Μονή Ζέρμας
"Παραπέρα ένα λιθανάγλυφο, με την αδρή παρασημαντική των πλουμιδιών και των ποικιλμάτων του, ιστορεί τη διαιώνια ελληνική «περιπέτεια». Γιατί και η ιστορία μας -με τις χρονολογίες, τις μορφές και τα λογής θυμητικά- μου φαίνεται πως είναι πολύ εύγλωττα γραμμένη πάνω σ' αυτές τις πέτρες.."
(Κώστας Τριανταφυλλίδης " Η ποίηση της πέτρας (ή ελεγείο και Αίνος")
Τους δυο τελευταίους αιώνες της τουρκοκρατίας αυτοδίδακτοι λαϊκοί καλλιτέχνες, μέλη των ισναφιών συνήθιζαν να λαξεύουν ή να χαράζουν στα πέτρινα περιθυρώματα και σε ένθετες πλάκες των κτιρίων σύμβολα μαγικά, αποτρεπτικά, θέματα από την ορθόδοξη λατρεία και χρονολογίες.
Ο λαϊκότροπος αυτός διάκοσμος ήταν μια από τις εκφάνσεις της παραδοσιακής τέχνης ενώ το ύφος του ήταν αποτέλεσμα των επιρροών που δέχονταν οι λιθοξόοι κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής τους περιοδείας στον ελληνικό αλλά και στον ευρωπαϊκό χώρο, στις Βαλκανικές χώρες και στη Μικρά Ασία.
Η εποχή της έντονης οικοδομικής δραστηριότητας και της καλλιτεχνικής και πολιτιστικής ανάπτυξης του 18ου αιώνα και του 19ου αιώνα οφείλεται στην οικονομική ανάκαμψη στην οποία συντέλεσε η μεγάλη δραστηριότητα των Ελλήνων εμπόρων.
Αγία Σωτήρα Βοΐου |
Η θεματολογία των λιθανάγλυφων περιλάμβανε κυρίως σταυρούς, δικέφαλους αετούς, κυπαρίσσια, δράκους, θέματα από το φυτικό και ζωικό βασίλειο, θέματα από τη θρησκευτική ζωή, από την αρχιτεκτονική και πληθώρα μοτίβων της λαϊκής τέχνης.
Τα θέματα συχνά σχετίζονται με τις μεταφυσικές δοξασίες των μικρών παραδοσιακών κοινωνιών. Τα λιθανάγλυφα φιλοτεχνούνταν και εντοιχίζονταν κοντά σε οικοδομικά ανοίγματα ή στους ακρογωνιαίους λίθους με σκοπό να λειτουργήσουν ως προστάτες του σπιτιού ή του ναού από τις επιδράσεις του κακού. Ενισχύονταν με αυτόν τον τρόπο η πεποίθηση στην ασφάλεια των ενοίκων αλλά και της περιουσίας τους από κακόβουλους παράγοντες.
Έτσι, αποτρεπτικό ή φυλακτικό χαρακτήρα είχαν συνήθως τα θρησκευτικά και πολλά ζωικά θέματα (όπως οι λέοντες εραλδικού χαρακτήρα) και ο σταυρός, που είναι το αγαπημένο θέμα της χριστιανικής τέχνης.
Τα φυτικά θέματα έχουν από αρχαιοτάτων χρόνων συμβολισμούς, ζωής, θανάτου, κομψότητας, χάρης κλπ και συναντώνται συχνά εκτός από τη λιθογλυπτική και στη ζωγραφική του 18ου και 19ου αιώνα.
Σε κάποια γεωμετρικά σύμβολα αποδίδονται πανάρχαιες αποτρεπτικές δυνάμεις, μαγικές και φυλακτικές ιδιότητες που επιβίωσαν μέσα από λαϊκές δοξασίες. Αγαπητό θέμα στη γλυπτική ήταν πάντα ο ρόδακας, που κατά τη διάρκεια των Βυζαντινών χρόνων ήταν το σύμβολο του παραδείσου και σημείο ευγονίας, αποτροπής και εξουδετέρωσης του κακού.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα δυο κοσμικά σύμβολα, ο ήλιος και η σελήνη προσωποποιημένα των οποίων η παράσταση συναντάται συχνά σε εθνόσημα Βαλκανικών χωρών.
Τα λιθανάγλυφα, ταξιδεύουν στο χρόνο φορτισμένα με συμβολισμούς, περίτεχνης ή απλοϊκής μορφής, δίνουν το δικό τους στίγμα στην ελληνική τέχνη της προεπαναστατικής περιόδου και χαρακτηρίζονται από αξιόλογη τεχνική, μεγάλο θεματικό πλούτο και άριστη αξιοποίηση των αισθητικών δυνατοτήτων της εποχής..
πηγή : διαδίκτυο
πηγή : διαδίκτυο
Σκαμνέλι Ιωαννίνων
Χρυσαυγή Βοΐου
Χρυσαυγή Βοΐου
Χρυσαυγή Βοΐου
Χρυσαυγή Βοΐου
Χρυσαυγή Βοΐου
Χρυσαυγή Βοΐου
Χρυσαυγή Βοΐου
Τρίκορφο Γρεβενών
Βυθός Βοΐου
Βυθός Βοΐου
Βυθός Βοΐου
Βυθός Βοΐου
Κυπαρίσσι Γρεβενών
Μόλιστα Ιωαννίνων
Μόλιστα Ιωαννίνων
Σαμαρίνα Γρεβενών
Σαμαρίνα Γρεβενών
Σαμαρίνα Γρεβενών
Σαμαρίνα Γρεβενών
Σαμαρίνα Γρεβενών
Σαμαρίνα Γρεβενών
Σαμαρίνα Γρεβενών
Γαναδιό Ιωαννίνων
Γαναδιό Ιωαννίνων
Καστάνιανη Ιωαννίνων
Καστάνιανη Ιωαννίνων
Βήσσανη Ιωαννίνων
Βήσσανη Ιωαννίνων
Βήσσανη Ιωαννίνων
Βουχωρίνα Βοΐου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου