Η δεύτερη επίσκεψή μου στην πόλη της Πάτρας συνδυασμένη με το κέφι και την πολυχρωμία του καρναβαλιού από τη μια μεριά αλλά και με βόλτες στην Άνω Πόλη και τις γραφικές συνοικίες Βλατερό και Τριττάκη από την άλλη...Συνοικίες καλά κρυμμένες,αμέτρητα σκαλιά,πιτσιρίκια και ζευγαράκια να κοιτούν το λιμάνι από ψηλά αλλά και τους συμμετέχοντες στο καρναβάλι οι οποίοι είχαν κατακλύσει δρόμους και πλατείες...Ήχοι μπερδεμένοι στους πεζόδρομους,καθώς η μουσική των-ομολογουμένως υπέροχων-καφέ και ουζερί δεν σου επέτρεπε ν'αρθρώσεις λέξη!Όλα αυτά κάτω από μια ασταμάτητη βροχή που φυσικά δεν εμπόδισε κανέναν!
----------
«Αλίμονό σου αν νυχτώσει,τι θα 'χεις να πεις;Ότι ξέχασες την καρδιά σου ανοιχτή και μπήκε το σκοτάδι;Ή θα κάνεις πως χειμώνιασε και μίκρυνε η ψυχή μου;
Τέτοια φυσικότητα μού θυμίζει αδοκίμαστη αγάπη».
Αυτά μου είπε στ' όνειρό μου μια όμορφη,
με θάλασσες στα μάτια και βαθιά βουνά στα λόγια της,με το όνομα Πάτρα Πόλη μου...
Διον.Καρατζάς
-----------
Info:Βικιπαίδεια,
taxidologio.
Το Πατρινό καρναβάλι είναι η μεγαλύτερη αποκριάτικη εκδήλωση στην Ελλάδα.Μετρά 180 χρόνια ιστορίας. Το καρναβάλι της Πάτρας δεν είναι ένα μεμονωμένο γεγονός αλλά ένα σύνολο εκδηλώσεων που περιλαμβάνουν χορούς,παρελάσεις,κυνήγι κρυμμένου θησαυρού,καρναβάλι των μικρών κ.ά.Οι εκδηλώσεις αρχίζουν στις 17 Ιανουαρίου και διαρκούν μέχρι την Καθαρή Δευτέρα.Κορυφώνεται το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς με την νυχτερινή ποδαράτη παρέλαση των πληρωμάτων του Σαββάτου, τη φαντασμαγορική μεγάλη παρέλαση αρμάτων και πληρωμάτων της Κυριακής και τέλος το τελετουργικό κάψιμο του βασιλιά καρνάβαλου στο μώλο της Αγίου Νικολάου στο λιμάνι της Πάτρας. Χαρακτηριστικές αρχές του είναι ο αυθορμητισμός,ο αυτοσχεδιασμός, η πηγαία έμπνευση και ο εθελοντισμός...
Δεύτερον, οι σύγχρονες ρίζες του Πατρινού Καρναβαλιού τοποθετούνται στις αρχές του 19ου αιώνα. Οι περισσότερες απόψεις συγκλίνουν στο ότι αφετηρία του Πατρινού Καρναβαλιού υπήρξε ο πρώτος αποκριάτικος χορός μετά την απελευθέρωση, που δόθηκε το 1829 στην οικία του εμπόρου Μωρέττη. Όμως ρόλο στην δημιουργία του Πατρινού Καρναβαλιού φέρονται να είχαν και οι γαλλικές δυνάμεις του στρατηγού Μαιζώνος, οι οποίες στάθμευαν στην πόλη μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους το 1828. Θεωρείται δηλαδή ότι μετέφεραν τα αποκριάτικα έθιμα της πατρίδας τους και τον καρναβαλικό τρόπο διασκέδασης τον οποίο προσέλαβαν οι ντόπιοι. Καθοριστική συνεισφορά στην εξέλιξη του θεσμού θεωρείται πως είχαν οι Επτανήσιοι, οι οποίοι συνέρρευσαν στην Πάτρα μετά την ένωση των Ιονίων Νήσων με την Ελλάδα το 1864. Πιστεύεται ότι με το κέφι τους, την ευρηματική τους διάθεση και τη ζωντάνια τους οι νησιώτες έδωσαν άλλο χρώμα στις αποκριάτικες διασκεδάσεις στην Πάτρα, που λάμβαναν τότε χώρα σε ταβέρνες και καφενεία. Επιπλέον, η ίδια η θέση της πόλης με την αυξανόμενη ακμή του λιμανιού της και τις συχνές επαφές με τη Δύση και ιδίως με την Ιταλία, με τα περίφημα καρναβάλια της όπως αυτό της Βενετίας συνέβαλαν με τα χρόνια στη διαμόρφωση του καρναβαλιού ώστε ακόμα και σήμερα να διαθέτει αρκετά μεσογειακά και δυτικότροπα χαρακτηριστικά..
Στη συνέχεια και ως συνέπεια της ευμάρειας της πόλης στα τέλη του 19ου αιώνα οι καρναβαλικές εκδηλώσεις παίρνουν πιο σταθερά χαρακτηριστικά. Η εμφάνιση των πρώτων καρναβαλικών αρμάτων τοποθετείται χρονικά στη δεκαετία του 1870. Τα άρματα τότε ήταν αποκλειστικά κατασκευές ιδιωτών, μόνο αργότερα ανέλαβε ο Δήμος Πατρέων έναν μεγάλο αριθμό κατασκευών. Στην ίδια δεκαετία, το 1872 οικοδομείται με συνεισφορές πλούσιων σταφιδεμπόρων το Θέατρο "Απόλλων" και φιλοξενεί αποκριάτικους χορούς, όπως ακριβώς και σήμερα, που συνεχίζει να έχει κεντρικό ρόλο στις καρναβαλικές εκδηλώσεις. Το 1880 την ημέρα του Αγίου Αντωνίου κάνουν την εμφάνισή τους οι πρώτες μπούλες (ομάδες μεταμφιεσμένων που τριγυρίζουν στις γειτονιές και με χιουμοριστική διάθεση κάνουν πλάκα σε φίλους, γνωστούς αλλά και άγνωστους).Το έθιμο αυτό τείνει στις μέρες μας να εκλείψει.
Όπως μαρτυρεί ο ιστορικός του Πατρινού Καρναβαλιού Νίκος Πολίτης την εποχή της Μπελ Επόκ διοργανώθηκαν ωραία καρναβάλια όπως τις χρονιές 1900, 1907, 1909 με τη συμμετοχή για πρώτη φορά ατόμων κάθε κοινωνικής τάξης και καταγωγής. Την εποχή εκείνη τοποθετείται και η εμφάνιση του εθίμου του αυγοπολέμου με κέρινα αυγά γεμάτα κομφετί (κατασκευασμένα σε ειδικές μηχανές) τα οποία έριχναν οι καρναβαλιστές από τα μπαλκόνια. Αν και το έθιμο αυτό έχει εξαφανιστεί σήμερα, θεωρείται πως αποτελεί πρόδρομο του σοκολατοπολέμου. Ιστορικές σκηνές αποκριάτικων εορτασμών από αυτή την περίοδο διασώζονται ως σήμερα μέσα από προπολεμικά επίκαιρα. Την αμέσως επόμενη δεκαετία τα πράγματα δεν είναι ευνοϊκά για το καρναβάλι, οι συνεχείς πόλεμοι και συγκρούσεις (Βαλκανικοί πόλεμοι, Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, Εθνικός Διχασμός, Μικρασιατική εκστρατεία)στέλνουν τους άνδρες στο μέτωπο και φέρνουν στην πόλη οικονομική στενότητα και δυστυχία. Στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια η κατάσταση δεν βελτιώνεται αισθητά, μόνο σποραδικές εκδηλώσεις μαρτυρούν την έλευση του Καρναβαλιού. Προφανή εξαίρεση αποτελούν τα εντυπωσιακά σε αριθμό και ποιότητα αρμάτων και εορτασμών καρναβάλια των ετών 1938 και 1939. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και ο συνακόλουθος εμφύλιος θα φέρουν μια δεκαετή αναγκαστική διακοπή...
Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 γίνονται οι πρώτες διστακτικές σκέψεις από συλλογικούς φορείς της Πάτρας για την οργανωμένη αναβίωση του καρναβαλιού. Παρά την απαισιοδοξία και την νοσταλγία για το παρελθόν το καρναβάλι ξαναγεννιέται. Οι πρωτοπόροι μουσικοί όμιλοι "Ορφέας" και "Πατραϊκή Μαντολινάτα" ανέλαβαν τότε τα ηνία της προσπάθειας. Ως τα μέσα της δεκαετίας το Πατρινό Καρναβάλι είχε επιστρέψει στις ζωές των Πατρινών αλλά και όλων των Ελλήνων, ιδίως όμως όσων είχαν την οικονομική δυνατότητα (κυρίως εύποροι Αθηναίοι) να ταξιδέψουν στην Πάτρα για να συμμετάσχουν στο καρναβάλι, όπως και στα περίφημα μπουρμπούλια. Την ίδια περίοδο ο κινηματογραφικός φακός αποτύπωσε στιγμιότυπα του καρναβαλιού σε επίκαιρα και ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου. To 1956 το καρναβάλι γίνεται στόχος επιθέσεων παραθρησκευτικών οργανώσεων, που ταξίδεψαν στην Πάτρα από άλλες περιοχές της Ελλάδας μεσούντος του καρναβαλιού για να καταγγείλουν "διαφθορά", "όργια", "Σόδομα και Γόμορα" και αποπειράθηκαν να οργανώσουν αντι-καρναβαλικά συλλαλητήρια αλλά εμποδίστηκαν από την αστυνομία. Οι εντελώς ανυπόστατες κατηγορίες συνάντησαν την αδιαφορία ή την ενόχληση των Πατρινών και των επισκεπτών του καρναβαλιού. Είναι χαρακτηριστικό πως η τοπική εκκλησία ποτέ δεν συμμερίστηκε τις απόψεις των ταραξιών έχοντας ίδια αντίληψη του αθώου, ψυχαγωγικού χαρακτήρα των εκδηλώσεων. Ακόμα, την ίδια εποχή σε ορισμένες περιπτώσεις επιβλήθηκε άνωθεν λογοκρισία σε καρναβαλικές κατασκευές των οποίων το καυστικό πνεύμα έθιγε τα κακώς κείμενα. Τέλος το 1964 χρονιά θανάτου του βασιλιά Παύλου το Καρναβάλι ματαιώθηκε...
Οι λιγοστές παραφωνίες με κανέναν τρόπο δεν σκίασαν τη μεγαλοπρέπεια του καρναβαλιού το οποίο γνωρίζει ήδη από τότε ευρύτατη πανελλαδική καταξίωση ενώ προσέλκυε και το βλέμμα ορισμένων διεθνών ΜΜΕ.Το 1966 το καρναβάλι μπήκε σε νέα βάση. Ο δημοσιογράφος Νίκος Μαστοράκης μετά από πρόσκληση της δημοτικής αρχής, εισήγαγε στην Πάτρα στο πλαίσιο του Καρναβαλιού το Κυνήγι του Κρυμμένου Θησαυρού στο οποίο πήραν μέρος 94 Πατρινοί και επισκέπτες με τα αυτοκίνητα τους. Πρώτη νικήτρια αναδείχτηκε η ομάδα ενός φίλου του καρναβαλιού από τη Θεσσαλονίκη, του Άλκη Στέα ο οποίος δέχτηκε να παρουσιάσει το παιχνίδι την επόμενη χρονιά. Έτσι, ο Στέας (ένας από τους πρωτοπόρους της ελληνικής τηλεόρασης) παρέμεινε για δεκαετίες ο χαρακτηριστικός παρουσιαστής του καρναβαλιού το οποίο μπήκε σε κάθε ελληνικό σπίτι από τις τηλεοπτικές συχνότητες της ΕΡΤ. Εκφράσεις του όπως "η καρναβαλούπολη της Ελλάδας", για την Πάτρα και "συνεχίστε να χορεύετε" προς τους καρναβαλιστές θα μείνουν ιστορικές.Το 1974 ξεκινά η σύγχρονη φάση του καρναβαλιού, οι καρναβαλιστές πείθονται να εγκαταλείψουν τα αυτοκίνητά τους και να παρελάσουν πεζή στους δρόμους (ως τότε μόνο τα άρματα παρήλαυναν). Το θέαμα κορυφώνεται, το καρναβάλι γιγαντώνεται και η Πάτρα κατακλύζεται από εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες...
Ψυχή του καρναβαλιού αποτελούν οι δεκάδες χιλιάδες καρναβαλιστές Πατρινές, Πατρινοί, επισκέπτες και φίλοι του Πατρινού Καρναβαλιού άνθρωποι κάθε ηλικίας οι οποίοι συμμετέχουν αυθόρμητα στις καρναβαλικές εκδηλώσεις τόσο στις επίσημες όσο και σε εκατοντάδες άλλες ανεπίσημες όπως αποκριάτικοι χοροί, μπαλ μασκέ και γλέντια σε σπίτια, γειτονιές, κλάμπ, καφέ, εστιατόρια κτλ. Καθοριστικό ρόλο στην προετοιμασία και τέλεση των εορτασμών έχουν οι καρναβαλικές ομάδες, οι οποίες είναι γνωστές ως groups ή "πληρώματα" από το γεγονός ότι αρχικά ήταν πλήρωμα αυτοκινήτου. Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες ένα μεγάλο μέρος του βάρους της διοργάνωσης αναλαμβάνει σταθερά ο Δήμος Πατρέων μέσω της Κοινωφελούς Επιχείρησης "Καρναβάλι Πάτρας" η οποία εποπτεύει και το καρναβαλικό εργαστήρι, μοναδικό χώρο στην Ελλάδα όπου κατασκευάζονται τα μεγαλειώδη άρματα του βασιλιά Καρνάβαλου και της συνοδείας του καθώς και άλλες κατασκευές που κοσμούν την πόλη στη διάρκεια της Αποκριάς. Το καρναβάλι ενίοτε λαμβάνει την οικονομική στήριξη του ΥΠΠΟ και άλλων φορέων καθώς και ιδιωτών χορηγών. Όμως η επίσημη στήριξη είτε δημοτική είτε κρατική ήρθε να ενισχύσει έναν πατροπαράδοτο θεσμό και όχι να δημιουργήσει κάτι εκ του μη όντος όπως συμβαίνει με τις αποκριάτικες εκδηλώσεις άλλων.
Στις 17 Ιανουαρίου κάθε χρόνο, κάνει την εμφάνισή του στους δρόμους της Πάτρας ο τελάλης του Πατρινού Καρναβαλιού, τα τελευταία χρόνια μια ειδική κατασκευή με τη μορφή μουσικού άρματος. Ο τελάλης αναγγέλλει με κάθε καρναβαλική επισημότητα την έναρξη του Καρναβαλιού με ένα σκωπτικό μήνυμά του και καλεί τους Πατρινούς να συγκεντρωθούν το βράδυ της ίδιας μέρας στην Τελετή Έναρξης, στην κεντρική πλατεία της πόλης, την Πλατεία Γεωργίου. Εκεί κατά τη διάρκεια μιας φαντασμαγορικής γιορτής με στοιχεία έκπληξης, μιας και το περιεχόμενό της κρατιέται μυστικό ως την τελευταία στιγμή, κηρύσσεται η έναρξη του Πατρινού καρναβαλιού από τον Δήμαρχο Πατρέων από τον εξώστη του Δημοτικού Θεάτρου Απόλλων...
Η γιορτή της Τσικνοπέμπτης έχει ιδιαίτερο χρώμα στην Πάτρα εξαιτίας και της επιρροής του καρναβαλιού. Την ημέρα εκείνη εκατοντάδες Πατρινοί στήνουν ψησταριές σε κάθε σημείο της πόλης. Όμως επίκεντρο των εκδηλώσεων αποτελεί η Άνω Πόλη, η παλιά συνοικία Τάσι και κυρίως η οδός Γερμανού και οι δρόμοι γύρω από αυτή. Λαϊκά και καρναβαλικά δρώμενα, μουσικές κομπανίες συμπληρώνουν τη βραδιά της άφθονης κατανάλωσης ψητού κρέατος και οινοποσίας. Άλλοτε εκείνες της ημέρες πριν την Αποκριά στην Πάτρα αναβίωνε μια χαρακτηριστική παράδοση, "ο γάμος της Γιαννούλας της κουλουρούς". Η Γιαννούλα ήταν υπαρκτό πρόσωπο, επρόκειτο για μια φτωχή γυναίκα της Άνω πόλης που έζησε στην περίοδο πριν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και κύρια δραστηριότητά της ήταν η πώληση κουλουριών που της εξασφάλιζε τα προς το ζην. Ορισμένοι Πατρινοί εκμεταλλευόμενοι την αφέλειά της και το ευφάνταστο του χαρακτήρα της, της έταζαν πως θα την παντρέψουν με τον πρόεδρο της Αμερικής Ουίλσον. Η σχετική φάρσα περιλάμβανε άφιξη του Ουίλσον με πλοίο στο λιμάνι και άνοδό του στην Άνω πόλη όπου θα τελούνταν και ο γάμος με τη Γιαννούλα. Η εύπιστη κουλουρού υποδεχόταν τον υποτιθέμενο Ουίλσον, Ιούλσο όπως τον πρόφερε η ίδια, και που φρόντιζαν πάντα να τον ντύνουν με φράκο και ημίψηλο, αλλά ώσπου να αντιληφθεί την ειρωνεία της στιγμής, το πλήθος των συγκεντρωμένων για το γάμο είχε διασκεδάσει με την ψυχή του. Το θέαμα επαναλήφθηκε αρκετές χρονιές.
Το καρναβάλι των μικρών:
Σημαντική καινοτομία της τελευταίας δεκαετίας -με ρίζες όμως στο baby rally που πρωτοδιοργανώθηκε το 1968 με πρωτοβουλία του Φυσιολατρικού Συνδέσμου Πατρών και πανευρωπαϊκή αποκλειστικότητα του Πατρινού Καρναβαλιού αποτελεί το "Καρναβάλι των Μικρών" που κορυφώνεται με την Μεγάλη Παρέλαση των Μικρών κάθε Κυριακή του Ασώτου. Εκείνη την ημέρα χιλιάδες μικροί καρναβαλιστές από την Πάτρα, τη Δυτική Ελλάδα αλλά και από όλη την Ελλάδα παρελαύνουν στους κεντρικούς δρόμους της Πάτρας σε ομάδες ανάλογα με το νηπιαγωγείο, το σχολείο τους, το φροντιστήριό τους, τη σχολή χορού τους. Μαζορέτες και η νεανική μπάντα του Δήμου συνοδεύουν τα παιδιά. Με την πάροδο των χρόνων το Καρναβάλι των Μικρών ακολουθεί τη δική του επιτυχημένη πορεία συναγωνιζόμενο επάξια εκείνο των μεγάλων. Ειδικά τραγούδια γράφονται γι αυτό, διεξάγονται ειδικοί διαγωνισμοί και παιχνίδια, ενώ το Καρναβαλικό Συνεργείο του Δήμου κατασκευάζει ειδικά άρματα εμπνευσμένα από δημοφιλή παραμύθια. Στην πλατεία Υψηλών Αλωνίων στήνεται συνήθως η καρναβαλούπολη, ογκώδεις χαρούμενες κατασκευές καρναβαλικού χαρακτήρα με τις οποίες μπορούν να παίξουν τα παιδιά. Αξιοσημείωτο είναι πως το καρναβάλι των Μικρών διεξάγεται σε συνθήκες απόλυτης ασφάλειας για τα παιδιά καθώς παρελαύνουν μαζί τους και οι δάσκαλοι, επιβλέποντες και οι κηδεμόνες τους. Το καρναβάλι των μικρών αποτελεί βασικό στοιχείο της καρναβαλικής διαπαιδαγώγησης των παιδιών και "φυτώριο" καρναβαλιστών.
Tο παιχνίδι του κρυμμένου θησαυρού:
Οι ομάδες του Κρυμμένου Θησαυρού συγκροτούνται είτε από μόνιμες συντροφιές καρναβαλιστών είτε από παρέες στα γυμνάσια και τα λύκεια της πόλης, συνάδελφους στη δουλειά ή γνωστούς στη γειτονιά. Έχουν ένα όνομα ως ομάδα και ένα θέμα - που δίνει και το όνομα κάθε χρονιάς- για τη μεταμφίεσή τους.Ανάλογα με την καρναβαλική θητεία- παιδεία των μελών και τον χρόνο που διαθέτουν προσανατολίζονται είτε μόνο στη συμμετοχή στις παρελάσεις είτε και στη συμμετοχή στα παιχνίδια και τους διαγωνισμούς του κρυμμένου θησαυρού. Αυτά τα παιχνίδια περιλαμβάνουν ερωτήσεις από ιστορία, φιλολογία, μαθηματικά ή από πρακτικές γνώσεις, ασκήσεις πλοήγησης μέσα από κρυμμένα ενδεικτικά στοιχεία διασκορπισμένα σε ολόκληρη την πόλη, καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς ζωγραφικής, παντομίμας, θεατρικών στιγμιοτύπων κι ότι άλλο βάλουν στο μυαλό τους οι διοργανωτές του παιχνιδιού. Οι επιδόσεις των ομάδων στις διάφορες φάσεις του παιχνιδιού βαθμολογούνται κι έτσι αναδεικνύεται ο μεγάλος νικητής. Αρκετές ομάδες διατηρούν γραφεία και λέσχες στη διάρκεια της καρναβαλικής περιόδου, πολλές διοργανώνουν πάρτυ και χορούς ή και δημόσιες εκδηλώσεις σε δρόμους και πλατείες. Μερικές μετέχουν στη παρέλαση έχοντας κατασκευάσει και καρναβαλικό άρμα σχετικό με το θέμα της μεταμφίεσής τους. Ο αριθμός των μελών μιας ομάδας κυμαίνεται από 50 άτομα έως 300, συχνά και περισσότερα. Στο καρναβάλι του 2006 πήραν μέρος 239 ομάδες. Τα τελευταία χρόνια στα μέλη τους περιλαμβάνονται κι άτομα από άλλες πόλεις που θέλουν όχι απλά να παρακολουθήσουν το πατρινό καρναβάλι άλλα και να συμμετάσχουν στις εκδηλώσεις του...
Τα μπουρμπούλια:
Παραδοσιακό, αποκλειστικά Πατρινό, έθιμο. Απογευματινοί χοροί στους οποίους οι ντάμες προσέρχονται ελεύθερα, χωρίς εισιτήριο και χωρίς συνοδό αλλά με μαύρο φαρδύ και μακρύ ντόμινο και μάσκα ώστε να μην αναγνωρίζονται και έχουν την πρωτοβουλία στην εκλογή καβαλιέρου στο χορό.
Στα χρόνια που οι σχέσεις των δυο φύλλων ήταν υπό αυστηρή επιτήρηση το μπουρμπούλι ήταν μια ετήσια απόδραση και τόπος πραγματικών αλλά και φανταστικών ερωτικών περιπετειών. Γίνονται και σήμερα για να διατηρείται η παράδοση...
H νυχτερινή"ποδαράτη"παρέλαση:
Λέγεται και ποδαράτη επειδή δεν συμμετέχουν άρματα αλλά μόνο οι ομάδες του κρυμμένου θησαυρού.
Η νύχτα, οι φωτισμοί, η γρήγορη ροή, τα χρώματα και το κέφι συνδυάζονται δίνοντας ένα φαντασμαγορικό θέαμα...
H "μεγάλη"παρέλαση:
Η κορυφαία εκδήλωση του Πατρινού Καρναβαλιού. Προηγούνται τα καρναβαλικά άρματα του Δήμου κι ακολουθούν χωρίς τελειωμό οι ομάδες του κρυμμένου θησαυρού. Παρά την ικανοποιητική ροή που επιτυγχάνεται η παρέλαση, λόγω του μεγάλου αριθμού των συμμετεχόντων (35.000-40.000 τα τελευταία χρόνια), διαρκεί αρκετές ώρες. Διασχίζει την πόλη, παρακολουθείται από δεκάδες χιλιάδες θεατές στα πεζοδρόμια, τα μπαλκόνια των σπιτιών και τις κερκίδες και μεταδίδεται τηλεοπτικά, όπως κι αυτή του Σαββάτου, από το εθνικό δίκτυο...
H τελετή λήξης:
Διεύρυνση της παραδοσιακής καύσης του άρματος του Καρναβάλου με συναυλίες, χορούς, αποχαιρετισμό στο καρναβάλι που τέλειωσε, αναγγελίες για το επόμενο και πολλά- πολλά πυροτεχνήματα.Γίνεται στο λιμάνι το βράδυ της Κυριακής και μεταδίδεται,επίσης, τηλεοπτικά...
Πατρινό Καρναβάλι
Μας τρελαίνεις σαν έρχεσαι κάθε χρονιά
Και μας κάνεις να νιώθουμε κάθε φορά
Το Πατρινό το Καρναβάλι,
Σαν να το βλέπουμε για πρώτη φορά
Πατρινό Καρναβάλι για πάντα
Έλα να μάθεις τι θα πει Πατρινός
Πατρινό Καρναβάλι για πάντα
Έλα να ζήσεις για λίγο τρελός...
Όλη η Πάτρα χορεύει
Απ’ το βράδυ μέχρι τ’ άλλο πρωί
Κι όταν ξανανυχτώσει
Κάποια ιδέα θα πέσει
Κι άντε πάλι απ’ την αρχή
Τρελός χορός μέχρι το πρωί
Πατρινό Καρναβάλι για πάντα
Όλοι στους δρόμους ξενύχτες γυρνούν
Πατρινό Καρναβάλι για πάντα
Όλοι τα πίνουν χορεύουν γελούν
Οι απόκριες φτάσαν
Τα μπουρμπούλια θ’ ανοίξουν τα ντόμινο θα βγουν
Να χορέψουν στις πίστες και να ντυθούν
Πάλι σ’ αυτό το καρναβάλι
Ξεφάντωμα τρελό και πάλι..."
Τάσος Μαραγκός
 |
 |
 |
Κατασκευάστηκε από τον Ιουστινιανό μετά τον καταστροφικό σεισμό του 551 με υλικά προχριστιανικών οικοδομημάτων για την άμυνα της περιοχής και των κατοίκων της. Στους αιώνες που ακολούθησαν και έως το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, παρέμεινε σε αδιάκοπη χρήση για την άμυνα της πόλης, αλλά και ως διοικητικό και στρατιωτικό κέντρο. Στους Βυζαντινούς αιώνες, μέχρι τον ερχομό των Φράγκων (1205) το πολιόρκησαν Σλάβοι, Σαρακηνοί, Βούλγαροι, Νορμανδοί κ.α. χωρίς όμως να κατορθώσουν να το κατακτήσουν. Στα 805 μ.Χ. οι κάτοικοι της πόλης πολιορκήθηκαν στο κάστρο από Σλάβους και Σαρακηνούς και η νίκη τους που αποδόθηκε σε θαύμα του πολιούχου Αγίου Ανδρέα, ήταν σημαντική για την αναχαίτιση των βαρβαρικών επιδρομών στην Πελοπόννησο.
Οι Φράγκοι σταυροφόροι, το μεγάλωσαν, το ενίσχυσαν και άνοιξαν τάφρο στις τρεις πλευρές του. Το 1278 υποθηκεύτηκε στο Λατίνο Αρχιεπίσκοπο ενώ το 1408 παραχωρήθηκε από τον Πάπα για πέντε χρόνια και έναντι μισθώματος, στους Ενετούς. Στα χέρια του Λατίνου Αρχιεπισκόπου έμεινε έως το 1430 που απελευθερώθηκε από τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο. Ο Κωνσταντίνος προχώρησε σε προσθήκες και επισκευές των τειχών. Οι Τούρκοι το κατέλαβαν το 1458 και παρέμειναν εκεί όλη σχεδόν την περίοδο της Τουρκοκρατίας στην Ελλάδα. Το κάστρο πέρασε στα χέρια των Ελλήνων μόλις το 1828 μετά την παράδοσή του από την τουρκική φρουρά στο Γάλλο στρατηγό Μαιζόν κατά τη γαλλική Εκστρατεία του Μωριά. Στα χρόνια 1941-1944 ήταν στη γερμανική κατοχή από την οποία ελευθερώθηκε μαζί με την Πάτρα στις 4 Οκτωβρίου 1944. Από το 1973 το Κάστρο είναι στην εποπτεία της 6ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
 |
Στο κίτρινο αυτό σπίτι,πραγματοποιήθηκε μέρος των γυρισμάτων της σειράς"Λόγω τιμής"που προβλήθηκε στο Μega την περίοδο 1996-1997.
Η πιο κοινή εξήγηση που δίδεται για το όνομα της πόλης βασίζεται στην μυθολογία και σύμφωνα με αυτή προέρχεται από τον Πατρέα, το μυθικό οικιστή της πόλης,έναν Αχαιό από τη Σπάρτη.Κατά τον μύθο, ο Πατρέας,αφού ήρθε επικεφαλής αποίκων στην περιοχή της Αρόης, έδιωξε τους Ίωνες κατοίκους της και μεγάλωσε την πόλη μέσω της συνένωσης των προϊστορικών οικισμών της Αρόης, της Άνθειας και της Μεσσάτιδος και έδωσε στο συνοικισμό το όνομα Πάτραι (πληθυντικός αριθμός)...
 |
 |
 |
Μερική άποψη από την Άνω Πόλη.
Η Πάτρα είναι το μεγαλύτερο οικονομικό,εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο της Πελοποννήσου και της δυτικής Ελλάδας.Κατά τη διάρκεια των τεσσάρων χιλιετιών της ιστορίας της και ειδικότερα στη Ρωμαϊκή περίοδο, η Πάτρα αποτέλεσε κοσμοπολίτικο κέντρο της Μεσογείου. Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, είναι ο τόπος του μαρτυρίου του Αγίου Ανδρέα, ο οποίος είναι και ο πολιούχος της πόλης. Το 1821 η Πάτρα ήταν από τις πρώτες πόλεις της Πελοποννήσου που επαναστάτησαν εναντίον των Τούρκων, αν και παρέμεινε υπό την κατοχή τους έως το 1828 (βλέπε: Ξεσηκωμός της Πάτρας). Αποκαλείται Πύλη της Ελλάδας προς τη Δύση, καθώς είναι διεθνές εμπορικό κέντρο, μεγάλο λιμάνι και κομβικό σημείο για το εμπόριο και την επικοινωνία με την Ιταλία και την Ευρωπαϊκή Δύση. Η πόλη διαθέτει δύο πανεπιστήμια (Το Πανεπιστήμιο Πατρών και το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο) και ένα Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (Τ.Ε.Ι.) και συνδεδεμένα με αυτά ερευνητικά ινστιτούτα, που την καθιστούν επιστημονικό κέντρο με σημαντικές επιδόσεις στην τεχνική εκπαίδευση. Η σύγχρονη γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου συνδέει το προάστιο της Πάτρας Ρίο με το Αντίρριο της Αιτωλοακαρνανίας, ενώνοντας την Πελοπόννησο με τη δυτική Στερεά Ελλάδα. Επιπλέον, η πόλη καυχιέται για το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό, μεσογειακού τύπου καρναβάλι της, το περίφημο Πατρινό καρναβάλι, τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα του οποίου είναι τα σατιρικά και φαντασμαγορικά άρματα και οι θεαματικοί χοροί και παρελάσεις. Η τοπική πολιτιστική σκηνή ξεχωρίζει στις θεατρικές και τις πλαστικές τέχνες και τη σύγχρονη αστική λογοτεχνία. Η πόλη της Πάτρας ήταν επίσης η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2006.
Η Πάτρα έχει μακρά παράδοση στα πολιτικά πράγματα της χώρας, έχοντας αναδείξει μεγάλο αριθμό Πρωθυπουργών στην ελληνική ιστορία: η οικογένεια Παπανδρέου (τρεις Πρωθυπουργοί, Γεώργιος, Ανδρέας, Γιώργος), ο Δημήτριος Γούναρης, ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος είναι μερικά γνωστά παραδείγματα. Πατρινός ήταν και ο πρώην πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κωστής Στεφανόπουλος...
Άποψη από την Άνω Πόλη,καθώς ο κόσμος συγκεντρώνεται για την παρέλαση του Σαββάτου.
---------------
Ένα κεντρικό χαρακτηριστικό της αστικής γεωγραφίας της Πάτρας είναι η διαίρεσή της στην Άνω και Κάτω πόλη, που συνδέονται μεταξύ τους με σκάλες. Αυτό είναι αποτέλεσμα μιας αλληλεπίδρασης ανάμεσα στη φυσική γεωγραφία της περιοχής και του μοντέλου ανθρώπινης κατοίκησης. Η Κάτω πόλη, η οποία περιλαμβάνει τον αστικό πυρήνα του 19ου αιώνα και το λιμάνι, βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα και απλώνεται μεταξύ των εκβολών των ποταμών Γλαύκου και Χαράδρου και είναι χτισμένη πάνω σε ένα αρχικά ποταμογενές και ελώδες έδαφος, ενώ η Άνω πόλη καλύπτει την περιοχή των παλαιότερων οικισμών, γύρω από το φρούριο, πάνω στις δυτικότερες υπώρειες του Παναχαϊκού όρους (1.928 μέτρα)πριν τον Πατραϊκό Κόλπο...
 |
 |
Κι όμως...μόλις μια ανάσα από το πολύβουο κέντρο της πόλης!
 |
 |
Ω ναι,για μάσκες πρόκειται!
Απόγευμα Σαββάτου...
Το παλαιό νοσοκομείο στην πλατεία Κορυδαλλού.
Είναι νεοκλασικό κτίριο του Δανού αρχιτέκτονα C.E. Hansen το οποίο λειτούργησε σαν νοσοκομείο από το 1872 έως το 1973.Λειτουργεί σήμερα ως Πολιτιστικό Πολύκεντρο του Δήμου της Πάτρας...
Ο Ιερός Ναός του Παντοκράτoρα.
Χτίστηκε πάνω στα ερείπια αρχαίου ναού του Ολυμπίου Διός το 900 μ.Χ. περίπου. Είναι ο πρώτος καθεδρικός ναός της Πάτρας, βυζαντινού ρυθμού και αντίγραφο του ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη.Διακρίνεται για τους όμορφους τρούλους του, οι οποίοι εξωτερικά είναι μολύβδινοι, και τον υπέροχο εσωτερικό του διάκοσμο. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας μετατράπηκε σε τζαμί (Κιουρσούμ τζαμί).
Το 1687 ο Μοροζίνι κατάργησε το τζάμι και μετονόμασε το ναό σε Αγίου Μάρκου.Το 1828 μετατράπηκε σε νοσοκομείο για τους στρατιώτες του Μεζόν, με την απελευθέρωση όμως επανήλθε στην αρχική του κατάσταση και αποτελεί πλέον μοναδικό θρησκευτικό μνημείο στην περιοχή.
Βρίσκεται κάτω από το κάστρο της Πάτρας και αποτελεί σημείο αναφοράς για την άνω πόλη...
O Iερός Ναός Παντοκράτορος είναι κτισμένος πάνω στην εμπορικότερη οδό επί τουρκοκρατίας την γνωστή οδό Μπολσοκάκ, που δεν είναι άλλη από την σημερινή οδό Παντοκράτορος. Πάνω σε αυτόν τον δρόμο υπήρχαν καταστήματα, πολυτελείς κατοικίες τούρκων αξιωματούχων καθώς και το πολυτελές Σεράι του Μπέη Κούνα, γνωστό σαν το Σεράι της κυρά Κούνενας.
Από τον Παντοκράτορα, μέχρι το Κάστρο των Πατρών, την σημερινή οδό Γερμανού και περίπου μέχρι τα Ταμπάχανα, ήταν η συνοικία της Μουριάς, που είχε πάρει το όνομα της από ομώνυμο δένδρο που υπάρχει ακόμη και σήμερα, πίσω από το Ιερό του Ναού. Το δένδρο αυτό σύμφωνα με σχετική έκθεση δύο γεωπόνων φυτεύτηκε περί το 1540, αναφέρεται από ξένους περιηγητές, την ιστορία της πόλης των Πατρών του Κώστα Τριανταφύλλου και του Στέφανου Θωμόπουλου.
 |
Το Ρωμαϊκό Ωδείο της Πάτρας είναι μεγαλοπρεπές κτίσμα ρωμαϊκών χρόνων που σήμερα έχει ανακατασκευαστεί και χρησιμοποιείται για μουσικές εκδηλώσεις. Βρίσκεται στα δυτικά του Κάστρου, στην Άνω πόλη δίπλα στο Ρωμαϊκό στάδιο και ανάμεσα στις οδούς Παλιών Πατρών Γερμανού, Σωτηριάδου, Παντοκράτορος και την πλατεία Αγίου Γεωργίου. Έχει πρόσοψη προς τα νότια και είναι επενδυμένο με τούβλα , σήμερα οι κλίμακες του είναι επενδυμένες με μάρμαρο.
Το Ωδείο κατασκευάστηκε πιθανότατα στα χρόνια του Αυγούστου.Ο Παυσανίας αναφέρει ότι ήταν παλιότερο από το Ωδείο Ηρώδου του Αττικού και βρισκόταν συνεχόμενο της ρωμαϊκής αγοράς της πόλης, ήταν στολισμένο λαμπρά αλλά όχι όπως το Ηρώδειο που το θεωρούσε λαμπρότερο.
Στα χρόνια που πέρασαν το Ωδείο έπαθε ζημιές από φυσικές καταστροφές και επιδρομές και επιχωματώθηκε. Ο Φρανσουά Πουκεβίλ αναφέρει ότι στα χρόνια του σωζόταν τμήματα του στον περίβολο σπιτιών.Το 1889 αποφασίστηκε να γκρεμιστεί ο λόφος του Στράνη και τα χώματα να χρησιμοποιηθούν στην επιχωμάτωση του λιμανιού που κατασκευαζόταν τότε, κατά τις εργασίες αυτές ανακαλύφθηκε το Ωδείο.
Από το 1959 έως το 1963 με πρωτοβουλία και προσωπική δαπάνη του αρχιτέκτονα Ιωάννη Βασιλείου έγινε αναμαρμάρωση και αναστήλωση πολλών χώρων του, γιαυτό του το έργο μάλιστα ο Βασιλείου τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών και τον Δήμο Πατρέων
 |
 |
Το Ρωμαϊκό υδραγωγείο της Πάτρας είναι μεγάλο έργο των ρωμαϊκών χρόνων και ζωτικής σημασίας τότε για την ύδρευση της πόλης. Στο Υδραγωγείο σήμερα διασώζονται ορατά τμήματα του στην συνοικία Σαμακιά. Η χρήση ήταν αδιάκοπη μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα και επισκευάστηκε πολλές φορές με τελευταία το 1838 από τον δήμαρχο Ι. Μπουκαούρη το 1874 σταμάτησε η χρήση του μετά την διοχεύτεση νερού στην πόλη μεσωλήνες.
Το υδραγωγείο κατασκευάστηκε τον 2ο αιώνα μ.Χ. πιθανότατα από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Ανδριανό για την αντιμετώπιση της λειψανδρίας στην Πάτρα που έως τότε υδρευόταν από πηγάδια.Το υδραγωγείο ήταν μήκους 7,5 χιλιομέτρων από τις πηγές του σημερινού χωριού Ρωμανός έως την Πάτρα, από τις ίδιες πηγές υδρεύεται και σήμερα η πόλη.Το υδραγωγείο σε πολλά τμήματα του ήταν υπόγειο ενώ σε άλλα χρειάστηκε να κτιστει γεφύρωση,σήμερα διασώζεται τμήμα της γεφύρωσης στην Σαμακιά.
Η Χριστιανική θρησκευτική παράδοση αναφέρει ότι κατασκευάστηκε επί βασιλείας του αυτοκράτορα Κωνστάντιου. Ο Κωνστάντιος στην Αδριανούπολη συνάντησε και γνώρισε τον επίσκοπο Πατρών Πλούταρχο που είχε συμμετάσχει στην σύνοδο της Σαρδικής, από τον οποίο έμαθε ότι στην Πάτρα φυλάσσονταν τα λείψανα του Αγίου Ανδρέα.Ο Κωνστάντιος κάλεσε τον Αρτέμιο και τον διέταξε να μεταβεί στην Πάτρα και να μεταφέρει το λείψανο στην Κωνσταντινούπολη.Ο Αρτέμιος ερχόμενος στην Πάτρα συνάντησε την αντίδραση των Πατρέων και την άρνηση τους να δώσουν το λείψανο παρά μάλιστα και τις απειλές του.Τελικά οι Πατρείς φοβούμενοι μην το πάρει με την βία αποφάσισαν και του ζήτησαν σαν ανταπόδοση να τους φέρει πόσιμο νερό από το Παναχαϊκό στην πόλη.Ο Αρτέμιος δέχτηκε και κατασκεύασε το υδραγωγείο μετά από αρκετά χρόνια λόγω της μορφολογίας του εδάφους, έπειτα οι Πατρείς έδωσαν το λείψανο του Αγίου που μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 353 ή το 357 μ.Χ.
Το υδραγωγείο ανάμεσα στις αυλές των σπιτιών.
------------
Ξένοι περιηγητές που πέρασαν από την πόλη τον 17ο αιώνα αναφέρουν ότι διατηρούνταν σε καλή κατάσταση ακόμα και μετέφερε νερό. Είχε δυο σειρές τόξα που ήταν κατασκευασμένα από πελεκητή πέτρα και επενδυμένα με τούβλα και στην κορυφή το αυλάκι που μετέφερε το νερό...
Το 2008 για τις ανάγκες των έργων κατασκευής της "μικρής περιμετρικής οδού της Πάτρας" που έτεμνε κάθετα το μνημείο, τμήμα του υδραγωγείου κόπηκε και μεταφέρθηκε βορειότερα,όπου είναι και επισκέψιμο...
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Πλατεία Βασιλέως Γεωργίου
Είναι η κεντρικότερη πλατεία της πόλης. Το αρχικό όνομά της ήταν Πλατεία Όθωνος, όμως η κοινή της ονομασία ήταν Καλαμογδάρτη καθώς εκεί βρισκόταν η οικία της ομώνυμης οικογένειας. Όταν στο βασιλικό θρόνο βρισκόταν ο Γεώργιος Α' έλαβε το όνομά του. Το 1902 δεντροφυτεύτηκε κατά το μεγαλύτερο μέρος της και ανέκαθεν αποτελούσε χώρο συγκεντρώσεων πολιτικού και άλλου ενδιαφέροντος, αλλά και τόπο εορτασμών και άλλων εκδηλώσεων. Το 1875 η φήμη της πλατείας εκτοξεύθηκε λόγω του τεράστιου κόστους των σιντριβανιών που φτιάχτηκαν σε αυτή. Χωρίς αμφιβολία υπήρξε κέντρο πολιτισμού κάτι το οποίο πιστοποιείται από αναφορές περιηγητών που αναφέρουν για τους Ιταλούς αοιδούς που εμφανίζονταν στα παρακείμενα μαγαζιά αλλά και στο πλήθος των θεατών που συνέρρεε στις παραστάσεις του θεάτρου Απόλλων που βρίσκονταν στο χώρο της πλατείας...
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ - ΖΩΗ ΔΟΥΝΑ
ΚΕΙΜΕΝΑ - ΖΩΗ ΔΟΥΝΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου