Ανάμεσα από τα λιόδεντρα της Άμφισσας,που γλυκαίνουν το τοπίο με τα ασημόγκριζα φυλλώματά τους,ξεπροβάλλει σε λίγο η θάλασσα στην κωμόπολη της Ιτέας και ύστερα από μια διαδρομή συντροφιά με τα κύματα,φθάνουμε στον προορισμό μας.Γαλαξείδι…Ομορφιά αυθόρμητη,ποιητική, ταξιδιάρικη! Έχεις την αίσθηση ότι βρίσκεσαι σε Αιγαιοπελαγίτικο νησί..."
Ιωάννα Παραβάλου
Info:Βικιπαίδεια
Λήψεις:Φλεβάρης 2017
Λίγο πριν φτάσουμε στο Γαλαξείδι,οι υπέροχοι ελαιώνες της Άμφισσας...
Ο Ελαιώνας της Άμφισσας είναι ο μεγαλύτερος συνεχόμενος της χώρας και ανήκει στο περίφημο Δελφικό Τοπίο.Υπολογίζεται πως τον αποτελούν περισσότερα από 1.200.000 δέντρα ελιάς,κάποια από τα οποία ξεπερνούν τα πέντε μέτρα σε ύψος,ενώ η ηλικία τους χάνεται στα βάθη των αιώνων.
Τα πρώτα στοιχεία που διαθέτουμε κάνουν λόγο για μάζεμα των καρπών των αγριελιών του Ελαιώνα της Άμφισσας ήδη από την Νεολιθική Εποχή! Πρώτοι οι Πελασγοί, σύμφωνα με τις πηγές ωστόσο, φύτεψαν εδώ ελιές κατά τα προϊστορικά χρόνια. Από τότε έως σήμερα, η χρήση του χώρου δεν έχει αλλάξει ποτέ, όσοι κατακτητές κι αν πέρασαν...
Η ελιά που παράγεται στον Ελαιώνα της Άμφισσας είναι βρώσιμη.Μεγάλη,στρογγυλή,με πλούσια σάρκα, γίνεται από παστή έως γλυκό του κουταλιού!Το κλίμα της περιοχής,που χαρακτηρίζεται ως ξηροθερμικό, εμποδίζει την ανάπτυξη του κύριου εχθρού της ελιάς,του δάκου κι έτσι η χρήση φυτοφαρμάκων είναι εξαιρετικά περιορισμένη.Το πότισμα των δέντρων γίνεται με πρόχειρα φράγματα,αυλάκια και λάκκους που συγκρατούν το νερό της βροχής,μαζί και το χώμα που παρασύρεται.Έτσι, εξασφαλίζεται η υδροδότηση του Ελαιώνα της Άμφισσας που εκτίνεται σε υψομετρική διαφορά 500 μέτρων,αλλά και ο εμπλουτισμός του εδάφους από «φρέσκο» χώμα.Ο Ελαιώνας της Άμφισσας είναι χαρακτηρισμένος παραδοσιακός και προστατεύεται από ειδικές διατάξεις..
Η ονομασία Γαλαξ(ε)ίδι πρωτοεμφανίστηκε στο χρονικό διάστημα μεταξύ 6ου και 9ου αιώνα μ.Χ. Υπάρχουν πολλές εκδοχές σχετικά με την προέλευση του ονόματος.Οι γλωσσολογικές μελέτες συγκλίνουν στην άποψη ότι το τοπωνύμιο προέρχεται από το μεσαιωνικό φυτωνύμιο γαλατσίδα (ποώδες φυτό που αφθονεί στην περιοχή),το οποίο ανάγεται στον μεταγενέστερο τύπο γαλακτίς, -ίδος και επομένως ετυμολογικά ορθή είναι ηγραφή με -ι-: Γαλαξίδι.Ο περιηγητής Dodwell ισχυρίστηκε ότι η ονομασία προερχόταν από τις λέξεις γάλα και οξώδης («όμοιος με το όξος, ξινός»). Δεν ευσταθεί μορφολογικά η άποψη ότι προέρχεται από τις λέξεις γάλα και ιξός (από τον γαλακτώδη παχύρρευστο κολλώδη χυμό που εκρέει, όταν τραυματιστεί ο κορμός του).Διαδεδομένη είναι η υστερογενής άποψη ότι το τοπωνύμιο προέρχεται από την οικογένεια Γαλαξείδη που είχε εκτάσεις στην περιοχή.Διαδιδόταν μάλιστα ότι ο Γαλαξείδης ήταν ο Βυζαντινός τοπάρχης του μικρού αυτού θέματος και αυτός που ανακατασκεύασε την ερειπωμένη πόλη.Στην πραγματικότητα,όμως,το επώνυμο Γαλαξείδης προέρχεται από το τοπωνύμιο Γαλαξίδι.Σχετικά με την προέλευση του ονόματος υπάρχει και ένας μύθος για μια γοργόνα ονόματι Γάλαξα.Ο Προμηθέας την είχε ερωτευτεί γι' αυτό και την έκλεψε...
Κατά την περίοδο της αρχαιότητας,η περιοχή του Γαλαξειδίου κατοικήθηκε από τους Οζολούς ή Εσπέριους Λοκρούς τον 8ο αιώνα π.Χ.Στη συγκεκριμένη θέση υπήρχε η αρχαία πόλη Χάλαιον ή Χάλειον.Το Χάλειον ήταν μια από τις σημαντικότερες πόλεις αφού εκεί υπήρχε το ιερό του Απόλλωνα.Οι κάτοικοι του ασχολούνταν κυρίως με τη ναυτιλία και συνεπώς με το εμπόριο.Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι πρόσφατα οι μελετητές πίστευαν ότι το Γαλαξείδι ήταν συνέχεια της Οιάνθης ή Οιάνθειας.Αυτή βέβαια η άποψη σήμερα δεν θεωρείται αποδεκτή αφού ο Παυσανίας αναφέρει ότι η Οιάνθη βρισκόταν στην περιοχή της Ναυπάκτου.Επίσης και ο Πολύβιος την συγκαταλέγει ανάμεσα στις πόλεις της Αιτωλίας.Η περιοχή χαρακτηρίζεται από συνεχή παρουσία με σημαντικά ευρήματα ήδη από τη Πρωτοελλαδική περίοδο (Ανεμοκάμπι, Πελεκάρης, Κεφαλάρι, νησάκι Αψηφιά). Σημαντικός είναι ο Μυκηναϊκός οικισμός στη θέση Βίλλα καθώς και ο οχυρωμένος γεωμετρικός οικισμός στο λόφο του Αγίου Αθανασίου (περίπου 700 π.Χ.). Στην αρχαϊκή και κλασική εποχή (7ος-4ος αι. π.Χ.),παράλληλα με τον οικισμό στη θέση Βίλλα, αναπτύχθηκε στον Άγιο Βλάση το θρησκευτικό και διοικητικό κέντρο της πόλης.Γύρω στο 300 π.Χ. κατοικήθηκε η σημερινή θέση και οικοδομήθηκε το οχυρωματικό τείχος της.Ίσως την εποχή εκείνη τον έλεγχο είχε ήδη αποκτήσει το Κοινό των Αιτωλών,το οποίο και οχύρωσε την πόλη.Το Χάλειον συνέχισε να κατοικείται γνωρίζοντας ιδιαίτερη ακμή μέχρι το 2ο αι. μ.Χ
 |
|
Τον 8ο αιώνα εμφανίζεται, μετά από αιώνες απουσίας, ένα μικρό χωριό, αυτή τη φορά με την ονομασία Γαλαξείδι. Μέχρι τον 10ο αιώνα το Γαλαξείδι έχει καταφέρει να αναπτύξει σε σημαντικό βαθμό τη ναυτιλία του.Δυστυχώς η ανάπτυξη της πόλης δεν διήρκεσε πολύ αφού κατά την περίοδο της βασιλείας του Κωνσταντίνου Ρωμανού το Γαλαξείδι κυριεύτηκε δύο φορές, με δραματικές συνέπειες για τους κατοίκους, από τους Βούλγαρους.Οι συμφορές για την πόλη του Γαλαξειδίου δεν τελειώνουν εδώ.Το 1054 μια επιδημία αφάνισε πολλούς κατοίκους ενώ το 1064 μια επιδρομή των Ούζων είχε ως αποτέλεσμα τη βίαιη εκδίωξη τους από την πόλη για δύο ολόκληρα χρόνια. Το 1147 το Γαλαξείδι λεηλατήθηκε για ακόμη μια φορά, αυτή τη φορά όμως το σύνολο των κατοίκων εγκατέλειψε οριστικά την πόλη. Κατά τον 12ο αιώνα το Γαλαξείδι υπαγόταν στη Διοίκηση της Ηπείρου και πολύ πιθανόν στον Λέοντα Σγουρό του Ναυπλίου. Εκείνη την εποχή πολλές οικογένειες ευγενών έφυγαν από την Κωνσταντινούπολη και εγκαταστάθηκαν στο Γαλαξείδι[6]. Η περίοδος αυτή διακρίνεται από μία γοργή ανάπτυξη στη ναυτιλία. Οι Γαλαξειδιώτες με την υποστήριξη του αυθέντη Θεοδώρου και του δεσπότη της Ηπείρου Μιχαήλ Β' ανέπτυξαν εμπορικές σχέσεις με άλλες περιοχές της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Τελικά η ακμή του Γαλαξειδίου τέλειωσε απότομα το 1296 δηλαδή έτος θανάτου του Ιωάννη Παλαιολόγου, ο οποίος βοηθούσε συστηματικά την πόλη. Επί Ανδρονίκου Γ' Παλαιολόγου, το Γαλαξείδι βρίσκεται κάτω από την εξουσία του Δουκάτου των Αθηνών. Η Βυζαντινή εποχή κλείνει οριστικά το 1446 όταν το Γαλαξείδι και τα Σάλωνα περιέρχονται στους Οθωμανούς...
H εποχή της Τουρκοκρατίας άρχισε το 1446. Το 1494 μεταφέρθηκε η έδρα του Μπέη από τα Σάλωνα στο Γαλαξείδι. Πρώτος Μπέης που διορίστηκε ήταν ο Χατζή-Μπαμπας.Τελικά το 1502, ύστερα από εντολή της Υψηλής Πύλης, η έδρα επανήλθε στα Σάλωνα. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε όλη τη περίοδο της Τουρκικής Κατοχής, κανένας Τούρκος δεν κατοικούσε στο Γαλαξείδι.
Το 1655 τον Κορινθιακό και Πατραϊκό κόλπο λυμαινόταν ο Ντουρατζίμπεης, ο οποίος ήρθε σε σύγκρουση με τους Γαλαξειδιώτες για ασήμαντη αφορμή. Η ναυμαχία που ακολούθησε κατέληξε στη συντριβή του Ντουρατζίμπεη, ο οποίος ορκίστηκε όμως να πάρει εκδίκηση.Το Πάσχα του ίδιου χρόνου επιτέθηκε αιφνιδιαστικά και κυρίευσε το Γαλαξείδι. Αυτή η συμφορά είχε ως αποτέλεσμα την φυγή των κατοίκων του Γαλαξειδίου στα βουνά και συγκεκριμένα στα Πεντεόρια. Επέστρεψαν στο ερειπωμένο Γαλαξείδι μόνο μετά τον θάνατο του Ντουρατζίμπεη το 1669.
Η ακμή του γαλαξιδιώτικου ναυτικού ξεκίνησε την περίοδο 1720-1730, δηλαδή αμέσως μετά τη συνθήκη του Πασάροβιτς (1718).Το 1774, ύστερα από την Συνθήκη Κιουτσούκ-Καϊναρτζή, τα περισσότερα Γαλαξιδιώτικα πλοία σήκωσαν Ρώσικη σημαία. Μία μεγάλη μορφή του αγώνα της Ανεξαρτησίας διαδραμάτισε εξέχοντα ρόλο στην ανάπτυξη της ναυτιλίας, ο Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος. Ο Παπαδιαμαντόπουλος είχε συγκεντρώσει τη διακίνηση του εμπορίου της Πελοποννήσου και όλης της Δυτικής Ελλάδας. Για να απελευθερωθεί από το Μεσολογγίτικο ναυτικό άρχισε τη ναυπήγηση πλοίων στο Γαλαξείδι. Το 1803 ο Γαλαξιδιώτικος στόλος αριθμούσε 50 πλοία. Τα συνηθέστερα εμπορικά λιμάνια των Γαλαξιδιώτικων πλοίων ήταν: η Μασσαλία, η Κωνσταντινούπολη και διάφορα άλλα λιμάνια της Ισπανίας και της Ιταλίας...
Οι πρώτες διαβουλεύσεις για την έναρξη της Επανάστασης στο Γαλαξείδι είχαν ξεκινήσει από τις αρχές Μαρτίου, ύστερα από πρωτοβουλία του Ιωάννη Παπαδιαμαντόπουλου.Σε αυτή πήραν μέρος, ο επίσκοπος Σαλώνων Ησαΐας, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, ο Πανουργιάς, ο Γιάννης Γκούρας και οι πρόκριτοι της περιοχής. Στις 26 Μαρτίου σώμα 300 ανδρών αναχώρησε για την Άμφισσα. Αξίζει να σημειωθεί ότι ήταν η πρώτη πόλη της Στερεάς Ελλάδας που ύψωσε τη σημαία της Απελευθέρωσης. Οι πλοίαρχοι και οι έμποροι προσέφεραν αμέσως τα πλοία τους υπέρ της πατρίδος ενώ πολλοί Γαλαξιδιώτες έσπευσαν να πολεμήσουν στο Χάνι της Γραβιάς.Μάλιστα για να ενισχύσουν περισσότερο την επανάσταση εξέδωσαν ένα είδος εφημερίδας,την πρώτη της επανάστασης, η οποία αργότερα ονομάστηκε ψευτοεφημερίδα λόγω των υπερβολών της. Το σίγουρο είναι ότι η προσφορά της πόλης του Γαλαξειδίου στον απελευθερωτικό αγώνα του 1821 δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από κανέναν...
Οι καταστροφές του Γαλαξειδίου:Το Γαλαξείδι κατά τη διάρκεια της Απελευθερωτικού αγώνα γνώρισε τρεις μεγάλες καταστροφές.
Η πρώτη καταστροφή:Στις 8 Σεπτεμβρίου 1821 απέπλευσε για τον Κορινθιακό κόλπο ο στόλος του Ισμαήλ Μπέη Γιβραλτάρ με 30 οπλισμένα μπρίκια και 2 φρεγάτες. Στις 22 Σεπτεμβρίου, ένα αγγλικό πλοίο οδήγησε στο Γαλαξείδι τον τούρκικο στόλο. Οι Γαλαξιδιώτες μαζί με 200 άντρες του Πανουργιά αμύνονταν σθεναρά. Τη νύχτα όμως οι άντρες του Πανουργιά υποχώρησαν αφού δεν είχαν την απαραίτητη εμπειρία να αντιμετωπίσουν τους ναυτικούς κανονιοβολισμούς. Οι κάτοικοι βλέποντας το ρήγμα στην άμυνα της πόλης αλλά και την ανεπάρκεια των μαχητών εγκατέλειψαν το Γαλαξείδι. Το πρωί της 23ης Σεπτεμβρίου οι Τούρκοι εισέβαλαν στην πόλη και την κατέστρεψαν. Μέσα στο λιμάνι βρήκαν 90 πλοία, τα 13 από αυτά ήταν πολεμικά ενώ τα υπόλοιπα μικρά εμπορικά. Σύμφωνα με τους ιστορικούς οι πιθανότητες να σωθεί το Γαλαξείδι ήταν ελάχιστες αφού έπεσε θύμα των πρώτων πολιτικών διενέξεων. Η καταστροφή οφείλεται στην αδράνεια των Γαλαξειδιωτών αλλά και στη συμφεροντολογική τακτική των πολιτικών της εποχής.
Η δεύτερη & τρίτη καταστροφή:Τον Μάιο του 1825 ο Κιουταχής προκειμένου να εξασφαλίσει τα νώτα του έτσι ώστε να πολιορκήσει με ασφάλεια το Μεσολόγγι επιτέθηκε στο Γαλαξείδι και το κατέστρεψε. Βέβαια η δεύτερη αυτή καταστροφή ήταν λιγότερο επώδυνη αφού τα γαλαξειδιώτικα πλοία δεν ήταν αγκυροβολημένα στο λιμάνι. Όμως ακολούθησε χειρότερη καταστροφή, τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου, αυτή την φορά από τον Ιμπραήμ, ο οποίος κατάφερε να αρπάξει πλοία και να αιχμαλωτίσει πολλά γυναικόπαιδα, τα οποία στάλθηκαν ως σκλάβοι στην Αίγυπτο. Ύστερα από αυτή την καταστροφή, οι κάτοικοι έφυγαν και εγκαταστάθηκαν στην Ύδρα, στην Κόρινθο, στο Λουτράκι κ.α. Πολύ αργότερα η κυβέρνηση κατάφερε να επαναφέρει μερικούς Έλληνες αιχμαλώτους από την Αίγυπτο...
Το Γαλαξείδι, όπως και οι άλλες ελληνικές πόλεις, απέστειλε πολλούς νέους στο μέτωπο.Τα πρώτα κατοχικά στρατεύματα εγκαταστάθηκαν στις 15 Μαΐου του 1941 και γρήγορα κατέλαβαν το παρθεναγωγείο, το δημοτικό σχολείο, την οικία Κουτσουλιέρη, την οικία Δροσοπούλου καθώς και την οικία Πλατώνη.Στην πλειονότητα τους οι στρατιώτες ήταν Ιταλοί αφού τη διοίκηση της Στερεάς Ελλάδας είχαν αναλάβει οι Ιταλικές αρχές.Τις επόμενες μέρες συνελήφθησαν οι εν ενεργεία αξιωματικοί του στρατού ενώ οι Ιταλοί απαίτησαν από τους κατοίκους να παραδώσουν τα όπλα τους.Τον Ιανουάριου του 1942 οι Ιταλοί μετεγκαταστάθηκαν στην Ιτέα.Τον Μάρτιο του ίδιου χρόνου οι δύο Ιταλοί κατάσκοποι εξαφανίστηκαν με αποτέλεσμα να επέμβει ο Ιταλός διοικητής και να δώσει 48ωρο τελεσίγραφο στους κατοίκους του Γαλαξείδιου για να επιστραφούν πίσω σώοι. Το τελεσίγραφο έληξε και έτσι οι Ιταλοί απείλησαν την πόλη με εμπρησμό. Παρ'όλα αυτά η έγκαιρη επέμβαση του κοινοτάρχη Λουκά Πλατώνη καθώς και του πλοιάρχου Ιωάννη Ανδρεόπουλου έσωσε την πόλη από βέβαιη καταστροφή. Τα επόμενα χρόνια ήταν εξαιρετικά δύσκολα για τους Γαλαξειδιώτες αφού η πείνα τους είχε εξαθλιώσει...
Το δυστυχέστερο έτος για το Γαλαξείδι ήταν αυτό του 1944. Στις 7 Φεβρουαρίου του 1944 οι Γερμανοί κινήθηκαν απειλητικά προς τη βίλα Ζαχαριά, όπου διέμεναν μερικοί Άγγλοι αξιωματικοί. Παράλληλα συνελάμβαναν κάθε περαστικό που συναντούσαν. Στον αναβρασμό που ακολούθησε έπεσε νεκρός, ο δεκαεπτάχρονος Θεόδωρος Μπαρλιακός.Αφού καταδίωξαν τους Άγγλους αξιωματικούς, χωρίς επιτυχία, κατευθύνθηκαν στην αγορά όπου είχαν συγκεντρώσει περί τους εκατό Γαλαξειδιώτες. Από αυτούς συνέλαβαν έντεκα άτομα, τα οποία στάλθηκαν στην Αθήνα, πλην τριών όπου στάλθηκαν στη Γερμανία.Δύο ακόμα περιστατικά συνέβησαν το 1944, στα οποία απειλήθηκε το Γαλαξείδι.Το πρώτο έγινε στις 13 Μαρτίου, όταν αντάρτες κατέλαβαν ένα γερμανικό πλοίο με εφόδια, το οποίο ήταν αγκυροβολημένο στο λιμάνι λόγω κακοκαιρίας και αιχμαλώτισαν τους δύο Γερμανούς συνοδούς του. Ο διοικητής απείλησε με ολική καταστροφή της πόλης τους κατοίκους του αν δεν επέστρεφαν εντός τριών ημερών τους αιχμαλώτους. Όμως ένας τυχαίος τραυματισμός του διοικητή οδήγησε στην αντικατάσταση του και συνεπώς στη σωτηρία της πόλης. Μερικούς μήνες αργότερα, και συγκεκριμένα τον Ιουλίου, 800 περίπου Γερμανοί περικύκλωσαν την πόλη με σκοπό να συλλάβουν τους Άγγλους αξιωματικούς. Τελικά απέτυχαν αλλά για εκδίκηση συνέλαβαν 15 Γαλαξειδιώτες, οι οποίοι ύστερα από παρέμβαση του κοινοτάρχη αποφυλακίστηκαν ύστερα από 2-3 μήνες. Το τελευταίο περιστατικό συνέβη τον Αύγουστο του 1944, όταν οι Γερμανοί απέκλεισαν το Γαλαξείδι από την τροφοδοσία του Ερυθρού Σταυρού.
Η χρυσή περίοδος ακμής για το Γαλαξείδι ήταν μεταξύ 1829 και 1912. Βέβαια από την εποχή της Τουρκοκρατίας οι Γαλαξιδιώτες είχαν αρχίσει να ασχολούνται με μεγάλη επιτυχία με τη ναυτιλία. Ως αφετηρία της εποχής της ναυτιλιακής ανάπτυξης μπορεί να αναφερθεί το 1774, όταν έγινε η συνθήκη Κιουτσούκ-Καϊναρτζή. Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε ο Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος.Το 1803 το Γαλαξείδι αριθμούσε 50 πλοία και συγκαταλεγόταν στις πέντε πόλεις με τα περισσότερα πλοία στον Ελλαδικό χώρο.
Μετά την επανάσταση και αφού η πόλη συνήλθε από τις καταστροφές, η ναυτιλία άρχισε πάλι να αναπτύσσεται. Την τριετία 1838-1840 το Γαλαξείδι είχε μέσο όρο 21 ναυπηγήσεις τον χρόνο.Το ναυπηγείο της πόλης μπορούσε να συναγωνιστεί επάξια τα ξένα ενώ συνέφερε περισσότερο αφού η κατασκευή ενός πλοίου κόστιζε τα μισά σε σχέση με τα ξένα ναυπηγεία.Τα εμπορικά πλοία κινούνταν στην περιοχή της Μαύρης θάλασσας, της Αζοφικής, του Δούναβη, της Μεσογείου, της Αγγλίας κ.α. Η τοπική κοινότητα με κατάλληλες ενέργειες προσπάθησε να ενθαρρύνει τους νέους να ασχοληθούν με το εμπόριο και τη ναυτιλία γι'αυτό και ίδρυσε Ναυτικό σχολείο, στο οποίο δίδαξαν σπουδαίες προσωπικότητες όπως ο Ευθύμιος Καβάσιλας.Στα μεγάλα λιμάνια της Ευρώπης δηλαδή στο Λιβόρνο, στην Οδησσό, στην Τεργέστη, στη Μασσαλία, στη Νίκαια κ.α. ήταν εγκαταστημένοι πολλοί Γαλαξιδιώτες ναυτιλιακοί πράκτορες έτσι ώστε να συντονίζουν τις επιχειρήσεις τους. Όσο η ζήτηση αυξανόταν, τόσα περισσότερα ναυπηγεία δημιουργούνταν.Το 1860 υπολογίζεται ότι τα Γαλαξειδιώτικα πλοία έφταναν τα 300.Μέχρι το 1900 υπήρξε συνεχής ανάπτυξη της ναυτιλίας αλλά στις αρχές το 1900 παρατηρήθηκε μείωση των εμπορικών πλοίων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι ενώ το 1892 το Γαλαξείδι είχε 126 ιστιοφόρα, το 1903 είχαν μειωθεί σε 92. Σε αντίθεση με την παρακμή του εμπορίου, τα ατμόπλοια των Γαλαξιδιωτών κατάφεραν να διατηρηθούν μέχρι τη δεκαετία του 1930.
Την παρακμή της ναυτιλίας ακολούθησε το δημογραφικό πρόβλημα το οποίο παρουσιάστηκε σχεδόν αμέσως. Ο κύριος λόγος ήταν γιατί λόγω των λιγοστών δουλειών οι Γαλαξιδιώτες, οι οποίοι συνήθως δούλευαν ως καπετάνιοι ή μούτσοι σε ξένα καράβια, έπρεπε να μετακομίζουν στον Πειραιά όπου είχαν συγκεντρωθεί όλες οι ναυτιλιακές εταιρίες...
Η εβδομάδα της Αποκριάς στο Γαλαξείδι έχει ιδιαίτερη σημασία, ειδικά την καθαρά Δευτέρα όπου λαμβάνει χώρα το έθιμο του αλευρομουτζουρώματος.Το έθιμο είναι σχετικά απλό.Οι κάτοικοι μαζεύονται στο λιμάνι το μεσημέρι της Δευτέρας και εφοδιασμένοι με σακούλες αλευριού και μπογιάς.Στη συνέχεια επιδίδονται σε «επικές» μάχες, οι οποίες κρατάνε για ώρες. Το έθιμο έχει τις ρίζες του στην εποχή του Βυζαντινής Αυτοκρατορίας που οι παλιάτσοι των ιπποδρόμων χρωμάτιζαν τα πρόσωπα τους. Τη σημερινή του μορφή την έλαβε την εποχή της ιστιοφόρου Ναυτιλίας, δηλαδή από το 1840 και μετά, οπότε η γιορτή αυτή πήρε μεγάλες διαστάσεις αφού ήταν η τελευταία και αποχαιρετιστήρια πριν από την αναχώρηση των ναυτικών.
Λιμάνι Χηρόλακα . Το λιμάνι βρίσκεται σε τοποθεσία όπου στην αρχαιότητα υπήρξε το πρώτο οργανωμένο λιμάνι της περιοχής. Λέγεται ότι πήρε το όνομά του από τις χήρες που μαζεύονταν εδώ, όταν οι υπόλοιπες γυναίκες περίμεναν τους άντρες τους στο διπλανό κεντρικό λιμάνι.
Τα αρχοντικά του Γαλαξειδίου.Το μεγαλύτερο μέρος της πόλης αποτελείται από πλιθόχτιστα αρχοντικά τα οποία υπενθυμίζουν το θαυμαστό παρελθόν της πόλης. Η αρχιτεκτονική έκφραση επηρεάστηκε από το ναυτικό επάγγελμα των κατοίκων που σαν κοσμογυρισμένοι φέρνανε οικοδομικά υλικά και τεχνίτες από το εξωτερικό. Τα πρώτα αρχοντικά χτίστηκαν το 1850 ενώ η ευρωπαϊκή επίδραση είναι δανερή. Πολλά σπίτια μάλιστα έχουν νταβάνια σχεδιασμένα από Ιταλούς ζωγράφους. Μερικά από τα αρχοντικά που ξεχωρίζουν για την τεχνοτροπία τους είναι το Μπουρζέϊκο του Κατσούλη, το Δεδουσαίϊκο του καραβοκύρη Δεδούση, το Μοσχολαίϊκο, το Νινέϊκο του Π. Τσούνα κ.α.
Αμετανόητος ο Γαλαξιδιώτης καπετάνιος αρνιόταν να εγκαταλείψει το ιστιοφόρο καράβι του...
Στο παλιό καρνάγιο..
 |
|
 |
|
 |
|
 |
|
 |
|
Πολλές κι εδώ οι πόρτες οι σφαλιστές όπως και σε πολλά μέρη της πατρίδας μας που η αστυφιλία έφερε την παρακμή.Κτίρια επιβλητικά,μεγάλα και μικρά,μα όλα τους θεσπέσια,υπομένουν τη φθορά του χρόνου , χωρίς καμιά παρέμβαση ούτε από τους οικείους μα ούτε κι από τον ίδιο τον κοινωνικό ιστό. Κι αναρωτιέται κανείς πώς μπορεί κάποιος να κερδίσει την ανθρώπινη αδιαφορία;πώς να παλέψεις ώστε να διατηρηθεί η φυσιογνωμία της πόλης σου ;Ωστόσο ακόμα και σ αυτή τη ρυτιδιασμένη άποψη που αφήνουν τα σημάδια του χρόνου πίσω της η αληθινή ομορφιά ανθίσταται και προβάλλει μέσα από τα χρώματα και τις παλιές θύμησες...Τα σπίτια το γνωρίζουμε πως είναι φτιαγμένα από φθαρτά υλικά κι όλα έχουν κάποια ημερομηνία λήξης,Εκείνο που μας πονά είναι,όταν πριν το πέρας αυτής της λήξης γκρεμιστούν ... είτε από την αδιαφορία μας είτε αναγκαστικά όταν δε μπορούμε από οικονομικής απόψεως εμείς να τα προστατεύσουμε και να τα συντηρήσουμε....το χειρότερο απ όλα είναι κατά τη γνώμη μου η αδιαφορία...κι αυτό το συναντά κανείς συχνά στην επαρχία,στα χωριά και στις μικρές πόλεις.Πέτρινα σπίτια, στολίδια παραδοσιακής αρχιτεκτονικής ρημάζουν μες στο χρόνο Τα αφεντικά τους αστοί πια στις μεγαλουπόλεις ,δεν ενδιαφερονται για την τύχη τους και τούτη η πέτρα που ψυχή δεν έχει,αλλά ψυχή αναζητά και δε βρίσκει ακόμα κι αυτή ,η σκληρή και άσπλαχνη πεθαίνει από την έλλειψη συντροφιάς. Είναι λυπηρό να τ αντικρίζει κανεις...κι εδώ στο Γαλαξίδι υπάρχουν πολλά μοναχικά τέτοια σπίτια με αυλές παραμελημένες γεμάτες αγριόχορτα.Μόνο τα δεντρα τους καρποφορούν ακολουθώντας το ρυθμό των εποχών μα κι αυτοί οι καρποί τους έτσι άδοξα καταλήγουν στο έδαφος σαπίζοντας ,χωρίς να μπορεί να τους γευτεί άνθρωπος.Μικρά και μεγάλα αρχοντόσπιτα,όλα στέκουν εκεί υπομένοντας τον αφανισμό τους,ακολουθώντας την ίδια γραμμένη τους μοίρα ..."
Πόρτες σε όλα τα χρώματα και σχήματα...Καθεμιά με τη δική της ιστορία.
Ο Πέτρος Σκούρτης,αγγειοπλάστης,και η ζωγράφος Καίτη Καπή,έστησαν στο Γαλαξίδι ένα εργαστήριο και ένα μαγαζί,όπου δημιουργούν και εκθέτουν τα κεραμικά,που οι ίδιοι φτιάχνουν...Κοσμούν αρκετά σημεία της περιοχής καθώς και πόρτες ή παράθυρα.
Και από το λιμανάκι,βολτάροντας,σταμάτησαν σε κάποιο κεντρικό πεζοδρόμιο...Αρχικά νόμισα πως πρόκειται για αγάλματα(!)δεν είχαν κουνηθεί για αρκετή ώρα!
 |
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ - ΚΕΙΜΕΝΑ - ΖΩΗ ΔΟΥΝΑ
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου