ΕΛΕΝΗ ΣΤΑΣΙΝΟΥ " Μαινάδες του Κηφισού " Μυθιστόρημα

Ελένη Στασινού: Οι μαινάδες του Κηφισού 

Εκδόσεις :Γκοβόστης 2018, 

Είδος : Μυθιστόρημα 

σελ. 384

ISBN :978-960-606-049-6

Οπισθόφυλλο 

Στα παρόχθια του ποταμού μια παρέα αθώων κοριτσιών, που αυτοαποκαλούνται «Μαινάδες του Κηφισού» επιδίδεται σε εφηβικά γυμνάσματα.

Πόσο ένοχες θα είναι καταστρέφοντας ένα παράνομο φορτίο αλατιού; 

Από πού έλκει τη δύναμή του το Αλάτι, ώστε να τιμωρείται όποιος ασχημονεί εις βάρος του, όποιος δεν μετρά και δεν υπολογίζει την αρχέγονη δύναμή του, όποιος δεν σέβεται τη θέση του στην αλυσίδα της ζωής μας και της ζωής πέραν της ζωής; Υπάρχουν δυνάμεις –όπως η αγάπη και η φιλία– που να δύνανται να αναχαιτίσουν την απονομή αυτής της ανώτατης δικαιοσύνης; 

Ή η αρχαία του μνήμη διαχέεται στις γενιές καθορίζοντας συμπεριφορές και πεπρωμένα;

Υπάρχει θάνατος που μπορεί να χαρακτηρισθεί «κομψοτέχνημα»; 

Να είναι αλήθεια πως ο έρωτας μπορεί να ζωντανέψει ένα νεκρό σώμα; 

Ότι οι άνθρωποι δύνανται να περπατήσουν στο νερό;Τα παραμύθια του αλατιού που λέγονται στις Αλυκές τις νύχτες της ξεκούρασης, τι ρόλο μπορεί να παίξουν στις ζωές των πρωταγωνιστών;Μπορεί το αλάτι με κάποιον ανεξήγητο τρόπο να προκαθορίσει τη μοίρα των ηρώων μας, μπορεί να βοηθήσει σε αυτοκάθαρση η κάθαρση μέσω τιμωρίας; 

Αγγίζει την εποχή μας η πεποίθηση της κοσμοθεωρίας των αρχαίων Ελλήνων, που καθοριζόταν από το σχήμα ὓβρις – ἂτη – νέμεσις – τίσις; 

Είναι τελικά το δαιμονοποιημένο στοιχείο της ατυχίας ή μήπως έχει την υπερφυσική δύναμη που πίστευαν οι Αλχημιστές, οι μάγοι, και οι σοφοί;

Σε μια χώρα που η ανθρώπινη γλώσσα ελάχιστα περιέγραψε, τη χώρα του αλατιού, όλα είναι δυνατά. Και καθώς η ιστορία των νυχτερινών παραμυθιών με το «τρόπαιο» που θα δοθεί στον άριστο αφηγητή θα επαναλαμβάνεται, θα αναρωτηθούμε πόσο τέλειος είναι αυτός ο κόσμος που πάντα θα ολοκληρώνει σε κύκλους αρχετυπικούς το καθετί που δείχνει τυχαίο.

Αποσπάσματα 

1) Στην οικογένειά της η Βιργινία ήταν η πρώτη.Η μεγάλη. Σαν ήρθαν τα άλλα δυο - αγόρια δίδυμα -κατάλαβε πως ποτέ πλέον δεν θα ήταν η μοναδική. Όλα θα έπρεπε να ξαναμοιραστούν που σημαίνει πως, αγάπη, χρόνος, φροντίδα, έγνοια, μετατρέπονταν σε ένα θλιβερό κλασματικό αριθμό. Μάλιστα σαν απαντούσαν στα παράπονά της με το γνωστό «εσύ τώρα είσαι μεγάλη» σκεφτόταν πως αφού ήταν έτσι ίσως θα έπρεπε να απολαμβάνει δικαιώματα μεγάλης γυναίκας. Γι αυτό και την είχαν βρει να φορά κραγιόν, να έχει ανάψει τσιγάρο από του πατέρα της το πακέτο, να έχει πέσει με τα ψηλοτάκουνα της Ισμήνης, και να φιλά περιπαθώς την κούκλα της που ζουλιόταν ευχάριστα σαλιώνοντας της τα μαλλιά και το πρόσωπο. Τα βράδια μόνο δεν είχε στερηθεί τις ιστορίες, αφού χωμένη στα σκεπάσματα, άκουγε από την αρχή τα παραμύθια που έλεγαν οι γονείς της στα νήπια. Μετά κάποιο διάστημα, κουράστηκε, ένοιωθε πως γύριζε πάλι στην βρεφική ηλικία, πράγμα που τις έκοβε τα φτερά για τις ανακαλύψεις στον κόσμο των ενηλίκων και αποφάσισε να ζητά από τον πατέρα της κάτι ανάλογο της. Με δυσκολία μεγάλη ο Σόλων αποχωριζόταν «τους διαδόχους» του αλλά προκειμένου να εξασφαλίσει την οικιακή γαλήνη, υποχωρούσε έστω κι αν η ακροάτρια διαισθανόταν την έλλειψη διάθεσης που υπήρχε. Μάλιστα σαν να εφάρμοζε ένα μέτρο εκδικητικό, απέναντι στην προδοσία του πατέρα της να κάνει και άλλα παιδιά, τον αιχμαλώτιζε με λέξεις που τον έδεναν χειροπόδαρα θέλοντας και μη. «Μόνο εσύ ξέρεις τέτοιες ιστορίες. Γι αυτό θέλω εσένα κι όχι την μαμά» «Η μαμά είναι μαμά τώρα, εγώ είμαι γυναίκα του σπιτιού, έτσι εσύ θα μου λες αυτές τις ωραίες ιστορίες για μεγάλους κι εγώ από αύριο θα μαγειρεύω και θα στολίζω το σπίτι και θα σε περιμένω» 

✧✧✧✧

2)Τα κορίτσια βγήκαν ένα - ένα, πρώτη η Βιργινία πίσω της οι άλλες, η Διδώ από μακριά. Η Βιργινία περιέτρεξε τον σωρό και διάβασε αργά - αργά «ΑΛΑΣ –ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΜΟΜΟΠΩΛΕΙΟΥ»Στρέφεται στην Διδώ. «Αλάτι είναι. Ναι. Κλέβουν το αλάτι από το κράτος» συγκατάνευσε εκείνη και πριν προλάβει να τελειώσει θα δουν μια Βιργινία έξαλλη να σκαρφαλώνει επάνω στα σακιά κλωτσώντας και βρίζοντας πως τίποτα δεν θα αφήσει να την χωρίσει από τις φίλες της και πως αν αυτό το αλάτι ήταν ο τρόπος να φορά ακριβα παπούτσια και ρούχα, αυτήν την στιγμή θα τα εσκιζε θα τα κουρέλιαζε, αν αυτό το αλάτι ήταν ο λόγος των διαφωνιών αυτή την στιγμή θα το χάλαγε, θα το κατουρούσε, θα το έφτυνε, θα το αχρήστευε, κι αν ήθελαν κι αυτές οι παιδικές της φίλες ας την βοηθούσαν να το καταστρέψει, να το εξαφανίσει από προσώπου γης, να το έριχνε στο ποτάμι που έτρεχε δίπλα να λιώσει να γίνει αρμυρός ο ποταμός ώστε να φύγει η αλμύρα από την ψυχή της -γιατί η ψυχή της, να την πιστεύανε αλήθεια το έλεγε - ήταν αλμυρή η ψυχή της, από τα δάκρυα που είχαν μαζευτεί. 

✧✧✧✧

3)Καθαρός σαν άγραφος την πλησίασε. 1952 Σεπτέμβριος

Αρχικά γινόταν ένα με τα πυκνά κλαδιά-πάνε δυο χρόνια τώρα και κάτι μήνες.

Κρυμμένος, την έβλεπε που ανέβαζε το δεξί πόδι στο σκαλί κι εκεί σε ένα ενδιάμεσο κενό από το ένα βήμα στο επόμενο, ερχόταν - νόμιζε ένας ζεστός αέρας μέσα από τα πόδια της, όρκο θα έπαιρνε πως ο αέρας αυτός μύριζε ταλκ η κοπανισμένα κουφέτα, μετά, η πόρτα του σχολικού έκλεινε, έπαυαν να ακούγονται οι φωνασκίες των δεσποινίδων του κολεγίου και μαζί χανόταν η μαγική μυρωδιά. Περίμενε ώρα και μετά έβγαινε με προσοχή να χαθεί από μάτι ανθρώπου. 

Είχαν περάσει όλοι οι πρώτοι χειμωνιάτικοι μήνεςκι οι πρώτοι του επομένου του 1953όταν ένα πρωινό εκεί που έμενε τσαλακώνοντας την φρέσκια του στολή, φρου-φρου ένα πετάρισμα στα κλαδιά ένα φρου - φρου στα φύλλα, αναστάτωση, πατήματα ελαφρά και νάσου να πέφτει επάνω του η μικρή κούκλα του κτηματία που μύριζε ταλκ. 

«Σε έχω δει μη νομίσεις» λέει, κάνει μια πιο πίσω «είσαι ακόμα πιο όμορφος από τότε, σου πάει η στολή» τον κοιτάζει δεξιά-αριστερά, σκύβει του δίνει ένα φιλί στο στόμα, παρατεταμένο και δροσερό και μ’ ένα ταχύτατο πήδημα βγαίνει από τον πράσινο κλοιό και στέκεται στητή και ακίνητη μέχρις ότου σταματά το αυτοκίνητο του κολεγίου μπροστά της. Μόνο πριν ανεβάσει το άλλο πόδι στο δεύτερο σκαλί, στρέφει λίγο το κεφάλι, λες και κάπου σκάλωσε και ρίχνει προς την πρασιά που τον κάλυπτε ένα συνωμοτικό βλέμμα, γυναίκας ώριμης. 

✧✧✧✧

4) Είναι τέτοιας μεγάλης ευχαρίστησης και ανακούφισης γιατί είναι κραυγή κάποιου που δέχτηκε ύψιστο δώρο. Κάποιου που μόνο οι ρίζες και οι φλοιοί των δέντρων γνώριζαν τον χυμό του κι εδώ τώρα δέκα χέρια παρθένων έλαχε να τον αγγίζουν, να τον θωπεύσουν, λευκά και καταδεχτικά και τι άλλο να ήθελε από την εικόνα εκείνη της πρώτης του χορού, που του ψέλλιζε «δείξε μου το».

Κι ας ξεπετάχτηκε ο χυμός του μέχρι τα πράσινα φυλλώματα, κι ας στράφηκαν τα πρόσωπα των κοριτσιών προς τον ουρανό - πάντα οι γυναίκες έχουν τα μάτια προς τον ουρανό του έλεγε η μάννα του - κι ας συνειδητοποιεί πως βυθίζεται και το σώμα κάνει κάποιες κινήσεις μηχανικές. Σε λίγο έτσι κι αλλιώς το μυαλό του θα στασιάσει στην ίδια την αντίσταση του, βλέποντας σκηνές του στερημένου του βίου.Το νερό ζεστό και διαυγές, ένα πλήθος κοριτσίστικων ποδιών τον περιβάλλει, θυμίζουν κολόνες που στηρίζουν ναό θα έλεγε αν γνώριζε, να και τα απόκρυφα τους σημεία, χρυσά, καφετιά, ολόμαυρα, θυσανωτά, με τριχούλες που σαν υδροχαρή φυτά κινούνται με τις κινήσεις του νερού, όσο βαθαίνει το νερό πιο ζεστό, παρατηρεί τις γάμπες, τώρα τους αστραγάλους των κοριτσιών, τα πέλματα τους κινούνται πέρα δώθε, το νερό ζεσταίνει περισσότερο, με πελώρια τα μάτια κοιτά τα ανοικτά πόδια των που κολυμπούν, βλέπει τα λευκά τους οπίσθια και τα στήθη τους που η άνωση παίζει, τώρα ρίζες και φύλλα υδρόβια τον υποδέχονται και συνειδητοποιεί πως τούτο το βύθισμα του θανάτου του, είναι γι αυτόν η καλύτερη στιγμή της ζωής του.

Η Διδώ κατόπιν με φθογγίσματα που έμοιαζαν νανούρισμα, θα έσκαβε στο μαλακό παρόχθιο χώμα και θα κατάχωνε τα ρούχα του σαλεμένου με το ευτυχισμένο τέλος. 

Η συγγραφέας Ε. Στασινού με τον  εκδότη Κ.Γκοβόστη.

Βιογραφικά στοιχεία 

Η Ελένη Στασινού γεννήθηκε στην Πάτρα το 1948, από εργατική οικογένεια, γεγονός που θεωρεί απολύτως τιμητικό. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στo Πάντειο Πανεπιστήμιο και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Έργα της είναι οι ποιητικές συλλογές "Οι οδύνες της μετάλλαξης" και "Πιο πέρα", τα μυθιστορήματα "Η κουμπάρα η Μαργαρίτα", "Απόδραση προς το φως", "Ο Στέφανος του ελαιώνα", "H Aγία πόρνη της καρδιάς του" (best seller 2001), "H αυτοκρατορία των δήθεν", "Οντισιόν", "Νύχτες υποταγής" και " Βρωμοθήλυκα της Ιστορίας : από γενιά σε γενιά με έναν μύθο " ενώ συμμετέχει στη συλλογή διηγημάτων "Το λιμάνι της ζωής μου". 

Εγραψε επίσης το ιστορικό μυθιστόρημα " Ο χορός των κρυστάλλων "και έναν παραμύθι για μεγάλους " Οι Πιρογιέρηδες του Ερωτα " που εκδόθηκε το 2015.

Το 2011 "Η γυναίκα των Δελφών" επιλέγεται από το INSULA EUROPEA (με άλλες επτά συγγραφείς από την Ευρώπη,) ως αντιπροσωπευτικό έργο Ελληνίδας συγγραφέως, στις εκδηλώσεις Voci femminili inedite dall’Europa. 

Κριτική 

Απ' τις πρώτες κι όλας σελίδες του βιβλίου, ανάμεσα στις πυκνές γραμμές και τα συμπυκνωμένα νοήματα, νιώθει κανείς την οικειότητα και τη θαλπωρή της γνωστής και αγαπημένης γραφής της Ελένης Στασινού.

Μια μαγεύτρα της αφήγησης, μια ιέρεια της λογοτεχνίας μάς διηγείται μια ευφάνταστη, καινούργια ιστορία. Ένα αριστούργημα για απαιτητικούς κυρίως αναγνώστες. Ένα μυθιστόρημα-ύμνος. Για τη ζωή που δεν είναι ποτέ εύκολη και ούτε αρκετή......

Διαβάστε περισσότερα http://elenistasinoy.blogspot.com/

Μαρία Φουσταλιεράκη 29-6-2018

✧✧✧✧

....Το ύφος της Στασινού είναι το γνωστό μας από τα προηγούμενα βιβλία της: ένας τιθασευμένος λυρισμός, που αφήνει όλο και περισσότερο χώρο στον διάλογο. Αυτό φαίνεται ολοκάθαρα αν το συγκρίνει κανείς με την «Απόδραση στο φως», βιβλίο του 1999 το οποίο παρουσιάσαμε πρόσφατα. Το δοκιμιακό στοιχείο είναι επίσης αρκετά έντονο.

Αλλά το μυθιστόρημα αυτό έχει και αρκετά καινούρια στοιχεία. Πρώτα πρώτα έχει αρκετές υποσημειώσεις, παραθέτοντας ιστορικές και άλλες πληροφορίες. Επίσης έχει τρία επιμύθια. Το πρώτο τοποθετήθηκε μετά το τέλος, γιατί διαφορετικά θα λειτουργούσε περίπου ως spoiler. Το δεύτερο είναι τα γράμματα που έγραψε κάποια από τις αλυκές στον άντρα της Βιργινίας ενημερώνοντάς τον για τη γυναίκα του. Το τρίτο περιέχει ορισμένες από τις ιστορίες που αφηγούνταν το βράδυ, μετά τη δουλειά της ημέρας στις αλυκές, όλοι τους με την προσμονή ποιανού την ιστορία θα προκρίνει η Βιργινία σαν την καλύτερη για να δώσει το έπαθλο. Όμως η πιο μεγάλη πρωτοτυπία είναι η ενσωμάτωση στην αφήγηση αποσπασμάτων από άλλα έργα της λογοτεχνίας, συχνά με πλαγιαστά, με την αναφορά της προέλευσής τους σε υποσημείωση. Το μόνο ανάλογο που έχω υπόψη μου είναι η ενσωμάτωση στίχων παλιών κινέζων ποιητών σε καινούρια ποιήματα, χωρίς αυτό να θεωρείται λογοκλοπή· απεναντίας, έδειχνε την ικανότητα και την κουλτούρα του ποιητή.....

Διαβάστε περισσότερα : https://hdermi.blogspot.com/

Μπάμπης Δερμιτζάκης

✧✧✧✧

....Το μυθιστόρημα είναι ένα αριστοτέχνημα! Αυτή η πρόταση μπορεί να περιγράψει επακριβώς τις Μαινάδες του Κηφισού από τις εκδόσεις ΓΚΟΒΟΣΤΗ. Για να γράψει κανείς τις σκέψεις του για το βιβλίο, αφού έχει κατανοήσει πλήρως την ιστορία αλλά κυρίως τη φιλοσοφία πίσω από αυτή και πίσω από τις γραμμές του, προϋποθέτει να μπορέσει πρώτα απ’ όλα ο ίδιος να έχει τη δυνατότητα να εκφέρει το λόγο του με τρόπο αντίστοιχο με αυτόν που διάβασε στο βιβλίο ειδάλλως θα το αδικήσει όσο φιλότιμη προσπάθεια κι αν κάνει, ως εκ τούτου οφείλω εκ προοιμίου να κάνω σαφές πως αυτές οι γραμμές που με μεγάλη αγωνία καταθέτω εν είδη γνώμης, ίσως δεν αντιπροσωπεύουν και δεν αναδεικνύουν τη μεγάλη του αξία.

Οι Μαινάδες είναι μια πολυεπίπεδη, πυκνογραμμένη ιστορία, με πολλούς χαρακτήρες, δοσμένη με τη λυρικότητα της πένας της κυρίας Στασινού, λυρικότητα όμως που χαρακτηρίζεται από το έντονο στοιχείο του ζωντανού διαλόγου που εμπλουτίζει το μυθιστορηματικό στοιχείο και αναδεικνύει το βαθύτερο κόσμο και τον ψυχισμό των ηρώων που με μαεστρία πλάθει η συγγραφέας. Η αγάπη, το πάθος κι ο έρωτας με φόντο τον Κηφισό και τις αλυκές και στο βάθος τον εμφύλιο, μπλέκουν με το αλάτι που δρα ως το συνεκτικό στοιχείο όλων των επιμέρους στοιχείων που συνθέτουν την ιστορία. Δε λείπει η βία μέσα από την οποία αναζητείται η λύτρωση, το δίκιο και το άδικο παλεύουν με τη μοίρα, ενώ πίσω από τις λέξεις η Ελένη Στασινού θέτει σοβαρά φιλοσοφικά ερωτήματα αλλά και δύσκολα υπαρξιακά που μετατρέπουν το βιβλίο σε κάτι λίγο διαφορετικό από ένα απλό μυθιστόρημα.....Διαβάστε περισσότερα https://tovivlio.net/

Κώστας Θερμογιάννης