Κωνσταντίνος Φάης "Ερμής του Πραξιτέλους"

 

©️Ερμής του Πραξιτέλους©️

H καταπράσινη και μαγευτική Ολυμπία στην συμβολή των ποταμών Αλφειού και Κλαδέου, υπήρξε ιερό κομμάτι γης και εκ των σπουδαιότερων συγκοινωνιακών κόμβων. Σημείο εκκίνησης και αναφοράς της παγκόσμιας αθλητικής ιστορίας και πηγή έκφρασης αρχέτυπων ιδανικών, στον χώρο της δέσποζε μεγαλοπρεπώς πλειάδα ανδριάντων κυρίως ολυμπιονικών, με την εξοχότερη περίπτωση εξ αυτών, μάλλον εκείνη του Πολυδάμαντος εκ Θεσσαλικής Σκοτούσσας, του λεγόμενου και μιμητή του Ηρακλέους. Πέραν των αθλητών, σπουδαιότατος και περίοπτος ανδριάντας της κλασικής εποχής βεβαίως, υπήρξε και ο Ερμής του Πραξιτέλους, μαρμάρινη σύνθεση ανακαλυφθείσα στον ναό της Ήρας. Ο Πραξιτέλης εξ Αθηνών, εκ των γνωστότερων γλυπτών της αρχαιότητας, εισήγαγε το γυμνό ως γλυπτικό τύπο και τις περίφημες κεκλιμένες στάσεις, την ‘’πραξιτέλεια καμπύλη S’’,  διατηρώντας εξιδανικευμένο τον όποιο συντηρητισμό. Η χρονολόγηση του προκείμενου έργου τοποθετείται στο 340 π.Χ. και το σύνολο της σύνθεσης απεικονίζει τον θεό Ερμή να φέρει στην αγκάλη του τον θεό Διόνυσο σε βρεφική ηλικία. Το σώμα του είναι γυμνό και εντόνως στιλπνό, η δε στάση του εκ πολλών χαρακτηρίζεται νωχελική και αυτάρεσκη, προμηνύουσα την γενικότερη έκφραση των γλυπτών της Ελληνιστικής περιόδου. Στην γραφιστική μου μελέτη δεν τίθεται ζήτημα πραγματισμού ή ταύτισης με το πρότυπο, δεδομένου ότι μιλάμε για πρόσωπο εντασσόμενο στο αρχαίο Ελληνικό Πάνθεο. Δημιούργησα μία προτομή βάσει του αρχαίου έργου, επιδιώκοντας να εστιάσω στην κεφαλή του Ερμού. Το οριακώς αυλακωμένο μέτωπο εν συνδυασμώ με την το βαθειά τοποθετημένο βλέμμα στις κόγχες, αποτελεί σήμα κατατεθέν πνευματικού υποβάθρου και περισκέψεως. Λιποσαρκία δεν αποτυπώθηκε από μέρους μου, εντούτοις διαφέρει από το αρχαίο έργο ως προς τον λαιμό, εδώ είναι εμφανής η έντονη μυϊκή του διάπλαση, ‘’δανεισμένη’’ από εικονιστικούς τύπους του Ηρακλέους άρα και του Μ. Αλέξανδρου (imitation heroica). Δηλαδή επιδίωξα μία σαφή αντίθεση με την ήπιο νατουραλισμό του αρχαίου Ερμού, όπως φερ’ ειπείν  συμβαίνει ανάμεσα στον εμβληματικό και υπερτροφικό Ηγεμόνα των Θερμών και τον αθλητή του Μουσείου Paul Getty. Προσωπικώς θέλησα με αυτήν την εικαστική απόδοση της αγένειας κεφαλής, να δώσω έμφαση στην τρόπον τινά φιλομειδή φυσιογνωμία του αρχαίου θεού, η οποία μου θύμισε εντόνως την αντίστοιχη του επιτυμβίου αθλητή από την Κω. Πρωτίστως όμως επιθυμώ να αποδώσω την περίτεχνη στεφάνη από φύλλα κισσού, όπως αυτή αποκαθίσταται σε γύψινη αναπαράσταση της κεφαλής του 19ου αιώνα (A. Asher 1897). Διότι σαν λεπτομέρεια, την θεωρώ μία συμβολική αρμογή με την φύση, η αγάπη προς την οποία εν καιρώ τω δεόντι επιβάλλεται να γίνει εκ νέου προτεραιότητα μας

©️Προσωπογραφία με μολύβι 3B/6B/8B, διαστάσεων 15x25 εκ.

#Ερμής #Μυθολογία #Αρχαιολογία #Ιστορία #Αρχαία_Ελλάδα #Ολυμπία #Τέχνη #Πραξιτέλης