Ένα ταξίδι μ’ ένα παραμύθι

Όλοι μας μικροί και μεγάλοι είτε από τη θέση του ακροατή είτε από τη θέση του αναγνώστη έχουμε έρθει σε επαφή με τα παραμύθια. Μας ταξιδεύουν σε έναν κόσμο ονειρικό, γεμάτο μυστήριο, περιπέτειες και δράση. Τα παραμύθια διεγείρουν δημιουργικά τη φαντασία και η επικοινωνία με τους ήρωες επιτυγχάνεται μ’ έναν τρόπο συμβολικό, που μαγεύει, γοητεύει και δεν προκαλεί φόβο.

Το παραμύθι λειτουργεί σ’ ένα φανταστικό και ασυνείδητο επίπεδο βοηθώντας το παιδί να κατανοήσει τον κόσμο που το περιβάλλει, να έρθει αντιμέτωπο με διάφορες καταστάσεις, άλλοτε εύκολες και άλλοτε δύσκολες και μ’ έναν αβίαστο τρόπο να κατανοήσει μεγάλες αλήθειες για τη ζωή που μπορεί ακόμη και να πληγώνουν. Τίθεται όμως το ερώτημα:

Πώς διαβάζουμε παραμύθια;

Ο καθένας από εμάς έχει το δικό του μοναδικό και ξεχωριστό τρόπο να διαβάζει παραμύθια. Ωστόσο, όλοι μας θα πρέπει να επιδιώκουμε οι στόχοι μας να είναι: ο ευχάριστος και δημιουργικός χρόνος με το παιδί, η επίτευξη γνωστικών στόχων (εξοικείωση τόσο με την αφήγηση όσο και με την κατανόηση του μύθου), αλλά και η απόκτηση μιας συνήθειας καλής, της φιλαναγνωσίας.

Πριν αρχίσουμε την ανάγνωση του παραμυθιού

Βασική προϋπόθεση όλων είναι να περάσουμε το μήνυμα ότι αυτό που διαβάζουμε, μας αρέσει, το βρίσκουμε ενδιαφέρον και σε καμία περίπτωση αυτό που κάνουμε δεν αποτελεί αγγαρεία για εμάς, διότι η διάθεσή μας μεταδίδεται και στο παιδί.

Κρατάμε το παραμύθι στο ίδιο ύψος με τα μάτια του παιδιού δείχνοντας το εξώφυλλο και μαζί με το παιδί εντοπίζεται ο τίτλος, ο συγγραφέας και ο εικονογράφος του παραμυθιού. Στη συνέχεια το παιδί παρατηρεί την εικόνα και προσπαθεί να προβλέψει το θέμα που πραγματεύεται το παραμύθι. Έπειτα δημιουργούμε σε ένα φύλο χαρτί, εννοιολογικό χάρτη για το τι γνωρίζει το παιδί για το θέμα.

παράδειγμα εννοιολογικού χάρτη

Λίγο πριν ξεκινήσουμε την ανάγνωση του παραμυθιού εντοπίζουμε στο οπισθόφυλλο τη περίληψη και εξηγούμε πως κάθε φορά που θέλουμε να αγοράσουμε ένα παραμύθι δεν αρκεί μόνο να το ξεφυλλίσουμε και να παρατηρήσουμε τις εικόνες αλλά να διαβάσουμε τη περίληψη για να διαπιστώσουμε αν μας ενδιαφέρει το θέμα, που πραγματεύεται, για να το αγοράσουμε.

Κατά τη διάρκεια ανάγνωσης του παραμυθιού

Διαβάζουμε δυνατά, αργά και καθαρά χρησιμοποιώντας την κατάλληλη χροιά στη φωνή μας για κάθε χαρακτήρα. Παράλληλα δείχνουμε με το χέρι την πρόταση, που διαβάζουμε, και, κάθε φορά που επαναλαμβάνεται μία φράση, ζητάμε από το παιδί να επαναλάβει δυνατά ενώ σε καίρια σημεία σταματάμε την ανάγνωση και ζητάμε να προβλέψει τι θα γίνει στη συνέχεια.

Αφού ολοκληρωθεί η ανάγνωση του παραμυθιού

Σύμφωνα με το RudyardKipling (1999) είναι χρήσιμο να πραγματοποιηθούν, αφού ολοκληρωθεί η ανάγνωση, οι ερωτήσεις πού, ποιος, τι, πότε, πώς και γιατί. Με αυτό τον τρόπο βοηθάμε το παιδί να σκεφτεί και να εκφραστεί.

Συγκεκριμένα:

Πότε;

πότε γράφτηκε η ιστορία;

πότε συνέβη το γεγονός;

Πού;

πού έγινε;

πού αλλού θα μπορούσε να είχε γίνει;

Ποιος;

ποιος την έγραψε την ιστορία;

ποιος ήρωας υπάρχει στην ιστορία;

Τι;

τι συνέβη στην ιστορία;

τι σκεφτόταν, τι ένιωθε ο ήρωας;

τι θα μπορούσε να είχε γίνει;

Πώς;

πώς ξεκίνησε το γεγονός;

πώς τελείωσε η ιστορία;

πώς θα τελείωνες εσύ την ιστορία;

Γιατί;

γιατί γράφτηκε η ιστορία;

γιατί συνέβη το γεγονός;

Μην ξεχνάτε! Ενθαρρύνετε το παιδί να διαβάζει βιβλία μαζί σας και να μιλά για το αγαπημένο του βιβλίο.

Της νηπιαγωγού Γεωργίας Τζήλου 

Βιβλιογραφικές αναφορές

Fisher Robert, How to Develop Your Childs Mind. Souvenir Press, London, 1999.

Sénéchal, M., LeFevre, J., Hudson, E., & Lawson, E. P. (1996). Knowledge of storybooks as a predictor of young children's vocabulary.Journal of Educational Psychology,88(3), 520-536. doi:10.1037/0022-0663.88.3.520

Τζαβιδοπούλου , Α. & Μίχου, Κ. (2006). Το παραμύθι και η Παιδαγωγική του Αξιοποίηση. Αθήνα. Ανακτήθηκε Σεπτέμβριο 26, 2015 από http://benl.primedu.uoa.gr/ptde/database-ptde/paramy8i.pdf

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ http://paidikamas.gr/