Η Καστοριά είναι η πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού που βρίσκεται στο δυτικό άκρο της Μακεδονίας. Βρίσκεται ανάμεσα στους νομούς Φλώρινας, Γρεβενών, Κοζάνης και Ιωαννίνων ενώ στα ανατολικά συνορεύει με την Αλβανία. Είναι χτισμένη σε μια χερσόνησο δυτικά της λίμνης Ορεστιάδας (ή λίμνης της Καστοριάς) ανάμεσα στα βουνά Βίτσι και Γράμμο και το υψόμετρο της ξεπερνά τα 600 μέτρα από το επίπεδο της θάλασσας. Ο πληθυσμός της πόλης υπολογίζεται περίπου στους 20.000 κατοίκους και η επικρατέστερη άποψη για την προέλευση του ονόματος της είναι οι κάστορες που ενδημούσαν για αρκετούς αιώνες στην παρακείμενη λίμνη. Η πόλη έχει συνδέσει το όνομά της με το εμπόριο γουναρικών που άνθιζε στην περιοχή μέχρι και τις προηγούμενες δεκαετίες και απέφερε στον τοπικό πληθυσμό ένα σεβαστό μέρος του συνολικού του εισοδήματος. Τα τελευταία χρόνια ο ανταγωνισμός των αγορών και η πτώση της ζήτησης μετακίνησαν ένα σημαντικό τμήμα του εργατικού δυναμικού από τη βιοτεχνία του δέρματος και της γούνας στον ανερχόμενο τομέα του τουρισμού. Η χιλιομετρική απόσταση της Καστοριάς από την Αθήνα ανέρχεται στα 600 χιλιόμετρα ενώ από τη Θεσσαλονίκη απέχει περίπου 230 χιλιόμετρα. Το σχετικά αναβαθμισμένο οδικό δίκτυο την έχει αναγάγει σε έναν από τους πλέον αναγνωρισμένους εναλλακτικούς τουριστικούς προορισμούς.
Καστοριά: Αρχοντικά, γουναράδικα και βόλτες στη λίμνη
Από Λίνα Καπετάνιου (Καθημερινή)
Ανακαλύπτουμε την όμορφη παραλίμνια πόλη της Μακεδονίας με τα παραδοσιακά αρχοντικά και την πλούσια ιστορία. Περπατάμε στην Παλιά Πόλη αλλά και πλάι στη λίμνη και εκδράμουμε στα κοντινά χωριά και τα δασωμένα βουνά που την περιβάλλουν.
Η Καστοριά δεν είναι εύκολη πόλη. Το κρύο είναι τσουχτερό, οι δρόμοι της είναι μπερδεμένοι και η λίμνη δεν σε βοηθάει στον προσανατολισμό. Πόσες φορές χάθηκα στα στενά της δρομάκια! Και κάθε φορά που ανακάλυπτα τη λίμνη και πίστευα ότι είχα βρει το δρόμο μου, συνειδητοποιούσα ότι βρισκόμουν μπροστά σε ένα ακόμη κομμάτι της που δεν είχα ξαναδεί. Μια τεράστια γυάλινη επιφάνεια, παγωμένη από το κρύο, καθρέφτης όλων, ακόμη και του επίμονου ήλιου, βρίσκεται σχεδόν κάθε στιγμή μπροστά μου. Σαν να κινούνται σχεδόν όλα γύρω της. Η λίμνη Ορεστιάδα έχει ανακηρυχθεί από το υπουργείο Πολιτισμού μνημείο φυσικού κάλλους. Η δε Καστοριά εισβάλλει σε αυτήν, χτισμένη στο διάσελο μιας χερσονήσου, ενώ οι δύο πλευρές της λίμνης που συναντά συνιστούν τη νότια και τη βόρεια παραλία. Αρκετοί ερασιτέχνες ψαράδες κάθονται στις ακτές της με το καλάμι στο χέρι, περιμένοντας με τις ώρες κάτι να τσιμπήσει. Και κάμποσοι άλλοι παίρνουν τα μικρά βαρκάκια και απομακρύνονται από τις ακτές για να ψαρέψουν. Ισως η καλύτερη βόλτα στην πόλη περιλαμβάνει περίπατο δίπλα στη λίμνη, κάτω από πλατάνια και οξιές και με το βλέμμα πάντα καρφωμένο στην υδάτινη επιφάνεια. Ο παραλίμνιος περίπατος φαίνεται να είναι το must της πόλης. Κορίτσια στην εφηβεία κάνουν ποδήλατο, ηλικιωμένοι κύριοι, τυλιγμένοι στα χοντρά παλτά τους, σταματάνε για να ξεκουραστούν στο παγκάκι, μαμάδες κυνηγούν τα μικρά τους, φωνάζοντας να απομακρυνθούν από το νερό, μικροπωλητές πωλούν χύμα φασόλια, ενώ Ρώσοι τουρίστες βγάζουν με ενθουσιασμό φωτογραφίες, φορώντας γούνινα καπέλα.
Τα Αρχοντικά
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς
Κατά τη διάρκεια του χρόνου παραμονής σας στην πόλη σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να χάσετε την ευκαιρία να περιηγηθείτε στις γραφικές γειτονιές και να θαυμάσετε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και τον αυθεντικό αέρα που αποπνέουν ορισμένα οικοδομήματα. Συγκεκριμένα στις γειτονιές Αποζάρι και Ντολτσό θα βρεθείτε μπροστά σε μεγαλόπρεπα καστοριανά αρχοντικά που ανεγέρθηκαν τον 17ο και 18ο αιώνα και μαρτυρούν την οικονομική και καλλιτεχνική άνθηση της περιόδου όπου οι γουνοποιοί επέκτειναν τις δραστηριότητές τους πέρα από τα σύνορα της χώρας. Τα περισσότερα αρχοντικά ήταν παραλίμνια και στις αυλές τους αποθέτονταν οι βάρκες που ήταν απαραίτητες για τις μετακινήσεις. Είχαν κήπους, εσωτερικές αυλές και εκτός από την εναρμονισμένη σχέση τους με το περιβάλλον, διατηρούσαν την αίσθηση του μέτρου και εναρμονίζονταν με την ανθρώπινη κλίμακα. Κινούνται σε τρεις αρχιτεκτονικούς τύπους όμως όλα υμνούν την Μακεδονική τεχνοτροπία και αρχιτεκτονική. Μερικά από αυτά είναι επισκέψιμα, όπως του Νεράτζη Αϊβάζη που στεγάζει το Λαογραφικό Μουσείο της πόλης.
Λαογραφικό Μουσείο Αιβάζη
Λαογραφικό Μουσείο Αιβάζη
Λαογραφικό Μουσείο Αιβάζη
Λαογραφικό Μουσείο Αιβάζη
Λαογραφικό Μουσείο Αιβάζη
Λίμνη της Καστοριάς - Λίμνη Ορεστιάδα
Η λίμνη της Καστοριάς ή λίμνη Ορεστιάδα, όπως συναντάται με την επίσημη της ονομασία, είναι μία από τις ομορφότερες λίμνες της Ελλάδας και σίγουρα είναι άμεσα συνδεδεμένη με την φυσιογνωμία της πόλης της Καστοριάς. Έχει χαρακτηριστεί "Μνημείο Φυσικού Κάλλους" από το Υπουργείο Πολιτισμού και είναι επίσημα ενταγμένο στο ευρωπαϊκό δίκτυο περιβαλλοντικής προστασίας «Φύση 2000». Η έκτασή της ξεπερνά τα 28 τετραγωνικά χιλιόμετρα, βρίσκεται 630 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και το μέγιστο βάθος της φτάνει τα 10 μέτρα. Τροφοδοτείται με ύδατα από ρέματα και από αρκετές υπολίμνιες πηγές ενώ θεωρείται η δεύτερη πιο παραγωγική σε αλιεύματα λίμνη της χώρας. Επιπλέον η ευρύτερη περιοχή της λίμνης αποτελεί έναν ιδιαίτερης σημασίας υδροβιότοπο καθώς φιλοξενεί σημαντικό αριθμό υδρόβιων θηλαστικών αλλά και περισσότερα από 150 είδη πτηνών μερικά από τα οποία ξεχειμωνιάζουν εδώ. Στην περίπτωση που επισκεφτείτε την πόλη της Καστοριάς σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να παραλείψετε να απολαύσετε έναν περίπατο στις όχθες της ή να επιλέξετε μια περιήγηση με το πλοιάριο του Δήμου. Στην περίπτωση βέβαια που επιδιώκετε μια πιο ενεργητική επαφή με αυτό το φυσικό μνημείο σας προτείνουμε να επιδοθείτε σε διάφορα σπορ όπως κωπηλασία, ιστιοπλοϊα, σέρφινγκ και σκι. Ετησίως η πόλη φιλοξενεί πλήθος ναυτικών και αθλητικών εκδηλώσεων με κορυφαία εξ' αυτών τους διεθνείς αγώνες οκτάκωπων κωπηλασίας που λαμβάνουν χώρα κάθε Σεπτέμβρη.
Μοναστήρι της Μαυριώτισσας
Η ίδρυση του συγκεκριμένου μοναστηριού τοποθετείται στον 12ο αιώνα και η περίοδος ακμής του ταυτίζεται με την χρυσή περίοδο της καστοριανής γουνοποιίας. Τα κεφάλαια που συνέρρεαν εκείνη την περίοδο στην πόλη από τις εξαγωγές που πραγματοποιούνταν έδωσαν σημαντική ώθηση στον κατασκευαστικό και στον καλλιτεχνικό τομέα. Την έκφραση αυτής της εξέλιξης την συναντάμε στο πλήθος των βυζαντινών ναών και ιδιαίτερα στο μοναστήρι της Μαυριώτισσας χαρακτηριστικό γνώρισμα του οποίου είναι οι εξωτερικές του τοιχογραφίες κάτι που ήταν ιδιαίτερα συνηθισμένο στη βόρεια Ελλάδα και στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων. Επίσης κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας έχουν αφαιρεθεί από όλες τις τοιχογραφίες του ναού τα μάτια από τα εικονιζόμενα πρόσωπα. Πέραν των προσκυνηματικών λόγων κάθε χρόνο επισκέπτονται το μοναστήρι εκατοντάδες τουρίστες προκειμένου να απολαύσουν την εξαίσια φύση και τις περιπατητικές διαδρομές που βρίσκονται στην περιοχή.
ΛΙΜΝΑΙΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ
Ένας λιμναίος οικισμός στο Δισπηλιό, μαρτυρά πως η περιοχή κατοικούνταν από τα νεολιθικά χρόνια.
Ο προϊστορικός οικισμός που βρίσκεται 8 χιλιόμετρα έξω από την Καστοριά στη θέση «Νησί» ανακαλύφθηκε τυχαία το 1932.
Η πρώιμη φάση του τοποθετείται γύρω στο 5.500 π.Χ. και είναι ένας από τους αρχαιότερους λιμναίους οικισμούς που έχουν ανακαλυφθεί στην Ευρώπη. Τις καλύβες που έφτιαχναν, κυκλικές και ορθογώνιες, τις στήριζαν πάνω σε πασσαλόπηκτες πλατφόρμες. Ήταν ο σκελετός για να ανυψώσουν το επίπεδο των σπιτιών γιατί κάποια ήταν χτισμένα μέσα στη λίμνη και κάποια ανάλογα με την αυξομείωση της στάθμης του νερού άλλοτε βρισκόταν μέσα στη λίμνη και άλλοτε έξω από αυτή. Υπήρχαν και καλύβες που ήταν χτισμένες κοντά στη λίμνη. Υπολογίζεται ότι ζούσαν τρεις χιλιάδες άτομα. Έχοντας άψογη οργάνωση και πειθαρχία μάζευαν την τροφή τους, εξέτρεφαν κατοικίδια, ψάρευαν και κατασκεύαζαν εργαλεία και είδη καθημερινής χρήσης. Παράλληλα γνώριζαν μουσική και γραφή. Μια ξύλινη πινακίδα είναι ανάμεσα στα σημαντικά ευρήματα των ανασκαφών, φλογέρες από κόκαλα πουλιών, από τα παλαιότερα μουσικά όργανα που έχουν ανακαλυφθεί στην Ευρώπη και μια βάρκα από μονοκόμματο ξύλο.
Από το 2000 στην περιοχή λειτουργεί υπαίθριο οικομουσείο, στους χώρους του οποίου έχει επιχειρηθεί μια πιστή αναπαράσταση του λιμναίου οικισμού. Για το σκελετό των καλυβών χρησιμοποιήθηκαν κορμοί δένδρων, για τους τοίχους κλαδιά και σχοινί ενώ από την λάσπη της λίμνης δημιουργήθηκε ο σοβάς κάθε καλύβας που την στέγη της σκεπάζουν άχυρα. Μέσα στις κατοικίες αυτού του ξεχωριστού οικισμού, υπάρχουν αντικείμενα καθημερινής χρήσης, πιστά αντίγραφα των ευρημάτων που ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των ανασκαφών. Πήλινα αγγεία, όπως φιάλες, κύπελλα, φρουτιέρες και χύτρες καθώς και εργαλεία που είναι φτιαγμένα από πυριτόλιθο ή οστά συμπεριλαμβάνονται στα εκθέματα. Τα αυθεντικά εκτίθενται στο κτίριο του μουσείου που βρίσκεται μέσα στο χωριό Δισπηλιό.
ΚΕΙΜΕΝΑ - ΧΑΡΑ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ
πηγές πληροφοριών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου