Δευτέρα 30 Ιουνίου 2014

ΓΑΒΡΙΛΗ ΑΓΓΕΛΑ - ΒΙΒΛΙΑ


ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Η Αγγέλα Γαβρίλη σπούδασε αρχαιολογία και ιστορία της τέχνης, ενώ παρακολούθησε σεμινάρια δημιουργικής γραφής στο Ε.ΚΕ.ΒΙ. Εργάζεται ως editor και γράφει κριτικές βιβλίων και άρθρα στο Diavasame.gr. Το 2009 εκδόθηκε η πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο «ΑΡΚ, Ποιήματα σε πέντε πράξεις» (Εκδόσεις Γαβριηλίδης). Συμμετείχε σε δύο συλλογικές εκδόσεις της «Ομάδας από Ποίηση» το 2010 και το 2012 (Εκδόσεις Γαβριηλίδης). Το 2013 εκδόθηκε η δεύτερη προσωπική της συλλογή, «Iridium» (Εκδόσεις Momentum).



ΑΡΚ - Ποιήματα σε πέντε πράξεις» 
(Εκδόσεις Γαβριηλίδης). 



Στη χώρα με τα κλουβιά

Κοπέλες μοναχικές κι ασύλληπτες,
κατάματα αντικρίζοντας του σκοταδιού το βρυχηθμό,
κλειστές πόρτες ανοίγουν.
Ανεμίζουν οι υφαντοί τους μανδύες,
καθώς χιλιάδες πουλιά ξεχύνονται
πετώντας για τα βουνά.



Εύα Μπράουν

Έρχονται κάθε βράδυ και με ρωτάνε:
«Πώς μπόρεσες;»
Είναι κάτι παιδιά κουρελιασμένα,
νέοι άντρες όλο παράσημα και αίμα,
κοπέλες που πέθαναν αφίλητες.
Αγαπούσα τα σκυλιά μου, κι εκείνον.
Άλλη αγάπη δεν περίσσευε για κανέναν.


The Ripper

Τα περιστέρια ονειρεύονται στις έναστρες φωλιές τους
το γεράκι που θα τα σκοτώσει.
Οι μικρές, κόκκινες αλεπούδες
κοιτάζουν την αντανάκλασή τους στο νερό
και βλέπουν τη γούνα τους σε μια βιτρίνα.
Τα παιδιά πηδούν τις φωτιές
γελώντας
ενώ το δρεπάνι περνά ξυστά πάνω από τα κεφάλια τους.

«Iridium» (Εκδόσεις Momentum)



Χρειάστηκαν 33 χρόνια κι ένας Γολγοθάς,

για να καταλάβω

ότι δεν είμαι ο Ιησούς.

Ο σταυρός είμαι.

(Εξ ου και δεν συμμετέχω στην ανάσταση.)




Αν σας ρωτήσουν ποτέ πώς είναι η αγάπη

Ζούσαμε σ’ ένα σπίτι στο βουνό
κι ήταν όλο νύχτα και χιόνι,
αλλά είχαμε γούνα όπως τ’ αγρίμια και ξύλα στην αποθήκη
και δεν μας ένοιαζε.
Φορούσες ένα δράκο στο μεσιανό δάχτυλο,
κι εγώ το ταίρι του, κρεμασμένο στο λαιμό, με κορδόνι δερμάτινο.
Ο κόσμος είχε πεθάνει.
Και δεν μας ένοιαζε.
Μαγειρεύαμε φαγητά με ονόματα παράξενα
πίναμε και λέγαμε ιστορίες
για κορίτσια παραλοϊσμένα που κρύβονται στο δάσος,
για μάγισσες και για νεραϊδικά που παραμονεύουν στις νερωσιές.
Μετά δεν κοιμόμασταν.
Όχι από φόβο, αλλά επειδή ο ύπνος είναι των κορμιών κλέφτης.
Κι όταν όλο νύχτα κι όλο χιόνι.


Τάλιθα Κούμι

Μια αχτίδα παλεύει να μπει απ’ το μισάνοιχτο στόμα,
να σε ξυπνήσει.
Κάποιος τα κατάφερνε σ’ αυτά τα παλιά χρόνια αλλά τον σκότωσαν,
γιατί δεν μπορείς να γυρίζεις δεξιά κι αριστερά
και να ξυπνάς τους πεθαμένους - και μάλιστα Σάββατο.
Δεν ήτανε θεός που λένε τώρα, μόνο που συμπονούσε τις άδειες αγκαλιές.
Αλήθεια, κι ένας σκύλος μπορούσε να σε σώσει:
να σε τραβήξει από το χέρι, από τα ρούχα, από τη σφιχτοπλεγμένη σου κοτσίδα. 
(Είχε προβλέψει η μάνα σου, να πνιγείς όμορφη.)
Αλλά εσύ ήσουν άτυχη:
ούτε άνθρωπος, ούτε θεός, ούτε σκύλος βρέθηκε.
Μόνο το νερό σε σκέφτηκε
κι έπνιξε κι άλλους.
Τουλάχιστον, μιαν αγκαλιά στο βυθό θα την έχεις.


Ο λοιμός του Λάμδα

Όχι πια λίμνη, λύπη, λήθη...
Ούτε το λάθος τα κατάφερε,
ούτε το λυπάμαι.
Η Λήδα αυτοκτόνησε με λάβδανο
(μαζί κι ο κύκνος κι ας μην αρχίζει από λάμδα).
Πάνε τα λιβάδια και τα λόγια.
Τα λουλούδια έγιναν όλα λευκά
και πέθαναν από πλήξη.
Λαμπάδιασαν τις λεμονιές οι λαμπάδες,
οι λαοθάλασσες στέρεψαν.
Ξεβράστηκε τέλος ο Λεβιάθαν, λεξιπενής.

Από όλο το λήμμα του λεξικού,
γλύτωσαν μόνοι οι λύκοι και οι λέαινες:
και τώρα πρέπει να βρουν τρόπο
να ζευγαρώσουν μεταξύ τους,
για να γεννήσουν νέες λέξεις.

ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ  


Ομάδα από ποίηση (εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2010)

Missing

Το ξέρω το κορίτσι που ζητάτε.
Το συνάντησα στις σκάλες που οδηγούν στο υπόγειο.
Φορούσε κουκούλα και τεράστια μαύρα γυαλιά.
Όταν τα έβγαλε, είδα ότι δεν είχε μάτια.
Είπε: «Με λένε Αντιγόνη και θα πεθάνω».
Δεν ξέρω, μπορεί να είναι ακόμα στο υπόγειο,
μπορεί πράγματι να πέθανε.
Πάντως, καμιά φορά αργά το βράδυ,
περνάει μέσα από τους τοίχους
και μπαίνει στο διαμέρισμά μου.
Ανοίγει τις ντουλάπες και φοράει τα παλιά μου ρούχα.
διαβάζει βιβλία που έχω ν' ανοίξω χρόνια,
μου κλέβει τσιγάρα.
Μια νύχτα της μίλησα.
Κατέβασε την κουκούλα της,
το πρόσωπό της παραμορφωμένο από εγκαύματα.
«Τώρα με λένε Ιωάννα», μου είπε, «και θα καώ στην πυρά».
Άμα τύχει και την ξαναδώ, θα της πω ότι την ψάχνετε.
Οι δικοί της ανησυχούν, θα της το μεταφέρω.
Το όνομά σας;
Μάλιστα, Μήδεια και θα σκοτώσετε τα παιδιά σας.



Υπέρ Ονειρίας, Ομάδα από ποίηση, 
(εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2012)

Ατύχημα

Το φως κατέβαινε, απορροφημένο στα δικά του:
τόσα που είχε να προλάβει, τόσες υποχρεώσεις φωτοβόλες!
Άστρα, ανατολές, αχτίδες, αναστάσεις...
Μέχρι και τα χριστουγεννιάτικα λαμπιόνια,
είχαν φορτώσει στο κεφάλι του.
Κι όπως συλλογισμένο έτρεχε - μέσα στης σκέψης τη φωτοβοή,
σκόνταψε πάνω στο σκοτάδι
και κατρακύλησε στο έρεβος.





ΚΡΙΤΙΚΕΣ  


i) ...Ενδιαφέρον στοιχείο στην ποίηση της Γαβρίλη αποτελεί η γυναικεία οπτική, παρούσα και στην πρώτη συλλογή, (εδώ βλέπε τα ποιήματα: «Ανδρομέδα», «Το χαμένο Βασίλειο της Εγώ και του Εσύ», «Εκτός κιβωτού») που μας επανασυνδέει με τις ποιήτριες του 1970, δηλαδή με μια παράδοση που οι ολιγάριθμες ποιήτριες της γενιάς του 1980 δεν τροφοδότησαν αναλόγως της ποιητικής γενεαλογίας τους. Πρόκειται για μια οπτική/γραφή που επανακάμπτει ενεργά τα τελευταία χρόνια στο έργο νέων ποιητριών, και μάλιστα με τάση επαναπραγμάτευσης έως και διάρρηξης της μυθικής ή ρεαλιστικής ηγεμονικής αναπαράστασης της γυναίκας. Ετσι αρδεύεται μια θεματική που τοποθετεί τη γυναίκα στον αντίποδα τόσο της Ελένης όσο και της Πηνελόπης. Η γραμμή συνεχίζει και επεκτείνει την εκφορά των ποιητριών του '70 εμπλουτισμένη με τα αναγνωστικά ίχνη ξένων ποιητριών ενώ απηχούνται και θραύσματα θεωρητικού λόγου (βλ. τις συνδηλώσεις που απορρέουν από το ποίημα «Η Ωραία μετά το Τέρας», έννοιες που χρησιμοποίησε η φεμινιστική θεωρία/κριτική).


Παράλληλα, και υπό την παραπάνω εμφανώς γυναικεία οπτική η Γαβρίλη ελέγχει την κατάληξη των ερωτικών σχέσεων. Αν και τους αποδίδει τις υπερβατικές ιδιότητες της αιωνιότητας και καθαρότητας των άστρων («Ερώτηση (ρητορική)») εντούτοις τις γειώνει για να τις αποδομήσει υπό το ρεαλιστικό πρίσμα του θλιβερού τέλους τους. Στην εν λόγω συλλογή και στο ποίημα «Το χαμένο Βασίλειο της Εγώ και του Εσύ» αντιστρέφεται αποδομητικά το ηγεμονικό δίπολο άντρας-γυναίκα, καθώς η Εγώ προηγείται και μάλιστα με το εμφατικά θηλυκό άρθρο της -η Εγώ- γίνεται απόλυτα διακριτή από τον Εσύ.
 Βαρβάρα Ρούσσου
Διαβάστε περισσότερα :   http://www.poema.gr/dokimio.php?id=360&pid=33


ii) Την Αγγέλα Γαβρίλη την γνωρίζουμε ήδη από το 2009. Μας είναι οικεία η δυνατή γραφή της. Iridium, λοιπόν, σημαίνει ακριβώς αυτό: ποίηση σκληρή, ανθεκτική, καταλυτική. Όπως και η μεταλλική του φύση, που σκεπάζει το φλοιό της Γης από εκατομμύρια χρόνια πίσω, από την ποίηση του Iridium ανασύρονται πλάσματα μυθικά, λέξεις μαγικές του παρελθόντος, μνήμες αρχέγονες. 

για σταυρούς και πεντάλφες,/ για θεούς φολιδωτούς και άγιους κυνοκέφαλους


Ταξιδεύοντας στις τέσσερις ενότητες της συλλογής, μεταφερόμαστε από την αγάπη στο μίσος, από τον Ιησού στον Εωσφόρο, από το Κράκεν στον Λεβιάθαν, από το Α στο Ω. Ο σκοτεινός ερωτισμός της «Ανδρομέδας», φανερώνει λατρείες αρχαίες, που κρύβονται κάτω από τα  απύθμενα ύδατα και ξυπνούν με τελετές σε «σεληνιακές γιορτές» μιας «Σκοτεινής Κυράς», η οποία μας δίνει σαφείς οδηγίες «How to cast a spell» σε έξι βήματα. 

και μόνη της,/ με τη δική της θέληση,/ανεβαίνει στην πυρά


Στη δεύτερη προσωπική της συλλογή ποιημάτων, η Αγγέλα Γαβρίλη παρουσιάζει μια σειρά αλληγοριών, καταθέτοντας μέσω αυτών έναν παραμυθένιο εσωτερικό κόσμο που εμπνέεται από ήρωες της ιστορίας, τραγικές φιγούρες της μυθολογίας, αντιξοότητες της πραγματικότητας και, πάνω απ' όλα, από την πηγαία δύναμη του Ανθρώπου-Θεού, που καταφέρνει, παρά την παραδοξότητα της ζωής, να αντέχει.

Εκδίκηση είναι να στέκεσαι απέναντί τους και να υπάρχεις:/ όπως οι αρχαίοι ναοί,/ όπως τα τριαντάφυλλα,/ όπως οι λύκοι

Μαρία Κατσοπούλου  http://www.vakxikon.gr/content/view/1573/9798/lang,el/


iii) Υψηλός βαθμός συμπύκνωσης, ευφυή λεκτικά ευρήματα δανεισμένα από τη φιλοσοφία, τη μυθολογία και την παρακαταθήκη των θρησκευτικών συμβολισμών, το Iridium αποτελεί ένα βήμα στην εξέλιξη της ποιητικής παρουσίας της Αγγέλας Γαβρίλη και στην πορεία της ελληνικής ποίησης: ο υπόκωφος, εσωτερικός ρυθμός, η καταλυτική αποτύπωση του μύθου και του επιμύθιου της σύγχρονης πραγματικότητας, η αντιπαράθεση του παλιού και του νέου στοιχείου που χαρακτηρίζει το ανθρώπινο ον και τις πράξεις του και η δυναμικότητα της ποιητικής σκέψης που καταλύει τα κλισέ σε στοχασμό και έκφραση, αποδεικνύουν ότι όσο υπάρχει ανθρώπινη σκέψη θα υπάρχει και η ποιητική δράση που υπαγορεύεται από τους κραδασμούς που προκαλεί κάθε εποχή για να εξαγνίζει, να αφυπνίζει και να καθοδηγεί στο αύριο κάθε θνησιγενή εποχή αναγεννώντας την – μέσα από νέους ορισμούς της ποίησης, της αγάπης, της εκδίκησης και εντέλει, της ζωής. : 
Διαβάστε περισσότερα http://www.diavasame.gr/page.aspx?itemID=PPG1388_1363











2 σχόλια:

  1. Εκπληκτικη η παρουσιαση !!!!
    Η ποιητικη ποιοτητα της δημιουργικοατης Αγγελας Γαβριλη,αναδεικνυεται εδω στο ιστολογιο πολιτισμου απο την Γεωργια Κοτσοβολου με τον καλυτερο τροπο!!!
    Παντα εμπνευση και δημιουργια να εχεις Αγγελα Γαβριλη .!!
    Γεωργια Κοτσοβολου εξαιρετικη η αναρτηση σου!!!Εξαιρετικη!!!!!!!!
    jeni Contarini Kokkali

    ΑπάντησηΔιαγραφή