Μαρίε Ούντερ (27 Μαρτίου 1883 – 25 Σεπτεμβρίου 1980), Εσθονή ποιήτρια

Η Μαρίε Ούντερ (Marie Under, 27 Μαρτίου 1883 – 25 Σεπτεμβρίου 1980) ήταν Εσθονή ποιήτρια, μία από τις σημαντικότερες της χώρας. Ήταν υποψήφια για το Νόμπελ Λογοτεχνίας τουλάχιστον οχτώ φορές.

Η Ούντερ γεννήθηκε στο Τάλιν, όπου παρακολούθησε μαθήματα σε ένα ιδιωτικό Γερμανικό σχολείο θηλέων. Μετά την αποφοίτησή της εργάστηκε ως πωλήτρια σε ένα βιβλιοπωλείο. Στον ελεύθερο χρόνο της έγραφε ποιήματα στα γερμανικά. Το 1902 παντρεύτηκε έναν Εσθονό λογιστή, τον Καρλ Χάκερ. Το ζευγάρι είχε δύο παιδιά, με τα οποία ζούσε στο Κούτσινο, ένα προάστιο της Μόσχας. Ωστόσο το 1904 ερωτεύτηκε τον Εσθονό καλλιτέχνη Αντς Λαϊκμάα. Ο Λαϊκμάα την έπεισε να μεταφράσει την ποίησή της στα εσθονικά και να υποβάλλει τα μεταφρασμένα έργα της σε τοπικές εφημερίδες.

Επιστροφή στην Εσθονία

Το 1906 η Ούντερ επέστρεψε στο Τάλιν. Το 1913 γνώρισε τον Άρτουρ Άντσον, που έγινε ο γραμματέας της. Επίσης κατάρτισε τους πρώτους τόμους της δημοσιευμένης ποίησης της. Το 1924 η Ούντερ πήρε διαζύγιο από τον Καρλ Χάκερ και παντρεύτηκε τον Άντσον. 

Η Ούντερ ήταν ιδρυτικό μέλος της Εσθονικής Ένωσης Συγγραφέων το 1922.

Στη δεκαετία του 1920 η Ούντερ επισκεπτόταν συχνά το σπίτι του Ίγκορ Σεβεργιάνιν, ενός Ρώσου ποιητή, στο χωριό Τόιλα, καθώς συχνά ήταν σε διακοπές. Ο Σεβεργιάνιν δημοσίευσε ένα βιβλίο με μεταφράσεις από την Ούντερ. Ωστόσο ο Σεβεργιάνιν δεν μιλούσε εσθονικά και χρησιμοποιούσε μεταφράσεις λέξη προς λέξη, ως βάση.

Η ζωή στην εξορία

Τον Σεπτέμβριο του 1944 η ΕΣΣΔ ανακατέλαβε την Εσθονία. Η Ούντερ και η οικογένειά της κατέφυγαν στη Σουηδία. Πέρασε σχεδόν ένα χρόνο σε έναν προσφυγικό καταυλισμό. Το 1945 η οικογένεια μετακόμισε στο Μελερχέιντεν, ένα προάστιο της Στοκχόλμης, όπου έζησε μέχρι τον θάνατό της στις 25 Σεπτεμβρίου 1980. Πέθανε στη Στοκχόλμη και τάφηκε στο κοιμητήριο Skogskyrkogården της πόλης. Τον Ιανουάριο του 2015 ανακοινώθηκε ότι θα επαναταφεί στην Εσθονία.

Μεταφράσεις

Τα έργα της Ούντερ έχουν μεταφραστεί σε τουλάχιστον 26 γλώσσες. Είναι από τους πιο πολυμεταφρασμένους Εσθονούς συγγραφείς. Μερικές από τις γλώσσες είναι:

Στα Ρωσικά, από τον Ίγκορ Σεβεργιάνιν.

Στα Κόμι, από την Νίνα Ομπρέζκοβα (2008).[6]

Στα Ουντμούρτ, από την Ναντέζντα Πτσελοβόντοβα (Ναντί Μους, 2006).

https://el.wikipedia.org/

Πορτρέτο της Μαρίε Ούντερ από τον Εσθονό καλλιτέχνη Αντς Λαϊκμάα το 1904

Ποίημα - Έκσταση

Α, τι πιο όμορφο από τούτη τη ζωή
τη δυνατή ορμή που’χει το αίμα!
Στην ποθοπλάνταχτη Χαρά δεν βάζω τέρμα,
Ποτέ δεν ήμουν ήσυχη και υπολογιστική.

Στα πόδια μου πέφτει λαθραία
του φουστανιού μου ο ανοιχτοπράσινος αφρός
σκορπάει και θροΐζει ένα μετάξι φως,
δίχως φουστάνι η γυναίκα είν’ πιο ωραία.

Γιατί το ηλιοτρόπιο τόσο μοσχοβολά;
Είναι η ιστορία της ζωής μου σήμερα αλλαγμένη;
Αχ, από τέτοιο σόι είμαι φτιαγμένη

για να ρουφάω αχόρταγα την κάθε ομορφιά.
Λαίμαργα αδειάζω τη ζωή, όσο η ψυχή το αντέχει
σαν τον ετοιμοθάνατο που χρόνο πια δεν έχει.

Μετάφραση-Εισαγωγή: Μαγδαληνή Θωμά
http://frear.gr/