Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2019

Μαργαρίτα Αλεξανδράκη "ΤΑ ΑΤΙΤΛΑ Ωδή στο θάνατο " Νέα κυκλοφορία





Συγγραφέας: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΚΗ, ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ
Έτος έκδοσης: 2019
ISBN: 978-960-04-5014-9
ΣΕΛ.: 64
Σχήμα: 14 Χ 20,6
Εικονογράφηση: Ασπρόμαυρη
Εικονογράφος: Φωτογραφίες: Αλεξανδράκη, Μαργαρίτα
Βάρος: 118.00 γραμ.
Μαλακό εξώφυλλο


ΩΔΗ ΣΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ

Οι άνθρωποι κουβαλάμε μέσα μας τη γεύση του θανάτου.
Καθημερινά βιώνουμε -ένα βήμα στο άγνωστο- απώλειες στις αξίες,
τα συναισθήματα, χάνοντας κομμάτια του εαυτού μας.

Ωδή, λοιπόν, στους μικρούς καθημερινούς προσωπικούς θανάτους,
που φέρνουν στη συνειδητότητα μας την έννοια του θανάτου, ζωής γέννα.

Έκλεισε ο Θάνατος
Την πόρτα
Μάνταλο ξεφεύγει από τη θηλιά
Ακούμπα τώρα τη φωτιά
Τίποτα πια δεν καίει
Απόμειναν μόνο τα παιδιά

Έλα συντροφιά
Ανάμεσα στις θαμπές σκιές
Γκρίζο τοπίο με φως
Κίτρινου κεριού να καίει
Έρχεται ο ξεριζωμός
Με κόκκινα χείλη σε φιλώ

Πεταλούδα πολύχρωμη
Παρακαλώ. Μην σταματάς.
Χάθηκα !
Αγνάντεψα και χύθηκε το
Φεγγάρι.
Να σου συμβεί ο θάνατος ;
Μωρός αυτός που για χειρότερό του το ‘χει
Το μαύρο έγινε άσπρο.


ΕΠΙΜΕΤΡΟ

Εικόνες από μια Έκθεση και μια Γραφή.

Ένα μάτι. (εικ. 5) Όχι σαν αυτό στον Ανδαλουσιανό Σκύλο του Luis Bunuel . Αν και μία σκιά πέφτει επάνω του, δεν υπάρχει το λεπίδι για να παίξει, για να ξεγελάσει, για να τρομάξει. Είναι επίμονα ανοικτό. Όλα να τα δει. Ο τα πανθ’ ορά οφθαλμός. Ο επί της γης. Καθώς «Κύκλος να κλείσει προσπαθεί/ Κι Άνθισε το μπουμπούκι. (Άτιτλο 6ο)

Δύο κοχύλια. (εικ. 16) Εσωτερικό. Χαμηλό φως. Με σκιές. Αλλά σε πολλές άλλες εικόνες εξωτερικές, επίσης σκιές, και αναγραμματισμοί φωτός. Αρνητικό/θετικό σαν μια παλιά φωτογραφία. Ένταση. Ζωγραφική σχεδόν η αίσθηση. Σε όλες τις εικόνες. Η Μαργαρίτα φωτογραφίζοντας ζωγραφίζει. Το κιάρο σκούρο επιμένει. Όπως και στην ποίηση της, οι σκοτεινές και φωτεινές περιοχές αντιπαρατίθενται με μία ριζική αθωότητα. Χωρίς μεταβάσεις. Δεν οριοθετούνται από καθησυχαστικά περιγράμματα. Μια σκληρότητα που μεταμορφώνει το καθημερινό. Το βοηθά να αρχίσει το ταξίδι του στο σύμπαν της σκιάς, του ίχνους, των ειδώλων. Μια αναζήτηση που ακουμπά στη γη για να πετάξει. Γίνεται σπαραχτική χωρίς να σπαράζει.

Τα άτιτλα ποιήματα δεν σχολιάζουν. Κινούνται παράλληλα είτε μάλλον πλέκονται ελεύθερα με την εικόνα:

Επιστρέφω κι επιτρέπω
Γλυκειά δρασκελιά
Και μια σκελίδα δάκρυ
Ικέτευσα τον γυρισμό

ΓΝΩΡΙΣΕ ΜΕ

Έτσι ξεκινά το δεύτερο ποίημά της Μαργαρίτας. Διάλογος με την 1η εικόνα. Αλλά όχι μόνον. Η εικόνα θα μπορούσε να αυθαιρετήσει, να έχει σαν τίτλο: Σταγόνες /δάκρυα μετά τον παφλασμό . (εικ. 1) Γιατί κάποτε η εικόνα κλαίει. Ναι δάκρυα υπάρχουν κι εδώ. Έστω και «μια σκελίδα δάκρυ»
(Άτιτλο 2ο) Στις λέξεις και στα πράγματα. Δίπλα στα κοχύλια και τους δρόμους, μιας μορφής που επιμένει. Μάνα, ερωμένη, ή απλώς γυναίκα. Που καλεί.

Και πιο κάτω το πέμπτο:

Παράπλευρα δοκίμια ανοίξανε τις πύλες
Σύρε
Άσπρο περιστέρι στ’ αγνάντι καρτερεί
Δώσε τ’ αλεύρι
Περίμενε

Διάλογος – ίσως – με τα περιστέρια της 6ης εικόνας είτε και με τα πέτρινα φτερά της 14ης. Και με την διαφάνεια με την ραφή από μαύρο (4η εικόνα0

Και ακόμα το 20ο Άτιτλο;

Σε γύρεψα στις θάλασσες
Στα κείμενα , στα έργα, στους πίνακες ζωγραφικής
Πόσες πληγωμένες μετάνοιες απελπισμένα ανικανοποίητες επιθέσεις

Σε διάλογο αυτό με την 19η εικόνα, ίχνη από δυο πορτραίτα ανάμεσα σε χόρτα ή καλαμιές.
Πεταμένα εκεί, ριζωμένα θα έλεγες, να επιμένουν.

Η ζυγαριά του μπακάλη (εικ. 7). Ένα παλιό, χτες χρηστικό, σήμερα περίπου μουσειακό αντικείμενο. Φωτισμένο έτσι που να κλέβει την αύρα του μεταφυσικού. « Σίδερο κι αμόνι στη γη ανάποδο καλούπι σχηματίζουν» και «Αναθυμιάζει και χτυπά / η πρώτη η καμπάνα» (8ο Άτιτλο): Ίσως η ζυγαριά όπου μετριούνται η μοίρα, οι μέρες μας. Με μια υφή καρβουνιασμένη από τον μόχθο και τον χρόνο. Μια υφή ύμνος στην αφή, αυτήν την αίσθηση που οδηγεί ακόμα και τυφλά στον κόσμο των πραγμάτων. Όμως και οι άλλες αισθήσεις βρίσκονται εδώ: θυμίαμα από τις τόσες μυρωδιές και ο ήχος ο πρώτος της ζυγαριάς /καμπάνας.

Περιστέρια στο σκληρό δάπεδο ( εικ.6). Μαύρα και άσπρα περιστέρια σε ένα δάπεδο σκληρό. Χωρισμένο σε προοπτικά τετράγωνα, σα σκακιέρα. Περιστέρια πιόνια στην σκακιέρα. Ή μήπως άνθρωποι που περιμένουν; Το πρόσφορο (που) έπεσε στο πάτωμα και τάισες τα όρνια; (Άτιτλο 7ο)

Στην 9η εικόνα :Καζάνια πάνω στη φωτιά . Μαγεία της φωτιάς. Τροφή για τους πενομένους,
πόσους άραγε; Ή μήπως καζάνι μαγείας, όπου στα αλήθεια και στα ψέματα οι αρχαίοι μάγοι έβραζαν το κοκκαλάκι της νυχτερίδας και το ποδαράκι βατράχου για να πετύχουν το καλό ή το κακό; Πάντως καζάνι που περιμένει τον γυρισμό. Από την περιπλάνηση στον χώρο και στον χρόνο. Με τις παλιές τις θύμησες και τα σπασμένα απ΄ την πυρά νιάτα.(Άτιτλο 10ο)

Λιμάνι. Και καπνός στο βάθος ( εικ. 12). Η σειρήνα του πλοίου σφυρίζει την αναχώρηση. Ενώ «Λυσσασμένα κύματα αφρίζουνε και πάνε». Έχουμε άραγε το εισιτήριο; Και ποιες είναι οι αποσκευές μας; «Εικόνα παιδική τα νιάτα μου σ’ ένα δισάκι μέσα». (Άτιτλο 13ο)

Ένα δωμάτιο στο αρνητικό (εικ. 18). Βλέπουμε εδώ ένα δωμάτιο που βλέπει τον εαυτό του στον καθρέφτη. Αναρωτιόμαστε μήπως η αληθινή εικόνα- υπάρχει όμως αληθινή εικόνα;- είναι αυτή μέσα στον καθρέφτη που ίσως , όπως ο καθρέφτης στην Αλίκη στην χώρα των θαυμάτων, μπορεί να μας παρασύρει σε μια άλλη διάσταση. «Σχημάτισες σύμβολο καρδιάς με λάβα ξεραμένη/ Χτύπησαν τα κρόταλα και άναψες τα’ αστέρια/ Αμέτρητα καλέσματα ψυχών που τριγυρνάνε.(Άτιτλο 19ο)

Έντεκα εικόνες από τις εικοσιμία αισθαντικές φωτογραφίες της Μαργαρίτας. Φωτογραφίες που ζωγραφίζουν εσωτερικά και εξωτερικά τοπία. Έντεκα απόπειρές μου να δώσω τίτλους σε αυτά που εκείνη αποκαλεί τα Άτιτλα. Με μια ματιά – της Μαργαρίτας ή δική μας;- στα κάδρα/ παράθυρα στο αλλιώς που επανέρχεται στην αυθεντική, την ατόφια ποίησή της.

Το παιχνίδι των αλληλουχιών που επιχειρώ εδώ μπορεί να είναι αυθαίρετο. Ας αφεθούμε λοιπόν στην διπλή αινιγματική της αφήγηση κλείνοντας με ένα ακόμη στίχο που μιλά καλύτερα από όποιο σχόλιο:

Ο έρωτας είναι εδώ
Πέπη Ρηγοπούλου




Η Μαργαρίτα Αλεξανδράκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1968. Το πρώτο της βιβλίο εκδόθηκε στην Αθήνα το 1998. Έχει γράψει τα σενάρια δύο ταινιών μικρού μήκους και δύο θεατρικά έργα. 



















Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου