Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου 2018

ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΛΜΠΟΥΜ ΤΗΣ ΝΕΛΛΑΣ ΘΕΟΤΟΚΑΤΟΥ


Αποψη της Δημητσάνας από την μια μεριά του λόφου με το καμπαναριό......δεκάδες εκκλησίες που αδύνατον να τις ταυτοποιήσω.
Η Δημητσάνα είναι χτισμένη πάνω σε λoφοράχη σε υψόμετρο 950 μέτρων, από τη μεσημβρινή πλευρά της οποίας παρέχεται θαυμάσια θέα της πεδιάδας της Μεγαλόπολης και του Ταΰγετου. Αποτελεί έδρα του διευρυμένου δήμου Γορτυνίας, ενώ μέχρι πρόσφατα ήταν έδρα του Δήμου Δημητσάνας. Η ιστορία της αρχίζει κατά τους Ομηρικούς χρόνους, όταν στη θέση της βρισκόταν η μικρή αρκαδική πόλη Τεύθις


Στον δρόμο προς το Κάστρο της αρχαίας πόλης...πλακόστρωτα με το "ρυάκι"στη μέση που κατεβάζει τα νερά της βροχής και τα διοχετεύει στο ποταμάκι που τροφοδοτεί τον Λούσιο ποταμό....


Ο  άγιος Ευθύμιος....για να σβήσω το χοντρό καλώδιο της ηλεκτροδότησης σ αυτήν τη φωτο έκανα 20 λεπτά......ένα έμπειρο μάτι θα δει την"προσπάθεια"μου με την πρώτη ματιά!!!.
Η Δημητσάνα είναι ιστορικό χωριό της Πελοποννήσου, πρωτεύουσα της επαρχίας Γορτυνίας του Νομού Αρκαδίας. Με την εφαρμογή του σχεδίου Καλλικράτης αποτελεί έδρα του δήμου Γορτυνίας. Ο πληθυσμός της σύμφωνα με την απογραφή του 2011 είναι 342 κάτοικοι, ενώ το 2001 είχε 611 κατοίκους. Σε τοπική σελίδα το 2014 αναφέρεται ότι έχει 610 κατοίκους . Έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός.





Σοκάκι στην βροχή.
Αποτελεί κοινότητα μαζί με τα χωριά Παλαιοχώρι, Καρκαλού και τις μονές Αιμυαλών - Φιλοσόφου, με συνολικό πληθυσμό 740 κατ. Προπολεμικά η Δημητσάνα είχε διπλάσιο πληθυσμό,το 1960 είχε 2.000, αλλά πολλοί Δημητσανίτες μετανάστευσαν κι εγκαταστάθηκαν στην Αμερική, την Αυστραλία και αλλού.


Η Δημητσάνα στα χρόνια της Τουρκοκρατίας διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο με το «κρυφό σχολειό» και το 1821 με το «Δημητσανίτικο μπαρούτι» που παρασκεύαζε. Είναι πατρίδα του Εθνομάρτυρα Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄, του οποίου το άγαλμα δεσπόζει στην κεντρική πλατεία του χωριού, που υπήρξε δωρεά του Μαρασλή, και του Μητροπολίτη Παλαιών Πατρών Γερμανού, όπου αμφοτέρων οι οικίες διασώζονται.


Κάτω από την Δημητσάνα,το φαράγγι του Λούσιου. Ο  ήχος του δυνατός ακουγόταν  ασταμάτητος παντού, όπου κι αν βρισκόσουν!!


 Αγιος Γεώργιος της Πλάτσας....χρονολογείται από τον 17ο αιώνα!!!


Κάτω από το πετρόχτιστο χάρμα οφθαλμών, η καμάρα του δρόμου προς το κάστρο.

Στην θέση της σημερινής Δημητσάνας υπήρχε η αρχαία Αρκαδική πόλη Τεύθις η οποία είχε συμμετάσχει στον Τρωικό πόλεμο αλλά και στον εποικισμό της Μεγαλόπολης.

Το 963 μ.Χ. ιδρύεται η Μονή Φιλοσόφου 2,5 χιλιόμετρα έξω από τη Δημητσάνα. Το όνομα Δημητσάνα αναφέρεται για πρώτη φορά το 967 μ.Χ. σε πατριαρχικό έγγραφο σχετικό με την Μονή Φιλοσόφου.Το 1764 ένας σοφός καλόγερος, ο Αγάπιος, έχτισε βιβλιοθήκη και μετέφερε τα βιβλία από το μοναστήρι.


Αφήνοντας πίσω μας την όμορφη καμάρα,γύρισα και κοίταξα.....κάθε ματιά και μια φανταστική εικόνα!!!.
Η βιβλιοθήκη μεγάλωνε συνεχώς μέχρι το 1821, γιατί το Πατριαρχείο έδινε νέα βιβλία καθώς στη Δημητσάνα λειτουργούσε ιερατική σχολή που έγινε γνωστή με τ' όνομα «Φροντιστήριο Ελληνικών Γραμμάτων». Η σχολή της Δημητσάνας λειτούργησε από το 1764 και από αυτή αποφοίτησαν πολλοί μητροπολίτες και λόγιοι, ανάμεσά τους ο Γρηγόριος ο Ε' και ο Παλαιών Πατρών Γερμανός. Κατά τη διάρκεια του αγώνα του 1821, μεγάλο μέρος της βιβλιοθήκης καταστράφηκε, γιατί οι Έλληνες χρειάζονταν το χαρτί για να φτιάχνουν φυσέκια.




Η Δημητσάνα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην Επανάσταση τόσο λόγω των μπαρουτόμυλων όσο και λόγω των σημαντικών Δημητσανιτών που σχετίστηκαν με την αυτήν. Ήδη από τα χρόνια πριν την Επανάσταση η Φιλική Εταιρεία είχε καταφέρει να δημιουργήσει μια επιτυχή επικοινωνία μεταξύ του πυρήνα της Τριπολιτσάς και της ευρύτερης περιοχής Γορτυνίας όπου υπήρχαν αρκετοί μυημένοι. Στις παραμονές της Επανάστασης ο Παπαφλέσσας, μετά τη διαφωνία του με τον Παλαιών Πατρών Γερμανό και καθ’οδόν προς τη Μεσσηνία, κατέλυσε στη Δημητσάνα στο αρχοντικό Αντωνόπουλου ο οποίος ήταν γαμβρός από αδελφή του Κανέλου Δεληγιάννη.





Εκεί σύμφωνα με την προφορική παράδοση έγινε ειδική τελετή ορκωμοσίας στο Ευαγγέλιο και συνεστίαση που έμεινε γνωστή ως «Μυστικός Δείπνος». Υπογράφηκε «συνωμοτικό» μετά το οποίο ο Παπαφλέσσας περιβληθείς την φουστανέλλα έφυγε για τα Καλάβρυτα. Το ιστορικό αυτό κτίριο σώζεται μέχρι σήμερα ενώ παλαιότερα είχε αποτελέσει τόπο προσκυνήματος διαφόρων στρατηγών. Ο Γενναίος Κολοκοτρώνης στις εκλογές του 1859 επισκέφθηκε τον πολιτικό του αντίπαλο Αντ. Αντωνόπουλο και γονατίζοντας ασπάσθηκε το έδαφος της ιστορικής αίθουσας λέγοντας «ευλαβής σιγή αρμόζει εν τη αιθούση εκείνη, ήτις πρώτη ήκουσε το μέγα μήνυμα, όπερ εκείθεν σκορπισθέν και θριαμβεύσαν, κατέστησε την Ελλάδα ελεύθερον βασίλειον …»


Στους Δημητσανίτες αδελφούς εμπόρους Νικόλαο και Σπυρίδωνα Σπυλιωτόπουλους (ή Σπηλιωτόπουλους) οφείλεται η επαναλειτουργία των μπαρουτόμυλων και σε μεγάλο βαθμό ο εφοδιασμός του αγώνα σε πυρομαχικά. Πριν την Επανάσταση ανακαίνισαν 11 παλαιότερους μπαρουτόμυλους και τους εφοδίαζαν με τις πρώτες ύλες. Το παραγόμενο μπαρούτι και τα υλικά κρύβονταν σε ασφαλή μέρη και στο σπίτι των ιδίων. Κάποτε λόγω τοπικών διχονοιών το μυστικό προδόθηκε στους Τούρκους και τον Φεβρουάριο του 1821 διατάχθηκε έρευνα στο σπίτι των Σπυλιωτόπουλων, γκρέμισμα πέντε μύλων και σφράγισμα των σπιτιών μερικών εργατών. Με εξαγορά και παραπλάνηση των Τουρικών παραγόντων τελικά δεν βρέθηκε κάτι ύποπτο και οι Σπυλιωτόπουλοι αφέθηκαν ανενόχλητοι.






Αναπαλαιωμένο και πεντακάθαρο το σπίτι του Παλαιών Πατρών Γερμανού.
Στη Δημητσάνα παρασκευαζόταν μπαρούτι από την εποχή της πρώτης τουρκοκρατίας (πριν το 1684). Μαρτυρείται η λειτουργία μπαρουτόμυλων από την Βενετική κατάκτηση στα τέλη του 17ου αιώνα και αρχές του 18ου. Αρχικά, πριν φιαχτούν οι μπαρουτόμυλοι, η παραγωγή γινόταν με πρωτόγονα μέσα σε οικιακές συνθήκες. Τον 18ο αιώνα ιδρύθηκαν μπαρουτόμυλοι με πρωτοβουλία του μητροπολίτη Ανανία. Αυτοί καταστράφηκαν από τους Τούρκους το 1767 και αναστηλώθηκαν και πάλι λίγο πριν την Επανάσταση από τους Νικόλαο και Σπυρίδωνα Σπυλιωτόπουλους οι οποίοι, όπως λέει ο Μιχ. Οικονόμου, «μετέτρεψαν την περιουσία τους σε νίτρο και θειάφι».


Με έξοδα των ιδίων και άλλων Φιλικών, πιθανώς και με χρήματα που έφερε ο Παπαφλέσσας, επαναλειτούργησαν οι μπαρουτόμυλοι αποθηκεύοντας πυρίτιδα για τον αγώνα σε μοναστήρια, σπήλαια και υπόγεια. Μετά την έκρηξη της επανάστασης οι μύλοι αυξήθηκαν σε 14. Η καθημερινή παραγωγή υπολογίστηκε σε 150 οκάδες ή και 300-500. Μέσα στο έτος 1821 οι Σπηλιωτόπουλοι προσέφεραν δωρεά μόνο στην Πελοπόννησο 13.106 οκάδες μπαρούτι, 3.510 οκάδες σφαίρες και 804.320 φυσίγγια. Εκτός από τους μπαρουτόμυλους παραγωγή πυρίτιδας γινόταν και στα σπίτια. Οι περισσότεροι Δημητσανίτες γνώριζαν αυτή την τέχνη και ήταν γνωστοί ως «μπαρουξήδες» ενώ η Δημητσάνα ονομάστηκε «μπαρουταποθήκη του Έθνους».



Στο ψηλότερο σημείο της μιας μεριάς της Δημητσάνας,με το ερειπωμένο σπίτι να δεσπόζει στην κορυφή του...από κάτω το φαράγγι του Λούσιου!!










Η Δημητσάνα είναι πετρόχτιστος οικισμός με αξιόλογα αρχοντικά, τα περισσότερα από τα οποία είναι αναστηλωμένα σήμερα. Ο οικισμός είναι χαρακτηριστικό δείγμα αρχιτεκτονικής της Γορτυνίας και είναι χαρακτηρισμένος παραδοσιακός.


Ο Ταξιάρχης από κάτω.....τα ....προάστια της Δημητσάνας απέναντι!!






Το παλιό και το καινούριο γεφύρι της Δημητσάνας....















Ο  Ταξιάρχης..















Η  πίσω μεριά της πόλης....άλλη άποψη,άλλη ματιά...






 Ενας κεντρικός δρόμος με μαγαζιά, καφενεία και κίνηση είναι αυτός που χωρίζει το χωριό στα δύο. Πάνω σε αυτόν συγκεντρώνεται όλη η ζωή του οικισμού. Από τον φούρνο στην αρχή μέχρι τον ξενώνα και το μαγαζί με τα παραδοσιακά προϊόντα στη μέση ή τις ταβέρνες και τα καφέ προς το τέλος.




Στους πίσω δρόμους, η ατμόσφαιρα είναι πιο ήσυχη και τα βράδια ρομαντική. Οι μεγαλύτεροι κάθονται στο παραδοσιακό καφενείο για πρωινό καφέ, το μίνι μάρκετ παραλαμβάνει τις προμήθειες της εβδομάδας, οι υπόλοιποι πηγαινοέρχονται από το ένα μαγαζί στο άλλο για την «καλημέρα», που θα κάνει την ώρα να περάσει πιο γρήγορα.


Αξιοθέατα στο εσωτερικό του οικισμού αποτελούν η Βιβλιοθήκη Δημητσάνας, το αρχοντικό του Γρηγορίου του Ε΄, το δημοτικό σχολείο κ.α. Η βιβλιοθήκη στεγάζεται σε τμήμα του χώρου της Σχολής Δημητσάνας. Ιδρύθηκε το 1764 και εμπλουτιζόταν με βιβλία επί 57 έτη. Κατά την διάρκεια της επανάστασης του 1821 μέρος των βιβλίων χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή φυσεκίων καθώς υπήρχε έλλειψη από χαρτί. Σήμερα αριθμεί περισσότερους από 35.000 τόμους, χειρόγραφα και έγγραφα. Το δημοτικό σχολείο χτίστηκε την περίοδο 1898-1910 με δωρεά του Ανδρέα Συγγρού. Αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα διτάξιου σχολείου αυτής της περιόδου. Λειτούργησε ως το 1930 ως σχολείο θηλέων και στην συνέχεια στέγασε το ειρηνοδικείο Ψωφίδος. 


Ο  χάλκινος τρούλος του καμπαναριού του Μητροπολιτικού ναού της Αγίας Κυριακής...







Οι απίστευτης ομορφιάς τρούλοι της Αγίας Κυριακής!!


Σχεδόν όλοι όσοι διατηρούν επιχείρηση είναι νέοι. Ντόπιοι που έμειναν, που έφυγαν και ξαναγύρισαν, ξένοι που αγάπησαν τη Δημητσάνα και έφεραν τη ζωή τους εδώ, στην καρδιά του όρους Μαίναλο, στα 960 μ. υψόμετρο. Περαστικοί, πούλμαν με εκδρομείς που οδεύουν προς τις σημαντικές μονές της περιοχής και πολυμορφικά αυτοκίνητα, γεμάτα εξοπλισμό extreme sports για όσους πηγαίνουν στον Λούσιο ποταμό, διαταράσσουν συχνά, αλλά μόνο για λίγο, την ησυχία του κεντρικού δρόμου.







Η Δημητσάνα είναι γεμάτη από παλιά πέτρινα σπίτια. Τα περισσότερα από αυτά δεν έχουν αφεθεί στην τύχη τους, αλλά έχουν ανακαινιστεί και έχουν γίνει κατοικίες και ξενώνες. Στα στενάκια της, το σκούρο γκρι της πέτρας κάνει αντίθεση με τα κόκκινα κεραμίδια. Από την ιστορική βιβλιοθήκη του χωριού μέχρι το σπίτι του Παλαιών Πατρών Γερμανού, τα πέτρινα καλντερίμια δυσκολεύουν τους άμαθους επισκέπτες








Τον χειμώνα το χιόνι δεν σπανίζει, όπως και η ομίχλη. «Ξυπνάς το πρωί, ανοίγεις το παράθυρό σου και ο κρύος αέρας σε χτυπάει στο πρόσωπο. Αυτό είναι χίλιες φορές καλύτερο και από τον πιο δυνατό καφέ. Παίρνεις τρεις βαθιές ανάσες και σε λίγα δευτερόλεπτα σε κατακλύζει η μυρωδιά του έλατου, του τζακιού που καίει, του τσαγιού από το βουνό.



















Η ομίχλη από το φαράγγι ανεβαίνει προς το χωριό. Τα πέτρινα σπίτια με τα κόκκινα κεραμίδια φαίνονται όλο και πιο αχνά, ενώ το μόνο που ακούγεται είναι ο αέρας που χτυπάει δεξιά και αριστερά πάνω στα βράχια στην είσοδο του φαραγγιού του Λούσιου. Η Δημητσάνα είναι το ιδανικό σκηνικό για να πλάσεις νουάρ ιστορίες, παρότι το ρολόι του χωριού, που χτυπάει αδιάκοπα όλο το εικοσιτετράωρο ανά μισή ώρα, σε βγάζει από τις φαντασιακές περιπέτειές σου.



























ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ - ΚΕΙΜΕΝΑ : ΝΕΛΛΑ ΘΕΟΤΟΚΑΤΟΥ 

πηγή πληροφοριών 











Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου