Παρασκευή 13 Μαρτίου 2020

Σέλμα Λάγκερλεφ ( 20 Νοεμβρίου 1858 – 16 Μαρτίου 1940) - Σουηδή συγγραφέας, η πρώτη γυναίκα που έλαβε Νόμπελ Λογοτεχνίας (1909)

Η Σέλμα Λάγκερλεφ (Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf, 20 Νοεμβρίου 1858 – 16 Μαρτίου 1940) ήταν Σουηδή συγγραφέας. Αυτό που την έκανε πρωτίστως γνωστή ήταν το συγκινητικό παραμύθι της Το θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον, το οποίο και της χάρισε το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1909. Ήταν η πρώτη γυναίκα που έλαβε αυτή τη διάκριση. Η ίδια έζησε τα πρώτα της χρόνια στην επαρχία της Σουηδίας, και από μικρή συνήθιζε να γράφει ποιήματα. Σπούδασε παιδαγωγός στη Στοκχόλμη και διορίστηκε δασκάλα το 1885. Εκείνη την περίοδο έγραψε το πρώτο της μυθιστόρημα Το τραγούδι της ζωής—Γιέστα Μπιέρλινγκ, έργο που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αναβίωση του ρομαντισμού στη Σουηδία. Το 1895 έκανε το μεγάλο βήμα να παραιτηθεί από τη διδασκαλία, ώστε να αφοσιωθεί πληρέστερα στη λογοτεχνία. Τα επόμενα χρόνια επισκέφθηκε διάφορες χώρες, όπως την Ιταλία, την Αίγυπτο και την Παλαιστίνη, που συμπλήρωσαν την ήδη πλούσια έμπνευσή της. Το 1914 εξελέγη μέλος της Σουηδικής Ακαδημίας, αλλά ο ψυχολογικός αντίκτυπος που της προκάλεσε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος την έκανε να σταματήσει να γράφει για μερικά χρόνια. Τα έργα της, τα οποία είναι βαθύτατα επηρεασμένα από τις παραδοσιακές σουηδικές ιστορίες, χαρακτηρίζονται γενικά από τη μεγάλη αγάπη της για τη φύση και τον άνθρωπο, καθώς και από την πίστη της ότι το καλό θα θριαμβεύσει επί του κακού.

Στα έργα της, συγκαταλέγονται τα εξής:

*Gosta Berlings saga (Το τραγούδι της ζωής, 1891) ― ελλην. μετάφρ. Τασσώ Καββαδία (εκδ. «Σ.Ι. Ζαχαρόπουλος»)
*Αόρατοι Δεσμοί (1894)
*Θαύματα του Αντιχρίστου (1897)
*Οι βασίλισσες του Κουνγκαχέλα (1899)
*Ο θρύλος ενός αρχοντικού (1899)
*Ιερουσαλήμ (1902)
*Οι θρύλοι του Χριστού (1904)
*Το κομπόδεμα του κ. Αρνέ (1904)
*Το θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον (1907)
*Το σπίτι του Λιλιεκρούνα (1911)
*Kejsaren av Portugallien (Ο αυτοκράτορας της Πορτογαλίας, 1911) ― ελλην.μετάφρ. Ευσ. Βίττης (εκδ. «Ακρίτας»)
*Μόμπακα (1922)
*Ιστορίες μιας έπαυλης (1922)
*Το δαχτυλίδι των Λέβενσκελντ (1925)
*Σαρλότα Λέβενσκελντ (1925)
*Άννα Σουέρντ (1928)
*Αναμνήσεις των παιδικών μου χρόνων (1930)
*Το ημερολόγιο της Σέλμα Λάγκερλεφ (1932)

ΒΙΒΛΙΑ 


Το θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον

Ο Νιλς ήταν ένα τεμπέλικο παιδί, που του άρεσε να βασανίζει τα ζώα και να ταλαιπωρεί τους ανθρώπους. Μια μέρα όμως το παράκανε παίζοντας ένα άσχημο παιχνίδι σε έναν νάνο. Αυτός για να τον τιμωρήσει τον μεταμορφώνει κι εκείνο σε νάνο κι ο Νιλς βρίσκεται με ένα κοπάδι αγριόχηνες για το Βορρά. Άραγε θα ξαναγίνει άνθρωπος ή θα ακολουθήσει για πάντα το δρόμο της περιπλάνησης των πουλιών; Σε αυτό το γεμάτο περιπέτειες ταξίδι ο Νιλς γνωρίζει πολλά για τη φύση και για τις συνήθειες, τις δυσκολίες και τις χαρές των ζώων. Μαθαίνει να εκτιμάει και να σέβεται τις αξίες της ζωής όλων των πλασμάτων.



ΤΟ ΘΑΥΜΑΣΤΟ ΤΑΞΙΔΙ

Ένας θυμωμένος καλικάντζαρος μεταμορφώνει τον Νιλς Χόλγκερσον σε καλικάντζαρο. Πως θα βρεθεί να πετάει πάνω στην πλάτη ενός χήνου μαζί μ’ ένα κοπάδι αγριόχηνες, που τις κυνηγάει συνεχώς η αλεπού Σμιρ; Θα τα καταφέρει τελικά να γυρίσει στο σπίτι και να ξαναγίνει κανονικό παιδί; Η σειρά κλασική λογοτεχνία σαν παραμύθι περιλαμβάνει κλασικά μυθιστορήματα κορυφαίων συγγραφέων διασκευασμένα και εικονογραφημένα με τρόπο τέτοιο, ώστε να διαβάζονται σαν παραμύθια. Για τα πολύ μικρά παιδιά υπάρχει, σε κάθε σελίδα, και συνοπτικό κείμενο.



Ο ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ ΤΗΣ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑΣ


Η γνωστή Σουηδή νομπελίστρια συγγραφέας, Σέλμα Λάγκερλεφ, μας διηγείται απλά και ανεπιτήδευτα την ταπεινή όσο και μεγαλειώδη στην τραγικότητά της ζωή ενός απλού ανθρώπου που αποκαλύπτει μέσα από την παρουσία του παιδιού του μια νέα διάσταση της ζωής: την αγάπη. Το ξεχωριστό αλλά και συγκλονιστικό μήνυμα που δίνει το βιβλίο είναι το πέρασμα από τη στοργική αγάπη ενός πατέρα στη δοκιμασμένη, τέλεια αγάπη ενός αγίου. Η μετάφραση, ζωντανή κι αληθινή, με γνώση των συνθηκών της σουηδικής πραγματικότητας, μας μεταφέρει άκοπα στην πραγματικότητα αυτή μέσα από το νεοελληνικό λόγο. 



Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ ΦΩΛΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΥΛΙΩΝ

Ο ερημίτης Χάτο στεκότανε στην ερημιά και προσευχόταν στο Θεό. Μια καταιγίδα μαινόταν, ενώ τα μακριά του γένια και τα σκεπασμένα με ψάθα μαλλιά του ανέμιζαν γύρω του. Μα δεν έσπρωχνε τα μαλλιά του μακριά απ' τα μάτια του, ούτε μάζευε τα γένια του μέσα στη ζώνη του, γιατί τα χέρια του ήταν υψωμένα για την προσευχή. Είχε μια σπουδαία ευεργεσία για την οποία έπρεπε να παρακαλέσει...
Η Λάγκερλεφ υμνεί την ομορφιά της φύσης τόσο ξεχωριστά, με τόση λεπτομέρεια, κατεβαίνοντας στο ύψος της μάνας γης, για να μας μυήσει στα μυστήρια της φύσης που είναι χάρη.
Μια χάρη που αποκαλύπτεται μόνο σε όσους έχουν τα μάτια να τη βλέπουν και αποδεικνύει την αλήθεια του στίχου: όλα είναι ίδια αν δεν τα αγαπάς.



Η ΦΩΛΙΑ

ΜΙΑ ΕΞΩΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ


Μέσα στην άγρια κακοκαιρία, δύο πουλάκια βρίσκουν ένα περίεργο δέντρο να χτίσουν τη φωλιά τους. Και στην καρδιά του αυστηρού ερημίτη παρουσιάζεται μια άγνωστη αλήθεια: Η αγάπη για τη δημιουργία που δεν είναι άλλη από την αγάπη του Θεού. Μέσα στη βαρυχειμωνιά εμφανίζεται το χαμόγελο της άνοιξης.
Για άλλη μια φορά, με την απλή, κρυστάλινη κι έξυπνη γραφή της, η νομπελίστα Σέλμα Λάγκερλεφ φωτίζει την ανθρώπινη ζωή με το χαμόγελό της ελπίδας.




ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΞΩΤΙΚΑ


Επτά ιστορίες με ανθρώπους και ξωτικά για μικρούς και μεγάλους. Επτά ιστορίες που συγκαταλέγονται στα τελευταία δείγματα γραφής της Σέλμα Λάγκερλεφ και που μαρτυρούν με τον πιο εύγλωττο τρόπο το συγγραφικό της ταλέντο και το καταπληκτικό της χάρισμα στην αφήγηση. Με λίγες πινελιές κατορθώνει να ζωντανέψει ένα τοπίο, την ατμόσφαιρα, την ένταση μεταξύ δυο προσώπων. Και, πρωτίστως, πετυχαίνει μέσα από την απλότητα να γίνει διδακτική, θίγοντας θέματα βαθιά και πανανθρώπινα. Σε αυτό το βιβλίο η μεγάλη κυρία της σουηδικής λογοτεχνίας μας μιλάει για την αγάπη της μάνας, για το ευμετάβλητο της τύχης, για τη σύγκρουση των συναισθημάτων και των κινήτρων. Εκείνο όμως που κυρίως πηγάζει από τούτες τις σελίδες είναι η ασύγκριτη στοργή της Σέλμα Λάγκερλεφ για όλους τους ανθρώπους, τους αδερφούς και αδερφές της, εκφρασμένη με θέρμη αλλά και σεμνότητα


Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΓΑΙΣΤΑ ΜΠΕΡΛΙΝΓΚ

Το βιβλίο επικεντρώνεται στο πρόσωπο του χαρισματικού αποσχηματισμένου ιερέα Γαίστα Μπέρλινγκ και στο έτος 1830, έτος του αποσχηματισμού του αλλά και του ανθρώπινου θριάμβου του. Ταυτόχρονα η συγγραφέας ενδίδει σε αφηγήσεις θρυλικών επεισοδίων από την παράδοση της ιδιαίτερης πατρίδας της (Βέρμλαντ) που, λίγο πολύ, συνδέονται με τη ζωή των προσώπων της αφήγησης. Δίπλα στον Γαίστα Μπέρλινγκ υψώνουν το ανάστημά τους η «ταγματαρχίνα» και οι σύντροφοί του στο ιδιότυπο ανδρικό κοινόβιο που εκείνη ίδρυσε γι' αυτούς. Ταυτόχρονα, οι λεπτές γυναικείες μορφές στη ζωή του ήρωα περνούν σαν οπτασίες ή σαν νεράιδες της σκανδιναβικής λογοτεχνίας, ερωτικές και αιθέριες. Ωστόσο, καμία δεν μπορεί πραγματικά να τον κατακτήσει. Περισσότερο κι απ' αυτές, ο Γαίστα Μπέρλινγκ είναι άπιαστος.

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

Με κεντρικό ήρωα της ιστορίας έναν παπά, που απαρνείται το σχήμα και ρίχνεται ολόψυχα στις απολαύσεις της ζωής, σκορπώντας γύρω του την ευθυμία και τη χαρά, η τριαντάχρονη δασκάλα, η συγγραφέας Σέλμα Λάγκερλεφ, δίνει ζωντανή την εικόνα του τόπου της και του καιρού της. Μεσ’ από τις έξοχες σελίδες του βιβλίου ξεπροβάλλουν οι ήρωες: ατόφιοι ξωμάχοι, ανέμελοι τσιγγάνοι, μονοκόμματοι απόστρατοι αξιωματικοί, στιβαροί σιδεράδες, κορίτσια τρυφερά και σεβαστές γερόντισσες, καθένας και μια ιστορία, απ’ όπου δεν ξεχωρίζει το φανταστικό απ’ το πραγματικό, το όνειρο απ’ το χειροπιαστό. Πρόκειται για ένα αληθινό τραγούδι της ζωής, για ένα ποίημα, που έκανε τη συγγραφέα του διάσημη.



Η ΑΓΙΑ ΝΥΧΤΑ


Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟΥ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Τότε η γιαγιά έβαλε το χέρι της στο κεφάλι μου λέγοντας: «Πρέπει αυτό να το θυμάσαι, γιατί είναι τόσο αληθινό, όσο τ' ότι εγώ βλέπω εσένα και 'συ εμένα. Δεν φανερώνεται με το φως απ' τις λάμπες ή τα κεριά και δεν εξαρτάται από τον ήλιο και το φεγγάρι· μα εκείνο που χρειάζεται είναι, να έχουμε τέτοια μάτια, που να μπορούν να βλέπουνε τη δόξα του Θεού».
Τα δύο παραμύθια της Σέλμα Λάγκερλεφ (1858-1940) που φιλοξενεί ο παρών τόμος είναι ένα μικρό δείγμα από την πλούσια σοδειά που μας άφησε η πρώτη γυναίκα που έλαβε το βραβείο Νόμπελ για το λογοτεχνικό της έργο μόλις την πρώτη δεκαετία του αιώνα που μας πέρασε. Η ξεχωριστή Σουηδή συγγραφέας με τις αισθαντικές, ατμοσφαιρικές αφηγήσεις, έστω και αν δεν βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των προβεβλημένων κλασικών του περασμένου αιώνα, είναι παρούσα με το έργο της και διατίθεται στους φίλους της ανάγνωσης προς τέρψη και παραμυθία. Ας μην ξεχνάμε πως ο μύθος που υπηρέτησε, ο ανθρωπιστικά και θεολογικά διαποτισμένος, υποδεικνύει και υποβάλλει με μαεστρία τούτη τη λησμονημένη ιδιότητα των παραμυθιών να παραμυθούν, δηλαδή να παρηγορούν τους αναγνώστες.

ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΑ

Αυτές οι ιστορίες ξεπηδάνε από τον μυστικό κόσμο της παράδοσης και τη μαγεία των μύθων. Είναι ιστορίες ανθρωπιάς, όπου κυρίαρχο ρόλο έχουν οι απλοί άνθρωποι και οι αποδιωγμένοι της κοινωνίας. Η αγάπη υψώνεται ως υπέρτατη δύναμη, που μεταμορφώνει τη σκληρή πραγματικότητα και απαλύνει τον πόνο. Στα «Χριστουγεννιάτικα τριαντάφυλλα» ένας μοναδικός κήπος ανθίζει κάθε Χριστούγεννα μέσα στο παγωμένο δάσος. Η «Γρια-Αγνή» δίνει ζεστασιά και αγάπη σ' όλες τις κολασμένες ψυχές, καταδικασμένες να περιπλανιούνται αιώνια μέσα στους πάγους. Στη «Φωλιά» ένα τρυφερό γεγονός μαλακώνει την άγρια ψυχή του γερο-Χάτο, του ερημίτη. Τέλος, σε ένα διήγημα που μπλέκει ιστορία και μύθο, διαβάζουμε πώς με τη θυσία της μια φτωχή γριά σώζει τη ζωή του Πάπα Λέοντα του ΙΓ'. Ένα βιβλίο που αποκαλύπτει την επιθυμία της ψυχής ν' αγαπήσει και ν' αγαπηθεί.

Τα βιβλία και οι περιγραφές τους από https://www.politeianet.gr/







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου