ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟ ΚΑΤΑΚΟΛΟ

Στην ανατολική πλευρά της κεντρικής πλατείας του Κατακόλου, απέναντι από το σιδηροδρομικό σταθμό λειτουργεί (υπό την αιγίδα του Δήμου Πύργου) το Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας όπου εκτίθενται 250 περίπου αξιόπιστα και λειτουργικά ομοιώματα εφευρέσεων των αρχαίων Ελλήνων. μετά από 20χρονη έρευνα, μελέτη και κατασκευή του Κώστα Κοτσανά. Πρόκειται για το πληρέστερο και το πλέον αξιόπιστο μουσείο του είδους του παγκοσμίως. Εγκαινιάσθηκε στις 11 Μαρτίου 2011 από τον ομότιμο καθηγητή του Ε.Μ.Π και πρόεδρο της ΕΜΑΕΤ Θεοδόση Τάσιο.

  Σκοπός του μουσείου είναι να αναδείξει αυτή τη σχετικά άγνωστη πτυχή του πολιτισμού των αρχαίων Ελλήνων και να αποδείξει ότι η αρχαιοελληνική τεχνολογία λίγο πριν το τέλος του αρχαιοελληνικού κόσμου ήταν εξαιρετικά όμοια με τις απαρχές της σύγχρονης τεχνολογίας μας.

  Τα εκθέματα συνοδεύονται από πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό (στα ελληνικά και αγγλικά) ενώ πολλά από αυτά είναι διαδραστικά. Η έκθεση (ταξινομημένη σε ενότητες) ακολουθεί όλες τις σύγχρονες εκπαιδευτικές αντιλήψεις της Παιδαγωγικής και Μουσειακής Αγωγής ώστε να δρα πολυεπίπεδα ως προς το μέγεθος της αρχαίας ελληνικής τεχνολογικής σκέψης και τεχνικής τόσο στην εκπαιδευτική κοινότητα όλων των βαθμίδων όσο και στο ευρύτερο κοινό.(http://www.katakolo.info/)

Ας δούμε όμως το ίδιο το Μουσείο μέσα από την Ιστοσελίδα του ίδιου του εμπνευστή και δημιουργού όλου αυτού του εξαιρετικού υλικού που εκτίθεται σε αυτό http://www.kotsanas.com/

Η αξεπέραστη προσφορά των αρχαίων Ελλήνων στους τομείς της Φιλοσοφίας και των Καλών Τεχνών είναι πασίγνωστη και δεν αμφισβητείται από κανένα. Το ίδιο γνωστή είναι και η προσφορά τους στο χώρο των Επιστημών. Όμως η Τεχνολογία των αρχαίων Ελλήνων είναι σχετικά άγνωστη όπως και οι απίστευτες επιδόσεις τους στον τομέα αυτό. Η παρούσα έκθεση αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας περιλαμβάνει 300 περίπου λειτουργικά ομοιώματα εξαιρετικών εφευρέσεων του αρχαιοελληνικού τεχνολογικού θαύματος (από το ρομπότ - υπηρέτρια του Φίλωνος μέχρι τον κινηματογράφο του Ήρωνος και από το αυτόματο ωρολόγιο του Κτησιβίου μέχρι τον αναλογικό υπολογιστή των Αντικυθήρων) που καλύπτουν την περίοδο από το 2000 π.Χ. μέχρι το τέλος του αρχαίου ελληνικού κόσμου κατόπιν 22χρονης έρευνας και μελέτης του Κώστα Κοτσανά. Πρόκειται για την εγκυρότερη (καθότι στηρίζεται αποκλειστικά στην ενδελεχή μελέτη της αρχαιοελληνικής, λατινικής και αραβικής γραμματείας, των αγγειογραφικών πληροφοριών και των ελαχίστων σχετικών αρχαιολογικών ευρημάτων) και την πληρέστερη έκθεση του είδους της παγκοσμίως. Όλα τα εκθέματα και το υποστηρικτικό τους υλικό έχουν δημιουργηθεί από τον ίδιο χωρίς καμιά επιχορήγηση από οποιοδήποτε δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα και εκτίθενται μόνιμα στο ομώνυμο Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας και στο Μουσείο Αρχαίων Ελληνικών Μουσικών Οργάνων και Παιχνιδιών που λειτουργούν στο Κατάκολο υπό την αιγίδα του Δήμου Πύργου.

Οι αυτόματοι τρίποδες του Ηφαίστου

 Σκοπός των μουσείων είναι να αναδείξουν αυτή τη σχετικά άγνωστη πτυχή του πολιτισμού των αρχαίων Ελλήνων και να αποδείξουν ότι η αρχαιοελληνική τεχνολογία λίγο πριν το τέλος του αρχαιοελληνικού κόσμου ήταν εξαιρετικά όμοια με τις απαρχές της σύγχρονης τεχνολογίας μας. Οι κοχλίες και τα περικόχλια, οι οδοντωτοί τροχοί και οι κανόνες, οι τροχαλίες και οι ιμάντες, οι αλυσοτροχοί και οι αλυσίδες, τα πολύσπαστα και τα βαρούλκα, οι υδραυλικοί ελεγκτές και οι βαλβίδες, είναι μερικά μόνο από τα εφευρήματα των αρχαίων Ελλήνων που αποτέλεσαν τους θεμέλιους λίθους της πολύπλοκης τεχνολογίας τους. Αυτά τα κληροδοτήματα, ίδια και αναντικατάστατα, εξακολουθούν και σήμερα να αποτελούν τα δομικά στοιχεία της σύγχρονης τεχνολογίας μας, η εξέλιξη της οποίας θα ήταν αμφίβολη χωρίς την ανέξοδη και απροβλημάτιστη υιοθέτησή τους. Απλά χρειάστηκε πάνω από μια χιλιετία ωρίμανσης για να επανακτήσει η ανθρωπότητα αυτήν την αξιοθαύμαστη λησμονημένη τεχνολογία. Η εξερεύνηση αυτής της εποχής που η τεχνολογία αιχμής δεν κατοχυρωνόταν αποδεικνύει περίτρανα πόσα περισσότερα (από όσα νομίζουμε) χρωστά ο σύγχρονος Δυτικός Τεχνολογικός Πολιτισμός στους Έλληνες.

Ο υδραυλικός ατέρμονας κοχλίας του Αρχιμήδη

Η είσοδος είναι ελεύθερη για όλους και για τους μαθητές που την επισκέπτονται οργανωμένα παρέχονται δωρεάν ποικίλα εκπαιδευτικά προγράμματα, αναλυτική ξενάγηση και επίδειξη της λειτουργίας των εκθεμάτων από τον ίδιο το δημιουργό τους στο πλαίσιο του εθελοντισμού. Το κλείσιμο των επισκέψεων γίνεται με τηλεφωνική επικοινωνία στο τηλέφωνο 698-3239032 και στο e-mail: kkotsanas@hotmail.com.

Τα εκθέματα συνοδεύονται από πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό (στα ελληνικά και αγγλικά) όπως επεξηγηματικές πινακίδες και γιγαντοαφίσες με πολλές πληροφορίες, αναλυτικά σχέδια, φωτογραφίες και πλήρεις βιβλιογραφικές αναφορές ενώ πολλά από τα εκθέματα είναι διαδραστικά. Υπάρχουν σταθμοί προβολής βίντεο και κινουμένων σχεδίων επίδειξης της λειτουργίας των μηχανισμών καθώς και προβολή ντοκυμαντέρ όπου ο εκθέτης εξηγεί τη λειτουργία και τη σημασία των μηχανισμών. Η έκθεση (ταξινομημένη σε ενότητες) ακολουθεί όλες τις σύγχρονες εκπαιδευτικές αντιλήψεις της Παιδαγωγικής και Μουσειακής Αγωγής ώστε να δρα πολυεπίπεδα ως προς το μέγεθος της αρχαίας ελληνικής τεχνολογικής σκέψης και τεχνικής τόσο στην εκπαιδευτική κοινότητα όλων των βαθμίδων όσο και στο ευρύτερο κοινό. Πολλά από τα εκθέματα και τις μελέτες στις οποίες στηρίζεται η κατασκευή τους έχουν παρουσιαστεί σε διεθνή συνέδρια και εκθέσεις, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί πολλές περιοδικές εκθέσεις του μουσείου στην Ελλάδα και το εξωτερικό από τη γειτονική Κύπρο μέχρι τη μακρινή Αυστραλία.

Ανυψωτική μηχανή μεγάλων φορτίων

 Μέσα από την έκθεση δίνεται η δυνατότητα στους επισκέπτες να γνωρίσουν τις απίστευτες τεχνολογικές επιδόσεις των αρχαίων Ελλήνων και να διαπιστώσουν ότι οι αρχαίοι Έλληνες α) είχαν ανακαλύψει έναν «κινηματογράφο» ικανό να παρουσιάζει αυτόματα την πλοκή ενός μύθου με κινούμενη εικόνα και ήχο β) είχαν επινοήσει (για ψυχαγωγικό δυστυχώς μόνο σκοπό) αυτοκινούμενα οχήματα (αυτοκίνητα) με αυτόματη πλοήγηση, με κιβώτιο ταχυτήτων, υδραυλικές προγραμματιζόμενες βαλβίδες και άλλα περίπλοκα εξαρτήματα γ) χρησιμοποιούσαν λειτουργικά ρομπότ με σκοπό να τους υπηρετούν δ) είχαν ανακαλύψει την αρχή του ατμοστροβίλου ε) χρησιμοποιούσαν πολύπλοκα αστρονομικά μετρητικά όργανα ακριβείας (όπως έναν αναλογικό υπολογιστή, ένα G.P.S, ένα θεοδόλιχο-χωροβάτη, κ.ά.) που τους επέτρεπαν να υπολογίζουν με ακρίβεια γεωδαιτικά και αστρονομικά στοιχεία στ) είχαν επινοήσει ευφυείς μηχανές με κερματοδέκτη ζ) χρησιμοποιούσαν πολύπλοκα ανυψωτικά μηχανήματα ικανά να οικοδομούν πανύψηλα κτίσματα με ολιγάριθμο προσωπικό η) διέθεταν ωρολόγια (και ξυπνητήρια) ικανά να λειτουργούν αυτόματα και αδιάκοπα χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, κ.ά. Όλα αυτά αποδεικνύουν την υψηλής στάθμης τεχνολογία του πολιτισμού των αρχαίων Ελλήνων που δεν είχε σχεδόν τίποτα να ζηλέψει από την πρώιμη σύγχρονη τεχνολογία και που θα είχε οδηγήσει (αν οι οικονομικοκοινωνικοπολιτικές συνθήκες της εποχής το επέτρεπαν) στη Βιομηχανική Επανάσταση από την ελληνιστική εποχή με απρόβλεπτες συνέπειες για την ανθρωπότητα.

Η αφιλοκερδής μεταφορά της έκθεσης (μετά από πρόσκληση) σε άλλες περιοχές (στην Ελλάδα και το εξωτερικό) θα δώσει τη δυνατότητα να γνωρίσουν περισσότεροι Έλληνες και ξένοι αυτήν την εντελώς άγνωστη πτυχή του πολιτισμού των αρχαίων Ελλήνων, την καταπληκτική τεχνολογία τους.

Κωνσταντίνος Κοτσανάς

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ   Γεννήθηκε το 1963 στην Αιγείρα Αχαΐας. Σπούδασε στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών απ' όπου αποφοίτησε το 1986. Από το 1991 εργάζεται ως μόνιμος εκπαιδευτικός στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (και από το 2003 ως Δντης στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Πύργου). Έχει αφιερώσει τη ζωή του στη μελέτη του Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού και ιδιαίτερα στο πεδίο της Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας. Πολλές έρευνες, μελέτες και ανακατασκευές του που αφορούν την Αρχαιοελληνική Τεχνολογία έχουν παρουσιασθεί σε Διεθνή Συνέδρια και Εκθέσεις με εξαιρετική επιτυχία. Έχει δημιουργήσει με δικά του έξοδα και προσωπικά εκθέματα το μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας και το μουσείο Αρχαίων Ελληνικών Μουσικών Οργάνων και Παιχνιδιών που λειτουργούν με ελεύθερη είσοδο στο Κατάκολο υπό την αιγίδα του Δήμου Πύργου προσελκύοντας Έλληνες και ξένους επισκέπτες. Στα μουσεία εκτίθενται 300 περίπου λειτουργικά ομοιώματα εφευρέσεων των αρχαίων Ελλήνων και έχουν σαν στόχο να αναδείξουν μια άγνωστη πτυχή του αρχαιοελληνικού πολιτισμού και να αποδείξουν ότι η αρχαιοελληνική τεχνολογία λίγο πριν το τέλος του αρχαιοελληνικού κόσμου ήταν εξαιρετικά όμοια με τις απαρχές της σύγχρονης τεχνολογίας.. Στα εν λόγω μουσεία έχει πραγματοποιήσει πλήθος ξεναγήσεων σε μαθητές όλων των βαθμίδων της Εκπαίδευσης. Οδόμετρο Έχει πραγματοποιήσει πολλές εκθέσεις του συνόλου ή μέρους των εκθεμάτων των μουσείων στην Ελλάδα και το εξωτερικό όπως α) στη Μελβούρνη της Αυστραλίας από 4-4-11 έως 30-6-11, στο Ελληνικό Μουσείο της Μελβούρνης υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού β) στη Λεμεσό Κύπρου από 23-1-09 έως 10-3-09, στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος Λανίτη υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Παιδείας Κύπρου, του Τεχνικού Πανεπιστημίου Κύπρου και του Ιδρύματος Λανίτη, γ) στο Συνεδριακό Κέντρο ΣΠΑΠ της Ζ Εφορίας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων της Αρχαίας Ολυμπίας με τη στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού δ) στο Συνεδριακό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών με τη στήριξη του ομώνυμου Πανεπιστημίου και της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αχαϊας, κ.α. Έχει συγγράψει πέντε βιβλία σχετικά με την αρχαία ελληνική τεχνολογία. Έκθεση αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας (οδηγός εκθεμάτων), Τ.Ε.Ε.Α.ΠΗ. Πανεπιστημίου Πατρών, Πάτρα, 2007. Αρχαία ελληνική τεχνολογία (οδηγός εκθεμάτων), αυτοέκδοση, Πάτρα, 2008, (ISBN: 978-960-92786-0-7). Γνωστές και άγνωστες πτυχές της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας, Ίδρυμα Λανίτη, Λεμεσός Κύπρου, 2009. (ISBN: 978-9963-9270-2-9). Από την κιθάρα του Απόλλωνα ως την ύδραυλι του Κτησιβίου, Νομαρχιακή αυτοδιοίκηση Ηλείας, Πύργος, 2009. (ISBN: 978-960-98804-2-8). Τα μουσικά όργανα των αρχαίων Ελλήνων, αυτοέκδοση, Πύργος, 2009, (ISBN: 978-960-931614-9). ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ - Οι εφευρέσεις των αρχαίων Ελλήνων , Πύργος, 2011, (ISBN: 978-960-92786-2-1).  Ο αστρολάβος του Πτολεμαίου Είναι μέλος της Εταιρείας Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας ενώ το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος και το Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας (ΝΟΗΣΙΣ) του έχουν αναθέσει τη μελέτη και ανακατασκευή σημαντικών μηχανισμών της αρχαιότητας. Από το 1996 στα πλαίσια της διδακτικής της Τεχνολογίας στo Γυμνάσιο Κρεστένων ασχολήθηκε με την έρευνα, μελέτη και ανακατασκευή λειτουργικών ομοιωμάτων μηχανισμών και επινοήσεων του ανθρώπου από την προϊστορική, την αρχαιοελληνική, την προβιομηχανική και τη σύγχρονη εποχή. Το Σεπτέμβρη του 2002 με πρωτοβουλία της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας παρουσιάζει την έκθεση (με ανακατασκευές μηχανισμών - έργα μαθητών του) «Έργα .τεχνολογίας από το Γυμνάσιο Κρεστένων» στη Στοά του βιβλίου με μεγάλη απήχηση ως προς την ευαισθητοποίηση εκπαιδευτικών στη διδακτική του μαθήματος της Τεχνολογίας. Από το 2004 με ομάδες εκπαιδευομένων του ΣΔΕ Πύργου ασχολήθηκε με μαθητικές έρευνες - κατασκευές και συμμετείχε σε διαγωνισμούς ερευνών - κατασκευών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας αποσπώντας επαίνους και βραβεία. Η διόπτρα του Ήρωνος Το 2001 δημιούργησε τη μαθητική θεατρική ομάδα Κρεστένων που ασχολήθηκε με διάφορα θεατρικά είδη (θέατρο, κουκλοθέατρο, θέατρο σκιών, κ.ά.). Κορυφαίες δημιουργίες της ομάδας ήταν α) η «Αναβίωση των Ηραίων», β) η «Αναπαράσταση του αρχαίου πεντάθλου» στο αρχαίο στάδιο της Ολυμπίας που κινηματογραφήθηκε δύο φορές από το κανάλι της κρατικής Γερμανικής τηλεόρασης ARD στα πλαίσια σχετικών ντοκυμαντέρ και γ) η τετραλογία θεάτρου σκιών («Ο Καραγκιόζης στην αρχαία Ελλάδα», «Ο Καραγκιόζης αρχαίος Ολυμπιονίκης», «Ο Καραγκιόζης αρχαίος φιλόσοφος» και «Ο Καραγκιόζης ιεροφάντης») η οποία έχει αποσπάσει τέσσερα πρώτα βραβεία σε ισάριθμους «Αγώνες Ελληνικού Θεάτρου Σκιών» που διοργάνωσε ο Δήμος Πατρών το 2002, το 2004, το 2006 και το 2008.

ΜΕΡΙΚΑ ΕΚΘΕΜΑΤΑ                    Ι) Τα αυτόματα Θέατρα των Αρχαίων Ελλήνων

 Ξαναζωντανεύοντας 2000 χρόνια μετά το «στατόν»

αυτόματο θέατρο του Ήρωνος του Αλεξανδρέως 

τον «κινηματογράφο» των αρχαίων Ελλήνων

Ακριβής ανακατασκευή του σταθερού αυτόματου θεάτρου του Φίλωνος του Βυζαντίου (3ος αι. π.Χ.) που βελτίωσε και περιέγραψε με λεπτομέρειες ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς στο βιβλίο του «Αυτοματοποιητική». Τα αυτόματα θέατρα ήταν τα «θαύματα» της κλασικής και ελληνιστικής εποχής, έργα των Ελλήνων «θαυματοποιών» της αρχαιότητας. Στο θέατρο του Ήρωνος παρουσιάζεται αυτόματα ο μύθος του Ναυπλίου που θέλει να εκδικηθεί τους Αχαιούς που σκότωσαν τον γιο του Παλαμήδη στην Τροία.

Σκηνή 1η: Αχαιοί επισκευάζουν τα πλοία τους, μορφές κινούνται, κτυπούν με σφυριά και πριονίζουν και κρότοι εργαλείων ακούγονται σαν αληθινοί.

Σκηνή 2η : Αχαιοί σπρώχνουν τα πλοία στη θάλασσα.

Σκηνή 3η: Στη θάλασσα πλοία εμφανίζονται ξαφνικά, πλέουν σε διάταξη στόλου, κινούνται και χάνονται - η θάλασσα φουρτουνιάζει - και τα πλοία ξαναεμφανίζονται στη φουρτουνιασμένη θάλασσα να τρέχουν συνεχώς. Συχνά ξεπηδούν δελφίνια από τη θάλασσα.

Σκηνή 4η: Ο Ναύπλιος σε ακρωτήρι, με αναμμένο πυρσό, δίνει ψεύτικο σήμα στους Αχαιούς ύστερα από προτροπή της Αθηνάς.

Σκηνή 5η: Στη φουρτουνιασμένη θάλασσα φαίνονται διασκορπισμένα συντρίμμια των πλοίων και ο Αίαντας να κολυμπά. Εμφανίζεται η Αθηνά (ως από μηχανής θεός), περιφέρεται και εξαφανίζεται, ενώ πέφτει κεραυνός, ακούγεται βροντή και χάνεται η μορφή του Αίαντα.

Η αυλαία ανοιγοκλείνει μεταξύ των σκηνών.

Όλα αυτά γίνονται μόνα τους με τη δύναμη ενός μολύβδινου βάρους που πέφτει ισοταχώς σε μια κλεψύδρα με άμμο. Για την έναρξη της παράστασης αρκεί να τραβηχτεί το σχοινί στην πρόσοψη της βάσης.

ΚΛΙΜΑΚΑ 1:1, ΠΗΓΕΣ: «Ήρων, Αυτοματοποιητική»

ΙΙ) Η υφαντική τεχνολογία των αρχαίων Ελλήνων Κατακόρυφος μυκηναϊκός αργαλειός (ο «ιστός» της Πηνελόπης) Με τις λεπτομέρειες του σκύφου του Chiusi Με τη λειτουργικότητα των στημόνων του κρατήρα από το Pristicci Με τη διάταξη των αγνύθων της ληκύθου της Νέας Υόρκης Αποτελείται από τους 4 «ιστόποδες» ή «κελέοντες», επάνω στους οποίους είναι στερεωμένο το «αντίον» (το πάνω οριζόντιο κυλινδρικό ξύλο), απ' όπου κρέμεται ο «στήμων» (τα νήματα) και ο «καίρος» (το κάτω οριζόντιο κυλινδρικό ξύλο). Για το τέντωμα του στημονιού δένονταν στο κάτω μέρος του οι «αγνύθες» ή «λεαί» (πήλινα, λίθινα ή μολύβδινα υφαντικά βάρη πυραμιδικής κυρίως μορφής ). Η εναλλαγή των στημόνων γινόταν με τη βοήθεια του «μίτου», δηλαδή των θηλιών που έφερε ο «κανών», το μικρό οριζόντιο κυλινδρικό ξύλο που τραβούσε η υφάντρα πίσω – μπροστά εναλλάξ, ώστε να περνά το «πηνίον» με την «πήνη» ή «κρόκη» (το κουβάρι με το νήμα) ανάμεσα στους στήμονες. Η ύφανση γινόταν από κάτω προς τα πάνω και το υφασμένο πανί τυλιγόταν στο «αντίον». ΚΛΙΜΑΚΑ 1:1 ΠΗΓΕΣ: Για την κατασκευή χρησιμοποιήθηκαν εικονογραφικές πληροφορίες από 23 αρχαία αγγεία, που αλληλοσυμπληρώνονταν αλλά και αλληλοαναιρούνταν μερικές φορές. «John Boardman, Αθηναϊκά μελανόμορφα αγγεία», «John Boardman, Αθηναϊκά ερυθρόμορφα αγγεία», «Ίρις Τζαχίλη, Υφαντική και υφάντρες στο προϊστορικό Αιγαίο 2000-1000 π.Χ.»

                                    ΙΙΙ) Ο πυουλκός (σύριγξ)

Πρόκειται για ένα ιατρικό εργαλείο όμοιο με τη σημερινή σύριγγα. Χρησιμοποιούνταν για την απομάκρυνση του πύου με αναρρόφηση και για την προσθήκη υγρών με κατάθλιψη (ένεση).

ΠΗΓΕΣ «Ήρων ο Αλεξανδρεύς, Πνευματικά, Β18 (57)»

IV)Η ιπτάμενη περιστερά του Αρχύτα Πρόκειται για την πρώτη αυτόνομη πτητική μηχανή της αρχαιότητας. Αποτελούνταν από ένα ελαφρύ αλλά ισχυρό κέλυφος που είχε τη μορφή περιστεριού και έφερε εσωτερικά τη κύστη ενός μεγάλου ζώου. Η αεροδυναμική περιστερά ήταν τοποθετημένη με το άνοιγμα της κύστης προσαρμοσμένο στο ανοικτό άκρο ενός θερμαινόμενου στεγανού λέβητα (ή μιας ισχυρής εμβολοφόρας αεραντλίας). Όταν η πίεση του ατμού ή του αέρα υπερέβαινε τη μηχανική αντοχή της σύνδεσης, η περιστερά εκτοξευόταν και συνέχιζε την πτήση της για μερικές εκατοντάδες μέτρα με τη βοήθεια της ορμής του εξερχόμενου πεπιεσμένου αέρα της κύστης σύμφωνα με τις αρχές της αεροδυναμικής. ΠΗΓΕΣ: «Αύλος Γέλλιος, Αττικαί νύκται, Γ12»
V)Η κούπα του Πυθαγόρα Πρόκειται για ένα έξυπνο κύπελο κρασιού που έφερε μια γραμμή που καθόριζε το όριο πλήρωσης και ένα αξονικό ή καμπύλο σιφώνιο. Όταν κάποιος το γέμιζε υπερβολικά η στάθμη του υγρού κάλυπτε το σιφώνιο και άδειαζε αυτόματα. Θεωρείται εφεύρεση του Πυθαγόρα (6ος αι. π.Χ.) που ήθελε να διδάξει τους μαθητές του την αναγκαιότητα τήρησης του μέτρου στις ζωές μας. Λέγεται και κούπα του δικαίου γιατί εκφράζει τις βασικές αρχές του δικαίου (της ύβρεως και της νεμέσεως). Όταν το μέτρο ξεπεραστεί (ύβρις) δεν χάνονται μόνο όσα ξεπέρασαν το όριο αλλά και όσα έχουν αποκτηθεί μέχρι τότε. ΠΗΓΕΣ: «Ήρων ο Αλεξανδρεύς, Πνευματικά»
VI) Η πυροσβεστική αντλία του Ήρωνος Πρόκειται για μια δίδυμη καταθλιπτική εμβολοφόρα αντλία συνεχούς ροής ύδατος που χρησιμοποιούνταν για πυρόσβεση και εξακολουθούσε απαράλλακτη να έχει την ίδια χρήση μέχρι πρόσφατα. Αποτελούνταν από δύο έμβολα που παλινδρομούσανν αντίθετα με τη βοήθεια ενός αρθρωτού κοινού χειρομοχλού εντός δύο κατακόρυφων κυλινδρικών δοχείων βυθισμένων στην (πιθανότατα τροχοφόρα) υδατοδεξαμενή. Οι ανεπίστροφες βαλβίδες εισαγωγής ύδατος βρίσκονταν στον υπερυψωμένο πυθμένα των δοχείων και ανεπίστροφες βαλβίδες εξαγωγής ύδατος βρίσκονταν στη βάση των σωλήνων εξαγωγής ύδατος. Οι σωλήνες συνέκλιναν σε έναν κοινό κατακόρυφο αγωγό. Ο αγωγός στο άκρο του έφερε μια ευφυή (οριζόντια και κατακόρυφα) περιστρεφόμενη διάταξη σωληνίσκου με ακροφύσιο που επέτρεπε την ακριβή προσβολή του στόχου. ΠΗΓΕΣ: «Ήρων ο Αλεξανδρεύς, Πνευματικά»  VII)Η ιππάφεση του Κλεοίτα Πρόκειται για έναν ευφυή μηχανισμό που επέτρεπε την ετεροχρονισμένη αλλά δίκαιη εκκίνηση των αρμάτων και των ίππων στις αρματοδρομίες και τις ιπποδρομίες του ιπποδρόμου της Αρχαίας Ολυμπίας. Ο μηχανισμός εξασφάλιζε την εκκίνηση πολλών αρμάτων που ήταν βαθμιδωτά παραταγμένα στην εκτεταμένη αφετηρία του ιπποδρόμου, που είχε τη μορφή πλώρης πλοίου (Λ). Ο χειριστής του μηχανισμού απασφάλιζε την κλεψύδρα στην άκρη της αφετηρίας οπότε το χάλκινο δελφίνι χαμήλωνε σιγά-σιγά περιστρέφοντας τύμπανα με σχοινιά σε ένα βωμό ενώ ένας χάλκινος αετός που ήταν πάνω σε αυτόν υψωνόταν στον ουρανό. Παράλληλα με τη βοήθεια χρονισμένων σχοινιών σε υπολογισμένα χρονικά διαστήματα (ανάλογα με το χρόνο κάλυψης από τα άρματα της μεταξύ τους απόστασης) τα φράγματα από σχοινί των διαδρόμων έπεφταν διαδοχικά και τα άρματα ξεκινούσαν. ΠΗΓΕΣ: «Παυσανίας, Ελλάδος περιήγησις, Ηλειακά, VI 10-16»

ΠΟΛΛΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΚΑΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΕΚΘΕΜΑΤΑ ΣΤΟ http://www.kotsanas.com/gr/index_ekthemata.html

ΠΗΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ  http://www.kotsanas.com/

Ευχαριστώ πολύ τον καλό φίλο Γιάννη Δημάκη για την πολύτιμη βοήθειά του