Καστάνιτσα
Πάρνωνας
Το όνομα Πάρνωνας είναι αρχαίο και συγγενεύει ετυμολογικά με τα ονόματα των βουνών Παρνασσός και Πάρνηθα. Σημαίνει "λαμπερή κορυφή", από το φως του δύοντος ηλίου ή από το φως της σελήνης. Αποκαλείται και "θηλυκό βουνό", επειδή είναι πιο ομαλός και ήπιος από τον "μεγάλο αντίπαλό" του, τον Ταΰγετο.
Ο Πάρνωνας θεωρείται οροσειρά, αφού το μήκος του ξεπερνά τα 100 χλμ. Η οροσειρά αρχίζει από το οροπέδιο της Τεγέας, βόρεια, και φτάνει έως τον Κάβο Μαλιά. Ανατολικά οι απολήξεις του φτάνουν ως τον Αργολικό κόλπο και το Μυρτώο Πέλαγος και στα δυτικά ως την κοιλάδα του Ευρώτα. Ο ορεινός του όγκος καταλαμβάνει έκταση 2 εκατομμυρίων στρεμμάτων. Το 85% της συνολικής του έκτασης είναι δάση και βοσκοτόπια και το 15% γεωργική γη. Το κυρίως βουνό εκτείνεται σε μια πολύ μακριά ράχη, μήκους 45 χλμ. περίπου, από το χωριό Άγιος Πέτρος Αρκαδίας στα βόρεια έως την περιοχή των χωριών Καρίτσα και Μαρί νότια.
Ο Πάρνωνας (γνωστός και ως Μαλεβός ή Κρόνιον στην αρχαιότητα) είναι βουνό ύψους 1.934 μέτρων, που χωρίζει την Αρκαδία από τη Λακωνία, καταλήγοντας στη δεύτερη με απόληξή του το ακρωτήριο Μαλέας (Κάβο Μαλιάς).
Πλάτανος
Η φωτο είναι μέσα από το πούλμαν
Όλα τα ορεινά μέρη στην Αρκαδία είναι διαποτισμένα από μια παράξενη, μαγική ομορφιά. Μπορεί να έχει να κάνει με την πυκνή βλάστηση, που δίνει πνοή σε πλάσματα θρυλικά, με το νερό, το ψιθύρισμα του οποίου ακούει ο περιπατητής ακόμη και κάτω από τη γη, ή με την αίσθηση ότι ο πραγματικός κόσμος υπάρχει μόνο πίσω από τα βουνά που κυκλώνουν τα μικρά χωριά.
Όλα τα ορεινά μέρη στην Αρκαδία είναι διαποτισμένα από μια παράξενη, μαγική ομορφιά. Μπορεί να έχει να κάνει με την πυκνή βλάστηση, που δίνει πνοή σε πλάσματα θρυλικά, με το νερό, το ψιθύρισμα του οποίου ακούει ο περιπατητής ακόμη και κάτω από τη γη, ή με την αίσθηση ότι ο πραγματικός κόσμος υπάρχει μόνο πίσω από τα βουνά που κυκλώνουν τα μικρά χωριά.
Μπαίνοντας στο χωριό, λιθόστρωτο. Πλατύ άνοιγμα σε οδηγεί στις Χαρές. Οι Χαρές είναι ο καταρράκτης που συναντάς στην είσοδο του χωριού. Χαρές, διότι εκεί έπλεναν τα προικιά τα κορίτσια πριν από τον γάμο τους. Και από πάνω, η νεροτριβή του χωριού, που λειτουργεί.......
Οπως και στα άλλα ορεινά χωριά της Αρκαδίας και ειδικότερα της Κυνουρίας, και εδώ υπάρχει μαρασμός και ερήμωση. Αν και το 1991 απογράφτηκαν 310 κάτοικοι, στο χωριό κατοικούν μόνιμα λιγότεροι από 50 κάτοικοι, όλοι ηλικιωμένοι. Το καλοκαίρι η κίνηση ζωηρεύει, αφού καταφθάνουν αρκετοί παραθεριστές με καταγωγή, καθώς και επισκέπτες. Στο χωριό υπάρχουν καφενεία και ταβέρνες.
Ο Πλάτανος αναφέρεται για πρώτη φορά στο Χρονικό της Αλώσεως του Γεωργίου Σφραντζή το 1435, με την ονομασία Πλαταμώνας. Κατά τα επόμενα έτη, αναφέρεται σε αρκετά έγγραφα την περίοδο της Ενετοκρατίας. Πριν και κατά τη διάρκεια της Β΄ Τουρκοκρατίας (18ος και 19ος αι.) το χωριό γνώρισε μεγάλη ακμή, μαζί με άλλα γειτονικά χωριά. Την ίδια περίοδο χτίστηκαν και αρκετά αρχοντικά πυργόσπιτα. Σημαντική ήταν η προσφορά του χωριού κατά την Επανάσταση του 1821. Το 1826, ο Ιμπραήμ πέρασε από το χωριό όμως οι κάτοικοι σωθήκανε γιατί κρυφτήκανε σε μια σπηλιά στον απέναντι λόφο που οι κάτοικοι την λένε ακόμα "τρούπα". Υπάρχει μέσα φούρνος και στέρνα.
Μετά την απελευθέρωση, έγινε έδρα του δήμου Πλατανούντος, ενώ τα επόμενα χρόνια, μετά τη συγχώνευσή του στον Δήμο Θυρέας, αποτέλεσε την έδρα της ομώνυμης κοινότητας.
Έχει απόσταση 180 χλμ από την Αθήνα και 22 χλμ από την παραλία Άστρους. Περιβάλλεται από πολλά πλατάνια εκατοντάδων χρόνων εξ ου και η ονομασία του χωριού. Έχει τη μορφή νησιού με σοκάκια όπου δεν μπαίνουν αμάξια.Οι κάτοικοι υποστηρίζουν ότι η καταγωγή τους είναι από νησί, πιθανόν την Αίγινα. Το χωριό, έχει κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός. Δίπλα στο χωριό κυλά ο ποταμός Βρασιάτης. Λόγω του ποταμιού έχουν δημιουργηθεί στο χωριό πολλές δημόσιες βρύσες και αυλάκια στα σοκάκια. Συνορεύει με το χωριό Χάραδρος, Άγιος Ιωάννης και το τσακώνικο χωριό Σίταινα. Σε απόσταση 2 χλμ από το χωριό βρίσκεται το φαράγγι της Λεπίδας.
Κάτω από την Αγία Άννα, υπάρχει το παλιό παραδοσιακό καφενείο με τη μικρή αυλή με την κληματαριά. Είτε πας προς τα πάνω είτε προς τα κάτω, σαν διάφανο φίδι τον δρόμο σού δείχνει ένα αυλάκι με νερό τρεχούμενο. Νερό στον Πλάτανο μπορείς να πιεις από παντού, είναι από τη φύση του πεντακάθαρο.
Ο Πλάτανος είναι χωριό, το οποίο βρίσκεται αμφιθεατρικά χτισμένο στις πλαγιές του όρους Πάρνωνας. Διοικητικά υπάγεται στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας στο Νομό Αρκαδίας.
Κεντρική εκκλησία του χωριού είναι η Αγία Άννα, που γιορτάζεται στις 25 Ιουλίου η Κοίμηση της, με περιφορά εικόνας στα σοκάκια του χωριού. Η εκκλησία έχει εικόνα μισοκαμμένη από την επιδρομή του Ιμπραήμ.
Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια αγροτικών προϊόντων, όπως κεράσια, κάστανα, σύκα, αλλά και ντομάτες και διάφορα κολοκυνθοειδή. Οι παλαιοί θυμούνται τα χωράφια γεμάτα φανάρια τη νύχτα όπου οι κάτοικοι πήγαιναν και τα πότιζαν. Επίσης ο μισός πληθυσμός του χωριού κάποτε ασχολιόταν με την κτηνοτροφία. Τώρα είναι 3-4 οικογένειες
Στο χωριό υπάρχει ένας παλιός νερόμυλος που εκινείτο από κοντινή πηγή και δίπλα του όμορφη πέτρινη βρύση. Πίσω από αυτήν σώζεται η παλιά βρύση. Στην είσοδο του χωριού σχηματίζεται μικρός καταρράκτης από τα νερά που έρχονται από ψηλότερα.
Πλάτανος Κυνουρίας ... Πρόκειται για ένα μικρό χωριό, αμφιθεατρικά χτισμένο στους πρόποδες του Πάρνωνα ή Μαλεβoύ, στη νοτιοανατολική του πλευρά. Ο Μαλεβός μαυρίζει όταν καλεί τα σύννεφα κοντά του. Οι ντόπιοι τον περπατάνε συχνά, αναζητώντας τα μαγικά βότανα που δίνει η γη του: ρίγανη, θυμάρι, φασκόμηλο, τσάι «του βουνού», χαμομήλι και άλλα, λιγότερο γνωστά.
Το χωριό σε ξεγελά. Το υψόμετρό του φθάνει μόλις στα 450 μέτρα, αλλά από την πάνω μεριά, νιώθεις ότι βρίσκεσαι σε κορυφή
Ο Πλάτανος εμφανίζεται χωμένος στη χαράδρα του. Αν το επισκέπτεσαι άνοιξη, άνοιξε το παράθυρο του αυτοκινήτου. Θυμάρι, μυρωδιά νερού που κυλάει, ακούσματα της φύσης θορυβώδη. Αν πάλι πας χειμώνα, οι καστανιές και οι καρυδιές, θεόρατες στην είσοδο του χωριού, πλέκουν τα κλαδιά τους πάνω από τον δρόμο σου.
 |
Λόγω του άφθονου νερού του Πλατάνου, λειτουργούσαν παλαιότερα νερόμυλοι, νεροπρίονο και νεροτριβή.
 |
 |
 |
 |
Η παλιά ιστορική εκκλησία του Σωτήρος, αναπαλαιωμένη...Κτίσθηκε το 1702 ενώ το ξυλόγλυπτο τέμπλο του κατασκευάσθηκε το 1726.
Σίταινα
Η φωτο είναι μέσα από το πούλμαν
Η Σίταινα είναι ένα ορεινό χωριό του νομού Αρκαδίας, χτισμένο αμφιθεατρικά στις πλαγιές του Πάρνωνα σε υψόμετρο 685 μ., κοντά στην ψηλότερη κορυφή του, την Μεγάλη Τούρλα (1934 μ.). Το χωριό βρίσκεται σε απόσταση 30 χλμ. από το Άστρος. Η Σίταινα υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας.
Η Σίταινα είναι ένα ορεινό χωριό του νομού Αρκαδίας, χτισμένο αμφιθεατρικά στις πλαγιές του Πάρνωνα σε υψόμετρο 685 μ., κοντά στην ψηλότερη κορυφή του, την Μεγάλη Τούρλα (1934 μ.). Το χωριό βρίσκεται σε απόσταση 30 χλμ. από το Άστρος. Η Σίταινα υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας.
Η Σίταινα είναι ένα Τσακωνοχώρι στο οποίο, μαζί με τα κοντινά χωριά Πραστός και Καστάνιτσα, ομιλείται ακόμα η Τσακωνική διάλεκτος από τους γηραιότερους.
Η φωτο είναι μέσα από το πούλμαν
Σημαντική ήταν η προσφορά του χωριού και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, καθώς 150 Σιταινιώτες, εντάχθηκαν σε διάφορα σώματα, με μεγάλη επιτυχία. Το 1826 ο Ιμπραήμ Πασάς κατέστρεψε ολοσχερώς το χωριό, όπως και όλα τα άλλα χωριά της Κυνουρίας. Σύμφωνα με την παράδοση οι κάτοικοι του χωριού κατέφυγαν στο σπήλαιο της Ζαγγόλης
Σημαντική ήταν η προσφορά του χωριού και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, καθώς 150 Σιταινιώτες, εντάχθηκαν σε διάφορα σώματα, με μεγάλη επιτυχία. Το 1826 ο Ιμπραήμ Πασάς κατέστρεψε ολοσχερώς το χωριό, όπως και όλα τα άλλα χωριά της Κυνουρίας. Σύμφωνα με την παράδοση οι κάτοικοι του χωριού κατέφυγαν στο σπήλαιο της Ζαγγόλης
Η φωτο είναι μέσα από το πούλμαν
Το χωριό είναι γεμάτα με έλατα και διάφορα δέντρα, ενώ, όπως και τα άλλα Τσακωνοχώρια, έχει πολλά αρχοντικά - πυργόσπιτα, δείγματα της Τσακώνικης αρχιτεκτονικής. Η Σίταινα έχει δύο εκκλησίες: τους Ταξιάρχες και τον Άγιο Ιωάννη Θεολόγο. Κοντά στην κορυφή του Πάρνωνα, υπάρχει το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία. Κοντά στο χωριό υπάρχει η οχυρωμένη εκκλησία της Παναγίας Ζαγγόλης, την οποία αναφέρει ο περιηγητής Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ το 1805. Σε αυτό το σπήλαιο κατέφυγαν οι κάτοικοι της Σίταινας, μετά την καταστροφή του από τον Ιμπραήμ.
Καστάνιτσα
Η πρώτη ματιά στην Καστάνιτσα από τον δρόμο.
Μετά από μια μαγευτική διαδρομή (22 χιλ.) που ξεκινά από την ορεινή (άνω) Μελιγού και περνά από τα χωριά Χάραδρο, Πλάτανο, και Σίταινα φθάνει κανείς στην Καστάνιτσα, ένα γραφικό, ολόλευκο τσακωνοχώρι του Πάρνωνα, σε υψόμετρο 900 μ., ζωσμένο από πανέμορφα δάση με καστανιές, έλατα και πλατάνια.
Η Καστάνιτσα θεωρείται ένας από τους ομορφότερους παραδοσιακούς οικισμούς της Πελοποννήσου. Παραδοσιακά πετρόκτιστα σπίτια βαμμένα λευκά, με στέγες από πλάκες σχιστόλιθου του Μαλεβού, με έντονα χρώματα στα παράθυρα και λουλουδιασμένες αυλές - αρκετά από αυτά είναι πυργόσπιτα 300 και πλέον χρόνων - δίνουν σε συνδυασμό με τους ασβεστωμένους πλακόστρωτους δρόμους μια ειδυλλιακή, πρόσχαρη και και ταυτόχρονα αιγαιοπελαγίτικη όψη στο χωριό.
Η θέα από το ύψωμα - το κάστρο - στο επάνω μέρος του οικισμού, όπως και από την ανακαινισμένη πλατεία, είναι εξαιρετική. Γύρω-γύρω απλώνεται πυκνό και παρθένο δάσος από έλατα και καστανιές. Η Καστάνιτσα θεωρείται και είναι ιδανικό μέρος για ηρεμία και περιπατητικό τουρισμό. Η περιπλάνηση στους δασικούς δρόμους και στα μονοπάτια που διασχίζουν το γύρω δάσος είναι ανεπανάληπτη εμπειρία.
Η Καστάνιτσα ήταν ονομαστή παλιότερα για την παραγωγή της σε ασβέστη, από όπου πήρε το χρώμα της, όπως επίσης και στα κάστανα, που της έδωσαν και το όνομά της. Το μεγάλο καστανοδάσος που την περιβάλλει έχει έκταση 4.100 στρέμματα. Στο παρελθόν, η σοδειά της από τα κάστανα ξεπερνούσε τους 400 τόννους, ενώ σαράντα παραδοσιακά ασβεστοκάμινα λειτουργούσαν αδιάκοπα για το ψήσιμο του ασβέστη. Σήμερα έχουν απομείνει λίγα χέρια για την συγγομιδή του κάστανου και μόλις τρια ασβεστοκάμινα λειτουργούν. Η Καστάνιτσα, όπως και η γύρω περιοχή της παλεύει με τον μαρασμό...
Πολιούχος Ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος : Στην Πλατεία Καψαμπέλη πάνω από το παλιό κτίριο του Δημοτικού Σχολείου υπάρχει ο Πολιούχος Ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Η Εκκλησία αυτή κτίσθηκε το 1780 μετά από ειδική άδεια του τότε Τούρκου Αγά της Τρίπολης που είχε επισκεφθεί την Καστάνιτσα και έμεινε απόλυτα ευχαριστημένος από την φιλοξενία των κατοίκων και από τα όμορφα δώρα τους. Το 1810 και με χρήματα του αείμνηστου Καστανιτσιώτη Ηλία Μάνεση αξιοματούχου της Αικατερίνης της Μεγάλης αλλά και από τα ιδρυτικά μέλη της Φιλικής Εταιρείας από το 1818 κατασκευάσθηκε στην Οδησσό και μεταφέρθηκε στην Καστάνιτσα το περίτεχνο ξύλινο τέμπλο ρώσικης τεχνοτροπίας που κοσμεί και σήμερα τον Ιερό Ναό που δεσπόζει στο Κέντρο του Χωριού. Μαζί με το τέμπλο την ίδια περίοδο δωρήθηκαν και τα δύο μεγάλα επιχρωσωμένα μανουάλια που και αυτά υπάρχουν σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση. Δίπλα από το κτίριο της Εκκλησίας υπάρχει η Πλατεία Καψαμπέλη που αναπλάσθηκε το 1995 και είναι από τα πιο γραφικά σημεία του χωριού. Η θέα από την πλατεία φτάνει μέχρι τον Αργολικό κόλπο.
Η Καστάνιτσα είναι κτισμένη πάνω σε έναν στενόμακρο λόφο ανάμεσα σε δύο πολύφυτες καταπράσινες ρεματιές. Έχει 250 περίπου κάτασπρα σπίτια κτισμένα με πέτρες και σκεπασμένα από τοξωτές πόρτες και παράθυρα. Δεν υπάρχουν βέβαια σήμερα τα παραδοσικά καλντερίμια αλλά τα δρομάκια είναι πλακόστρωτα, ασπρισμένα και πεντακάθαρα. Οι δρόμοι έχουν ηλεκτροφωτιστεί με σύγχρονο φωτισμό που έχει αντικαταστήσει τους γραφικούς φανοστάτες πετρελαίου των περασμένων δεκαετιών αλλά υπάρχουν και παραδοσιακά ηλεκτρικά φανάρια.
Γύρω από το χωριό υπάρχουν 15 εξωκλήσια άριστα συντηρημένα με αρχαιότερο το ξωκλήσι του Αγίου Παντελεήμονα το οποίο αποτελούσε μέρος του Μοναστηριού του Αγίου Νικολάου που σύμφωνα με το Πατριαρχικό σιγίλιο του 1628 χτίστηκε στις αρχές του 15οu αιώνα και καταστράφηκε το 1826 από τις ορδές του Ιμπραήμ.
Η Καστάνιτσα είναι ένα από τα αρχαιότερα υπάρχοντα ορεινά Κυνουριακά χωριά του Πάρνωνα, αλλά σύμφωνα πάντα με τα γραπτά κείμενα και το αρχαιότερο Τσακωνοχώρι. Για τους Τσάκωνες πρώτος κάνει λόγο τον 9ο αιώνα μ.Χ. ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Κων/νος ο Πορφυρογέννητος. Περί το 1293 μ.Χ. οι Τσάκωνες που απέμειναν από τις επιδρομές των Φράγκων άρχισαν το ειρηνικό τους έργο, απαραίτητο για την επιβίωσή τους...
Λίγα χρόνια αργότερα - το έτος 1293 - κάνει την πρώτη εμφάνισή του το πρώτο τσακωνοχώρι, η Καστάνιτσα. Το χρόνο αυτό ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ανδρόνικος εξέδωσε χρυσόβουλο διάταγμα με το οποίο έδινε νέα προνόμια σε διάφορες επισκοπικές έδρες και μεταξύ αυτών αναφέρει και την Καστάνιτσα "Κώμη η καλουμένη Κωνστάντζα" άλλα και το γειτονικό προς αυτή "χωριό Ζήνζινα" - σημερινό Πολύδροσο.
Τα χωριά αυτά δημιουργήθηκαν από Λάκωνες που μετά τις επιδρομές των Σλάβων δεν ακολούθησαν την πορεία προς την Μονεμβασιά αλλά ανέβηκαν προς τις πλαγιές του Πάρνωνα όπου απομονωμένοι, λόγω εδαφικής μορφολογίας αλλά και των μεγάλων αποστάσεων διαμόρφωσαν με την πάροδο του χρόνου ένα ιδιαίτερο τσακώνικο γλωσσικό ιδίωμα που σήμερα μιλούν κυρίως η Καστάνιστα και η Σίταινα.
Ενάμισι αιώνα μετά, το 1437, ο Δεσπότης του Μυστρά εκδίδει αργυρόβουλο διάταγμα που με την σειρά του και αυτός παραχωρεί προνόμια σε διάφορες περιοχές και μαζί στην Καστάνιτσα που εξακολουθεί να ακμάζει και μάλιστα να απολαμβάνει και κάποιας μορφής αυτοδιοίκηση..
.Οι Καστανιστιώτικες παραδόσεις αναφέρουν πως το χωριό προήλθε από την συνένωση δύο οικισμών, του Πενταλώνα και του Μπεζενίκου, τα ερείπια του αποίου διατηρούνται και σήμερα στην περιοχή της Κοντολινάς. Η μεταστέγαση των δύο αυτών οικισμών πιστεύεται πως έγινε πριν την Φραγκοκρατία (1204), στην σημερινή τοποθεσία , που για την εποχή εκείνη ήταν πέρασμα στρατηγικής σημασίας που ένωνε την Αργολίδα με την Λακωνία. Γι΄αυτόν ακριβώς τον λόγο και οι Βυζαντινοί έχτισαν στην κορυφή του μικρού λόφου του χωριού Πύργο, που είχε τον έλεγχο του περάσματος. Την ίδια μάλιστα εποχή πρέπει να είχε χτιστεί και το κάστρο της Κουτουπούς, τα ερείπια του οποίου υπάρχουν και σήμερα στην ομώνυμη τοποθεσία.
Η ιστορική πορεία της Καστάνιτσας δεν διακόπηκε τους επόμενους αιώνες και αυτό ακριβώς το μαρτυρούν τόσο ο Γάλλος περιηγητής Βιλουαζόν που γράφει μεταξύ άλλων το 1788 πως : "το χωριό έχει 400 σπίτια" όσο και ο ΄Αγγλος περιηγητής Μαρτίνος Ληκ που το 1806 ανέφερε ότι η Καστάνιτσα "ήταν μια φορά πόλη κάποιου ενδιαφέροντος". Στο μεγάλο ξεσηκωμό του γένους σύσσωμο το χωριό παίρνει μέρος και μεγάλες ομάδες Καστανιτσιωτών παίρνουν μέρος σε όλες τις σημαντικές, μάχες..
Στις 27 Ιουλίου του 1826 οι Καστανιτσιώτες έδωσαν το μεγάλο τους αγώνα από τον Πύργο και τους γύρω λόφους κατά των επιδρομέων Τουρκοαιγυπτίων και τους τσάκισαν σώζοντας την Καστάνιτσα και τους κατοίκους από βέβαιο αφανισμό. Η προσφορά των κατοίκων για την ελευθερία συνεχίστηκε αδιάκοπα σε όλους τους εθνικούς αγώνες..
.
.
Οι Κασταιτσιώτες, έχοντας κάνει τρόπο ζωής πολλές ανθρώπινες αξίες, κατόρθωσαν να διακριθούν, κατά κοινή ομολογία για την φιλοξενία τους, για την κοινωνική τους αλληλεγγύη, για την εργατικότητα, για το φιλοπρόοδο πνεύμα τους, όπως και για τον ανθρώπινο συναισθηματισμό τους. Αξίες που κουβάλησαν μαζί τους όταν, για διάφορους λόγους, αναγκάστηκαν να ξενιτευτούν σε όλες τις γωνιές της γης και να δημιουργήσουν καινούργιες πατρίδες, στην Κωνσταντινούπολη, στη Σμύρνη, στη Ρουμανία, στη Ρωσία, στην Αίγυπτο και αργότερα στην Αμερική, τον Καναδά και την Αυστραλία.
Αξιοποιημένο το καλντερίμι του οδηγεί στο Βυζαντινό Κάστρο Καψάμπελη με υπέροχη θέα στον Αργολικό Κόλπο !!
Βυζαντινός Πύργος : Στο βόρειο τμήμα του χωριού ξεχωρίζουν τα ερείπια του Βυζαντινού Πύργου που δεσπόζει από τον λόφο με πανοραμική θέα σε όλο τον οικισμό αλλά και μακριά μέχρι τις κορυφές του Πάρνωνα με τα καστανοδάση, τα έλατα, τα πεύκα αλλά και ακόμα μακρύτερα μέχρι τον Αργολικό Κόλπο. Ο Πύργος σύμφωνα με τις Ιστορικές πηγές κτίσθηκε από τους Βυζαντινούς τον 14ο αιώνα και αποτελούσε σημαντικό οχυρωματικό έργο για τον έλεγχο του σημαντικού δρόμου που ξεκίναγε από την Αργολίδα και κατέληγε στην Λακωνική πεδιάδα. Σε πλήρη μορφή ο Πύργος ήταν δίπατος, ξεπερνούσε σε ύψος τα οκτώ μέτρα, ενώ τα πέτρινα τοιχία ήταν περίπου ενάμιση μέτρο και κυκλικά είχε παντού πολεμίστρες. ....
Πύργος Καψάμπελη...Την εποχή της Τουρκοκρατίας αποτελούσε σημαντικό καταφύγιο για τους κατοίκους και δεν ήταν λίγες οι μάχες που δόθηκαν με επιτυχία μέσα από τα τείχη του. Γύρω στο 1810 ο Πύργος συντηρήθηκε με έξοδα του Καστανιτσιώτη Οπλαρχηγού Καψαμπέλη και προς τιμή του οι Καστανιτσιώτες τον ονόμασαν Πύργο του Καψαμπέλη. Ο Πύργος δυστυχώς γκρεμίσθηκε το 1948, την εποχή του Εμφυλίου Πολέμου και σήμερα υπάρχουν τα ερείπια του. Για την ανάβαση των επισκεπτών υπάρχει πλακοστρωμένο μονοπάτι με ξύλινη περίφραξη.
Η Καστάνιτσα και η γύρω από τον οικισμό περιοχή με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού το 1967 κηρύχθηκε ως διατηρητέος οικισμός ιδιαίτερου φυσικού και αρχιτεκτονικού κάλλους. Παρόλο που από τότε πέρασαν σαράντα τέσσερα χρόνια η Καστάνιτσα εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από κάθε επισκέπτη ως ένα κρυμμένος θησαυρός με σημαντικότερα στοιχεία τα πετρόκτιστα σπίτια με τους πλακοσκεπείς σκεπές με όμορφα ξύλινα μπαλκόνια, με πέτρινες τοξωτές εξώπορτες, με χαρακτηριστικά πυργόσπιτα τριακοσίων και πλέον χρόνια, με ασβεστωμένα όλα τα σπίτια του οικισμού, με πλακόστρωτους και πεντακάθαρους δρόμους και πολλές άλλες ομορφιές που θα συναντήσεις ο επισκέπτης περπατώντας στα γραφικά σοκάκια του χωριού.
Στα τέλη Οκτώβρη, την περίοδο δηλαδή συγκομιδής, πραγματοποιείται εδώ η γιορτή κάστανου. Στις ταβέρνες του χωριού πολλά πιάτα περιέχουν τον εκλεκτό καρπό: χοιρινό με κάστανο, καστανόπιτα κ.λπ. Στο χωριό στεγάζεται και το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Καστάνιτσας, όπου θα ενημερωθείτε για την ιστορία του χωριού (είναι το αρχαιότερο τσακώνικο χωριό του Πάρνωνα), την τσακώνικη διάλεκτο, την αρχιτεκτονική αλλά και τα φυσικά μνημεία, τη χλωρίδα και την πανίδα του Πάρνωνα. Στο υπόγειο του Κέντρου μπορείτε να δείτε την έκθεση Παραδοσιακών Επαγγελμάτων.
Τα τσακώνικα είναι επιβίωση της αρχαίας Λακωνικής και το μοναδικό γλωσσικό ιδίωμα, από αυτά που κρατούν από τις αρχαίες Ελληνικές διαλέκτους, το οποίο έμεινε ζωντανό- δηλαδή ομιλούμενο- τουλάχιστον στον Ελλαδικό χώρο. Εκτός του Ελλαδικού χώρου παρόμοιους δεσμούς έχουν η Ποντιακή, η Καππαδοκική και τα Ελληνικά της Νότιας Ιταλίας.
H σπανιότητα οφείλεται στο γεγονός ότι από τον 3ο αιώνα π.Χ. και εντεύθεν, όπως είναι γνωστό, επικράτησε στον Ελληνικό κόσμο η Αλεξανδρινή ή Ελληνιστική Κοινή, που προήλθε από την Αττική διάλεκτο και είχε υπερδιαλεκτικό χαρακτήρα. Διάδοχός της ήταν η Μεσαιωνική ελληνική (6ος �18ος αι.) που εξελίχθηκε στη σημερινή Νέα Ελληνική. Έτσι, τα τσακώνικα θεωρούνται σαν παραφθορά και εξέλιξη της αρχαίας Λακωνικής, αναμεμιγμένη με όλες τις επιρροές της ελληνικής γλώσσας κατά την εξέλιξή της μέχρι σήμερα.......Σήμερα, βέβαια, η χρήση αυτού του ιδιώματος έχει υποχωρήσει αισθητά. Υπολογίζεται ότι το μιλούν (από μέτρια έως καλά) έως και 2.000 κάτοικοι της Τσακωνιάς, εκ των οποίων οι περισσότεροι είναι υπερήλικες. Αξίζει να σημειωθεί πως μέχρι το 1997 τα τσακώνικα εδιδάσκοντο στο Γυμνάσιο του Τυρού από ντόπιους καθηγητές.
Μέσα από την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική ομορφιά της Καστάνιτσας ξεπροβάλλουν τα Πυργόσπιτα που όλα τους κουβαλούν ιστορία αρκετών αιώνων. Διάσπαρτα σε όλες τις γειτονιές του χωριού αλλά κυρίως στην γειτονιά του Πύργου ξεχωρίζουν με τον επιβλητικό τους όγκο. Όλα είναι κατασκευασμένα τουλάχιστον πριν από τριακόσια χρόνια και είναι τριόροφα, με μικρά ξύλινα μπαλκόνια, με επίσης μικρά παράθυρα, με στέγη βέβαια με πλάκες Πάρνωνα, ενώ αρκετά έχουν ακόμα μικρές πολεμίστρες, δείγμα του ότι η Καστάνιτσα υπήρξε ορμητήριο της Κλεφτουριάς όχι μόνο κατά τον μεγάλο ξεσηκωμό του 1821 αλλά πολύ πιο πριν. Αξίζει το κόπο κάθε επισκέπτης να περιπλανηθεί σε τις γειτονιές, να ανακαλύψει τα ιστορικά αυτά κτίρια, να τα θαυμάσει και να τα αποτυπώσει με την φωτογραφική του μηχανή.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Κουτσουπιά …το δένδρο του Ιούδα
Η κουτσουπιά ή κερκίδα ( Cercis siliquastrum, επιστ. Κέρκις η κερατονιοειδής) , γνωστή και ως δέντρο του Ιούδα είναι φυλλοβόλο δέντρο της Μεσογείου και αυτοφυές της ελληνικής χλωρίδας. Σύμφωνα με τον θρησκευτικό μύθο , η κουτσουπιά είναι το δέντρο που κρεμάστηκε ο Ιούδας μετά την προδοσία του Ιησού. Ο μύθος λέει ότι το δέντρο κοκκίνισε από ντροπή επειδή σχετίστηκε με τον προδότη. Από τότε, κάθε άνοιξη και χάρη στον Ιούδα, η κουτσουπιά στολίζει με την όμορφη παρουσία της τη φύση της Μεσογείου. Υπάρχει όμως και μια δεύτερη εκδοχή σχετικά με την προέλευση του ονόματος που λέει ότι προέρχεται από παράφραση του ονόματος «δέντρο της Ιουδαίας» μιας και το φυτό είναι πολύ κοινό στην περιοχή της ιστορικής Ιουδαίας. Το όνομα του γένους Cercis προήλθε από την λέξη «κερκίς» ,ένα εξάρτημα του αργαλειού, που στην αρχαιότητα φτιαχνόταν από το ξύλο της κουτσουπιάς.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ - ΚΕΙΜΕΝΑ :ΝΕΛΛΑ ΘΕΟΤΟΚΑΤΟΥ
πηγές πληροφοριών
https://el.wikipedia.org/
https://www.platanoskynourias.gr/
http://arcadia.ceid.upatras.gr/
http://www.kastanitsa.gr/
https://sun-mountain-snow.gr/
http://theatrecomments.weebly.com/
https://www.gardenguide.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου