Ο Σάμουελ Λάνγκχορν Κλέμενς (Samuel Langhorne Clemens, 30 Νοεμβρίου 1835 – 21 Απριλίου 1910), γνωστός κυρίως με το ψευδώνυμο Μαρκ Τουαίην, ήταν Αμερικανός συγγραφέας. Ανάμεσα στα πιο γνωστά βιβλία του είναι οι Περιπέτειες του Τομ Σόγιερ και οι Περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν.
Νεανικά χρόνια
Ο Σάμουελ Λάνγκχορν Κλέμενς γεννήθηκε στο χωριό Φλόριντα της πολιτείας του Μιζούρι των Ηνωμένων Πολιτειών, γιος του Τζον και της Τζέην Κλέμενς. Σε ηλικία τεσσάρων ετών, η οικογένειά του μετακόμισε στην παραποτάμια πόλη Χάνιμπαλ, αναζητώντας καλύτερες οικονομικές συνθήκες. Οι εντυπώσεις του από τη ζωή στον ποταμό Μισσισσιππή οφείλονται στην ίδια την προσωπική του εμπειρία. Η πόλη που μεγάλωσε καθώς και οι κάτοικοί της, αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για ένα από τα δημοφιλέστερα έργα του Τουαίην, τις Περιπέτειες του Τομ Σώγιερ (1876). Αν και η πρώτη μόρφωσή του ήταν μικρή, ωστόσο μπόρεσε ν' αντλήσει το υλικό που απαθανάτισε σε πολλά του έργα από τη ζωή της παιδικής του ηλικίας.
 |
O Μαρκ Τουαίην σε ηλικία 15 ετών
|
Ο πατέρας του πέθανε το 1847 αφήνοντας στην οικογένεια αρκετά οικονομικά χρέη, γεγονός που ανάγκασε τον Τουαίην να εγκαταλείψει το σχολείο και να εργαστεί. Ο μεγαλύτερος αδελφός του Οράιον, ξεκίνησε το 1850 να εκδίδει την εφημερίδα Hannibal Journal, στην οποία ο Τουαίην δημοσίευε κατά διαστήματα κείμενά του. Παράλληλα πραγματοποίησε αρκετά ταξίδια στις ανατολικές και στις δυτικές πολιτείες των Η.Π.Α., εργαζόμενος ως τυπογράφος. Έπειτα από δέκα χρόνια, ενώ ταξίδευε για δουλειές στη Νέα Ορλεάνη, αποφάσισε ξαφνικά να γίνει οδηγός ποταμόπλοιου, ένα επάγγελμα το οποίο ο ίδιος αναγνώρισε πως του πρόσφερε σημαντικές εμπειρίες, ενώ ήρθε σε επαφή με πολλούς διαφορετικούς χαρακτήρες. Ο Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος σε συνδυασμό με την εμφάνιση των σιδηροδρόμων, είχε ως αποτέλεσμα να εγκαταλειφθεί το εμπόριο μέσω ποταμόπλοιων, γεγονός που ανάγκασε τον Τουαίην να αναζητήσει μία νέα επαγγελματική διέξοδο.
Ο Τουαίην απέφυγε την ανάμιξη του στον εμφύλιο και γύρισε πίσω με το σκοπό να συνεργασθεί και πάλι με τον αδελφό του, Οράιον, αναλαμβάνοντας το ρόλο ιδιαίτερου γραμματέα του αδελφού του, ο οποίος είχε διοριστεί γραμματέας του κυβερνήτη της Νεβάδα. Οι εμπειρίες τους στην αμερικανική Δύση, αποτέλεσαν τη βάση για το δεύτερο βιβλίο του Τουαίην, Roughing It (1872). Καθώς η θέση του ως ιδιαίτερος γραμματέας δεν ήταν θεσμοθετημένη και κατά συνέπεια δεν μπορούσε να αμοίβεται, το επόμενο διάστημα εργάστηκε ως ανθρακωρύχος χωρίς να σημειώσει ωστόσο ιδιαίτερη επιτυχία. Αργότερα ο ιδιοκτήτης της εφημερίδας Territorial Enterprise της Βιρτζίνια, του ανέθεσε την έκδοσή της. Σε κείμενό του, στις 3 Φεβρουαρίου του 1863 χρησιμοποίησε για πρώτη φορά το ψευδώνυμο Μαρκ Τουαίην (Mark Twain).
Ελάχιστα γνωστό είναι το γεγονός ότι δεν είναι ο πρώτος, αλλά μάλλον ο δεύτερος που χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο "Μαρκ Τουαίην". Πριν απ' αυτόν το είχε χρησιμοποιήσει ένας συγγραφέας από το Πικαγιούν της Νέας Ορλεάνης, ο Ησαΐας Σέλερς. "Μαρκ Τουαίην" είναι μία έκφραση των βυθομετρητών που συνόδευαν πάντα τα ποταμόπλοια στα ταξίδια τους. Η φωνή τους ακουγόταν κάθε τόσο να λέει: "Μαρκάρισε μισό", "μαρκάρισε ένα" κ.λπ. "Μαρκ Τουαίην" θα πει "μαρκάρισε δύο βάθη".
Η πρώτη έκδοση του «Ένας Γιάνκης του Κονέκτικατ στην αυλή του βασιλιά Αρθούρου», 1889
Λογοτεχνία
Το 1864, ο Τουαίην μετακόμισε στο Σαν Φρανσίσκο, όπου εργάστηκε για αρκετές τοπικές εφημερίδες. Τον επόμενο χρόνο σημείωσε την πρώτη του λογοτεχνική επιτυχία ολοκληρώνοντας ένα σατιρικό σύντομο διήγημα στα πλαίσια μιας συλλογής κειμένων του Artemus Ward. Ο Τουαίην υπέβαλε το έργο του καθυστερημένα και τελικά δεν αποτέλεσε μέρος της συλλογής, ωστόσο ο εκδότης φρόντισε να δημοσιευτεί το κείμενο στην εφημερίδα Saturday Press. Το διήγημα, με τον πρωτότυπο τίτλο "Jim Smiley and his Jumping Frog", γνωστό σήμερα ως "The Celebrated Jumping Frog of Calaveras County," είχε σημαντική απήχηση και στη συνέχεια επανατυπώθηκε και μεταφράστηκε. Ο εκδότης της Atlantic Monthly, James Russell Lowell, περιέγραψε το έργο του Τουαίην ως "το καλύτερο δείγμα χιομουριστικής λογοτεχνίας της Αμερικής."
Την Άνοιξη του 1866, ως απεσταλμένος της εφημερίδας Sacramento Union, ταξίδεψε στις νήσους Σάντουιτς (σημερινή Χαβάη) προκειμένου να γράψει μια σειρά από ταξιδιωτικά άρθρα. Με την επιστροφή του στο Σαν Φραντσίσκο, μετά από προτροπή του εκδότη John McComb (της εφημερίδας Alta California) αλλά και ωθούμενος από την απήχηση των κειμένων του, ο Τουαίην αποφάσισε να παραχωρήσει μία σειρά διαλέξεων, που τον καταξίωσαν ως ικανό ομιλητή.
Το 1867, ο Τουαίην έπεισε τον McComb να χρηματοδοτήσει ένα δεύτερο ταξίδι του, αυτή τη φορά στην Ευρώπη και την Μέση Ανατολή. Τα ταξιδιωτικά κείμενα του, δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα Alta California με μεγάλη απήχηση, ενώ αποτέλεσαν επιπλέον την βάση για το πρώτο βιβλίο του Τουαίην, The Innocents Abroad, δημοσιευμένο το 1869, και το οποίο πρόσφερε στον συγγραφέα του σημαντική αναγνώριση από το κοινό.
Στις 14 Αυγούστου του 1867 το ατμόπλοιο Κουάκερ αγκυροβόλησε στο λιμάνι του Πειραιά. Οι επιβάτες, μεταξύ άλλων και ο Τουαίην έβλεπαν τον Παρθενώνα από το πλοίο και ήταν όλοι ανυπόμονοι να βγουν στη στεριά. Όμως, οι ελληνικές αρχές τούς ενημέρωσαν πως, επειδή έρχονταν από λιμάνι της Ανατολής, έπρεπε πρώτα να μπουν σε καραντίνα για 11 ημέρες, αλλιώς έπρεπε να αποπλεύσουν. Εκείνη τη νύχτα ο Μαρκ Τουαίην μαζί με άλλους τρεις επιβάτες βγήκαν κρυφά στην ακτή, παραβιάζοντας τους νόμους της καραντίνας, με σκοπό να επισκεφθούν την Ακρόπολη. Την περιπέτειά του αυτή στην Αθήνα, ο Μαρκ Τουαίην την περιέγραψε με απίστευτη “αθωότητα” στο βιβλίο του The Innocents Abroad. Η μετάφραση του συγκεκριμένου αποσπάσματος εμπεριέχεται στο ιστορικό μυθιστόρημα[3] Το Νησί Πέρα από Ακτή που το θέμα του αφορά αυθεντικές μαρτυρίες και ιστορίες περιηγητών του 19ου αιώνα, όπως ήταν και ο Τουαίην, στην Αθήνα, τον Πειραιά και τα ελληνικά νησιά.
Η πρώτη γαλλική έκδοση του μυθιστορήματος «Οι περιπέτειες του Χάκλεμπερι Φιν».
Η λογοκρισία του Χακ Φιν
Το μυθιστόρημα Χάκλμπερυ (Χακ) Φιν εκδόθηκε για πρώτη φορά στη Βρετανία τον Δεκέμβριο του 1884 και στις ΗΠΑ το επόμενο έτος. Περιγράφει τις περιπέτειες ενός λευκού έφηβου (Χακ Φιν) κατώτερης κοινωνικής τάξης, που φεύγει από το σπίτι του για να απαλλαγεί από τον μέθυσο και βίαιο πατέρα του, παρέα με έναν δραπέτη δούλο, τον Τζιμ. Ο Τουαίην στο μυθιστόρημα χρησιμοποιεί τη λαϊκή γλώσσα της εποχής του και, μεταξύ άλλων, επαναλαμβάνει πάνω από 200 φορές τη λέξη "νέγρος" (nigger). Το έργο ήδη από το 1885 δέχτηκε αρνητική κριτική από τους λευκούς λόγω της χυδαίας γλώσσας και της ανηθικότητάς του, οπότε χαρακτηρίστηκε έως και "αληθινό σκουπίδι", και εξαιρέθηκε από κάποιες δημόσιες βιβλιοθήκες. Εν τούτοις, ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ το έχει χαρακτηρίσει ως τη βάση όλης της σύγχρονης αμερικανικής λογοτεχνίας. Στις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα το έργο δέχτηκε νέα κριτική ως ρατσιστικό, και απαγορεύθηκε σε ορισμένα σχολεία των ΗΠΑ, όπου προηγουμένως εχρησιμοποιείτο ως βοηθητικό βιβλίο. Σε νεώτερες αγγλόφωνες εκδόσεις του μυθιστορήματος έχει αντικατασταθεί η λέξη "νέγρος" με το "σκλάβος" και έχει παραληφθεί η λέξη "injun", που αναφερόταν στους ιθαγενείς της Αμερικής. Η απαγόρευση του βιβλίου σε σχολείο της Φιλαδέλφεια "από έναν πολιτικά ορθό όχλο" κρίθηκε αρνητικά, και χαρακτηρίστηκε "λογοκρισία" από εκπρόσωπο του Γραφείου Πνευματικής Ελευθερίας της Αμερικανικής Ένωσης Βιβλιοθηκών.
Φωτογραφία του Μαρκ Τουαίην με τον Χένρυ Χ. Ρότζερς (1908)
Οικογένεια
Την ίδια χρονιά, ο Τουαίην γνώρισε την Ολίβια (Λίβυ) Λάγκντον με την οποία παντρεύτηκε στις 2 Φεβρουαρίου του 1870 και εγκαταστάθηκαν μαζί, για ένα σύντομο χρονικό διάστημα, στο Μπάφαλο της Νέας Υόρκης. Εκεί, ο Τουαίην ανέλαβε καθήκοντα εκδότη και συγγραφέα για την τοπική εφημερίδα Buffalo Express. Μετά την γέννηση του γιου τους, Λάνγκντον, στις 7 Νοεμβρίου του 1871, εγκαταστάθηκαν στο Χάρτφορντ του Κονέκτικατ. Στις 19 Μαρτίου του 1872, γεννήθηκε η πρώτη τους κόρη, Ολίβια Σούζαν, ενώ τον Ιούνιο του ίδιου έτους ο Λάνγκντον πέθανε έχοντας προσβληθεί από διφθέρια. Απέκτησαν μαζί άλλες δύο κόρες, την Κλάρα (1874) και την Τζέην Λάμπτον (1880). Στο διάστημα αυτό, ο Τουαίην έδωσε αρκετές διαλέξεις, στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Αγγλία, την οποία επισκέφτηκε για πρώτη φορά.
Η πρώτη έκδοση του μυθιστορήματος «Ιωάννα της Λωραίνης», 1894
Τελευταία χρόνια
Μέχρι το 1891, ο Τουαίην έζησε στο Χάρτφορντ, όπου ολοκλήρωσε μερικά από τα σημαντικότερα έργα του, μεταξύ των οποίων Οι περιπέτειες του Τομ Σώγιερ (1876), Ο Πρίγκιπας και ο Φτωχός (1881) και Ένας Γιάνκης του Κονέκτικατ στην αυλή του βασιλιά Αρθούρου (1889). Οι περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν – κατά πολλούς το πιο γνωστό βιβλίο του – δημοσιεύτηκε το 1885 και αποτέλεσε ένα από τα πρώτα βιβλία που εκδόθηκαν από τον εκδοτικό οίκο του ίδιου του Τουαίην, The Charles L. Webster Company, για τη διεύθυνση του οποίου ανέλαβε καθήκοντα ο ανηψιός του, Charles Webster.
Αν και τα έργα του είχαν μεγάλη απήχηση, γεγονός που του εξασφάλιζε σημαντικά οικονομικά κέρδη, ο Τουαίην προέβη σε πολλές άστοχες επενδύσεις των χρημάτων του, γεγονός που τον οδήγησε τελικά στα όρια της χρεωκοπίας. Σε μία προσπάθεια του να εξοικονομήσει χρήματα, ώστε να καλύψει τα οικονομικά του χρέη, εγκαταστάθηκε το 1891 οικογενειακώς στην Ευρώπη πραγματοποιώντας αρκετά ταξίδια ανά τον κόσμο μέχρι το 1900. Το 1894, η εκδοτική του εταιρεία αναγκάστηκε να διακόψει τη λειτουργία της γεγονός που ώθησε τον Τουαίην να δώσει μια σειρά διαλέξεων σε διάφορες χώρες, προκειμένου και πάλι να εξοικονομήσει χρήματα. Καταλυτική για την βελτίωση της οικονομικής του κατάστασης ήταν η στενή φιλία που ανέπτυξε με τον βιομήχανο Χένρυ Χάτλστον Ρότζερς, στέλεχος της πετρελαϊκής εταιρείας Standard Oil.
Ο Τουαίην επέστρεψε στην Αμερική το 1900. Κατά τον Ισπανο-Αμερικανικό πόλεμο του 1898, είχε ήδη υϊοθετήσει μία σκληρή στάση απέναντι στην αμερικανική κυβέρνηση, πολιτική στάση που διατήρησε και μετά την επιστροφή στην πατρίδα του, ως αντιπρόεδρος της Αμερικανικής Αντι-Ιμπεριαλιστικής Ένωσης (American Anti-Imperialist League). Οι πολιτικές του απόψεις του είχαν ως αποτέλεσμα να χαρακτηριστεί από ορισμένους ως προδότης, αλλά και την μη δημοσίευση ορισμένων κειμένων του σε περιοδικά της εποχής, εξαιτίας του φόβου πολλών εκδοτών για πιθανή δυσφήμιση. Το 1903, έχοντας ζήσει στην Νέα Υόρκη για τρία χρόνια, η σύζυγός του αρρώστησε και εγκαταστάθηκαν στη Φλωρεντία της Ιταλίας, όπου η Ολίβια Λάγκντον πέθανε ένα χρόνο αργότερα. Μετά το θάνατό της, ο Τουαίην επέστρεψε στη Νέα Υόρκη. Πέθανε στο Ρέντινγκ του Κονέκτικατ στις 21 Απριλίου του 1910, σε ηλικία 74 ετών.
Ο Μαρκ Τουαίην ήταν αριστοτέχνης χιουμορίστας. Η ζωή του δείχνει τον άνθρωπο, τον γεμάτο ανήσυχη ευθυμία, διαυγή οξυδέρκεια και δυνατή λογική. Τα έργα του, από τη φιλολογική άποψη έχουν γονιμότητα, ευρείς ορίζοντες και αριστοτεχνικό χειρισμό πολλών ζητημάτων και θεμάτων.
Η τύχη και ο πλούτος ευνόησαν απλόχερα τον μεγάλο συγγραφέα που, παρόλο που γελούσε αληθινά στη ζωή, ήταν στο βάθος ένας πικρός σαρκαστής. Και το μυστικό του αυτό το πήρε μαζί του όταν πέθανε
Ο αστεροειδής 2362 Μαρκ Τουαίην (2362 Mark Twain) πήρε το όνομά του από τον συγγραφέα.
Το εξώφυλλο του περιοδικού "Harper's August", όπου διαφημίζεται η έναρξη της δημοσιέυσης του μυθιστορήματος «Ο Τομ Σώγιερ ντετέκτιβ», 1896
Εργογραφία (και ελληνικές εκδόσεις)
1867: Advice to Little Girls (Συμβουλές για μικρά κορίτσια), παιδικό βιβλίο
μτφ. Παναγιώτης Σουλτάνης (εκδ. "Πάπυρος Εκδοτικός Οργανισμός", 2014)
1867: The Celebrated Jumping Frog of Calaveras County (O βάτραχος του Καλαβέρας), διήγημα
μτφ. Νάτα Κόκκολη. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Αμερικάνικα διηγήματα: τόμος Α'» (εκδ. "Γράμματα", 1983)
1868: My Late Senatorial Secretaryship - (Η καριέρα μου ως γραμματέα γερουσιαστή), διήγημα
μτφ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Ο κλεμμένος λευκός ελέφαντας και άλλες ιστορίες» (εκδ. "Πατάκης", 2014)
1868: General Washington's Negro Body-Servant (Ο μαύρος υπηρέτης του Ουάσινγκτον), διήγημα
μτφ. Κώστας Ουράνης, στον τόμο «Χιουμοριστικά διηγήματα» (εκδ. "Ηριδανός", χχ)
μτφ. Γιώργος Ανδρονίκος. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Η ιστορία ενός σκύλου και άλλα διηγήματα» (εκδ. "Ars Brevis", 2013)
1869: The Innocents Abroad (ταξιδιωτικό αφήγημα)
μτφ. Αγορίτσα Μπακοδήμου ως «Καν-καν, γάτες και πόλεις από στάχτη» (εκδ. "Ασβός", 2009) [10]
1873: The Gilded Age: A Tale of Today, μυθιστόρημα
1875: Sketches New and Old, συλλογή διηγημάτων
1875: The Late Benjamin Franklin (Ο μακαρίτης Βενιαμίν Φραγκλίνος), διήγημα
μτφ. Κώστας Ουράνης, στον τόμο «Χιουμοριστικά διηγήματα» (εκδ. "Ηριδανός", χχ)
μτφ. Γιώργος Ανδρονίκος. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Η ιστορία ενός σκύλου και άλλα διηγήματα» των εκδ. "Ars Brevis", 2013)
1875: Mr. Bloke's Item (Ένα άρθρο του κ. Μπλοκ), διήγημα
μτφ. Αλκίνοος Σπύρου και Γιώργος Σούνιος. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Το ημερολόγιο του Αδάμ και της Εύας» (εκδ. "Παραπέντε", 2012)
1875: Journalism in Tennessee (Η Δημοσιογραφία στο Τεννεσσί), διήγημα
1876: Old Times on the Mississippi, διήγημα
1876: The Adventures of Tom Sawyer (Οι περιπέτειες του Τομ Σώγιερ), μυθιστόρημα
μτφ.I.Καλαϊτζής (εκδ. "Πεχλιβανίδης-Ατλαντίς", 1953)
μτφ. Λίνα Κάσδαγλη (εκδ. "Πατάκης", 2014)
μτφ. Ελένη Δράκου (εκδ. "Ατραπός", 2005)
1877: A True Story and the Recent Carnival of Crime, διήγημα
1878: Punch, Brothers, Punch! and other Sketches, συλλογή διηγημάτων
1879: Some Thoughts on the Science of Onanism (Σκέψεις για την επιστήμη του αυνανισμού), διάλεξη
μτφ. Στάθης Σκλαβουνάκος (εκδ. "Περίπλους", 1998)
1880: A Tramp Abroad, ταξιδιωτικό
1881: On the Decay of the Art of Lying (Η τέχνη του ψεύδους), δοκίμιο στο γνωστό σατιρικό του στυλ
μτφ. Κατερίνα Σχινά (εκδ. "Ποταμός", 2011)
1881: The Prince and the Pauper (Ο πρίγκιπας και ο φτωχός), μυθιστόρημα αφιερωμένο από τον συγγραφέα «στους νέους όλων των ηλικιών»
μτφ. Αγγελική Βαλαβάνη (εκδ. "Σ.Ι.Ζαχαρόπουλος", 1989)
μτφ. Ντίνα Σάπκα (εκδ. "Μίνωας" - παιδική και εφηβική λογοτεχνία, 2016)
1882: The Stolen White Elephant (Ο κλεμμένος λευκός ελέφαντας), διήγημα
μτφ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Ο κλεμμένος λευκός ελέφαντας και άλλες ιστορίες» (εκδ. "Πατάκης", 2014)
1883: Life on the Mississippi (Η ζωή στον Μισσισσιππή), ταξιδιωτικό
μτφ. Κ.Α.Σφαέλλου-Βενιζέλου (εκδ. "Πεχλιβανίδης-Ατλαντίς", χχ)
1884: Adventures of Huckleberry Finn (Οι περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν), μυθιστόρημα
μτφ. I.Καλαϊτζής (εκδ. "Πεχλιβανίδης-Ατλαντίς", 1953)
μτφ. Άννα Παπασταύρου (εκδ. "Παπαδόπουλος", 1997
μτφ. Στέλλα Κάσδαγλη (εκδ. "Κέδρος", με τίτλο «Οι περιπέτειες του Χακ Φιν», 2006)
1889: A Connecticut Yankee in King Arthur' s Court (Ένας Γιάνκης του Κονέκτικατ στην αυλή του βασιλιά Αρθούρου), μυθιστόρημα
μτφ. Αθηνά Δημητριάδου (εκδ. "Γράμματα", 1990)
1892: Merry Tales, συλλογή 7 διηγημάτων
1892: The Private History of a Campaign That Failed (Το χρονικό μιας αποτυχημένης εκστρατείας), διήγημα
μτφ. Σαμουήλ Δοξιάδης. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Καθήκοντα ταξιδιωτικού πράκτορα και άλλα διηγήματα» (εκδ. "Ποταμός", 2000)
1893: The £1,000,000 Bank Note (Το χαρτονόμισμα του ενός εκατομμυρίου λιρών), διήγημα
μτφ. Κ.Α.Σφαέλλου-Βενιζέλου, στον τόμο «Η πολιτεία των τιμίων και άλλα διηγήματα» (εκδ. "Πεχλιβανίδης-Ατλαντίς", χχ)
μτφ. Σαμουήλ Δοξιάδης. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Καθήκοντα ταξιδιωτικού πράκτορα και άλλα διηγήματα» (εκδ. "Ποταμός", 2000)[11]
1894: Tom Sawyer Abroad, νουβέλα για μια ακόμα περιπέτεια των δύο φίλων
1894: Pudd'n'head Wilson (Γουίλσον ο σαϊνης), μυθιστόρημα
μτφ (;), εκδ. "Δελφίνι", χ.χ.)
1896: Tom Sawyer, Detective (Ο Τομ Σώγιερ ντετέκτιβ), νουβέλα με αφηγητή τον Χακ Φιν και ήρωα τον Τομ Σώγιερ
μτφ. Χρήστος Οικονόμου (εκδ. "Το Ποντίκι", 2006)
1896: Personal Recollections of Joan of Arc (Προσωπικές αναμνήσεις της Ιωάννας της Λωρραίνης), ιστορικό μυθιστόρημα
μτφ. Έφη Καλλιφατίδη (εκδ. "Νεφέλη", 2011)[12]
1897: How to Tell a Story (Πως να διηγηθείτε μια ιστορία), δοκίμιο
μτφ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου. Το δοκίμιο περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Ο κλεμμένος λευκός ελέφαντας και άλλες ιστορίες» των εκδ. "Πατάκης", 2014)
1897: Following the Equator (Ακολουθώντας τον Ισημερινό), ταξιδιωτικό
1900: The Man That Corrupted Hadleyburg (Ο άνθρωπος που διέφθειρε το Χάντλεϊμπεργκ), διήγημα
μτφ. Κ.Α.Σφαέλλου-Βενιζέλου στον τόμο «Η πολιτεία των τιμίων και άλλα διηγήματα» (εκδ. "Πεχλιβανίδης-Ατλαντίς", χχ)
μτφ. Γιούρι Κοβαλένκο (εκδ. "Καστανιώτης", 1995)
1904: Extracts from Adam's Diary (Το ημερολόγιο του Αδάμ), χιουμοριστική αφήγηση της ιστορίας των Πρωτοπλάστων
μτφ. Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος. Το κείμενο περιλαμβάνεται στο «Το ημερολόγιο του Αδάμ και της Εύας και άλλες ιστορίες των Πρωτοπλάστων» (εκδ. "Το Ποντίκι", 2006)
1904: A Dog's Tale (Η ιστορία ενός σκυλιού), διήγημα
μτφ. Βίκη Ξηρακιά (εκδ. "Κυαναυγή", 2016)
1905: King Leopold's Soliloquy (Ο μονόλογος του Βασιλιά Λεοπόλδου), πολιτική σάτιρα εναντίον της διακυβέρνησης του βασιλιά Λεοπόλδου στο Κογκό
μτφ. Νάσος Ταρκαζίκης. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Τυράννων μονόλογοι» (εκδ. "Παπαδόπουλος", 2017) [13]
1905: The Czar's soliloquy (Ο μονόλογος του Τσάρου Νικολάου), πολιτική σάτιρα με αφορμή την σφαγή 1000 διαδηλωτών στη Μόσχα έπειτα από διαταγή του τσάρου.
μτφ. Νάσος Ταρκαζίκης. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Τυράννων μονόλογοι» (εκδ. "Παπαδόπουλος", 2017) [14]
1906: Eve's Diary (Το ημερολόγιο της Εύας), χιουμοριστική αφήγηση της ιστορίας των Πρωτοπλάστων
μτφ. Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος. Το κείμενο περιλαμβάνεται στο «Το ημερολόγιο του Αδάμ και της Εύας και άλλες ιστορίες των Πρωτοπλάστων» (εκδ. "Το Ποντίκι", 2006)
1906: The $30,000 Bequest and Other Stories, συλλογή διηγημάτων
1906: What Is Man? (Τι είναι ο άνθρωπος ;) δοκίμιο
μτφ.Αλεξάνδρα Δημητριάδη (εκδ. "Printa", 2009)
1907: Christian science, δοκίμιο
1908: Little Bessie Would Assist Providence, ποίημα
1909: Is Shakespeare Dead?, δοκίμιο πάνω στην θεωρία ότι ο σερ Φράνσις Μπέικον ήταν ο πραγματικός Σαίξπηρ.
1909: Captain Stormfield's Visit to Heaven (Η επίσκεψη του κάπταιν Στόρμφηλντ στον ουρανό),διήγημα
μτφ. Κώστας Ουράνης, στον τόμο «Χιουμοριστικά διηγήματα» (εκδ. "Ηριδανός", χχ)
εκδόσεις μετά θάνατον
1905: The War Prayer (Η προσευχή για τον πόλεμο), διήγημα που ο Τουαίην έγραψε το 1905 αλλά εκδόθηκε πρώτη φορά στη μεταθανάτια ανθολογία του έργου του, "Europe and Elsewhere"
μτφ. Γιώργος Ανδρονίκος. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Η ιστορία ενός σκύλου και άλλα διηγήματα» (εκδ. "Ars Brevis", 2013)
1916: The Mysterious Stranger (Ο Μυστηριώδης ξένος), μυθιστόρημα που ο Τουαίην έγραφε μεταξύ του 1897 και του 1908 αλλά παρέμεινε ατελείωτο
μτφ. Γιούρι Κοβαλένκο (εκδ. "Καστανιώτης", 1994)
1924: Mark Twain's Autobiography (Η αυτοβιογραφία του Μαρκ Τουαίην)
1962: Letters from the Earth (Γράμματα απ' τη Γη: εκλογή), αφηγήματα γραμμένα σε επιστολή μορφή κατά την χρονική περίοδο 1904 – 1909
μτφ. Λουκάς Θεοδωρακόπουλος (εκδ. "Νεφέλη", 2000)
1995: The Bible According to Mark Twain: Writings on Heaven, Eden, and the Flood (Η κατά Μαρκ Τουαίην Βίβλος. Γραπτά για τον Ουρανό, την Εδέμ και τον Κατακλυσμό), συλλογή χιουμοριστικών δοκιμίων
Αποφθέγματα
"Είχα την τύχη να μπορέσω ν' απαντήσω γρήγορα. Είπα πως δεν ξέρω".
"Ανεβαίνει τώρα γρήγορα από τον πλούτο στη φτώχεια".
"Κλασσικό είναι κάτι που ο καθένας θέλει να το είχε διαβάσει και κανείς δεν θέλει να το διαβάσει".
"Συλλαβίζουν Βίντσι και προφέρουν Βίντσσσι (με παχύ τσ). Οι ξένοι πάντα συλλαβίζουν καλύτερα παρά προφέρουν".
"Εργασία είναι κάθε τι που το σώμα είναι υποχρεωμένο να το κάνει. Και παιχνίδι είναι ό,τι το σώμα δεν είναι υποχρεωμένο να το κάνει".
"Στη Βοστώνη ρωτάνε: Πόσα ξέρει; Στη Νέα Υόρκη ρωτάνε: Πόσα αξίζει; Στη Φιλαδέλφεια: Ποιοί ήταν οι γονείς του;".
Εικονογράφηση του διηγήματος «Η δημοσιογραφία στο Τεννεσσί», για τη συλλογή διηγημάτων "Sketches New and Old", 1875
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου