Παρασκευή 30 Απριλίου 2021

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΤΣΑΜΑΚΗ - ΤΡΙΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ



Εξομολόγηση

Το πρωί
της Μεγάλης Τετάρτης
η γειτόνισσα
άναψε θυμίαμα στο μπαλκόνι
κι εγώ που άπλωνα ρούχα
πνίγηκα
από την ανέκφραστη ειρωνεία μου
για το βαρύ άρωμα του λιβανιού.

Το μεσημέρι
της Μεγάλης Πέμπτης
ο γείτονας
παρήγγειλε σουβλάκια
κι εγώ κούνησα το κεφάλι μου
υποτιμητικά
διότι δε νήστευε από κρέας.

Το απόγευμα
της Μεγάλης Παρασκευής
το προαύλιο της εκκλησίας
γέμισε από πιστούς που περίμεναν
την περιφορά του Επιταφίου
κι εγώ υποτίμησα τα φαναράκια τους
ως δείγμα υποκριτικής ευλάβειας.

Το βράδυ
του Μεγάλου Σαββάτου
μετά τη λήψη του Αγίου φωτός
και το Ευαγγέλιο της Ανάστασης
οι πιστοί έφυγαν για τα σπίτια τους
κι εγώ κατηγόρησα τη λαιμαργία τους.

Η Κυριακή του Πάσχα
με βρήκε βαριά άρρωστη
τυφλή
με το δοκάρι της κατηγορίας στο μάτι
κουφή στα "Ουαί"
χωρίς χέρια
στο Μυστικό Δείπνο
χωρίς πόδια
στην πορεία για το Γολγοθά
και χωρίς πρόγευση
της Βασιλείας του Θεού...

Ο Ιούδας μέσα μου ζει
αναβιώνει το φιλί της προδοσίας.
Το μόνο για οποίο
θα παλέψω να διαφοροποιηθώ
είναι η απελπισία.
Η ταπείνωση και η συγχώρεση
είναι πάντα
η μοναδική και σωτήρια επιλογή μου...
Η κάθε στιγμή της ημέρας
κάθε ημέρας
είναι μια Μεγάλη Στιγμή
μια ευκαιρία που έχω σαν Ιούδας
να μην προδώσω το Θεό.
Η ιστορία ξαναγράφεται συνεχώς
στο ευαγγέλιο της ζωής!




Επί τον τύπον των ήλων


Αν θέλεις να βρεις τον Άνθρωπο
μη τον ψάξεις στο πλήθος του κόσμου
δεν αναπαύεται στις δάφνες του
ούτε στις ερημιές βρίσκεται
γλείφοντας τις πληγές του.
Ακολούθησε
τα στίγματα μέσα σου
ψηλάφισε
με τα μάτια της ψυχής
αποτυπώματα των καρφιών
εκείνων που σε σημάδεψαν
ως άλλον Άβελ.
Αποδέξου
πρωτίστως εσύ τη θυσία σου
κι έπειτα
γύρισε το βλέμμα στον ουρανό
θα δεις πως
ο καπνός ανεβαίνει κάθετα στο Θεό
η προσφορά σου γίνεται δεκτή
τότε θα ξέρεις
πως βρήκες τον Άνθρωπο
και τον γνωρίζεις πια.
Ποτέ μην αρνηθείς την Αλήθεια του
ομολογία πίστης χωρίς ενδοιασμούς:
"Οἶδατὸνἄνθρωπον"



Άστεγοι της ελπίδας

Θα μπορούσε να είναι μια ιστορία
στα έσχατα της γης
ή καλύτερα ένας μύθος
από εκείνους
που τρομάζουν τα παιδιά
μα περισσότερο
συνετίζουν τους μεγάλους.
Ωστόσο η πραγματικότητα
ξεπερνά τη φαντασία
και καταγράφεται ως ιστορία:

Κάποτε
τότε που κάθε χρόνος
μετρούσε για δέκα
βάραινε στην ψυχή του κόσμου
η χαρά της ζωής.
Οι πόλεις έγιναν οχυρά μικρά
με την ξενηλασία
να προελαύνει πανηγυρικά!

Οπόταν μια κόρη
ξεκίνησε να πάει στους γέρους γονείς
κι ένας γιός στις αδερφές του
ένα τοίχος υψώθηκε
που τους γύρισε πίσω τσακισμένους.
Άλλοι πέθαναν μοναχοί
κι άλλοι επιβίωσαν μονάχα...
Κλειδώθηκαν
τα ρινίσματα της ελπίδας
στις αποσκευές της λήθης
με το κλειδί χαμένο
στην τσέπη του αοράτου εχθρού.

Οι άρχοντες έστρωσαν πικρό βάλσαμο
στα μονοπάτια της ψυχής
για να ντύσουν την απελπισία τους
οι άστεγοι της ελπίδας.
Μετά βαΐων και κλάδων
οι ξυπόλητοι
συνωστίσθηκαν στην αυλή της πλάνης
νομίζοντας πως το κακό
άφησαν έξω από τα τείχη.
Τίποτα δεν θύμιζε τα παλιά πια
και οι σάλπιγγες προανήγγειλαν
τις Μεγάλες Ημέρες...
Το πόσοι θυσιάστηκαν
στο βωμό του αγνώστου θεού
μετά το ατέρμονο πάθος
κανείς δεν το γνωρίζει.

Το μόνο που είναι σίγουρο
είναι πως οι άστεγοι της ελπίδας
δε βρήκαν τη λύτρωση
ζουν ακόμη ανάμεσά μας.
Την ημέρα
περιφέρονται σχεδόν αόρατοι
ενώ τη νύχτα
κάτι μικρό ανασταίνεται μέσα τους...
Πετούν στο δικό τους ουρανό
αυτόν που δακρύζει
επουλώνοντας τις πληγές τους...

Τσαμάκη Βασιλική


𝓡𝓮𝓰𝓲𝓷𝓪𝓟𝓸𝓮𝓽𝓲𝓬𝓪 (tsamakivasiliki.blogspot.com)

Οι  εικόνες  είναι από το pixabay.com







ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΤΣΑΜΑΚΗ " TITULUS CRUCIS"



Ξημερώματα Μεγάλης Πέμπτης
το μικρό χωριό στη Γαλικία
αναδύθηκε μέσα από την ομίχλη
στο φως του Ήλιου!

Μια μαυροφορεμένη γυναίκα
ανέβαινε την ανηφόρα του βουνού
για το κοιμητήριο
τραβώντας από το χέρι
τη μικρή της κόρη.
Οι πλεξίδες τους
έβγαιναν κάτω από το μαντήλι
πένθιμες κι αυτές
σαν τις καμπάνες της ψυχής.

ΗIglesia de la Santa Creu
ξεπρόβαλλε μέσα από τα κυπαρίσσια
κι ένας στεναγμός από τη μητέρα
έκανε τη μικρή Eulàlia‎
να σφίξει το χεράκι της περισσότερο.
Φτάνοντας στο κοιμητήριο
βρήκαν τη μεταλλική πόρτα
να χάσκει τρίζοντας
λες και τις περίμενε κάποιος...
Ένα ρίγος
διαπέρασε το σώμα τους
καθώς έκαναν το σημείο του σταυρού.
Κατευθύνθηκαν
προς τη μοναδική καρυδιά
κάτω από την οποία
βρίσκονταν ο τάφος εκείνου...

Η Anastasia, έτσι έλεγαν τη χήρα
έβγαλε από το καλάθι της
ένα μπουκέτο με πασχαλιές
και βάλθηκε να τις τακτοποιεί
με ευλάβεια σ' ένα πήλινο βάζο
χωμένο στο νωπό έδαφος.
Τα μάτια της είχαν στερέψει
από τα δάκρυα του πόνου
προ πολλού
μα και η Eulàlia‎ έμοιαζε
σαν άγαλμα ψυχρό πλάι της.
Νύσταζε βέβαια
καθώς η μητέρα της
την είχε ξυπνήσει
από τα χαράματα.

Ένα βουητό από έντομο
έκανε τη μικρή
να ψάχνει με τα μάτια
γύρω της.
Κάτω στο έδαφος
κοντά στα πόδια της
σε ένα σβώλο κοπριάς
υπήρχε
ένας σκαραβαίος πράσινος.
Ήταν από αυτούς
που στη ράχη τους έχουν
ιριδίζουσες λάμψεις!
Βασιλιάδες
τους έλεγαν στα μέρη εκείνα.
Με ένα κλαδί καρυδιάς
τον έβγαλε στο φως...
Η Eulàlia‎ με το παπούτσι της
άρχισε να σπρώχνει την κοπριά
ώστε να κυλάει μόνη της
σα να ήταν βόλος.
Τραβώντας μια κλωστή από το σάλι
την έδεσε γύρω από το Βασιλιά
μεταξύ της κοιλιάς και της πλευράς...
Καθώς το αιχμαλωτισμένο ζωύφιο
ζουζούνιζε γύρω από το κορίτσι
κόκκινες παπαρούνες
φύτρωναν στο έδαφος
σχηματίζοντας έναν κύκλο!
Σάστισε η Eulàlia‎
όπως είναι φυσικό
και γύρισε προς τη μητέρα της
να της δώσει κάποια
λογική εξήγηση
μα εκείνη ήταν αφοσιωμένη
στην περιποίηση του τάφου.
Κάπως έτσι της ξέφυγε
η κλωστή από το χέρι
και ο Βασιλιάς ελευθερώθηκε.
Η μικρή βάλθηκε να τον ακολουθεί
μιας και εκείνος δεν μπορούσε
να πετάξει ούτε ψηλά
ούτε γρήγορα.

Από όπου πετούσε το έντομο
άνθιζαν παπαρούνες
μέχρι που στάθηκε
στη στρογγυλή διακοσμητική πλάκα
ενός τάφου.
Ήταν μια ραγισμένη πέτρα
με ανάγλυφο πάνω της
το θλιμμένο πρόσωπο του Χριστού!
Εκεί
στο σημείο της καρδιάς του
πήγε και έμεινε ακίνητος
ο πράσινος σκαραβαίος.
Η Eulàlia‎
γονάτισε και προσκύνησε
με ευλάβεια.
Μπορεί να μην ήξερε γράμματα
για να διαβάσει τη σκαλιστή επιγραφή:
INRI
όμως γνώριζε καλά
τη μορφή Εκείνου
του Βασιλέα των πάντων...
Παραξενεύτηκε τόσο
που τον έβλεπε θλιμμένο
σα να ήταν
ένας κοινός άνθρωπος
που κάτι τον βασάνιζε!

_ Είμαι ο ών!
Με βλέπεις
όπως ακριβώς αισθάνεσαι!

Το κορίτσι ταράχτηκε!

_ Μπορείς και μιλάς;

_ Τη μια γλώσσα και μοναδική
αυτή που ξεχάστηκε
στα θεμέλια της Βαβέλ...
Τη γλώσσα της αληθείας
που μόνο οι ταπεινοί στην καρδιά
καταλαβαίνουν
αυτή τη φωνή
είναι που ακούς.

_ Γιατί είσαι θλιμμένος;
Μήπως επειδή σε σταύρωσαν;

_ Τα παιδιά μου
με σταυρώνουν συνεχώς
μα ο πόνος μου είναι
ο δικός σου καημός...
Το κόκκινο αίμα της παπαρούνας
σε πνίγει
η Άνοιξη της ζωής
σου παίρνει τη μιλιά...

_ Το ξέρεις πως
πέθανε ο πατέρας μου
εσύ τον πήρες
έτσι δεν είναι;

_ Οὐκἀπέθανενἀλλὰ καθεύδει
και αναστήσω αυτόν εγώ
τη εσχάτη ημέρα...

Η Eulàlia‎ τότε χαμογέλασε
και μαζί της χαμογέλασε
κι Εκείνος...

_ Ψυχούλα μου ξύπνα
θα κρυώσεις εδώ κάτω!

Ήταν η φωνή της μητέρας της
που τη σήκωνε απαλά
κάτω από τον κορμό της καρυδιάς...

_ Μητέρα
τον είδα μπροστά μου
του μίλησα...

_ Καλό μου παιδί
βρήκες πάλι τη φωνή σου!
Δόξα να έχει ο μεγαλοδύναμος!

_ Βρήκα το Θεό
μητέρα
να εδώ...

Δείχνοντας την καρδιά της
μια πεταλούδα λευκή
ήρθε και στάθηκε
στο μαύρο μαντήλι της...

Το μεγάλο θαύμα της Eulàlia‎
διαδόθηκε σε όλο το χωριό
κι ακόμη πιο πέρα.
Όταν μετά από χρόνια
κοιμήθηκε με τη σειρά της
κάτω από τη σκιά της καρυδιάς
οι κάτοικοι προς τιμή της
ονόμασαν
το εκκλησάκι του κοιμητηρίου:

Iglesia de laSantaCreu i SantaEulàlia‎

Τσαμάκη Βασιλική



Η εικόνα είναι από το pixabay.com








Τετάρτη 28 Απριλίου 2021

ΕΙΡΗΝΗ ΓΕΡΟΝΤΑΡΑ "ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ " Νέα Κυκλοφορία

 

Πίνακας εξωφύλλου: Λαμπρινή Μίχου

ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΡΑΔΑΜΑΝΘΥΣ


…Απόψε ήθελα να ονειρευτώ χάρτινα πλοία
που αγκαλιά κρατούν μικρές Παναγιές
και ταξιδεύουν σε όνειρα παιδικά.
Μα με πρόλαβες.
Ανήμπορο το χάδι σου
ξεχάστηκε στου χρόνου την αδύναμη ανάσα.
Κι απόρησα.
Ήθελα να άντεχε

και να ήταν διαμαντένιο

κι όχι από στάχτη.
Νικήθηκε η ψευδαίσθηση από την αλήθεια της ζωής.
Το ήξερες;
«Η ζωή πάντα κερδίζει», σου είχα θυμίσει όταν γονάτιζες.
Μα δεν με πίστεψες.
Κοίτα τώρα πόση δύναμη.
Τα φτερά μιας πεταλούδας πάντα αντέχουνε.


Με τη δεύτερη προσωπική της ποιητική συλλογή, η Ειρήνη Γεροντάρα απευθύνεται στη συλλογική μας μνήμη, στις υπαρξιακές μας ανησυχίες και στους φιλοσοφικούς μας προβληματισμούς. Η ποίησή της «κρατάει αγκαλιά τις θύμησες» και «κάθε μέρα το ίδιο σκοτάδι αναμόχλευε. Φορούσε το λευκό και βυσσινί πουκάμισο και το καλό το τζιν το πανταλόνι, κρεμούσε το τσιγάρο απ’ το στόμα κι έμπαινε στ’ αμάξι». «Διάβαζε πίσω από τις λέξεις…», «μίκραιναν οι μέρες καθώς μεγάλωναν οι σιωπές…». Η ποιητική συλλογή «Χρονικές Δευτερεύουσες» είναι «της ζωής η ποίηση».



Η Ειρήνη Γεροντάρα γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μυτιλήνη. Είναι μητέρα τριών παιδιών και ζει σε μια κωμόπολη του Κορινθιακού, κοντά στους Δελφούς. Εργάζεται ως καθηγήτρια αγγλικών κι έχει σπουδάσει Αγγλική Φιλολογία και Ιστορία στο Αμερικάνικο Κολέγιο Ελλάδας (Deree College). Η σχέση της με τη συγγραφή ξεκινά από τα σχολικά της χρόνια. Έχουν εκδοθεί δύο προσωπικές ποιητικές συλλογές και ένα ανθολόγιο ποίησης με δική της επιμέλεια και σε συνεργασία με άλλους 14 δημιουργούς. Το καλοκαίρι του 2019 εκδόθηκε η πρώτη της συλλογή διηγημάτων με τίτλο «Τα προσωπεία των Θεών». Το 2021 κέρδισε έπαινο στον Λογοτεχνικό Διαγωνισμό «Νίκος Καζαντζάκης» από τις Εκδόσεις Ραδάμανθυς και τα έργα της συμπεριλήφθηκαν στις εκδόσεις με τα βραβευθέντα έργα. Γράφει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με το ψευδώνυμο «Ρένα Γέρου». Έργα της, έχουν συμπεριληφθεί σε διάφορα ανθολόγια ποίησης και πεζογραφίας. Έχει βραβευθεί και σε πολλούς ακόμα λογοτεχνικούς διαγωνισμούς.


Η Λαμπρινή Μίχου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αντίκυρα Βοιωτίας. Αποφοίτησε το 1998 με «Άριστα» από την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών, στον τομέα της Ζωγραφικής. Το 2014 αποφοίτησε με «Άριστα» και από τον τομέα της Γλυπτικής. Έχει λάβει πολλές διακρίσεις ανάμεσα στις οποίες, επελέγη από την Επιτροπή Πολιτισμικού Οργανισμού του Δήμου Αθηναίων για την έκθεση «2004, Αναζητώντας την Ολυμπιακή Ιδέα», το 2002 ως προπομπή για την Ολυμπιάδα, στη Βiennale νέων καλλιτεχνών στο Σαράγιεβο (9η Διάκριση), εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 5η Συνάντηση Μεσογειακών Σχολών Τέχνης στην Αλγερία και με το εργαστήρι γλυπτικής του κ. Παπαγιάννη στο Διεθνές Φεστιβάλ Εικαστικών Τεχνών Charleville της Γαλλίας με θέμα «ΜΑΣΚΕΣ». Έλαβε επίσης έπαινο από το ίδρυμα Γ. Σπυρόπουλου και βραβεία εκθέσεων «HEINEKEN ART & INFO QUEST» και υποτροφία για το Δ΄ Έτος Σπουδών στην Α.Σ.Κ.Τ.


ΒΙΚΥ ΚΡΟΥΣΚΑ "ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ"

 


Αργοπορημένη η άνοιξη φέτος
οχυρώθηκε στην ανοχύρωτη στέρησή μας
τη νυχτωδία των αναστεναγμών εγκλωβίζει στο χνώτο της
κλείνοντάς με σε μια κάμαρη
συντροφιά με τη Φεγγαροντυμένη και την κυρά των Αμπελιών
καμιά φορά έρχεται κι η Παναγιά η Γοργόνα,
αντίβαρο στην κατολίσθηση.
Στο μελάνι της νύχτας γράφω τις λέξεις μου
έτοιμες να σε ξαφνιάσουν
"ζω σημαίνει με συντρέχω"
έπειτα ψηλαφώ την εύθρυπτη φωνή σου
καθώς κόβεις ανθούς να κρύψεις τη γύμνια σου
ψέλνει συντρίμμια χρόνων
παζαρεύοντας τη ζωή
φλύαρη γίνεται η νύχτα
"ωσαννά" ψιθυρίζεις
σαν αόρατη επίκληση
οι αισθήσεις υποκαθιστούν το λόγο
όπως στην αρχή της ζωής
ένα νανούρισμα που να μην είναι μοιρολόι
κρύβομαι στο Όρος των Ελαιών
γονυπετής να δεηθώ υπέρ των καμνόντων.
Στο μεταξύ η άνοιξη θα ντυθεί το σχήμα της να λιτανεύσει άλικες παπαρούνες κομιδή στη Ζωή εν Τάφω.

Β.Κ

Φωτογραφία : (Λεφόκαστρο,Ν.Πήλιο. Χρόνος χαραγμένος)






Τρίτη 27 Απριλίου 2021

ΜΑΡΙΝΑ ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΗΣΤΑΚΗ "Αρμενόπετρα" Νέα Κυκλοφορία

 


Μαρίνα Μιχαήλ Χρηστάκη : αρμενόπετρα
Εκδόσεις : Μανδραγόρας
Χρονολογία Έκδοσης  : Απρίλιος 2021
Σειρά : ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
Αριθμός σελίδων : 80
Διαστάσεις  : 24x17
ISBN : 13 9789605921286
Επιμέλεια : ΑΣΠΡΟΓΕΡΑΚΑ-ΓΡΙΒΑ ΑΓΓΕΛΙΚΗ (ΤΖΕΛΑ) &ΚΩΣΤΑΣ ΚΡΕΜΜΥΔΑΣ


Ποιήματα από τη συλλογή Αρμενόπετρα

Α)Από πρώτη ενότητα με τίτλο "Ανισότερη Λιβελούλα"


Λέξη

Πρώτα το φονεύει.
Κι έπειτα στέκεται, κατακόρυφα,
κάτω από το φως του.

Σημείο είναι, σύμβολο
μια αναπαράσταση ενός πράγματος,
εν απουσία του.


Οι λέξεις καίγονται

Οι λέξεις καίγονται,
μες στο μυαλό
σαν μένουν μόνες.
Καίγονται
και δίνουνε τη θέση τους
σε άλλες λέξεις.


Λέξεις που δεν καίγονται

Είναι λέξεις που δεν καίγονται.
Γιατί εκείνο το μυαλό
αρνείται να τις κάψει.
Μα κι εκείνες
αρνούνται την πυρά.
Λέξεις που ξέρουν να γλιστρούν,
μες στο μυαλό με τέχνη.
Άκαφτες λέξεις.


Οι λέξεις που τρυπάνε τον ουρανίσκο

Οι λέξεις που τρυπάνε τον ουρανίσκο εξατμίζονται.
Γίνονται δέντρα και κάθεσαι στον ίσκιο τους.
Γίνονται πουλιά και κάθονται στον ώμο σου.
Ταξιδεύουν σε μέρη μακρινά,
στην όχθη του ποταμού Γιαμούνα,
στο επίπεδο του κήπου που βρίσκεται η
Μαχάλ ή ίσως ως τη Ροζ Πύλη του Τζαϊπούρ.
Κι επιστρέφουν καραμέλα που λειώνει αργά στο στόμα,
σαν τότε, που απρόσμενα μου έφερες
εκείνο ακριβώς το βραχιολάκι. Θα είχες δει, που
το κοίταζα⸱ εκεί στο υπόγειο μαγαζάκι,
δίπλα στον Πύργο του Γαλατά.

 


Β)Από δεύτερη ενότητα με τίτλο "Τ’ αχτένιστα ποιήματα"


Στα δέντρα του κήπου μου τα δημοσίευσα

Άνοιξα τα μπαούλα,
πήρα τα κίτρινα χαρτιά,
τα κρέμασα στα
κλαδιά των δέντρων.
Στα δέντρα του κήπου τα δημοσίευσα.

Κάθε μάτι
βλαστού κι ένα βλέμμα.
Διαβάστηκαν σε μια γλώσσα τόσο ακριβή,
σ' ένα μερικό στιγμιότυπο, που κάποιος
γλιστράει απαλά στη ζωή κάποιου άλλου.

Εκεί, πάνω στα δέντρα του κήπου, όλη
η μάζα του αισθήματος. Κρέμασα
και το τελευταίο, ύλη αιμορραγούσα
και κόκκινη. Έφθασε το χιόνι,
αιφνιδιαστικά, στη σελίδα σαράντα εφτά.
Έπειτα τεντώθηκαν γλυκά,
σε ελεύθερη πτώση,
στο χώμα.


Υφαντό


Στον ίδιο αργαλειό,
χωρίς ν’ αλλάξει υφάδι και στημόνι
συνεχίζει. Στο ίδιο υφαντό.

Ράβε –ξήλωνε.
Υφαίνει. Ξανά από την αρχή
χωρίς επιείκεια.


Λευκή σελίδα

Δεν θέλω να είμαι το μολύβι σου.
Σου δίνω το κορμί μου
λευκή σελίδα,
να σβήνεις και να γράφεις,
τα πιο ωραία, τα μικρά σου.


Εκείνο το κατακόκκινο φιλί

Και τώρα συλλογίζεται, που τόσο καιρό νόμιζε
πως ήταν μόνο εκείνο το λευκό φόρεμα:
εκείνο που φόρεσε, ανέβηκε το λόφο,
ατένισε πέρα μακριά τα κοράκια του Πόε,
τα ματαιωμένα άλμπατρος του Μπωντλαίρ,
τη Φοινικιά του Παλαμά, το ακατοίκητο σπίτι
που έφτιαξε για εκείνη ο Παυλόπουλος˙ ένοιωσε
το ολάξαφνο πουλί του Καρούζου να φτερουγίζει γύρω˙
αντίκρυσε την κόμη της και τον Τριστάν Κορπιέρ,
να κυνηγά να τη χτενίσει, (μ)πλεγμένο στο μοιραίο
παιχνίδι με το άπιαστο˙ περπάτησε στο έρμο χωράφι,
εκεί στη Σαλαμίνα, είδε βέβαιο το Σικελιανό
να πηγαίνει να τη συναντήσει. Μα κι εκείνη
ζητά χωρίς σκοπό να πλανηθεί,
τα ίχνη της να μην ακολουθεί κανείς,
στον εαυτό της να προστρέξει. Κουράστηκε˙
δε λέει, φταίει, τους ποιητές αρπάζει ξαφνικά
και δίνει εκείνο το κατακόκκινο φιλί.


Γ)Από τρίτη ενότητα με τίτλο "Αρμενόπετρα"


V. Έτσι καθώς ξεπλέκει τα μαλλιά

Έτσι καθώς ξεπλέκει τα μαλλιά
και λύνονται οι κόμποι,
οι δεμένοι από τα χρόνια
στο ασημί της θάλασσας με
τους αστερίες της και τους μικρούς ναυτίλους,
με μιαν ευαισθησία επώδυνα οξυμένη
σκύβει και καθρεπτίζεται


VII. Βρες ένα τέχνασμα


Βρες ένα τέχνασμα,

τα μάγια της αφήγησης να σπάσουν.
Προσεχτικά παρατήρησε
τη διαδικασία της γραφής.
Το σώμα κράτησε σημειώσεις.

Γραφή κι ανάγνωση
ακραίες πράξεις, συνεργατικές.
Βρες ένα τέχνασμα.
Τα μάγια της αφήγησης  να σπάσουν.

Στο κύμα, άτεχνα καθρεφτίστηκε.
Σκληρός ο Ιούλης.
Βάσανο.



Η Μαρίνα Μιχαήλ Χρηστάκη γεννήθηκε στο Βαχό Βιάννου και κατοικεί στο Ηράκλειο Κρήτης. Έχει κάνει πτυχιακές σπουδές Τεχνολογίας Γεωπονίας, στις Παιδαγωγικές επιστήμες και στον Ευρωπαϊκό πολιτισμό. Έχει μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στη Δημιουργική γραφή. Υπηρετεί στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ως καθηγήτρια Τεχνολογίας. Ποιητικά και πεζά έργα της έχουν βραβευθεί από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Συνεργάζεται με έντυπα και ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά δημοσιεύοντας ποιητικό και πεζό λόγο

Βιβλία:

· Αρμενόπετρα, εκδ. «Μανδραγόρας», Ποίηση, Αθήνα , 2021

Συμμετοχή σε συλλογικά έργα:

· «Ανθολογία Συμποσίου Ποίησης", εκδ. Πανεπιστημίου Πατρών 2005. Ποιητική ανθολογία
· «Καθηγητών ανάλεκτα», έκδοση Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ηρακλείου Κρήτης, 2010",
· Παγκρήτιος Διαγωνισμός Λογοτεχνίας 1994" Βραβευμένα έργα, εκδ. Δήμος Αγίου Νικολάου Κρήτης, 1995.
· "Ανθολογία κρητικής ποίησης 1950-2007", Συμπόσιο ποίησης, επιμ. Σ. Λ. Σκαρτσής, Ταξιδευτής, 2007.

· "127 φωνές ψυχής" εκδόσεις σύλλογος ομάδα πρωτοβουλίας, 2013.
· ΚΙ ΑΝ ΤΑ ΚΤΙΡΙΑ ΜΙΛΟΥΣΑΝ. Κείμενα μεταπτυχιακών φοιτητών του προγράμματος ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΓΡΑΦΗ, εκδ. κεδρος, 2019.









ΠΟΛΥΞΕΝΗ ΖΑΡΚΑΔΟΥΛΑ "Το τριαντάφυλλο"



Σκιές κυνηγούσαν τον άντρα
φωνές περασμένες
σαν αλυσίδες τραβούσαν
την φωνή της λογικής
έσερναν αλυσίδες σε χέρια και πόδια.
Υποχείριο τον είχαν κάνει
και φώναζαν τ' όνομα Εκείνης
ακόμα δεν μπορούσε να την ξεπεράσει
μία ζωή προσπαθούσε να την ξεριζώσει από το κορμί του
να την απαγκιστρώσει από το μυαλό και την καρδιά του.
Μάταιος κόπος ήταν
γιατί εκείνη έτρεχε στο δάκρυ του,
την ένιωθε στον αέρα
η αύρα της τον τύλιγε και γύρω του σκορπούσε θλίψη
ήταν τ' οξυγόνο του
ήταν κομμάτι δικό του.
Τριαντάφυλλα άρχιζαν να μυρίζουν ξάφνου
το δωμάτιο γέμισε γέλια και φωνές
ήταν Εκείνη
το γάργαρο γέλιο της αντηχούσε στους τοίχους του σπιτιού
ζάλη του ερχόταν
κι αποκαθηλωμένος καθώς ήταν από την παρουσία της
πήρε τα πέταλα από το τριαντάφυλλο,
κόκκινο κόκκινο στεκόταν αυτό μέσα στο γυάλινο βάζο
κόκκινο το χρώμα του έρωτα, του πάθους μα και του αίματος και της πληγής,
και τα σκόρπισε πάνω στην κλίνη.
Το μυαλό του σαν σκιάστηκε από κάτι
του έγνεφε η φωτογραφία Της
δίπλα από το κομοδίνο
μεγάλη
φώτιζε την κρεματοκάμαρα
εκεί όπου είχε αγγίξει τον Έρωτα, τον φτερωτό άγγελο
εκεί όπου είχε πιει πολλές φορές το άρωμά της
εκεί όπου η ζωή κάποτε του χαμογελούσε...
Εκεί βρισκόταν πάντα Εκείνη....

Πολυξένη Ζαρκαδούλα








Γ.Δ. Αναγνώστου "Η πολυθρόνα της λύπης" Νέα κυκλοφορία

 


Κυκλοφόρησε το τρίτο βιβλίο του Γ.Δ. Αναγνώστου «Η πολυθρόνα της λύπης»

Ο Γ.Δ. Αναγνώστου έκδωσε τις ποιητικές συλλογές, Μέσα στα όμικρον του ονείρου (Γαβριηλίδης,2018), Τα λάματα της πρώτης νιότης (Όστρια,2017) , [συλλογικό έργο]: Τα ποιήματα του 2018 (Κοινωνία των (δε)κάτων , 2019). Τώρα τον Απρίλιο του 2021 εκδίδει την τρίτη ποιητική συλλογή του, Η πολυθρόνα της λύπης, Εκδόσεις Ιωλκός.

Η ΠΟΛΥΘΡΟΝΑ ΤΗΣ ΛΥΠΗΣ

Ο πόθος, η επιθυμία τού έρωτα. Το αναπόφευκτο τέλος. Ο ακούσιος χωρισμός και ο θάνατος. «Φίλησες τον λαιμό / Τ’ ουρανού / Αφήνοντας σημάδια / Πάθους / Ατροφικού / Να σε πληγώνουν». Στίχοι γραμμένοι δίχως, σχεδόν καθόλου σημεία στίξης. Με μια δειλή προτίμηση στην άνω τελεία· ένα βήμα πριν το οριστικό τέλος. Έρωτας που χαμογελά στον θάνατο με μια λεπτή ειρωνεία. Στίχοι που εγκιβωτίζουν εικόνες σε μνήμες. Σε μνήμες ευάλωτες. Ποιήματα λιτής έκφρασης. Ισχνών όγκων. «Μέσα στους τέσσερις τοίχους της σιωπής / Γυμνώθηκε το μπλε της θάλασσας». Με τοίχους γεμάτους από κάδρα με πρόσωπα, των προγόνων, των φίλων, των ερώτων που φτάνουν ως εδώ από το παρελθόν. Πρόσωπα ακόμη παρόντα. Μακριά απ’ τη λήθη.

Κι ο έρωτας με κάδρο σπασμένο.

«Να ΄ναι πάντοτε γυμνός / Μες στο σκοτάδι».

Το έργο του εξωφύλλου του βιβλίου Η πολυθρόνα της λύπης είναι ένα καλλίγραμμα που σχεδίασε ο Γ.Δ. Αναγνώστου, με στίχους από τη συλλογή, Η πολυθρόνα της λύπης

Ο Γ. Δ. Αναγνώστου γεννήθηκε το 1969 στην Τρίπολη Αρκαδίας. Μεγάλωσε και έζησε στη γενέτειρά του, περνώντας τα παιδικά του χρόνια μέσα σε μια καμπίνα προβολής κινηματογράφου. Σπούδασε Mηχανολόγος Μηχανικός στην Κρήτη. Στα 1989 ξεκίνησε μια μακρόχρονη περιήγηση στο ραδιόφωνο, ως ραδιοφωνικός παραγωγός, που κράτησε ως το 2013. Ακόμη, αρθρογράφησε το 2001 στο Νεανικό Έντυπο της Αρκαδίας, Πεζόδρομος, ενώ σήμερα αρθρογραφεί και δημοσιεύει στη μηνιαία εφημερίδα Αρκαδικά Νέα. Κάλυψε φωτογραφικά και με σχολιασμό τα επαγγέλματα που φθίνουν στην Τρίπολη, συνεργαζόμενος με το kalimera-arkadia.gr, δουλειά την οποία δημοσίευσε το 2015. Για πολλά χρόνια ασχολήθηκε με τη γραφιστική, με στέρεο υπόβαθρο την εμπειρία από τα έργα του πατέρα του, ο οποίος άσκησε πάνω του τις πλέον αισθητικές επιρροές του. Μεγάλη του αγάπη είναι ο κινηματογράφος και η φωτογραφία.












Κυριακή 25 Απριλίου 2021

ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΝΟΤΗ "ΔΥΟ ΚΟΡΙΤΣΙΑ" Ποιητική Συλλογή

 



Συγγραφέας: Αφροδίτη Νότη
Εκδότης: Εκδόσεις Ποιείν
Μορφή: Μαλακό εξώφυλλο
Έτος έκδοσης: 2021
Αριθμός σελίδων: 70
ISBN- 9786188493711
Διαστάσεις: 21×14


Οπισθόφυλλο 

Η ποιητική συλλογή που κρατάτε στα χέρια σας είναι γραμμένη από την αείμνηστη Αφροδίτη Νότη. Ο τίτλος ‘’Δυο κορίτσια’’ είναι το τελευταίο ποίημα που έγραψε και το αφιέρωσε στην αγαπημένη της αδερφή Λούλα!

Δυο κορίτσια

                      στην Λούλα

Δυο κορίτσια
μάζευαν μαργαρίτες στο λόφο
Στο δημόσιο δρόμο
κατέβαιναν
τα τύμπανα της παρέλασης
τα τακνς οι ερπύστριες…

Νοέμβρης 2005

Ποιήματα Συλλογής 

9 Νοέμβρη

Βροχή και αέρας οργή.
Εκρήξεις, λάμψεις κομμάτια στον ουρανό,
κεραυνοί στα σύρματα,
σκοτάδι, βαριά σαν μολύβι η μέρα.
Σαθρά υλικά κατεβάζει
με ομοβροντίες το ποτάμι.
Ο φόβος και ο πόνος που ενώνει.
Τόσοι άσκοποι κύκλοι,
υπόγειες διαδρομές,
η σιωπή με τα πολλά ονόματα,
χαρτιά σημαδεμένα,
παρτίδες για το τίποτα
που ήταν μόνο μάταιο.
Πέτρες, λάσπη, αφρισμένο νερό.
Ό,τι είναι ετοιμόρροπο
γκρεμίζεται.
Φεύγει και χάνεται μακριά.
Αυτές οι κατάφυτες πλαγιές ως τον ουρανό,
τα φαράγγια, τα βάραθρα, τα στεφάνια
είναι για να περπατήσω.
Η φωνή πέτρινη ηχώ
καταρράχτες στα μάτια.
Βροχή, αέρας, οργή, φωτιές στα σύρματα
κατρακυλάει το ποτάμι
Βροντάει και σχίζεται ο τόπος.
Παρ’ όλα αυτά και εκείνα και τ’ άλλα
οι σημαίες δεν θα υποστυλωθούν
στις κορυφές.
Αύριο θα καλπάζουν στον ήλιο
σε έπαρση κόκκινες χαίτες αλόγων
ακόμη και τα κουρέλια.
9 Νοέμβρη, γενέθλια μέρα.

               🌼

Ερήμην

Η μνήμη ελλοχεύει
γράφει και καταγράφει.
σε πλήρη αταξία
όλες οι πράξεις, παραπομπές,
αστερίσκοι στο περιθώριο.
Σε κάθε αναταραχή
του οικοδομήματος
ανοίγει πόρτες και παράθυρα
και γράφει.
Μικρά, μεγάλα
σημαντικά, ασήμαντα
αυτόματη γραφή
σεισμογράφου.
Τα μικρά στα μεγάλα
τα ασήμαντα στα σημαντικά
ζημιές από κέρδη
κέρδη από καταστροφές. Κενά, κενά και περιθώρια.
σε πλήρη αταξία
η τάξη του χάους
αστερισμοί και μαύρα κενά
δεν συνοψίζονται, με τίποτα.
Και σαν να γίνεται ερήμην η καταγραφή
με ξένο μολύβι σε ξένο χαρτί.
Και πως μετρούν, όσοι μετρούν κέρδη και ζημιές.

               🌼

Κισμέτ

Πανάρχαιο ιερατείο
ακριβός ο χρόνος
ακριβοί οι χρησμοί
φάρμακα στα φαρμάκια
και στο Κισμέτ.
Όλα όπως, τίποτα.
Πανάρχαια ερπετά φυλάνε
τους ναούς.
Οι χρησμοί δεν πρέπει
να ξεκλειδωθούν.

2005

               🌼

Μετανάστες

I.

Το πρωί
ρίχνουν σκαλωσιές στον ουρανό
καλουπώνουν τη βροχή
τσιμεντώνουν τον ορίζοντα.
Λένε αστεία.
Ήρθαν από μακρινά ξέφωτα
να κάμουν το άλμα στον ήλιο εδώ.
Το βράδυ
μαζεύονται στα υπόγεια.
Υγρασία, σκόνη και υπομονή.
Τρία μέτρα κάτω από το δρόμο!

II.

Κορίτσι
ήρθες από κει που ανατέλλει
ο ήλιος.
Εδώ, βγάζεις βόλτα ένα σκυλί
το απόγευμα.
Σ’ αυτή τη γειτονιά
λίγα τα παιδιά
πολλοί οι μεγάλοι
πολλά τα σκυλιά.
Σ’ αυτή τη γειτονιά
συνέχεια δύει.
Μερικές φορές το σκυλί
που κουβαλάς
σηκώνει το κεφάλι
στο δίσκο του ήλιου.
Και γαυγίζει.

Το ποίημα απέσπασε το δεύτερο βραβείο στη Λυρική Παμβώτιδα του 2015.

               🌼

Νοσοκομεία

Το κορμί έτρεχε στους διαδρόμους
με σιδερένιες ρόδες.
Με μεταλλικούς κραδασμούς χάθηκε
στο άσπρο του ιλίγγου.
Πίσω από πόρτες θωρακισμένες
με σιωπή του βάθους
που χύνεται το μέταλλο
λαμπαδιασμένο και πετρώνει.
Εδώ τα νερά
δε θα κουνηθούν ποτέ.
Στις ρωγμές του προσώπου
η αθωότητα γίνεται ενοχή.
Η μέρα γέρνει
το κεφάλι ήσυχα
στη λαιμητόμο.
Και νυχτώνει.

1984

               🌼

Παιδικό

Σήκωσες το χέρι
να πιάσεις το φεγγάρι.
Ήθελες το φεγγάρι
στα χέρια.
Ήταν η μεγάλη ασημένια
μπάλα.
Δεν την έφτασες
και κλαις.
Κι η ασημένια μπάλα
κύλησε αργά και
έπαιξε με τις
καφέ μπάλες
των ματιών σου.

1982

               🌼

Χρόνια χαρτιά

Παγώνει η μυρωδιά
του μελανιού
προτού να βρει το βάθος
του χαρτιού μεσ’ την ενόραση.
Περνούν οι μέρες, οι εποχές
χρόνια χαρτιά τσαλακωμένα.
Πεταμένα.
Τώρα φυσάει
αέρας δυνατός
«και σήκωσε και χόρεψαν
τα πεθαμένα φύλλα».

🌼🌼🌼🌼

Βιογραφικό

Η Αφροδίτη Νότη γεννήθηκε στις 9 Νοέμβρη 1958 στο Αμπελοχώρι Ιωαννίνων.
Σπούδασε στη Νομική σχολή Αθηνών, τμήμα Δημόσιας Διοίκησης.
Στη συνέχεια σπούδασε στο τμήμα Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής- Ψυχολογίας (Φ.Π.Ψ.) Ιωαννίνων.
Για σύντομο χρονικό διάστημα εργάστηκε ως ωρομίσθια εκπαιδευτικός στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Εργαζόταν στην Περιφέρεια Ιωαννίνων.
Ήταν παντρεμένη με το Θωμά Παύλου και είχε δυο παιδιά τον Κώστα και το Νίκο.
Έχασε τη μάχη με τη ζωή στις 1-9-2006 σε ηλικία 48 ετών.








Σάββατο 24 Απριλίου 2021

ΑΡΣΙΝΟΗ ΒΗΤΑ ( ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ ) "ΑΤΙΤΛΟ"



Θα γυρίσουμε την πλάτη μας σε αυτό το σύννεφο αλλά θα το προσέχουμε. Δεν θα σκεπάσει τον ουρανό χωρίς εμάς.
Σάμιουελ Μπέκετ
*
*
Kαι αυτή η ζωή μας μακριά από το πλήθος.Σε μια μυστική γωνιά δική μας.Εκεί,στην εύγλωττη σιωπή η μοναχική μας αναζήτηση.Ψηλαφίζοντας την ουσία της.Ακροπατώντας στις αλήθειες και τους μύθους της. Εσωτερική η ματιά. Εκεί κατασταλάζουν όλα τα ερεθίσματα, οι αισθήσεις, οι γνώσεις. Ατέρμονοι κύκλοι μιας αλυσίδας του πραγματικού, του φανταστικού, του ποθητού.Ασήμαντες μικρές καθημερινές λεπτομέρειες σαν αυτή τη λεπτή σκόνη έρχονται να καλύψουν την ουσία.Εκεί που τα «όχι» και τα «ναι» μας, διαγράφουν τους ορίζοντες, τους χρωματίζουν άλλοτε με όλα τα χρώματα τη ίριδας κι άλλοτε με γκρίζο. Φορτίο πολλές φορές ανυπόφορο τα «ναι» που είπαμε με βιάση, χωρίς σκέψη. Το ίδιο βαρύ φορτίο κουβαλάμε στους ώμους μας με τα ειλικρινή γεμάτα πόνο αλλά ηρωικά «όχι» μας που διαλύουν την τόσο πληκτική και δειλή ομοιομορφία,κάνουν τη διαφορά κι ορίζουν με έναν τρόπο τη δύναμη της ψυχής, που υπάρχει εκεί που ο ήλιος απλώνει τα χέρια και μας αγκαλιάζει με το φως του. Κάθε λουλούδι, κάθε ρυάκι, κάθε δέντρο μιλούν σε μας τη γλώσσα της ομορφιάς της απλότητας. Η θάλασσα των επιθυμιών σφιχταγκαλιασμένη με τον ουρανό των προοπτικών.
Δεν έχει σημασία πόσα λάθη κάνουμε ή το πόσο αργή είναι η πρόοδός μας. Πάντα θα είμαστε μπροστά από τους ανθρώπους που δεν προσπάθησαν καν.Μερικές φορές η ζωή έχει όλες τις πόρτες της ορθάνοιχτες για εμάς,να είμαστε ελεύθεροι, να μπορούμε να επιλέξουμε όποιο δρόμο θέλουμε, να αποφασίσουμε τον τρόπο που θα ζούμε από εδώ και πέρα, αλλά και πάλι δεν το βλέπουμε.
Τόσα πολλά εμπόδια για να μας κρατήσουν πίσω, τόσοι πολλοί κανόνες για να μας δέσουν σφιχτά, νιώθουμε κρατούμενοι από κάποιες αόρατες αλυσίδες.Μερικές φορές ακόμα και όταν η ζωή μας δίνει την ευκαιρία της ελευθερίας, η κοινωνία μας στερεί από αυτήν.Πώς μπορούμε να ξεφύγουμε; Υπάρχει διέξοδος;Ναι υπάρχει ! Βρίσκεται στην προσωπική μας επιλογή αγώνα που πάντα συνοδεύεται από μια αδιόρατη εσωτερική χαρά να δίνουμε ό,τι ομορφότερο έχουμε.
Έτσι, «θα γυρίσουμε την πλάτη μας σε αυτό το σύννεφο αλλά θα το προσέχουμε. Δεν θα σκεπάσει τον ουρανό χωρίς εμάς».







ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΑΝΤΑΖΗ "ΔΑΣΥΤΟΝΟ ΑΓΟΣ" Νέα Κυκλοφορία


Βασιλική Πανταζή,: Δασύτονο Άγος
Εκδόσεις : Βεργίνα
Ημερομηνία Έκδοσης : Απρίλιος 2021
Είδος : Ποίηση
Σελίδες : 64
Σχήμα : 14Χ21
ISBN: 978-960-651-024-3


Μια προσωπική εξομολόγηση για την «τυραννία της ποίησης» είναι το Δασύτονο Άγος, αδιάλειπτη, εναγώνια «ανάβαση στο όρος Βεντού», για ν’ αγναντέψει από απόσταση το τοπίο της ποίησης και να αναμετρηθεί «η ταπεινότητά της» μαζί του: «Ανεβαίνω κουβαλώντας τόνους υλικό / και μόλις φτάνω στην κορφή / ή θα λείπει ο Σταυρός ή θα τον φοβάμαι»

(Η κρίση).Επίμονη στον μοναχικό της αγώνα, αμετακίνητα δοσμένη στην «εξουσία των λέξεων», πειθήνια στην «αδιάλλακτη πένα» –ένα παιχνίδι ψυχικής βασάνου, για να δει να διανοίγεται ως «τέλος» της διαδρομής το ηρωικό μανιφέστο της, απεύθυνση επικής βούλησης σε κάθε ποιητή: «Τολμήστε ποιητές / να ηχήσουν τα μελάνια σας / να σπάσουν τις σιωπές... Με ό,τι αθώο έμεινε / να χτίσουμε αλήθειες» (Τολμήστε)!

Από το προλογικό σημείωμα της Βιβής Κοψιδά-Βρεττού, Δρ. Πανεπιστημίου
Αθηνών-Ποιήτριας
ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ 

Η κρίση

Το φως τρυπά τη σάρκα.
Κι αν μαίνεται σκοτάδι στην ψυχή
είναι ο τριγμός της Άνοιξης βαρύς
καθώς γρονθοκοπεί η γύρη τις ανάσες άγκυρές μου.

Το πατητήρι της ζωής αναβλύζει ρίσκο.
Μάχες παλίρροιες φυγαδεύουν
τη σκέψη μου σε άγνωστες διαδρομές.
Ανεβαίνω κουβαλώντας τόνους υλικό
και μόλις φτάνω στην κορφή
ή θα λείπει ο Σταυρός ή θα τον φοβάμαι.

Σκαλίζω τον βράχο, παλεύω να σηκωθώ ψηλά
διορθώνω τη στάση μου κι η ανηφόρα γίνεται εθισμός.
Όταν η πένα γίνεται σοφή τα ίχνη είναι φαεινότερα.

Αχθοφόρος η μελάνη, ικέτης του νου αγκομαχά
ύστερα χύνεται καταρράκτης,
μα όταν πέφτει σε χειμερία νάρκη
η δίνη που ρουφάει τον κόσμο είναι δυνατή.
Ακονίζω τα γράμματα κι ο ιδρώτας βαρύς
ποτίζει τα κύτταρα των διψασμένων φωνηέντων
την ώρα που η γλώσσα επαναστατεί
στους χειρισμούς του ανειδίκευτου εργάτη.

Είναι ακριβή η εξόρυξη από τα κοιτάσματα απογόνων
κι η αφθαρσία ανύπαρκτο μετάλλευμα.
Είναι και εκείνη η Ανάσταση που με παιδεύει
και η τροφή μου λιγοστή, μα οι λέξεις μου κοχλάζουν.

Ιδέες δεν πουλώ σε ζηλωτές, ούτε ληστής θέλω να γίνω.
Θέλω την πόρτα μου ανοιχτή τις σκέψεις μου να τρέφω
όπου περνάω να τρυγώ, με ένα ατρόμητο σκαρί

σε μια μεγάλη θάλασσα, ανύπαρκτη Ιθάκη να γυρεύω.


Αναζήτηση

Σε αφουγκράζομαι λαίμαργα.
Χώνομαι στα σπλάχνα σου.
Φωλιάζω στο ραγισμένο σώμα σου.
Ακολουθώ τα ίχνη προσκυνητών του ήλιου
κι ακόμα τολμώ βουτιές
στα άπατα μυστικά σου, θάλασσα.

Να ψαρεύω λέξεις με τολμηρά φωνήεντα
και σύμφωνα αιχμηρά.

Κουμαντάρω ανυπάκουο πηδάλιο
κλέβω τον απόηχο των γεγονότων
και τη συντριβή των ανέμων.

Ξανοίγομαι στη φουρτουνιασμένη ρωγμή σου
ξεπουλώ νοθευμένο μελάνι
διαπομπεύω τις λανθάνουσες ποιητικές μου κραυγές
σκαλίζω τους αιώνες να βρω αντίδοτο

να εξευμενίσω τα ανησυχητικά δαιμόνια.

Πεζεύω στίχους ατίθασους χωρίς χαλινάρι
κι ύστερα κορφολογώ μεταμφιεσμένες λέξεις

και λέξεις σπίρτα.

Πυρπολώ με το φως τους
απρόσκλητα σκοτάδια.


Απροσδόκητη στάση

Σκορπίζω τις δανεικές ανάσες μου
σε βρέφη λεμονανθούς
κι άγουρα τριαντάφυλλα της γνώσης μου.
Φυτεύω σπόρους στο μυαλό μου
κι έπειτα στον σκληρό δίσκο της ψυχής μου
μην ξεχαστούν τα δεδομένα.

Κουρδισμένη σιωπή
διαφεντεύει του φόβου τα έλκηθρα.
Δίδυμες η μέρα κι η νύχτα
κι ο ήλιος διχασμένη προσωπικότητα.

Θα ξυπνήσουν οι άνθρωποι
μου είπες, μη φοβάσαι.

Κολυμβητής σε αμφίβιους ωκεανούς
εισπνέω- εκπνέω
σε ρυθμούς τεκτονικού σεισμού
επίκαιρων ρίχτερ.


Θάλασσα

Ποτέ δεν σε είχα δει
από αυτό το σημείο, θάλασσα.
Δεν είχα δει τις φωτεινές πόρτες σου
τους πονηρούς φεγγίτες σου
τα σκοτεινά σου παράθυρα
με τον βασιλικό
στα δωρικά περβάζια.

Πολλές φορές σε έντυσα,
μα δεν πρόσεξα τις ουλές σου.

Όσες φορές
κι αν σε ζωγράφισα
δεν είδα ότι αλλάζεις χρώμα.

Δανειζόμουν την ανάσα σου
κι όταν σε φίλησα
δεν πήρα είδηση
πως σου έκλεισα το στόμα.



ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Η Βασιλική Πανταζή γεννήθηκε στη Λευκάδα. Σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Κοινωνική Λειτουργός στο ΤΕΙ Ηρακλείου Κρήτης.
Ποιήματα και ποιητικές συλλογές της έχουν βραβευτεί σε Πανελλήνιους και Παγκόσμιους Διαγωνισμούς. Γράφει σε ελεύθερο και έμμετρο στίχο.
Κάποια από τα έργα της έχουν φιλοξενηθεί σε συλλογικούς τόμους σε ηλεκτρονικά και έντυπα λογοτεχνικά περιοδικά ποίησης. Εργάστηκε σε ιδιωτικούς και δημόσιους παιδικούς σταθμούς και στη συνέχεια ως διοικητική υπάλληλος στην Τοπική Αυτοδιοίκηση από όπου αποχώρησε με το βαθμό της Διευθύντριας των Διοικητικών Υπηρεσιών.
Διαμένει μόνιμα με την οικογένειά της στην Πάλαιρο Αιτωλ/νίας.








ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ "ΠΟΙΗΜΑΤΑ 2009-2017" Νέα κυκλοφορία

 

Συγγραφέας - Ασημίνα Ξηρογιάννη
Τίτλος - Ποιήματα 2009-2017
Εκδόσεις : βακχικόν 
Χρονολογία : Απρίλιος 2021
Εξώφυλλο : Κυριάκος Γουνελάς
Είδος : Ελληνική ποίηση
Σελίδες : 160
ISBN : 978-960-638-233-8


Περιγραφή 

Η Ασημίνα Ξηρογιάννη, μέσα στη δεκαετία που ήδη πέρασε και στη δεύτερη την οποία βαδίζει, υπηρετεί την τέχνη του λόγου μέσα από πολλές παράλληλες δράσεις, επιδεικνύοντας αξιοζήλευτη προσήλωση, εργατικότητα και αγάπη. Και της ευχόμαστε ολόψυχα να συνεχίσει με το ίδιο πάθος σε όλα τα πεδία: ποίηση, αφήγηση, μετάφραση, θεατρική συγγραφή, ανθολόγηση, κριτική. Εξάλλου, κανένα από αυτά δεν στεγανοποιείται πλήρως από το άλλο, καθώς το ένα προοικονομεί το άλλο, το ένα προϋποθέτει ή/και ακολουθεί το επόμενο∙ καθώς όλα αλληλοεισδύουν συναιρούμενα, διαμορφώνοντας έναν χώρο δραστικής πραγμάτωσης, όπου ηττάται η απραξία∙ απραξία η οποία δεν μπορεί παρά να είναι παθολογική για ένα πλάσμα τόσο ζωντανό, τόσο γεμάτο δύναμη.

 Α.Αφεντουλίδου

Πλήθος ανθρώπων κοντά μου και τριγύρω
μα εγώ θέλω στην άκρη μου να γείρω.
Μια γωνίτσα μια ακρούλα να κουρνιάσω
μακριά από όλους
μόνη να ξενοιάσω.

*

H Ασημίνα Ξηρογιάννη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Είναι θεατρολόγος, φιλόλογος και συγγραφέας. Σπούδασε Υποκριτική στο Θέατρο-Εργαστήριο (Εμπρός). Είναι Μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει εκδώσει ποίηση, πεζογραφία και θέατρο. Διδάσκει Θεατρική Αγωγή στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και εργάζεται ως εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού. Παράλληλα παραδίδει μαθήματα Γλώσσας και Λογοτεχνίας καθώς και Θεωρίας και Ιστορίας Θεάτρου. Έχει παρακολουθήσει διάφορα σεμινάρια υποκριτικής, σκηνοθεσίας και θεατρικού παιχνιδιού. Έχει σκηνοθετήσει και ανεβάσει με τους μαθητές της αρκετά έργα, δικά της και ξένα. Διατηρεί από το 2009 το λογοτεχνικό ιστολόγιο Varelaki. To βιβλίο της Εποχή μου είναι η ποίηση κυκλοφορεί στη Γαλλία σε μετάφραση του Μισέλ Βόλκοβιτς. Ποιήματα, διηγήματα, κριτικές, μεταφράσεις και άρθρα της δημοσιεύονται σε διάφορα έντυπα, ηλεκτρονικά περιοδικά και ιστολόγια. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα Γαλλικά, Αγγλικά και Ισπανικά.







Παρασκευή 23 Απριλίου 2021

Katarina Sarić (Κατερίνα Σάριτς) - Ποιήματα


i.THE SPINSTER

I stand rivenbetween an ex gaffer:"Don't babble!"and a future shaver:"LOL"I count the presenton the fingers on the prison railson the knitting needles and my aunts' gobleinsIt will be over it will be over it will be over...tweets the cuckoo from my father's wall clock while a worn-out vinyl revolves I will stab her eyes with this needle Me. The spinster.(I will, I swear on my mother


Ο Σπινθηριστής

Στέκομαι ανάμεσα σε έναν πρώην gaffer: «Μην φλερτάρεις!» Και μια μελλοντική ξυριστική μηχανή:
«Γέλιο »
Μετρούν το δώρο στα δάχτυλα της ράγας της φυλακής, τις βελόνες πλεξίματος και το κυνήγι των θείων μου...
Θα τελειώσει, θα τελειώσει όλο αυτό ...

Και ενώ ακούγονται τα τιτιβίσματα του κούκου, από το ρολόι του πατέρα μου, κι ένα φθαρμένο βινύλιο περιστρέφεται, θα τα τρυπήσω τα μάτια της με αυτήν τη βελόνα.
Ο σπινθηριστής. (θα το κάνω, Ορκίζομαι στη μητέρα μου).

©®Katarina Saric

Μετάφραση
Εύα Πετροπουλου Λιανού
Eva Petropoulou Lianoy


ii. THE HORMON STEAL

I love myself being newly born only just stretched, a soft puff of gentle pink, in love with poetry, calligraphy and the stamps in the melted vax
And in that shirt with a big dot in the middle which I saved for you to lean on when you are hereI like lying in too, and straw hats with large brims and the handmade lace embroidery and lavender smelling in the underwear chest
But most I like when get bored with myself thus newly born and steal your hormones kicking myself under the wardrobe and let the dust fall on the scrapbook I put on that sweating bag and the headphones and I change into a snake body already before thenew page on which I trust the full stop with my heel answer to no one at all and I rollick and wander around, I throw the rope, drive the cattle, being familiar with everyone just resting, lying on my hip with a lover in every town and really don't care where you might be...

Katarina Saric


Χρυσές ορμόνες

Λατρεμένε εαυτέ μου, μόλις γεννήθηκες, μια ροζ απαλή μάζα , ερωτευμένος από τότε με την ποίηση, την καλλιγραφία και με τα γραμματόσημα που έμοιαζαν με λιωμένο θησαυρό.

Και σε αυτό το πουκάμισο, αυτό, με τη μεγάλη κουκκίδα στη μέση, το κράτησα, για να το φοράς.
Μαζί θα ξαπλώνουμε εγώ κι εσύ , και με αυτά τα μεγάλα ψάθινα καπέλα, και το χειροποίητο κέντημα με τη δαντέλα και εκείνη τη μυρωδιά λεβάντας στα εσώρουχα.

Αλλά περισσότερο μου αρέσεις όταν βαριέσαι εαυτέ μου, έτσι γεννήθηκες, με τις ορμόνες σου κλεμμένες, να κλωτσάς κάτω από την ντουλάπα και να αφήνεις τη σκόνη, να πέσει στο λεύκωμα. Έβαλες στη σακούλα και τα ακουστικά και άλλαξες εκεί μπροστά το σώμα του φιδιού( που σε αγκάλιαζε) .

Πριν ανοίξω μια νέα σελίδα, εμπιστεύτηκα απόλυτα τη τελεία ως την τελευταία στάση, με μια απάντηση της αχίλλειο πτέρνας μου, σε κανέναν και σε τίποτα δε θα απαντήσω και (προτιμώ) να περιπλανώμαι, ρίχνω το σχοινί, οδηγώ τα βοοειδή, είμαι εξοικειωμένη με όλους όσους απλά ξεκουράζονται..

Ξαπλωνοντας με έναν διαφορετικό εραστή, σε κάθε πόλη και πραγματικά δεν με νοιάζει που μπορεί να είσαι ...

©®Katarina Saric

Eva Petropoulou Lianoy
Translation




iii. SENSELESS NOISE

And you will allow the sticky looks of contempt and envy borne of the blemish blindness and despair piled up in backbone and wrinkled arms.

You will allow the misfortunes and torments yours and those of the others.

You will shoulder both what you have to and what the others load in your saddlebags equally here as everywhere else in this wide world one and the same life for everybody, through and through.

You will be seizing the life of the others and the others will be taking it from you ground in the same mill till we meet our maker till the very endand whoever receives the ticket to hell and whoever to heaven.

You will allow everything down the water when everything and everyone flow away and leave every Tom, Dick, and Harry

But you'll remember only those silent days when all of this is over in which you were lucky to find your own teddy to cuddle under the covers and everything suddenly pauses and stops becoming a senseless noise.

Κatarina Saric


Παράλογος Θόρυβος

Και θα αφήσετε την κολλώδη εμφάνιση της περιφρόνησης και του φθόνου που φέρει μια κηλίδα τυφλή και την απελπισία, να συσσωρεύονται στην ραχοκοκαλιά και στα ζαρωμένα χέρια.

Θα επιτρέψετε να σας καταβάλλουν οι ατυχίες και τα βασανιστήρια σας, και όλων των άλλων οι συμφορές.

Θα επωμιστείτε τόσο ό, τι έχετε, όσο και αυτό που οι άλλοι φορτώνουν στις τσάντες σας, εξίσου εδώ όπως οπουδήποτε αλλού σε αυτόν τον ευρύ κόσμο, μιας και η ζωή για όλους, είναι ίδια .

Θα αδράξετε τη ζωή των άλλων και οι άλλοι θα την πάρουν από τα χέρια σας, και θα γυρνουμε όλοι γύρω - γύρω, στον ίδιο μύλο μέχρι να συναντήσουμε τον δημιουργό μας, μέχρι το τέλος να έρθει και τότε όποιος λάβει το εισιτήριο για την κόλαση θα πάει και όποιος λάβει το εισιτήριο στον παράδεισο εκεί θα οδηγηθεί.

Θα αφήσετε τα πάντα κάτω από το νερό, όταν όλα και όλοι ρέουν μακριά και αφήνουν κάθε Τομ, Ντικ και Χάρι, αλλά θα θυμάστε μόνο εκείνες τις σιωπηλές μέρες, όταν όλα αυτά έχουν τελειώσει, κατά την οποία ήσασταν τυχεροί που βρήκατε το δικό σας αρκουδάκι, για να το αγκαλιάσετε κάτω από τα καλύμματα και όλα ξαφνικά σταματούν, σταματούν, να γίνονται ένας παράλογος θόρυβος.....

©®Katarina Saric

Εύα Πετροπουλου Λιανού
Eva Petropoulou Lianoy
Translation


Biography - Βιογραφικό

Κατερίνα Σαριτς

Katarina Sarić, 10 Μαρτίου 1976. Budva. Στο FF Nikšić αποφοίτησε ενώ σπούδασε φιλοσοφία και λογοτεχνία της Νότιας Σλαβικής, στο FPN Podgorica και ολοκληρώνει και τις μεταπτυχιακές σπουδές στις πολιτικές επιστήμες . Γράφει ποίηση και πεζογραφία . Είναι συγγραφέας και καλλιτέχνης. Είναι μια πολυδιάστατη συγγραφέας, με αμέτρητες συμμετοχές σε ανθολογίες,κι έχει παρουσιάσει τα έργα της σε πολλές χώρες . Έχουν γραφτεί επιστημονικά έργα για την ποίηση και την πεζογραφία της. Τα έργα της βραβεύτηκαν, μεταφράστηκαν σε επτά γλώσσες και δημοσιεύθηκαν τόσο στη χώρα της αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο . Δημοσιευμένο έργο: "Caligat in Sole" - φιλοσοφική τριλογία, "Nadja, επιβράδυνση, θα πας σε ένα πουλί!" μυθιστόρημα, δεύτερη θέση στο διαγωνισμό "Monoceros books" Αθήνα, 2014, "Amputirani" - μυθιστόρημα, "SvejAdno mi je istale dijagnoze societyjale" - ποιητική συλλογή (σύντομη λίστα για το βραβείο "inurin šešir" 2019) , Kamijada i Kamiseja "- σύγχρονο έπος δύο τόμων, πρώτο βραβείο για το καλύτερο βιβλίο" Rom produkcija "Βελιγράδι, 2019." Moja Indija "- OM περιοδικό - ταξίδι," Golo meso "- περιοδικό," Globus Hystericus "- επιλεγμένα ποιήματα," Death of Madame " Dolphin "- σύντομη λίστα για το βιβλίο Poetikum της χρονιάς, 2021κι ένα ειδικό βραβείο για την έκδοση" Ine Svetlosti ".

Μετάφραση
Εύα Πετροπουλου Λιανού






















Πέμπτη 22 Απριλίου 2021

ΝΙΚΟΣ ΑΡΓΥΡΙΑΔΗΣ "Μικρές ιστορίες σαν παραμύθια"

 

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ


Μικρές ιστορίες σαν παραμύθια
του Νίκου Αργυριάδη
Λιανική τιμή: 12 ευρώ +ΦΠΑ
Σελ. 136
ISBN: 978-618-5456-34-4


Τι γυρεύει η αλεπού ο λύκος, το σαμιαμίδι, ο ποντικός, τα δέντρα, η κατσαρίδα, το αρκουδάκι στο παζάρι; Προφανώς τίποτα, είναι το μέσο για να ντύσω με ιστορίες τις εμπειρίες μου, τις σκέψεις μου, είτε με σοβαρότητα είτε με ελαφρότητα. Σε κάθε περίπτωση, ο στόχος είναι πάντα ένας, αυτός της έκφρασης και της επικοινωνίας.
Όπως σε κάθε τέχνη τα πάντα ξεκινούν από ενδοσκόπηση και μετέπειτα αναβλύζουν ως σκέψεις και πεποιθήσεις.
Η ενασχόληση με τις τέχνες δεν γίνεται για ν’ αλλάξουμε τον κόσμο αλλά για ν’ αλλάξουμε εμείς.
Αν τώρα καταφέρουμε να αλληλοεπιδράσουμε με άλλους, αυτό αποτελεί μια ύψιστη τιμή. Αυτό που εύχομαι δηλαδή για τους αναγνώστες αυτού του βιβλίου.
Ν.Α.

Βιογραφικό: Ο Νίκος Αργυριάδης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα τη δεκαετία του ’50. Σπούδασε στη Γαλλία απ’ όπου ξεκίνησε η συμμετοχή του ως ενεργό μέλος της ανανεωτικής αριστεράς και αργότερα ασχολήθηκε με θέματα πολιτισμού της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Άρχισε να γράφει σε νεαρή ηλικία και εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή το 2008. Η αγάπη του για την τέχνη τον ώθησε στο θέατρο με το οποίο ασχολείται ερασιτεχνικά τα
τελευταία δέκα χρόνια.
Τις «Μικρές ιστορίες σαν παραμύθια» εμπνεύστηκε από αφηγήσεις των προγόνων του, καθώς και μια ανάγκη μεταφοράς σε αλλιώτικους κόσμους όπου τα πάντα είναι δυνατά.

Εκδόσεις Φίλντισι
Ξανθίππου 123, Παπάγου
Τηλ.: 210 6540170
www.filntisi.gr info@filntisi.gr








Τρίτη 20 Απριλίου 2021

Ο ΧΡΥΣΟΣ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΗ

Α! ναι, ξέχασα να σου πω, πως τα στάχυα
είναι χρυσά κι απέραντα, γιατί σ’ αγαπώ.

Τάσος Λειβαδίτης


 Μινωϊκό Χρυσό σκουλαρίκι της βασιλικής νεκροπομπής των Μαλίων, στο Χρυσόλακκο, που παριστάνει δύο αντικριστές σφήκες.


Γιάννης Αγγελάκας -Ό,τι σου άξιζε…

Με σκαλίζεις σαν ξερό χωράφι
Κι ό,τι σάπιο κι άχρηστο βρίσκεις το αγαπάς
Το χρυσάφι μου το πετάς στα σκουπίδια
Αναλογίζομαι την ώρα που θα φεύγεις
Νομίζοντας πως πήρες ό,τι ήθελες να πάρεις
Δίχως ποτέ να σου περάσει απ’ το μυαλό
Πως πήρες ό,τι σου άξιζε να πάρεις

 

Μυκηναϊκός πολιτισμός  - Χρυσό δαχτυλίδι που βρέθηκε σε τάφο στην Τίρυνθα. Κατασκευασμένο το 1400 π.Χ. με την τεχνική ρεπουσσέ. Ζωόμορφοι προσκυνητές προσφέρουν αναθήματα σε μία καθιστή θεότητα. Η παράσταση αποδίδεται με εξαιρετική λεπτομέρεια.

Αρης Αλεξάνδρου - Κτήμα φυλακής

Κάθε αυγή και κάθε δύση
μαζεύω το χρυσάφι τ’ ουρανού
και το σφραγίζω
σε προφίλ
με το πραγματικό
τ’ αληθινό μου
πρόσωπο.
Με την ελευθερία μου
ένα χρυσάφι μη δεκτόν παρά τοις εμπόροις
πληρώνω κάθε νύχτα
το πρόσκαιρό μου
κτήμα τάφου.

Μυκηναϊκός πολιτισμός Περίαπτο με γυναικεία μορφή. Είναι κατασκευασμένο από χρυσό με την τεχνική της κοκκίδωσης. Του 14ου αι. π.Χ. Βρέθηκε σε τάφο των Μυκηνών, φιλοξενείται στο Αρχαιολογικό μουσείο της Αθήνας


 Οι Κολχίδες

α΄ ποίημα

Αρμάτωσα τό μυθικό καράβι γιά ταξίδι
θεόταχτο καί πορφυρά πανιά άπλωσα καί η πλώρη
τίς στοιχιωμένες θάλασσες χαράκωνε καί γύρω
στήν κουπαστή κυκλόφεγγαν οι χάλκινες ασπίδες.
Αρμένιζα γι' απάτητες Κολχίδες καί είχα τάμα
ν' αρπάξω τή χρυσή προβιά τού Φρίξου από τό Δράκο,
μέσ' απ' τό χνώτο τής φωτιάς. Κι αψήφισα φουρτούνες,
τίς Συμπληγάδες τίς κακές, πίβουλες λάμιες κι όρνια,
καί σέ ακρογιάλι αξόρκιστο τή φυκιωμένη τέλος
άραξα Αργώ. Κι αντίκρυσα τό μαγικό χρυσάφι
μέσ' σέ ρουμάνι σκιαδερό καί γύρω του βιγλίζαν
άγρυπνα τέρατα, στρυφνά μυστήρια. Καί βοήθεια
λαχτάρησα−κι ώ! στό βαθύ τού Αιήτη τό παλάτι
τά τραγικά νά μέ κοιτούν τής Μήδειας είδα μάτια!


 Η περίφημη χρυσή μάσκα του Αγαμέμνονα. Πιθανόν το πιο αναγνωρίσιμο παγκοσμίως έργο με την τεχνική ρεπουσσέ. Βρέθηκε σε μυκηναϊκό τάφο (1600 π.Χ.) Από τα γνωστότερα εκθέματα του Αρχαιολογικού μουσείου της Αθήνας.


Νικηφόρος Βρεττάκος - Ο Αγρός των λέξεων

Όπως η μέλισσα γύρω από ένα άγριο
λουλούδι, όμοια κ' εγώ. Τριγυρίζω
διαρκώς γύρω απ' τη λέξη.

Ευχαριστώ τις μακριές σειρές
των προγόνων, που δούλεψαν τη φωνή,
την τεμαχίσαν σε κρίκους, την κάμαν
νοήματα, τη σφυρηλάτησαν όπως
το χρυσάφι οι μεταλλουργοί
κ' έγινε
Όμηροι, Αισχύλοι, Ευαγγέλια
κι άλλα κοσμήματα.
Με το νήμα
των λέξεων, αυτόν το χρυσό
του χρυσού, που βγαίνει απ' τα βάθη
της καρδιάς μου,
συνδέομαι" συμμετέχω
στον κόσμο.
Σκεφτείτε:
Είπα και έγραψα, «Αγαπώ».

 http://www.myriobiblos.gr/


 Διάδημα με έκτυπη διακόσμηση Τάφος ΙΙΙ ταφικού κύκλου Α
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο


Mário de Sá-Carneiro - Η πτώση

Κι εγώ που είμαι βασιλιάς σ’ αυτήν την αταξία,
Εγώ, που ’μαι κυκλώνας, ποθώ να τη διορθώσω
Γυρίζω ώσπου να φύγω... Μου ξεγλιστράνε ωστόσο
Όλα μες την αχλή και μες στην υπνηλία.

Στα χέρια μου αν πέσει ψήγμα από χρυσό,
Γίνεται αμέσως ευτελές... το ρίχνω παραπέρα…

Πεθαίνω από τη χλεύη μου προς κάθε θησαυρό,
Πεθαίνω λόγω στέρησης, που παραπήρα αέρα.

Το χρώμα με λαμπρύνει, λόγω λιποθυμίας,
Τα χέρια τείνω από καρδιάς – τη σύσπασή τους δε νικώ!...
Και με περνώ από κόσκινο– σκέτο μηδενικό..
Ακόμη όμως με δονεί το φως της αγωνίας.

Να με νικήσω ατύχησα, να συντριβώ είμαι ικανός,
–Πτώση και νίκη ενίοτε το ίδιο είναι γεγονός–
Και όπως είμαι ακόμη φως, γοργά πισωπατώ,
Κορώνω μέχρι τέλους, με ιδανική οργή:
Κοιτώ τον πάγο αφ’ υψηλού, στον πάγο αυτό θε να ριχτώ...
.....................................................................................
Έπεσα...

Και μόνος απομένω, στον εαυτό μου πάνω έχοντας συντριβεί!...

Από τη συλ­λο­γή Dispersão (Δια­σπο­ρά). Ποί­η­μα γραμ­μέ­νο στο Πα­ρί­σι το 1913.


Χρυσό διάδημα Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο


PA
UL CELAN - Άσμα θανάτου/Φούγκα

Μαύρο γάλα της αυγής πίνουμε το βράδυ
το πίνουμε το μεσημέρι και το πρωί το πίνουμε το
πίνουμε τη νύχτα
πίνουμε και πίνουμε
φτυαρίζουμε έναν τάφο στους αιθέρες εκεί που άνετα
ξαπλώνεις
Ένας άνδρας μένει στο σπίτι παίζει με τα φίδια
γράφει
γράφει σαν σκοτεινιάζει στη Γερμανία τα χρυσά σου
μαλλιά Μαργαρίτα

το γράφει και βγαίνει απ’ το σπίτι και λάμπουν
τ’αστέρια
καλεί αυτός σφυρίζοντας τους Εβραίους του μπροστά
του τους βάζει να φτυαρίσουν έναν τάφο στη γη
μας προστάζει παίξτε τώρα για τον χορό

Μαύρο γάλα της αυγής πίνουμε τη νύχτα
σε πίνουμε το πρωί και το μεσημέρι σε πίνουμε
το βράδυ
πίνουμε και πίνουμε
Ένας άνδρας μένει στο σπίτι παίζει με τα φίδια
γράφει
γράφει σαν σκοτεινιάζει στη Γερμανία τα χρυσά σου
μαλλιά Μαργαρίτα

Τα σταχτιά σου μαλλιά Σουλαμίτιδα φτυαρίζουμε έναν
τάφο στους αιθέρες εκεί που άνετα ξαπλώνεις

Φωνάζει αυτός σκάψτε βαθύτερα στο χώμα εσείς οι
άλλοι τραγουδήστε και παίξτε
Πιάνει το σιδερικό στη ζώνη το κουνά τα μάτια του
είναι γαλάζια
βαθύτερα βάλτε εσείς τα φτυάρια εσείς οι άλλοι
παίξτε συνέχεια για τον χορό

Μαύρο γάλα της αυγής σε πίνουμε τη νύχτα
σε πίνουμε το μεσημέρι και το πρωί σε πίνουμε το
βράδυ
πίνουμε και πίνουμε
Ένας άνδρας μένει στο σπίτι τα χρυσά σου μαλλιά
Μαργαρίτα

Τα σταχτιά σου μαλλιά Σουλαμίτιδα αυτός παίζει με
τα φίδια

Φωνάζει παίξτε πιο γλυκά τον θάνατο ένας
Πρωτομάστορας είναι ο θάνατος στη Γερμανία
Φωνάζει παίξτε πιο μπάσα τα βιολιά μετά ανεβείτε
σαν καπνός στον αιθέρα
να ‘χετε στα σύννεφα έναν τάφο εκεί που άνετα
ξαπλώνεις

Μαύρο γάλα της αυγής σε πίνουμε τη νύχτα
σε πίνουμε το μεσημέρι ο θάνατος ένας Πρωτομάστορας
από τη Γερμανία είναι
σε πίνουμε το βράδυ και το πρωί πίνουμε και πίνουμε
ο θάνατος είναι ένας Πρωτομάστορας από τη Γερμανία
το μάτι του είναι γαλάζιο
ένας άνδρας μένει στο σπίτι τα χρυσά σου μαλλιά
Μαργαρίτα

ξεσηκώνει τα σκυλιά του εναντίον μας μάς χαρίχει
έναν τάφο στον αιθέρα παίζει με τα φίδια του και
ονειρεύεται ο θάνατος είναι ένας Πρωτομάστορας από
τη Γερμανία
τα χρυσά σου μαλλιά Μαργαρίτα
τα σταχτιά σου μαλλιά Σουλαμίτιδα

Απόδοση στα ελληνικά: Μαριγώ Αλεξοπούλου

Ενώτια Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο


CAROL ANN DUFFY - Η ΩΡΑ

Ο έρωτας είναι ο ζητιάνος τού χρόνου, αλλά μία μόνο ώρα,
φωτεινή σαν νεόκοπο νόμισμα, κάνει τον έρωτα πλούσιο.
Είμαστε μια ώρα μαζί εδώ, δεν την ξοδεύουμε όμως για λουλούδια ή κρασί,
αλλά για ολόκληρο τον καλοκαιρινό ουρανό
και το χορτάρι για στρώμα.
Για χιλιάδες δευτερόλεπτα φιλιόμαστε ∙ τα μαλλιά σου
θησαυρός πάνω στο χώμα ∙ το φωτεινό άγγιγμα τού Μίδα
μετατρέπει τα μέλη σου σε χρυσάφι.
Ο χρόνος κυλάει αργά, γιατί εδώ είμαστε εκατομμυριούχοι,
καλοπιάνοντας τη νύχτα, έτσι ώστε τίποτα σκοτεινό
να μη βάλει τέλος στη λαμπερή μας ώρα,
κανένα διαμάντι να μη φωτίσει το φλέμα τού κούκου
που κρέμεται από το χορτάρι στο αυτί σου,
κανένας πολυέλαιος ή προβολέας να μη σε δει
καλύτερα φωτισμένη απ' ότι τώρα εδώ.
Ο χρόνος απεχθάνεται τον έρωτα,
θέλει τον έρωτα φτωχό ∙ αλλά ο έρωτας υφαίνει
χρυσάφι, χρυσάφι, χρυσάφι από άχυρο.

(Μεταφραστική δοκιμή: Νίκος Λάζαρης)



Hilda Doolittle - Adonis

1.

Each of us like you
has died once,
has passed through drift of wood-leaves,
cracked and bent
and tortured and unbent
in the winter-frost,
the burnt into gold points,
lighted afresh,
crisp amber, scales of gold-leaf,
gold turned and re-welded
in the sun;

each of us like you
has died once,
each of us has crossed an old wood-path
and found the winter-leaves
so golden in the sun-fire
that even the live wood-flowers
were dark.

2.

Not the gold on the temple-front
where you stand
is as gold as this,
not the gold that fastens your sandals,
nor thee gold reft

through your chiselled locks,
is as gold as this last year's leaf,
not all the gold hammered and wrought
and beaten
on your lover's face.
brow and bare breast
is as golden as this:

each of us like you
has died once,
each of us like you
stands apart, like you
fit to be worshipped.

 Αργυρό ρυτό με επίχρυσα κέρατα και χρυσές ενθέσεις
Τάφος ΙΙΙ κύκλου Α ( Μινωϊκό)

Hilda Doolittle - Άδωνις

1.

Ο καθένας από εμάς όπως κι εσύ
Πέθανε κάποτε,
Έχει περάσει ανάμεσα απ' τον σωρό με τις φυλλωσιές του δάσους,
εκείνες τις φθαρτές και λυγισμένες,
τις βασανισμένες και αλύγιστες στο ψύχος του χειμώνα
με την φλόγα απ' το χρυσάφι
να λάμπει ξανά,
το τραχύ κεχριμπάρι, οι ζυγοί των χρυσόφυλλων
να γίνονται χρυσός στο φως του ήλιου
ο καθένας από εμάς όπως κι εσύ
πέθανε κάποτε,
ο καθένας από εμάς έχει διασχίσει ένα παλιό μονοπάτι στο δάσος
και βρήκε τα φύλλα του χειμώνα
πολύ χρυσαφένια από την φλόγα του ήλιου
που έκανε ακόμα και τα ζωντανά άνθη του δάσους
να φαίνονται τόσο σκοτεινά.

2.

Ούτε ο χρυσός στην πύλη του ναού
είναι τόσο χρυσός όσο αυτά
ούτε ο χρυσός που κοσμεί τα σανδάλια σου
ούτε το χρυσό μέταλλο
που λάξευσε τις κλειδαριές σου
είναι τόσο χρυσό όσο το κιτρινισμένο φύλλο
ούτε όλο το χρυσάφι που σφυρηλατήθηκε και κατεργάσθη

και σμιλέφθηκε στο πρόσωπο της αγαπημένης σου,
ούτε το μέτωπο και το γυμνό στήθος
είναι τόσο χρυσό όσο αυτό.

Ο καθένας από εμάς όπως κι εσύ
πέθανε κάποτε,
ο καθένας όπως κι εσύ
στέκεται στην άκρη, όπως εσύ
για να γίνει αντικείμενο λατρείας.

μτφ. Γιώργος Χαφιάν

https://www.poeticanet.gr/

 Χρυσό έλασμα με έκτυπη διακόσμηση

Οδυσσέας Ελύτης…Το χρυσό κλειδί


Εσείς του κόσμου οι σοφοί
για δώστε απάντηση σωστή.
Ποιος έχει το χρυσό κλειδί
όπου ανοίγουν οι ουρανοί;

Ένα κορίτσι το ‘χει
κι όποιος κι αν το παρακαλεί,
όχι του λέει όχι.

Βρε κορίτσι, βρε κορίτσι
μια ζωή την έχουμε.
Άνοιξέ μας άνοιξέ μας
άλλο δεν αντέχουμε.

Μάγισσες ρίχτε χαρτιά
και μελετήστε τα καλά.
Ποιος έχει το χρυσό κλειδί
όπου ανοίγουν οι ουρανοί;

Ένα κορίτσι το ‘χει
κι όποιος κι αν το παρακαλεί,
όχι του λέει όχι.



Κύπελλο Βαφειού


Νικος Καββαδίας  -  Γυναίκα

Χόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία.
Παίξε στον άνεμο τη γλώσσα σου και πέρνα.
Αλλού σε λέγανε Γιουδήθ, εδώ Μαρία.
Το φίδι σκίζεται στο βράχο με τη σμέρνα.

Από παιδί βιαζόμουνα, μα τώρα πάω καλιά μου.
Μια τσιμινιέρα με όρισε στον κόσμο και σφυρίζει.
Το χέρι σου, που χάιδεψε τα λιγοστά μαλλιά μου,
για μια στιγμή αν με λύγισε, σήμερα δε με ορίζει.

Το μετζαρόλι ράγισε και το τεσσαροχάλι.
Την τάβλα πάρε, τζόβενο, να ξαναπάμε αρόδο.
Ποιος σκύλας γιος μας μούντζωσε κι έχουμε τέτοιο χάλι,
που γέροι και μικρά παιδιά μας πήραν στο κορόιδο;

Βαμμένη. Να σε φέγγει κόκκινο φανάρι.
Γιομάτη φύκια και ροδάνθη, αμφίβια Μοίρα.
Καβάλαγες ασέλωτο με δίχως χαλινάρι,
πρώτη φορά, σε μια σπηλιά, στην Αλταμίρα.

Σαλτάρει ο γλάρος το δελφίνι να στραβώσει.
Τι με κοιτάς; Θα σου θυμίσω εγώ που μ' είδες.
Στην άμμο πάνω σ' είχα ανάστροφα ζαβώσει
τη νύχτα που θεμέλιωναν τις Πυραμίδες.

Το τείχος περπατήσαμε μαζί το Σινικό.
Κοντά σου ναύτες απ' την Ουρ πρωτόσκαρο εβιδώναν.
Ανάμεσα σε ολόγυμνα σπαθιά στο Γρανικό
έχυνες λάδι στις βαθιές πληγές του Μακεδόνα.

Πράσινο. Αφρός, θαλασσινό βαθύ και βυσσινί.
Γυμνή. Μονάχα ένα χρυσό στη μέση σου ζωστήρι.
Τα μάτια σου τα χώριζαν εφτά Ισημερινοί
μες στου Giorgione το αργαστήρι.

Πέτρα θα του 'ριξα και δε με θέλει το ποτάμι.
Τι σου 'φταιξα και με ξυπνάς προτού να φέξει.
Στερνή νυχτιά του λιμανιού δεν πάει χαράμι.
Αμαρτωλός που δε χαρεί και που δε φταίξει.

Βαμμένη. Να σε φέγγει φως αρρωστημένο.
Διψάς χρυσάφι. Πάρε, ψάξε, μέτρα.
Εδώ κοντά σου, χρόνια ασάλευτος να μένω
ως να μου γίνεις Μοίρα, Θάνατος και Πέτρα.


Χρυσός κάνθαρος


Κωνσταντίνος Π. Καβάφης - Λόγος και Σιγή

Αζά καν ελκαλάμ μιν φάντα, ασσουκούτ μιν ζαχάμπ. 
 ΑΡΑΒΙΚΗ ΠΑΡΟΙΜΙΑ


«Είναι χρυσός η σιωπή και άργυρος ο λόγος.»

Τις βέβηλος προέφερε τοιαύτην βλασφημίαν;
τις χαυνωθείς Ασιανός παραιτηθείς εις μοίραν
τυφλήν, βωβήν, τυφλός, βωβός; Ποίος οικτρός παράφρων
ξένος τη ανθρωπότητι, την αρετήν υβρίζων,
χίμαιραν είπε την ψυχήν, και άργυρον τον λόγον;
Το μόνον μας θεοπρεπές δώρημα, περιέχον
τα πάντα - ενθουσιασμόν, λύπην, χαράν, αγάπην·
εν τη ζωώδει φύσει μας ανθρώπινον το μόνον!
Συ όστις τον αποκαλείς άργυρον, δεν πιστεύεις
το μέλλον, λύον την σιγήν, μυστηριώδες ρήμα.
Συ εν σοφία δεν τρυφείς, πρόοδος δεν σε θέλγει·
με την αμάθειαν - χρυσήν σιγήν - ευχαριστείσαι.
Νοσείς. Είν' η αναίσθητος σιγή βαρεία νόσος,
ενώ ο Λόγος ο θερμός, ο συμπαθής, υγεία.
Σκιά και νυξ είν' η Σιγή· ο Λόγος, η ημέρα.
Ο Λόγος είν' αλήθεια, ζωή, αθανασία.
Λαλήσωμεν, λαλήσωμεν - σιγή δεν μας αρμόζει
αφού εις το ομοίωμα επλάσθημεν του Λόγου.
Λαλήσωμεν λαλήσωμεν - αφού λαλεί εντός μας
η θεία σκέψις, της ψυχής άυλος ομιλία.

http://cavafis.compupress.gr/

Ξύλινη εξαγωνική πυξίδα με χρυσά ελάσματα. Μυκήνες, 16ος αι. π.Χ. Τα τοιχώματα της πυξίδας διακοσμούνται με επαναλαμβανόμενα θέματα: κυνήγι ελαφιού ή ζαρκαδιού από λιοντάρι μέσα σε τοπίο με φοινικόδεντρα, και σπείρες.


Κώστας Καρυωτάκης - Οι αγάπες


Θά ’ρθουν όλες μια μέρα, και γύρω μου
θα καθίσουν βαθιά λυπημένες.
Φοβισμένα σπουργίτια τα μάτια τους,
θα πετούνε στην κάμαρα μέσα.
Ωχρά χέρια θα σβήνουν στο σύθαμπο
και θανάσιμα χείλη θα τρέμουν.

«Αδελφέ» θα μου πουν «δέντρα φεύγουνε
μες στη θύελλα, και πια δε μπορούμε,
δεν ορίζουμε πια το ταξίδι μας.
Ένα θάνατο πάρε και δώσε.
Εμείς, κοίτα, στα πόδια σου αφήνουμε,
συναγμένο από χρόνια, το δάκρυ.

Τα χρυσά πού ’ναι τώρα φθινόπωρα,
πού τα θεία καλοκαίρια στα δάση;
Πού οι νυχτιές με τον άπειρον, έναστρο
ουρανό, τα τραγούδια στο κύμα;
Όταν πίσω και πέρα μακραίνανε,
πού να επήγαν χωριά, πολιτείες;

Οι θεοί μάς εγέλασαν, οι άνθρωποι,
κι ήρθαμε όλες απόψε κοντά σου,
γιατί πια την ελπίδα δεν άξιζε
το σκληρό μας, αβέβαιο ταξίδι.
Σα φιλί, σαν εκείνα που αλλάζαμε,
ένα θάνατο πάρε και δώσε.»

Θα τελειώσουν. Επάνω μου γέρνοντας
θ’ απομείνουν βουβές, μυροφόρες.
Ολοένα στην ήσυχη κάμαρα
θα βραδιάζει, και μήτε θα βλέπω
τα μεγάλα σαν έκπληκτα μάτια τους
που γεμίζανε φως τη ζωή μου…
https://www.greek-language.gr/

Χρυσή κύλικα με πρόσθετα ελάσματα από τις λαβές προς τη βάση. Στο χείλος δύο περιστέρια. Έχει ονομαστεί συμβατικά "κύπελλο του Νέστορα"



Κώστας Καρυωτάκης - ΠΕΘΑΙΝΟΝΤΑΣ

Μάταιη ψυχή, στην ατονία εσπέρας εαρινής,
ενώ θα κλείνεις τα χρυσά φτερά σου πληγωμένη,
την ώρα που σα λύτρωση κάτι θα καρτερείς,
φτωχή καρδιά, θανάσιμα μα αιώνια λυπημένη·

όταν, φτασμένη απάνω στον ορίζοντα, θα ιδείς
μίση να φεύγουν οι έρωτες, χολή τα πάθη σου όλα,
όταν ανέβει από τα εξαίσια τ' άνθη της ζωής
μύρον η απαγοήτευση, ψυχή μου ονειροπόλα

την ώρα την υπέρτατη που θε να θυμηθείς
μ' ένα μόνο χαμόγελο τα φίλα και τα ενάντια --
μάταιη ψυχή, στο πέλαγο, στο αγέρι τι θα πεις;
ω, τι θα πεις, στενή καρδιά, στη χλωμή δύση αγνάντια;

https://apotis4stis5.com



Διάφορα χρυσά σκεύη από τάφους των Μυκηνών και των Δενδρών Αργολίδας. 15ος-14ος αι.

Κώστας Καρυωτάκης - [Το φεγγαράκι απόψε…]

Το φεγγαράκι απόψε στο γιαλό
θα πέσει, ένα βαρύ μαργαριτάρι.
Κι απάνω μου θα παίζει το τρελό
τρελό φεγγάρι.

Όλο θα σπάει το κύμα ρουμπινί
στα πόδια μου σκορπίζοντας αστέρια.
Οι παλάμες μου θα ’χουνε γενεί
δυο περιστέρια·

θ’ ανεβούν —ασημένια δυο πουλιά—,
με φεγγάρι —δυο κούπες— θα γεμίζουν
,με φεγγάρι τους ώμους, τα μαλλιά
θα μου ραντίζουν.

Το πέλαγο χρυσάφι αναλυτό.
Θα βάλω τ’ όνειρό μου σε καΐκι
ν’ αρμενίσει. Διαμάντι θα πατώ
λαμπρό χαλίκι.

Το γύρω φως ως θαν τη διαπερνά,
η καρδιά μου βαρύ μαργαριτάρι.
Και θα γελώ. Και θε να κλαίω… Και νά,
νά το φεγγάρι




Χρυσός δακτύλιος με σφενδόνη διακοσμημένη κατά την περίκλειστη τεχνική, όπου τα μεταλλικά διάχωρα γεμίζονται με γυαλί. Απεικονίζεται γρύπας με ανοιχτά φτερά. Θολωτός τάφος Καπακλή Βόλου, 15ος αι. π.Χ. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Αθήνα


Βλαδίμηρος Μαγιακόφσκι

Τέσσερις.
Βαριές σα χτυπήματα.
«Τα του Καίσαρος – τα του Θεού».
Κι ένας
σαν κι εμένα.
Που θα πάει;
Πού φωλιάσει βολικά;
Αν ήμουν
μικρούλης
σαν ωκεανός, –
θα στεκόμουν στις μύτες των ποδιών των κυμάτων,
και με την παλίρροια θα χάιδευα το φεγγάρι.
Πού θα βρω την αγαπημένη μου,
που να ‘ναι σαν κι εμένα;
Αυτή δεν θα χωρούσε στον μικροσκοπικό ουρανό!

Ω, αν ήμουν φτωχός!
Σαν εκατομμυριούχος!
Τι να τα κάνει η ψυχή τα λεφτά;
Είναι ένας αχόρταγος κλέφτης γι’ αυτήν.
Της αποχαλινωμένης ορδής των επιθυμιών μου
Δε φτάνει όλο το χρυσάφι της Καλιφόρνιας.
Απόσπασμα 


Κύπελλο τύπου Βαφειού από τον Λακκοειδή Τάφο III των Μυκηνών, 16ος-15ος αι. π.Χ. Το κατασκευασμένο από λεπτό χρυσό έλασμα κύπελλο είναι ένα από τα λαμπρά ευρήματα του Σλήμαν από τον Λακκοειδή Τάφο III. Η υπέροχα δουλεμένη διακόσμηση απεικονίζει ένα βραχώδες θαλάσσιο τοπίο μέσα στο οποίο κολυμπούν δελφίνια. Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Π 73• Κρατικό Μουσείο Βάδης/Peter Gaul


Χόρχε Λουίς Μπόρχες—Το χρυσάφι των τίγρεων

Πόσες φορές δεν κοίταξα
ώσπου να χαμηλώσει κίτρινο το δειλινό
την αγέρωχη τίγρη της Βεγγάλης
που πηγαινοέρχεται στον προκαθορισμένο δρόμο της
πίσω απ’ τις σιδερένιες μπάρες,
δίχως να υποψιάζεται πως είναι η φυλακή της.
Ύστερα θα ‘ρθουν άλλες τίγρεις,
η τίγρη της φωτιάς του Μπλέικ·
ύστερα θα ‘ρθουνε άλλα χρυσάφια
το μέταλλο του έρωτα — ο Δίας,
το δαχτυλίδι που κάθε νύχτες εννιά
γίνεται εννέα πια δαχτυλίδια
κι αυτά γίνονται ύστερα άλλα εννιά
κι έτσι συνέχεια, δίχως τελειωμό.
Καθώς περνούν τα χιόνια, σιγά σιγά
μ’ αφήνουν τ’ άλλα υπέροχα χρώματα
και τώρα απομείναν μοναχά
το ακαθόριστο φως, η αξεδιάλυτη σκιά
και το αρχικό χρυσάφι.
Α, δειλινά, τίγρεις και λάμψεις
του μύθου και του έπους,
α, το πιο πολύτιμο χρυσάφι, η χαίτη σου
που λαχταρούν ετούτα εδώ τα χέρια.

Μετάφραση: Δημήτρης Καλοκύρης

https://dimartblog.com/



Ένα χρυσό δαχτυλίδι για κάθε δάχτυλο. Χρυσά σφραγιστικά δαχτυλίδια από τον Τάφο του Γρύπα Πολεμιστή στην Πύλο, 14ος αι. π.Χ. Τα δαχτυλίδια προέρχονται από τον λεγόμενο Τάφο του Γρύπα Πολεμιστή που ανασκάφηκε το 2015. Στα τρία από αυτά απεικονίζονται λεπτοδουλεμένες γυναικείες θεότητες σε διάφορες λατρευτικές σκηνές. Στο τέταρτο δαχτυλίδι απεικονίζεται σκηνή ταυροκαθαψίων: ένας αθλητικός άνδρας που εκτελεί με κομψότητα άλμα πάνω από έναν ταύρο• ένα πολύ τυπικό εικονογραφικό θέμα που προέρχεται από τη μινωική Κρήτη. Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας, SN 24-30, SN 24-18, SN 24-702, SN 24-736, Κρατικό Μουσείο Βάδης/Peter Gaul

Μπέρτολτ Μπρεχτ - Ο σπιούνος 

Να και οι καθηγητές,
απ' τ' αυτί οι μαθητές
τους αρπάζουν και τους στήνουν προσοχή.
Κάθε μαθητής κατάσκοπος.
Η μόρφωση, η γνώση είναι άσκοπος.
Μα ποιος γνωρίζει τίποτα στη σημερινή εποχή;

Ύστερα να τα νιάτα τα χρυσά
που με το δήμιο τα 'χουνε καλά.
Τον παίρνουν και τον φέρνουν σπίτι.
Καρφώνουν τον πατέρα τους με μια καταγγελία
και τον κατηγορούν για εσχάτη προδοσία·
δεμένος βγαίνει ο πατέρας απ' το σπίτι.

Από το Μονόπρακτο "Ο σπιούνος "


Χρυσό μυκηναϊκό δακτυλίδι με περίκλειστο διάκοσμο στη σφενδόνη. Τα μικρά διάχωρα σε μορφή τρίλοβων τόξων φαίνεται ότι αρχικά ήταν γεμισμένα με λευκή υαλόμαζα. Από τη Θήβα. Υστεροελλαδική ΙΙΒ-ΙΙΙΑ1 περίοδος, τέλη 15ου- πρώιμος 14ος αι. π.Χ.

Αζίζ Νεσίν – Σώπα, μη μιλάς

Σώπα, μη μιλάς, είναι ντροπή
κόψ’ τη φωνή σου, σώπασε
κι επιτέλους
αν ο λόγος είναι άργυρος
η σιωπή είναι χρυσός.

Τα πρώτα λόγια, οι πρώτες λέξεις
που άκουσα από παιδί
έκλαιγα, γέλαγα, έπαιζα
μού ‘λεγαν: «σώπα».

Στο σχολείο μού ‘κρυψαν την αλήθεια τη μισή
και μού ‘λεγαν: «εσένα τι σε νοιάζει; σώπα!»
Με φιλούσε το πρώτο αγόρι
που ερωτεύτηκα και μού ‘λεγε:
«κοίτα, μην πεις τίποτα, και…σώπα!»
Κόψ’ τη φωνή σου, μη μιλάς, σώπαινε.
Κι αυτό βάστηξε μέχρι τα είκοσί μου χρόνια.
Ο λόγος του μεγάλου, η σιωπή του μικρού.

Έβλεπα αίματα στα πεζοδρόμια
«τι σε νοιάζει, μού ‘λεγαν,
θα βρεις το μπελά σου – τσιμουδιά, σώπα».
Αργότερα φώναζαν οι προϊστάμενοι:
«μη χώνεις τη μύτη σου παντού,
κάνε πως δεν καταλαβαίνεις, και σώπα».
................................
Απόσπασμα 

https://www.catisart.gr/


Χρυσός δίσκος με ανάγλυφη προτομή της Αθηνάς, που φορά περικεφαλαία με τρία λοφία, στεφάνι δάφνης και λοξή αιγίδα με γοργόνειο. Στα μάτια της θεάς η ίριδα ήταν καλυμμένη με γαλάζιο σμάλτο. Την προτομή πλαισιώνουν ζώνες με πλούσιο συρματερό και κοκκιδωτό διάκοσμο, και ένθετους γρανάτες. Το δικτυωτό πλέγμα των αλυσίδων, το οποίο περιβάλλει το κόσμημα, υποδηλώνει ότι χρησίμευε για να συγκρατεί τα μαζεμένα στο πίσω μέρος της κεφαλής μαλλιά. Από τη Θεσσαλία. 2ος αι. π.

Νταν Πάγκις - Προσχέδιο συμφωνητικού για τις αποζημιώσεις

Εντάξει, κύριοι που διαμαρτύρεστε κραυγαλέα ως συνήθως,
ενοχλητικοί θαυματοποιοί, ησυχία!
Όλα θα επανέλθουν στη θέση τους,
στη μια παράγραφο μετά την άλλη.
Η κραυγή στο λαρύγγι.
Τα χρυσά δόντια στα ούλα.
Ο τρόμος.
Ο καπνός στην τσίγκινη καμινάδα και ακόμα πιο βαθιά,
στο βαθούλωμα των οστών,
και αμέσως θα καλυφθείτε με δέρμα και τένοντες και θα ζήσετε,
κοιτάξτε, ξαναβρήκατε τη ζωή σας,
κάθεστε στο σαλόνι, διαβάζετε εφημερίδα.
Είστε εδώ. Όλα έγιναν εγκαίρως.
Όσον αφορά το κίτρινο αστέρι: αμέσως θα ξεριζωθεί
από το στήθος σας
και θα μεταναστεύσει
στον ουρανό.

https://www.liberal.gr/

Βαρύτιμο χρυσό διάδημα και κεντρικό τμήμα διαδήματος με «κόμβο του Ηρακλέους» και διακοσμητικά στοιχεία από γρανάτες, αχάτες, σμάλτο και υαλόμαζα. Διαδήματα αυτού του τύπου κοσμούσαν περίπλοκες κομμώσεις, με τα κρεμαστά εξαρτήματα να πέφτουν στο μέτωπο. Ο «κόμβος του Ηρακλέους», στον οποίο απέδιδαν φυλακτικές και ιαματικές ιδιότητες, απαντά συχνά στην ελληνιστική και ρωμαϊκή κοσμηματοτεχνία. Αρχές 2ου αι. π.Χ. Μήκ. 0,51 μ.


Κωσ
τής Παλαμάς - Το χρυσό κρεβάτι

Το ξέρω· είμ’ ένα πλάσμα ταπεινόσαν τόσα, χωρίς δύναμη και χάρη,κι είμαι μια στάλα στον ωκεανό,κι είμαι στον κάμπο ασήμαντο χορτάρι.


Όμως άκουσε τ’ όνειρο το πλάνοπου φάνηκε μπροστά μου αστραφτεράτην ώρα που είχα κλείσει μια φοράτα μάτια μου στα γόνατά σου επάνω.

Είδα πως εκοιμόμουνα βαριά
σφιχτός από έναν ύπνο μολυβένιο·και το κρεβάτι μου μαλαματένιοέλαμπεν από κάθε του μεριά.

Κι ενώ τα μάτια μ’ έμεναν κλειστά,έβλεπαν απ’ το φως αυτό λουσμένα.
Απ’ το χρυσό κρεβάτι μου μπροστάπολλοί, πολλοί περνούσαν ολοένα.

Κι έβλεπα, στο κρεβάτι μου μπροστάσταματούσανε, μήτε που μιλούσαν,και μ’ άνθη μύρια μοσχοβολιστά
με ράντιζαν και με μοσχοβολούσαν.

Κι έβλεπα κόσμο ακίνητο, σκυφτό,με γόνατα μπροστά μου λυγισμένα,αλλά κανένα μες στον κόσμο αυτόπου να πονεί δεν ένιωθα για μένα.


Δεν έβλεπα ένα στόμα να γελά,μιαν όψη από φροντίδα να βαραίνει,δυο μάτια δεν αντίκρισα θολά·λάμψη παντού μαρμάρου ήταν χυμένη.

Παιδιά, γυναίκες, γέροι, νέοι, λαός
αμέτρητος μαρμάρωνεν εμπρός μου,κι έλεγες πως εγώ ήμουν ο θεόςτου στοιχειωμένου αλλόκοτου αυτού κόσμου.

Αλλά θεός που είχα για φιλιά,κι είχα για χάιδια περισσή τρεμούλα!
που μ’ όλη μου τη θεία φεγγοβολιάέκρυβα μια πολύπαθη καρδούλα.

Και κοίταζα καταφρονετικάλουλούδια, γονατίσματα, λιβάνια,θεός που λαχταρούσα πιο γλυκά
έναν περιστεριώνα απ’ τα ουράνια.

Θεός με δίχως δύναμη καμιά,παρά με το προσκύνημα των άλλωνπου μου πλάταιναν και την ερημιάκαι έκαναν τον καημό μου πιο μεγάλον.


Είδα καημός πως μ’ έπιανε τρανόςνα διώξω τέτοιον ύπνο, να ξυπνήσω,και λόγια τρυφερά του καθενόςνα ειπώ και γέλια μ’ όλους ν’ αρχινήσω.

Και στέφανα οι ανθοί, από μέ πλεχτά,
σ’ όλους να τα μοιράσω πεταχτάκαι με τις νιες και με τα παλικάριαχορό να στήσω στα χλωρά χορτάρια.

Αλίμονο, μια δύναμη κρατάτο σώμα μου δεμένο στο κρεβάτι,
τα χέρια μου στο στήθος καρφωτά,το στόμα σφραγιστό, κλειστό το μάτι.

Και μου βαραίνουν οι χιονάτοι ανθοί,νεκρολούλουδα, χέρια μου και στήθια…αλλά του κάκου καρτερώ να ’ρθεί
να με γλιτώσει ανθρωπινή βοήθεια.

Και τότε μια φωνή λαχταριστήκι απ’ της καρδιάς μού ξέφυγε τα βάθη,στο λάρυγγά μου μέσα η φωνή μου εχάθη,κι έλεγε αυτά η φωνή προτού σβηστεί:


«Ω! Κάλλιο να είμ’ αγνώριστος απ’ όλουςκαι καταφρονεμένος να γυρνώ,να τρέχω, να βογκάω, και να πονώμέσα σε λόγγους, μέσα σε τριβόλους,

«Καλύτερα τα πόδια μου γυμνά
σ’ αγκάθια, σε πρινάρια να ματώνω,και μες στις ερημιές και στα βουνάρόδα ποτέ, φίδια να βρίσκω μόνο,

»παρά να μ’ έχ’ η δόξα χαϊδευτόκι ανθοστεφάνωτο να μ’ έχει θύμα,
κι εμπρός μου κόσμο να θωρώ σκυφτόστης Φήμης το κρεβάτι, σα σε μνήμα.

»Μου φτάνει εμέ παράμερη ζωή,ψυχή και χέρια ελεύθερα να νιώθω,κι η αγάπη, μαλακότατη πνοή,
να μου ξανάβει της ζωής τον πόθο.

»Μου φτάνει ο ήλιος, άστρο ευλογητό,όπως για όλους και για με να λάμπει,κι οι κάμποι που δουλεύω και πατώνα μου είναι της γλυκιάς πατρίδας κάμποι.


»Μου φτάνει να ’χω πάντα στο πλευρόπαρηγορήτρα συντροφιά μου Εσένα,του βάσανου μου φτάνει το σταυρόμαζί να τον κρατούμε αντρειωμένα».

Κι εξύπνησ’ από τ’ όνειρο το πλάνο
που πρόβαλε μπροστά μου αστραφτεράτην ώρα που είχα κλείσει μια φοράτα μάτια μου στα γόνατά σου επάνω.

Το ξέρω· είμ’ ένα πλάσμα ταπεινόσαν τόσα, χωρίς δύναμη και χάρη,
κι είμαι μια στάλα στον ωκεανό,κι είμαι της γης ασήμαντο χορτάρι.

Μα δεν ποθώ της δόξας τα παλάτια,και της Αθανασίας τον ουρανό·δόξα δική μου είναι τα δυο σου μάτια,
τα μάτια σου που κλαίνε όταν πονώ!

.https://www.greek-language.gr/

 Μινωικά κοσμήματα

Μαριάνθη Πλειώνη - χαϊκού

Με μιαν αχτίδα
Θα θερίσει ο ήλιος
στάχυ χρυσάφι.
 



Δικτυωτό χρυσό κόσμημα κεφαλής με ανάγλυφη προτομή της Αρτεμης. Από τη Θεσσαλία. 3ος αι. π.Χ.


Ιωάννης Πολέμης - Ο χρυσός και το μάρμαρο

Λέγει ο χρυσός στο μάρμαρο :
- Στα πέρατα του κόσμου
ποιος ήλιος λάμπει ωσάν εμέ, ποιο φως έχει το φως μου;
Εγώ τον κόσμο κυβερνώ, την ευτυχία υφαίνω,
ποδοπατώ την εμορφιά, την ασχημιά ομορφαίνω.
Εγώ οδηγώ στα σκοτεινά του κλέφτη μου το χέρι,
εγώ ακονίζω του φονιά το δίκοπο μαχαίρι.
Εγώ αγοράζω την τιμή και την πουλώ στο δρόμο,
εγώ νικώ την αρετή, καταπατώ τον νόμο.
Περίσσες είν΄ οι χάρες μου, κ΄ η δύναμή μου μόνη
κρεμνίζει θρόνους απ΄ εδώ, θρόνους εκεί στηλώνει...
Εσύ τι κάνεις, μάρμαρο;
Και τ΄ απαντάει εκείνο :
- Εγώ σε τάφου σκοτεινιά την δύναμή σου κλείνω.

Ημερολόγιον Σκόκου, τόμος 15 (1900), σελίδα 86

https://www.sarantakos.com/


Χρυσός ναΐσκος διακοσμημένος με ένθετους ημιπολύτιμους λίθους, 3ος αι. π.Χ.


Γιάννης Ρίτσος: Το χρέος των ποιητών

{....} Πολλοί στίχοι είναι σαν αργυρές κλωστές
δεμένες στα καμπανάκια των άστρων –
αν τους τραβήξεις, μια ασημένια κωδωνοκρουσία δονεί τον ορίζοντα.

Πολλά ποιήματα βουλιάζουν μες στην ίδια τους τη λάμψη,
περήφανα ποιήματα∙ δεν καταδέχονται τίποτα να πουν.
Ξέρω πολλά ποιήματα που πνίγηκαν στο χρυσό πηγάδι τής σελήνης.

Ένα σωστό ποίημα ποτέ δεν καθυστερεί σε μια γωνιά τού ρεμβασμού.
Είναι πάντα στην ώρα του σαν τον συνειδητό, πρόθυμο εργάτη
είναι ένας έτοιμος στρατιώτης που λέει παρών στο πρώτο κάλεσμα της εποχής του.

Κάποτε οι ποιητές μοιάζουνε με πουλιά μες στο δάσος τού χρόνου,
οι άλμπατρος του Μπωντλαίρ, τα κοράκια τού Πόε,
κάποτε σα σπουργίτια μες στο χιόνι ή σαν αητοί ψηλά σ απόκρημνα Ιδανικά.

Υπάρχουν και ποιήματα όμορφα σαν τα πουλιά Γκλουχάρ –
το Μάη και τον Απρίλη πνίγονται μες στο ίδιο τους το ερωτικό τραγούδι
πνίγονται μες στη μελωδία τους και κουφαίνονται.

Το Μάη και τον Απρίλη τα χαράματα
μες στην κρυστάλλινη δροσιά τού δάσους
βγαίνουν οι κυνηγοί με τα ντουφέκια τους και τα γκλουχάρ δεν τους ακούνε.

Το νου σας, σύντροφοι ποιητές, αδέρφια μου,
ας κρατάμε τ’ αυτί μας στυλωμένο στο γυαλί της σιωπής, –
τα βήματα του εχθρού και του φίλου μας μοιάζουν στο θαμπόφωτο του δάσους. Πρέπει να διακρίνουμε.{....}

Απόσπασμα



Χρυσό βραχιόλι με μορφή φιδιού, 200 π.Χ.


Γ ΡΙΤΣΟΣ  -  Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού

Τότε το φεγγάρι σκόνταψε στις ιτιές κι έπεσε στο πυκνό χορτάρι.
Μεγάλο σούσουρο έγινε στα φύλλα.
Τρέξανε τα παιδιά, πήραν στα παχουλά τους χέρια το φεγγάρι κι όλη τη νύχτα παίζανε στον κάμπο.
Τώρα τα χέρια τους είναι χρυσά, τα πόδια τους χρυσά, κι όπου πατούν αφήνουνε κάτι μικρά φεγγάρια στο νοτισμένο χώμα. Μα, ευτυχώς, οι μεγάλοι που ξέρουν πολλά, δεν καλοβλέπουν. Μονάχα οι μάνες κάτι υποψιάστηκαν.
Γι αυτό τα παιδιά κρύβουνε τα χρυσωμένα χέρια τους στις άδειες τσέπες, μην τα μαλώσει η μάνα τους που όλη τη νύχτα παίζανε κρυφά με το φεγγάρι.» […]

Χρυσό στεφάνι, με φύλλα και άνθη μυρτιάς. Βρέθηκε σε τάφο στη Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης. 4ος αι. π.Χ.


ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ - Μέσα από την Αγάπη

Μέσα από την Αγάπη
γλυκαίνει καθετί πικρό
Μέσα από την Αγάπη
το χάλκινο γίνεται χρυσό

Μέσα από την Αγάπη
το θολό κρασί γίνεται εκλεκτό
Μέσα από την Αγάπη
ο κάθε πόνος γίνεται γιατρικό
Μέσα από την Αγάπη
οι νεκροί θα αναστηθούν
Μέσα από την Αγάπη
οι βασιλιάδες δούλοι θα γενούν

http://hallofpeople.com/

Η βελανιδιά, το ιερό δένδρο του Δία, αποτέλεσε έμπνευση για το στεφάνι. Βρέθηκε σε τάφο στην Ποτίδαια Χαλκιδικής. 3ος αι. π.Χ

Σαπφώ - Ατθίδα

Σαν άνεμος μου τίναξε ο έρωτας τη σκέψη
σαν άνεμος που σε βουνό βελανιδιές λυγάει.
‘Ηρθες, καλά που έκανες, που τόσο σε ζητούσα
δρόσισες την ψυχούλα μου, που έκαιγε ο πόθος.
Από το γάλα πιο λευκή
απ’ το νερό πιο δροσερή
κι από το πέπλο το λεπτό, πιο απαλή.
Από το ρόδο πιο αγνή
απ’ το χρυσάφι πιο ακριβή
κι από τη λύρα πιο γλυκιά, πιο μουσική…


Χρυσός σταυρός με διακοσμητικό τετράφυλλο ρόδακα στην ένωση των κεραιών. Aρχές 7ου αι. Ύψ. 0,03 μ.

Μίλτος Σαχτούρης -Το χρυσάφι

Κάποτε
θα σταματήσουμε
σε μια γαλάζια άμαξα
μες στο χρυσάφι

δε θα μετρήσουμε τα μαύρα
άλογα
δε θα ’χουμε τίποτα ν’ αθροίσουμε
δε θα ’χουμε πια τίποτα
για να μοιράσουμε

κρατώντας
ένα ξύλο
θα περάσουμε
μέσ’ απ’ τη μαύρη τρύπα
του ήλιου
που θα καίει
https://www.greek-language.gr/


Τρία τμήματα χρυσού περιδεραίου με ζαφείρια, σμαράγδια, κορναλίνη και μαργαριτάρια, από την Aλεξάνδρεια. 5ος αι.


Μίλτος Σαχτούρης - Τα γράμματα


Θα πάψω πια να   γράφω ποιήματα
ἔριξες το χρυσό σου δαχτυλίδι μες στη
θάλασσα

στην ἀμμουδιά με το νεκρό  κρανίο
κι ὅλα τα βουλιαγμένα καράβια βγῆκαν
στον ἀφρό
κι ὁ καπετάνιος ζωντανός
κι οἱ ναύκληροι να χαμογελᾶνε

εἶπα θα πάψω πια να  γράφω ποιήματα
και στο   παράθυρο τοῦ σπιτιοῦ μου τοῦ προγονικοῦ
ὁ πατέρας μου και ἡ μητέρα μου
κουνᾶνε τα μαντήλια τους και χαιρετᾶνε

τα ποιήματά μου ὅμως δεν μπόρεσαν να 
τα  διαβάσουν
ἔχουν ξεχάσει να διαβάζουν
λένε το κάπα ἄλφα και το  δέλτα ἔψιλον

και συ   μοῦ εἶπες ψέματα
στον τόπο αὐτό τοῦ κόκκινου γελαστοῦ
κρανίου εὲ ξεγέλασες
γι᾿ αὐτό κι εγώ σε  γέλασα
και με   πιστέψατε

κατάρα με τις εφτά σκιές  

πάντα θα γράφω ποιήματα

(από τη συλλογή ΧΡΩΜΟΤΡΑΥΜΑΤΑ, 1980)



Περίτεχνα χρυσά σκουλαρίκια με ζαφείρια, μαργαριτάρια και ψήφους από υαλόμαζα. Tέλη 5ου-αρχές 6ου αι. Ύψ. 0,10 μ


Γιώργος Σεφέρης -Αγιάναπα, Α΄ 

Και βλέπεις το φως του ήλιου καθώς έλεγαν οι παλαιοί.
Ωστόσο νόμιζα πως έβλεπα τόσα χρόνια
περπατώντας ανάμεσα στα βουνά και στη θάλασσα
συντυχαίνοντας ανθρώπους με τέλειες πανοπλίες·
παράξενο, δεν πρόσεχα πως έβλεπα μόνο τη φωνή τους.
Ήταν το αίμα που τους ανάγκαζε να μιλούν, το κριάρι
που έσφαζα κι έστρωνα στα πόδια τους·
μα δεν ήταν το φως εκείνο το κόκκινο χαλί.
Ό,τι μου λέγαν έπρεπε να το ψηλαφήσω
όπως όταν σε κρύψουν κυνηγημένο νύχτα σε στάβλο
ή φτάσεις τέλος το κορμί βαθύκολπης γυναίκας
κι είναι γεμάτη η κάμαρα πνιγερές μυρωδιές·
ό,τι μου λέγαν δορά και μετάξι.

Παράξενο, το βλέπω εδώ το φως του ήλιου· 
το χρυσό δίχτυ
όπου τα πράγματα σπαρταρούν σαν τα ψάρια
που ένας μεγάλος άγγελος τραβά
μαζί με τα δίχτυα των ψαράδων.


Δισκοειδές κόσμημα. Ο λεπτός διάτρητος δίσκος χρυσού κοσμείται από ένθετες υαλόμαζες. Ανθέμια και ημικυκλικά πέταλα γύρω από την κεντρική υαλόμαζα. Επικολλημένοι κρίκοι στην πίσω πλευρά προφανώς για να ράβεται το κόσμημα επάνω στο ύφασμα του ενδύματος. Πιθανώς από Συρία, 5ος αι

Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν - Δεν γυαλίζει ό,τι είναι χρυσό

Δε γυαλίζει ό,τι είναι χρυσό,
δεν είναι όσοι αναζητούν χαμένοι·
το παλιό και σθεναρό δε γνωρίζει μαρασμό,
οι ρίζες οι βαθιές δε γλείφονται απ’ τα ψύχη.
Απ’ την τέφρα μια φωτιά θ’ αφυπνιστεί,
ένα φως απ’ τις σκιές θ’ αναβλύσει·
αναγεννημένη η λεπίδα που ‘χε κερματιστεί
κι ο δίχως στέμμα πάλι βασιλιάς θα ζήσει

Μεταφράζει ο Αναστάσιος Δρακόπουλος


 Χρυσό δακτυλίδι με σταυρόσχημο τετράφυλλο ρόδακα στη σφενδόνη. 6ος-7ος αι. 


Robert Frost - ΤΙΠΟΤΑ ΧΡΥΣΟ ΔΕΝ ΕΠΙΒΙΩΝΕΙ

Το πρώτο πράσινο που έχει η φύση
Είναι χρυσό, μα πώς να μην τ’ αφήσει;
Λουλούδι είναι το πρώιμό της φύλλο,
Μα αρκεί μια ώρα μόνο και το φύλλο
Υποχωρεί· γίνεται φύλλο μόνο.
Έτσι βυθίστηκε η Εδέμ στον πόνο,
Έτσι και το ξημέρωμα τελειώνει·
Τίποτα χρυσό δεν επιβιώνει.

Μετάφραση: Πάνος Κουτούλιας


Χρυσό εγκόλπιο σε σχήμα σταυρού Aνάστασης με διπλή οριζόντια κεραία και ένθετο lapis lazuli. H επιγραφή της πίσω όψης μνημονεύει ως κάτοχο τον Γεώργιο Bαραγγόπουλο με τον τίτλο του σεβαστού, που υποδηλώνει υψηλή κοινωνική θέση, ερμηνεύοντας ταυτόχρονα την πολυτέλεια των υλικών και την κομψότητα του αντικειμένου. 13ος-14ος αι. Ύψ. 0,04 μ


Κυριάκος Χαραλαμπίδης - ΒΟΔΙΑ ΣΤΟ ΝΕΡΟ*

Στις πεντελίσιες φλέβες τους κυλούσε
του χορταριού τ’ αμάλαγο χρυσάφι.
Και πού να φανταστούν τα ζωντανά
με τους μεγάλους οφθαλμούς της Ήρας
πως πιλαλούσαν Τσέτες το κατόπι τους
να κατακόψουν
το λιοβασίλεμα που μέσα τους ανθούσε.

Γοργά τ’ αφεντικά σε βάρκα στριμωχτήκαν,
τους πήρε αρόδο το φευγιό, καθώς η νύχτα
κοίμιζε το βουνό κι ακινητούσε ο γρύλος.

Από κοντά οι γελάδες ακλουθούσαν.
Βρεγμένες ως την άκρη της κοιλιάς
πασκίζανε να μπουν στο ψαροκάικο
χωρίς διάβρωση αισθημάτων, στ’ όνομα
υπακοής στο σύνηθες καθήκον.

−Καημένες φίλες μου, αχ, γυρίστε πίσω!
Με το μικρό σας όνομα σας κράζω,
γυρίστε, το θολόνερο αγριεύει.
Τα ύστατα κεφάλια σας μονάχα,
καλές μου, να χαϊδέψω,
πριν αλγεινή τη μοίρα αντιληφθείτε
και βγείτε, ωσάν ανάγλυφα ζωφόρου
υποταγμένα πίσω στη στεριά.

[Ηλίου και Σελήνης άλως, Ίκαρος, Αθήνα 2017]



Χρυσά σκουλαρίκια με κρεμαστά περιστέρια, τα πιο ερωτικά πουλιά, αλλά και τα πιο συχνά από τα συνοδευτικά σύμβολα της Aφροδίτης. Aρχές 2ου αι. π. X . Ύψ. 0,04 μ.
3
Στράτης Μυριβήλης - Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια (1933)

Το έργο του Στράτη Μυριβήλη «Η Δασκάλα με τα χρυσά μάτια», φαίνεται ως συνέχεια του έργου «Η Ζωή εν τάφω», με το θαυμάσιο γλωσσικό του όργανο, το εντελώς προσωπικό και ανεπανάληπτο ύφος του, και τον ολάνθιστο πεζογραφικό λυρισμό του, μας δίνει σαν σε ραφαηλική ζωγραφιά το νησί του ολόκληρο και πανέμορφο: στεριά, θάλασσα, βλάστηση, χωριό, πολιτεία, λαό.

Περιγραφή

Το μυθιστόρημα «Η Δασκάλα με τα χρυσά μάτια» (1933), αποτελεί ένα αριστούργημα του Στράτη Μυριβήλη που μεταφέρθηκε στη μικρή οθόνη από τον Κώστα Αριστόπουλο το 1978. Η ατμόσφαιρα του πολέμου είναι κι εδώ παρούσα, καθώς ο ήρωας επιστρέφει από τον πόλεμο στη Μυτιλήνη, όπου βασανίζεται ανάμεσα στο σεβασμό προς τη μνήμη του σκοτωμένου φίλου του και στον έρωτα που αισθάνεται για τη χήρα εκείνου.

Απόσπασμα

Η κορυφαία στιγμή του έργου με το Λεωνή να καταχτά τη Σαπφώ

Η Σαπφώ αφήνεται στην αγκαλιά του, πιάνεται από το λαιμό του με το χέρι που σφίγγει τα καβούρια, δένεται πάνω του με το μπράτσο της και σιγά – σιγά ξαμολάει το κλαδί της αγριοσυκιάς.

Ο Λεωνής την κρατά σφιχτά με το ζερβί του πάνω στο στήθος, κατεβαίνει πολύ αργά, με προσοχή. Δοκιμάζει πρώτα καλά την κάθε προεξοχή του βράχου, πριν πατήσει απάνω με όλο του το βάρος. Ένα κύμα καυτερό τόνε γλύφει όλον, στα μηλίγγια του βαράνε σφυριές. Όλα είναι πράσινα μπροστά στα μάτια του, ένα ρευστό πράσινο που τρέχει. Ένας καταρράχτης από φύλα που θροούν και χύνουνται σε βάραθρο.

Ακούει το νερό σα να γουργουρίζει βαθιά μέσα στο καύκαλό του. Νιώθει το ζεστό κορμί της να τόνε τυλίγει σαν κισσός. Μεστό, λυγερό και ντελικάτο. Νιώθει στο πρόσωπο τη γλυκιά ζεστασιά των στέρεων κόρφων, που ζουλιούνται πάνω στο μάγουλό του, κ’ η ευωδιά τους τόνε ζαλίζει. Σα νάχει το πρόσωπό του ολόκληρο χωμένο μέσα σ’ ένα πελώριο τριαντάφυλλο. Ακούει την καρδιά της που χτυπά δυνατά κάτ’ από τη λεπτή μπλουζίτσα, και θαρρεί πως είναι η δική του καρδιά. Τα αίματά τους ορμούν ενάντια, αντιχτυπιούνται, βροντάνε τον ίδιον άγριο ρυθμό, σα να συγκοινώνησαν ξαφνικά οι αρτηρίες τους. Μια αίσθηση τρομερή, βίαια ευτυχισμένη, που φτάνει ως τον πόνο.

Σαν πάτησε χάμω δεν την άφησε. Ξαμόλησε μόνο το μπαστούνι να κρέμεται στην αγριόριζα κ’ έσφιξε γύρω στο κορμί της και τ’ άλλο του το μπράτσο. Τήνε κράτησε έτσι σαν ένα παιδί, σαν ένα θησαυρό. Την έσφιξε στην αγκαλιά σαν ένα λάφυρο. Έσκυψε στο πρόσωπό της έξαλλος, έσκυψε πολύ κοντά, πάνω από τα χρυσά μάτια της. Και τα βρήκε να τον κοιτάνε από κάτω, όπως κοιτάνε τα μάτια των αρρώστων μες από το βύθος της θέρμης. Η ματιά του μπήκε μέσα της, αρσενική και βάρβαρη. Είταν η αστραψιά της τρέλας του, κυκλοφόρεσε μονομιάς μέσα της. Πήγε κ’ ήρθε ο σπασμός ως τα ακρότατα των νεύρων της. Ένα γλυκό ρίγος τη συντάραξε σύγκορμη, και σφίχτηκε σπασμωδικά πάνω του με όλη της την ύπαρξη.

Τότες αυτός γύρισε τα μάτια του ένα γύρω, σαν ένα αγρίμι που γυρεύει καταφύγι για να σπαράξει το θύραμά του. Είδε τις πυκνές τούφες της φτέρης, την πήγε βιαστικά εκεί, την απόθεσε προσεχτικά πάνω στο παχύ στρώμα της πρασινάδας, που τσακίστηκε και μύρισε βαριά κατ’ από τα γόνατά του, και την έκαμε δική του μ’ έναν τρόπο βίαιο, σχεδόν εχθρικό.

Τα μάτια της βασίλεψαν κάτω από τα βαριά ματόκλαδα, τα δάχτυλα ξαμόλησαν λίγο – λίγο το μαντίλι με τα καβούρια.

Αυτά ξαπολύθηκαν μονομιάς, ξελευτερωμένα, σκορπίστηκαν όλα μαζί μ’ ένα χαρούμενο χαρχάλεμα μέσα στα χόρτα και μέσα στις πέτρες, χυμώντας πίσω κατά το ρέμα τους, με τις κουτσουρεμένες τους δαγκάνες όρθιες…


«Η Δασκάλα με τα χρυσά μάτια», μεταφέρθηκε στην οθόνη από τον Κώστα Αριστόπουλο το 1978.




Χρυσό σκουλαρίκι με κρεμαστή λουτροφόρο από υαλόμαζα, συρματερό και κοκκιδωτό διάκοσμο από το «Θησαυρό της Θεσσαλίας». Το μέγεθος του κοσμήματος, το σχήμα του αγγείου, η τεχνική και η διάταξη των διακοσμητικών στοιχείων υποδηλώνουν χρονολογία πρωιμότερη του 2ου αι. π.Χ. Ύψ. 0,09 μ.

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ 

Ο Βασιλιάς Μίδας και το χρυσάφι

Ο Μίδας ήταν βασιλιάς της Φρυγίας, γιος του βασιλιά Γορδία ή Γόρδιου (Αριστ., Varia 5.39.191.37 και 73), ιδρυτή της πόλης Γόρδιον στη Φρυγία. Στην ακρόπολη υπήρχε το άρμα του, που το τιμόνι του ήταν δεμένο με περίτεχνο και περίπλοκο κόμπο, τόσο που κανένας δεν μπορούσε να λύσει. Αυτόν τον δεσμό κατέλυσε ο Αλέξανδρος με το ξίφος του, γιατί γνώριζε τον χρησμό που όριζε ότι όποιος κατόρθωνε να λύσει τον κόμπο θα κατέλυε την Ασία. Ο Αλέξανδρος δεν τον έλυσε αλλά τον έκοψε. Αυτά όμως στους ιστορικούς χρόνους που όμως επηρεάζονταν ιδεολογικά από τους μυθικούς όπως φαίνεται και από αυτό το επεισόδιο.

Τον Γόρδιο αγάπησε η Κυβέλη και μαζί της απέκτησε ένα γιο, τον Μίδα.

Μίδας και Σιληνός

1. Ο Μίδας θέλησε να συλλάβει τον Σιληνό, για να μάθει τα μυστικά της σοφίας του. ( Ο Ηρόδοτος παραδίδει ότι η σύλληψη έγινε στους ομώνυμους κήπους του Φρύγα βασιλιά με τα αυτοφυή εξηντάφυλλα αγριοτριαντάφυλλα στους πρόποδες του Βερμίου (Ηρ. 8.138). Στις Μεταμορφώσεις του (11.85 κ.ε.) ο Οβίδιος αναφέρει ότι ο Σιληνός έχασε τον δρόμο του και αποκοιμήθηκε μακριά από τη συνοδεία του Διόνυσου στα βουνά της Φρυγίας. Τον βρήκαν χωρικοί που τον αλυσόδεσαν και τον παρέδωσαν αιχμάλωτο στον βασιλιά τους, τον Μίδα, γιατί δεν τον αναγνώρισαν. Αντίθετα, ο Μίδας, που κάποτε είχε μυηθεί στα μυστήρια, τον αναγνώρισε, τον ελευθέρωσε και τον συνόδευσε μέχρι να βρει τον Διόνυσο. Ο θεός, ευχαριστώντας τον βασιλιά που έφερε σώο τον τροφό του, τον αντάμειψε με το χάρισμα που του ζήτησε ο Μίδας, ό,τι αγγίζει να γίνεται χρυσός. Αυτή η εμπειρία υπήρξε πολύ ευχάριστη για τον βασιλιά, όμως μόνο μέχρι τη στιγμή του φαγητού. Οι τροφές μετατρέπονταν σε χρυσό, το ίδιο και το νερό και το κρασί -σκληρό σαν πέτρα το ψωμάκι· μέταλλο ρευστό χυνόταν το χρυσάφι απ' τα σαγόνια. Ο Μίδας παρακάλεσε τον Διόνυσο να πάρει πίσω το δώρο που τον σκότωνε -ανάφαγος και πάμπλουτος μαζί - απόγνωση, κι ολόστεγνη μια δίψα του καίει το λαρύγγι. Ο Διόνυσος δέχτηκε -Είναι αγαθό το πνεύμα τωνθεών -και του σύστησε να πλύνει κεφάλι και χέρια στις πηγές του Πακτωλού. Έκτοτε, το ποτάμι παρέμεινε γεμάτο με ψήγματα χρυσού. 


Πίνακας του Walter Crane του 1893 που απεικονίζει την μεταμόρφωση της κόρης του σε χρυσό, όταν ο Μίδας την άγγιξε.


Τμήμα περιδέραιου από χρυσό και ημιπολύτιμους λίθους, με κεντρικό στοιχείο από ωοειδή αμέθυστο και κεφαλή λυγκός. 1ος αι. π.Χ. Μήκ. 0,16 μ

Το χρυσόμαλλο δέρας

Το χρυσόμαλλο δέρας ήταν το δέρας (δέρμα, προβιά) που απέμεινε από το κριάρι που έστειλε η Νεφέλη για να σώσει το γιο της Φρίξο από τη θυσία που ήθελε να κάνει ο πατέρας του
Ο βασιλιάς Αθάμας έχοντας πάρει τον χρησμό από το μαντείο των Δελφών ότι ήταν ευθύνη του γιου του το γεγονός πως δε φύτρωσε το σιτάρι εκείνη τη χρονιά, αποφάσισε να τον θυσιάσει. Έτσι η μητέρα του Νεφέλη η οποία είχε πεθάνει, έστειλε από τον ουρανό ένα κριάρι με χρυσό δέρμα να τον αρπάξει από την επικείμενη θυσία. Το κριάρι λοιπόν άρπαξε τον Φρίξο και την Έλλη και τους πήγε στην Κολχίδα. Εκεί ο Φρίξος θυσίασε το κριάρι στο Δία και χάρισε το δέρμα του στο βασιλιά της Κολχίδας, Αιήτη που τον φιλοξενούσε. Εκείνος το κρέμασε σε μια βελανιδιά στο δάσος του θεού Άρη και έβαλε έναν ακοίμητο δράκο να το φυλάσσει

Αργοναυτική εκστρατεία

Αργοναυτική εκστρατεία είναι  η εκστρατεία του Ιάσονα και του πληρώματος του από την Ιωλκό στην Κολχίδα του Εύξεινου Πόντου για να πάρουν το χρυσόμαλλο δέρας, η οποία και εκφράζει αλληγορικά τη δεύτερη ιστορική μεγάλη αποίκηση των Ελλήνων στον Εύξεινο Πόντο. Η εκστρατεία αυτή πήρε το όνομά της από το πλοίο του Ιάσονα, την Αργώ, η οποία με τη σειρά της ονομάστηκε έτσι λόγω του κατασκευαστή της, Άργου.
Για την εκστρατεία αυτή έγραψε ο Απολλώνιος ο Ρόδιος στο βιβλίο του «Αργοναυτικά». Το χρυσόμαλλο δέρας το χρειαζόταν ο Ιάσονας για να κερδίσει το θρόνο του που του είχε υφαρπάξει ο αδελφός του πατέρα του, ο Πελίας.
Οταν  φτάσανε στη μακρινή Κολχίδα  ο Ιάσονας πήγε να συναντήσει τον Βασιλιά Αιήτη και την κόρη του Μήδεια για να ζητήσει το Χρυσόμάλλο Δέρας. Ο Αιήτης συμφώνησε να του το δώσει αφού πρώτα έφερνε εις πέρας τρεις δύσκολους άθλους. Συγκεκριμένα, τους ζήτησε να πάρει δύο ταύρους με χάλκινα πόδια και πύρινη ανάσα και να οργώσει ένα χωράφι, έπειτα να σπείρει δόντια δράκου και τέλος να πολεμήσει τους γίγαντες που θα βγουν από τα δόντια του δράκου. Ο Ιάσονας, με τη βοήθεια της Μήδειας, όργωσε το χωράφι με τους ταύρους κι έπειτα τον συμβούλεψε να ρίξει μία πέτρα για να πολεμήσουν οι γίγαντες μεταξύ τους. Ο Ιάσονας ακολούθησε την συμβουλή της και οι γίγαντες πολέμησαν μέχρι θανάτου. Η Μήδεια άκουσε πως ο Αιήτης δε θα έδινε το Χρυσόμαλλο Δέρας στον Ιάσονα παρά την εκπλήρωση των άθλων, και μάλιστα σκόπευε να κάψει και την Αργώ. Έτσι, ο Ιάσονας η Μήδεια και ο Ορφέας πήγανε στο ιερό δάσος του Θεού Άρη και βρήκαν τον ακοίμητο δράκο που φύλαγε το Χρυσόμαλλο Δέρας. Η Μήδεια έριξε ένα μαγικό υγρό το οποίο έκλεισε τα μάτια του δράκου, ενώ ο Ορφέας έπαιξε γλυκά τη λύρα του με αποτέλεσμα ο δράκος να αποκοιμηθεί και ο Ιάσονας να πάρει το Χρυσόμαλλο Δέρας. Επιστρέφοντας στην πατρίδα, ο Ιάσονας παρέδωσε το Χρυσόμαλλο Δέρας στον Πελία, αλλά εκείνος δεν κράτησε τον λόγο του και δεν έδωσε τον θρόνο στον Ιάσονα. Ο Ιάσονας παντρεύτηκε την Μήδεια και πήγαν μαζί στην Κόρινθο, όπου αφιέρωσε την Αργώ στον Θεό Ποσειδώνα και διοργάνωσε αγώνες προς τιμήν του. Συχνά, πήγαινε και καθόταν κοντά στην Αργώ, μέχρι που χρόνια μετά, όταν είχε γεράσει, έπεσε ένα ξύλο από το κατάρτι και τον σκότωσε.




Ο Ιάσονας δίνει το Χρυσόμαλλο Δέρας στον Πελία, ενώ η θεά Νίκη τον στεφανώνει. Απουλιανός ερυθρόμορφος κρατήρας, 340-330 π.Χ. Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι.


ΤΟ ΧΡΥΣΕΛΕΦΑΝΤΙΝΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ ΔΙΑ ΣΤΗΝ ΟΛΥΜΠΙΑ


Κατά τον 5ο π.Χ. αιώνα οι πολίτες της Ολυμπίας αποφάσισαν να οικοδομήσουν έναν ναό για να τιμήσουν το Δία. Το μεγαλόπρεπο οικοδόμημα χτίστηκε ανάμεσα στα 466 και 456 π.Χ. Κατασκευάστηκε από λίθινους ογκόλιθους και συμπαγείς κίονες. Για λίγα χρόνια μετά την ολοκλήρωσή του δεν υπήρχε άγαλμα του Δία, ώσπου αποφασίστηκε να γίνει κι αυτό. Ανατέθηκε στον περίφημο Αθηναίο γλύπτη Φειδία.

Η κατασκευή του αγάλματος

Η γλύπτης Φειδίας, ήδη είχε φτιάξει άλλα δύο υπέροχα αγάλματα στην Αθήνα, της θεάς Αθηνάς. Στην Ολυμπία ο Φειδίας με τους συνεργάτες του αρχικά έφτιαξε μια ξύλινο κατασκευή προκειμένου να λειτουργήσει ως σκελετός του αγάλματος. Στη συνέχεια το κάλυψαν με πλάκες από ελεφαντόδοντο για να απεικονίσουν τη γυμνή επιδερμίδα του θεού και φύλλα χρυσού για τα ενδύματά του. Οι τεχνίτες κάλυψαν τις συνδέσεις τόσο καλά ώστε τα άγαλμα να δείχνει ενιαίο. Το άγαλμα ήταν τοποθετημένο πάνω σε θρόνο με ένθετες διακοσμήσεις από έβενο και πολύτιμους λίθους. Όταν ολοκληρώθηκε το ύψος του ήταν 13 μέτρα και το κεφάλι του έφτανε σχεδόν στην οροφή του ναού. Έδινε την εντύπωση πως αν σηκωνόταν ο Ζευς όρθιος θα σάρωνε την οροφή! Στους τοίχους του ναού κατασκευάστηκαν εξέδρες προκειμένου οι επισκέπτες να θαυμάζουν από κοντά το πρόσωπο του θεού. Μετά την ολοκλήρωσή του, το 435 π.Χ. το άγαλμα αποτέλεσε τα επόμενα 800 χρόνια ένα από τα μεγαλύτερα θαύματα του κόσμου.

Η απαγωγή του αγάλματος

Γύρω στο 40 μ.Χ. ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Καλιγούλας, πρόσταξε να μεταφερθεί το άγαλμα στη Ρώμη. Όμως, σύμφωνα με την παράδοση, όταν έφτασαν οι εργάτες για να το διαλύσουν, το άγαλμα έβγαλε ένα τόσο τρανταχτό γέλιο, ώστε σκόρπησαν από το φόβο τους. Αργότερα, το 391 μ.Χ. με την άνοδο του χριστιανισμού, οι Ρωμαίοι απαγόρευσαν τους Ολυμπιακούς αγώνες κι έκλεισαν τους ελληνικούς ναούς. Στη συνέχεια το άγαλμα του Δία μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Το 462 μ.Χ. μια πυρκαγιά κατάστρεψε το ανάκτορο, όπου βρισκόταν το άγαλμα, με αποτέλεσμα να χαθεί οριστικά.

Κατά τον 6ο μ.Χ. αιώνα η περιοχή της Ολυμπίας συγκλονίστηκε από σεισμούς. Ο ναός και το στάδιο καταστράφηκαν από κατολισθήσεις και πλημμύρες, ενώ η λάσπη κάλυψε ό,τι απέμεινε. Κάτω από τη λάσπη διατηρήθηκαν τα υπολείμματα , τα οποία ανακάλυψαν στην εποχή μας οι αρχαιολόγοι. Σήμερα, οι επισκέπτες μπορούν να επισκεφτούν τα ερείπια του ναού και τη θέση όπου βρισκόταν το άγαλμα.

Χρυσό περιδέραιο από στριφτό σύρμα με ορθογώνιο εξάρτημα. Το μεγάλο σμαράγδι πλαισιώνεται από διάτρητες πέλτες και βλαστούς. 3ος αι. μ.Χ. Διάμ. 0,107 μ. 


ΤΟ ΧΡΥΣΕΛΕΦΑΝΤΙΝΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ


Το πιο εντυπωσιακό άγαλμα της Αθηνάς στην Ακρόπολη ήταν το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Φειδία μέσα στον σηκό του Παρθενώνα. Η θεά εδώ παριστανόταν πάλι πάνοπλη αλλά ειρηνική. Ήταν η θεά της σοφίας, αυτή που παραστέκει ποιητές, ρήτορες, φιλοσόφους και καλλιτέχνες.

Ο Παυσανίας μας δίνει μια καλή περιγραφή του αγάλματος: 'Το άγαλμα το ίδιο είναι καμωμένο από ελεφαντόδοντο και χρυσάφι. Στη μέση του κράνους του υπάρχει πλαστική εικόνα Σφίγγας … και σε καθένα από τα πλάγια υπάρχουν γλυπτικές παραστάσεις γρυπών. Οι γρύπες (είναι) … θηρία που μοιάζουν με λεοντάρια, έχουν όμως φτερά και ράμφος αετού …
Το άγαλμα παριστάνει την Αθηνά όρθια, με χιτώνα μακρόν ως τα πόδια και με γλυπτική παράσταση της Μέδουσας από ελεφαντόδοντο στο στήθος? η θεά κρατεί και Νίκη, ύψους τεσσάρων περίπου πήχεων, ενώ με το άλλο χέρι βαστάει δόρυ? κοντά στα πόδια της βρίσκεται η ασπίδα και κοντά στο δόρυ ένα φίδι, το οποία είναι ίσως ο Εριχθόνιος. Στο βάθρο του αγάλματος υπάρχει ανάγλυφη η παράσταση της γέννησης της Πανδώρας'. (Αττικά, 24,5&7)

Από άλλες πηγές γνωρίζουμε ότι η ασπίδα της εξωτερικά είχε ανάγλυφη παράσταση Αμαζονομαχίας και εσωτερικά ζωγραφιστή παράσταση Γιγαντομαχίας. Τέλος στις παρυφές των σανδαλιών της υπήρχαν ανάγλυφες
σκηνές Κενταυρομαχίας. Το βάρος του χρυσού του αγάλματος ήταν περίπου 1150 κιλά. Το αριστούργημα αυτό της κλασικής περιόδου δεν έχει διασωθεί και είναι άγνωστες οι συνθήκες υπό τις οποίες καταστράφηκε. Μια ιδέα του αγάλματος,
μας δίνει ένα μικρό μαρμάρινο αντίγραφό του στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Η ποιότητα του έργου θα πρέπει να ήταν εξαιρετική, όπως και η ενότητά του με την αρχιτεκτονική του μεγάλου ναού. Το άγαλμα έφθανε σε ύψος δεκατριών και μισό μέτρων περίπου από το δάπεδο, πατούσε σε μαρμάρινη βάση και πλαισιωνόταν από μεγάλο αριθμό πολυτίμων αφιερωμάτων.



Golden earring with Nike riding a chariot The goddess of victory is riding a two-horse chariot. 5cm high (1 15/16 inch). Greek Greek Period, Classical Period, 350 – 325 BC

ΜΟΥΣΙΚΗ 



Θα σου δώσω ένα τόπι χρυσό

Ποίηση: Brendan Behan (Μπρένταν Μπίαν) (για το θεατρικό του έργο An Giall | The Hostage | Ένας όμηρος (1958))
Απόδοση στα Ελληνικά: Βασίλης Ρώτας
Σύνθεση, ενορχήστρωση & διεύθυνση ορχήστρας: Μίκης Θεοδωράκης
Μπουζούκι: Κώστας Παπαδόπουλος & Λάκης Καρνέζης
Ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη
Έργο: Ένας όμηρος (1966)


Θα σου δώσω ένα τόπι χρυσό
να το παίζεις στο χολ με παιδιά
αν με πάρεις, με πάρεις, με πάρεις
να ’μαι ταίρι σου πια.
Θα σου δώσω τα κλειδιά της καρδιάς μου
και τα χρήματα όσα κι αν έχω,
αν με πάρεις, με πάρεις, με πάρεις
να ’μαι ταίρι σου πια.
Θα σου πάρω ρολόι με καδένα
να το δείχνεις κρυφά στα παιδιά,
αν με πάρεις, με πάρεις, με πάρεις
να ’μαι ταίρι σου πια.
Θα σου δώσω χρυσάφι, χρυσάφι
να γιομίζεις τις χούφτες φλουριά,
αν με πάρεις, με πάρεις, με πάρεις
ταίρι να ’μαστε πια.
Θα σου φτιάξω μια πίτα με κρέας,
θα σε κρύψω ως να φύγουν οι μάγκες,
αν με πάρεις, με πάρεις, με πάρεις
ταίρι να ’μαστε πια.
Όμως πρώτα να δούμε αν ταιριάζουμε,
αν ταιριάζουμε οι δυο μας σωστά.



Χρυσό στεφάνι με φύλλα και καρπούς κισσού. Από τη Μακεδονία(;), 1ος αι. π.Χ. Διάμ. 0,25 μ.



ΤΟ ΤΑΝΓΚΟ ΤΗΣ ΝΕΦΕΛΗΣ

Στίχοι: Χαρούλα Αλεξίου Μουσική: Loreena McKennit 1. Χαρούλα Αλεξίου Το χρυσό κουρέλι που στα μαλλιά της φόραγε η Νεφέλη να ξεχωρίζει απ' όλες μες στ' αμπέλι ήρθανε δυο μικροί μικροί αγγέλοι και της το κλέψανε. Δυο μικροί αγγέλοι που στα ονειρά τους θέλαν την Νεφέλη να την ταίζουνε ρόδι και μέλι να μη θυμάται να ξεχνάει τι θέλει. Την πλανέψανε. Υάκινθοι και κρίνα της κλέψαν τ' άρωμα και το φοράνε κι οι έρωτες πετώντας σαϊτιές, την περιγελούν. Μα α καλός ο Διας της παίρνει το νερό της εφηβείας την κάνει σύννεφο και την σκορπά για να μην τη βρουν. Δυο μικροί αγγέλοι που στα ονειρά τους θέλαν την Νεφέλη να την ταίζουνε ρόδι και μέλι να μη θυμάται να ξεχνάει τι θέλει. Την πλανέψανε

Χρυσό δαχτυλίδι σε μορφή φιδιού. 1ος αι. π. X .-1ος αι. μ. X . Ύψ. 0,04 μ.



Χρυσομαλλούσα

Ποίηση - Κωστής Παλαμάς 
Μουσική - Μιχάλης Τερζής 
Ερμηνεία - Θοδωρής Βουτσικάκης 
Ενορχήστρωση - Βάσω Δημητρίου


Καλά δεν ξέρω
ποια είναι η ομορφιά σου,
κι αν το κορμί σου
κι αν η ψυχή σου,
τάχα ποια δύναμη
στην εικόνα σου
με πάει μαζί σου.

Δεν ξέρω αν είσαι
μια ορμή, μια ιδέα
κι αν είσαι η γλώσσα
μιας γνώμης θείας .
Κι αν είσαι η σάρκα
κι αν είσαι η γλύκα
της αμαρτίας

Καλά δεν ξέρω
ποια είναι η ομορφιά σου,
κι αν είσαι η χάρη
κι αν είσαι η μούσα
κι αν είσαι υγεία
κι αν είσαι αρρώστια,
χρυσομαλλούσα.

https://www.artsandthecity.gr/


Χρυσά βραχιόλια με διαπλεκόμενα σώματα φιδιών που καταλήγουν στις μορφές της Ίσιδος και του Σαράπιδος. Οι σπείρες της ουράς τους συμπλέκονται σε «κόμβο του Ηρακλέους». Στο αριστερό χέρι κρατούν κέρας Αμαλθείας και φιάλη στο δεξί. Φορούν ως στέμμα το μόδιο, μετρικό αγγείο που συμβόλιζε τη γονιμότητα. Ανάμεσά τους, ένα καλάθι γεμάτο με καρπούς μήκωνος και στάχυα σιταριού παραπέμπει στα μυστήρια του Διονύσου και της Δήμητρας. 1ος αι. μ.Χ. Ύψος 0,028 μ., διάμ. 0,061 μ.




Ο τρύγος - Γιάννης Πουλόπουλος 

 Στίχοι: Γιάννης Ρίτσος Μουσική: Νίκος Μαμαγκάκης 1. Γιάννης Πουλόπουλος 
Κι όπως γαλανίζει το βραδάκι το μαβί το βιολετί να κι η Παναγιά στη δημοσιά πλάι στα κάρα στα βουδούνια στα σταμνιά και στα κλαδωτά μαντήλια νά `τη η Παναγιά να κρατά στην ασημένια της ποδιά πέντε οκάδες κόκκινα σταφύλια
 Δάχτυλα και γόνατα στήθια και σαγόνια μες στα μουστοματωμένα κόκκινες φωνές κι ιδρώτας στις κατηφοριές το χρυσό κακάρισμα της κότας

Χρυσά εξαρτήματα περιδεραίου κοσμημένα με σμαράγδια. Δύο έχουν το σχήμα κανθάρου, δύο το σχήμα λάγηνου και ένα το σχήμα κάλαθου. Από γυναικεία ταφή του Πειραιά. 1ος αι. μ.Χ. Ύψος 0,035-0,047 μ. 

ΧΡΥΣΟΠΡΑΣΙΝΟ ΦΥΛΛΟ

ΜΟΥΣΙΚΗ: Μίκης Θεοδωράκης,
ΣΤΙΧΟΙ: Λεωνίδας Μαλένης, ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Γρηγόρης Μπιθικώτσης.

Γη της λεμονιάς, της ελιάς
Γη της αγκαλιάς, της χαράς
Γη του πεύκου, του κυπαρισσιού
Των παλικαριών και της αγάπης
Χρυσοπράσινο φύλλο ριγμένο στο πέλαγος.

Γη του ξεραμένου λιβαδιού
Γη της πικραμένης Παναγιάς
Γη του Λίβα, του άδικου χαμού
Τ' άγριου καιρού των ηφαιστείων
Χρυσοπράσινο φύλλο ριγμένο στο πέλαγος.

Γη των κοριτσιών που γελούν
Γη των αγοριών που μεθούν
Γη του μύρου, του χαιρετισμού
Κύπρος της αγάπης και του ονείρου
Χρυσοπράσινο φύλλο ριγμένο στο πέλαγος.


Χρυσό περιδέραιο από πλεκτή ταινία και τρεις σειρές με αγγειόσχημα εξαρτήματα. Η μεσαία σειρά και τα κουμπώματα στις άκρες κοσμούνται με γρανάτες και σμάλτο. Στις απολήξεις της πλεκτής ταινίας διαμορφώνεται, με κοκκίδωση, το όνομα ΖΩΙΛΑC. Από τη Θεσσαλία. 2ος αι. π. X. Mήκος 0,36 μ.


Song: Κεφάλι Γεμάτο Χρυσάφι Artist: Τρύπες Album: Κεφάλι Γεμάτο Χρυσάφι (1996) Στίχοι: Γιάννης Αγγελάκας Έχω ένα άδειο σκουριασμένο πιστόλι και μια αλήθεια βολικιά σαν ξυράφι Και περιφέρομαι από πόλη σε πόλη μ' ένα κεφάλι γεμάτο χρυσάφι Έχω ένα φόβο που τον έχουνε όλοι και μια φωτιά που την ταΐζω με λάθη Και περιφέρομαι από πόλη σε πόλη μ΄ένα κεφάλι γεμάτο χρυσάφι Έχω ένα δρόμο, μα δεν ξέρω που βγάζει, μια ίσια γραμμή σ' ένα βρόμικο χάρτη Και στροβιλίζομαι απ' τη μια άκρη στην άλλη μ' ένα κεφάλι γεμάτο χρυσάφι Έχω μια θλίψη που 'ναι τόσο μεγάλη που όλο φοβάμαι μην τυχόν και ξεσπάσει Κι ισορροπώ μέσα στου ονείρου τη ζάλη μ' ένα κεφάλι γεμάτο χρυσάφι Έχω έναν ήλιο χλωμό στη φορμόλη, μια καρδιά που διψάει σαν καμένο χωράφι Και περιφέρομαι από πόλη σε πόλη μ' ένα κεφάλι γεμάτο χρυσάφι

Χρυσά σκουλαρίκια με περιστέρια από κορναλίνη. Στο κέντρο των διακοσμητικών χρυσών δίσκων από τους οποίους κρέμονται τα περιστέρια, έχει προσαρμοστεί ένθετη ταινία από ίασπι. Προέρχονται από τάφο της Απουλίας. 2ος αι. π.Χ.
.

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΚΟΥΛΑΡΙΚΙΑ

Οι αρχαίες Ελληνίδες φορούσαν στην πλειοψηφία τους εξαιρετικής τέχνης κοσμήματα. Εδώ θα δούμε κάποια από αυτά τα οποία ανήκουν στις συλλογές μεγάλων Μουσείων ή δημοπρατήθηκαν σε ιδιωτικές συλλογές, τα περισσότερα από την Ελληνιστική εποχή…

Greek, 225 – 175 B.C. Gold and glass. Earrings with Nike Pendants (Getty Museum) Flying figures of Nike, the Greek goddess of victory, form the main decoration of these Hellenistic gold earrings.

 Gold disk earring with a pendant dove on an altar. Greek. Hellenistic Period. 220–150 B.C. | The Museum of Fine Arts, Boston

Greek gold earring, Tarantine gold earring, 4th century B.C. Marta Museum

A GREEK GOLD AND GARNET EARRING WITH SIREN – HELLENISTIC PERIOD, CIRCA 4TH-3RD CENTURY B.C.

Greek Gold, Garnet and Agate Filigree Earrings, 2nd century BC

Greek Gold Sphinx Earrings, 4th Century


ancient Greek earrings from the Hellenistic Age (330-30 B.C.)


Δείτε περισσότερα εδώ https://greekcultureellinikospolitismos.wordpress.com/


πηγές φωτογραφιών 

https://www.jewelpedia.com/



Ancient Greek Pearl Garnet Earrings circa 332-30 BC. Ancient Greek