Θα μπορούσε σήμερα, 6η Απριλίου _ ή 25η Μαρτίου σύμφωνα με το παλιό (Ιουλιανό) ημερολόγιο που ίσχυε το 1896 _, μέρα της επίσημης έναρξης των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα, να ήταν μέρα γιορτής-συζήτησης αλλά και ανάδειξης του πυρήνα και του σκοπού της αθλητικής δραστηριότητας. Θα μπορούσε αν η επιμελώς ξεχασμένη επέτειος αφορούσε ένα σοβαρό κράτος που πάνω απ' όλα σέβεται την ιστορία του. Που την τιμά αναδεικνύοντας τα θετικά της, που δεν αποσιωπά παραλήψεις και ψευτοεθνικιστικές σκοπιμότητες, που διδάσκεται και απ' αυτά ακόμα τα λάθη του.
Θα μπορούσε εάν η σημερινή επέτειος όπως και οι άλλες μεγάλες ιστορικές στιγμές με κορύφωση αυτή της εθνικής μας ανεξαρτησίας, δεν είχε απονευρωθεί, δεν είχε γίνει μια ακόμη συνηθισμένη μέρα τυπικών παρελάσεων και ανουσίων πανηγυρτζήδικων λογυδρίων.
Ετσι η 6η Απριλίου, που στη χώρα μας γιορτάζεται σαν η Ημέρα του Ολυμπισμού, φέτος όπως και τα προηγούμενα χρόνια θα τιμηθεί (;) από την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή και μόνο με μια εκδήλωση στο Παναθηναϊκό στάδιο, ανούσια και εθιμοτυπική και με τον ψευδεπίγραφο τίτλο «Ημέρα Ολυμπιακής Παιδείας».
Κι όμως. Ανεξάρτητα αν με την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων επιχειρείται συνειδητά η συσχέτιση του μεγαλύτερου αθλητικού γεγονότος της αρχαίας Ελλάδας με το νεοϊδρυθέν κρατίδιο και η ταύτισή του με την Ορθοδοξία, πυρήνα και εμπνευστή για τους εκπροσώπους του «μεγαλοϊδεατισμού» της Επανάστασης του 1821. Ανεξάρτητα της γνησιότητας ή όχι της πρωτιάς του Σπύρου Λούη στο αγώνισμα του Μαραθωνίου δρόμου.*
Ανεξάρτητα αν η αφή της Ολυμπιακής φλόγας και η λαμπαδηδρομία μεταφοράς της καθιερώθηκε από τον Χίτλερ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936 στο Βερολίνο. Ανεξάρτητα απ' όλα αυτά η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων αποτελεί και είναι ένα από τα σημαντικά ιστορικά γεγονότα της ανθρωπότητας. Είναι τμήμα του παγκόσμιου πολιτισμού, κληρονομιά και παρακαταθήκη στις νεότερες γενιές.
Σε συνθήκες κρίσης, όχι μόνο και κατ' ανάγκη οικονομικής αλλά και πολιτιστικής, σε συνθήκες αμφισβήτησης βασικών-διαχρονικών λειτουργιών του κοινωνικού ιστού, σε συνθήκες οπού «ευδοκιμεί» η διαφθορά, το «στήσιμο» και οι κάθε λογής «αρπαχτές», η αναφορά και οι εκδηλώσεις σε ιστορικές επετείους θα μπορούσαν εκτός των άλλων να αποκτήσουν ένα πιο ουσιαστικό, ένα καθαρά «παιδευτικό» περιεχόμενο.
Μ' αυτή τη λογική ίσως είναι καιρός να θυμηθούμε τους ξεχασμένους Ζάνες, που «κοσμούσαν» το αρχαίο στάδιο της Ολυμπίας. Πρόκειται για δεκαέξι βάσεις, όλες σε σχήμα παραλληλογράμμου, που πάνω τους είχαν χάλκινα αγάλματα του Δία, τούς ονομαζόμενους Ζάνες. Κάθε άγαλμα, έργο ξακουστού καλλιτέχνη της εποχής, πληρωνόταν από το πρόστιμο που «έτρωγε» ο αθλητής, όταν παραβίαζε τους κανονισμούς των Ολυμπιακών Αγώνων. Κάθε αρχαίο αθλητικό λαμόγιο δηλαδή, μιας και στον αθλητισμό, όπως και όπου αλλού υπάρχει χρήμα και δόξα, τα λαμόγια και οι αθλητικοί παράγοντες γεννήθηκαν, μεγάλωσαν, μεγαλούργησαν και κυριάρχησαν μαζί με την ίδια την αθλητική δραστηριότητα.
Οπως αναφέρει ο αρχαίος περιηγητής Παυσανίας, επειδή σε τούτο τον τόπο τότε, όπως και τώρα, έχουμε μάθει να ξεχνάμε γρήγορα, στις βάσεις των αγαλμάτων χάραζαν μια επιγραφή με το όνομα του παραβάτη. Και μαζί με αυτό συμβουλές και παροτρύνσεις προς τους συμμετέχοντες να αγωνιστούν τίμια και καθαρά, χωρίς δόλο δηλαδή. Αυτή η αναγραφή του ονόματος του κατεργάρη αθλητή στον Ζάνα, αποτελούσε μόνιμη ντροπή, βαρύ διά βίου ανάθεμα, για τον ίδιο, την οικογένειά του και την πόλη που εκπροσωπούσε.**
Μήπως τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή στην είσοδο του Καλλιμάρμαρου, σε κοινή θέα όλων μας, να στηθεί ένα πελώριος Ζάνας, στη βάση του οποίου με γράμματα ανεξίτηλα θα αναγράφονται τα ονόματα των σύγχρονων πρωταθλητών (μας) που βρέθηκαν ντοπαρισμένοι; Και δίπλα με τα ίδια μεγάλα γράμματα τα ονόματα των παραγόντων, των κρατικών λειτουργών και όλων εκείνων που συνέβαλαν, ο καθένας με τον τρόπο του, στη δημιουργία αυτού του εξαμβλώματος που σήμερα ονομάζουμε αθλητικό οικοδόμημα;
Μήπως η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή, αν πράγματι θέλει να τιμήσει τη σημερινή επέτειο πρέπει να πρωτοστατήσει, τουλάχιστον σαν εξιλέωση προς τα μέχρι σήμερα πεπραγμένα της, στη δημιουργία αυτού του μνημείου;
* Βλέπε σχετική έρευνα του Ντόναλντ-Γεωργίου Μακφαίηλ στο περιοδικό «Μάνη, χθες,σήμερα, αύριο»
** Αναφορά από το βιβλίο μου «Προσκύνημα στους ξεχασμένους Ζάνες»
gtzias@in.gr ΤΖΙΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Αναδημοσίευση από http://www.tovima.gr/
Διαβάστε επίσης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου