Αυτό που ξεχωρίζει στην ποίηση της Εύης Καφούρου, είναι αυτή η υπέροχη σμίλευση που κάνει με τις λέξεις. Η γραφή της είναι ανάερη, αυθεντική, λιτή και αποσταγμένη, χωρίς υπερβολές και φτιασίδια.
Γράφει η ποιήτρια στο ποίημα « Σ’ αγαπώ ».
«Είναι και κάποια σ’ αγαπώ ανεξίτηλα…
αυτά ακριβώς αξίζουν κάθε προσπάθεια…».
Η ποίησή της μας παραπέμπει στον Λούαν Τζούλις , καθώς δεν εμφανίζεται μόνο σαν παρατηρητής της δικής της ζωής, αλλά και της ζωής των άλλων, ιδίως των απαξιωμένων, που στάθηκαν λιγότερο τυχεροί στα γυρίσματα της ζωής και της μοίρας.
Η ποίησή της γυμνή, απαλλαγμένη από κάθε ναρκισσισμό της απλής καθημερινότητας, ξεδιπλώνει συχνά, ενίοτε με λυρικές εκφράσεις την ευαισθησία της σε όλες τις πτυχές της πραγματικότητας. Με αυτό τον τρόπο πετυχαίνει να σχηματίσει έναν χάρτη αξιών, όπου εκεί εναποθέτει το ποιητικό της ήθος. Το ήθος της αυτό συγκροτεί εξάλλου και τον πυρήνα της ύπαρξής της. Η ποίησή της απεγκλωβισμένη από ευδόκιμους όρους και επίλεκτες λέξεις, φορτισμένη με καθαρή αλήθεια αποδομεί το ψέμα:
« Όταν με ψέματα ντυθούν
οι τόσες αναμνήσεις,
και πια δεν θα’ χει νόημα η λέξη σ’ αγαπώ,
το χέρι κράτα μου σφιχτά,
και μια αρχή θα ζήσεις,
κι’ όσα μας πλήγωσαν βαθιά,
θα μοιάζουν με καπνό. »
Το λυτρωτικό νόημα της αγάπης οδηγεί την ποιήτρια στο συμπέρασμα «πως τίποτα δεν θα μπορέσει πια να δώσει αφορμή» και «πως όλοι μαζί θα αράξουμε στην βάρκα μιας ελπίδας».
Η ελπίδα είναι η κατευθυντήρια δύναμη της αγάπης και οδηγεί στο μαζί, στη συλλογικότητα,υπερβαίνει τα στενά όρια της ατομικότητας…
«Είναι μια μικρή σχισμή στην καρδιά, όπου
μεγαλώνουν κρυφά τα όνειρα»
(Τα δικά μας τα όνειρα).
Εκείνο που πρωτίστως λειτουργεί στα ποιήματα της είναι η αναπόληση και η γλυκιά μελαγχολία συνυφασμένη με έναν φιλοσοφικό στοχασμό:
« Αν σου χαρίσω μια σιωπή,
τότε φυλάκισέ την,
Αν σου χαρίσω μια πληγή
με ελπίδα φρόντισέ την ,
αν σου χαρίσω μια ζωή,
τότε αγάπησε την
είναι της μοίρας το γραφτό,
δώρο σε κάποιο στεναγμό,
που το μαζί μερεύει»
Η έξαρση των ονειρικών και ποιητικών της εικόνων μας ταξιδεύει στην επιδίωξη του άφταστου, στην ολοκλήρωση του κύκλου της αγάπης . Γράφει :
«Ξεχείλισαν οι προσδοκίες με πρόωρο παράπονο,
Πως κάποια όνειρα εμπαίξανε την άρνηση
βρήκαν δίοδο και έφτασαν στην μάνα τους αγάπη.»
Στα Ονειρολόγια γράφει:
«Όλα τελειώνουν … μου ψιθυρίζει βραδινής ενοχής η ανάμνηση»
για να καταλήξει, συμπερασματικά στα «Δικά μας όνειρα»
« Μα απ’ τα λιμάνια που πιάσαμε έστω και αργά,
τους καλύτερους θησαυρούς σου κρατάω,
κι’ έμαθα να αγαπώ κάθε μου ναυάγιο κοντά σου,
γιατί απλά ήσουν εσύ»
Ο έρωτας στην ποίηση της Εύης Καφούρου δεν πραγματεύεται το σαρκικό στοιχείο του ανθρώπινου ενστίκτου. Όπως γράφει στο ποίημα της Σφαίρες :
«ο έρωτας είναι συναίσθημα αγνό, αληθινό μα άτυχο.»
Ο ρομαντισμός συγκερασμένος με μια γλυκιά μελαγχολία διαφαίνεται στους παρακάτω στίχους:
«Σεργιάνισες σε άδεια μάτια,
Ψηλάφισες κρύες μορφές,
Νοστάλγησες τα μονοπάτια,
Που σε γυρίζουνε στο χθες…
Μετάνιωσες για κούφια λόγια,
Που έδωσες βάση,
Πίστεψες τις προσμονές,
Γλυκά παλιά ονειροδρόμια
Που έκρυβαν μέσα φυλακές..»
Όμως η γλυκιά αναπόληση και ο ρομαντισμός δίνουν την θέση τους στη λογική όταν τα λόγια γίνονται καρφιά…
«Μη μένεις σε ασήμαντα
λόγια καρφιά και λάθη,
που κλόνισαν την πίστη σου
σ’ ανθρώπινες ψυχές,
μα φύγε ευθύς και σώπαινε,
ξεγέλα την απάτη,
που κόλπα ξέρει δολερά,
να κατοικεί μορφές…
Ξεκίνα το ταξίδι σου
σε αλήθειες, σε αγάπες,
προχώρα κι’ όπου οδηγεί,
και θέλει η ζωή...»
Κάθε εμπόδιο μπορεί να αποβεί ως ένα γερό θεμέλιο για συλλογισμό, μπορεί να γίνει ένα εφαλτήριο σε μια καινούργια αρχή, σε μια καινούργια σχέση. Δεν πρέπει το παρελθόν να αναχαιτίζει το παρόν, πολύ περισσότερο το μέλλον, παρά να αποτελεί απαύγασμα της σοφίας για μία νέα αφετηρία.
« Κι’ ενώ όλα μοιάζουν σαν και πρώτα,
μέσα σου ξέρεις όλα αλλάζουνε ξανά,
κάτι θα σβήσει,
ένα άλλο θα αρχίσει,
να σου γεννήσει μια ελπίδα στην καρδιά…»
γράφει στο ποίημα της «Νιώθεις».
Στο γενικότερο φάσμα των ανθρώπινων σχέσεων, μας γράφει ότι :
«Τα αντικλείδια κάποτε τελειώνουν
δεν είναι πάντα εύκολο να διαπερνάς
τον τοίχο της κρυμμένης αγάπης»
σηματοδοτώντας με αυτόν τον τρόπο την βαρυσήμαντη έννοια της αγάπης και το οδυνηρό συναίσθημα των προδοτικών συμπεριφορών στις ανθρώπινες σχέσεις όπως στο ποίημα:
« Άνθρωποι βράχοι»
«Mάθαμε σε άδεια μάτια
να αναζητάμε πατρίδες…
και ‘κει που το φτάσιμο θα μας αντάμειβε
διαπιστώσαμε πως ολόγυρά μας
άνθρωποι βράχοι,
που όσο τους πλησιάζουμε
άθελά τους μας σκίζουν».
Στο ποίημα της «Όσα δεν είπαμε» στο οποίο στηρίζεται και ο τίτλος της ποιητικής της συλλογής, κρύβεται ο απόηχος ενός «αχ» σε όσα δεν προλάβαμε να ζήσουμε, να μοιραστούμε. Η νοσταλγία, το παράπονο και ένα δυσβάσταχτο « γιατί» φαίνονται να μένουν μετέωρα έως ότου απαντηθούν. Όμως αμέσως πιο κάτω , στο ίδιο ποίημα προσπαθεί να εκλογικεύσει τον χωρισμό, να απαντήσει στα αναπάντητα ερωτηματικά για να καταλήξει συμπερασματικά ότι ο χρόνος είναι εκείνος που μεταλλάσσει τις ανθρώπινες προσδοκίες. Γράφει:
« Αλλάζει εικόνα ο καιρός
σε όσα αγαπάμε,
ξεχνάς εσύ,
αφήνω εγώ,
και οι αντοχές λυγάνε».
Συμπληρωματικά στο ποίημα « εγώ να σου μιλώ» η ποιήτρια λυτρωτικά δίνει την λύση σε όλα τα ανομολόγητα που δεν πρόλαβαν να εκφραστούν. Γράφει:
«Εγώ να σου μιλώ,
για κείνα που ήξερες,
για κείνα που όχι,
και να αγριεύει του λάθους μας το χρώμα
να παίρνει μορφή να διατάζει,
να ζήσουμε όσα μας στέρησε,
κι’ όσα ακόμα και η μοίρα διστάζει».
Μέσα από τα χαλάσματα μια ελπίδα περιμένει να αναδυθεί στο φως, που αποδεικνύει την αισιοδοξία της πίσω από την νοσταλγική της χροιά. Στα ουμανιστικά της ποιήματα όπως στο ποίημα « εις μνήμην Γ. Ρίτσου» ο ρεαλισμός της αφυπνίζει τον αναγνώστη και τον θέτει ως κριτή απέναντι στην σκληρή πραγματικότητα.
Γράφει:
« Αλλάξανε οι εποχές και οι αλήθειες πονάνε. Για ποια Ειρήνη να μιλήσουμε ποιητή;»
Στην ποιητική συλλογή «Όσα δεν είπαμε» η αγάπη, η ευαισθησία, η τρυφερότητα και ο ανθρωπισμός μεταφέρουν τον αναγνώστη στο δικό της ποιητικό κοσμοείδωλο και τον κάνουν συμμέτοχο και συγκοινωνό μιας τέχνης αβίαστης και λυτρωτικής.
Χρύσα Νικολάκη
Κριτικός Λογοτεχνίας(ΜASTER OF ARTS)
Συγγραφέας/Θεολόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου