σβέικ» (που ο πρωτότυπος τίτλος του ήταν «Η τύχη του Καλού Στρατιώτη Σβέικ κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Πολέμου») θεωρείται πλέον σήμα κατατεθέν της τσεχικής λογοτεχνίας, έχοντας ξεπεράσει σε αναγνωρισιμότητα, αναγνωσιμότητα και παγκόσμια προβολή ακόμα κι αυτά τα διάσημα έργα του Φραντς Κάφκα.
Πρόκειται για ένα πανέξυπνο ψυχογράφημα και παράλληλα ένα ξεκαρδιστικό αντιπολεμικό αριστούργημα, σκηνοθετημένο με σπιρτάδα από τον κορυφαίο Τσεχοσλοβάκο σκηνοθέτη Κάρελ Στέκλι. Μια διαχρονικά απαράμιλλη αντιμιλιταριστική σάτιρα, την οποία πολλοί στην πορεία των χρόνων προσπάθησαν να μιμηθούν αλλά δεν τα κατάφεραν.http://www.ishow.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου