ΕΙΡΗΝΗ - ΒΑΡΒΑΡΑ ΛΑΓΟΥΒΑΡΔΟΥ " ΠΩΣ ΣΤΗΡΙΖΟΥΜΕ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟΣΤΕΙ ΙΣΧΥΡΟ, ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΟ ΣΟΚ "

ART: “The Wounded Angel” - Hugo Gerhard Simberg (1903)

Στα τραυματικά γεγονότα της ζωής είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει ένα ισχυρό, υποστηρικτικό δίκτυο γύρω από τον άνθρωπο ο οποίος έχει υποστεί το σοκ.

Το πρώτο μέλημά μας είναι να προσπαθούμε να αφουγκραζόμαστε και να ακολουθούμε τους ρυθμούς του ανθρώπου που υποφέρει• 

να δηλώνουμε τη διαρκή παρουσία μας δίπλα του με σταθερότητα, αλλά και διακριτικότητα, σεβόμενοι τις στιγμές, κατά τις οποίες θα επιθυμεί να σωπάσει και να αποσυρθεί. 

Είναι μείζονος σημασίας να γνωρίζει ότι ακόμα και την ώρα, κατά την οποία θα θέλει να απομονωθεί, εμείς υπάρχουμε, αλλά δεν τον πιέζουμε να μας μιλήσει, επειδή κατανοούμε ότι χρειάζεται το χρόνο του.

Αντιθέτως, όταν θα θέλει να εκφραστεί, τον αφήνουμε να ξεδιπλώσει πλήρως τα συναισθήματά του ή/και να κλάψει• 

τον ακούμε με ενεργητική ακρόαση, χωρίς να διακόπτουμε και, κυρίως, δίχως να βιαζόμαστε να δώσουμε «δασκαλίστικες» συμβουλές• 

ακόμα κι αν έχουμε τις καλύτερες προθέσεις, οι δασκαλίστικες, τυποποιημένες συμβουλές διακόπτουν τη συναισθηματική εξωτερίκευση και, συχνά, οδηγούν τον άνθρωπο που δυσφορεί πίσω στη σιωπή• με λίγα λόγια δείχνουν επικοινωνιακή αδιαφορία και έλλειψη ενσυναίσθησης.

Εξυπακούεται ότι επιτρέπουμε στον άνθρωπο να θρηνήσει, αλλά ΔΕΝ του υποδεικνύουμε, ούτε σχολιάζουμε τον τρόπο, με τον οποίο θα θρηνήσει• 

ο θρήνος, το πένθος είναι ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ και δεν εξαρτώνται από το αν θα φορέσει κανείς μαύρα ρούχα ή θα κλειδαμπαρωθεί στο σπίτι του.

Ως εκ τούτου, ενθαρρύνουμε -πάντα- διακριτικά τον άνθρωπο να επικοινωνεί με τους ανθρώπους που εκτιμά και αγαπά -οικογένεια, φίλους, συγγενείς- και να βγαίνει έξω με εκείνους• 

στόχος μας είναι να τον ενισχύσουμε στην προσπάθεια να επανέλθει στις δραστηριότητες και στις συναναστροφές του. 

Στο πλαίσιο αυτό, είναι καλό ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΕΤΑΙ η επαφή με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προκειμένου να μην επιβαρύνεται συναισθηματικά με όσα θα βλέπει και θα διαβάζει σε εκείνα.

Επιπροσθέτως, είναι πάρα πολύ σημαντικό να έχουμε υπόψιν το εξής:

Το πρώτο διάστημα, μετά από ένα τραυματικό γεγονός, ενδέχεται ένας άνθρωπος να δίνει την εντύπωση ότι διαχειρίζεται θετικά την κατάσταση ελέγχοντας τα συναισθήματά του και παραμένοντας έως και ανέκφραστος• 

σε αυτές τις περιπτώσεις, ΔΕΝ εφησυχάζουμε, ούτε εξάγουμε αυθαίρετα συμπεράσματα ότι ο συγκεκριμένος άνθρωπος είναι «αναίσθητος»• 

τουναντίον, επαγρυπνούμε, διότι αυτήν την πρώτη, «ψύχραιμη» στάση, ενδέχεται να διαδεχθεί ψυχολογική κατάρρευση.

Παράλληλα, χρειάζεται να είμαστε προσεκτικοί, καθώς, πολλοί άνθρωποι αναπτύσσουν τη λεγόμενη «Διαταραχή μετά από τραυματικό στρες» (Post – Traumatic Stress Disorder), η οποία παρατηρείται, συχνά, σε θύματα φυσικών καταστροφών, σεξουαλικών επιθέσεων και εγκληματικών πράξεων•

δηλαδή μετά από τραυματικά γεγονότα, τα οποία έθεσαν σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα και συντάραξαν τον ψυχοσυναισθηματικό κόσμο του ανθρώπου.

ΣΗΜΕΙΩΤΕΟΝ, η εν λόγω διαταραχή μπορεί να εμφανιστεί ΚΑΙ ΣΕ ΜΑΡΤΥΡΕΣ τέτοιων τραυματικών καταστάσεων.

Στις περιπτώσεις αυτές -και, εφόσον, τα συμπτώματα επιμένουν για χρονικό διάστημα το οποίο ξεπερνά τον ένα μήνα- είναι απαραίτητο να ζητείται επαγγελματική βοήθεια από ψυχολόγο ή ψυχοθεραπευτή.

.

Ειρήνη-Βαρβάρα Λαγουβάρδου

Ψυχολόγος Παντείου Παν. Αθηνών

.

.