Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2019

Η ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ

Κι όλο το πρόσωπο της γης λάμπει από μαργαρίτες.
Όχι, δεν είναι σήμερα η στερνή μας λέξη, δεν τελειώνει ο κόσμος.
Δε λιώνει σήμερα η ελπίδα μου, με χλωρά σπαρτά γεμίζει τις φωλιές των ήχων
Οδ.Ελύτης -Προσανατολισμοί 

 Walter Crane, Καλοκαίρι. 1895.

Νικηφόρος Βρεττάκος -  Μαργαρίτα

Μαργαρίτα

Άκουσε το αχνοσάλεμα της νύχτας
και κρύφτη φοβισμένη πίσω από τα χέρια μου.
Ανοίγω την πόρτα να ιδώ:

Ο κόσμος λάμπει σαν άστρο.

Ποτέ δεν άνθισε μια τέτοια νύχτα
πέρα ως πέρα στον ουρανό
ποτέ δεν ακουστήκαν τόσο καθαρά
τα τρυφερά βελάσματα των άσπρων
αρνιών απ’ τον παράδεισο σε όλη τη Γη!

Τη στέγη μας ταράζουν κάθε τόσο
οι ξαφνικές εκλάμψεις της αστροφεγγιάς.

Ανοίγω το παράθυρο και παίρνω
τ’ αστροβρεγμένα στάχυα στην αγκαλιά μου.
Χιλιάδες έρωτες είναι ο Θεός!
Χιλιάδες έρωτες είναι ο κόσμος!
Έλα ιδές τ’ άπειρο, Μαργαρίτα!

Ακούμε βαθιά στον ορίζοντα
-σα μουσική που βροντά σ’ υπερπόντιες αχτές-
τους κρυστάλλινους γύρους της καινούριας ημέρας
κι ανεβαίνουμε τρέχοντας στους λόφους
να μπούμε στην ατμόσφαιρα των παγονιών!

Το στήθος μας παλεύει να στηριχτεί
στην άπειρη φωτεινή θάλασσα
μα η ψυχή μας φυσάει από παντού
και φεύγουμε χορεύοντας με χίλια δάχτυλα!

-Ο κόσμος είναι απλός!
-Ο κόσμος είναι απλός!

Γυρίζουμε γύρω σε μια υδάτινη στήλη
καθώς τα πουλιά στις τούφες των δέντρων!
Το κενό μυρίζει καλοκαίρι,
τα βουνά αχνίζουν στοργή.
Περνάμε από λόφο σε λόφο
στύβουμε το χαμόγελό μας στη θάλασσα
πιασμένοι από τα μεθυσμένα φουστάνια του κόσμου
συγκλονίζουμε τη συνείδηση του Θεού
κι αναστατώνουμε τις κοίτες των ποταμιών
τρελά παιδιά της Εύας και του Αδάμ
που απ’ τις παραμυθένιες χώρες τ’ ουρανού
διαλέξαμε της γης τον έρωτα!

-Έλα να φύγουμε, Μαργαρίτα!

Οι πέτρες κι οι ωκεανοί δεν είναι τίποτα!
Περνάμε τη μυθική χώρα!
Κράτησε όσο μπορείς απ’ τη λάμψη του Κόσμου!

Υπάρχουν χώρες που δεν έχει βρέξει ποτέ·
υπάρχουν χώρες που ποτέ δεν τις φώτισε ο ήλιος.
Στη χώρα, λόγου χάρη, των Ιλιλαμά
δε φύτρωσαν ποτέ λουλούδια!
Και κατεβήκαμε από τα βουνά
καβάλα στ’ άσπρα μας άλογα
με κρεμασμένα στους ώμους μας
τη βροχή και τον ήλιο.

Οι σπόροι της ψυχής μας γιόμισαν
με κόκκινους ιριδισμούς το σύμπαν!

Συνωστισμός από φως
στην πηγή που της έδινα
το νερό στην παλάμη μου.

Πιασμένοι απ’ το χέρι
διπλώναμε τη θάλασσα
διπλώναμε τους αγέρες και τα μεγάλα βουνά,
τα ολόγυμνα στήθη μας ανάπνεαν τόσο βαθιά,
που βλέπαμε πέταλα κρίνων
να κατεβαίνουν απ’ τ’ άγνωστο!
Έλιωναν και δρόσιζε τα μαλλιά μας
του παραδείσου το χιόνι!

Τα συντρίμμια του φεγγαριού
πέφτοντας από πέτρα σε πέτρα
χρωματίζουν τη θάλασσα…
Ποτέ δεν άνθισε μια τέτοια νύχτα
πέρα ως πέρα στον ουρανό
ποτέ δεν ακουστήκαν τόσο καθαρά
τα τρυφερά βελάσματα των άσπρων
αρνιών απ’ τον παράδεισο σ’ όλη τη γη!

Η Μαργαρίτα πλέει μέσα στη διάφανη
γάζα των ουρανών. Πια δεν υπάρχει
σε πεδιάδα ή λόφο η Μαργαρίτα!

– Θείο βασίλειο των σκιών, άγνωστε κόσμε.
Πού μπορεί ν’ αναπαύεται η τελειότητα
παρά εδώ που τελειώνουν τα ποτάμια σας
κι οι μεγάλες πηγές τους δε βουίζουν
παρά εδώ που τα έργα του Θεού
παίρνουνε την καθάρια τους τελείωση,
εδώ κάτω μονάχα, εδώ στην έσχατη
φωτισμένη κοιλάδα της σιγής!

Η Μαργαρίτα ξεκουράζεται και λάμπει
η Μαργαρίτα ενώθηκε με τ’ άπειρο.
Την έθαψα στο κοιμητήρι των ερώτων
λευκοντυμένη, κάτω απ’ τις αλέες
κι αντίκρυ απ’ την καλύβα της σελήνης.
Ο αγέρας της χτυπάει το μέτωπό μου
κι εγώ ένα στίχο δεν μπορώ να γράψω
αιώνιο, απλό και θείο, σαν την ψυχή της!

Από τη συλλογή Μαργαρίτα-Εικόνες απ’ το ηλιοβασίλεμα (1939) του Νικηφόρου Βρεττάκου



 Painter - Vittorio Matteo Corcos

Νικηφόρος Βρεττάκος - Αγάπη 

Αφήνω ανοιχτή τη σελίδα
του Ομήρου, σηκώνομαι,βγαίνω,
να ρίξω ένα βλέμμα
και στα άλλα βιβλία μου.

Συλλαβίζω αντικρύ μου
μια λέξη -εντολή
Η πλαγιά
είναι ολόλευκη.

Οι μικρές μαργαρίτες
μια κάθετη πλάκα

που κατέβασε ο Μάης
απ'το Όρος Σινά.




 Emile Vernon - Art

Νικηφόρος Βρεττάκος -
Νέα μέρα

Μέρα ουρανού, λαμπρή, που κατολίσθησε
κ’ έγινε φως πολύ – τόσο που στάζουν κόμποι
χρυσοί στη γη μέσα, σε μέγα βάθος.
Τόσο που συλλαβαίνουν τα πόδια μου παλμικές
δονήσεις παράδοξες, σα να σέρνονται κάτω
απ’ το χώμα οι νεκροί προσπαθώντας να βγουν:
μαργαρίτες ή άλλα έμορφα άνθη.



Art-Emmanuel Garant


Johannes Bobrowski - Σεπτέμβρης

Τώρα σκοτάδι
κυματίζει
πλατύ,
βαραίνει τις ώρες. Δεν θέλεις να φύγεις.
Τα ρόδα χλωμά,
οι μαργαρίτες σκαρφαλώνουν ακόμα
στο φράχτη,

μενεξελιά του δειλινού
η θωριά.

Μα εμείς
θ’ αγαπιόμαστε. Κάθε πρωί
θα ξεκινάμε λέγοντας
λευκά τραγούδια από χιόνι
δυνατά·
το στήθος μας
θα ’ναι γεμάτο καλοκαίρι,
θα έχουμε φιλιά στο λαιμό, το τσιριτρί
των γρύλλων στα μαλλιά.
Μετάφραση: Γιώργος Καρτάκης




Amy Hill, Young Woman with Daisies 

Κική Δημουλά -  Σημεῖο Ἀναγνωρίσεως

ἄγαλμα γυναίκας μέ δεμένα χέρια
Ὅλοι σέ λένε κατευθείαν ἄγαλμα,ἐγώ σέ πρσφωνῶ γυναίκα κατευθείαν.
Στολίζεις κάποιο πάρκο.
Ἀπό μακριά ἐξαπατᾶς.
Θαρρεῖ κανείς πώς ἔχεις ἐλαφρά ἀνακαθήσει
νά θυμηθεῖς ἕνα ὡραῖο ὄνειρο πού εἶδες,
πώς παίρνεις φόρα νά τό ζήσεις.
Ἀπό κοντά ξεκαθαρίζει τό ὄνειρο:
δεμένα εἶναι πισθάγκωνα τά χέρια σου
μ' ἕνα σκοινί μαρμάρινο
κι ἡ στάση σου εἶναι ἡ θέλησή σου
κάτι νά σέ βοηθήσει νά ξεφύγεις
τήν ἀγωνία τοῦ αἰχμάλωτου.
Ἔτσι σέ παραγγείλανε στό γλύπτη:
αἰχμάλωτη.
Δέν μπορεῖς
οὔτε μιά βροχή νά ζυγίσεις στό χέρι σου,
οὔτε μιά ἐλαφριά μαργαρίτα.
Δεμένα εἶναι τά χέρια σου.



Auguste Renoir | A Young Girl with Daisies

Οδ.Ελύτης - Κάτω στης μαργαρίτας τ΄ αλωνάκι 

Κάτω στης μαργαρίτας τ’ αλωνάκι,
στήσαν χορό τρελό τα μελισσόπουλα.
Ιδρώνει ο ήλιος, τρέμει το νερό.
Στάχυα ψηλά λυγίζουνε το μελαψό ουρανό.

Πέρα μέσα στα χρυσά νταριά κοιμούνται αγοροκόριτσα.
Ο ύπνος τους μυρίζει πυρκαγιά.
Στα δόντια τους ο ήλιος σπαρταράει.
Κάτω στης μαργαρίτας τ’ αλωνάκι.


Picking Daisies Elizabeth Strong

Κ.Π. Καβάφης  -Dünya Güzeli

Το κάτοπτρον δεν μ' απατά, ειν' αληθής η θέα,
δεν είναι άλλη ως εμέ επί της γης ωραία.
Οι οφθαλμοί μου στίλβοντας αδάμαντας ομοιάζουν,
του κοραλίου την χροιάν τα χείλη μου πλησιάζουν,
δύο σειραί μαργαριτών το στώμα μου στολίζουν.
Το σώμα μου ειν' εύχαρι, το πόδι μου φημίζουν,
χείρες, λαιμός κατάλευκοι, κόμη μεταξωτή...
πλην, φευ, τι οφελεί;

Εντός αυτού του μισητού κλεισμένη χαρεμίου,
ποίος το κάλλος μου ορά επί της υφηλίου;
Μόνον αντίζηλοι εχθραί φαρμακευμένον βλέμμα
με ρίπτουν, ή απαίσιοι ευνούχοι, και το αίμα
παγώνει εις τας φλέβας μου ότ' έρχεται κοντά μου,
ο απεχθής μου σύζυγος. Προφήτα, δέσποτά μου,
σύγγνωθι την καρδίαν μου αλγούσ' αν εκφωνή,
Ας ήμην Χριστιανή!

Αν εγεννόμην Χριστιανή θα ήμην ελευθέρα
εις πάντας να δεικνύομαι και νύκτωρ κ' εν ημέρα·
και άνδρες μετά θαυμασμού, γυναίκες μετά φθόνου
θα ομολόγουν, βλέποντες το κάλλος μου, εκ συμφώνου, -
Ότι η φύσις ως εμέ άλλην δεν θα παράξει.
Οσάκις θα διέβαινα εν ανοικτή αμάξη
θα επληρούντο της Σταμπούλ με πλήθος αι οδοί
ίνα καθείς με ιδή.



Sydney Percy Kendrick

Τάσος Λειβαδίτης  - Τα χειρόγραφα του φθινοπώρου

Κάποτε μια νύχτα θ΄ ανοίξω τα μεγάλα κλειδιά των τρένων
για να περάσουν οι παλιές μέρες.
Οι κλειδούχοι θα ΄χουν πεθάνει,
στις ράγιες θα φυτρώνουν μαργαρίτες απ΄τα παιδικά μας πρωινά.
(απόσπασμα)



 Émile Vernon Country Summer

 Federico Garcia Lorca - Νανούρισμα 

Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος
Μουσική: Χρήστος Λεοντής


Ασημιά κουδούνια αντηχούν στον δρόμο
πούθε πας μικρό μου ηλιοχιόνιστο
Πάω στις μαργαρίτες πέρα στο λιβάδι
πράσινο λιβάδι σαν ζωγραφιστό


Πούθε πας μικρό μου διόλου δε φοβάσαι
πέρα είν’ το λιβάδι ώρες μακριά
Η δικιά μου αγάπη διόλου δε φοβάται
τ’ ανοιχτό τ’ αγέρι την δενδροσκιά

Τότε να φοβάσαι γιόκα μου τον ήλιο
ακριβό μου αγόρι ηλιοχιόνιστο
Τα μαλλιά μου ο ήλιος τάκαψε για πάντα
κι είμαι ασπρομάλλης δυο χρονώ μωρό



Émile Vernon - A summer beauty

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - Όνειρο στο κύμα 

Την ἀνεγνώρισα πάραυτα εἰς το φῶς τῆς σελήνης το μελιχρόν, το περιαργυροῦν ὅλην την ἄπειρον ὀθόνην τοῦ γαληνιῶντος πελάγους, και κάμνον να χορεύουν φωσφορίζοντα τα κύματα. Εἶχε βυθισθῆ ἅπαξ καθώς ἐρρίφθη εἰς την θάλασσαν, εἶχε βρέξει την κόμην της, ἀπό τούς βοστρύχους τῆς ὁποίας ὡς ποταμός από  μαργαρίτας ἔρρεε το νερόν, και εἶχεν ἀναδύσει· ἔβλεπε κατά τύχην προς το μέρος ὅπου ἤμην ἐγώ, κ᾿ ἐκινεῖτο ἐδῶ κ᾿ ἐκεῖ προσπαίζουσα και πλέουσα. Ἤξευρε καλῶς να κολυμβᾷ. ( Απόσπασμα)


 Daisies in a Jar by Katia Iourashevich Ricci
Γιάννης Ρίτσος

... Θάναι δύσκολο τώρα να βρούμε μια γλώσσα πιο της κερασιάς,
λιγότερο δυνατή, λιγότερο πέτρινη -
τα χέρια εκείνα που απομείναν στα χωράφια
ή απάνου στα βουνά ή κάτου απ' τη θάλασσα,
δεν ξεχνάνε, ποτέ δεν ξεχνάνε -
θάναι δύσκολο να ξεχάσουμε τα χέρια τους
θάναι δύσκολο τα χέρια πούβγαλαν κάλους στη σκανδάλη να ρωτήσουν μια μαργαρίτα
να πουν ευχαριστώ πάνου στο γόνατό τους, πάνου στο βιβλίο ή μες στο μπούστο της αστροφεγγιάς ...
Γιάννης Ρίτσος Ρωμιοσύνη (απόσπασμα)




Frederick Morgan Marguerites, 1889


Είμαι κ’ εγώ απ’ την ίδια ράτσα∙ επιμένω∙ δεν το βάζω κάτω∙/ είπα: ο κάμπος με τις μαργαρίτες ανοιξιάτικο πρωινό με τις καμπάνες στους λόφους/ είπα:
η ανάποδη ρόδινη ομπρέλα ανοιχτή γεμάτη φως μέσα στα στάχυα/ είπα: φιλί, ψωμί, σταφύλι, στήθος, άγκυρα, γυναίκα, ελευθερία/ είπα στους νεκρούς: περιμένετε∙ τίποτα δεν τελειώνει∙
Γιάννης Ρίτσος  Γκραγκάντα (απόσπασμα)



Theodore Robinson, Στο λιβάδι με τις μαργαρίτες. 1882.

Άνοιγαν τότε μικρά παράθυρα που σκύβαν στα περβάζια οι μαργαρίτες
να χαιρετήσουν την αυγή που πέρναγε στο δρόμο χωρίς
φορτίο σκιάς και θύμησης.
 
Γιάννης Ρίτσος 'Ονειρο καλοκαιρινού μεσημεριού(απόσπασμα)

 Carolyn Blish art

Η αγαπημένη μου με χάιδεψε.
Έγινα ένα δάσος
ένα δάσος απέραντο.
Μέσα στο δάσος
τρέχει γυμνή η αγαπημένη μου
κόβοντας μαργαρίτες.
Οι μαργαρίτες φέγγουν τα στήθη της

φέγγουν την κοιλιά της
φέγγουν τα χέρια της, τα πόδια της,
το πρόσωπό της.
Η αγαπημένη μου γέμισε ανταύγειες.
Πάνω της
το δάσος τρέμει σκοτεινό
περιμένοντας
την καταιγίδα και τους ξυλοκόπους.
Πώς να το αντέξει πάνω της η αγαπημένη μου
ένα πελώριο δάσος σκοτεινό;

Γιάννης Ρίτσος  Στίχοι από σκισμένα ποιήματα



Hugh Cameron, 'Buttercups and Daisies


Ἤτανε τότε...


...Ἤτανε τότε ἑνα περβόλι γυάλινο ἔξω ἀπό τα παράθυρά μας, / το σπίτι μύριζε πρωινό καφέ και γιασεμί, ὁ ἥλιος ἔμπαινε στην κουζίνα. / Ἡ μητέρα κρεμοῦσε τα γυαλισμένα μπρίκια / κ' ἦταν σα νἄκοβε φῶτα ἀπόνα ποτάμι και να τἄδενε σε μικρά μπουκέτα. / Ἦταν και κεῖνος ὁ μικρός βοσκός, πού σφύριζε πέρα στο γαλανό λοφίσκο. / Αὐτό ἠταν τὸ σύνθημα. Ξέραμε. Δέν πίναμε το γάλα μας. Κρύωνε στο τραπέζι, / δίπλα στα πετσετάκια τα κεντημένα με μικρά γαϊδουράκια και μεγάλες κίτρινες μαργαρίτες, / κι ὁ ἀσημένιος δίσκος ἦταν το δροσερό πρωινό φεγγάρι λιγάκι νυσταγμένο / – γι' αὐτό εἰχε βγῆ ἡ μητέρα πρωί-πρωί στον κῆπο, με λυτά μαλλιά: / να πάρῃ το φεγγάρι, ποὔπεσε στα τριαντάφυλλα, και τα μαλλιά της γέμισαν μαργαριτάρια! / «Πιῆτε, λοιπόν, το γάλα σας!» Δέν ἄκουγε τάχα ἡ μητέρα το σφύριγμα; Μᾶς πρόσμενε ὁ μικρός τσοπάνος, να μᾶς μάθῃ φλογέρα! / Κι ὅ,τι ἀγγίζαμε, [] / μια κοῦπα, ἕνα βιβλίο, τη ράχη μιᾶς καρέκλας, / ἤτανε σα να δοκιμάζαμε τα δάχτυλά μας στη φλογέρα!..

Γιάννης Ρίτσος

Walter Crane, Primavera. 1883.


Εἶχε ἀρχίσει να βλέπῃ...

...Εἶχε ἀρχίσει να βλέπῃ / και την πιό ἐφήμερη μαργαρίτα να γνέφῃ με τ' ἄσπρο της χέρι, / να γνέφῃ σ' ὅλους ἀμερόληπτα – και κάπως ἰδιαίτερα σ' αὐτόν.
Γιάννης Ρίτσος

Dance Among Daisies by Jerome T. White

Μίλτος Σαχτούρης -Τρία δάκρυα του θεού

Μπρος μου ψηλά σ' αυτό το βουνό
ένας λευκός άνθρωπος κόβει μαργαρίτες
σωριάζει πέτρες μέσα σ' αυτό το σάκο του θεού
κάπου κάπου γυρίζει και με κοιτάζει λυπημένος
μου ρίχνει ένα λουλούδι ξακολουθεί το δρόμο του
Στο στήθος μου φυτρώσαν κοπάδια μαργαρίτες
αυτός ο άνθρωπος είμαι εγώ
(απόσπασμα)



Winslow Homer - Girl and Daisies (1878)

Γιώργος Σεφέρης - [Στη σφενδόνη...]

ὄνομα δ’ Ὀρέστης 

...Οι αφροί των αλόγων με χτυπούν, τ’ άλογα πότε θ’ αποστάσουν;Τρίζει ο άξονας, πυρώνει ο άξονας, πότε ο άξονας θ’ ανάψει;
Πότε θα σπάσουν τα λουριά, πότε τα πέταλα
θα πατήσουν μ’ όλο το πλάτος πάνω στο χώμα
πάνω στο μαλακό χορτάρι, μέσα στις παπαρούνες όπου
την άνοιξη μάζεψες μια μαργαρίτα......



Daisies and cornflowers Painting by Irina Redine

Μιχάλης Στασινόπουλος -Μαργαρίτα

Η μικρούλα η μικρή
Μαργαρίτα
να διαβάσει δεν μπορεί
άλφα βήτα.

Στα ματάκια της κυλά
ένα δάκρυ,
το βιβλίο της πετά
σε μιαν άκρη.

Το ποδάρι της χτυπά
και φωνάζει,
την κοιτάζουν τα παιδιά
κάνουν χάζι.

Να διαβάσει δεν μπορεί
άλφα βήτα,
αχ! τι άταχτο παιδί,
Μαργαρίτα!



Portrait of a Woman by Bartolomeo Veneto (c.1525)


The Daisy Follows Soft The Sun - Poem by Emily Dickinson

The Daisy follows soft the Sun—
And when his golden walk is done—
Sits shyly at his feet—
He—waking—finds the flower there—
Wherefore—Marauder—art thou here?
Because, Sir, love is sweet!

We are the Flower—Thou the Sun!
Forgive us, if as days decline—
We nearer steal to Thee!
Enamored of the parting West—
The peace—the flight—the Amethyst—
Night's possibility!



Wild Flowers Landscape - Poppies And Daisies by Soos Roxana Gabriela

Daisy - Francis Duggan

She lay on her verandah deck chair in the shade on sunny day
And variegated pittosporum hedge help to keep prying eyes away
Along by bottom of her garden the trains run up and down
And she is known as Daisy the hermit of the town.

She goes out shopping on tuesdays provisions for to buy
And to those who greet her she doesn't smile or even murmur hi
She doesn't have friends or she's never had those who know of her say
She likes her own company best she's always been that way.

Her mother died when she was young when she was just eleven
Three decades back in early June in nineteen sixty seven
Her father raised her on his own he passed on last September
He was a kind and loving man with sadness she remember.

Those who went with her to Primary school and since school going days have known her
Say she never played with other girls she always was a loner
She sat at back of classroom they nicknamed her 'Shy Daisy'
But she was the cleverest in her class and her brain was never lazy.

A spinster in her forties she now lives on a pension
She cherishes her privacy and feels shy of attention
And along by bottom of her garden the trains run up and down
And she is known as Daisy the hermit of the town.


Leonid Afremov
ΜΟΥΣΙΚΗ 

Βασἰλης Παπακωνσταντίνου - Μαργαρίτα 

Στίχοι, Μουσική: Απόστολου Μπουλασίκη Δίσκος: Δραπέτης Δισκογραφική: Rain Music Πριν ξημερώσει μάτια μου τα μάτια μου θα πάρω χρόνια ο δρόμος με καλεί μου βάζει νότες φάρο. Σαράντα χρόνια εξόριστος στην τρύπα μιας κιθάρας στων ποιητών τα στέφανα στη ράχη μιας μπαλάντας Μαργαρίτα θηλυκό παραμύθι δανεικό τραγουδάκι μου ρετρό σε μαδάω και δε μετρώ Αχ Μαργαρίτα, τα πέταλα ρίχτα σε τσέπες παιδιών φιλιά ν' αρμενίσουν, σημάδια ν΄ αφήσουν στο δικό τους παρόν. Με παιδικά μου όνειρα τους ώμους μου βαραίνω μελαγχολώ τις Κυριακές τις λέξεις παγιδεύω Κι είν΄ ο Πινόκιο εκεί Ξεπλένοντας τους στίχους Κρατάει νυστέρι και μετράει Σα μετρονόμος χτύπους Μαργαρίτα θηλυκό κλάμα μ΄ αναφιλητό τραγουδάκι μου ρετρό σε μαδάω και δε μετρώ Αχ Μαργαρίτα, σου κλέβω τη ρίτα σε γράφω με Πι να γίνεις τοπίο, στην Πάργα ένα πλοίο κι αυτό μου αρκεί Κλείνομαι στα τετράστιχα τα ξένα συλλαβίζω μέσα σε τζάμια σκοτεινά το κλέφτη καθρεφτίζω Μα η Μαργαρίτα με ρωτάει αν ζει και βασιλεύει κλείνει το μάτι πονηρά τις ρίμες κοροϊδεύει Μαργαρίτα θηλυκό παραμύθι δανεικό τραγουδάκι μου ρετρό σε μαδάω μα δε μετρώ Αχ Μαργαρίτα, τα πέταλα ρίχτα σε τσέπες παιδιών φιλιά ν΄ αρμενίζουν, σημάδια ν΄αφήνουν στο δικό τους παρόν Αχ Μαργαρίτα, τα πέταλα ρίχτα σε τσέπες παιδιών φιλιά ν' αρμενίσουν, σημάδια ν΄αφήσουν στο δικό τους παρόν


William-Adolphe Bouguereau Daisies 





Μαργαρίτα Ζορμπαλά - Μαργαρίτα Μαγιοπούλα

Στίχοι: Ιάκωβος Καμπανέλλης 
 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Είχα φυτέψει μια πορτοκαλιά
που την εζήλευε όλη η γειτονιά
Που την εζήλευε όλη η γειτονιά
είχα φυτέψει μια πορτοκαλιά

Αχ, Μαργαρίτα Μαγιοπούλα
Αχ, Μαργαρίτα Μαγιοπούλα
Αχ, Μαργαρίτα μάγισσα

Πρωί πρωί την πότιζα φιλιά
το δειλινό την πήραν τα πουλιά
Το δειλινό την πήραν τα πουλιά
πρωί πρωί την πότιζα φιλιά


 Euan Uglow, Daisy in a Milk Bottle, 1953



Μαργαρίτα Μαργαρώ 

Στίχοι: Μίκης Θεοδωράκης
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης

Η Μαργαρίτα η Μαργαρώ,
περιστεράκι στον ουρανό...
τον ουρανό μες στα δυο σου μάτια κοιτάζω,
βλέπω την πούλια και τον Αυγερινό.

Η μάνα σου είναι τρελή
και σε κλειδώνει μοναχή,
σαν θέλω νά `μπω στην κάμαρή σου
μου ρίχνεις μεταξωτό σκοινί,
και κλειδωμένους μας βλέπει η νύχτα,
μας βλέπουν τ’ άστρα κι η χαραυγή.

Η Μαργαρίτα η Μαργαρώ,
βαρκούλα στο Σαρωνικό...
Σαρωνικέ μου, τα κυματάκια σου δώσ’ μου,
δώσ’ μου τ’ αγέρι, δώσ’ μου το πέλαγο.

Η μάνα σου είναι τρελή
και σε κλειδώνει μοναχή,
σαν θέλω νά `μπω στην κάμαρή σου
μου ρίχνεις μεταξωτό σκοινί,
και κλειδωμένους μας βλέπει η νύχτα,
μας βλέπουν τ’ άστρα κι η χαραυγή.

Η Μαργαρίτα η Μαργαρώ,
δεντράκι στο Βοτανικό...
Πάρε το τραμ μόλις δεις πως πέφτει η νύχτα,
πέφτουν οι ώρες, πέφτω, λιποθυμώ.

Η μάνα μου είναι τρελή
και με κλειδώνει μοναχή,
σαν θέλω νά `μπεις στην κάμαρή μου
σου ρίχνω μεταξωτό σχοινί,
και κλειδωμένους μας βλέπει η νύχτα
μας βλέπουν τ’ άστρα κι η χαραυγή.



Daisy in a vase .. Painting by Emilia Urbaníková

Το φυτό Μαργαρίτα 

Μαργαρίτα (ετυμολ.: αντιδάνειο από το ιταλ. margarita < μαργαρίτης = μαργαριτάρι) είναι κοινή ονομασία πολλών άγριων ή καλλιεργούμενων φυτών που ανήκουν στην οικογένεια των Συνθέτων (Compositae) και έχουν άνθη κατά κεφάλια, με εμφανή ακτινοειδή στεφάνη.

Σε πολλές περιπτώσεις, οι μαργαρίτες φέρουν δύο ειδών άνθη: τα πρώτα έχουν ακτινωτή διάταξη και κίτρινο, συνήθως, χρώμα· περιβάλλουν τα δεύτερα, τα οποία είναι μικρά, σωληνόμορφα και συναθροίζονται για να σχηματίσουν έναν δίσκο. Σημαντικό ταξινομικό γνώρισμα αποτελεί το σχήμα των βρακτίων, τα οποία βρίσκονται κάτω από το άνθος και μοιάζουν με φύλλα. Τα φύλλα των μαργαριτών μπορεί να έχουν ποικιλία σχημάτων.

Girl With A Bouquet
Of Daisies By Jules
Cyrille Cave
Οι κυριότεροι αντιπρόσωποι των μαργαριτών είναι οι εξής: 
Bellis perennis (Βελλίδα ή Μπέλλα η πολυετής - κοινή Ευρωπαϊκή μαργαρίτα ή Ασπρολούλουδο) 
Bellis annua (Βελλίδα ή Μπέλλα η ετήσια) 
Chrysanthemum coronarium, συνώνυμο Glebionis coronaria (Χρυσάνθεμο το στεφανωματικό - Mεγάλη Κίτρινη Μαργαρίτα) 
Glebionis segetum, συνώνυμο Chrysanthemum segetum (Χρυσάνθεμο το αρουραίο - Μαντιλίδα της Κρήτης) 
Anthemis chia (Ανθεμίδα της Χίου - Άγρια Μαργαρίτα) 
Anthemis maritima (Ανθεμίδα η θαλάσσια) 
Anthemis cretica (Ανθεμίδα της Κρήτης) 
Anthemis maritima (Ανθεμίδα η θαλάσσια) 
Cota tinctoria, συνώνυμο Anthemis tinctoria (Ανθεμίδα η βαφική) 
Leucanthemum vulgare (Λευκάνθεμο το κοινό) 
Leucanthemum maximum (Λευκάνθεμο το μέγιστο) 
Argyranthemum frutescens, συνώνυμο Chrysanthemum frutescens (Χρυσάνθεμο το θαμνώδες) 





Cocktail Margarita

Δεν υπάρχει τρανταχτή απόδειξη για το πότε εφευρέθηκε το Cocktail Μαργαρίτα. Η πλέον αποδεκτή από όλες τις ιστορίες είναι ότι η Μαργαρίτα εφευρέθηκε τον Οκτώβριο του 1941 στο μπαρ Hussong στην πόλη Ensenada του Μεξικό, από τον μπάρμαν Don Carlos Orozco.

Ένα απόγευμα ο Don Carlos πειραματιζόταν με ανάμειξη νέων ποτών, όταν μια αριστοκρατική επισκέπτρια έφτασε στο μπαρ του, η Margarita Henkel, κόρη ενός Γερμανού πρεσβευτή. Της πρόσφερε ένα από τα νέα του ποτά, το οποίο το ονόμασε Μαργαρίτα από το όνομα της γυναίκας που το δοκίμασε πρώτη.

Μια άλλη ιστορία κάνει λόγο για μια όμορφη χορεύτρια από το Μεξικό ονόματι Marjorie King Rita De La Rosa, η οποία έπινε μόνο τεκίλα, και για χάρη της ο μπάρμαν Carlos Herrera, το 1938, έφτιαχνε το συγκεκριμένο Cocktail για να πίνει πριν τις παραστάσεις της.

Σίγουρα όμως είναι το απολαυστικότερο Cocktail με βάση την τεκίλα. Τι λέτε πάμε μαζί να το φτιάξουμε; 

Recipe Cocktail Margarita 

40 ml Tequila (τεκιλα) 
20 ml triple sec 
15 ml Φρέσκος χυμός lime 
Αλάτι για τη μπορντούρα στο ποτήρι 
Πάγο 

Εκτέλεση
Παίρνουμε ένα ποτήρι cocktail (σε σχήμα Υ), ή ένα ποτήρι μαργαρίτα αλείφουμε με μία φέτα λεμόνι γύρω από το στόμιό του και το γυρίζουμε ανάποδα πάνω σε ένα πιατάκι με αλάτι, ώστε να αποκτήσει τη γνωστή λευκή μπορντούρα (οι bartenders ονομάζουν την όλη διαδικασία frosting).

Ρίχνουμε όλα τα υλικά σε ένα σέικερ με πάγο και αναδεύουμε καλά (δεν χτυπάμε όμως με μανία)! Μόλις το σέικερ “ιδρώσει”, το ανοίγουμε και γεμίζουμε το περιεχόμενό του στα ποτήρια που ετοιμάσαμε. Αν θέλουμε σερβίρουμε με καλαμάκια.
Τέλος γαρνίρουμε με μία ροδέλα lime.

Η φωτογραφία είναι από https://xrysessyntages.com/

Πίτσα  Μαργαρίτα

Η πίτσα Μαργαρίτα είναι μια κλασσική ναπολιτάνικη πίτσα, γαρνιρισμένη με ντομάτα, μοτσαρέλα , βασιλικό φρέσκο, αλάτι και λάδι μαζί με την πίτσα μαρινάρα, αποτελούν τις πιο δημοφιλείς ιταλικές πίτσες.
Σίγουρα αντιπροσωπεύει το κατ'εξοχήν σύμβολο (ανάμεσα στις πολλές γεύσεις) της πολιτιστικής κληρονομιάς και ιταλικής γαστρονομίας,δημοφιλής για τη φήμη της σε όλο τον κόσμο και σε όλες τις παραλλαγές της

Σύμφωνα με το βιβλίο Pizzapedia του Νταν Μπράνσφιλντ, η Associazione Verace Pizza Napoletana αναγνωρίζει τρεις τύπους γνήσιας ναπολιτάνικης πίτσας, μία εκ των οποίων είναι η Μαργαρίτα. Μάλιστα στον ορισμό της αναφέρει πως είναι η πίτσα «φτιαγμένη με ντομάτα, μοτσαρέλα σε φέτες, βασιλικό και έξτρα παρθένο ελαιόλαδο».

Πώς πήρε όμως το όνομά της; Η πιο διαδεδομένη – αν και δεν αμφισβητείται – πεποίθηση αναφέρει πως η Μαργαρίτα της Σαβοΐας, σύζυγος βασιλιά της Ιταλίας, επισκέφθηκε τη Νάπολη με το σύζυγό της, βασιλιά Ουμπέρτο Ι (που έτυχε να είναι και πρώτος της ξάδερφος) τον Ιούνιο του 1889. Αυτή η επίσκεψη συνέπεσε με την ενοποίηση της βόρειας με τη νότια Ιταλία και η νότια πλευρά της χώρας χρειαζόταν κάτι για να ανυψώσει το ηθικό της μετά την απώλεια της ανεξαρτησίας της.

Ο θρύλος λέει πως η βασίλισσα κουράστηκε από το γκουρμέ γαλλικό φαγητό που της σέρβιραν στο ταξίδι και ζήτησε από τον πιο διάσημο σεφ πίτσας στη Νάπολη, Ραφαέλε Εσποζίτο, της Pizzeria Brandi να της φτιάξει μια πίτσα.
Η ιστορία λέει πως η πίτσα που της άρεσε περισσότερο είχε φτιαχτεί με μοτσαρέλα, ντομάτες και βασιλικό, κάτι που τυχαία αντιπροσωπεύουν τα τρία χρώματα της ιταλικής σημαίας. Βολικό, ε; Ο Εσποζίτο ονόμασε την πίτσα Μαργαρίτα από την Βασίλισσα και τα υπόλοιπα είναι ιστορία.

Μια άλλη θεωρία λέει πως η λέξη margherita στα ιταλικά σημαίνει μαργαρίτα, έτσι πολλοί πιστεύουν πως η πίτσα πήρε το όνομά της από τη διάταξη σε σχήμα μαργαρίτα της μοτσαρέλας και του βασιλικού επάνω στην πίτσα.

 Odilon Redon Pandora

Τι μαδάει ο Βαλεντίνος;

της Καλής Δοξιάδη

Υπάρχουν πάρα πολλά είδη και ποικιλίες λουλουδιών που αποκαλούνται μαργαρίτες, μια ονομασία που πια είναι περιγραφική και όχι ταξινομική και σημαίνει στρογγυλό κέντρο και ακτινωτά πέταλα, το σχήμα που θα ζωγραφίσει το μικρό παιδάκι αν του πεις να σχεδιάσει ένα λουλούδι. Είναι ίσως το πιο κοινό, πιο γνωστό και πιο αγαπημένο λουλούδι. Στις στατιστικές που έχουν αρχίσει να δημοσιεύουν τελευταία ως προς την συχνότητα αναφοράς συγκεκριμένων λέξεων στο συνολικό σώμα της λογοτεχνίας, ανάμεσα στα λουλούδια η μαργαρίτα έρχεται σε στενό συναγωνισμό με το τριαντάφυλλο.Anthemis

Τέτοια εποχή στην Κέρκυρα, όπως και σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας, γεμίζουν τα λιβάδια με λουλουδάκια που αποκαλούμε άγριες μαργαρίτες. Δεν είναι οι ψηλές, εύρωστες κατακίτρινες που χρησιμοποιούμε και στην κουζίνα - αυτές έρχονται αργότερα - αλλά οι ταπεινές κοντούλες που γίνονται χαλί να τις πατήσουμε και θα παραμείνουν κυρίαρχες μέχρι τα μέσα Μαρτίου. Μάλιστα τώρα συνδυάζονται στα πιο σκιερά μέρη με τις κατακίτρινες αγριονεραγκούλες, ένας συνδυασμός μου πάντα μου θυμίζει το κλασσικό εγγλέζικο λαϊκό τραγούδι Strawberry Fair «singing, singing, buttercups and daisies». Θα γράψω γι' αυτές άλλη φορά.

Δεν είναι τυχαίο ότι η άνθησή τους συμπίπτει με τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου, εφόσον έχει δώσει αφορμή στο έθιμο της ρομαντικής μαντείας, που ισχύει σε τόσες λαϊκές παραδόσεις σε τόσα μέρη της γης. Οι συγκεκριμένες κοντούλες της εποχής αυτής είναι δύο διαφορετικά είδη. Από το ύψος των ματιών ενός ενηλίκου είναι παρόμοιες, γιατί έχουν το ίδιο ύψος (4-5 πόντους αυτή την εποχή) και μέγεθος λουλουδιού (2 πόντους) και χρωματισμό (κίτρινο κέντρο και άσπρα πέταλα). Η πρώτη ανήκει στην ομάδα των χαμομηλιών και η βοτανολογική της ονομασία είναι Anthemis arvensis, έχει δαντελωτά ανοιχτοπράσινα φύλλα που αρωματίζουν ελαφρά τον αέρα στο πέρασμά σου. Το ύψος της αυξάνει καθώς μεγαλώνουν τα γύρω χόρτα και μπορεί να φτάσει και τους τριανταπέντε πόντους τον Μάρτιο. Τα λουλούδια είναι παρόμοια με το κλασικό χαμομήλι που ανθίζει στα τέλη Απριλίου (Matricaria recutita) αλλά 3-4 φορές μεγαλύτερα από αυτό. Τα πέταλά τους είναι στρογγυλεμένα με μια μικρή εσοχή στο κέντρο. Έχει ευλύγιστο κλαδωτό κοτσάνι και κινείται ελαφρά με το παραμικρό αεράκι.

Η δεύτερη λέγεται Bellis perennis και είναι η κοινή μαργαρίτα της Αγγλίας με την οποία τα παιδιά φτιάχνουν αλυσίδες στα βιβλία της Enid Blyton. Το λουλούδι είναι στην άκρη ενός σκληρού κοτσανιού χωρίς διακλαδώσεις που βγαίνει μέσα από μια επίπεδη ροζέτα φύλλων. Η κάτω μεριά των μυτερών πετάλων έχει ένα βαθύ ροζ χρώμα, τόσο που συχνά δίνει εντύπωση διχρωμίας. Δεν έχει ίχνος αρώματος. Πρέπει να πω ότι αυτή, τη δεύτερη, δεν την αγαπώ. Νομίζω είναι τα μυτερά πέταλα που συμβάλλουν στην απόρριψή μου. Δεν είναι μόνο μυτερά είναι και λεπτά και πυκνά, σαν κρόσσια. Τα κρόσσια τα αντιπαθώ στις εσάρπες, γιατί να τα συμπαθώ σ’ ένα αθώο λουλουδάκι;

Το άλλο στοιχείο που μ’ ενοχλεί είναι το αλύγιστο κοτσάνι σε στάση προσοχής. Αυτή η κάθετη ακαμψία ανήκει σε αρχιτεκτονικά στοιχεία, όπως οι κολώνες, όχι στον φυτικό κόσμο. Τα φυτά τα θέλω με χαλαρότητα, με καμπύλες. Εκτός αν είναι μεγάλης κλίμακας, όπως τα κυπαρίσσια ή οι αθάνατοι, αλλά τότε ανήκουν στο τοπίο, στον «μάκρο» και όχι στον «μίκρο» κήπο.

Αυτή η παραξενιά μου επεκτείνεται και στα μπουκέτα. Στον κήπο μου δεν έχω ποτέ ήμερες τουλίπες που ορθώνονται σαν στρατιωτάκια αλλά όταν είμαι στην πόλη τις αγοράζω για το σπίτι γιατί μ’ αρέσουν οι απαλές καμπύλες που σχηματίζουν τα κοτσάνια όταν τις βάζεις στο βάζο.
Αντίθετα, τα τριαντάφυλλα του ανθοπωλείου με τα μακριά άκαμπτα κοτσάνια τους τα αντιπαθώ. Ξεκίνησα να σας πω για τις άγριες μαργαρίτες και κατέληξα στις φυτικο/αισθητικές μου προκαταλήψεις. Στο κάτω-κάτω και το γούστο ένα είδος προκατάληψης είναι.

 Hermann Seeger, μαζεύοντας μαργαρίτες. 1902.

πηγές

http://digitalschool.minedu.gov.gr/
http://users.sch.gr/
http://ebooks.edu.gr/
http://frear.gr/
https://pyroessa-logotimis.blogspot.com/
http://www.greek-language.gr/http://www.snhell.gr/
http://www.palmografos.com/
http://poetry-in-greece.blogspot.com/
https://thepoetsiloved.wordpress.com/
https://gr.pinterest.com/
https://bosakart.com/
https://2lyrics.com/
http://www.stixoi.info/
https://www.iefimerida.gr/


Artist Rita Cavalarri













Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου